Op alle Shell Zelf lank Stations
krijgt u nu minstens korting.
Shell helpt
Lotto
Winter heeft geen tegenstand
C
Vredesbeweging bepleit
vrijlating van Turken
Elektronisch
betalen aan
benzinepomp
Smout nog
kanshebber
Toptijd 10 lun
Domoradskaja
Ruim vest
Italiaan
nekt Verhoef
Wereldraad eist opheffing
Israëlische blokkade Beiroet
MX niet in silo's
Gevechten in Afghanistan
Aandrang op
verplichting
statiegeld
Bezorgdheid blijft
om - schonere - Rijn
WOENSDAG 28 JULI 1982
DIEREN - De Rijnsburger
Heemskerk maakt na zes ronden
nog deel uit van het kwartet kop
lopers in het toernooi om het
open Nederlands schaakkam
pioenschap. Hij brak in remise-
stand af met Heinbuch. Met favo
riet Podzielny uit West-Duits-
land en Dieks en Wind staat
Heemskerk op vier punten en
een afgebroken partij.
Ook Leidenaar Smout brak af. Als
hij erin slaagt de partij tegen Slu-
zewski winnende te beëindigen
mag ook hij zich nog tot de kans
hebbers rekenen.
In de reserve-groep gaat Wiebes uit
Leiderdorp met 5V4 punt uit zes
partijen fier aan de leiding.
KIEV (ANP) - Anna Domoradska
ja uit de Sowjet-Unie heeft giste
ren tijdens de wedstrijden om de
nationale atletiekkampioen-
schappen in Kiev de tien kilome
ter gewonnen in 31 minuten
48,23 seconden. Met deze presta
tie bleef zij bijna een halve mi
nuut onder het officiële wereld
record, dat sinds vorig jaar met
32.17,19 op naam staat van haar
landgenote Jelena Sipatova. An
derhalve week geleden legde de
Amerikaanse Mary Decker de
10.000 meter echter nog aanzien
lijk sneller af. In Eugene noteer
de Decker een tijd van 31.35,03.
Sport
OBBICHT - Joop Zoetemelk op weg naar de winst van het Wonder van
Obbicht. Hij legde de 100 kilometer afin 2 uur, 19 minuten en 11 seconden.
Zoetemelk liep in de laatste ronde weg van zijn medevluchters Ad Wij-
nands en Adrie van Houwelingen, die respectievelijk tweede en derde
werden.
AYLESBURY - De Nederlandse
rolstoelschermploeg is bij de
Stoke Mandeville Spelen op een
teleurstellende vierde plaats op
floret geëindigd. In de beslissen
de partij van de landenwedstrijd
tegen Italië om het brons (5-4
verlies) tussen Frans Verhoef en
Nastasi werd de aanvalstechniek
van de Sassenheimer ontkracht
door het ruime vest dat de Ita
liaan droeg. Daardoor schampte
de floret nogal eens langs het
doel, zonder te treffen. Een 1-5
nederlaag en een uiteindelijke
vierde plaats waren het gevolg.
DEN HAAG - De hoofdprijs van lotto
29 van het afgelopen weekeinde, bijna
560.000 gulden, moet worden gedeeld
door twee inzenders.
De uitkeringen van lotto 29 zijn:
Eerste prijs. 2 winnaars, ieder
f279.645.40 bruto; tweede prijs, 7 win
naars, f21.428.50 bruto; derde prijs, 142
winnaars, f 1.395,50 bruto; vierde prijs,
5976 winnaars, f33,10; vijfde prijs,
85.957 keer f5.-.
Ook in het cijferspel. eerste prijs 100.000
gulden, waren er deze week twee win
naars. De tweede prijs zal
twee keer worden uitbetaald.
