Zoeken naar zuinigheid
AUTO
Ontwerpen
van auto's
beetje als
kijken in
koffiedik...
nieuwe
midden
klasser
versie
Metro
heet
"MG"
ELSEVIERS
DE TIJD
PAGINA 16
Extra
DONDERDAG 24 JUNI 1982
Samengesteld door Koos Post
Het experimentele model van Ford "Probe III".
r Uwe Bahnsen
Zuinig - zuiniger - zui
nigst.
"Brandstofbesparing",
het woord ligt vandaag
de dag nagenoeg alle
automensen voor in de
mond.
Ook bij Uwe Bahnsen, een
goedlachse man die volgens
zijn eigen zeggen na vele ja
ren nog steeds met plezier lei
ding geeft aan het ontwerpen
van de Europese Fords. Hij
was de verantwoordelijke fi
guur achter de ontwerpen
van de Taunus, de Fiesta en
de Granada. En over enkele
maanden wordt dat lijstje
aangevuld met de Sierra, die
de plaats van de Taunus moet
gaan innemen.
De fabriek zorgt er dan natuur
lijk wel voor dat zo'n gebeur
tenis zijn schaduw vooruit
werpt. Want het kan nauwe
lijks toeval zijn dat Uwe
Bahnsen juist dezer dagen
naar Nederland kwam om
geinteresseerde journalisten
eens iets te vertellen over
"auto's van de toekomst".
Temeer omdat zijn praatje voor
een groot gedeelte was geënt
op de ontwikkelingen die in
Fords "Probe III" gestalte
hebben gekregen, een experi
mentele wagen die volgens
ingewijden verdacht veel
lijkt op die in september te
verwachten Sierra.
Desondanks is het aardig even
te worden meegenomen ach
ter de schermen van de auto-
ontwerpers. Die mensen heb
ben het niet gemakkelijk om
dat ze altijd een beetje aan
koffiedik-kijken doen. Ze
zijn op dit moment bezig met
auto's die rond de eeuwwis
seling nog in produktie zul
len zijn. Dus moeten zij NU
aanvoelen wat de klant DAN
wil.
Dat schept tal van onzekerhe
den. Maar niet ten aanzien
van het verbruik. De benzine
is en blijft duur. De toekom
stige klanten zullen net als de
huidige zo goedkoop moge
lijk willen autorijden. Maar
wèl zo dat er niet aan de pres
taties wordt getornd. Dat ne
men ze niet.
Natuurlijk wordt er steeds ge
streefd naar meer comfort en
grotere doelmatigheid. Dat is
een altijd voortdurend pro
ces. Maar de nadruk van het
onderzoek ligt nu toch op het
terugdringen van de ver
bruikscijfers. De middelen
daartoe zijn echter beperkt.
Mogelijkheden zijn onder
meer minder gewicht en min
der luchtweerstand.
De computer heeft de laatste ja
ren nog enkele punten aan
het licht gebracht waarop ge
wicht kon worden gewon
nen, maar een verdergaande
vermindering is volledig af
hankelijk van de ontwikke
ling van nieuwe materialen.
Dat kan overigens snel gaan
want er worden nu ook mate
rialen gebruikt waarvan men
tien jaar geleden nog niet had
durven dromen.
Maar meer is er nog te winnen
op het gebied van de lucht
weerstand. Het is veelal een
compromis. Een lange wagen
bv is ideaal voor de lucht
stroom maar is onbruikbaar
in de praktijk. Een lage voor
zijde is prachtig, maar waar
moet de constructeur dan
met de motor en de koplam
pen heen?
Motorkoeling vereist openin
gen aan de voorzijde maar die
passen dan weer niet in het
luchtcircuit. En bovenal: het
frontoppervlak van een auto
wordt bepaald door het com
fort van de inzittenden. Want
zonder comfort kan men de
verkoop uiteraard wel verge
ten.
Bij de "Probe III" hebben de
constructeurs van Ford de
luchtweerstand tot de helft
weten te reduceren. Van een
CW-waarde van 0.44 naar een
van 0.22.
Dat gebeurde door de basis
vorm van de wagen zoveel
mogelijk aan de door de
windtunnel gevraagde nor
men aan te passen. Door glas
en stijlen als het ware in el
kaar te laten overvloeien.
Door gladde wieldoppen en
aangepaste wielkuipen. Door
twee achterspoilers. Door
glad gestileerde in de carros
serie overlopen buitenspie
gels. Door een schuin toelo
pende plaat aan de voorzijde
onder de wagen. Door een ge
heel gesloten vloerplaat.
