Opnieuw tekort van 10 miljard
bloed donors
wordt verspild
Aardgaswinsten
in apart fonds
-C
Meer tandheelkundige hulp vergoed
Anafalbeet
bestolen
Order defensie voor
Nederlandse industrie
Soüdariteitsheffing kost arbeidsplaatsen
Van Agt toch
op partijraad
Jeugdloon
wellicht
omlaag
Voorstel PvdA:
Kritiek bloedbanken:
Onderscheiding ex-topman
Shell roept protesten op
I li
STAAT DER NEDERLANDEN
11% LENING 1982
PER 1988/1992
Ziekenfondsen zullen pakket uitbreiden
VRIJDAG 25 JUNI 1982
LEEUWARDEN (GPD) - De poli
tie van Leeuwarden heeft giste
ren de 43-jarige mevrouw A. B.
aangehouden. Zij liet voor 12.000
gulden van de postgirorekening
van haar neef op haar eigen reke
ning overschrijven.
De overschrijvingskaarten waren
gestolen, maar haar neef heeft
volgens de politie niets van haar
praktijken gemerkt, omdat hij
niet kan lezen. Een vriend van
hem ontdekte dit en schakelde
de politie in.
DEN HAAG (GPD) - Binnen een
maand krijgen de Nederlandse
bedrijven Philips USFA en Oude
Delft een opdracht voor de ont
wikkeling van zogenoemde
warmtebeeldapparatuur voor
het leger. Het gaat om nacht-
zichtapparatuur voor tanks van
het type Leopard I en voor pant
servoertuigen. Tegelijkertijd zal
defensie de Westduitse firma
Zeiss een gelijke opdracht ge
ven.
Staatssecretaris Van Houwelingen
(defensie) zei dit gisteren in een
bespreking met de defensiespe
cialisten in de Tweede Kamer.
Deze waren bezorgd, dat de le
gerorder de neus van het Neder
landse bedrijfsleven voorbij zou
gaan. Dat willen de kamerleden
voorkomen.
De Nederlandse bedrijven willen
Binnenland
de opdracht dolgraag hebben,
omdat er honderden miljoenen
mee zijn gemoeid. Bovendien
geeft het kansen op het ontwik
kelen van een civiele toepassing
voor onder meer de scheepvaart
en off-shore-industrie. Daardoor
zou een markt van nog eens een
miljard gulden kunnen worden
aangeboord.
Van Houwelingen bestreed de op
vatting van de WD. dat het niet
netjes was om ook de Duitsers
een ontwikkelingsopdracht te
geven. Van Eekelen (voorganger
van Van Houwelingen als staats
secretaris) verwees naar een „he
renafspraak" met de Nederland
se bedrijven. Die dateert van een
paar jaar geleden, toen defensie
voor de Leopard II nachtzichtap-
paratuur kocht bij Zeiss.
Dat gebeurde toen, omdat de Ne
derlandse industrie achter liep.
Philips USFA en Oude Delft zou
den de benogigde apparatuur
niet tijdig kunnen leveren, waar
door de nieuwe tanks onverant
woord lang „nachtblind" zouden
moeten rondrijden. Bij die gele
genheid heeft defensie echter be
loofd te proberen een order voor
soortgelijke apparatuur in de ou
de Leopard I en in de pantserwa
gens wel bij de Nederlandse in
dustrie te plaatsen.
Warmtebeeldtechniek is momen
teel de meest geavanceerde ma
nier om in het donker toch de vij
and te kunnen zien naderen.
Temperatuurverschillen in de
omgeving worden daarbij op een
beeldscherm zichtbaar gemaakt.
Op die wijze ziji> warmbloedige
soldaten en naderende gevechts
voertuigen van de „dode" omge
ving te onderscheiden.
DEN HAAG (ANP/GPD) Minister van der Stee heeft
gisteren de Tweede Kamer meegedeeld dat er een extra
bezuiniging nodig is van 10 miljard gulden. Dit bedrag
komt bovenop de 8 miljard gulden aan ombuigingen,
waarover in het kabinet al afspraken zijn gemaakt. Dit
bleek tijdens het debat over de voorjaarsnota. Daar
mee bevestigde Van der Stee de uitlatingen van thesau
rier-generaal van het ministerie van financiën, prof. dr.
