Iran doet aanval op Irak
wmww
Oorlog loden
last Israëls
portemonnee
"Verbondenheid met Israël blijft"
C
Swapo aanvaardt "pakket'
onafhankelijkheid Namibië
"Vrijdag grootscheeps offensief
Israël wil
politieke
oplossing
bevorderen
Trein rijdt
door rood:
zeven doden
Toekomstige minister van buitenlandse zaken VS, Shultz:
WOENSDAG 14 JULI 1982
WINDHOEK/WASHINGTON
(Reuter/UPI) - De organisatie
van het volk van Zuidwest-Afri-
ka (Swapo) en de zogeheten
frontlijnstaten hebben een "pak
ket" aanvaard betreffende de on
afhankelijkheid van Namibië/
Zuidwest-Afrika. Dit heeft de
krant "Die Republikein" giste
ren bericht. Het ministerie van
buitenlandse zaken in Washing
ton deelde mee. dat de westerse
contactgroep een mijlpaal"
heeft bereikt in haar inspannin
gen voor het onafhankelijk wor
den van de voormalige Duitse
kolonie, die in strijd met ver
scheidene uitspraken van de
Verenigde Naties en bestuurd
wordt vanuit Zuid-Afnka.
Volgens Die Republikein, de
spreekbuis van de (pro-Zuidafri-
Buitenland
kaanse) voorlopige regering van
Namibië waarin leden zitten van
de Democratische Turnhalle
Alliantie, bereiken de onderhan
delingen over de staatkundige
toekomst van Namibië in de ko
mende tien dagen hun hoogte
punt. Eind vorige week zou Swa
po akkoord zijn gegaan met de
serie voorstellen van de groep
van vijf westerse landen, die be
staat uit de Verenigde Staten.
Canada. Frankrijk, Groot-Brit-
tannië en West-Duitsland. De
krant schreef dat een Zuidafri-
kaanse delegatie later deze week
opnieuw in New York gaat on
derhandelen. Volgens Die Repu
blikein is niets geregeld over de
terugtrekking van Cubaanse mi
litairen uit Angola, die Pretoria
als voorwaarde heeft gesteld
voor medewerking aan het onaf
hankelijk worden van Namibië
Het zou hier gaan om een "pan-
culiere kwestie" tussen de Ver
enigde Staten en Angola.
Het Amerikaanse ministene van
buitenlandse zaken deelde mee.
dat de contactgroep VN-secreta-
ris-generaal Perez de Cuellar
maandag heeft laten weten, dat
men het eens is geworden over
de principes voor een grondwet
gevende vergadering en een
grondwet voor een onafhanke
lijk Namibië
Over hoe de grondwetgevende ver
gadering gekozen moet worden,
is nog geen overeenstemming
bereikt. Men heeft afgezien van
het gemengde kiessysteem. De
keus is nu tussen evenredige ver
tegenwoordiging en een distric
tenstelsel.
De Amerikaanse functionaris gaf
aan. dat men zich nu gaat bezig
houden met de volgende fase.
waarin het gebruik van een
groep van VN -waarnemers bij de
verkiezingen centraal staat. Deze
kan een maand in beslag nemen.
LONDEN/TEHERAN (Reuter) Iran heeft een nieuwe of- JL
LONDEN/TEHERAN (Reuter) Iran heeft een nieuwe of
fensief ingezet tegen Iraakse troepen. Dit heeft het offi
ciële Iraanse persbureau "Irna" vanmorgen bekendge
maakt in een telexbericht, dat werd ontvangen in Lon
den.
Er wordt fel gevochten, zo meldde
het Iraanse persbureau. Het zei
evenwel niet waar de strijd zich
afspeelde. Volgens een Iraans le
gercommuniqué, dat werd aan
gehaald, heet de operatie Rama
dan en begon zij gisteravond om
half tien plaatselijke tijd (acht
uur Ned. tijd). Het communiqué
zei, dat de Iraanse troepen "erin
waren geslaagd langs de eerste
bunkers van de vijand te komen"
en dat "de operatie onder felle
gevechten voortging om bepaal
de doelstellingen te bereiken"
Een van de doelstellingen van
het offensief werd genoemd "het
op afstand houden van Iraaks
vuur van de steden van het Isla
mitisch vaderland".
