Drs. Barel en de extra vette lip
Bezuinigingen
drijven mogelijk
PvdA naar CDA
v*
ert?
flCHTERfiROHM
LEZERS SCHRIJVEN
Nieuw onderkomen
voor 'Rembrandt'
in Coebelpolder
Biologen ontdekten 250 nieuwe vissoorten in Afrika
Onweer treft oude
boom in Plantsoen
DONDERDAG 15 JULI 1982
LEIDEN - Het nieuwe gebouw van
de Rembrandt Scholengemeen
schap in het voormalige kassen-
gebiea in de Coebelpolder (ach
ter het Jacques Urlusplantsoen)
is vandaag opgeleverd. Twintig
augustus begint men met de ver
huizing.
Allereerst zal de inventaris van de
oude gebouwen aan de Schu-
bertlaan en aan de Vijf Meilaan
worden overgebracht. Daarna
krijgen de leraren twee dagen de
tijd de lokalen in te richten. Pas
op woensdag 25 augustus zullen
de scholieren hun intrede doen
in het nieuwe gebouw.
De bouwplannen van de 'Rem
brandt' hebben een hele geschie
denis achter de rug. Veertien jaar
zijn erover heen gegaan, voordat
vorig juli de eerste paal de grond
in werd geheid. In de jaren ze
ventig is men al begonnen met
tekeningen maken en plannen
indienen bij het ministerie. Drie
scholenbouwplannen zijn er ge
maakt en afgekeurd. En telkens
weer kreeg de bouwcommissie
en de architect de opdracht de
plannen te versoberen.
De school die er nu staat zal 675
leerlingen gaan herbergen en
heeft ruim zes miljoen gulden ge
kost. Daarvoor heeft men 28 lo
kalen, verdeeld in theorie en
practicaruimten, twee gymnas
tieklokalen, een aula. een bilio-
theek. een lerarenkamer. 35 toi
letten en de nodige vertrekken
voor bergruimten. Voor gehandi
capten zijn er speciale voorzie
ningen getroffen. Zo zijn er vrij
wel geen drempels en is er een
kleine lift.
Het complex bestaat uit drie ver
diepingen gebouwd in een drie-
puntige ster. Op de twee boven
ste verdiepingen zullen er op die
manier naast de lokalen twee
maal drie hallen onstaan die voor
Het nieuwe gebouw van de Rembrandt Scholengemeenschap
Coebel, het gebied tussen het Jacques Urlusplantsoen, Haagweg
studiedoeleinden worden be
stemd.
Pas na een maand, als iedereen een
beetje is gewend aan een modern
en licht schoolgebouw, zullen er
activiteiten worden ontplooid. In
de week van 20 tot 25 september
mogen de scholieren tekeer
gaan. Allerlei kunstmanifesta
ties, sportwedstrijden, toneel- en
dansavonden staan op het pro
gramma. De officiële opening
vindt plaats op vrijdag 1 oktober
gevolgd door een reünie voor
oud-leraren, oud-leerlingen en
oud-oudercommissieleden. De
genen die deze reünie willen
meemaken kunnen zich schrifte
lijk melden bij de Rembrandt-
scholengemeenschap Postbus
1250; 2302 BG Leiden.
LEIDEN - De oranje kop, de nauwe onderkaak, de
extra vette lip. Ja, in het begin is het nog wel leuk:
namen bedenken voor nieuw ontdekte vissoorten,
maar na vijftig keer gaat de lol eraf.
Een aantal Leidse biologen
weet er alles van, want in het
Afrikaanse Victoriameer ont
dekten zij maar liefst zo'n 250
nieuwe soorten; allemaal be
horend bij de familie der
cichliden, vissen die lijken op
de baars.