KATWIJK Marco Winter, de in
het B-toernooi van het Katwijkse
"Zee en Duin" als eerste geplaat
ste speler, heeft gisteren in de
eerste ronde nauwelijks enige te
genstand ondervonden. Michiels
had geen enkel wapen waarmee
hij Winter partij kon geven. De
Duitser Ralph Tepper, als num
mer twee geplaatst, mocht aan
treden tegen zijn landgenoot
Schreckenberg. In Noordwijk
bleek deze voor de C-groep te
sterk. In B haalde hij de kwartfi
nale door een zege op alweer een
landgenoot, Belker, no 8 ge
plaatst. Tepper zag evenmin als
Belker kans om zijn niet geplaat
ste landgenoot af te stoppen.
Schreckenberg was met 7-5,
7—5 de "verrassing" van de dag.
Mark Reinhardt, de Duitse finalist
van vorig jaar, kon Woody van
Ommeren in de tweede set net
voor blijven: 6-1, 7-6. In de
strijd bij de heren bleef gisteren
De Wildt overeind. Hij versloeg
in B de Roemeen Dunitrescu, 32
jaar en naar zeggen oud Davis-
cup speler. Bij een stand van
7-6,4-3 gaf de Roemeen op van
wege een zijn inziens foute call in
het voordeel van De Wildt.
Ivar de Jong klopte Tim Fscher
(6-4, 6-4), Pesman gaf Ton van
Wely geen spel (6-0,6—0) en Van
Trigt hoefde tegen Hugo Stump
niet tot het uiterste te gaan: 6-4,
6-2.
Een tweede verrassing was giste
ren de zege van Dick Bouman op
Marcel van Rijn: 6-3, 6-3. "Ik
maak me op om straks op de
Open Leidsche op Roomburg,
waar ik ben begonnen, een goede
show te geven" zei oud-Room
burgspeler op het toernooi van
Noordwijk. Zoals hij zich giste
ren eerder lijkt het erop dat hij
dat serieus van plan is. Een zieke
Waldo Jansen was verder niet
opgewassen tegen Mans: 4—6,
1-6.
Vandaag ontmoet de laatste echter
Frans Grimbergen en vooropge
steld dat de Unicummer er zin in
heeft, zal Mans niet verder ko-
Bij de dames bedwong de als num
mer vier geplaatste Nancy Toole
de Duitse Schweikert: 6—0, 2-6
em 6—1. Marlies van Baaien was
veel sneller klaar met Riegeler:
6-0, 6-0.
Voorhout
In Voorhout handhaafden de ge
plaatsten in het HEC zich zonder
moeite. Eytel Homan, nummer
een op de lijst, was met 6-1,6—1
veel te goed voor Glas. Marcel
van Paridon, nummer twee ge
plaatst, gaf de Amsterdammer
Tan nog minder tijd op de baan:
6—1, 6—0, Mike Ruysenaars klop
te Koppert (6-2, 6-1) en Frank
van Baaien, liet zich niet verras
sen door Piet Jonckeheer, zij het
dat de tweede set een oenauwae
ontsnapping was via de tiebreak:
6-2, 7-6 (7-4).
Bij de dames werd maar één partij
gespeeld, maar dat was dan ook
meteen een marathon-affaire.
Liesbeth Hoogervorst won van
Wieneke den Otter, 6-7, 6-3,
7—5 en dat was de eerste winst na
drie nederlagen tegen deze te
genstandster.
Egbert Vonk, kanshebber in het
HED maar niet geplaatst, speel
de in de regen tegen Roel Span-
jersbergen. Hij wilde kennelijk
snel klaar zijn en deed er precies
een half uur over om te winnen:
6-0, 6-0. Hannie van der Akker,
nummer een geplaatst in het
DED, moest hard werken om
zich staande te houden tegen
Cock Galjema: 6-2, 1-6, 6-1.
Haar rivale, Wil van der Meer,
nummer twee geplaatst, gaf Kos
ter weinig kans: 6-2, 6-2.