Iran zal vrijdag een grootscheeps
offensief tegen Irak lanceren. Dit
heeft ajatollah Moessavi Tabrizi,
speciaal afgezant van imam Cho-
meini, gisteren meegedeeld op
een persconferentie in het Iraan
se consulaat in Istanbul.
Ruim 7 ton
EG-hulp aan
Falklands
BRUSSEL (ANP) - De EG-
commissie in Brussel heeft
besloten om een bedrag van
300.000 Europese rekeneen-
heden (dat is ongeveer
780.000 gulden) ter beschik
king te stellen voor hulp aan
de Falkland-eilanaen. Een
woordvoerder van de EG-
commissie heeft dat gisteren
in Brussel meegedeeld. Het
Verenigd Koninkrijk had vo
rige week gevraagd om finan
ciële hulp voor het herstel op
de Falkland-eilanden van we
gen, huizen, leidingen, etc.
Volgens de commissie-woord-
voerder zal over de manier
waarop het Europese geld be
steed gaat worden nog nader
overleg moeten worden ge
voerd tussen de commissie
en de betrokken overheden.
ADVERTENTIE
Nieuwe leider
Spaanse UCD
MADRID (DPA/Reuter) - De par
tij UCD, die Spanje regeert sinds
de terugkeer naar de democratie
aan het einde van de Franco-dic
tatuur, heeft gisteravond een
nieuwe leider benoemd met vol
ledige volmacht voor maatrege
len om te voorkomen dat de par
tij door interne verdeeldheid uit
eenvalt. Het is parlementsvoor
zitter Landelino Lavilla. Hij
volgt Leopoldo Calvo Sotelo op.
die zich na acht maanden tevens
de partij te hebben geleid nu
weer gaat concentreren op het
oremierschap.
47-jarige Lavilla, die met abso-
ite meerderheid van 144 van de
14 aanwezige stemmen werd ge-
>zen door de politieke raad als
ogste orgaan van de partij in
tijd tussen partijcongressen,
geerde als minister van justi
nder de vorige premier Adol-
Zorgen
Amerikaanse regeringsfunctiona
rissen hebben zich gisteren ern
stig bezorgd getoond over moge
lijke plannen van Iran voor een
invasie in Irak, die een eind moet
maken aan het regime van presi
dent Saddam Hoessein. Saoedi-
Arabië en de Golfstaten hebben
een beroep gedaan op Iran het
conflict met Irak te beëindigen.
De oorlog tussen Iran en Irak is 22
maanden oud. Iran zal deze
voortzetten totdat Irak aan al zijn
voorwaarden heeft voldaan en
legt VN-besluiten tot een be
stand naast zich neer, zo zei de
Iraanse premier Hossein Musavi
gisteravond voor Radio-Teheran.
Iran eist herstelbetalingen voor
de door een Iraakse invasie in
Iran begonnen oorlog en zegt dat
Iraakse troepen ondanks de twee
weken geleden door Irak aange
kondigde terugtrekking tot de
internationale grenzen nog
steeds strategische hoogten
langs de grens bezet houden. Ve
le Iraanse leiders hebben, na de
Iraakse terugtrekking, des te
sterker aangedrongen op een in
val in Irak.
Premier Moessavi van Iran ver
wierp gisteren een die dag een
stemmig aangenomen oproep
van de Veiligheidsraad tot een
bestand in het conflict en stelde,
dat "het regime van Saddam ons
grondgebied onvoorwaardelijk
moet ontruimen, herstelbetalin
gen verrichten en veroordeeld
worden".
JERUZALEM (DPA) - Israël zal
"meer tijd" toestaan voor het
mogelijk maken van een politie
ke oplossing van het conflict in
AALTEREN (BELGIË) - De
ravage die ontstond na het
ongeluk met de Belgische
trein gisterochtend bij Aalte
ren was enorm. Brandweer
lieden en reddingswerkers
zochten nog urenlang naar
mogelijke slachtoffers (zie fo
to).
Bij het ongeluk vielen er zeven
doden, vier zwaargewonden
en 22 lichtgewonden. Door
nog onbekende oorzaak ne
geerde de machinist van de
sneltrein Namen-Knokke
drie oranje en een rood waar
schuwingssignaal. Zijn trein
boorde zich 's ochtends om
kwart over zeven met een
snelheid van 138 kilometer
per uur in de achterste wa
gons van de stoptrein Brus-
sel-Oostende die op het sta
tion van Aalter van spoor aan
het wisselen was. De
stoptrein werd over een leng
te van 100 meter meege
sleurd.
