Stroomprij s voor
industrie lager
C
Meer STER bedreiging kranten
Russen maken nu
zelf gasturbines
Beurs Amsterdam
Kort zakelijk
Veiliger bezorging
van betaalkaarten
Grens van half miljoen
werklozen overschreden
Door inzet extra aardgas
IMF kritiseert hoge
rente industrielanden
Beursoverzicht
WOENSDAG 14 JULI 1982
Bankgiro
De bankgirocentrale heeft in 1981
voor het eerst een jaarproduktie
van meer dan 500 min transacties
bereikt. In totaal werden er 528
min posten verwerkt ofwel een
verdubbeling vergeleken met
1975 (256 min), zo blijkt uit het
jaarverslag
Op verzoek van een aantal grote
benzinemaatschappijen wordt
door de banken en Postgiro-
Rijkspostspaarbank gezamenlijk
een proef met automatische kas
sa's (zgn. point of sale terminals)
bij ca. 540 benzinestations voor
bereid. De proef zal niet voor
midden 1983 kunnen beginnen.
NZH
De Noord-Zuid-Hollandse Ver
voermaatschappij (NZH) heeft
1981 afgesloten met een winst
van 1,46 min (1980: 1,41 min)
op een totaal aan opbrengsten
van 157,8 min 155,4 min).
De winst werd behaald op het
groeps- en toervervoer en op an
dere activiteiten, zo blijkt uit het
jaarverslag.
Aan de hand van 14-daagse reizi
gerstellingen schat de NZH dat
het aantal passagiers in 1981 met
bijna 9 pet is toegenomen verge
leken met 1980. Lokaal lag de
toeneming iets boven dit percen
tage, interlokaal iets eronder.
ABN/Rabo
De Algemene Bank Nederland
gaat 100 min 11,5 pet kapitaalo
bligaties uitgeven (1982 per 1983-
2002) tegen een koers die op 19
juli voorbeurs wordt bekendge
maakt. Aflossingen per 15 augus
tus van de jaren 1983-2002. Ver
vroegde aflossing niet toege
staan. Inschrijving 21 juli, stor
ting 25 augustus. Het prospectus
verschijnt vandaag.
De Kabohypotheekbank gaat met
ingang van 15 juli 10,5 pet pand
brieven 1982 per 1987-90 afgeven
tegen 100 pet, zo heeft de bank
bekendgemaakt.
UKF-ureum
De ernstige stagnatie in de afzet
van landbouwureum dwingt de
Unie van Kunstmestfabrieken
BV (UKF) thans tot een onder
breking van de ureumproduktie
op haar lokatie te Pernis voor
een periode van in beginsel 2
maal 6 weken vanaf eind augus
tus. De UKF zal werktijdverkor
ting aanvragen voor circa 90 per
soneelsleden. Eerder reeds is
voor de UKF-vestiging te Geleen
(DSM Limburg) werktijdverkor
ting aangevraagd voor 460 perso
neelsleden.
Rijnlandse bank
De Rijnlandse Discontobank CV in
Utrecht (40 werknemers) is over
genomen door de Amro Bank,
die zich garant heeft gesteld voor
alle verplichtingen. De Neder-
landsche Bank verleende aan de
overneming haar medewerking.
Het kernbedrijf van de Rijnlandse
is volgens de Amro Bank gezond
en zal onder eigen naam worden
voortgezet. Het betreft het ver
strekken van vooral persoonlijke
leningen en hypothecaire kredie
ten.
Het deel van de kredietportefeuille
dat betrekking heeft op financie
ringen in de onroerend goedsfeer
zal geleidelijk worden beëindigd.
British Steel
LONDEN - Het verlies van het
Britse staatsstaalconcern British
Steel Corporation (BSC) is bijna
gehalveerd van 668 miljoen pond
sterling in het boekjaar 1980-81
tot 358 miljoen pond (bijna 1,7
miljard gulden) in het afgelopen
boekjaar, zo heeft de onderne
ming bekendgemaakt. Het ver
lies viel veertig miljoen pond
groter uit dan de doelstelling.
Het concern wijt dit aan de slech
te vraag op de staalmarkt, de
strenge winter en spoorwegsta-
Economie
ENSCHEDE (GPD) - De Postgiro-
dienst onderzoekt de mogelijk
heid om girokaarten op een an
dere wijze te bezorgen. Het komt
nog steeds voor dat girobetaal
kaarten. die gewoon door de
postbode afgeleverd worden,
zoek raken. Dat kan op velerlei
wijzen. Er zijn dieven die de
kaarten brutaalweg uit de tassen
van bezorgers vissen. Anderen
hebben zich gespecialiseerd in
de post van etagewoningen.
