c
'Kwestie Libanon:
centrale rol VS'
D
Brandt sluit samenwerking met Groenen niet uit
Rust in Beiroet teruggekeerd
Bonn vertrouwt
op positief besluit
over kernraketten
Van Agt op bezoek Egypte:
Op tijd Buitenlands geld
Rabobank Q
Rabobank Reisverzekering
Parlement in Polen
bespreekt economie
Tijdelijke Auto Cascoverzekering
Buitenland
DINSDAG 6 JULI 1982
(Van onze correspondent
Hans Amesz)
BONN SPD-voorzitter Willy
Brandt sluit een coalitie van so
ciaal-democraten en Groenen (de
partij van milieubeschermers en
kernenergie-tegenstanders) na
de Bondsdagverkiezingen in
1984 niet langer uit. Op een bij
eenkomst op de Mariénplatz in
München ter gelegenheid van
het 90-jarig bestaan van de Beier
se SPD zei Brandt: „Ik zou be
hoorlijk dom zijn, als ik nee zou
zeggen".
Volgens de voorzitter van de groot
ste Westduitse regeringspartij en
ex-bondskanselier zijn de Groen-
Alternatieven democratisch ge
kozen afgevaardigden, die niet
behoren tot een door het Bun-
desverfassungsgericht verboden
partij. Willy Brandt legde er ech
ter de nadruk op dat eerst moet
worden afgewacht hoe de Groe
nen zich ontwikkelen in de deel
staatparlementen waar zij nu al
in zitten (Baden-Wurttcmberg,
Bremen. Nedersaksen, Berlijn,
Hamburg).
De uitspraak van Brandt viel bijna
samen met de aankondiging van
de Hamburgse SPD-burgemees-
ter Klaus von Bahnanyi dat zijn
partij met de Groene-Alternatie-
ven gaat praten over een mogelij
ke samenwerking in het stads-
parlement. Op het eerste gezicht
is dat niet zo verwonderlijk om
dat Hamburg op dit moment ge
regeerd wordt door een SPD-
minderheid, die door een soort
„gedogen" van de alternatieve
Groene afgevaardigden in het za
del kan worden gehouden.
De Groenen hebben onlangs beslo
ten geen steun te verlenen aan
een motie van de grootste partij
in het parlement van Hamburg,
de CDU, waarin de SPD-senaat
dringend wordt gevraagd terug
te treden.
Opzienbarend
Bij nader inzien is de stap van bur
gemeester Von Dohnanyi wel de
gelijk opzienbarend omdat de
SPD vóór en zelfs kort na de ver
kiezingen heeft verklaard dat
een soort samenwerking met de
Groenen zelfs niet ter discussie
zou kunnen worden gesteld.
Daarbij ging het niet in eerste in
stantie om het feit dat de in het
parlement gekozen Groenen zich
totaal anders kleden en gedragen
als de zogenaamde „gevestigde"
politici, maar veel meer om de
politieke opvattingen van de
Groene volksvertegenwoordi
gers. Deze hadden gezegd zich
nauwelijks gebonden te voelen
aan het eigen geweten, maar
meer aan de besluiten van partij
congressen. Daarbij komt dat de
Groenen van plan zijn, net als de
Provo's destijds in de Amster
damse gemeenteraad, regelmatig
hun vertegenwoordigers in de
politieke lichamen te wisselen.
In Hamburg worden niettemin
door sociaal-democraten en
Groenen gesprekken gevoerd en
dat zou er in principe toe kunnen
leiden dat dit „rood groene mo
del", zoals de CDU-CSU-opposi-
tie en de liberale FPD deze vol
gens hen ongewenste ontwikke
ling betitelen, op weg gaat een al
ternatieve politieke kracht in de
Bondsrepubliek te worden.
Weliswaar heeft de sociaal-demo
cratische Bondskanselier Hel
mut Schmidt gisteren verklaard
dat dit voor hem geen thema is;
daar staat tegenover dat de SPD-
burgemeester van Saarbrucken
en voorzitter van zijn partij in het
Saarland, Oskar Lafontaine,
meent dat het waanzin zou zijn
om zo'n belangrijke stroming als
de Groenen buiten spel te zetten.
