c
Grotere rol voor
Wie de beste
elektronica
heeft, wint
Spaanse legertop in beroering na veroordeling
Amerika blij
met coalitie
voor Cambodja
Stel, ik heb
wat extra
geld nodig...
Rabobank Q
Conflict dreigt tussen regering en militairen
Les Falkland-crisis:
HM1
In Argentinië
Nederland wil stop op
sancties Argentinië
Onderminister
El Salvador
verongelukt
"Fassbinder
overleed aan
overdosis"
ZATERDAG 19 JUNI 1982
Buitenland
(Van onze correspondent Gerrit-Jan Hoek)
MADRID - De Spaanse legertop schudt op
zijn grondvesten. Het besluit van de inte
rim-president van de Hoge Raad van Mili
taire Justitie om twee leden van het tribu
naal, admiraal Carrero Ramos en gene
raal Barcina Rodriguez, respectievelijk
veertien en acht dagen huisarrest op te
leggen, vormt het ernstigste incident tot
dusver in de top van het leger en bewijst
bovendien de groeiende verdeeldheid
tussen de diverse sectoren in de hoogste
legerkringen.
Aanleiding voor de straf vormde een con
flict binnen het tribunaal over het al dan
niet in behandeling nemen van het ver
zoek van een aantal advocaten om de ge
vangenisstraf van minder dan drie jaar,
waartoe een deel van de beklaagden in
het proces tegen de plegers van de mis
lukte coup was veroordeeld, om te zetten
in huisarrest. De stemmen staakten,
waarna de negatieve beslissing van de in
terim-president van het tribunaal, luite
nant-generaal Gomez de Salazar, de door
slag gaf en het voorstel werd afgewezen.
Dit had plaats in een sfeer die op het mo
ment van de stemming toch al uiterst ge
spannen was, omdat aan de vooravond
twee reserveleden van het tribunaal via
een decreet in het staatsblad officieel van
hun functie waren ontheven. Bovendien
eiste op hetzelfde moment de president
van het tribunaal, luitenant-generaal Al
varez Rodriguez, sinds eind april met
ziekteverlof wegens een maagzweer, zijn
functie weer op, hetgeen door de interim-
president Gomez de Salazar werd afge
wezen.
Ht incident leidde bijna tot een handge
meen tussen de interim-president en ad
miraal Carrero, terwijl de gestrafte gene
raal Barcina schande sprak, dat "ETA
moordenaars op vrije voeten rondlopen,
terwijl patriottische militairen achter slot
en grendel zitten".
Het conflict binnen de legertop is een regel
rechte nasleep van het proces tegen de
leiders van de coup, van wie slechts de
hoofddaders, overste Tejero en luitenant-
generaal Milans del Bosch, tot 30 jaar
werden veroordeeld, maar de andere 31
verdachten er met lichte straffen of vrij
spraak afkwamen.
De meest reactionaire kringen in het leger
hebben zich nimmer met die veroorde
ling, van met name Milans del Bosch
(binnen de strijdkrachten algemeen ge
zien als een generaal met prestige) kun
nen verenigen. Deze kringen hebben ook
het felst gereageerd op de kritiek die uit
politieke sectoren, met name van premier
Calvo Sotelo, op de uitspraak van het tri
bunaal is geleverd. Voor deze uiterst con
servatieve sectoren betekent die kritiek
niets anders dan een onrechtmatige in
menging van de burgerlijke macht in de
competentiesfeer van de militaire recht
spraak. Dat laatste verwijt delen overi
gens ook meer gematigde kringen binnen
de strijdkrachten.
Een vijftal advocaten van de veroordeelden
richtten donderdagavond een petitie aan
de koning om in te grijpen en de autono
mie en onafhankelijkheid van het leger
en de legerinstellingen te waarborgen, en
de systematische inmenging van de rege
ring in interne militaire zaken te voorko
men. Het conflict in de legertop dreigt
daarom een staartje te krijgen in de ver
scherping van de spanning tussen rege
ring en de hoogste instanties van de
Spaanse strijdkrachten.
De oorlog tussen Engeland en
Argentinië van 2 april tot 14
juni op en rond de Falkland-
eilanden, is in belangrijke
mate het gevolg geweest van
een onjuiste analyse door bei
de partijen van de politieke
en militaire factoren die in
het conflict over de soeverei
niteit over deze eilanden een
rol speelden.