Vooral in de grote steden flad
dert de post voor alle bewoners
van etagewoningen tot op de
vloermat. Dan behoeft men maar
even te bellen naar de bewoner
op de bovenste etage en de voor
deur gaat open. Een blik op de
post is voldoende om de giro-en-
veloppes eruit te kunnen pluk-
Om eens na te gaan hoe de girore
keninghouders over de bezor
ging denken heeft de dienst een
telefonische enquête gehouden
onder driehonderd klanten. Ne
gen van de tien mensen waren te
vreden over de huidige bezor
ging. Zeven procent wü wat an
ders, of door angbi voor of door
ervaring met fraude.
Volgens C. J. van Oorschot van de
girodienst werd de klanten drie
alternatieven voorgelegd; 38 pro
cent was voor het invoeren van
een blanco enveloppe, zodat on
bevoegden niet weten wat erin
zit. Een andere mogelijkheid die
de girodienst voorlegde was een
aangetekende brief; 36 procent
vond dat de beste oplossing; 29
procent had liever een afhaal be
richt zodat men zelf naar het
postkantoor kan gaan om de
kaarten op te halen. De extra
kosten voor de aangetekende
blieven zou men moeten doorbe
rekenen aan de klanten. Zodra
de ondervraagde klanten met
klachten hoorden dat er kosten
aan verbonden waren, was veer
tig procent tegen.
De girodienst gaat nog bestuderen
voor welk systeem wordt geko
zen. Van Oorschot ontkent overi
gens dat de plannen voortvloeien
uit een stijging van het aantal
fraudes met girokaarten. „We
worden er incidenteel mee ge
confronteerd en dat is voor ons
aanleiding genoeg", aldus zijn
reactie.
DEN HAAG (ANP) - Het aantal mensen dat als werkloos staat geregi
streerd is eind juni over het half miljoen geschoten. Het bedroeg toen
volgens voorlopige' cijfers van het ministerie van sociale zaken 521.600
tegen 486.000 eind mei, een stijging van 35.600(16.100 mannen en 19.500
vrouwen).
Eind mei echter waren er ook al meer dan een half miljoen werklozen
(519.600) als rekening wordt gehouden met het feit dat de werkloosheid
gezien het zomerseizoen flink had moeten dalen. Nu zijn er. als reke
ning wordt gehouden met deze seizoenscorrectie. 537.400 mensen
werkloos. Dat zijn er 17.800 meer dan eind mei (12.100 mannen en 5.700
vrouwen).
Bij de arbeidsbureaus staan nu nog 12 600 vacatures geregistreerd, dat
zijn er 500 minder dan eind mei. Ook als rekening wordt gehouden met
is de openstaande vraag gedaald, en wel met 300.
DEN HAAG (GPD) - De vijftig grootste industriële verbruikers van elektriciteit krij
gen vanaf 1 juli een korting van ruim vier cent per kWh. De Gasunie, het ministerie
van economische zaken en de Samenwerkende Elektriciteits-Produktiebedrijven
hebben hierover overeenstemming bereikt.
GENEVE (UPI) - De Westerse in
dustrielanden in het algemeen
en de Verenigde Staten in het
bijzonder belemmeren de ople
ving van de economische bedrij
vigheid in de wereld met hun
enorme begrotingstekorten en
hun hoge rentetarieven. Jacques
de Larosiere, directeur van het
Internationale Monetaire Fonds
(IMF), zei dit maandag in de ver
gadering van de Ecosoc, de Eco
nomische en Sociale Raad van
de Verenigde Naties, in Genève.
De Larosiere verklaarde dat de ho
ge olieprijzen en de hoge renteta
rieven in het Westen alle inspan
ningen van de arme landen in de
NDP: nee tegen
prijscompensatie
UTRECHT (ANP) - De Neder-
landse Dagblad Pers (werkge
vers van de dagbladen) willen op
1 juli geen prijscompensatie uit
keren aan de dagbladjournalis
ten. De werkgevers stellen zich
op het standpunt dat de nieuwe
cao voor de 2700 krantenmensen
nog niet rond is en dat er over de
eerste helft van dit jaar nog geen
sprake kan zijn van een prijs
compensatie, aldus algemeen se
cretaris drs. Van der Zande van
de NDP.