Waar leidt dat toe in het tot op he
den als zo politiek stabiel gepre
zen West-Duitsland? Het lijkt
niet overdreven te veronderstel
len dat de Groenen steeds meer
serieus worden genomen en dat
de SPD, althans mensen als
voorzitter Brandt, ervan over
tuigd raken dat de Groenen of
Alternatieven of hoe ze ook ge
noemd worden, ingeschakeld
moeten worden bij de politieke
machtsvorming. Dat zou een
welhaast, voor Duitse begrippen
in elk geval, revolutionaire ont
wikkeling zijn.
(Van onze speciale verslaggever Marien van den Bos)
CAIRO - In Egypte wordt koortsachtig gewerkt aan een formule voor een „eervolle"
uittocht van de Palestijnen uit Beiroet. Volgens de Egyptische leiders is daarvoor in de
eerste plaats enorme druk op Israël en haar belangrijkste bondgenoot, de Verenigde
Staten, nodig.
Maar met deze „eervolle" uittocht
worden twee vliegen in één klap
geslagen: „Het Palestijnse pro
bleem wordt van een militair te
ruggebracht tot een politiek pro
bleem. Daarnaast is ook de crisis
in Libanon opgelost", aldus de
Egyptische minister van buiten
landse zaken, Kamal Hassan Ali.
Zijn Nederlandse collega, Van Agt,
is na een volle dag besprekingen
met president Hosni Moebarak,
premier Mohiedine en minister
Ali volledig voor dit Egyptische
standpunt gewonnen. Niet in de
laatste plaats vanwege de alles
overheersende rol die in dit sce
nario voor de Verenigde Staten
is weggelegd.
Volgens de Nederlandse bewinds
man is Israël op dit moment aan
het „overvragen". Je kunt vol
gens Van Agt niet van de Pale
stijnen verlangen „naakt" uit
Beiroet te vertrekken.
De Egyptische leiders hebben er
tegenover de Nederlandse dele
gatie geen doekjes om gewonden
dat een vernederde PLO zonder
onderdak de wereld en vooral
het Westen zal confronteren met
„een terrorisme zoals u nog nooit
heeft gekend". Volgens de Ne
derlandse premier heeft Egypte
een sterk accent gelegd op dit ei
genbelang van het Westen om te
zoeken naar een blijvende oplos
sing voor de Palestijnen.
Op de korte termijn waren de ge
sprekspartners het er gisteren in
Cairo roerend over eens dat een
Weer mijnrellen
in Zuid-Afrika
JOHANNESBURG (Reuter/
UPI) - Bij de goudmijnen in
de omgeving van Johannes
burg hebben zich gisteren
weer ongeregeldheden voor
gedaan, toen duizenden
zwarte mijnwerkers vernie
lingen aanrichtten en met
stenen gooiden. Naar de poli
tie meedeelde, werd er dit
maal niet geschoten en vielen
er geen doden of gewonden.
Woordvoerders van de Kloof-
mijn, ten westen van Johan
nesburg verklaarden dat
12.000 zwarte mijnwerkers
die sinds de gevechten van
vorige week in hun barakken
zaten opgesloten, uitbraken
en onder meer een kappers
winkel in brand staken. Eni
ge honderden van hen pro
beerden de poorten van de
mijnen binnen te komen,
maar zij werden met traangas
teruggedreven.
bloedbad in West-Beiroet ten
koste van alles vermeden moet
worden. Dat vereist in de eerste
plaats een terugtrekking van de
Israëlische troepen tot buiten de
stad.
In de tweede fase zouden alle bui
tenlandse troepen het land moe
ten verlaten. De Israëli's terug
naar Israël, de voornamelijk uit
Syrische troepen bestaande Ara
bische vredesmacht naar Syrië
en de PLO... Ja. waar moet de
PLO heen?
Palestijnen
Egypte heeft al eerder aangeboden
het Palestijnse leiderschap wel
kom te willen heten in Cairo.
Maar deze Palestijnen zouden
niet opnieuw een staat in een
staat moeten kunnen vormen.
