Timman blijft
in wachtkamer
5 1
Vrij-uit
-C
n
Uitgeschakeld na nederlaag
Holverda
haalt uit
üblNSDAG 27 JULI 1982
Sport
door
Ruud Paauw
Hoe het op dit moment gaat met
de Russische Olympische
kampioen op floret, Alexan
der Smirnov, is mij niet be
kend. Als hij al in leven blijft
(die kans is gering) dan in elk
geval als zeer gehandicapt en
verminkt.
Smirnov geraakte vorige week
bij de wereldkampioenschap
pen schermen in Rome in een
coma, toen het wapen van
zijn tegenstander, de West
duitser Behr, door zijn ge
zichtsbeschermer stootte en
via de oogholte in zijn herse
nen' doordrong.
Iets gruwelijks. Je gaat al bijna
van je stokje als je het alleen
maar léést.
Het incident gebeurde in de
kamp West-Duitsland-Sow-
jet-Unie voor de landentitel.
De Westduitsers vroegen de
Russen daarop de wedstrijd
een dag uit te stellen; vanwe
ge Smirnov én omdat Behr,
wie overigens niets verweten
kon worden, totaal overstuur
was. De Sowjet-Unie wilde
echter van geen uitstel weten,
waarop de Westduitse ploeg
zich terugtrok. De Russen
haalden later op de dag de
wereldtitel binnen.
Het gaat er mij in dit geval niet
om de ongevoeligheid van de
Russen nog eens te etaleren.
Het is elders geen haar beter.
nier waarop dodelijke onge
lukken in de autoracerij wor
den afgehandeld. Nee, op dit
terrein hebben oost en west el
kaar niets te verwijten.
De zaak-Smirnov frappeerde
me, omdat ik - bladerend in
archiefstukken - juist stuitte
op een verslag van een voet
balwedstrijd van zo'n 30 jaar
geleden die gestaakt was we
gens beenbreuk van één der
spelers. Kennelijk was een
dergelijk voorval toen dusda
nig van invloed op de spel
vreugde van de andere 21
voetballers dat die er maar
liever mee ophielden. Je zag
in die tijd wel vaker in de ko
lommen sportuitslagen van
de maandagkrant de toevoe
ging "gest. w. beenbr
Dertig jaar geleden - hoe dicht
bij en hoe ver weg.
We leven in een andere tijd. Ze
ker.
Je kunt nu gewoon doodvallen.
Lewis
De jonge Amerikaanse atleet
Carl Lewis, de nieuwe Jesse
Owens (al was die wel wat
veelzijdiger) nadert lang
zaam maar zeker het legen
darische wereldrecord ver
springen (8.90 m) dat zijn
landgenoot Bob Beamon
veertien jaar geleden tijdens
de Olympische Spelen van
Mexico vestigde.
Dit weekeinde sprong Lewis in
Indianapolis al 8.76 m, een
prestatie die op één lijn staat
met Beamons recordsprong
want die laatste werd ge
daan op grote hoogte, in ijle
lucht, met alle voordelen van
dien.
Lewis zou er goed aan doen zich
ook eens te begeven naar Me
xico City om onder dezelfde
omstandigheden als Beamon
te kunnen springen.
Wat hij daar nodig heeft is goed
weer, een rugwind van de
maximaal toegestane 2 meter
per seconde, een perfecte con
centratie, een feilloze aan
loop.
En de sprong van zijn leven.
Vrouw
"Vrouw in de sport" is de titel
van een onlangs bij Hollan-
dia in Baarn verschenen
boekje. Het is geschreven door
Brenda van Keeken, Ton
Schellen, Marie-José Thunnis-
sen en Joke van Wieringen en
gaat over zaken als de histo
rie van de vrouwensport, de
vooroordelen jegens vrou
wensport, medische begelei
ding, lichamelijke en psycho
logische verschillen tussen
man en vrouw nader beke
ken, interseksualiteit en de
sport, gebruik van anabole
steröden enz.
In 126 pagina's geven de au
teurs in heldere taal en op
compacte wijze een overzicht
van de problemen en obsta
kels waarmee vrouwen in de
sport te maken hebben gehad
en nóg te maken hebben.