Derde Wereld om zich econo
misch te ontwikkelen op losse
schroeven stellen. De olie-impor
terende ontwikkelingslanden
hebben gezamenlijk een tekort
van honderd miljard dollar op
hun betalingsbalans. Aflossing
en rentebetaling slokken dit jaar
22 procent van hun inkomsten
uit export op. De industrielan
den moeten daarin verandering
brengen en proberen een blijven
de economische groei in de we
reld op gang te brengen, aldus de
directeur van het IMF.
Naar zijn mening zijn de begro
tingstekorten in de geïndustriali
seerde wereld nog maar al te
vaak veel te groot. Ze doen naar
verhouding een te groot beroep
op de beschikbare financiële
middelen. Daardoor wordt de
rente opgejaagd en de onderne
mingen elke lust tot investeren
ontnomen. De Larosiere merkte
op dat vooral het Amerikaanse
economische beleid onder de
huidige omstandigheden kwalij
ke gevolgen heeft. De rente op de
internationale kapitaalmarkt be
droeg verleden jaar gemiddeld
16,5 procent, acht procent meer
dan in 1978.
Om aan te geven wat dit voor de
ontwikkelingslanden betekent
wees De Larosiere erop dat een
stijging van de rente op de inter
nationale kapitaalmarkt met één
procent de financieringskosten
van de arme landen met twee
miljard dollar verhoogt.
Vijf vastbesloten jongeren hebben
gisteren in Zaanstad hun tent op
geslagen voor de deur van een
plaatselijke fietsenhandel. Zij zul
len deze stelling niet verlaten voor
dat zij de hand hebben gelegd op
vijf racefietsen ter waarde van 600
gulden per stuk, die morgen voor
slechts een gulden de deur uit zul
len gaan. Anders gezegd: de uitver
koop loopt van stapel.
Invoerverbod
moet walvis
beschermen
DEN HAAG (ANP) - Invoer
van walvisprodukten voor
commerciële doeleinden is
voortaan verboden. Ook goe
deren die met produkten van
walvisachtigen zijn behan
deld zijn aan het verbod on
derhevig, tenzij daarvoor een
aparte vergunning is afgege
ven. Dit heeft staatssecretaris
Dik van economische zaken
in overleg met de ministers
van CRM en van landbouw
en visserij besloten. Het be
sluit is een uitvloeisel van de
beslissing van de Raad van
de Europese Gemeenschap
pen van vorig jaar januari.
Achtergrond van de maatregel
is volgens het ministerie van
economische zaken de zorg
om het behoud van de wal
visachtigen. De betrokken
landen hopen op deze manier
de handel in de produkten
dermate te beperken, dat de
interesse voor het op grote
schaal vangen van walvisach
tigen afneemt.
De prijsverlaging wordt mogelijk
gemaakt door de extra inzet van
aardgas tn elektriciteitscentra
les. De korting moet leiden tot een
verbetering van de concurrentie
positie van de grootverbruikers
tegenover het buitenland. Kleine
re bedrijven vallen buiten deze
regeling, terwijl het onwaar
schijnlijk is dat zij alsnog een
dergelijke tegemoetkoming kun
nen verwachten.
Minister Terlouw (economische za
ken) heeft gistermiddag de
Tweede Kamer op de hoogte ge
steld van de gemaakte afspra
ken. Daarbij hebben de elektrici
teitscentrales toegezegd tot eind
1987 in totaal 20 miljard kubieke
meter aardgas extra te versto
ken, mits dit gas tegen een lagere
prijs dan tot nu toe wordt aange
boden. Het voordelige verschil
wordt volledig doorgegeven aan
de grootverbruikers.
Het betreft vijftig industrieën, die
jaarlijks meer dan 30 miljoen
kWh stroom afnemen. Tegen
over het buitenland, met name
West-Duitsland, betaalden zij tot
nu toe zo'n zes cent per kWh
meer. Door de verlaging van de
gasprijs voor centrale's die olie
of gas verstoken, wordt dit prijs
verschil met 3,7 cent per kWh
verminderd.
Verdere kortingen treden op door
een beter gebruik van het gas (0,4
tot 0,5 cent per kWh). Ook zal re
kening worden gehouden met de
totale bedrijfstijd, hetgeen tot
een aanvullende korting van 0,2
cent leidt. Bedrijven, die zelf hun
elektricteit uit aardgas opwer
ken, krijgen evenredige kortin
gen. De Gasunie zal ook bedrij
ven die tot 1 juli 1987 overgaan
op het zelf-opwerken van stroom
dit verlaagde tarief in rekening
brengen.
