c
c
c
Verlofgangers in de
Nederlandse kampong
Indië in Den Haag':
Nietszeggend schilderwerk Nixje Straus
D
3
Scheepvaart
D
j
tfkbiSf'
i+jzi
TH'
C(()udci Lieuws
DINSDAG 29 JUNI 1982
DEN HAAG - „Arm Den Haag dat is toch erg, dat jij maar niet vergeten kan...", zo begint
een liedje over de residentie waarin de band wordt bezongen tussen de Hofstad en het
voormalige Nederlands Indië, het huidige Indonesië.
Wie door de stad loopt kan in som
mige buurten, zoals het Regentes-
sekwartier, de geuren van de
kampong nog ruiken als de kok
kies in hun toko's exotische ge
rechten bereiden. Wat is de oor
zaak van deze ongekende popu
lariteit van Den Haag als woon
oord van oud-lndië-gangers
Wie het ze zelf vraagt, krijgt vrijwel
altijd te horen dat ze naar de resi
dentie kwamen omdat ze er al fa
milieleden en kennissen hadden
wonen en daarom hier naar toe
trokken. Maar dat geldt natuur
lijk ook voor andere steden.
„Hoewel een bewijs wel nooit zal
kunnen worden geleverd, ligt
naar alle waarschijnlijkheid de
oorsprong van die voorkeur in
het feit dat Den Haag regerings-
stad is, van waaruit ook Neder-
lands-Indiè werd bestuurd", zegt
Michiel van der Mast van het
Haagse gemeentemuseum.
Samen met een werkgroep heeft
Van der Mast wat herinneringen
opgehaald aan de Gordel van
Smaragd. Dat resulteerde in een
tentoonstelling „Indië in Den
Haag, portret van een verlofgan
ger". Tot 22 november is de ten
toonstelling te zien in het ge
meentemuseum.
Het is geen groot opgezette exposi
tie. Volgens de organisatoren is
het „een vingeroefening voor het
toekomstige Haags historisch
museum". De tentoonstelling
„Indië in Den Haag" wil laten
zien hoe Den Haag was ingesteld
op de vestiging van een steeds
wisselende Nederlands-indische
gemeenschap.
Het museum heeft gekozen voor
een „persoonlijke" benadering.
Dit om bezoekers van de exposi
tie de mogelijkheid te geven zich
goed in te leven in het onder
werp. „Karakteristieken en bele
venissen van een gefigneerd ge
zin staan als het ware model voor
hetgeen de verlofgangers in het
algemeen in Den Haag deden en
meemaakten".
„Het gezin" van de tentoonstelling
reist in 1934 aan boord van de
Dempo (een stoomschip) naar
Europa. Het gaat in Marseille aan
land en komt per trein naar Den
Haag. Familieleden, die op het
station Hollands Spoor ter be
groeting aanwezig zijn hebben al
voor woonruimte gezorgd.
En zo ontrolt het verhaal zich ver
der. Onder meer verhaalt de ex
positie over het aangepaste on
derwijs op de Indische Lagere
School, over speciale winkels,
restaurants, woningbureau's. so
ciëteiten en verenigingen. Ook
de zeebaboe is niet vergeten:
aangetrokken om tijdens de zee
reis voor de kinderen te zorgen,
bleef deze soms ook in Den Haag
haar diensten aanbieden.
Zo ontstond een uitgebreid servi
ce-apparaat, dat men in deze om
geving in geen enkele andere
stad aantrof. Dit had tot gevolg
dat de keuze van een woonplaats
ook vanwege die omstandigheid
nog meer in het voordeel van
Den Haag uitviel. Met recht werd
de stad daarom wel „De Kam
pong van Nederland" genoemd.
THIJS JANSEN
Een beeld van de tentoonstelling "Indië in Den Haag", die tot en met medio november in het Haags
Gemeentemuseum is te zien.
Expositie van olieverfschilderij
en en aquarellen van Nixje
Straus in Art Tea House "De
Oude Rijn". Tot 8 juli.