FRANK BONTE
Israëlische blokkade van West-Bei-
roet onmiddellijk wordt opgehe
ven. Het hoogste bestuursorgaan
van de Wereldraad, het Centrale
Comité dat in Genève bijeen is,
sprak uit dat alle buitenlandse
strijdkrachten zich moeten te
rugtrekken van Libanees grond
gebied. De Wereldraad veroor
deelt de Israëlische invasie in Li
banon en steunt de VN-resolu-
ties terzake.
Het debat over Libanon, volgend
op het reisverslag van een spe
ciale Wereldraad-missie naar het
belegerde Beiroet, nam veel tijd
in beslag. De ontwerpverklaring
stuitte op een stroom van kritiek
en amendementen, maar haalde
uiteindelijk tamelijk ongeschon
den en slechts hier en daar aan
gevuld de eindstreep.
Aanvankelijk bleek in het hele
stuk geen enkele keer melding te
worden gemaakt van de Pale
stijnse bevrijdingsorganisatie
PLO. Een poging om verband te
leggen tussen de Israëlische aan
vallen op vluchtelingenkampen
en de aanwezigheid daar van
PLO-strijdkrachten, liep uit op
een vage vermelding van de Is
raëlische bedoeling om door een
invasie de PLO te vernietigen.
Een van de Libanon-gangers, de
Franse predikant Maury, zei dat
Israël geen enkel onderscheid
had gemaakt bij de aanvallen op
de kampen tussen militaire en
burgerdoelen.
In een oproep aan de VN en alle
betrokken regeringen roept de
Wereldraad op tot een oplossing
voor het Palestijnse vraagstuk
op basis van zelfbeschikking, in
clusief het recht op een eigen
staat. In dezelfde paragraaf
wordt gewag gemaakt van het
recht van Libanon, Israël en an
dere staten in het Midden-Oos
ten om in vrede te leven binnen
veilige en erkende grenzen.
Over het vertrek van de Palestijnse
strijdkrachten uit Beiroet wil het
Centrale Comité geen uitspraak
doen, omdat eerst de blokkade
van West-Beiroet beëindigd
moet worden. Volgens de Ameri
kaan Thompson is er geen enke
le rechtvaardiging te bedenken
voor een zo onmenselijk middel
als een totale belegering. Kerk
leiders uit OostrEuropa en de
Derde Wereld gaven te kennen
dat het lijden van Israël en de Pa-
lestijnen niet op één lijn gesteld
kan worden. Erkenning van het
Palestijnse recht op zelfbeschik
king is volgens Jean Zaru (Jorda-
Huis van Afgevaardigden:
WASHINGTON (Reuter) - Het Amerikaanse Huis van Afgevaardigden
heeft gisteren tegen een plan van president Reagan gestemd de nieuwe
MX-raketten tijdelijk onder te brengen in de bestaande Minuteman-
raketsilo's. De afgevaardigden besloten de president te verbieden mili
taire onderzoeksfondsen te gebruiken voor deze tijdelijke plaatsing.
Al eerder had de Senaat een soortgelijke motie aangenomen. Het besluit
in het Huis van Afegvaarigden betekende dan ook het einde van de
plannen van de regering de MX tijdelijk te plaatsen in de Minuteman-
silo's die speciaal verstrekt zijn met staal en beton, in afwachting van
een definitieve oplossing voor een veilige stationering van de raket.
Zowel in het Huis van Afgevaardigden als in de Senaat werd gemeend
dat de MX te kwestbaar zou zijn bij een Russische verrassingsaanval,
wanneer hij in de bestaande silo's wordt ondergebracht. Een besluit
over de definitieve oplossing van het stationeringsprobleem wordt eind
dit jaar verwacht.
NIEUW DELHI (DPA) - Afghaanse regeringstroepen en verzetsstrijders
hebben in de Pansjir-vallei ten noorden van de hoofdstad Kaboel op
nieuw strijd geleverd.
Volgens westerse diplomaten in Nieuw Delhi, die zich beroepen op bron
nen van het verzet, hebben verzetsstrijders op 19 en 20 juli drie voor
posten van regeringstroepen in het gebied overvallen en talrijke solda
ten gedood. Verder zouden bij aanvallen ten noorden van Kaboel veel
Russische soldaten en burgers om het even zijn gekomen. De zieken
huizen zouden door gewonde militairen overvol zijn.