Korteweg.
Minister Van der Stee zei dat de te
genvallers uit de voorjaarsnota
voor bijna f7 miljard in 1983 zul
len doorwerken. Daarnaast moet
er ook extra geld worden gevon
den voor de woningbouw en
stadsvernieuwing, terwijl ver
dere tegenvallers worden ver
wacht bij de aardgasopbreng
sten. Het kabinet blijft voorts
streven naar een verlaging van
het overheidstekort met 1 pro
cent.
Tijdens de presentatie van de voor
jaarsnota noemde minister Van
der Stee nog de mogelijkheid dat
de tegenvallers ongeveer f2 mil
jard zouden bedragen. Met name
door de tegenvallende aardgas
opbrengsten zijn de schattingen
inmiddels fors bijgesteld. Maar
ook de doelstelling om het tekort
- dat momenteel de recordhoogte
van f 30 miljard (9,75 procent) be
reikt heeft - met 1 procent te ver
minderen verzwaard de de pro
blemen voor het kabinet.
Plan Schouten
Minister Van der Stee verwierp op
het einde van het debat nog een
motie van de D'66-woord voerder
Engwirda, waarin deze aandringt
op uitvoering van het plan-
Schouten. Volgens dat plan moet
gedurende vier jaar de prijscom
pensatie vervangen worden door
belastingverlaging.
Volgens Van der Stee is de Sociaal
Economische Raad bezig met
het opstellen van een advies over
deze materie. Daarbij worden
vier verschillende modellen
beoordeeld. Hij gelooft dat de
Tweede Kamer zich nu nog niet
dient uit te spreken over een van
deze mogelijke oplossingen.
Van der Stee verwierp verder een
motie van de PvdA, waarin aan
gedrongen werd op een verho
ging van de ziekenfondsgrens.
DEN HAAG (GPD) - Minister
president Van Agt zal toch
aanwezig zijn op de partij
raad van het CDA, die hem
i op 3 juli moet aanwijzen als
CDA-lijsttrekker. De reis die
Van Agt als minister van bui
tenlandse zaken naar Egypte
zou maken, wordt daarvoor
enkele dagen uitgesteld.
De top van het CDA heeft de
afgelopen week Van Agt be
wogen alles te doen om zijn
reis naar Egypte te verschui
ven. CDA-voorzitter Bukman
vond dat Van Agt als kandi
daat niet kon ontbreken op
de partijraad die hem tot lijst
trekker moet benoemen.
WEERRAPPORTEN
Amsterdam
De Bilt
Deelen
Eelde
Eindhoven
Den Helder
Rotterdam
VLissingen
Zd.Limburg
Brussel
Frankfort
Genève
Innsbruck
Klagenfurt
Mallorca
München
Oslo
Stockholm
Wenen
Zurich
Las Palm as
mist
mist
licht bew.
half bew.
half bew.
half bew.
licht bew.
half bew.
zwaar bew.
licht bew.
half bew.
half bew.
licht bew.
licht bew.
zwaar bew.
licht bew.
on bew.
zwaar bew.
licht bew.
De bewindsman gelooft dat een
dergelijke maatregel leidt tot een
verdere druk van de collectieve
lasten.
Ook minister Rood (binnenlandse
zaken) stemde niet in met een
voorstel van de PvdA, waarin het
kabinet gevraagd werd de totale
opbrengst in 1983 van de extra-
loonmatiging van ambtenaren te
besteden voor werkgelegenheid.
Een voorstel van de WD, om bij
overheidstaken meer gebruik te
maken van het profijtbeginsel,
werd door minister Van der Stee
afgewezen. Hij gelooft dat een
dergelijke verschuiving ingebed
moet worden in een totaal pak
ket en niet afzonderlijk beoor
deeld dient te worden. Een twee
de motie van de WD, om al dit
jaar de lasten voor bedrijven te
verlichten, wees de minister ook
af. Dat zou leiden tot een verdere
vergroting van het tekort, waar
tegen hij zich „ongelooflijk
scherp" zal verzetten.