LEIDEN - Over het werk van Nix
je Straus geeft Art Tea House ons
op een briefje dat Nixje haar
werk pas kan "benoemen" als de
scherpe waarnemer de liefde tot
haar werk aanvaardt". Blijkbaar
hoor ik niet tot de uitverkoren
minnaars want hoe scherp ik
haar werk ook waarneem, er
komt niets anders in mij op dan
de gedachte in 't ootje te worden
genomen. Door Nixje of door Art
Tea House, of misschien door
beide.
Zelden heb ik de vervalsing, die
een reproduktie van een schilde
rij soms kan zijn, zó sterk erva
ren als in de foto van een schilde
rij op het affiche voor de tentoon
stelling van Nixje Straus in "De
Oude Rijn". Bij het zien van het
origineel kon ik mijn ogen bijna
niet geloven; dat zo'n rot geschil
derd doekje bij reproduktie toch
nog zo'n goede indruk kon ma
ken?! Dit affiche blijkt een lek
kertje. zij het in feite alleen voor
het Tea House, want als Art Hou
se neemt "De Oude Rijn" (al
thans tot 8 juli) de bezoekers niet
Men late zich niet imponeren door
het vermelden, op dat briefje,
van namen van kunstenaars die
"richting" zouden hebben gege
ven aan "aangeboren" talenten
van deze, al 16 jaar op Majorca
verblijvende dame. noch door
namen van bekende galeries,
noch door bla-bla-tekst als dit
de spanning die spreekt uit
het spel van kleuren wordt on
derbroken door rust en fragili
teit. Uit de diversiteit van com
posities spreekt haar betrokken
heid met de emoties die Majorca
oproept bij de dagelijkse waarne
ming".
Uit de aquarellen van Nixje Straus
spreekt in werkelijkheid geen
enkele betrokkenheid met wat
dan ook. Geen spanning, geen
spel (laat staan van kleuren),
geen rust, geen fragiliteit, geen
emoties en zelfs geen waarne
ming.
Wat spreekt is de onnozelheid of
brutaliteit waarmee zulk waarde
loos werk aan de wand gehangen
werd in wat ik nog steeds hoop
dat een van Leidens weinige ga
leries zal blijven.
Wat nu in Art Tea House te zien is
zijn slappe, vervelende, nietszeg
gende - want van talentloosheid
getuigende - verfsmeersels. En
anders niks
CLEMENS KORTENBACH
Pauzeconcert
LEIDEN - Het derde concert in de
sene van veertien orgelbespelin
gen. die tot half september elke
week in de Hooglandse kerk
worden gegeven, wordt morgen
middag verzorgd door Jaryob
Remmers. Ook dit pauzeconcert
begint om half één Janjob Rem
mers is leerling van Nico van den
Hoovcn aan het Utrechts conser
vatorium Het programma ver
meldt werken van Bach en Bux-
tehude.
Bioscopen
Leidse bioscopen
LUXOR (121239): "It's my turn"
14.30,19.00 en 21.15 uur. Zo. 14.15,1
19.00 en 21.15 uur, al.
LIDO 1 (124130): "De amateur".
14.30,19.00 en 21.15 uur. Zo. 14.30,1
19.00 en 21.15 uur, 16 jr.
LIDO 2: "Missing", da. 14.30, 19 0
21.15 uur. Zo. 14.30, 16.45,19.00 en
uur, 16 jr.
LIDO 3: "La femme d'a cóté". da. 1
19.00 en 21.15 uur. Zo. 14.30,16.45,
en 21.15 uur, 16 jr.
LIDO 4: "Monty Python", da. 1
STUDIO (133210): "Tales of ordinary
madness", da. 19.00 en 21.15 uur. Do,
vrij, ma en di ook: 14.30 uur, 16 jr.
TRIANON (123875): "Les uns et les au-
tres", da. 14.00 en 20.00 uur, al.