Volgens de Belgische verkeers
minister De Croo moet het
ongeluk te wijten zijn aan een
menselijke fout van de ma
chinist van de sneltrein. Zijn
trein was twee maanden oud
en uitgerust met de meest
moderne veiligheidsmidde-
len. De machinist werd by
het ongeluk zwaargewond en
overleed later. Justitie heeft
de zogenaamde 'zwarte doos'
uit de locomotief van de snel
trein gevonden en probeert
nu daaruit op te maken wat
er precies fout is gegaan.
De Croo, die samen met pre
mier Martens het terrein van
de ramp bezocht, wees erop
dat er veel meer doden en ge
wonden te vrezen zouden zijn
geweest indien het ongeluk
zich niet in vakantietijd zou
hebben voorgedaan. Nor
maal zitten zowel de sneltrein
als de stoptrein 's ochtends
vroeg vol met passagiers, met
name studenten en scholie
ren die nu grotendeels afwe
zig waren. Onder de doden
bevinden zich overigens wel
twee kinderen.
De materiële schade door de
botsing was zeer groot. De
sneltrein en de achterste wa
gons van de stoptrein waren
rijp voor de schroothande-
laar. De ravage was zo groot,
dat de Belgische Spoorwe
gen de hele dag bezig waren
de chaos te klaren. Gister
avond echter werd niet uitge
sloten dat zich in de verwron
gen staalmassa nog slachtof
fers zouden bevinden.
len"
Het besluit tot het geven van meer
tijd werd volgens politieke krin
gen genomen door premier Me-
nachem Begin, nadat deze van
de Amerikaanse onderhandelaar
voor het Midden-Oosten, Habib,
te horen had gekregen dat zowel
de Amerikaanse als de Libanese
regering stéót op vertrek van de
Palestijnse guerrillastrijders uit
het westen van Beiroet, wat over
eenkomt met de Israëlische eis.
Eerder hadden Israëlische rege
ringskringen in Jeruzalem har
dop betwijfeld of er uitzicht was
op een vreedzame regeling van
het Libanese conflict. Zij vonden
dat Habibs werk was vastgelo
pen en dat de Palestijnse guernl-
leros met hun telkens tegenstrij
dige eisen vertragingstactiek toe
pasten om tijd te winnen.
Volgens het Israëlische dagblad
"Ma'Ariv" had Begin in die sa
menhang verklaard dat "geen
terrorist in Beiroet en Libanon
blijft". Ook de minister van de
fensie, Sharon, had de waarschu
wing geuit dat Israël "voldoende
middelen en methoden" had om
de guerrillastrijders uit Libanon
te verdrijven. Israël had even
eens een eis van de PLO afgewe
zen, dat haar strijders zich zou
den terugtrekken in de vluchte
lingenkampen in zuid-Beiroet,
tot een regeling van het conflict
gevonden kon worden en hun
vervoer naar Syrië mogelijk
maakt. Damascus had al eerder
zijn bereidheid herzien alle of
een gedeelte van de ongeveer
6.000 Palestijnse guerrillastrij
ders op te nemen.
De oorlogen die Israël tot dus
ver gevoerd heeft in zijn ge
schiedenis zijn voor het me
rendeel betaald door Ameri
ka. Sinds 1967, toen de Arno
nkaanse hulp aan Israël niet
meer dan 600 miljoen dollar
per jaar bedroeg, is dat be
drag gestegen tot 2.25 miljard
dollar. Na elke oorlog heeft
het Amerikaanse Congres
zyn goedkeunng gehecht aan
een verhoging van de militai
re en economische hulp aan
Israël.
Maar het is uitgesloten dat
Amenka ook dit keer deze
oorlog gaat financieren. In
feite mag Israel zyn handen
dichtknijpen als het niveau
van 2,25 miljard dollar van de
laatste jaren gehandhaafd
blijft. Dat heeft niet alleen
met de politieke situatie in
het Midden-Oosten te maken,
maar ook met de Amerikaan
se economische situatie, die
het inkrimpen van de buiten
landse hulp in de hand werkt.
