KI Alk: half
miljoen banen
Industriebond boos op CNV-top
C
Musici stellen NOS ultimatum
Beurs Amsterdam
kort zakelijk
Omroep-partners weer om de tafel
Vijf uur korter werken
in midden- en kleinbedrijf
Nederlands
franchise
instituut
CflWifc
Positie schoolverlater benard
Bond:
Prijzen
filmhui! r
te hoog
Over uitspraken prijscompensatie
Beursoverzicht
DONDERDAG 17 JUNI 1982
Werkloosheid
De werkloosheid van mannen en
vrouwen in Zuid-Holland is we
derom gestegen. In de afgelopen
maand kwamen er 1950 mensen
zonder werk bij, waarmee de to
tale werkloosheid in deze provin
cie is gestegen tot 88.611 (61.669
mannen en 26.942 vrouwen). De
vraag naar arbeidskrachten ver
minderde opnieuw met 91, zodat
in deze provincie eind mei nog
4.259 vacatures waren.
Met uitzondering van het bouw-
vakpersoneel en de chauffeurs
nam de werkloosheid in alle be
roepscategorieën bij de mannen
toe.
KLM
Evenals in april zijn de vliegtuigen
van de KLM in mei (de tweede
maand van het lopende boek
jaar) slechter bezet geweest dan
in de overeenkomstige maand
van vorig jaar. In mei daalde de
beladingsgraad van 65,3 tot 61,6
pet wat voor april en mei samen
neerkomt op een daling van 64,3
ot 61,4 pet, zo blijkt uit de ver-
voers- en produktiecijfers van de
maatschappij.
Zuinige Philips
Philips heeft de afgelopen twee
jaar honderd miljoen gulden be
spaard aan energiekosten. Dat
heeft een woordvoerder van het
concern gisteren meegedeeld.
De onderneming startte in 1979 in
Nederland en België met een
energiebesparingscampagne en
sedert 1980 is die campagne uit
gebreid tot alle 57 landen waarin
Philips actief is. In 31 landen
waarvan inmiddels gedetailleer
de gegevens bekend zijn werd
een besparing bereikt van ge
middeld tien procent. In Neder
land wordt dertien procent min
der energie verbruikt. Dat heeft
een besparing van maar liefst 34
miljoen gulden opgeleverd.
"RaboNeck"
De Rabobank gaat van december
af het gehele vliegreizenpakket
van Neckermann verkopen. In
een aanloopperiode zullen vol
gens de bank alleen wintervlie-
greizen van het reisbureau wor
den aangeboden.
De bank verkocht vorig jaar
475.000 reizen van 14 reisorgani
saties. Neckermann Reizen en de
Rabobank verwachten in het eer
ste jaar van hun samenwerking
ca. 15.000 vliegreizen extra te
verkopen.
Ohra-publiek
De onderlinge verzekeringsmaat
schappij Ohra gaat in september
beginnen met een verkoopbalie
in de Bijenkorf in Eindhoven,
waar verzekeringen verkocht
zullen worden. "We passen daar
erg goed, want het Bijenkorf-pu
bliek is dezelfde groep, als die
waar Ohra zich op richt, die met
de hogere inkomens", zo zei ad
junct-directeur drs. B.J.J.M.
Huesmann bij de presentatie van
het jaarverslag.
Ohra, een verzekeringsmaatschap
pij die geen gebruik maakt van
tussenpersonen, heeft sinds drie
jaar een verzekeringswinkel in
Rotterdam. Verzekeringen blij
ken zich volgens de heer Hues
mann goed te lenen voor ver
koop in een winkel, mede omdat
hier sprake is van een lage drem
pel.
Ontslagen
Bij de Koninklijke Textielfabriek
Raymakers in Helmond moeten
50 van de 200 werknemers wor
den ontslagen. Dat heeft bewind
voerder mr. C. Kager gisteren be
kendgemaakt. Raymakers heeft
sedert eind mei uitstel van beta
ling. Het bedrijf zit al geruime
tijd in de rode cijfers.
De vakbonden hebben met de
maatregel ingestemd. De ontsla
gen zijh nodig om op korte ter
mijn te kunnen overleven. Voor
de langere termijn hebben de di
rectie enerzijds en de Industrie
bond FNV en de ondernemings
raad anderzijds een overlevings
plan gemaakt.
