Opel nummer één. Omdat u voor zekerheid kiest.
1
Antisemitisme een Europese schuld
Geen onderzoek naar
geheimen van diepzee Verlangen
-( v,r" )-
PAGINA 13
23 JULI 1982
U Opel halveert
als eerste
de onderhoudskosten
Als eerste Duitse autofabrikant is Opel alweer nummer één met een initiatief om de
onderhoudskosten te drukken. Dit is een direkt gevolg van vele technische ontwikkelingen die
Opel de afgelopen jaren heeft toegepast om het autorijden voor iedereen betaalbaar te houden.
Door een toenemend gebruik van hoogwaardige materialen, die het aantal inspektie-
punten drastisch verminderen, kunnen aanstaande Opel-beatters vanaf nu volstaan metéén
service-beurt per jaar, of elke 15.000 km. Daarmee is elk onderhoud en elke inspektie [r=^
verricht om uw nieuwe Opel jarenlang in optimale konditie te houden. Dat halveert j -é*4-
voor u de onderhoudskosten en maakt een nieuwe Opel extra aantrekkelijk. II
Op de valreep (voordat ik met
vakantie ga) nog even een paar
voorbeelden van associatie-
dwang die mij door lezeressen
zijn toegezonden. U herinnert
zich wat associatiedwang is: je
ziet iets, of hoort iets, of doet iets,
en zonder dat je dat wil of zou
kunnen voorkomen moet je dan
aan een bepaald iemand, of een
bepaalde gebeurtenis of opmer
king denken. Ikzelf kan bijvoor
beeld de Amstélstraat in Amster
dam niet passeren zonder even,
in een flits, terug te denken aan
het ongeluk dat ik daar mee
maakte toen ik, vlak na de oor
log, in een tram meereed die zo
vol was dat de mensen buiten op
de treeplank, zich vasthoudend
aan de leuningen naast de deu
ren, meereden.
Ik stond gelukkig binnen (ik zal
zestien jaar geweest zijn) toen er
opeens gegild werd, de tram stop
te abrupt, de mensen dromden
(zag ik door het raam) om ie
mand heen die op de grond lag.
Een man in een leren jas. Ik zag
niets bijzonders aan hem, hij lag
daar, bewoog, was dus niet dood,
maar later, toen de tram na lan
ge vertraging weer doorreed,
hoorde ik wat er gebeurd was. De
man was met zijn arm blijven
haken achter de uitstekende punt
van de haak waarmee de ach
terklep van een geparkeerde
vrachtauto was vastgezet. De
Amstélstraat is smal (er rijdt nu
geen tram meer doorheen), de
tram met zijn uitpuilende bos
passagiers passeerde de vracht
auto rakelings, de haak had die
man van de tram gerukt, hij was
met zijn arm op de rails voor de
wielen gevallen, en die wielen
hadden zijn arm eraf gereden.
Alleen - dat zag je niet, althans niet
vanuit de tram, omdat de mouw
van die leren jas niet kapotgere-
den was. De halvé arm zat nog in
de mouw. Om de een of andere
reden maakte het juist daarom
een veel diepere indruk op me
dan wanneer die arm een paar
meter verderop had gelegen, ten
minste, dat denk ik. In elk geval
kan ik sindsdien de Amstélstraat
niet meer voorbijrijden zonder
heel even aan dat voorval te den
ken!
Francien Winter uit Beetsterzwaag
schrijft me dat ze niet over Wa
tergate kan lezen of ze moet auto
matisch aan de geboorte van een
poes denken:
„Onze jongste kat Aagje, een kleine
cyperse, moest bevallen. Kenne
lijk had ze gevrijd met een boven
maatse kater, want het wilde
maar niet opschieten. Enfin, een
doos onder de keukentafel, maar
ik was ook zéér geinteresseerd in
de eerste tv-uitzending van het
Watergate-proces.
Aagje heeft er drie uur over ge
daan om één groot zwart katertje
ter wereld te brengen, terwijl ik
tussen de bedrijven door tv keek,
naar Watergate dus. Daardoor
betekent Watergate voor mij au
tomatisch: barende poes".