Een verhaal over een project
waarvoor het ministerie van
buitenlandse zaken vorige
week een subsidie van een
miljoen gulden gaf. "Wat wij
doen", zegt drs. C.D.N. Barel,
één van de deelnemers aan
het project, "is in twee op
zichten van belang. Om we
tenschappelijke redenen is
het onderzoek belangrijk,
maar het bleek ook nuttig te
zijn in het kader van de ont
wikkelingssamenwerking".
Zijn collega prof. Dullemeij-
er, tevens decaan van de bio
logische subfaculteit: "Het is
net alsof je in de keuken van
de evolutie kijkt".
Het onderzoek van de Leidse
biologen begon gewoon in
Nederland. Zij bestudeerden
de baars, een vis die menig
hengelaar wel kent als een
grote schrokop. Doel van het
onderzoek: hoe is de vis ge
bouwd en waardoor komt
dat. Het ging in eerste instan
tie ook om het bevestigen
van een algemene theorie:
klopt het dat dit dier zo effi
ciënt mogelijk is gebouwd.
Toen dit onderzoek eenmaal
achter de rug was, wilde men
vergelijkend onderzoek gaan
doen. Dus vissen gaan bestu
deren die wel op de baars le
ken, maar die toch op een an
dere manier aan hun voedsel
kwamen. Nu is de leek licht
van mening dat zoiets ook
wel in Europa kan. Vissen ge
noeg, denkt hij. Mis.
In Europa heb je zo'n 197 soor
ten zoetwatervissen, en die
behoren tot verschillende fa
milies. Afrika is wat dat be
treft een droomland. Want in
het Victoriameer heb je, zoals
gezegd, 250 soorten die alle
maal tot één familie behoren.
Om van te watertanden.
Barel: "We hebben hierover
contact gehad met de Lon-
dense deskundige Green
wood en hij raadde ons aan
om eens in Oeganda aan de
slag te gaan; in het George-
meer om precies te zijn. Ik
ben daar begin jaren zeventig
zo'n zes weken geweest".
Wat viel hem op? "Nou, een
aantal dingen werden duide
lijk. In het algemeen gesteld:
je komt tot de slotsom dat al
les met alles samenhangt. De
vissen hebben een hele sub
tiele balans tussen de ver
schillende apparaten. Een
voorbeeld: we ontdekten dat
een vis met grote ogen niet
krachtig kan bijten". Dulle-
meijer: "We zijn nu in het sta
dium beland dat we ook de
bouw van de vis in relatie
met het milieu kunnen gaan
bestuderen".
Sinds een aantal jaren zijn de
Leidse biologen nu al werk
zaam in een deel van het Vic
toriameer; een meer dat op
de grens van Tanzania, Kenia
en Oeganda ligt en ongeveer
twee keer zo groot is als Ne
derland. Ze hebben intussen
al heel wat werk verricht.
Neem alleen de werkzaamhe
den die moeten worden uit
gevoerd als er een nieuw
soort vis is ontdekt. Pas na
1800 metingen - stekels tel
len, lengte meten, kleurscha
keringen bestuderen - mag
je je hoofd breken over een
nieuwe naam. O, dat mooie
verleden waarin alle cichli
den nog gewoon voor één
soort vis doorgingen: de Fu-
Visserij
Het onderzoek heeft niet alleen
wetenschappelijke waarde
Enkele jaren geleden kwa
men de Tanzanianen name
lijk tot de conclusie dat de
visserij in het meer ontwik
keld zou moeten worden. Met
hulp van o.a. de Urker visser
Teunis Ras, naar wie overi
gens een vis is genoemd, leer
den de inheemsen treilen.
Omdat er ook samenspraak is
met de biologen kan dit bo
vendien op verantwoorde
wijze gebeuren. Hoewel, in
het begin liep alles nog niet
bepaald naar wens
Barel: "Ze zijn nu al een paar
jaar bezig met vissen in het
meer en het moet gezegd: de
stand is al aardig gekrompen
Dat komt vooral omdat de
vissers van foute vooronder
stellingen zijn uitgegaan. Zij
dachten bijvoorbeeld dat als
ze op een bepaalde plaats vis
sen zouden hebben gevangen
dat tekort vanzelf weer zou
worden opgevuld. Wij weten
echter dat de soorten alle
maal op een bepaalde plaats
in het meer bhjven zitten. Ze
wisten ook niet wanneer de
broedseizoenen waren; dat is
natuurlijk een tijd waarin je
niet moet vissen".