Ondergeschikt aan de Egypti-
sche regering, kunnen ze wel een
„tijdelijke regering of een rege
ring in ballingschap vormen", al
dus Ali. Over de hoeveelheid Pa
lestijnen die Egypte bereid is toe
te laten - ook Egypte heeft enkele
jaren geleden grote problemen
met radicale Palestijnen gehad -
wilden de Egyptische bewinds
lieden zich niet uitlaten. „Dit is
een probleem voor later, als er
een akkoord is", aldus Moebarak
in de tuin voor zijn presidentiële
werkpaleis.
Zowel Moebarak als Ali benadruk
ten in hun gesprekken met Ne
derlandse bewindslieden en
journalisten dat het opvangen
van de Palestijnen een Arabische
zaak is en niet die van Egypte al
leen.
Het was Van Agt overigens opge
vallen dat zijn Egyptische gast
heren met geen woord hadden
gerept over een Palestijnse
„staat". Volgens de Nederlandse
premier kan hieruit worden afge
leid dat de Egyptenaren de mo
gelijkheid van een „Jordaanse
oplossing" nog altijd niet uitslui
ten.
De Egyptenaren - met handen en
voeten gebonden aan Ameri
kaanse hulp - willen via de Camp
David-akkoorden het liefst de
Palestijnen onderbrengen onder
Jordaanse soevereiniteit. Jorda
nië bestaat al voor een groot deel
uit Palestijnen en een akkoord
tussen Jordanië en Israël over te
ruggave van delen van veroverd
gebied la Camp David zou veel
problemen over de soevereiniteit
van de gebieden kunnen oplos-
Ook de Israëlische oppositie, de so
ciaal-democratische Arbeiders
partij, heeft zich meermalefi uit
gesproken voor deze „Jordaanse
optie". Het enige probleem is dat
Jordanië er tot dusverre niets
voor voelt.
n minister van buitenlandse zaken Van Agt bezocht gisteren
i de vermoorde Egyptische president Sadat.
ADVERTENTIE
een rustig vakantie-gevoel.
De Grote Uittocht staat voor de deur. Stap tijdig voor Buitenlands geld bij de Rabobank binnen.
Ook voor uw Reisverzekering, Reis- of Eurocheques, Internationale Reis- en Kredietbrief of Europeesche
Automobilistenhulp Verzekering, tijdelijke Auto Cascoverzekering
of Safe-loket Vraag ook eens naar het handige Koerskaartje.
Arabische leiders in Moskou
BEIROET/JERUZALEM (Reuter/
UPI) - Het Israëlische leger
heeft gisteren vanuit zee het cen
trum van West-Beiroet bescho
ten. Daarbij werden Palestijnse
doelen bij de Arabische universi
teit en Fakhanistraat, één van de
PLO-bolwerken in de stad, ge
troffen.
's Middags om 16.00 uur (Neder
landse tijd) werd het rustig rond
de hoofdstad. Van Israëlische en
Palestijnse zijde kwam de mede
deling dat het vuren toen was
staakt. Volgens Palestijnse func
tionarissen is een bestand be
reikt na intensieve onderhande
lingen tussen de Libanese presi
dent Sarkis en de Amerikaanse
bemiddelaar Habib.
ADVERTENTIE
een rustig vakantie-gevoel.
Ook in de vakantie kan 'n ongelukje in 'n klein hoekje liggen. Neem een Rabobank Reisverzekering.
Verzekert tegen ongeval, ziekte, buitengewone kosten en diefstal. De Rabobank maakt m in orde.
Ook uw Reis- of Eurocheques, Buitenlands geld, Europeesche Automobilistenhulp Verzekering^
of Internationale Reis- en Kredietbrief, tijdelijke AutoCasco- Pohnhanb
verzekenngof Safe-loket. Vraag ook eens naar het handige Koerskaartje. lluUUUQIiliri M
De zender "stem van Palestina"
berichtte dat Palestijnse strijders
een onbemand Israëlisch ver
kenningstoestel hebben neerge
schoten boven Beiroet. Volgens
deze zender werden in totaal 10
Israëlische voertuigen uitgescha
keld bij de gevechten rond het
vliegveld.
Drie Arabische leiders hebben gis
teren in Moskou een gesprek ge
had met de Russische minister
van buitenlandse zaken, Andrei
Gromiko. Volgens het Russische
officiële persbureau Tass hebben
zij uiting gegeven aan de veront
waardiging van de Arabische we
reld over de Israëlische invasie
in Libanon. Tass deelde mee dat
Gromiko nog eens bevestigde
dat de Sowjet-Unie haar "ge
wicht en invloed" zal gebruiken
om massaal bloedvergieten in
Beiroet te voorkomen en "de
agressor" uit Libanon te doen
vertrekken.