Het zou me te ver voeren alle
technische bewijsvoeringen
die Uwe Bahnsen liet opdra
ven hier te herhalen. Maar bij
de Probe III - dat gaf hij grif
toe - was hij van een ideale
startpositie kunnen vertrek
ken. De moeilijkheden voor
de praktijk komen pas later.
Om er één te noemen. Het is he
lemaal niet zeker dat in alle
landen die sierlijke in de car
rosserie geïntegreerde bui
tenspiegels zullen worden ge
tolereerd. Want wat goed is
voor de luchtstroom behoeft
bij een aanrijding nog niet al
tijd het beste te zijn voor het
slachtoffer. De afbreekbare
spiegels die nu worden ge
bruikt zouden wel eens de
voorkeur kunnen blijven
krijgen.
En daarmee is net hele reken
sommetje van die ideale CW-
waarde op uiterst losse
schroeven komen te staan.
Want alles hangt zo beetje
met elkaar samen. Boven
dien zijn nog niet alle hier op
gesomde constructies volle
dig uitgekristalliseerd. Daar
om zullen we nog niet alles
tegenkomen in de Sierra.
Maar ongetwijfeld veel wel.
Citroen Nederland heeft mij deze foto toegezonden
van de nieuwe BX, een model dat tussen de GSA
en de CX moet komen.
De wagen wordt 4,23 meter lang, krijgt vijf zit
plaatsen, vijf deuren, voorwielaandrijving, de
befaamde hydropneumatische vering en schijf
remmen op alle wielen.
De koper kan kiezen uit drie motoren: 1360 cc met
een vermogen van 62 of 72 pk en 1580 cc, die 90 pk
kan leveren. De laatste twee zijn gecombineerd
met een vijfversnellingsbak. De wagens zullen na
de RAI-tentoonstelling in februari 1983 in ons
land leverbaar worden.
Ze hebben me op het hart geboden alleen maar over
"MG" te spreken, maar het valt niet te ontkennen
dat het in feite een aardig aangeklede Austin Me
tro is met een MG-embleem erop.
Is het een brokje nostalgie omdat er na ruim een
halve eeuw een eind was gekomen aan het roem
ruchte merk MG?
Of is het een leuke manier om de Metro extra te
pousseren?
Misschien een combinatie van de twee, maar er
staat nu een attractief "scheurijzer". Zeven paar-
dekrachten meer in de 1300 cc krachtbron. In elf
seconden op 100 km snelheid. Met een top van 155
km per uur.
Leuk opgedirkt met een leren sportstuur, achterspoi
ler, getint glas, kuipstoeltjes en dergelijke. Lekker
vinnig sturen in een kittig karretje voor 18.590.
Nog duurder is de nu meest luxueuze versie van de
Metro-lijn: de Metro Vanden Plas kost f 19.290.
Met dik tapijt, houten portierlij sten en dure be
kleding op stoelen en bank. En natuurlijk met het
Vanden Pias-embleem.
Maar of hij nu gewoon Metro of MG of Vanden Plas
j heet, in alle gevallen blijft het karretje aantrekke
lijk zuinig. Dat is en blijft het sterke punt van dit
BL-produkt.
Mazda heeft zijn grootste mo
del de 929 een grondige
beurt gegeven. Uiterlijk is de
wagen onherkenbaar ver
nieuwd, de techniek is op tal
van punten ingrijpend verbe
terd en de uitvoering gemo
derniseerd.
Alleen de motor is dezelfde ge
bleven al hebben de Japanse
constructeurs door het ge
bruik van lichter materiaal
zo'n tien kilo aan gewicht
kunnen winnen. Wat dan
weer een slokje op de dure
benzineborrel scheelt.
Dat laatste is niet onbelangrijk
omdat bij deze restauratie na
tuurlijk weer alles is gericht
geweest op het thema zuinig
heid. Daarom ook is in de
vormgeving van het model
eigenlijk weinig origineels
naar boven gekomen, in dat
opzicht is alles zichtbaar door
de windtunnel gedicteerd.
Om maar zo min mogelijk
luchtweerstand te bereiken.
Dat is goed gelukt: een CW-
waarde van 0.39 voor zo'n au
to is prachtig. Het gevolg is
dat er een keurig net gesti
leerde wagen is ontstaan zo
als we er vandaag de dag zo
veel zien rijden. Erg Euro
pees voor een Japanner, dat
wél.