Afgelopen weken slaagden Russische en Afghaanse troepen er pas na een
aantal pogingen in de strategische Pansjir-vallei onder controle te krij
gen.
Varia
mé) niet hetzelfde als het ontken
nen van Israëls bestaansrecht.
Het lot van de Palestij nen is het
gevolg van de houding van Israël
sinds 1948, zo werd gezegd. De
verklaring werd uiteindelijk aan
genomen met slechts enkele te
genstemmen of onthoudingen
op onderdelen.
Multinationals
Op aandrang van enkele vertegen
woordigers van kerken uit het
ryke Westen is de strijdbaarheid
van het programma inzake mul
tinationals van de Wereldraad
van Kerken afgezwakt. Tijdens
de behandeling van het rapport
over dit programma in het cen
trale comité klaagde de West-
duitse lutheraan Heinz Joachim
Held dat hij het stevig aanpak
ken van de multinationals in zijn
kerk nooit zou kunnen goedpra
ten. De vermelding dat de We
reldraad „een tegenkracht moet
opbouwen tegenover de kwalij
ke praktijken van multinatio
nals", werd daarop veranderd in
„de noodzaak van publieke con
trole over de activiteiten van de
ze bedrijven".
Van 6 tot 13 september komt een
delegatie van de Bond van Evan
gelische Kerken in de DDR naar
Nederland voor overleg met de
Raad van Kerken over het plan
van het Interkerkelijk Vredesbe
raad (IKV) om een Europees ker
kelijk vredesplatform op te rich
ten. De Oostduitse delegatie
staat onder leiding van de voor
zitter van de bond, bisschop Wer
ner Krusche. Dit deelde prof. dr.
H. Fiolet, secretaris van de Raad
van Kerken, desgevraagd mee.
Het IKV heef met enkele partner
organisaties in de DDR de Raad
van Kerken in Nederland en de
bond van Evangelische Kerken
in de DDR gevraagd borg te
staan voor de oprichting van een
kerkelijk vredesplatform. Hierin
zouden 20 mensen uit oost- en 20
mensen uit West-Europa plaats
moeten nemen. Uitgangspunt
voor dit platform is dat de ker
ken in Europa bepaalde artike
len van de Helsinki-akkoorden
(zelfbeschikking, ontwapening,
recht op organisatie) uitwerken.
Het IKV streeft er naar dit plat
form officieel van start te laten
gaan in Dresden bij de start van
de vredesweek in de DDR die 7
november begint
Nederlands Hervormde Kerk:
Beroepen te Voorschoten: W. Blan
ken te Warffum, Aangenomen
het beroep door de Generale Sy
node der Ned. Herv. Kerk tot
zendingspredikant (missionaire
arbeid in Peru in opdracht van
de Geref. Zendingsbond): L. W
Smelt, kandidaat te Oegstgeest.
Gereformeerde Kerken:
Beroepen te Enumatil-Leek: T. J.
Ouwehand, laatstelijk predikant
te Charlottetown (Canada), wo
nende te Slagharen.
Gereformeerde Kerken Vrijge
maakt:
Beroepen te Bly a-Hol werd: D. F.
Ensing te Smilde en Diever.
Nederlandse Gereformeerde Ker
ken:
Aangenomen de benoeming tot
predikant in tijdelijke dienst
(part-time) te Baarn-Soest: J. A.
de Vries, laatstelijk legerpredi-
kant, wonende te Culemborg.
Waar u ook zelf tankt bij Shell,
in het hele land krijgt u minstens 9
cent korting per liter benzine en
soms zelfs nog meer.
Ook bij u in de buurt, óók langs
de autosnelwegen.
Zo ziet u weer; prijsbewust
denken is Shell tanken.