Economie
HILVERSUM (GPD) - Het be
stuur van de Nederlandse Toon
kunstenaars Bond heeft gisteren
de NOS en de Wereldomroep een
ultimatum gesteld. Wanneer de
NTB niet voor vanmiddag 3 uur
is uitgenodigd deel te nemen aan
het overleg over de omroep-cao,
zal de bond een kort geding te
gen de twee omroepen aanspan
nen.
De NTB stuurde gisteren een tele
gram aan het NOS-bestuur,
waarin om toelating, tot het cao-
overleg werd gevraagd. Tot gis
teravond laat had de bond daar
geen antwoord op gekregen. De
toonkunstenaarsbond kan het
niet langer aanvaarden uitgeslo
ten te zijn van de mogelijkheid
om de belangen van zijn leden
musici bij de omroep te beharti
gen en heeft daarom tot het ulti
matum besloten.
Het NTB-bestuur rekent erop dat
de omroepleiding het niet tot een
procedure zal laten komen. De
organisaties van musici in de an
dere Europese landen zijn door
de NTB op de hoogte gebracht
van de houding van de NOS en
de Wereldomrmep tegenover de
bond.
Gesprek
Er zal nog deze week een nieuw ge
sprek plaatsvinden tussen verte
genwoordigers van werkgevers
en werknemers van de omroep.
Tot dit nieuwe gesprek is gister
middag besloten nadat de om-
roepstaking van dinsdag maar
gedeeltelijk geslaagd is. De bon
den hadden dinsdagavond laat
een ultimatum laten bezorgen bij
de werkgevers, waarin deze wer
den opgeroepen voor zondag
twaalf uur te reageren op een
voorstel van de bonden tot be
middeling in de cao-onderhande
lingen.
Vakbondswoordvoerder Frans
Gottmer verklaarde gisteren eni
ge verschuiving te zien in het
standpunt van de omroepwerk-
gevers. Zo zouden zij nu wel be
reid zijn te praten over een moge
lijke oplossing voor het verlies
aan arbeidsplaatsen dat het ge
volg is van de zendtijduitbrei
ding van Veronica. Deze omroep
wenst namelijk nauwelijks ge
bruik te maken van de mogelijk
heid van personeelsuitbreiding,
terwijl andere omroepen wel in
moeten leveren voor de groei van
Veronica.
Ook zouden werkgevers zich iets
soepeler opstellen in de belang
rijke kwestie van de arbeidstijd
verkorting. De bonden eisen één
uur arbeidstijdverkorting per
week en nieuwe arbeidsplaatsen
om de ontstane ruimte op te vul
len. De werkgevers zijn daar niet
tegen maar willen dat werkne
mers alle daaruit voortvloeiende
kosten dragen.
Volgens Gottmer zijn zy nu bereid
te praten over de indirecte kos
ten die daaruit voortvloeien. Dat
wil zeggen, de kosten voor bu
reaus en dergelijke. Hoewel de
bonden blijven bij hun eis dat de
werkgevers de helft van de kos
ten moeten betalen, sprak de
vakbondswoordvoerder toch
van een positieve ontwikkeling
Hij voegde hier wel aan toe dat
het slechts een hele kleine ver
schuiving is en zeker nog geen
reden om te juichen.
Werkgeversonderhandelaar Spaan
verklaarde desgevraagd met te
begrijpen dat de bonden van een
nieuwe ontwikkeling spreken.
Hij onderkende de noodzaak van
een gesprek op korte termijn
maar zei dat er geen sprake is
van een verandering in de opstel
ling van de omroepwerkgevers.
„Maar", zo zei Spaan, ,,ik sluit
niet uit dat het licht bij de bon
den opeens is gaan schijnen"
DEN HAAG (ANP) Als de werkweek vijf uur korter
wordt, zodat het weekeinde bijvoorbeeld vrijdagmiddag
om 12 uur begint, dan kunnen er 540.000 mensen aan een
baan worden geholpen.