Selidariteitsheffïng
De verhoging van de belastingen
in de vorm van een solidariteits-
heffing leidt tot een fors verlies
aan banen. Het ministerie van so
ciale zaken komt tot een geschat
verlies van totaal 6000 tot 7000
banen als gevolg van de belas
tingmaatregel en de verlaging
van de investeringspremies. Mi
nister De Graaf (sociale zaken)
deelde dit gisteren mee tijdens
het debat over de vooij aarsnota.
Een meerderheid van de Tweede
Kamer (CDA, PvdA en D'66) gaat
akkoord met de tijdelijke verho
ging van de loon- en inkomsten
belasting. De maatregel moet dit
jaar nog 500 miljoen gulden ople
veren. Gelijktijdig heeft het kabi
net voorgesteld om de investe
ringspremies met 250 miljoen te
verlagen. Beide maatregelen zijn
bedoeld om het werkgelegen
heidsplan te financieren.
De departementen mogen hun per
soneel dit jaar niet uitbreiden. Er
geldt een tijdelijke vacaturestop
tot het einde van het jaar. Het
gaat hier om maximaal duizend
arbeidsplaatsen. Nieuwe ar
beidsplaatsen mogen niet voor 1
januari 1983 worden vervuld.
FNV
De FNV vindt dat de prijscompen
satie moet blijven. Zij voelt niets
voor het idee van de Tiburgse
hoogleraar Schouten om de
prijscompensatie te vervangen
door belastingverlichting. Ter
wijl politici enthousiast zijn over
het plan en ook de top van het
CNV er nogal van gecharmeerd
is, moet de grootste vakcentrale
er niet veel van hebben, zo blijkt
uit de FNV-vakbondskrant.
DEN HAAG - Vandaag en morgen worden op het Lange Voorhout in Den Haag de Haagsche Paardendagen
gehouden. Het festijn werd geopend met het traditionele paarde-ontbijt, aangeboden door een Haags hotel.
DEN HAAG (GPD) - De jeugd
lonen moeten en kunnen om
laag. Minister van sociale za
ken en werkgelegenheid De
Graaf gaf dat gisteren aan bij
de behandeling van de voor
jaarsnota in de Tweede Ka
mer. Het is volgens de minis
ter aanvaardbaar „om bij jon
geren een afweging te maken
tussen werkgelegenheid en
inkomen".
De Graaf hield de Kamer voor
dat zeker wanneer het nieuw
komers op de arbeidsmarkt
betreft, er geen sprake is van
inkomensachteruitgang wan
neer de jeugdlonen zouden
worden verlaagd. „Boven
dien hebben jongeren meest
al nog geen omvangrijke fi
nanciële verplichtingen op
zich genomen", aldus De
Graaf.
Belangrijk in zijn overwegin
gen vindt de minister ook dat
„veel jonge mensen op de een
of andere manier samenwo
nen en elk een inkomen in
brengen", Het Sociaal en Cul
tureel Plan Bureau heeft on
langs ook al uitgerekend dat
de minima „in de meer strik
te zin van het woord" (huis
houdens waarin niet meer
dan één minimuminkomen
binnenkomt) in mindere ma
te moeten worden gezocht by
jongeren.
De minister kondigde aan dat
hij daar voor zijn beleid zijn
conclusie uit zou trekken.
Des te meer omdat er „toch
wel duidelijke aanwijzingen
zijn dat de inkomenspositie
van jongeren vanwege de
veel voorkomende dubbele
inkomens per stel niet de
slechtste is".
DEN HAAG (GPD) - De winst die
Shell en Esso maken op de ver
koop van het Nederlandse aard
gas, zou naar het oordeel van de
Partij van de Arbeid in een fonds
moeten worden gestort, waar
over de twee maatschappijen
niet zelf het beheer voeren. Daar
mee zou beter te controleren zijn
of het geld inderdaad wordt be
steed aan investeringen waar
mee de Nederlandse economie
en de Nederlandse energievoor
ziening gebaat zijn.