Vraag
Dat doet de vraag rijzen, hoe Is
raël deze oorlog gaat betalen,
waarvan de directe kosten tot
dusver een miljard dollar be
dragen, het produktieverlies
van reservisten die aan het
front staan en dus niet
werken, nog niet meegere
kend. Dat bedrag aan pro
duktieverlies bedraagt naar
schatting nóg eens zo n één
miljard dollar. Israël heeft
een leger dat op reservisten
steunt, hetgeen het voeren
van een lange oorlog proble
matisch maakt. Tot dusverre
is het produktieverlies vyf
procent van het nationaal
produkt geweest, maar een
langere mobilisering of ge
deeltelijke mobilisering zal
onvermijdelijk tot een econo
mische recessie leiden.
Het antwoord van de econo
men op de te verwachten pro
blemen is, dat Israël zelf voor
de kosten zal moeten op
draaien. hetgeen voor een
land dat economisch zo af
hankelijk is van Amerika en
dat een inflatie van meer dan
100 procent heeft, geen een
voudige zaak is. Er zyn tot
dusverre een paar economi
sche maatregelen genomen.
Zo is de btw verhoogd van 12
tot 15 procent. Maar de grote
klap moet ongetwijfeld nog
komen.
De komende maanden kan de
regering het nog even uitzin
gen. omdat er op grote schaal
geleend is op de internationa
le kapitaalmarkt. Bovendien
hoeft niet al het materiaal dat
in Libanon verloren is ge
gaan direct vervangen te wor
den, met name de ammunitie
niet. De kosten kunnen over
een langere periode gespreid
worden. Maar de economen
kijken bedenkelijk als zij ho
ren over overwinteringsplan
nen in Libanon. Dat zou de
oorlogslast op de economie
bijna ondraaglijk maken.
Verlagen
„De Israëlische burger zal zijn
levensstandaard moeten ver
lagen", zegt prof. Barkai van
de economische faculteit van
de Universiteit van Jeruza
lem. Dat is natuurlijk nooit
een populaire zaak, zeker niet
voor het kiezersvolk van Be
gin, dat de Likoed juist zo
pnma vindt omdat hun le
vensstandaard de afgelopen
jaren gestegen is. ondanks de
moeilijke economische om
standigheden waann het
land verkeert. Onder de infla
tie lydt niemand, omdat pry-
zen. lonen en uitkeringen al
lemaal geïndexeerd zijn en
daarom gezamenlyk omhoog
gaan.
Hoe kunnen Begin en Sharon
zich uit dit wespennest red
den? „Er zullen snel impopu
laire economische maatrege
len genomen moeten wor
den, want nu is de bevolking
nog bereid om offers te bren
gen in verband met de oor
logsomstandigheden, waar
zij in een later stadium niet
meer toe bereid zyn", zegt
professor Barkai.
Het is met onmogelijk dat de
Israëlische regering zal pro
beren zo snel mogelijk ver
kiezingen te gaan houden,
zonder de totale afloop van
de oorlog in Libanon af te
wachten, maar wel zodra er
een oplossing voor Beiroet is
gevonden. Elk later tydstip
zou catastrofaal kunnen zyn
voor Begin, gesteld natuur
lijk dat de situatie in Beiroet
zoals die op dit moment is
niet geheel uit de hand loopt.
Invloed
Een andere vraag is, of de
kwetsbare economie van in
vloed is op de politieke be
slissingen die in Jeruzalem
genomen worden. Het is dui
delijk dat het voor Syrië en
de PLO zaak is Israël zo lang
mogelijk in Libanon vast te
houden Elke dag dat het Is
raëlische leger in Libanon
vast zit. maakt de situatie
voor Israél niet alleen poli
tiek. maar ook economisch
moeilijker, en een uitput
tingsslag is in elk opzicht in
Israëls nadeel.
Maar dat economische conse
quenties de dagelijkse beslis
singen van Sharon en Begin
zouden beïnvloeden, is met
erg waarschijnlijk, te meer
niet daar de beide heren van
economie absoluut geen ver
stand hebben. Anders wordt
het natuurlyk als Amenka
gaat dreigen de economische
hulp aan Israél te beknotten.
Er zijn geen tekenen die er op
wijzen dat zulks op korte ter
mijn het geval zal zijn Maar
er is in Libanon een proces
op gang gebracht dat Israél
niet meer in de hand heeft
En dat baart de politici in Je
ruzalem zorgen.