De grootste hindernis voor
vrouwen is nog altijd het
vooroordeel. Topsport zou
voor vrouwen te inspannend
zijn, niet goed voor hun ge
zondheid, topsport verman
nelijkt (zowel mentaal als li
chamelijk), vrouwen zijn
voor sommige sporten fysiolo
gisch niet goed toegerust en
ga zo maar door. Het is alle
maal flauwekul, maar - als
je de historie bekijkt best
verklaarbaar. Het heeft te
maken met het beeld dat
mannen (én vele vrouwen, la
ten we dat niet vergeten) tien-
Alexander Smirnov
tallen jaren, om niet te zeggen
eeuwen, van de vrouw hebben
gehadzij moest staan voor
sierlijkheid. schoonheid,
zachtheid en afhankelijkheid.
De man tekende wel voor de
stoer- en hardheid. Zeker on
der druk van de tweede
emancipatiegolf zijn inmid
dels emmers vooroordelen op
geruimd. Maar bij heel veel
mannen beluister je toch nog
een echoot je uit het verleden,
al passen ze hun uitlatingen
wel aan aan de gewijzigde
opvattingen. Het boekje geeft
daarvan een paar aardige
voorbeelden. Zo verklaarde
de oud-profvoetballer Jan
Mulder in 1981: "Vrouwen
mogen wel aan sport doen,
maar mogen bij top- of prof-
sport niet te ver gaan".
Het is duidelijk: alleen mannen
mogen te ver gaan.
Wielercoach Cor Bijster: "Vrou
wen mogen in deze tijd mee
doen aan alle sporten. Ik blijf
de meisjes evenwel voorhou
den dat fietsen tijdelijk is,
maar dat je vrouw blijft tot je
dood. Een vrouw kan ook
prestaties leveren als ze er
goed uitziet, goedverzorgd.
ake-up i
leuk, een beetje
een kleurig iricootje
Daar heb je het weer: goedver
zorgd. leuk. Daar hoeft een
man zich niet om te bekomme
ren. Man blijf je ook kennelijk
niet je leven lang.
Mannetjesputter
De grote angst van de man is
dat de vrouw zich via de
sport zal ontwikkelen tot
"mannetjesputter". De au
teurs rekenen in een hoofd
stuk grondig met die veron
derstelling af. "De belang
rijkste verandering die op
treedt in de lichaamssamen
stelling van de vrouw, die (in
tensief) sport is dat de hoe
veelheid onderhuids vetweef-
sel minder wordt. Er is geen
sprake van dat een vrouw die
net zoveel en intensief sport
als een man even gespierd
wordt als een man". (Zie ten
nisspeelsters als Chris Evert
en Evonne Goolagong). Maar
zelfs als een vrouw uit is op
spierballen, moet zij dat na
tuurlijk zelf weten.
Topsport zou. volgens velen, ook
vermannelijking van het ka
rakter teweegbrengen: grote
re agressiviteit, prestatiestre-
ven. onafhankelijkheid. Ja.
zeggen de auteurs fijntjes,
maar wie bepaalt nu eigen
lijk dat dat typisch mannelij
ke eigenschappen zijn?
Veel bereikt
In pakweg vijftien jaar hebben
vrouwen op het gebied van
emancipatie in de sport zeer
veel bereikt. Maar het doel is
nog lang niet bereikt, er moet
nog heel wat gebeuren. Ik
vind dat ook helemaal niet
erg. Je kunt nu eenmaal niet
alles in een vloek en een zucht
ombuigen, trat tientallen ja
ren lang. hoe onterecht ook,
als vaststaand werd aange
nomen. Sommige dingen zul
len veel tijd en strijd vragen.
Heel goed, dat staalt het vrou-
löelijk karakter U ziet, als
het om vooroordelen gaat. heb
ik er zelf ook nog een paar in
het vestzakje.
Een jaar of wat terug is een
groot aantal vrouwen over
me heen gevallen omdat ik op
deze plek verklaarde dat
vrouwen niet moesten gaan
boksen.
Bemoeizucht, maken we zelf wel
uit. riepen ze in koor.
Ik zei dat niet omdat ik vond
dat vrouwen te teer en te
zacht voor die tak van sport
zijn (oh, nee; met sommige
vrouwen zou ik voor geen
prijs in de ring willen staan),
maar omdat ik boksen bij
mannen een verfoeilijke zaak
vond (en nog vind) en er van
uit ging dat de emancipatie
beweging niet beoogde klak
keloos over te nemen wat ke
rels deden.