Waarnemers wijzen erop dat de
Arabische leiders mogelijk hun
bezorgdheid hebben overge
bracht over het onvermogen van
Moskou de Israëlische terugtrek
king af te dwingen. Sinds de Is
raëlische invasie heeft de Sow
jet-Unie de Arabische landen
vooral verbaal gesteund. Er is
niet gedreigd met een Russische
interventie
Frankrijk dient vandaag bij de Vei
ligheidsraad van de Verenigde
Naties opnieuw een ontwerp-re-
solutie in voor het oplossen van
de Libanon-cnsis. Uit Franse re-
Van Nederland
(Van onze correspondent Hans Amesz)
BONN - Premier Van Agt heeft onlangs in de Tweede-Kamercom
missie voor buitenlandse zaken gezegd dat wrevel en onbegrip
over de Nederlandse weigering een besluit te nemen over de
opstelling van 48 kruisraketten ertoe hebben geleid dat Neder
land niet meer zo gemakkelijk betrokken wordt bij informeel
overleg tussen de NAVO-bondgenoten. „Nederland verliest zijn
positie", aldus Van Agt, die zijn uitspraken overigens deed als
minister van buitenlandse zaken.
Aangenomen mag worden dat Van Agt daarbij heeft gedacht aan
bondskanselier Helmut Schmidt, die donderdag en vrijdag een
officieel bezoek aan Den Haag brengt. Het eerste overigens van
een Westduitse regeringschef sinds de komst van Ludwig Er-
hard in 1964. In een interview met Vrij Nederland had de Neder
landse minister-president al eens gezegd dat hij wilde dat er nu
eindelijk een definitief besluit over de NAVO-rakettenkwestie
werd genomen omdat hij anders Helmut Schmidt nog slechts
met het schaamrood op de kaken onder ogen durfde te komen.
Van Agt had daar aan toegevoegd dat Schmidt min of meer een
persoonlijke vriend van hem was geworden.
De chef van de sociaal-liberale bondsregering heeft er in eigen
land inderdaad nooit een geheim van gemaakt dat hij op zijn
minst zeer gërriteerd is over de Nederlandse houding ten op
zichte van het moderniseringsbesluit van de NAVO, dat in de
cember 1979 van kracht werd. Officieel houdt Schmidt zich na
tuurlijk verre van alles wat lijkt op inmenging in de binnenland
se aangelegenheden van een bondgenoot, maar het staat vast dat
de bondsregering er betrekkelijk veel aan heeft gedaan en wil
doen om Nederland ervan te overtuigen dat het zogenoemde
dubbelbesluit van de NAVO juist is.
Schmidt meent dat dat besluit in wezen de voorwaarde was om de
Amerikanen en de Russen aan de Geneefse onderhandelingsta
fel over een vermindering van het aantal middellange afstands
raketten in Europa te brengen. Het NAVO-besluit van december
1979 ter modernisering en eventuele stationering van middellan
ge afstandsraketten in West-Europa is in.de Bondsrepubliek
vooral verdedigd door het accent te leggen op het tweede deel
van dat besluit.
Namelijk dat de principiële bereidheid om op Duitse bodem die
nieuwe raketten te installeren, gepaard moest gaan met een aan
bod aan de Sowjet-Unie te gaan onderhandelen over wapenver
mindering. Op die voorwaarde is het congres van de grootste
regeringspartij SPD in 1979 in Berlijn akkoord gegaan met de
NAVO-beslissing. Dat is op het SPD-congres van april dit jaar in
München wederom gebeurd. De partij van Helmut Schmidt
heeft toen besloten dat pas volgend jaar herfst een definitieve
uitspraak zal worden gedaan over het al of niet stationeren van
nieuwe middellange afstandsraketten. Eerst moet het resultaat
van de onderhandelingen in Genève worden afgewacht.