Hester Kerkvliet-Blans uit Heem
stede schrijft:
„Zo'n dertig jaar geleden werkte ik
in Amsterdam bij boékhandelr
uitgever Swets en Zeitlinger.
Daar werkte toen ook een jonge
man die mij eens toevertrouwde
dat hij vrouwen met witte schoe
nen aan afschuwelijk vond!
Waarschijnlijk heeft zijn verzuch
ting jarenlang - onbewust? - een
rol gespeeld bij mijn schoenaan
kopen, want het heeft tot vorig
jaar geduurd vóór ik een paar
open witte zomerschoenen kocht!
Sindsdien hoor ik telkens als ik die
schoenen aantrek (en ze staan
echt leuk, hoor), Aart van Zoest
weer z'n verzuchting slaken!
Vraagt u hem maar eens of hij
nog zo'n hekel aan witte schoenen
heeft; ik ben er namelijk van
overtuigd dat uw vriend en
plaatsgenoot Aart van Zoest de
zelfde is waarmee ik vroeger (ge
zellig) heb samengewerkt".
Tot zover Hester Kerkvliet-Blans,
Aart van Zoest is met vakantie,
ik kan het hem dus niet vragen,
maar ik weet dat hij bij Swets en
Zeitlinger heeft gewerkt, en ik
ken hem goed genoeg om te weten
dat hij een zwak voor vrouwen
heeft die maar een witte schoen
hoeven te zien om over een tijds
bestek van dertig jaar heen aan
hem te moeten denken, en dat hij
dan graag bereid is over zijn
vroegere bezwaren heen te stap
pen (als hij dit straks leest zal hij
nooit meer witte schoenen kun
nen zien zonder aan Hester Kerk
vliet en Swets en Zeitlinger te
denken, want zo werken die din
gen).
„Al jaren reis ik geregeld van mijn
huidige woonplaats Utrecht
naar mijn geboorteplaats Veen-
dam. In de tijd dat mijn ouders
nog leefden deed ik dit in ziekte
perioden zelfs ieder weekend. In
Groningen stap ik dan uit de
trein en in de bus naar Veen dam.
en ieder keer weer, als die bus
over het Emmaplein rijdt en ik de
grote huizen aan de Emmasingel
zie. denk ik: 'Kaeckebeke!'
U begrijpt waarschijnlijk wel dat
dit slaat op de figuur van die
naam uit het onvergetelijke boek
'Onder professoren' van W. F.
Hermans, die in een dergelijk
huis woonde".
Derde-Wereldlanden in Genève:
MASSACHUSETTS (AP) - Rose Kennedy, moeder van senator Edward
Kennedy, vierde gisteren haar 92ste verjaardag. Vanachter haar enorme
verjaardagstaart sprak zij haar vele gasten toe.
O A In het acht pag
Het uitvoerend comité van de
Wereldraad van Kerken heeft na
een langdurige discussie over de
plaats en betekenis van de staat
Israel een aantal richtlijnen
goedgekeurd voor het gesprek
tussen christenen en joden. Op
aandrang van de kerken uit Afri
ka en Azié werd de passage over
de betekenis van de staat Israel
voor het jodendom ingekort en
afgezwakt. Die passage zou te
veel zijn ingegeven door het
schuldgevoel van westerse chris
tenen over de jodenvervolgingen
in de kerkgeschiedenis. De ver
tegenwoordigers van de Derde
Wereld vinden, dat het antisemi
tisme van de westerse kerken
geen oecumenische maar een
Europese schuld is.
Aan de richtlijnen voor het ge
sprek met de joden heeft de af-
dedling van de Wereldraad voor
dialoog met andere godsdiensten
en ideologieën zeven jaar ge
werkt. De leiding van de afdeling
ging begin van dit jaar akkoord
met de slottekst. Daarna werden
nog verscheidene kerken geraad
pleegd. Het uitvoerend comité
van de Wereldraad - dat is het
dagelijks bestuur van het nu in
Genève vergaderende Centraal
Comité - heeft er twee zittingen
aan besteed.