Bevóógding, hoor ik nu al weer
zeggen.
Ja, kijk eens, onder die noemer
kun je élk argument wegve
gen.
Dit brengt mij op iets dat nauw
met het voorgaande samen
hangt Tot dusver zijn vrou
wen in de sport bezig aan een
enorme inhaalmanoeuvre:
om toegang te krijgen tot
sporten die door mannen zijn
ontwikkeld. Als alles is uitge-
emancipeerd, zullen vrouwen
ook hun éigen creativiteit
eens moeten tonen. Dat is
méér dan alleen kerels na
doen. Ik ken tot op heden
maar twee sporten waar
vrouwen aan de basis hebben
gestaan: kunstzwe
ritmische gymnastiek.
(Het modderworstelen zal ik
voorlopig maar terzijde
schuiven).
Dat is nogal dunnetjes. Kortom,
er is nog héél wal werk aan
de winkel,
Onderzoek
"Vrouw in de sport" bevat ook
de resultaten van een aantal
interessante onderzoeken op
voor het merendeel specifiek
vrouwelijk terrein. Aan die
enquete namen ongeveer 900
vrouwen deel, gehuwd, onge
huwd, jeugd en ouderen.
Op de vraag "Wordt de men
struatie als bezwaarlijk erva
ren bij sportoefemng" ant
woordde 29,5met ja, 70%
met neen en gaf 0,5% geen
antwoord.
Van degenen die het als be
zwaarlijk aanmerkten gaf
54% pijnlijkheid als reden op.
407c voerde hygiënische rede
nen aan en 5had last van
schaamtegevoelens.
Zijn tijdens de menstruatie de
sportprestaties slechter7
Ruim 25% antwoordde met
ja. 73% met neen en 1.5% gaf
geen antwoord.
Bedrijf je sport als er kans op
een zwangerschap bestaat?
Ja zegt 36.5%. neen zegt 16% en
47,5% geeft geen antivoord
Kan men typisch vrouioelijke
problemen bespreken met een
mannelijke begeleider?
Ja zegt 33%. neen 27% en 40%
gaf geen antwoord.
Kan men typisch vrouwelijke
problemen béter bespreken
met een begeleidster?
Ja zegt 567c, neen 44%
Seks. daags voor de wedstrijd,
kan dat volgens vrouwen7
Voor het antwoord op die vraag
stel ik voor dat u het boekje
maar aanschaft.
LAS PALMAS (ANP) De droom van Jan Timman is veranderd in een
nachtmerrie. Neerlands beste schaker, vol vertrouwen naar Las Palmas
gereisd orri een gooi te doen naar een van de eerste twee plaatsen in het
interzone schaaktoernooi, die recht geven op kwalificatie voor het kandi
datentoernooi, heeft gevoelig zijn neus gestoten.
De minieme kansen, die hij nog
had met een score van plus één,
vervlogen gisteren volledig
door onverwacht verlies in de
elfde ronde tegen de zwak
geachte Zweed Lars Karlsson.
Hierdoor moet de Amsterdam
mer weer vier jaar wachten om
door te kunnen dringen tot het
echte voorportaal naar de we
reldtitel. In de vorige cyclus
bleef Timman ook in het inter
zonale toernooi, toen in Rio de
Janeiro, steken.
Geen enkele maal maakte Timman
op de Canarische eilanden de in
druk echt op dreef te zijn. Na een
veelbelovend begin tegen Brow
ne verloor hij prompt van vete
raan Petrosjan om vervolgens
van Pinter te winnen. Het scoren
ging daarna moeizaam met vijf
achtereenvolgende remises.
Toen Timman in de negende ron
de van de Roemeen Suba verloor
wist hij zich eigenlijk al versla
gen. De daarop volgende zege op
Mestel deed het al vrijwel ge
doofde vlammetje even opflak
keren. Karlsson zorgde echter
voor effectief bluswerk.