PvdA's woordvoerder Van der Hek
diende er gisteravond in de'
Tweede Kamer een motie over
in, tijdens de behandeling van
het rapport van minister van eco
nomische zaken Terlouw over
het zogenoemde gentlemen's
agreement (heren-akkoord). Ter-
louws voorganger Van Aardenne
(WD) heeft dit akkoord over de
aardgaswinsten met Shell en Es
so afgesloten. In het akkoord
zeggen de twee maatschappijen
toe dat zij hun winst uit het Ne
derlandse aardgas zullen investe
ren ten behoeve van de economi
sche structuur en de versterking
van de energievoorziening in ons
land.
In zyn rapportage, waarom de
Tweede Kamer enige maanden
geleden had gevraagd, komt Ter
louw tot de slotsom dat de twee
ondernemingen ruimschoots
hun beloften nakomen. Hij re
kent de Kamer voor dat de twee
maatschappijen tot en met 1984
een gezamenlijke winst aan het
Nederlandse aardgas overhou
den van naar schatting 13,8 mil
jard gulden, overigens belangrijk
minder dan bij het afsluiten van
het akkoord nog werd verwacht.
Er staan investeringsplannen te
genover tot een bedrag van 16,4
miljard gulden.
Van de kant van de oppositie
wordt betwijfeld of alle toegezeg
de investeringen er wel zullen
komen. Met name werd het be
sluit van Shell genoemd om een
kolenvergassingsinstallatie die
zij in Moerdijk van plan was te
zetten, niet door te laten gaan. De
oppositie wil het beter in de
hand kunnen houden. Vandaar
Van der Heks verzoek om beheer
van de winst door derden. Uit
dat fonds zouden Esso en Shell
pas geld voor een investering
kunnen ontvangen, wanneer het
onderhavige project is goedge
keurd, met name ook de instem
ming heeft van de regering.
Minister Terlouw antwoordt van
middag. Het ziet er overigens
niet naar uit dat Van der Heks
idee een meerderheid in de
Tweede Kamer zal vinden. WD,
CDA en D'66 waren in het alge
meen redelyk tevreden met de
handelwijze van de minister te
genover de oliemaatschappijen.
FNV
De FNV vindt dat het beleid van
minister Terlouw van economi
sche zaken rond de aardgaswin
sten de mogelijkheden ernstig
belemmert om op centraal ni
veau tussen werkgevers, werk
nemers en overheid tot afspra
ken te komen over het sociaal-
economisch beleid. Dit schrijft
de FNV aan de Tweede Kamer.
De FNV vindt dat de minister vol
strekt onduidelijk is over de in
vesteringsverplichtingen die zijn
aangegaan en of er al iets is ge
realiseerd van de afspraken.
Het Centraal Laboratorium
voor de Bloedtransfusie
dienst van het Rode Kruis
(CLB) in Amsterdam zit met
een groot overschot aan
bloedplasma, dat bederft of
aan functieverlies onderhe
vig is. Het CLB gooit onnodig
enorme partyen waardevolle,
uit bloed van plasma-avond
en afkomstige cellen weg.
Het CLB levert soms albumi-
ne - een uit bloed gewonnen
medicijn voor mensen met
een shock, brandwonden of
een nierziekte - dat min of
meer ernstige bijwerkingen
vertoont.
Andere door het CLB uit bloed
gemaakte medicijnen, zoals
factor 8 (tegen bloederziekte).
PPSB en gammaglobulines,
zijn evenmin van topkwali
teit of worden door het CLB
in onvoldoende hoeveelhe
den geproduceerd waardoor
sommige ziekenhuizen ge
noodzaakt zijn deze prepara
ten in het buitenland te ko
pen.
Dat zijn enkele harde punten
van kritiek op het functione
ren van het Centraal Labora
torium voor de Bloedtransfu
siedienst, die leven in krin
gen van bestuursleden en di
recties van de negentien
bloedbanken in Nederland,
onder wie dr. C. Th. Smit Si-
binga, medisch directeur van
de Rode Kruis Bloedbank
Groningen-Drenthe in de
stad Groningen.