REX (125414): "De hete nachten van Jo
sephine Mützenbacher", da. 14.30, 19.00
en 21.15 uur. Zo. 14.15, 16.30, 19.00 en
21.15 uur, 18 jr.
Nachtvoorstelling: "Gerijpte vruchten",
vrij en za: 23.30 uur, 18 jr.
Bioscopen Alphen
(Voor reserveringen 01720-20800)
EURO 1: "Les uns et les autres", da.
20.00 uur. Zo. 15.45 en 20.00 uur, al. "Het
wilde bloed", ma, di, do en vrij: 13.30
uur. 18 jr.
Nachtvoorstelling: "Het wilde bloed",
za: 24.00 uur. 18 jr.
Kindermatinee: "Donald Duck's zomer
feest", za, zo en woe: 13.45 uur.
EURO 2:"Inpikken en wegwezen" da.
13.30,18.45 en 21.00 uur. Zo. 13.45,16.15,
18.45 en 21.00 uur, 12 jr.
EURO 3 "De huid", da. 13.30, 18.30 en
21.15 uur. Zo. 13.45. 16.00, 18.30 en 21.15
uur, 16 jr.
Nachtvoorstelling: "Vrijdag de 13e", za.
24.00 uur. 16 jr.
EURO 4: "Jaws 1", da. 13.30, 18 45 en
21.00 uur. Zo. 13.30, 16.00 en 21.00 uur,
12 jr.
Nachtvoorstelling: "Jaws 1", za. 24.00
uur, 16 jr.
Bioscoop Voorschoten
(Voor reserveringen 01717-4354)
GREENWAY "Ik ben Joep Meloen",
vrij 19.00 uur; za 16.00 en 19.00 uur; zo
15.30 uur; woe 16.00 uur. al.
"Caligula". Do, vrij en za 21 00 uur, 18 jr.
"Clockwork Orange", Zo 18.15 uur; ma
tim woe 21.00 uur, 16 jr.
Kindermatinee: "Billy Turf', Za 14.00
uur. zo 13.30 uur en woe 14.15 uur.
Bioscopen Katwijk
(Voor reserveringen 01718-74075)
CITY 1: "De stilte rond Christine M",
da. 14 45. 18.45 en 21.15 uur, 16 jr
CITY 2: "Clash Titans", da. 14 45 (beh za
en woe) 18.45 en 21 15 uur, 16 jr.
Kindermatinee "Tom en Jerry-festi
val", za en woe 14.30 uur.
CITY 3: "History of the world, deel 1",
da. 14.45, 18.45 en 21.15 uur, 16 jr.
CITY 4 "Tiroler avontuurtjes", da. 14.45
(beh za en woe)en 18.45 uur, 16 jr.
Exposities
Scheepvaartinformatie over
de grote en kleine vaart
kunt u van maandag tot en
met vrijdag telefonisch ver
krijgen via nummer
071-144941, toestel 218. Bel
len tussen 9 en 12 uur.
Bibliotheek - Nieuwstraat 4, tentoon
stelling "Droomwereld", tot 1/8, ope
ningstijden bibliotheek.
Oegstgeest - Kunstcentrum Lange
Voort, expositie van Jan van den Bos,
Monica Elias, Kitty Langenberg, Ineke
Pijn, Leo Vogelenzang, tot 27/7, di t/m vr
13.30-17.30 uur, vr 19-21 uur, za 12-17
Gemeentehuis Leiderdorp - t/m 28/7,
Bep Broekema-Van Dijk, etsen, litho's,-
tekeningen, ma t/m vr van 8—17 uur, do
van 19-21 uur.
Rijksmuseum voor Volkenkunde
Steenstraat 1, t/m 3/10, 'Indianen van
Mexico, Azteken in 't verleden, Nahua's
van heden', ma t/m za van 10-17 uur,
zon- en feestdagen van 13-17 uur.