AMSTERDAM (ANP) - 's Werelds
grootste project voor diepzeeon-
derzoek, waaraan eventueel ook
Nederland zou deelnemen, gaat
niet door. Na vele jaren van stu
die en onderhandelingen heeft
de National Science Foundation
(NSF) in Washington, die het in
ternationale project heeft opge
zet, het programma bij gebrek
aan steun van de overheid en het
bedrijfsleven afgelast.
De Amerikaanse wetenschappelij
ke instelling, te vergelijken met
de Nederlandse stichting voor
Zuiver Wetenschappelijk Onder
zoek (ZWO), had een plan opge
steld voor boringen in het over
gangsgebied tussen de continen
ten en de diepzeebodem. Men
hoopte daarmee belangrijke in
formatie te kunnen verkrijgen
over de wordingsgeschiedenis
van de nog slecht bekende conti-
nentranden. Omdat de kans in
deze gebieden aanzienlijke gas-
en olievoorraden aan te treffen
groot is, wist de NSF aanvanke
lijk een tiental Amerikaanse olie
maatschappijen voor het project
te interesseren.
De kosten van het programma, dat
in 1984 van start had moeten
gaan, waren berekend op 700
miljoen dollar over een periode
van tien jaar. Het consortium van
oliemaatschappijen zou onge
veer de helft daarvoor voor zijn
rekening nemen. Andere deelne
mende landen, waaronder Ne
derland, moesten jaarlijks elk 3
tot 15 miljoen dollar betalen.
De oliemaatschappijen hebben
zich echter teruggetrokken. Ook
de regering-Reagan heeft inmid
dels laten weten geen fondsen
voor het zogenaamde Ocean
Margin Drilling Project beschik
baar te stellen.
In de loop van vele miljoenen jaren
heeft zich een grote hoeveelheid
afval van het vaste land aan de
randen ervan opgehoopt. In to
taal ligt meer dan de helft van al
le afzettingen in de oceaan langs
de randen van de continenten.
Deze sedimentlagen vormen het
grootste nog niet onderzochte
potentiële olie- en gasreservoir
ter wereld.
Om in de kilometers dikke afzetla-
gen te kunnen doordringen met
hiervoor een speciaal boorschip
worden gebouwd. De Amerika
nen hadden voor dit doel het oog
laten vallen op de "Glomar Ex
plorer", die oorspronkelijk door
de CIA werd gebruikt om delen
van een gezonken Sowjet-onder-
zeeboot te lichten. Voor het diep
zee-onderzoek zou het schip voor
zo'n 100 miljoen dollar omge
bouwd moeten worden.
De National Science Foundation
overweegt nu het thans lopende,
minder ambitieuze internationa
le diepzeeonderozoek, dat eind
volgend jaar afgesloten zou wor
den, met vijf jaar te verlengen.
In het acht pagina's tellende stuk
wordt erkend, dat de herinnering
aan het land Israel de hele ge
schiedenis door centraal is blij
ven staan in het geloof en de
hoop van het joodse volk. De
blijvende aanwezigheid van jo
den in Palestina en Jeruzalem is
altijd meer geweest dan hun aan
wezigheid op welke andere
plaats ook. De staat Israel bete
kent niet voor alle joden hetzelf
de, maar maakt toch voor allen
deel uit van het verlangen om te
Overleven.
Daarnaast vraagt - volgens de
richtlijnen van de Wereldraad -
het verlangen van Palestijnen,
zowel christenen als moslims, al
le aandacht. Voor joden, christe
nen en moslims is het 'Heilige
Land' 'heilige' grond. "Hoewel
die heiligheid verschillend wordt
uitgelegd, kan niet worden ge
zegd, dat het land voor de ene
godsdienst heiliger zou zijn dan
voor de andere".
In de richUijnen wordt opgemerkt,
dat de joden in de christelijke
theologie vaak een negatieve rol
hebben gespeeld, hetgeen meer
malen leidde tot vervolgingen.