Dit zegt het Economisch Instituut
voor het Midden- en Kleinbedrijf
(EIMK) in Den Haag in een giste
ren gepubliceerd onderzoek naar
HILVERSUM (GPD) - Het advies-
en bemiddelingsinstituut NABI
te Hoevelaken en het raadge
vend en uitvoerend bureau voor
de distributie Jakma, Jansen en
Van Ostaden te Cuijk hebben be
sloten tot oprichting over te gaan
van het Nederlands Franphise
Instituut, zijnde een adviesbu
reau voor economische samen
werkingsvormen. De oprichting
van dit instituut is onder andere
het gevolg van de vaststelling dat
reeds lang bestaande samenwer
kingsvormen, zoals het vrijwillig
filiaalbedrijf, inkoopcombinaties
en coöperatieve verenigingen
enz. door de huidige marktstruc
tuur zijn achterhaald en de in
middels bekend geworden fran-
chise-formule onvoldoende tot
ontwikkeling is gekomen, aldus
de leiding van het nieuwe insti
tuut.
Dit instituut kan ingeschakeld
worden voor onder andere
markt- en vestigingsplaatsonder
zoek, juridische begeleiding op
het gebied van contracten en
overige binnen de samenwer
king passende juridische formu
leringen. Voorts voor het opstel
len van meerjarenplannen, trai
ningsprogramma's, administra
tieve organisatie en dito begelei
ding, het leveren van manage-
ment-adviezen, de bemiddeling
bij en de samenstelling van tota
le financieringsprogramma's en
de werving van winkelpanden en
andere percelen.
Luchtvaart
staking in
Frankrijk
PARIJS (ANP) - Het personeel
van de drie Franse luchtvaart
maatschappijen heeft gisteren
het werk neergelegd. Dit heeft de
nationale vakbond voor lucht-
vaartpersoneel SNPNC bekend
gemaakt.
De tweedaagse staking, die vorig
weekeinde werd afgekondigd,
wordt gehouden bij Air France,
Air Inter, en Uta. In vakbonds
kringen zei men dat de lucht
vaartmaatschappijen veel vluch
ten lieten verzorgen door kader
personeel dat niet bij de staking
was betrokken.
de werkgelegenheid in die tak
van het bedrijfsleven tussen 1960
en 1980.
Het EIMK baseert zijn stelling op
berekeningen met de onder
zoeksgegevens van de afgelopen
twintig jaar. Het voegt er onmid
dellijk aan toe dat in de praktijk
waarschijnlijk minder nieuwe
banen zullen worden geschapen.
Het kleinbedrijf bijvoorbeeld,
kan nauwelijks nieuw personeel
gebruiken, aldus het onderzoek
Bovendien zal verkorting van de
werkweek de nodige hoofdbre
kens kosten op financieel ge
bied, voorspelt het EIMK.
Uit het onderzoek van het EIMK
blijkt voorts dat het aantal
werkenden in het bedrijfsleven
tussen 1960 en 1980 met 267.000
(of negen procent) is toegeno
men. Twee jaar geleden werkten
er ruim 3,2 miljoen personen in
de particuliere sector. Bij de
overheid en aanverwante organi
saties (PTT, welzijnsinstellingen
en andere stichtingen) groeide
het aantal werknemers met bijna
veertien procent.
Het aantal mensen dat in deze pe
riode van twintig jaar op de ar
beidsmarkt erbij is gekomen,
steeg met bijna negentien pro
cent, waaruit zich laat aflezen
hoezeer de werkloosheid is ge
stegen.
Volgens het instituut gingen er
650.000 werkjaren verloren in de
bestudeerde periode. Vooral tus
sen 1967 en 1976 was de daling
van de hoeveelheid werk groot,
aldus het instituut. Een werkjaar
is de hoeveelheid werk die een
man of vrouw in een jaar verzet,
overeenkomend met zo'n 2100
uur.
De jaarlijkse werktijd is per
werkende met 600 uur of 27 pro
cent teruggelopen, een zeer ster
ke arbeidstijdverkorting, aldus
het economisch instituut. In 1960
duurde de 'modale' werkweek
nog 46,6 uur.
Maar ook de toeneming van het
aantal deeltijdwerkers heeft bij
gedragen tot de verkorting van
de gemiddelde werktijd per jaar,
evenals de groei van het aantal
vakantiedagen (van 15 tot 24 da
gen) en het gestegen ziektever
zuim (van 14 tot 24 dagen), aldus
het onderzoek.
Waren er in 1960 nog 68.000 men
sen die een deeltijdbaan hadden,
in 1980 waren het er al 415.000
Vooral de grote bedrijven heb
ben veel deeltijdwerkers in
dienst genomen. Volgens het on
derzoek van het EIMK bestond
95 procent van het personeel dat
in die twintig jaar in een grote
onderneming ging werken, uit
parttimers. In het midden- en
kleinbedrijf bedroeg het percen
tage 42.