Maar de strakke lijnen ogen
goed en wat meer is, de wa
gen is prettig ruim. Hoewel
hij in feite niet langer is dan
zijn voorganger (ook 4.67 me
ter) heeft men door de vorm
geving bijvoorbeeld been- en
hoofdruimte voor de achter
passagiers kunnen winnen.
Men zit daar achterin dan ook
uitstekend. Evenals voorin
trouwens waar de wagen is
uitgerust met royale en in ve-
v le standen verstelbare stoe
len. In de twee meest luxueu
ze versies bestaan de leunin
gen van de stoelen zelfs uit
twee delen waardoor het aan
tal verstel-mogelijkheden op
acht is gekomen.
Ik had voor mijn rij-impressie
echter gekozen voor de 929
DX-sedan, de simpelste van
de drie op de markt zijnde
uitvoeringen. Deze versie
kost 26.355. De met veel
meer luxe aangeklede LTD
komt op twee mille meer,
voor de coupé moet men 32V2
mille neertellen.
Ik heb overigens de luxe van
die duurdere edities niet ge
mist tijdens mijn ritten met
de DX. Hij is wat soberder
maar daarom nog niet min
der compleet uitgerust.
Technisch zijn er zoals gezegd
ingrijpende wijzigingen
doorgevoerd. Zeer belangrijk
is dat alle vier de wielen nu
onafhankelijk zijn opgehan
gen, wat een duidelijke en
goed voelbare bijdrage aan
Jammer, dat hy zo kort is ge
veerd. Grote oneffenheden
worden gladjes verwerkt,
maar kleine bobbels en hob
bels komen met onevenredi
ge nadruk naar boven door.
De tandheugelbesturing is di
rect en nauwkeurig. De wa
gen is rondom uitgerust met
schijfremmen, de voorste ge
ventileerd. Het was niet
moeilijk de rempedalen goed
gedoseerd te bespelen.
Goede wegligging, rustige be
diening, eenvoudige handel-
baarheid worden aangevuld
met. een glad functionerende
twee liter motor, die dank zij
de negentig beschikbare
paardekrachten de bijna 1200
kilo wegende kolos prettig
venijnig uit de startblokken
kan jagen.
De acceleratie blijft tot onge
veer 120 km per uur zeer vin
nig. Maar als de wijzer van de
snelheidsmeter dat punt een
maal is gepasseerd gaat hij
steeds moeizamer vooruit tot
hij in de buurt van de 170 in
ruste gaat. En dan laat de mo
tor duidelijk horen dat hij
voor die prestatie stevig moet
knokken.
Dat merkt men trouwens ook
goed aan de brandstof. Zo'n
hoge snelheid kost heel wat.
Als de wijzer lang in de hoog
ste regionen blijft en dan
kan nog altijd bv op de Auto
bahn) dan mag men blij zijn
als men aan de pomp één op
acht haalt.
Maar doet men het rustiger aan
dan is één op elf ook haal
baar. Ik heb dat zelf ervaren.
En dat vind ik voor zo'n bak
toch een bijzonder goede sco
re.
De Japanse automerken zitten
niet meer op de rozen waarop
ze in ons land zo lang hebben
gebivakkeerd. Ze ondervin
den nu ook de kracht van de
recessie, de kracht van de
goed wakker geschudde Eu
ropese concurrentie en als
laatste maar niet als minste
de kracht van ongunstiger
wisselkoersen.
Want hun teruglopende ver
koopresultaten zijn niet te
wijten aan de kwaliteit van
hun produkten. Integendeel,
de Japanners bouwen uitste
kende auto's. Deze Mazda 929
is er het zoveelste bewiis van.
De wraak op Jaap Boersma of hoe
niemand in Nederland de VNO-
macht durft te trotseren. Zo start
Jeroen Terlingen in Vrij Neder
land een 'wordt vervolgd'-serie
op het geruchtmakende inter
view met de vroegere minister
van sociale zaken over het inmid
dels failliete Ogem. Ditmaal de
nasleep van dat vraaggesprek:
het bedrijfsleven slaat terug. Di
recteur van de staatsuitgeverij of
de Consumentenbond? Boersma
kan het vergeten.
De narcotica-brigade van Amster
dam gaat op de Rotterdam-toer,
de Zeedijk wordt schoonge
veegd. Dat betekent gniffelen in
Rotterdam: "Wij hebben hier de
Kruiskade. Zo'n gebied moet je
kortere of langere tijd verzuipen
met politiemensen. Doe je dat
niet, dan zal je daar later de prijs
voor moeten betalen. Kijk maar
naar de Zeedijk".