Volgens Terlouw wordt door deze
kortingen nog niet het volledige
verschil met Duitsland wegge
werkt. Dat is echter ook niet no
dig, omdat Nederland een gun
stiger vestigingsplaats voor deze
bedrijven blijkt te zijn. De minis-
DEN HAAG (ANP) - De uitbrei
ding van de zendtijd voor de
STER zal een negatief effect heb
ben op de advertentie-inkomsten
van dagbladen.
Tot deze conclusie komt de Weten
schappelijke Raad voor het Re
geringsbeleid in zijn rapport
"aanbodstructuur van de perio
diek verschijnende pers in Ne
derland gedurende de jaren
1970-1981". Het is de negende
publikatie in een reeks voorstu
dies en achtergronden van het
mediabeleid van de regering.
De studie die de raad van de posi
tie van de dagbladen, tijdschrif
ten en nieuwsbladen verrichtte,
toont aan dat adverteerders een
deel van de niet toegewezen
zendtijd voor de STER-reclame
compenseren door een verho
ging van de reclamebestedingen
ten behoeve van de dagbladen.
Dit betekent volgens de raad on
der meer dat de kranten minder
advertenties zullen krijgen, als
de STER meer aan de vraag kan
gaan beantwoorden door uitbrei
ding van de zendtijd.
De dagbladen zullen het daardoor
nog moeilijker krijgen dan nu al
het geval is. Na 1978 loopt het be
drijfsresultaat ♦an de dagbladen
drastisch terug, zo constateert de
raad in zijn rapport. Na een diep
tepunt in het begin van de jaren
zeventig had de gezamenlijke
winstpositie van de kranten in
ter verwacht geen problemen
met de Europese Commissie,
vanwege een concurrentievoor
deel voor de industrie, omdat de
prijsverlaging samenhangt met
de huidige overproduktie van
gas. „Je raakt het gas aan de
straatstenen niet kwijt," aldus
Terlouw op zijn persconferentie.
Kleine bedrijven
De regeling geldt niet voor bedrij
ven die minder dan 30 miljoen
kWh stroom per jaar verbruiken.
Terlouw wilde niet toezeggen dat
ook voor deze bedrijven de
stroom goedkoper zal worden.
Wel studeert het ministerie nog
op een regeling, die dit mogelijk
maakt. Vooruitlopend op een
eventuele algemene regeling is
besloten de grootste bedrijven
alvast te helpen De gehele Ne
derlandse industrie had het vorig
jaar een totaal concurrentie-na-
deel van naar schatting f 1 mil
jard.
De nu gekozen oplossing moet die
nen als een overbrugging voor de
tijd, na 1987, wanneer het aantal
op kolen gestookte centrales
aanzienlek zal zijn uitgebreid.
Vanwege de lagere prijs van ko
len in vergelijking tot gas of olie,
verwacht het kabinet dan ook
een daling van de stroomprijs.
De nu aangekondigde regeling
zal ovengens niet gelden voor
bedrijven, die hun stroom nu al
betrekken van centrales die op
kolen stoken.
1978 een maximum bereikt.
De economische positie van de
kleine regionale dagbladen is
volgens de raad het meest zorg
wekkend. Daarentegen is het
winstpercentage van tijdschrif
ten stabieler dan dat van dagbla
den en is zelfs in de laatste jaren
relatief hoog. De economische
positie van jeugbladen is vrij
sterk, terwijl die van dagbladen
met een specifiek ontwerp tame
lijk zwak is.
MOSKOU (Reuter/ANP) - Een fa
briek in Leningrad is begonnen
met de massaproduktie van
krachtige turbines voor het
transport van aardgas uit Siberië
naar West-Europa door de pup
leiding die daartoe wordt aange
legd. Oorspronkelijk zouden Eu
ropese fabrieken de turbines le
veren maar dat gaat niet door
omdat ze worden gemaakt
krachtens Amerikaanse licen
ties. President Reagan heeft
Amerikaanse bedrijven alsmede
hun buitenlandse dochteronder
nemingen en licentiehouders
verboden op enigerlei wijze aan
de aanleg van de buis mee te
werken.