Contact
Volgens prof. Dullemeger ver
loopt het project tot nu toe
naar wens, omdat er een goed
contact is tussen het thuis
front en de onderzoekers. Ba
rel, die tijdens het interview
nog op schreeuwtoon een ge
sprek heeft gevoerd met één
van de vijf mensen die bij het
meer zitten, beaamt dit.
"Maar", zegt hij, "het contact
komt wel moeizaam tot
stand. Neem dat gesprek. Het
duurt een dag voordat je een
telefoonverbinding met Ne
derland hebt vanuit Tanza-
Omdat het ministerie van bui
tenlandse zaken flink in de
buidel heeft getast kunnen
de biologen, die tot nu toe
geld ontvingen van de Stich
ting Wetenschappelijk On
derzoek Tropen, weer een
tijdje doorgaan.
Prof. Dullemeijer zegt: "Ik ver
wacht dat ze eind '84 een rap
port van ons willen hebben
en dan zullen vragen: wat
willen jullie. Toezeggingen
over doorgaan kunnen ze nu
natuurlijk nog niet doen".
Als het aan Barel ligt zijn de
Leidse onderzoekers nog wel
even zoet. De eerste vijftig
jaar zou hij zo met een team
van een man of twintig druk
bezig kunnen zijn. Om dat te
bewijzen pakt hij er een kaar
tje van het meer by.
"Kijk, in dit deel van de golf
van Mwanza zijn we bezig.
Als je dan ziet dat die golf
maar een klein deel van het
Victoriameer is, besef je welk
een immens gebied we nog
niet hebben bestudeerd.
Kortom, het duurt nog vrese
lijk lang totdat alles in kaart
is gebracht". Hij zal dat niet
meer meemaken.
WIM BRANDS
Twee inbraken
in buurthuis
en reisbureau
LEIDEN - Bij een inbraak in het
kantoor van reisbureau Beuk
aan de Nieuwe Beestenmarkt is
dinsdagnacht een kistje met
achtduizend gulden, diverse gi
ro-betaalkaarten en vliegtickets
buit gemaakt. De toegang tot het
kantoor werd verschafd door het
forceren van een ruit
Diezelfde nacht werd in buurthuis
De Zevensprong ingebroken.
Hier werd een portefeuille met
ongeveer 1800 gulden ont
vreemd.
ADVERTENTIE
Gratis boekenkrant
met verrassende aanbiedingen.
bol
Bij De Slógte vind je meer dan 5000 titels met 15 tot
80% korting! De nieuwe aanbiedingskrant staat w
van de goedkope boeken.
Als watersporter ben je bijvoorbeeld goed i
met boeken als Jachtschipper buitengaats of
Havenmanoevresvoor zeilers. Normale prijs IS,
en 21,50. Nu 8,95. Ander voorbeeld: Het Krank
zinnigekwartiertje. Over de sportjournalistiek
door Nico Scheepmaker. Van 20,75 voor 4,95!
De Slegtc is een goeie voor voordelige boeken.
Snel halen dus die krant
LEIDEN - Een zeer oude vleu-
gelnoot in het Plantsoen is
gisteravond door de bliksem
getroffen en het inwendige
van de boom is in brand ge
raakt. De brandweer en de
plantsoenendienst hebben
zich erover ontfermd De
plantsoenendienst tracht de
boom te behouden
Het onweer speelde ook een 22-
jarige automobilist uit Lei
den parten. Toen tijdens een
uitwijk-manoeuvre op de
Morsweg een ferme donder
slag klonk, raakte de automo
bilist van schrik van de weg
en ramde een paaltje en een
boom
Ook de politie had handenvol
werk aan het onweer. Tot zes
maal toe ging het inbraak-
alarm op diverse plaatsen in
de stad. Het bleek telkens
loos alarm De politie ver
moedt dat de installaties rea
geerden op de felle lichtflits.