Het onderzoek van het EIMK is
vooral gebaseerd op cijfers van
het CBS en dekt volgens het in
stituut twee derde van de totale
werkgelegenheid en drie kwart
van de werkgelegenheid in de
bedrijven.
UTRECHT - In de Bemhardhal van het Utrechtse Jaarbeurscomplex zijn gisteravond de examens ixx>r het
horecabedrijf begonnen. Over drie dagen verdeeld zullen tegen de 15.000 kandidaten proberen hun horeca-
papieren te verkrijgen.
DEN HAAG (ANP) - De kans op
een baan voor jongeren die na
hun schooltijd nog niet hebben
gewerkt, wordt steeds kleiner.
De jeugdwerkloosheid lag op 31
mei veertig procent hoger dan
een jaar daarvoor. Er zitten nu
86.000 jongens en 74.000 meisjes
beneden de 23 jaar (nog steeds)
zonder werk. Dat zijn er 16.350
meer dan vorig jaar.
Dit blijkt uit het maandelijks over
zicht van de arbeidsmarkt dat
het ministerie van sociale zaken
en werkgelegenheid gisteren
heef) gepubliceerd.
Volgens het departement hangt de
ze stijging samen met de op gang
gekomen stroom van schoolver
laters, maar de grote toevloed
van schoolverlaters naar de ar
beidsmarkt komt eerst eind van
deze maand goed op gang.
Ook blijkt dat de tijd die werkloze
jongeren staan ingeschreven bij
het arbeidsbureau alvorens zij
hun eerste baan krijgen, steeds
lager duurt. Zo waren er in mei
tweemaal zoveel jongeren als in
mei 1981 die binnen een jaar nog
geen werk hadden gevonden. De
groep die een half tot een heel
jaar nodig had om een baan te
vinden is in mei ten opzichte van
vorig jaar met bijna vyftig pro
cent gegroeid.
Zoals bekend maken de jongeren
33 procent van de totale werk
loosheid van 520.000 (gecorri
geerd voor seizoen) uit.
UTRECHT (ANP) De Diensten
bond FNV wil samen met de
overheid en de bioscoopwerkge
vers het offensief openen tegen
de filmverhuurmaatschappijen
Deze bedrijven vragen volgens
de bond veel te hoge huren voor
hun films, waardoor de biosco
pen nauwelijks in staat zyn het
hoofd boven water te houden.
Volgens bestuurder Ab Engels
man van de Dienstenbond FNV
is het niet ongebruikelijk, dat
een bioscoop tachtig procent van
de bruto-ontvangsten moet af
dragen aan filmhuur Op die ma
nier blijf) er volgens hem weinig
over voor behoorlijke arbeids
voorwaarden voor het bioscoop
personeel. De cao voor deze
werknemers is dan ook een zeer
povere, aldus Engelsman. Op
een landelijke vergadering van
bioscoop werknemers is gisteren
in Utrecht daarom besloten aller
eerst de verhuurbedrijven aan te
pakken, omdat die het grootste
kwaad in het bioscoopwezen
zijn.
De Dienstenbond wil in eendrach
tige samenwerking met de bio
scoopwerkgevers. verenigd in de
Nederlandse Bioscoopbond, een
gesprek aanknopen met de ver
huurbedrijven over een prijsbe
leid. Dit gesprek moeten binnen
een maand plaatsvinden. Ook
gaat de bond de kwestie onder
de aandacht brengen bij de mi
nisters van CRM en sociale za
ken en werkgelegenheid, omdat
hier volgens de bond zowel
werkgelegenheid als cultuur
goed in gevaar zijn.
Acties in de bioscopen staan nog
niet direct op het programma,
omdat die gemakkelijk de toch al
kwetsbare bioscoopwerkgevers
zouden schaden. Mocht er in een
later stadium tot actie worden
besloten dan zal die tegen de ver
huurbedrijven zijn gencht.
Volgens bestuurder Engelsman
zouden bijvoorbeeld bioscopen
kunnen worden bezet, waarna de
filmvoorstellingen gewoon tegen
betaling doorgaan zonder dat de
opbrengst aan de verhuurbedrij
ven wordt afgedragen.
De Nederlandse Bioscoopbond liet
bij monde van secretaris L.