Dr. Smit Sibinga en zijn colle
ga's vinden dat de werkwijze
van het CLB (jaaromzet 95
miljoen gulden, aantal perso
neelsleden 850) op korte ter
mijn drastisch moet verbete
ren. Zo niet, dan zou de ver
werking van bloedplasma tot
derivaten (het zogeheten
fractioneren) moeten worden
opgedragen aan een staatsin
stelling, een grote industrie
of. beter nog, aan een of twee
grote Europese laboratoria.
Gevolgen
Het gevolg van het kennelijk
slechte functioneren van het
CLB is dat de Bloedbank
Groningen-Drenthe gaat pro
beren om zelf het medicijn
factor 8 te produceren. De
Bloedbank is daarmee al in
een vergevorderd stadium.
Een ander gevolg is dat zie
kenhuizen al sinds 1976 fac
tor 8 en PPSB in het buiten
land kopen, en van plan zijn
om ook albumine en gam-
f maglobulines te gaan impor
teren. Een aantal bloedban
ken overweegt burgerlijke
ongehoorzaamheid door ei
gen bloedplasma in het bui
tenland tot derivaten te laten
verwerken, hetgeen in strijd
is met de Wet op Menselijk
Bloed. Er ligt in vrieshuizen
aan de Handelskade in Am
sterdam ten minste 140.000 li
ter plasma (200.000 donoreen
heden).
In feite werken de regionale
bloedbanken er zelf aan mee
dat de hoeveelheid plasma in
Amsterdam steeds groter
wordt. Immers, een deel van
hun inkomen putten zy uit de
leverantie van bloedplasma
aan het CLB. dat er medicij
nen van maakt die uiteinde
lijk naar de ziekenhuizen
gaan. Het Centraal Laborato
rium voor de Bloedtransfu
siedienst is van plan eenzij
dig de prijs die zy voor het
bloedplasma betaalt te verla
gen. Het gevolg daarvan is
dat de bloedbanken minder
inkomsten krijgen. waardoor
zij de prijs van het 'gewone'
bloed dat zij aan ziekenhui
zen leveren zouden moeten
verhogen. Daar protesteren
op hun beurt de ziekenhui
zen weer tegen, want de
bloedbanken brengen de zie
kenhuizen al ruwweg 95 gul
den in rekening voor elke
halve liter onbewerkt bloed.
Kritiek
De medisch directeur van de
Bloedbank Groningen-Dren
the is het eens met de kritiek
van zijn bestuur op het ad
vies dat dr. L. Ginjaar, oud
minister van volksgezond
heid. heeft uitgebracht aan
het Rode Kruis. Dr. Giryaar
bepleit een reorganisatie van
de structuur van het bloed
transfusiewezen. Het bestuur
vindt het volstrekt oryuist
dat de bestuursstructuren
van de regionale bloedban
ken zouden moeten worden
opgeheven waardoor de bin
ding met bijvoorbeeld de zie
kenhuizen en met de dono
ren wordt verzwakt. Het be
stuur zegt in een bnef aan
Giryaar dat de problemen
vooral by het Centraal Labo
ratorium moeten worden ge
zocht
Eigen plan
De negentien bloedbanken zul
len nu een eigen reorganisa
tieplan opstellen om de eigen
belangen en die van de dono
ren veilig te stellen. Desge
vraagd zegt dr. Smit Sibinga
te verwachten dat de politiek
zich met de kwestie-CLB
gaat bemoeien „omdat het
om een nationale zaak gaat".
„Dat het CLB onvoldoende
functioneert is voor iedereen
frustrerend. Voor de dono
ren, voor de bloedbanken en
voor de ziekenhuizen Er
wordt voldoende donorbloed
verzameld. Wy doen ons best
om dat zo goed mogelijk te
verwerken, maar in Am ster
dam blijft plasma liggen en er
komen preparaten terug in
onvoldoende hoeveelheden,
die niet aan alle kwaliteitsei
sen voldoen waardoor zie
kenhuizen die preparaten in
het buitenland moeten ko
pen. Dat is een onhoudbare
toestand".
HENK KUIPERS
DEN HAAG (ANP) - Meer dan honderdtwintig Nederlandse juristen
hebben zich aangesloten by het protest van Novib, Pax Christi, de
werkgroep Kairos en het Komitee Zuidelyk Afnka tegen het verlenen
van een hoge koninklijke ondrscheiding aan drs D. de Bruyne by zyn
afscheid als president-directeur van de Koninklijke Nederlandse Petro
leum Maatschappij Shell Groep.