Talking Heads
Naar aanleiding van de recensie
van het Talking-Headsconcert
van uw medewerker W. Koevoet
deel ik het volgende mee.
Het niet meedoen van Adrian Be-
lew stond al weken vast, omdat
hij zich nu volledig concentreert
op King Crimson, waarin hij een
vaste plaats heeft, terwijl hij bij
T.H. een gastrol vervulde.
Het betitelen van de muziek als
"kaal", "zonder variatie" en
"zonder intiem karakter" (wat ik
mij daar ook bij moet voorstel
len) getuigt van een volkomen
onbegrip voor het werk van T.H.,
dat immers op drie elpees het
statische als belangrijk muzikaal
kenmerk had.
Een andere wangedachte. Het ge
bruik van een megafoon door
David Byrne (niet "bij tijd en wij
le", maar bij één nummer). Dat
wordt door uw recensent afge
daan als een daad van volksmen
nerij. Blijkbaar heeft hij nooit
naar de laatste solo-elpee van
Byrne geluisterd, waarop be
doeld nummer staat. De mega
foon was dus gewoon een hulp
middel om een bepaald muzikaal
effect te bereiken dat, ook gezien
de tekst, volkomen functioneel
Verder is de Tom-Tom club geen
"onrendabele bedrijfstak", maar
een qua verkoopcijfers succes
vollere groep dan de Talking
Heads zelf. Zij maakten zelfs de
enige top-tien hit die de T.H.-ex
ponenten ooit in ons lage landje
gehad hebben.
Ten slotte. Recensies blijken (voor
een deel) een kwestie van per
soonlijke smaak. Als ik de heer
Koevoet echter, voor de zoveel
ste keer, moet betrappen op het
schrijven van onjuistheden; en
als ik constateer hoe weinig mu
zikale kennis en inzicht deze jon
gen heeft en als ik dan toch zie
dat hij voor de grootste krant van
Leiden poprecensies mag probe
ren te schrijven, dan kunt u zich
met mij waarschijnlijk volkomen
verenigen met het volgende
voorstel.
Ontsla dit stuk quasi-creatief onbe
nul of laat hem horoscopen voor
de Leidse zondagsbladen gaan
schrijven. Neem mij in dienst en
weet U in het vervolg verzekerd
van verantwoorde recensies op
hoogstaand peil, gelardeerd met
een verbluffende feitenkennis en
literaire hoogstandjes.
Jack Sommeling
Lange Mare 65
Leiden
Ophogen
in uw krant van vrijdag 9 juli
1982 zou ik gaarne enige kantte
keningen willen plaatsen.
Hetgeen uw verslaggever in dit ar
tikel schrijft, komt goed overeen
met wat er in de buurt speelt. Ik
kan me goed indenken dat mevr
v. Noort met lede ogen moet zien
dat haar tuin wordt verwoest.
Maar toch kan ik mij niet aan de
indruk onttrekken dat er ook be
woners zijn die het plan wel
goedkeuren.
Als voorbeeld had uw verslaggever
naast de foto van de mooie tuin
van mevr. v. Noort een foto kun
nen plaatsen van de tuinen en
plaatsjes van de huizen gelegen
aan de Julianakade 16. 18 en 20.
Dit als contrast van het geheel
A. Hartman
Beethovenlaan 245
2324 EK Leiden
De burgemeester moet voor
taan op eigen kosten telefo
neren. Dat kan de beste man
met zijn salaris natuurlijk
zonder pijn zelf betalen. De
wethouders hebben per slot
van rekening ook geen tele
foonkosten-vergoeding.