In een Engelse partij startte Tim
man behoorlijk. Hij verwierf zich
een pion op de achttiende zet. Na
een soort wapenstilstand, waar
bij de Zweed volstond met een
paard heen en weer te spelen, be
sloot Timman met de b-pion een
doorbraak te forceren. Dit had
hij vermoedelijk beter kunnen
nalaten. Hij drong wel met de da
me de Zweedse stelling binnen,
maar bleek geen hulptroepen
meer voorradig te hebben om
een vernietigende koningsaanval
te pareren. Volkomen gedesillu
sioneerd staakte Timman op de
41e zet, vlak voor het eind van de
eerste zitting, de strijd. Hij dient
de gifbeker in Las Palmas even
wel tot het eind leeg te drinken
en moet nog tegen de Braziliaan
Synye en de Sowjetrus Toekma-
kov aantreden. Laatstgenoemde
is nog volop in de strijd om een
entreebewijs voor het kandida
tentoernooi.
Met Toekmakov, die in zijn afge
broken partij tegen Suba gewon
nen staat, zijn diens landgenoot
Vasili Smyslov en de Hongaar
Zoltan Ribli de voornaamste ge
gadigden voor de eerste twee po
sities. De 61-jarige Smyslov
speelde remise tegen de Hongaar
Pinter en behield de leiding met
acht punten, een half punt meer
dan Ribli. In de voorlaatste ron
de, die vandaag op het program
ma staat, spelen Smyslov en Ri
bli tegen elkaar. In de slotronde
krijgt Smyslov donderdag te ma
ken met de Tunesiër Bouaziz en
speelt Ribli tegen Psakhis. Klei
ne kansen hebben verder nog
Suba en Petrosjan, die elkaar
vandaag ontmoeten en verder
respectievelijk Larsen en Karls
son moeten bestrijden.
Uitslagen elfde ronde:
Karlsson (Zwe) - Timman (Ned) 1-0;
Toekmakov (Sow) - Suba (Roe) afge
broken; Petrosjan (Sow) - Bouaziz
(Tun) 1—0; Larsen (Den) Ribli (Hon)
0—1; Smyslov (Sow) - Pinter (Hon)
Vfe—Vi; Psakhis (Sow) - Browne (VSt)
1-0; Mestel (Eng) - Sunye (Bra) 0—1.
Stand:
1. Smyslov 8 pnt., 2. Ribli 71/2, 3. Suba
6V2 en 1 afgebr., 4. Petrosjan 6V2, 5. Tuk-
makov 6 en 1 afgebr., 6/8. Timman, Lar
sen, Pinter 5'A, 9. Bouaziz 5,10. Psachis
4'A en 1 afgebr., 11. Karlsson 4'A, 12.
Mestel 4,13. Sunye 3V4 en 14. Browne 3.
Belle
Erika Belle heeft in Bad Kissingen
haar partij voor de twaalfde ron
de van het interzonale schaak
toernooi tegen de Zweed Borisla-
va Borisova gewonnen. Het was
pas de tweede maal dat de oud-
nationale kampioene een over
winning boekte. In de eerste ron
de versloeg ze de Canadese Shte-
renberg. Daarna kon zij slechts
twee remises (tegen de Poolse
Erenska en de Roemeense Pogo-
revici) aan haar totaal toevoegen.
Drie speelsters delen de eerste
plaats met negen punten. Dat
zijn de verrassend sterke West
duitse Barbara Hund, die na ze
ven achtereenvolgende overwin
ningen nu remise speelde, de
Roemeense Marina Pogorevici
en de Tsjechoslowaakse Eliska
Klimova.
Uitslagen afgebroken partijen:
elfde ronde:
Pogorevici Maksimovic 'A—'A, Hund
- Crotto 1-0, Litinskaja - Belle 1-0,
Semenova - Arbunic 'A-'A.
Twaalfde ronde:
Maksimovic Arbunic 1-0, Shteren-
berg Semenova afgebr., Klimova
Fatalibekova 1-0, Belle - Borisova
1-0, Erenska - Litinskaja afgebr., Ivan-
ka - Gapnndasjvili afgebr,, Crotto -
Lematsjko 0-1, Pogorevici - Hund
Open NK
gebr., Cuijpers - Van der Tuuk 'A-'A,
R. Kuijf - Beutelhoff (WD1) 1-0, Wil-
lemsen - Van Heivoort afgebr., Peters
Heinburch (WD1) 0—1, De Rooy
Schmidt (Den) afgebr., De Roode - Pie-
terse 'A—'A, Borm - Dekker 0—1, Van
de Veen - Van Eijbergen 0—1.