Engeland heeft het beleid van
de Argentijnse regering ver
keerd beoordeeld: de verde
diging van de eilanden ver
waarloosd en de deur wagen
wijd open gezet voor een Ar
gentijnse invasie. Argentinië
heeft de slagvaardigheid van
de Britse regering en strijd
krachten zwaar onderschat.
Voor deze fouten is door beide
partijen een hoge prys be
taald. Aan Britse zijde vielen
ongeveer 250 militairen en
burgers. Bovendien gingen
zes marineschepen. één
koopvaardijschip, acht Har-
rier-gevechtsvliegtuigen en
elf helikopters verloren. De
Argentijnse verliezen bedroe
gen rond 750 militairen, twee
marineschepen en bijna 100
gevechtsvliegtuigen. Over
het aantal gewonden aan bei
de zijden is weinig bekend
De Britse marine is uit de Falk-
land-oorlog als overwinnaar
te voorschijn gekomen. In
een betrekkelijk korte tijd
werd een doelmatige strijd
macht georganiseerd, die op
grote afstand van het moe
derland en onder ongunstige
weersomstandigheden een
perfecte landingsoperatie uit
voerde en de Argentijnse be
zetting van de eilanden tot
overgave dwong. Een voor
deel was ongetwijfeld dat de
zeeverbindingen niet werden
gestoord. De Argentijnse
vloot heeft zich niet laten
zien. Mede daardoor was een
geregelde aanvoer van perso
neel en materieel verzekerd.
Door
generaal b.d.
M.H.von Meijenfeldt
De grootste tegenstand onder
vonden de Britten van de Ar
gentijnse luchtstrijdkrachten
die - weliswaar ten koste van
grote offers - de Britse vloot
nogal wat verliezen hebben
toegebracht. Een zwak punt
was, dat de Britse vloot niet
beschikte over middelen (zo
als langeafstandsradars) om
op grote afstand naderende
vliegtuigen te kunnen waar
nemen.
De Falkland-oorlog is door mi
litaire en andere deskundi
gen nauwlettend gevolgd.
Hoe functioneren militaire
eenheden en moderne wa
pensystemen in een tijd van
„chip en computer"? De uit
schakeling van de Britse tor-
pedobootjager Sheffield
(rond 180 mihoen gulden)
door een Franse Exocet-raket
(rond 520.000 gulden) heeft
velen in verwarring gebracht.
Wanneer in een conflict met
een tweederangs militaire
macht al dergelijke verliezen
worden geleden, wat moeten
wy dan verwachten van een
eventuele confrontatie met
de moderne vloot van de
Sowjet-Unie? Zijn grote op
pervlakteschepen en beman
de vliegtuigen in deze moder
ne tijd nog wel bruikbaar?
Over deze en andere vragen zal
in de komende tijd heel wat
worden geschreven en ge
sproken. Enkele dingen ly-
ken mij nu reeds duidelijk.
Een eerste is, dat schepen
vanuit de ruimte voortdu
rend kunnen worden gevolgd
en daardoor 24 uur van de
dag kwetsbaar zijn voor aan
vallen. Een tweede is, dat de
reactie op deze aanvallen in
toenemende mate moet wor
den overgelaten aan compu
ters en andere elektronische
middelen. De mens kan niet
snel genoeg meer reageren
Dat betekent onder meer dat
de strijd ten slotte wordt ge
wonnen door de party die be
schikt over de beste elektro-
Uit berichten over de gevech
ten bij de Falkland-eilanden
valt af te leiden dat de lucht
verdediging van sommige
Britse schepen niet op een
verantwoord niveau was ge
bracht. Ooorzaken daarvoor
zijn onder andere: de bezuini
gingen van de laatste jaren,
vooral bij de marine, en een
m aterieel-aanschaffings be
leid waarin aan Britse pro-
dukten de voorkeur wordt
gegeven boven produkten uit
andere landen (zoals Neder
land), die soms beter zijn.
Natuurlijk mogen wij niet al
leen aandacht hebben voor
technische middelen. De
Falkland-oorlog was ook de
strijd van de Britse beroeps
militair tegen de Argentijnse
dienstplichtige. Die strijd is
in het voordeel van de be
roepsmilitair beslist Hij wist
beter dan zijn tegenstander
gebruik te maken van onder
andere zijn wapen, het ter
rein en de duisternis. En zelfs
een overmacht van twee op
één vormde geen belemme
ring om de gestelde doelen te
bereiken.