De dienstauto gaat eveneens de
laan uit en de consumpties
van B en W vaUen ook ten
prooi aan de bezuinigingen.
Het wordt allemaal een stuk
soberder op het stadhuis, nu
de gemeente op de kleintjes
gaat letten.
Maar daar blijft het niet bij. De
telefoon van de burgemees
ter kost de gemeente jaarlijks
451 gulden. Het voorstel om
dit bedrag te bezuinigen doet
lachwekkend aan als men be
denkt dat de gemeente becij
ferd heeft dat er de komende
jaren zo'n 16 500.000 gulden
minder uit te geven valt. Het
heeft dan ook slechts een
voorbeeldfunctie.
Om aan het bedrag van 16.5
miljoen gulden aan bezuini
gingen te komen zijn drasti
sche en pijnlijke ingrepen
noodzakelijk. De gemeente
heeft deze week de eerste
treurige voorstellen bekend
gemaakt. En het is nog maar
de vraag of het becijferde te
kort niet hoger uitvalt en er
nog méér bezuinigingen no
dig zullen zijn.
Wethouder Bordewijk (PvdA)
van financiën is er niet opti
mistisch over, nu het ministe
rie van Binnenlandse Zaken
heeft laten weten dat de uit
kering van het rijk aan de ge
meenten ten behoeve van het
onderwijs in de toekomst zal
worden verlaagd.
"De meeste voorstellen verho
gen de kosten voor de burger
of houden een verlaging in
van het dienstenniveau. Bei
de zijn erg onplezierig. Het
zal veel weerstand oproepen
en terecht ook", aldus Borde
wijk.
Dat lijkt misschien een wat
vreemde uitspraak van een
wethouder die voorstellen
doet, daar veel weerstand te
gen verwacht en die weer
stand dan nog terecht noemt
ook. Maar het is geenszins
onlogisch. De noodzaak om
te bezuinigen wordt de ge
meenten vooral opgedrongen
door het rijk, die het eigen
geldgebrek veelal afwentelt
op de lagere overheden
Afbraak
Als de bezuinigingen vooral
worden veroorzaakt door het
beleid van de regering, waar
om doen de PvdA-wethou-
ders daar dan aan mee? De
PvdA-ministers zijn toch uit
het kabinet gestapt, waarom
maken de PvdA-bestuurders
in Leiden dan zoveel vuile
handen?
Het is het dilemma van links.
De CPN zegt niet mee te wil
len doen aan de "afbraak-po
litiek" van de regering. De
PvdA stelt zich om drie rede
nen anders op. In de eerste
plaats willen de sociaal-de
mocraten toch blijven bestu
ren, om de pijn zo eerlijk mo
gelijk te verdelen, om te red
den wat er te redden valt.
Ten tweede erkent de PvdA de
noodzaak om te bezuinigen.
Iets dat bij andere linkse par
tijen minder vaak wordt ge
hoord. Ten slotte - zo wordt
geredeneerd - los je niets op
door bestuursverantwoorde-
lijkheid te weigeren. Het rijk
kan de gemeente dwingen
om te bezuinigen en dan ben
je nog verder van huis.
Vandaar dat Bordewijk deze
week met een gevoel van te
genzin pijnlijke voorstellen
bekend maakte. Het kille kli
maat van het profijtbeginsel
overheerst in veel van die
voorstellen. Extra tariefsver
hogingen gaan de Leidse bur
gers zo'n 2.4 mihoen gulden
kosten.
Dat geld moet worden opge
bracht door mensen die voet
ballen of tennissen, die hun
huisvuil door de gemeente la
ten ophalen, die een paspoort
nodig hebben of een woon-
vergunning. Kortom, door
zo'n beetje iedereen.
Zelfs het als woningzoekende
ingeschreven staan bij bu
reau huisvesting gaat wel
licht 12.50 gulden per jaar
kosten. Men kan het toejui
chen dat de gemeente voor
haar diensten de kosten in re
kening gaat brengen aan de
gebruiker, maar met even
veel recht kan men het een
boete op de woningnood noe
men.