DEN HAAG (ANP) - Staatssecre
taris Lambers-Hacquebard (mi
lieuhygiëne) gunt het Be-
drijfsschap voor Frisdranken
nog enkele maanden de tijd om
zelf op de proppen te komen met
voorstellen voor een bindende
regeling om statiegeld op fris
dranken in retourverpakking
verplicht te stellen.
Op 16 juni heeft het bedrijfsschap
overleg gepleegd met de staats
secretaris over haar voorstellen
om de statiegeldverordening uit
te breiden tot kunststofverpak
kingen en mineraalwater. Daar
bij kwam aan het licht dat met
name in handelskringen tegen
deze voorgestelde uitbreidingen
verzet is gerezen.
In antwoord op schriftelijke vra
gen van het kamerlid Epema
(PvdA) kondigt mevrouw Lam-
bers nader overleg aan met be
drijfsleven en de handel om een
opmars van de eenmalige ver
pakkingen te voorkomen.
Slechts dertien gemeenten in
Nederland beschikken nog niet
over glasbakken.
DEN HAAG (ANP) - De sa
menwerkende Nederlandse
vredesbewegingen overwe
gen een waarnemer te sturen
naar het proces tegen de le
den van het Turkse vredesco-
mité, tegen wie langdurige
gevangenisstraffen zijn
geëist. De vredesbewegin
gen, samenwerkend met de
Turkse arbeidsvereniging in
Nederland (HTIB) in het "co
mité vrijlating leden Turks
vredescomité" hebben ook
de leider van de militaire jun
ta, generaal Evren, gevraagd
om vrijlating van de voorzit
ter van het Turkse copmité,
Mahmut Dikerdem, die aan
kanker lijdt maar in de ge
vangenis geen medische veri
zorging kriiet.
Zeven vredesbewegingen,
waar onder Pax Christi, het
IKV en Stop de Neutronen
bom, zullen binnenkort be
slissen of zij, evenals in
Frankrijk, Engeland en Oos
tenrijk gebeurt, een waarne
mer zullen zenden naar het
proces tegen de leden van het
Turkse vredescomité, van
wie 21 vijf maanden geleden
evangen werden genomen en
tegen wie in totaal vijfhon
derd jaar gevangenisstraf is
geëist.
Tot de gearresteerden behoort
de voorzitter van het vredes
comité. Mahmut Dikerdem,
oud-ambassadeur in India,
Jordanië, Iran en Irak. Diker
dem is 66, en de dertig jaar
gevangenis die tegen hem is
gëeist betekent, zo verklaar
de zijn zoon Mehmet Ali gis
teren op een persconferentie
in Den Haag, in feite een
doodvonnis. Hij lijdt aan
prostaatkanker en de militai
re autoriteiten die hem een
passende medische behande
ling onthouden, zijn in feite
bezig met de uitvoering van
deze doodstraf, aldus Meh
met Ali Dikerdem.
De vier grote politieke partijen
in Nederland, klein links
(PSP, PPR en CPN), het FNV
en de Pen Club hebben zich,
met nuances, achter de eisen
van het comité vrijlating ge
steld.
Deze eisen zijn: recht op vrye
discussie en activiteiten op
het terrein van de vredespro-
blematiek, onmiddellijke
vrijlating van de politieke ge
vangenen, vrije vakbonds
rechten en bescherming van
democratische verworvenhe
den tegen activiteiten van
fascistische groeperingen.
Sinds de militaire staatsgreep
van september 1980 zijn poli
tieke partijen en vakbonden
ontbonden en verboden, vele
tienduizenden (volgens het
comité Vrijlating 170.000)
gearresteerd, vele tientallen
gevangenen onder marteling
bezweken (volgens het comi
té honderd) en is tegen 4.000
personen de doodstraf geëist.