JAAP VAN WEZEL
WASHINGTON (AP) - George
Shultz heeft de Amerikaanse Se
naatscommissie voor de buiten
landse betrekkingen gisteren
verteld, dat hij als minister van
buitenlandse zaken zal streven
naar hechtere banden met de
Arabische Staten, maar de Ame
rikaanse verplichtingen ten aan
zien van de veiligheid van Israël
in stand zal houden.
Shultz zei het eens te zijn met de
beslissing van president Ronald
Reagan om de levering van Ame
rikaanse apparatuur voor de om
streden aardgasleiding van Sibe
rië naar West-Europa te verbie
den. Verder verklaarde hij zich
tegen een bevriezing van het aan
tal kernwapens, omdat de rege
ring ernaar streeft dit aantal te
verminderen.
De aspirant-minister bevestigde
het voorstel van de regering, om
Amerikaanse mariniers naar Li
banon te sturen om toe te zien op
een uittocht van Palestijnse
guerrillastrijders uit Beiroet.
Shultz zei alle banden met het
bouwconcern Bachtel Inc. te zul
len verbreken. Het bedrijf voert
omvangrijke projecten uit in
Arabische landen en zijn presi
dent-directeurschap van het con
cern heeft vragen opgeroepen
over zijn onpartijdigheid ten aan
zien van het Midden-Oosten.
Shultz, de opvolger in spé van Ale
xander Haig, beloofde met Israël
te zullen samenwerken om een
algehele vredesregeling voor het
Midden-Oosten tot stand te bren
gen. Bij het overleg zouden ver
tegenwoordigers van het Pale
stijnse volk moeten worden be
trokken, maar in dat verband
noemde hij de Palestijnse bevrij
dingsorganisatie niet met name
Gas
Over het verbod van de levering
van Amerikaanse apparatuur
voor de gasleiding merkte Shultz
op, dat de president hiertoe heeft
besloten omdat volgens hem de
onderdrukking in Polen voort
duurt. "Ik denk dat het een juiste
beslissing van de president was
en ik steun die ten volle", zei hij
Op een vraag of hy er voorstander
van was, dat de Verenigde Staten
zouden verklaren met als eerste
land kernwapens in te zetten bij
een conflict, antwoordde Shultz
dat de Verenigde Staten niet de
eerste zullen zyn die :n Europa
kernwapens zullen gebruiken
Over de gevolgen van de Israëli
sche inval in Libanon zei Shultz
dat zij duidelijk hebben gemaakt
dat "de behoeften en problemen
van het Palestijnse volk moeten
worden bezien en opgelost - drin
gend en in al hun dimensies"
"De uitdaging van de onderhande
lingen waarin de Verenigde Sta
ten volledig deelgenoot zijn, en
gedurende mijn ambtsperiode
zullen blijven, is die hoop te
doen veranderen in werkelijk
heid". zei hij. "Willen deze be
sprekingen slagen, dan zullen
vertegenwoordigers van de Pale-
stynen zelf aan het onderhande
lingsproces moeten deelnemen.
Ook voor andere landen in het
gebied, naast Israel en Egypte,
moet een basis worden gevon
den om zich by het vredesproces
aan te sluiten".
Arabisch
Shultz zei verder dat "achter de
kwesties van het moment, het
belang van onze eigen zekerheid
van omvangryke en alsmaar ster
kere banden met de Arabieren
duidelijk is. "Het is met hen, als
ook met Israel, dat wy in staat
zullen zijn vrede te brengen in
het Midden-Oosten", zei hy.
Shultz voegde er echter aan toe,
dat niemand "de diepgang en
duurzaamheid van de Ameri
kaanse verbondenheid aan de
veiligheid van Israel of onze be
reidheid om te verzekeren dat Is
rael de noodzakelijke middelen
heeft om zichzelf te kunnen ver
dedigen, mag betwijfelen. Ik
deel deze diepe en duurzame ver
bondenheid"
Shultz was minister van arbeid en
financien in de regering Nixon,
maar heeft geen ervaring in de
buitenlandse politiek. Tegen zijn
benoeming bestaan weinig be
zwaren. De senaatscommissie zal
in principe vandaag al een aan
beveling opstellen, waarna de
Senaat nog deze week zijn be
noeming kan goedkeuren. De
hoorzitting voor de benoeming
van Shultz voorganger. Alexan
der Haig. duurde niet minder
dan vyf dagen.