De bondskanselier, die overigens zijn positie aan het NAVO-be
sluit met inbegrip van die onderhandelingen heeft verbonden,
was daar in München tevreden over. Immers, de veiligheidspoli
tiek aan zijn regering was door de „linkervleugel" van zijn eigen
partij vooralsnog niet in gevaar gebracht, wat veel waarnemers
wel hadden voorspeld. Het NAVO-besluit werd geenszins onge
daan gemaakt.
In Nederland is ten aanzien van de eventuele opstelling van mid
dellange afstandsraketten nog altijd geen beslissing genomen.
De Westduitse regering heeft altijd beweerd geen zogenaamde
„Alleingang" te willen maken. Met name SPD-fractievoorzitter
Herbert Wehner heeft er vanaf het begin in december 1979 de
nadruk op gelegd dat niet alleen Duitsland met de stationering
van kruisraketten en Pershirig-2's zou mogen worden opgeza
deld, maar dat dit uiteraard ook voor de andere daarvoor in
aanmerking komende bondgenoten moet gelden. Daartoe be
hoort onder andere Nederland.
Inmiddels heerst in Bonn de overtuiging dat zelfs als Nederland
niet zou meedoen, het NAVO-besluit toch in de praktijk moet
worden omgezet. In die zin heeft Van Agt gelijk als hij beweert
dat Nederland zijn positie binnen de NAVO dreigt te verliezen
door almaar te weigeren een besluit te nemen over de opstelling
van 48 Kruisraketten. Aan de andere kant zou een toestemming
van de Nederlandse regering niet alleen betekenen dat Van Agt
zonder het schaamrood op de kaken met zijn vriend Helmut
Schmidt kan praten, maar ook een indirecte versterking voor de
bondsregering en vooral een versterking voor de voorstanders
van het NAVO-dubbelbesluit binnen de SPD. Daarbij wordt er
in Bonn op gehoopt dat een positief besluit van Nederland naar
België zal uitstralen.
geringskringen werd vernomen
dat de resolutie het samen met
Egypte opgestelde werkdocu
ment, dat al enige dagen in New
York op tafel ligt, als basis heeft.
In dat werkdocument worden
voorstellen gedaan voor het te
rugtrekken van bewapende Pale
stijnen en de Israëlische strijd
krachten uit Beiroet.
WARSCHAU (AFP) - Het Poolse
parlement is gistermiddag in
Warschau, in aanwezigheid van
generaal Jaruzelski, voor een
voltallige vergadering van twee
dagen bijeengekomen. De zitting
zal worden beheerst door de eco
nomische vraagstukken van het
land.
Bovenaan de agenda staat een
nieuwe ontwerp-begroting voor
1982 en een regeringsrapport
over de uitvoering van het plan
voor 1982. Het eerste ontwerp,
dat een tekort van 368 miljard
zloty vertoonde, was afgewezen.
Het nu ingediende ontwerp voor
ziet in een tekort van 155 miljard.
Het tweede punt van discussie is
de vorming van een staatsrecht-
bank. Daarvoor zullen politici en
functionarissen zich wegens fou
ten moeten verantwoorden. Ver
wacht wordt dat als eersten de
vroegere partijleider Edward
Gierek (1970 tot 1980) en zijn pre
miers Piotr-Jaroszewicz en Ed
ward Babiuch daarvoor zullen
moeten verschijnen.
Verder moet het parlement beslis
sen over een zogenaamde so
ciaal-economische raad. Deze
raad, waarvan de instelling ook
door de thans verboden vakbond
Solidariteit was bepleit, moet
voortaan het parlement advise
ren. Van de 120 leden zfjn er nu
echter maar tien gereserveerd
voor de vakbonden. Deze plaat
sen blijven voorlopig vakant. De
overige leden moeten uit bedrij
ven, coöperaties e.d. komen.
ADVERTENTIE
een rustig vakantie-gevoel.
Verkeersregels zijn in elk land anders. Soms kan dat minder prettige gevolgen hebben. Sluit daarom
een tijdelijke Auto Cascoverzekering af. Uw auto is verzekerd tegen de dagwaarde. De Rabobank
maakt 't voor u in orde. Ook uw Reisverzekering, Reis- of Eurocheques, Buitenlands geld,
Internationale Reis- en Kredietbrief of Europeesche Automobilistenhulp DoK
Verzekering, Safe-loket. Vraag ook eens naar het handige Koerskaartje. VlulilJUulln LJÊKm