Galerie Denise Stephan t/m 27/6,
Mark Rietmeijer beelden, Johannes van
Hoften acrylschilderingen, Rmeke Kop
schilderijen, vr, za, zo. van 13.30-17.30
Pieterskerk: ruimtevaarttentoonstelling
"Tussen hemel en aarde" tot en met 4
juli. dagelijks van 11 tot 17 uur, donder
dag tot 22 uur.
Art-tea-house De Oude Ryn - tot 12/7,
Nixje Straus, olieverfschilderijen -
aquarellen, di t/m za van 10-19 uur, do
tot 21 uur, zo 11-18 uur, ma van 12-18
Galerie Fenix - Botermarkt 26, t/m 18/7,
Han Rotteveel, schilderyen, di, wo. vr
10-19 uur. do 10-21.30 uur. za 7.30-18 uur.
zo 11-17 uur
Museum Boerhaave - Steenstraat la, t/m
5/9, tentoonstelling 'Het Kloppend
Hart', 10 jaar cardiologie in Nederland,
ZMwnhuizan
Ongevallendienst
ziekenhuizen Leiden
Ongevallendienst elke dag Acade
misch Ziekenhuis behalve van
dinsdag 13.00 uur tot woensdag
13.00 uur (Diaconessenhuis) en van
vrijdag 13.00 uur tot zaterdag 13.00
uur (Elisabeth-ziekenhuis).
Bezoekuren
ziekenhuizen
Diaconessenhuis - doorlopende be
zoektijd van 16.00 uur tot 20.00 uur; met
uitzondering van:
de kinder- en jongerenafdeling: dage
lijks van 14.00 uur tot 19 00 uur
- de afdeling intensieve zorg: uitsluitend
na overleg met het hoofd van de afde
ling.
Sportmediscb Advies Centrum:
blessurespreekuur: Ehsabethzie-
kenhuis Leiderdorp, 's maandag:
van 19.30-20.30 uur.
Besoekuren Si. Elisabetb-Ziekenbuls:
Volwassenen: dagelyks van
14.00-14.45 en van 18.30-19.30 uur
Klasse afd.: dagelijks van 11.15-
12.00 uur. van 14.00-14.45 uur en
van 18.30-19.30 uur.
Kraamafdeling dagelijks van
11.15-12.00 uur (alleen voor echtge
noot) en van 15.00-16.00 uur en van
18.30-19.30 uur.
Kinderafdeling: dagelijks van
15.00-18.30 uur.
afdeling C.C.U. (hartbewaking) da
gelijks van 14.00-14.30 uur en 19.00-
19.30 uur.
Intensieve verpleging: dagelijks
van 14.00-14.30 uur en van 19.00-
19.30 uur.
Academisch Ziekenhuis
Voor alle patiënten (behalve kinde
ren) zijn de bezoekuren als volgt
Elke dag: 14.15-15.00 uur en 18.30-
19.30 uur.
Avondbezoekuur afdeling Verlos
kunde 18.00-19.00 uur.
Praematurenafdeling dagelijks
van 14.30-14 45 uur en van 18.30-
18 45 uur.
Bezoek aan ernstige patiënten
wanneer voor ernstige patienter.
doorlopend bezoek wordt toege
staan kan de hoofdverpleegkundi
ge hiervoor speciale kaarten ver
strekken.
Bezoektijden Kinderkliniek:
Dagelijks: 15.00-15.45 uur en 18.30-
19.00 uur.
(alleen voor ouders van kinderen kan er
een afwykende tijd afgesproken wor
den met de hoofdverpleegkundige).
Bezoektijden kinderafdeling:
Elke dag: 14.15-15.00 uur en 18.30
19.00 uur.