Joop van Tijn en Max van Wesel
ondervragen Max van der Stoel,
die niet als minister of Kamerlid
zal terugkeren. "Over het kern
wapenstandpunt van de PvdA
wordt niet meer gediscussieerd.
Het is een soort artikel 31 gewor
den".
In de ^erie weglopers praat Frits
Abrahams met de 17-jarige Jac
queline. "...ik wilde het niet lan
ger. Het is een gevoel dat moei
lijk uit te leggen is... Een opeen
stapeling van kleine lullige din
getjes".
Ab van Ieperen interviewt de actri
ce Geraldine Chaplin. "Het is
nooit bij me opgekomen om me
Geraldine Smith te noemen, ik
was toch de dochter van Charlie
Chaplin gebleven".
De VN-bijlage is gewijd aan 'het
helse paradijs' van Malcolm
Lowry, de schrijver van 'Onder
de vulkaan' die 25 jaar geleden
zijn zelfvernietiging voltooide
door na het drinken van zijn laat
ste fles gin vijftig slaapmiddelen
te slikken.
MAGAZINE
"De gezichten van de omroep",
heet het omslagartikel van EM,
waarin de vraag centraal staat in
hoeverre het huidige NOS-jour-
naal de grenzen van zijn taak
overschrijdt en daardoor een
concurrent is voor de actualitei
tenrubrieken van de omroepen.
Vier hoofdredacteuren discus
siëren mee: Ed van Westerlo
(NOS), René Eijbersen (NCRV),
Jaap van Meekren (AVRO) en
Wibo van der Linde (TROS). Eij
bersen heeft geen moeite met het
Journaal ("Wij doen nu minder
onderwerpen, grondiger"), maar
Van Meekren ("Het terrein wordt
te veel afgegraasd") en Van der
Linde ("het is een actualiteiten
rubriek, maar een voorspelbare")
hebben wel problemen. Het vier
tal vindt eensgezind dat de Ne
derlandse berichtgeving rond de
moord op de IKON-journalisten
"overtrokken" is geweest en
vindt ook dat het "bestel moet
blijven wat het is".
De verkiezingsprogramma's van
CDA en PvdA werden vergele
ken en verslaggeefster Ten Ber
ge ziet nog immer gapende ver
schillen. "De PvdA weet niet wat
realiteit is", concludeert ze.
EM constateert daf de overheid
geen cent over heeft voor inter
naten die "moeilijke jongeren"
tot betere resultaten kunnen
brengen.
Het blad toont zich in een com
mentaar tevreden over een even
tuele samenwerking op landelijk
niveau van de liberalen en chris
ten-democraten in West-Duits-
land. Dat zou voor West-Europa
ook prima zijn, aldus hoofdre
dacteur Van Rosmalen.
Van a-sociaal monster tot de Britse
variatie op Jeanne d'Arc. De Tijd
heeft het dan over de Britse pre
mier Maggie Thatcher. Niet zo
heel lang geleden had Thatcher
het bijna gehad. Haar populari
teit daalde met de dag. De door
haar gevoerde politiek ter be
strijding van de werkloosheid
maakte, dat zij door velen werd
gehaat.
Toen kwam de Falkland-crisis. Ko
ren op de molen van de IJzeren
Maagd, die letterlijk en Figuurlijk
al haar wapens in de strijd gooi
de. Na de capitulatie van de "Ar-
gies" wachtte haar een uitzinnige
meningte. Ze had het gemaakt
"We knew what we had to do and
we went about it and did it".
Maar ze liggen er nog de proble
men: inflatie, werkloosheid, sta
kingen. Thatcher lijkt voorlopig
wel een potje te kunnen breken
bij de Engelsen. Alleen, hoelang
zal het duren als alles straks weer
wat rustiger is geworden en het
leven van alle dag weer wordt
opgepakt?
De Tijd besteedt ook aandacht aan
"het drama van Fatma". Fatma
staat model voor honderden
Turkse en Marokkaanse meisjes
die van school worden thuisge
houden. Daar zijn verschillende
redenen voor: ze moeten moeder
helpen in de huishouding; of ze
mogen niet samen met jongens
in één klas zitten, of ze worden
uitgehuwelijkt in hun geboorte
land. Een groot probleem voor
de kinderen van buitenlandse
werknemers. Vaak van jongsaf
in Nederland voelen zij zich
meer westers dan hun ouders.
Dit botst niet alleen in de gezin
nen, maar ook daarbuiten. De
kinderen leven in twee werelden,
hebbeh twee gezichten.