ROTTERDAM (ANP) - Ondanks
een verbetering dit jaar van de
kwaliteit van het Rijnwater blij
ven de waterleidingbedrijven in
het stroomgebied zich zorgen
maken over de voortgaande
verontreiniging van de rivier met
zout en chloorverbindingen Zij
vrezen, dat door het uitbleven
van wettelijke maatregelen en de
teruglopende economie investe
ringen in milieubeschermende
activiteiten achterwege zullen
blijven.
Uit een recent onderzoek is geble
ken, dat de rivier dit jaar op een
aantal punten schoner is gewor
den. In vergelijking met 1974 is
de totale belasting van de Rijn
met organische stoffen nu met
ongeveer vijftig procent vermin
derd. De Duitse Arbeitsgemein-
schaft Rhein-Wasserwerke
(ARW) noemt de verbetering van
het zuurstofgehalte en de con
centratie van ammonium zelfs
opvallend goed.
Ook de belasting van de rivier met
zware metalen is voor de water
leidingbedrijven nu geen pro
bleem meer. Deze verbetering is
het gevolg van de bouw van af
valwaterzuiveringsinstallaties en
van verandenngen in de produk-
tieprocessen in de celstofindus-
trie langs de Rijn. De waterlei
dingbedrijven zyn echter bang
dat het argument van concurren
tievervalsing onder de huidige
moeilijke economische omstan
digheden aan gewicht wint. Hier
door zal men trachten nieuwe in
vesteringen in milieubescher
mende apparatuur te vermijden.
DEN HAAG (GPD) Opdracht
gevers in de bouw blijken
steeds meer bankgaranties te
vragen die nauwelijks in ver
houding staan tot de te lopen ri
sico's. Het Nederlands Verbond
van Ondernemers in de Bouw
nijverheid iNVOB) constateert
dat het verschijnsel bankgaran
tie is uitgegroeid tot een levens
groot probleem voor vele bouw
bedrijven. Volgens het NVOB
blijken vooral gemeenten en
woningcorporaties te hoge
bankgaranties te vragen bij het
gunnen van werken aan bouw
bedrijven.
AMSTERDAG (GPD) - Eind vol
gend jaar begint een proef om bij
benzinepompen te betalen met
behulp van een pasje waarmee
automatisch geld kan worden
overgemaakt van de klant naar
de oliemaatschappij. De PTT
heeft hiervoor gisteren toestem
ming gegeven Vandaag zou er
een definitieve beslissing wor
den genomen in een vergadering
van het college van overleg van
de gezamenlijke banken, de PTT
(Rijkspostspaarbank en Post,
Cheque- en Girodienst) en de
oliemaatschappijen.
De proef met „elektronisch tan
ken" gebeurt op verzoek van de
oliemaatschappijen. De belang
rijkste reden is de veiligheid van
het personeel van de benzinesta
tions. Door de automatische be
taling is er minder geld in de kas
sa aanwezig Het project begint
vermoedelijk in de regio Eindho
ven en zal een jaar duren. Bij het
experiment worden ongeveer 60
benzinestations betrokken.
Voor het elektronisch betalen van
de benzine dient de klant in het
bezit te zijn van een pasje dat hij
bij zijn bank of de girodienst kan
aanvragen. Na het tanken moet
het pasje in een zogenaamde ter
minal worden gestopt De klant
tikt vervolgens een code in, die
hij alleen kent, waardoor de com
puter weet dat de rechtmatige ei
genaar van de pas gebruik
maakt Vervolgens wordt auto
matisch het verschuldigde be
drag afgeschreven.
Het systeem kan wellicht later ook
op andere gebieden worden ge
bruikt Het kan over enkele jaren
zonder problemen worden inge
past in het Nationaal Bctalings-
circuit waarbij het betalingsver
keer van de postgiro en de Ne
derlandse banken worden sa
mengevoegd.
Pluimvee
De ABN bank verwacht dat de
schaalvergroting in de legpluim-
veehoudery zich ook in de ko
mende jaren zal voortzetten.
Vooral doordat het aantal kleine
re bedryven zal teruglopen, zo
blykt uit de brancheschets "De
legpluimveehoudery" van de
bank.