De verantwoordelijkheid van
een deel van de christenheid
voor de massamoord op joden in
de Tweede Wereldoorlog wordt
erkend. "Daarnaast mogen de
kerken die geen antisemitisme in
hun traditie hebben niet worden
Over de roeping tot zending onder
joden zeggen de richtlijnen, dat
daar binnen het christendom
heel verschillend over wordt ge
dacht.
Professor dr. D. Mulder, hoogleraar
aan de Vrije Universiteit in Am
sterdam en voorzitter van de af
deling 'dialoog' van de Wereld
raad, toonde zich alleszins tevre
den met de uiteindelijke tekst
van deze richtlijnen. Immers, de
kerken vertonen een breed spec
trum van opvattingen over de
theologische betekenis van de
staat Israel Verscheidene kerken
in het Midden-Oosten zijn lid van
de Wereldraad. Doorgaans
wordt daar kritischer over Israel
gedacht dan onder christenen in
het Westen.
Vredesweek: blokken
weg
De Vredesweek zoals het Inter
kerkelijk Vredesberaad (IKV)
die elk jaar organiseert - nu van
19 tot 26 september - zal dit jaar
het 'blok-denken in Europa' aan
de orde stellen. Aanleiding is het
uitroepen van de uitzonde
ringstoestand op 13 december
1981 in Polen, waarmee, volgens
het IKV, is aangetoond, hoezeer
de gegroeide tweedeling van Eu
ropa rampzalig is voor datzelfde
Europa.
"De situatie in Polen heeft geleerd,
dat elk initiatief op weg naar een
ander Europa in de kiem wordt
gesmoord. Polen leert echter
ook, dat in Oost-Europa tegen
woordig een immense volksbe
weging mogelijk is. Er is aan de
basis - ook in West-Europa,
waar de vredesbeweging miljoe
nen mensen op de been heeft ge
bracht - kennelijk voldoende in
spiratie om zich te uiten en te or
ganiseren". Zei IKV-secretaris
Faber in een toelichting bij het
thema van de komende Vredes
week.
Om in Europa tot andere verhou
dingen te komen, de onderdruk
king in Oosteuropese landen te
overwinnen en de atomaire ver
nietigingsdrang in te tomen,
moet de blok tegenstelling - Na-
vo tegenover Warschau pact -
geleidelijk aan verdwijnen. De
Sovjet-Unie en de Verenigde
Staten zullen daarbij hun politie
ke en militaire invloed op de Eu
ropese landen moeten prijsge
ven.
Faber vraagt zich af, hoe het blok-
denken ooit kan worden door
broken als wordt doorgegaan
met het militaire machtsspel.
Het IKV zoekt nu naar een hou
ding tegenover de supermach
ten waarin ook de oppositionele
groeperingen in Oost-Europa
sicb kunnen vinden.
gers van oppositionele groepen
in Oosteuropese landen, zoals
het nu in Polen verboden vak
verbond 'Solidariteit' en de be
weging voor de mensenrechten
'Charta 77' in Tsjecho-Slowakiie.
In de Vredesweek zal het IKV ook
veel aandacht schenken aan ac
ties tegen de mogeUjke plaatsing
van 48 kruisraketten in Neder
land. In september komt het IKV
met een 'kernwapennota' Faber:
"Wij willen een alternatieve de
fensienota schrijven waarin
ning en op onderhandelingen
over wapenvermindering. Daar
naast zullen wy in de nota een
alternatieve aanpak voorstellen".
Het IKV zal zich inzetten voor 'ont
spanning van onderop'. V red es-
en oppositiebewegingen moeten
gezamenlijk een politiek concept
ontwikkelen waarmee uiteinde
lijk een kernwapen- en blok-vrij
Europa kan worden gerealiseerd.
Beroeptngswerk. Hervormde
Kerk: beroepen te Avezaath (Be
tuwe) kandidaat J. L. Brevet;
aangenomen naar Oldebert (Gr.)
J. ter Haar Oosterhesselen.
Gereformeerde Kerken Vrijge
maakt: beroepen te Kaapstad
(Z.-Afrika) M. J. C. Blok Ensche