Alphen aan den Rijn
RIJNOORD: bezoektijden 's middags
14.30-15.15 uur, 's avonds 18.30-19.30
uur. Extra bezoek voor de hartbewa-
king: 's ochtends 11.00-11 30 uur. Extra
bezoek voor vaders op de kraamafde
ling 's avonds 19.30-20.30 uur. Kinder
afdeling 's middags 14.30-15.30 uur. 's
middags alleen voor ouders 14.30-18.30
Geluidshinder
Schiphol
Klachten over geluidshinder var
vliegverkeer van en naar Schiphol
kunnen dag en nacht worden ge
meld by het informatiecentrum
Geluidshinder Schiphol (tel. 020-
175000).
FRED 8ASSET
We 2yn ver op vyandg
gebied doorgedrongen
f Waar met relenzyn we
Vveilig
2dong we maar fcy dtaar j
S blyven.
4193
O
Maar bests man 'ikke
één ding niet goed
ver staan. Als z'j zo
doorgaan zal hier straks
geen man meer zijn. r*
A/eenee Dikkodikkos
erg dik maar ook
erg dom zijn M/
Hst hebben bedacht
l/reemdehngen zien wij
allemaal lang haar hebb
tot o^er onze ogen en
dezelfde kleren dragen
AFGHAANSE
Snipper twee (tink.
en (hi
In bote
Lef b h"
•tuKken verdeelde
braadkip op en voef en
kele eetlepeU w.ter toe.
ragfijn gcampprrde
v. *-g 400 gr .1 rog* ra u wr
Laat de ry»! boven
Laat 100 gr gedopte pis
tarhcnootjri of evt ge
•chgOes
en vermeng mQjvn tt
naaxappel». hü. nooy. i
en hijf)e» unaatappel
keie klontjes botgg Af
29 juni 1982
Honderd jaar geleden stond in
de krant:
Te Namen heeft de politie de
hand gelegd op twee personen,
die zich aan een schier ontel
baar aantal diefstallen met in
braak in den omtrek schuldig
maakten, zoodat hun verblijf
bij onderzoek een ware bazaar
van al de gestolen voorwerpen
bleek te zijn. Zij volgden bij
hun rooftochten de volgende ei
genaardige tactiek. Overdag
begaven zij zich met een hand
wagen en een dubbel stel kleed
eren naar de plaats van be
stemming. hielden zich dan
schuil en pleegden hun aanslag
op het tijdstip dat de bewoners
in hun eerste slaap lagen Na
het volvoeren der daad verwis
selden zij van kleederen en
maakten zich zoodoende onken
baar voor degenen, die hen
vroeger hadden gezien. Op die
wijze wisten zij steeds aan de
nasporingen der politie te ont
snappen.
Voor de beminnaren pan oes
ters zal binnenkort de gouden
eeuw aanbreken. Weldra zullen
heerlijke oesters voor een baga
tel verkrijgbaar zijn, u/ant bij
geheele scheepstaal ngen zullen
ze uit Australië worden aange
voerd. Op de kust van het be
kende Van Diemensland heeft
men namelijk oesterbanken
van fabelachtige uitgebreid
heid ontdekt. Naar een matige
schatting liggen daar stellig
veertig milliarden oesters pan
voldoende grootte voor de
markt.
^tjflig jaar gelden
De Utrechtse recherche is de
laatste dagen bezig met een on
derzoek aan den Rijksmunt
waar een hoeveelheid geld
wordt vermist. Uit een bak met
pas-gemunte gouden tientjes
bleken bij onderzoek ruim 1600
stuks te ontbreken. De diefstal
moet gepleegd zijn in de midda
guren tusschen twaalf en tu'ce
uur, toen het grootste deel van
het personeel naar huts was
Het misdrijf is gepleegd in een
zaal, die tijdens de middag
pauze is afgesloten en waarvan
de sleutel pleegt te worden afge
geven bij den portier Toen men
het nieuto-gemunte geld op den
bewusten middag nawoog,
bleek er tn ren nan de bakken
een aanmerkelijk tekort fe rijn
aan gewicht, ongeveer 12 K G
gelijk aan 1640 gouden tientjes
Men meent de schuldigen niet
onder het Muntpersoneel te
moeten zoeken.