Stand aan de kop na vijf ronden:
1. Wind 4'A pnt., 2. Cuijpers, Van der
Tuuk, Kuijf, Heinburch, Dekker en Van
Eijbergen 4, 8. Podzielny, De Boer, To
by, Heemskerk, Dieks en Schmittdiel
3'A en 1 afgebr.
De Hagenaar Michiel Wind heeft
voorlopig alleen de leiding in het
schaaktoernooi om het open Ne
derlands kampioenschap. Hij
had gisteren in Dieren in zijn
partij voor de vijfde ronde tegen
Los succes met een stukoffer.
Wind heeft pas een half verhes-
punt. Titelverdediger Frans
Borm kan zich na zijn nederlaag
met wit tegen Dekker gevoeglijk
als uitgeschakeld beschouwen.
Zijn pionoffer bleek van slechte
kwaliteit. Borm heeft met nog
vier ronden te spelen anderhalf
punt achterstand op Wind.
resultaten van de vijf
de ronde zijn:
Podzielny (WD1) - De Boer afgebr.,
Schmittdiel (WD1) - D. Dieks afgebr
Wind Los 1 -0, Toby - Heemskerk af-
1 plaats in het kandidaten-toernooi, is uit. Pas c
VELSEN (GPD) - Er zal nog
tenminste één seizoen be
taald voetbal worden ge
speeld in Velsen.
Hoewel de acties die de afgelo
pen twee weken werden
georganiseerd om de in fi
nanciële moeilijkheden ver
kerende club te redden niet
Telstar gaat
tóch verder
duizend gulden bfnnen -
meent het bestuur dal er
toch voldoende financiële
garanties zijn om door te
gaan. Aan het einde van dit
jaar zal aan de hand van de
financiële toestand worden
bekeken of doorgaan met
profvoetbal zin heeft.
DEN HAAG (ANP) - In navolging
van Ajax heeft Sparta gister
avond tijdens een trainingswed
strijd in het noorden van het land
flink uitgehaald. De Rotterdam
mers wonnen in Noordwolde
met 9-0 van de KNVB-der-
deklasser Olymphia. Bij rust was
de stand 2-0. Lengkeek en Hol
verda scoorden iedere drie keer,
Van der Berg tweemaal en Jong
bloed schoot in eigen doel.
Scheidsrechter Pen floot voor
tweeduizend kijkers.
AZ'67 kon maar ternauwernood
een Bakkeveens streekteam
overmeesteren. Ten aanschouwe
van 1300 toeschouwers werd het
in Bakkeveen 3-2 voor de Alk-
maarders. Veertien minuten
voor tijd maakte de nieuwe aan
winst van AZ, de Deen Eigen-
bröd, de winnende treffer. Bij
rust was het 1—1. Na vijf minuten
kwam AZ via Kist op 1-0, een
minuut later maakte Van der Mi-
len gelijk. Kick miste in de eerste
helft nog een strafschop. Na rust
bracht Tiktak (59e minuut) AZ
weer op voorsprong, maar op
nieuw kwamen de Bakkeveners
via De Vries terug. Vervolgens
besliste Eigenbröd het oefen
duel
Club Brugge heeft evenveens het
Noordoosten van Nederland ge
kozen om te oefenen. In Meppel
versloeg de Belgische club van
trainer Kessler een plaatselijke
combinatie na een ruststand van
3—0 met 9—2.
Sliirtreclame
voor Twente
ENSCHEDE (GPD) - Ook op
het shirt van FC Twente zal
komend seizoen de naam van
een sponsor prijken De En
schedese eredivisionist heeft
namelijk een akkoord bereikt
met een reisorganisatie (Arke
Reizen), die voorlopig voor
de duur van drie jaar een
overeenkomst is aangegaan.
De hoogte van het sponsor
bedrag is volgens een woor-
voerder van de mede afhan
kclijk van de resultaten die
de club bereikt en de publici
teit die daarmee verkregen
wordt.
Tussen FC Twente en de reisor
ganisatie, die overigens
wordt geleid door de huidige
voorzitter van FC Twente,
Ferry Fransen, bestond tl
een bepaalde sponsorover
eenkomst.
IK OELOoV 1 cTkl MtóB ott die G&OTF s
TEVEEL CE -04-
&?Ö7E/>/&T
UITHAN&T
7%CO OOKKUJ*.