Op de Falkland-eilanden bewe
zen een goede opleiding en
individuele gehardheid hun
waarde. Ik wil hiermee niet
zeggen dat er in een modern
leger geen plaats meer is voor
de dienstplichtige. Maar hij
moet wel goed worden opge
leid. Ik denk dat wij in Ne
derland met onze dienst
plichtigen vaak te zacht om
gaan; het hen te gemakkelijk
maken. Tenslotte bewijzen
wij hen daarmee geen dienst.
De Argentijnse nederlaag mag
zeker niet aan de dienstplich
tigen worden verweten.
Mijns inziens heeft met name
de Argentijnse militaire lei
ding gefaald. Op het Britse
bruggehoofd by Port San
Carlos is geen aanval uitge
voerd. De strategische hoog
ten rond Port Stanley zyn
zonder veel verzet opgegeven
en de Argentijnen hebben
zich teruggetrokken op vrij
wel onhoudbare posities in
en rond de hoofdstad. Een
gebrek aan bereidheid om te
vechten of aan deskundig
heid?
De gevolgen van het Falkland-
conflict op politiek en mili
tair gebied (relatie Amenka-
Argentinié en de mogelijk
toenemende invloed van de
Sowjet-Unie in het zuidelijk
deel van de Atlantische Oce
aan) zijn, mede omdat nu nog
weinig kan worden gezegd
over de interne ontwikkelin
gen in Argentinië, moeilyk te
Zeker lykt my wel dat Enge
land zijn defensiebeleid,
waarvan vooral de marine het
slachtoffer is geworden, zal
wyzigen. De vloot heeft haar
waarde weer eens bewezen.
En een van de eerste maatre
gelen zal ongetwyfeld zyn:
het aanvullen van de verhe
zen en de modernisering van
de verdediging tegen raket-
aanvallen.
Zolang er geen echte vrede is
met Argentinië, moet Enge
land ook een deel van zijn
strijdkrachten reserveren
voor de verdediging van de
Falkland-eilanden. Boven
dien zal de NAVO aandrin
gen op een volledige hervat
ting van de taken ter zee in
Atlantisch verband. Met an
dere woorden: meer verplich
tingen en meer aandacht
voor de marine. De vraag die
zich opdringt, is: hoe moet
dat worden betaald? Moeten
de defensie-uitgaven om
hoog, of moet er op andere
onderdelen van de defensie
huishouding worden bezui
nigd?
By discussies over deze vraag
zullen zeker ook de kostbare
plannen van de regering met
betrekking tot de modernise
ring van de strategische kern-
wapcnvloot (vier onderzee
boten) aan de orde komen
t< §m tante ian dan plan
nen zullen pleiten voor de op
heffing van dit onderdeel van
de vloot of voor het vervan
gen van de kostbare onder
zeeboten en raketsystemen
door meer eenvoudige wa
pensystemen. Problemen ge
noeg dus. Wat de Falkland-
oorlog in elk geval ook heeft
geleerd, is dat de Engelse re
gering in staat is moeilyke
problemen slagvaardig op te
lossen.
BUENOS AIRES, LONDEN - De Argentijnse politieke partijen, verenigd in het Demo
cratische Front Multipartidaria, hebben een uitermate belangrijke rol gespeeld tijdens
de crisis rond de Falkland-eilanden. Zij waren het die vlak na de invasie van 2 april het
licht op groen zetten, daarmee de weg vrij makend voor een nationale eenheid in het
land.
De Multipartidaria besloot direct
het nationale belang prioriteit te
geven boven de partijpolitieke
problemen. De Argentijnse mili
taire leiders stelden dit allemaal
erg op prijs. Immers, voor de eer
ste keer sinds de revolutie van
maart 1976 stond de bevolking
massaal achter hen. De Argen
tijnse politieke leiders hebben
achter de schermen een belang
rijke rol gespeeld tijdens de hele
episode.