In een uitzending van de Russi
sche televisie is maandagavond
getoond hoe werknemers van de
machinefabriek Nevsky in Le
ningrad, waar turbines met een
vermogen van 25 megawatt wor
den gemaakt, spandoeken had
den opgehangen waarop stond
"ons afdoende antwoord aan
Reagan"
Al verscheidene keren hebben ho
ge functionarissen in Moskou ge
zegd het Amerikaanse embargo
op de levering van materiaal
voor de gasleiding de aanleg van
de buis niet zal vertragen omdat
de turbines ook in de Sowjet-
Unie kunnen worden gemaakt
Westerse zakenlieden hebben deze
week in Moskou blauwdrukken
te zien gekregen van de turbines
die in Leningrad worden ge
maakt. Ze hebben gezegd te be
twijfelen of hun vermogen groot
genoeg is voor het transport van
bijna dertig miljard kubieke me
ter gas per jaar naar onder ande
re West-Duitsland, Frankrijk en
Italië. Het gas moet een afstand
van ongeveer 4.500 kilometer af
leggen.
Zoals al vaker gemeld vindt de re
gering Reagan dat de Westeuro
pese lande n die vanaf eind 1984
een aansluiting op het Russische
gas kragen zich daarmee sterk
afhankelijk maken van de Sow-
jet-Unie als energieleverancier.
Ze stellen zich bloot aan econo
mische en politieke chantage
vanuit Moskou, zo redeneert
men in Washington. De Europe
se regeringen zijn het daar met
mee eens en hebben er de Ver
enigde Staten bovendien op ge
wezen dat het Russische gas
West-Europa minder afhankelijk
maakt van olie uit het Midden-
Oosten, een ook niet ze zekere
bron van energie.
Verder vindt de Amerikaanse rege
ring dat het niet aangaat de Sow-
jet-Unie stalen buizen en ander
materiaal voor de gasleiding op
krediet te leveren zolang in Po
len de staat van beleg heerst De
Verenigde Staten hebben er her
haaldelijk bij hun Europese
bondgenoten op aangedrongen
om de kredietverlening aan de
Sowjet-Unie te beperken. Deze
voelen daar echter niets voor.
Een consortium van Westduitse
banken ondertekent een dezer
dagen een overeenkomst met de
Sowjet-Unie voor een krediet
van vier miljard dollar.
WOENSDAG 14 JULI 1982
ACTIEVE
AANDELEN
**•14
Akio
ABN
283.00 278.00
217.00 210.30
213.50 207.50
Nedlloyd Groep
Pakhoed eert
124,30 125,50
199.20 198.80
155.50 155.40
BINNENLANDSE
AANDELEN
318.20 318.20
Ceatr. Suiker
HVA-Myeu eert
lud. Maalaeh
84.00 85.00
53.80 54.50
25.80 25.00
14.60 14.60
142.00 147.00
52.00 50.00
71.50 71.50
29.00 28.50
Nuurdea
Natron
NMBBou
Nedap
Ned. C
Neflt
Ned. S.
Ned. Sprtnpl
Nertt
Ned Credlct
Neflt
Ned. Sckeepthyp.
GB
340,20 340.50
4525.00 4450.00
950.00 930 00
102.00 191 do
M 3080.00
73000 73000
Rathe a Jlak
Beklom berber
Schal te ma
Schappen
Schal le rav.
Slarrnb Baak
5.00a 4.20
BELEGGINGS
INSTITUTEN
106 00 108.00
C*l. tiravtfe
GOUD EN ZILVER
Goud onlww 29700 30200
BUITENLANDS
GELD
Deonae kroon 100»
AMSTERDAM (ANP) - De beurs
was vandaag in vakanties tem
ming, d w z. dat er weinig om
ging Veel handelaren zijn met
vakantie en de achterblijvers
misten ze met eens want de or
ders kwamen mondjesmaat bin
nen. Zwak in de markt lagen de
hypotheekbanken en met name
WUH was uitgesproken flauw
Deze bank opende 4.50 lager op
68,50 en later ging de prijs ver
der terug naar 67,50 FGH ging
2 achteruit tot 39. De handels
banken lagen prijshoudend. Van
de internationale waarden zakte
KLM 1,20 tot 89.50 en Hoogo
vens werd zestig cent achteruit
gezet op 15.70 In de verzeke
ringssector verloor Amev een
gulden op 88 Verder hielden
vrijwel alle actieve fondsen de
oude prijzen vast Op de parallel
markt werd een nieuw fonds ver
welkomd. Het was Elaion, die
eerder met-officiéle waardering
had. De eerste koers was twintig
cent hoger op 5.90