Ter gelegenheid van het afscheid van De Bruyne (op 25 juni) hebben de
vier genoemde organisaties een "Bruinboek" uitgegeven, waarin staat
geschreven dat drs. De Bruyne betrokken is geweest by illegale oliele-
veranties aan het blanke minderheidsregime in Rhodesie In een tele
gram aan premier Van Agt en minister Terlouw van economische za
ken protesteerden de organisties tegen de benoeming van de Shell-
topman tot Commandeur in de Orde van Oranje Nassau.
ADVERTENTIE
19 9 3
19 11 1
18 11 04
19 12 0
20 11 1
18 15 1
18 11 2
- 16 0
20 14 2
19 13 02
23 10 0
25 13 0
24 12 0
24 14 0
27 16 0
19 11 0
30-0
28 18 0
32 18 0
23 9 0
20 13 0
18 11 0
26 15 0
23 1*2 0
25 19 0
open bedrag
de koers wordt na de inschrijving op 29 juni 1982
vastgesteld volgens het tendersysteem
jaarlijks op 1 augustus
in 5 jaarlijkse termijnen van 1 augustus 1988 af
29 juni a.s. van 9 tot 15 uur via banken en commissionairs
2 augustus 1982
kosteloos bij banken en commissionairs
bedrag
koers
rente
aflossing
inschrijving
storting
prospectus
AMSTELVEEN (GPD) - De Zie
kenfondsraad is gisteren ak
koord gegaan met een advies aan
de regering tot uitbreiding van
het pakket tandheelkundige
hulp aan ziekenfondsverzeker
den. In een volledig gewijzigde
opzet van de tandheelkundige
voorzieningen zullen ook zieken
fondsleden aanspraak kunnen
maken op de "duurdere" vorm
van hulpverlening. In de huidige
staat verrichten de tandartsen al
leen eenvoudige behandelingen
gratis.
De Ziekenfondsraad heeft zich fel
gekant tegen (eventuele) invoe
ring van zogenaamde inkomen-
safhankelyke bijdragen voor
mensen, die langdurig m een in
richting moeten worden ver
pleegd. Het gaat hierbij om een
bezuinigingsmaatregel, waar
over het vorige kabinet advies
had gevraagd. De Sociaal-Econo
mische Raad heeft al eerder af
wijzend gereageerd
In het advies staat overigens dat
voor vaststelling van een maxi
male bijdrage niet kan worden
uitgegaan van gemiddelden van
verpleegkosten. zoals het kabi
net had voorgesteld. De bijdra
gen dreigen dan hoger te worden
dan de werkelijke kosten, waar
door het begrip "eigen bydrage"
niet langer van toepassing is.
Premiekwestie
Over de kwestie van de premies
voor de verplichte ziekenfonds
verzekering en de AWBZ in de
(nabije) toekomst besloot de
ZFR zich niet uit te spreken. Ge
zien de ontwikkeling van de
geldmiddelen (eind dit jaar
wordt een tekort van 1.300 mil
joen verwacht in de ziekenfonds
kas) lijkt een verhoging van de
premie van 9,1 tot zeker 10 pro
cent noodzakelijk. Maar de be
slissing daarover moet een poli
tieke zyn. zo werd gesteld. Vol
staan werd nu de ongunstige ont
wikkeling van de financiën on
der aandacht van het kabinet te
brengen
De Ziekenfondsraad wil niet mee
werken aan het regenngsplan
om een "negatieve lyst" van me
dicynen op te stellen, die artsen
niet mogen voorschrijven omdat
ze te duur zyn. De raad voelt er
meer voor dat ziekenfondsen
met artsen e.d. overeenkomsten
sluiten, waarin regels staan over
de soorten geneesmiddelen die
kunnen worden voorgeschreven
Minister Gardeniers (volksgezond
heid) is van plan voor te dure ge
neesmiddelen een soort "uitslui
ting" in te voeren op grond van
de geneesmiddelen lyst die de
Ziekenfondsraad zelf heeft doen
samenstellen.