Vandaar dat er zo fel werd gerea
geerd op het gewelddadig ingrij
pen van de politie bij de manifes
tatie van afgelopen dinsdag
avond op de Plaza de Mayo. Door
dit ingrijpen te tolereren, verloor
de toenmalige president Leopol-
do Qaltieri direct de steun van de
Multipartidaria, die vanaf toen
geweigerd heeft contact te heb
ben met de militaire machtheb
bers. Er werd zelfs geweigerd te
spreken met de minister van bin
nenlandse zaken, een uniek feit
in de geschiedenis van het De
mocratische Front.
Statuut
De Argentijnse politici voelden
zich verraden en beledigd, maar
nu Galtieri van het toneel is ver
dwenen, zal de relatie tussen de
politieke partijen en de militaire
machthebbers wel weer verbete
ren. De partijen wachten nu al
leen nog op het al lang beloofde
nieuwe statuut voor hen. Dit sta
tuut zou op 30 juni van kracht
worden, maar deze datum kan
door de gebeurtenissen in de
Zuidatlantische Oceaan niet
meer worden gehaald. Het sta
tuut moet namelijk nog door de
junta worden goedgekeurd. Ver
wacht wordt, dat de kwestie ech
ter binnen anderhalve maand
wordt afgehandeld.
DEN HAAG (GPD) - De EG dient de economische sancties tegen Argen
tinië, die werden ingesteld na de invasie van de Falkland-eilanden, stop
te zetten. Voordat de sancties beëindigd worden, met wel de stellige
verwachting bestaan dat Argentinië de vijandelijkheden niet zal her
vatten.
Dat zei minister-president en minister van buitenlandse zaken Van Agt
gisteren op zijn wekelijkse persconferentie na het kabinetsberaad. Bij
een schending van het vertrouwen zullen de sancties onmiddellijk
weer moeten worden hervat, aldus Van Agt.
Met dat standpunt gaat hij volgende week naar de vergadering van de
ministers van buitenlandse zaken van de EG. De sancties waren voor
onbepaalde tijd afgekondigd, en daarom zal de EG-raad zich volgende
week over verlenging of stopzetting moeten uitspreken.
"De sancties werdea getroffen omdat Argentinië zich in strijd met de
VN-resolutie bleef gedragen als heer en meester op de Falklands", al
dus Van Agt. Hij zei overigens zelf geen voorstel voor opheffing van de
sancties te zullen indienen. "Ik zit er voor het eerst. Ik ga eerst maar
eens rustig kijken".
Repatriëring
De Argentijnse krijgsgevangenen
op de Falkland-eilanden kunnen
zo spoedig mogelijk naar hun va
derland terugkeren. De Argen
tijnse autoriteiten hebben vrij
dag Britse schepen toestemming
gegeven de gevangenen in Ar
gentijnse havensteden af te leve
ren.
Twee Britse schepen zijn al onder
weg. Het troepentransportschip
de Canberra is met 4500 krijgsge
vangenen onderweg naar de
zuidelijke havenplaats Puerto
Madryn. Een tweede Brits schip
is met nog eens duizend gevan
genen aan boord opgestoomd
naar Santa Cruz, nog zuidelijker
in Argentinië.
Argentinië heeft de twee schepen
een veilige doortocht beloofd.
Tegelijkertijd hebben Argentijn
se schepen toestemming gekre
gen naar de Falkland-eilanden te
varen om daar nog meer gevan
genen op te halen. Maandag zou
den de operaties voltooid kun
nen zijn.
Maar het is niet gezegd dat dan ook
alle, meer dan 11.000 Argentijnse
krijgsgevangenen in hun vader
land terug zullen zijn. De Britse
regering is van plan enkele hon
derden officieren in gevangen
schap te houden zolang Argenti
nië niet heeft beloofd de vijande
lijkheden te staken.
BUENOS AIRES - De Argentijnse generaal Nicolaides (achter de mi
crofoon) sprak gisteren de troepen toe nadat hij als de nieuwe legeropper-
bevelhebber was beëdigd. Achter hem Galtieri die deze functie moest opge-
Ook dan kunt u op
ons rekenen, mevrouw,
zeiden wij bij ons op de
bank.
Soms is het sparen,
soms is het lenen,
maar ons advies blijft zo
dat ermee uit de
voeten kunt.
Oók goed om geld te lenen.