College
De liberalen komen ruim
schoots aan hun trekken als
het gaat om de invoering van
het profijtbeginsel. De WD
heeft zich daar altijd een
voorstander van getoond.
Het zal één van de normen
zijn op grond waarvan de par
tijen van links en rechts de
voorstellen zullen beoorde
len.
Sommige tariefsverhogingen,
zoals met name de herinvoe
ring van de noolbelasting
voor huiseigenaren, zullen
juist voor de WD moeilijk te
verteren zijn. Het verkie
zingsprogramma van de
WD sluit het zelfs uit.
Een ander aspect dat bij de po
litieke keuze in de bezuini
gingen een rol zal spelen be
treft het aantal arbeidsplaat
sen dat in het geding is. Met
name gaat het dan om de
vraag of door de bezuinigin
gen gedwongen ontslagen
aanvaardbaar zijn. Alleen
Klein Links heeft zich daar
nadrukkelijk tegen verzet
Ten slotte komt ook de princi
piële vraag aan de orde of de
gemeente (wanneer dat goed
koper mocht blijken) taken
moet afstoten aan particulie
re organisaties (privatise
ring). Het gaat in de voorstel
len tot nu toe vooral om ta
ken van de reinigingsdienst.
Is het toeval dat deze voor
stellen tot privatisering on
der verantwoordelijkheid
van wethouder Fase (WD)
zijn gesuggereerd?
Vermoedelijk wel, want het
valt te bezien of wethouder
Waal bezuinigingsvoorstellen
kan ophoesten tot een bedrag
van 6.7 miljoen gulden, zon
der daarbij in liberaal vaar
water terecht te komen
Gezien de politieke afweging
die nodig is om de diverse
voorstellen te beoordelen
(voorzover de beperkte be
slissingsruimte dat toelaat),
is het niet verwonderlijk dat
de bezuinigingen een rol zul
len spelen bij de vorming van
het nieuwe college van B en
W.
En niet zomaar een rol. een
overheersende Het politieke
programma bluft bij de colle
ge-vorming natuurlijk van
belang, maar de financiële
paragraaf en een vijfjaren
plan om te bezuinigen zullen
de meeste aandacht vragen
Als om maar eens een dwars
straat te noemen - PvdA en
WD het eens kunnen wor
den over het geld. dan zal het
met het programma ook wel
lukken. Maar de verschillen
zijn groot, want de partijen
kijken vanuit hun beginselen
heel verschillend aan tegen
de rol van de overheid Dat
zou een PvdA-CDA coalitie
in Leiden dichterbij kunnen
brengen
LEO MAAT
Derde Leids Plein Festijn
LEIDEN - De organisatoren van het derde Leids-Plein-Festival heb
ben de aanstaande zaterdag en 14 augustus uitgekozen om op het Stad
huisplein diverse evenementen te laten plaatsvinden. Een aaneenscha
keling van kindertheater, cabaret, rock— en beatmuziek, en volksmu
ziek vult beide zaterdagen tot in de avonduren.
Het hele gebeuren, zo schrijft de organisatie, is gratis toegankelijk Zater
dag wordt het festival geopend met een optreden van het kindertheater
Pluisje. Twee clowns halen komische en acrobatische toeren uit Aan
vang om 12 uur.
Het hoogtepunt van de eerste zaterdag kan volgens de organisatoren te
gemoet worden gezien om 20.00 uur Dan treedt "The Fnends Band"
op. "Theater, muziek, clownerie en mime wisselen elkaar in hoog tem
po af. Dit alles wordt gebracht door een 12-mans formatie die niet
alleen aan de basis stond van het beroemde Festival of Fools, maar er
tevens grote naam maakte"
Drs. Barel: "Het duurt nog vreselijk lang voordat we alles in kaart hebben
gebracht".