Problemen ook voor bijvoorbeeld
de leerplichtambtenaar. Aan de
ene kant kan je bijna niet toezien
hoe de kinderen zich -moeten
houden aan normen en waarden
uit een voor ons lang vervlogen
tijd. Maar wat geeft je het recht
de ouders op te zadelen met onze
westerse gebruiken, die meestal
recht tegen de Islam indruisen?
Door de sociale wetgeving in ons
land moet drastisch de bezem. In
een gedegen artikel noemt de
Haagse Post de sociale zekerheid
in Nederland 'een samenraapsel
van wetten, verbrokkeld en onlo
gisch'. Meer dan een kwart van
het nationale inkomen wordt be
steed aan sociale uitkeringen: in
deze tijd van drastisch bezuini
gen een onhoudbare zaak. De HP
geeft een eigen analyse van de
sociale wetgeving en mogelijke
wijzigingen. Ook de politieke
partijen werd om hun mening
gevraagd. Het ontbreekt echter
aan een duidelijke visie bij de di
verse partijen. De oplossingen
die worden aangedragen maken
een chaotische indruk meent
HP. Toch moeten er zo snel mo
gelijk spijkers met koppen wor
den geslagen, er móet bezuinigd
worden, 'anders krijgen we gran
dioze problemen'.
Het omslagartikel gaat over de
schoolstrijd in Neder
land. Bijzonder (confessioneel)
en openbaar onderwijs kampen
met de weerslag van een sterke
geboortedaling en vechten met
alle geoorloofde - en minder
geoorloofde - middelen om leer
lingen binnen te halen. Het open
baar onderwijs in de positie van
underdog: wat komt er in prak
tijk terecht van de vrijheid van
onderwijs in ons land? vraagt het
weekblad zich af.
Verder in HP een interview met
Yvonne Keuls, schrijfster van
bestsellers als De moeder van
David S. en Floortje Bloem. Me
vrouw Keuls blijkt een gedreven
mens - 'Ik moet godverdomme
mijn boodschap kwijt' - met veel
gevoel voor drama. Helpen wil
ze: 'Ik hou van helpen daar krijg
je een kick van'. En over het
schrijven zelf: 'Ik maak mensen,
geen mooie woorden. To hell met
alle mooie woorden. Ik breng
emoties'.
Deze week heeft het weekblad een
fïlmbijlage met als dramatisch
intro 'overleeft de Duitse cinema
de dood van Fassbinder' en een
gesprek met Bob - Voor een
briefkaart op de eerste rang -
Bouma.
hervormd
nederland
Govert Bach is onder meer in de
Bijlmerbajes als geestelijk ver
zorger werkzaam geweest. Nu
kijkt hij terug op die tijd, waarin
hij vaak met de autoriteiten in
botsing kwam wegens zijn kriti
sche houding ten opzichte van
het gevangeniswezen. "Ik sta er
nu weer verder vanaf en merk
dat er weer een muur tussen ons
is. Het zal je vrouw of kind maar
zijn die ze hebben vermoord.
(-) Het blijft daar constante koude
oorlog, van groepen tegen elkaar.
Het gaat er steeds om: wie niet
voor ons is, is tegen ons".
Eurotransplant in Leiden heeft
nog steeds te kampen met een
gebrek aan donornieren. Dat
komt mede door de moeilijke se
lectie omdat niet alleen bloed
groep, maar ook weefselgroepen
van donor en ontvanger moeten
combineren. "Wil je succes heb
ben, dan moet je optimaal selec
teren tussen donor en ontvan
ger", aldus Guido Persijn van
Eurotransplant. Hij toont zich
voorstander van een in 1975 door
de Gezondheidsraad geadvi
seerd systeem waarbij "men het
als normaal gaat beschouwen dat
zijn organen na de dood worden
gebruikt ten bate van lijdende
medemensen". Een centraal re
gister met de namen van ieder
een die bezwaar heeft tegen uit-
name van organen zou dan door
de desbetreffende arts verplicht
moeten worden nagetrokken.
Frank Barnaby, oud-directeur van
het Zweedse instituut voor vre
desonderzoek en thans hoogle
raar aan de VU in Amsterdam,
breekt een lans voor een duidelij
ke algemene strategie voor de
vredesbeweging.
De discussie over het omstreden
begrip 'preventieve hechtenis'
wordt in Hervormd Nederland
leven ingeblazen met een artikel
onder de kop "Mag je mensen
oppakken die nog niets hebben
gedaan?"