SINGAPORE (Reuter) De Ver
enigde Staten hebben gisteren
de vorming van een driedelige
coalitieregering van verzetsbe
wegingen in Cambodja verwel
komd, maar militaire hulp van
enige aard aan haar strijdkrach
ten uitgesloten.
De verwelkoming werd in Singa
pore onder woorden gebracht
door de Amerikaanse ondermi
nister van buitenlandse zaken
Stoessel, nadat Asean, de asso
ciatie van Zuidoost-Aziatische
naties, had bekendgemaakt dat
de guerrillagroeperingen hun
coalitie zouden vormen op een
bijeenkomst van drie dagen in de
Maleisische hoofdstad Kuala
Lumpur.
Australië, Nieuw-Zeeland, Canada,
Japan en de EG, die in de afgelo
pen twee dagen afzonderlijke be
sprekingen met de ministers van
buitenlandse zaken van Asean
hebben gevoerd, noemden de
vorming van de coalitie een stap
van betekenis op de weg naar
een politieke oplossing van de
vier jaar oude Cambodjaanse cri
sis.
Maar allen beperkten hun bijval tot
politieke en morele en zij legden
zich niet vast op wapenleveran
tie aan de coalitiepartners.
De drie verzetsbewegingen heb
ben om Cambodja gevochten
sinds Vietnam in 1979 de rege
ring van de Rode Khmer verjoeg.
In de nieuwe coalitie zitten twee
niet-communistische groeperin
gen: die van oud-premier Son
Sann en die van oud-staatshoofd
prins Norodom Sihanoek. De
derde zijn de Rode Khmer, die
door de Verenigde Naties wor-
SAN SALVADOR (AFP) - De re
gering van El Salvador heeft gis
teren de dood van onderminister
van defensie kolonel Francisco
Adolfo Castillo bevestigd. Vol
gens de radio van het verzet "na
tionaal bevrijdingsfront Fara-
bundo Marti" kwam hij om,
doordat verzetsstryders zijn heli
kopter neerschoten. Volgens de
officiële lezing stortte het toestel
echter neer als gevolg van een
"technisch falen", toen het over
een gebied vloog in Morazan in
het oosten van het land waar "fel
werd gevochten"
den erkend als wettige regering
van Cambodja. De feitelijke
macht in Phnom Penh berust bij
het regime van Heng Samrin en
zijn Vietnamese broodheren.
De nieuwe coalitie zal komen te
staan onder Sihanoek als presi
dent, Khieu Samphan als vice-
president, Son Sann als premier
en leng Sary als vice-premier. De
portefeuille van buitenlandse za
ken zal waarschijnlijk naar de
Rode Khmer gaan. Samphan en
Sary zijn Rode Khmer.
Gevraagd of de Verenigde Staten
bereid zijn met de Rode Khmer
samen te werken, antwoordde
Stoessel: "Wij zijn bereid ge
weest samen te werken met de
niet-communistische elementen.
Wij hebben niet rechtstreeks sa
mengewerkt met de Rode
Khmer. Wij voorzien geen veran
dering in de situatie".
MÜNCHEN (AFP/DPA) - De
Duitse filmmaker Rainer Werner
Fassbinder is overleden aan een
combinatie van overdoses slaap
middelen en cocaine. Dit heeft
de openbare aanklager in Mün-
chen gisteren bekend gemaakt
na voltooiing van een "voorlo
pig" toxicologisch onderzoek,
verricht door het gerechtelijk
medisch instituut van de univer
siteit van München.
De combinatie van barbituraten en
cocaine ingenomen in de hoe
veelheid waarmee Fassbinder
het deed vlak voor zijn overlij
den. kan volgens de aanklager de
dood tot gevolg hebben. Het de
finitieve onderzoeksresultaat zal
pas over enkele weken bekend
worden en dan blijft het nog de
vraag of de exacte doodsoorzaak
kan worden vastgesteld, aldus
het parket.
De 36-jarige Fassbinder werd op de
ochtend van de 10de juni dood
gevonden in zijn appartement in
Swabing, de uitgaanswyk van
München. Een eerste autopsie le
verde geen resultaat op. Afgelo
pen woensdag namen honder
den mensen, onder wie veel
vrienden uit de filmwereld, af
scheid van Fassbinder. Zyn lyk
wordt binnenkort gecremeerd.
De urn met as wordt bijgezet op
een kunstenaarsbegraafplaats in
München