Claassen weten in principe best
bereid te zijn tot een gesprek tus
sen de bond. de bioscopen en de
verhuurbedrijven. Hij verwacht
er echter weinig heil van. De bio
scopen zitten namelijk samen
met de verhuurbedrijven in de
zelfde Nederlandse Bioscoop
bond en bovendien zijn hoge
filmhuurprijzen niet de enige re
den dat de bioscoop weer moei
lijke tijden doormaakt. "De
Dienstenbond weet dat ook wel.
We zijn daarom wat verbaasd,
dat de bond nu doet of ,.il.
kwaad van de verhuurbedrijven
komt", aldus Claassen
UTRECHT (ANP) - Suggesties vanuit de top
van de christelijke vakcentrale om de prijs
compensatie eventueel een paar jaar te laten
zitten in ruil voor belastingverlaging, zijn de
bij het CNV aangesloten industriebond in
het verkeerde keelgat geschoten.
De CNV-top liet maandag bij monde van loon-
deskundige Gerrit Terpstra weten, voor dat
soort plannen wel iets te voelen. Op die ma
nier zou de werkloosheid kunnen worden
aangepakt, terwijl tegelijkertijd via compen
serende belastingmaatregelen zou kunnen
worden voorkomen, dat de koopkracht al te
veel keldert.
Maar de industriebond CNV is verontwaar
digd over de uitspraken van de CNV-top. De
algemene vergadering van de bond distan
tieerde zich gisteren in Driebergen blijkens
een verklaring "volkomen" van de uitspra
ken van Terpstra. De indruk wordt gewekt
dat de prijscompensatie al is weggegeven.
terwijl er weinig of geen garanties worden
gegeven voor behoud of uitbreiding van de
werkgelegenheid en dat heef) bij de leden
van de industriebond grote verwarring op
geroepen, aldus de verklaring. De Industrie
bond vindt dat elke suggestie die een ander
beleid tot gevolg heef), zeer zorgvuldig op
zijn waarde moet worden beoordeeld en uit
voerig aan kader en leden moet worden
voorgelegd. Besluiten mogen pas worden
genomen na breedvoerig overleg met de le
den, aldus de industriebond.
Bestuurder Bram Sonneveld van de Industrie
bond vindt dat het CNV onzorgvuldig heeft
gehandeld en dat daardoor onnodig veel on
rust bij de leden is gewekt. "Zeker als het
om zo'n gevoelige zaak gaat als de prijscom
pensatie moet je eerst alle voors en tegens
van zo'n plan onderzoeken voor je er uitspra
ken over doet. Nu krijg je de indruk dat het
CNV andersom te werk gaat en dat zet bij
ons als industriebond kwaad bloed aldus
Sonneveld
CNV-bestuurder Terpstra zei desgevraagd na
drukkelijk, dat het CNV helemaal nog geen
standpunt heef) over de "uitruiloperatie"
(prijscompensatie ruilen voor belastingver
laging), een zaak die in de sociaal economi
sche raad is aangekaart door de Tüburgse
professor Schouten
"Door enkele publikatie is de indruk gewekt
dat wij onze keus al hebben bepaald", aldus
Terpstra. "Dat is niet juist We hebban Bik en
gezegd dat het plan van Schouten de aan
dacht verdient, dat alle effecten op werkge
legenheid. inflatie en dergelijke eens goed
moeten worden nagerekend Als dat is ge
beurd zulleh we het als een van de mogelijk
heden aan onze leden voorleggen. Dat is de
juiste procedure en ik ben het wat dat be
tref) helemaal met de industriebond CNV
eens", zo liet Terpstra weten
DONDERDAG 17 JUNI 1982
ACTIEVE
AANDELEN
BINNENLANDSE
AANDELEN
Dort*«hc. Petr. 231.20 238.0
QUt Broc«do
127.00 126.00
112,50 111.00
140.70 139.50
315.00b 315.00b
200,00 200.00
722.00e 725.0
Blydenst. c
Borium IJ V
Dell MIJ.
Domui
Dorp cd c<
150.00 149.30
149,00 148.00
14,50 14.20
30.10 30.00c
4570,00 4530.00
305,00 305,00
705.00b 705.00b
150.00a 140.00a
300.00 300.00
108.00 103.00
285,00 285,00
559.00 551.00
37.70
174.00
26,60
27.20
BELEGGINGS-
INSTITIITEN
Alf Kondvnb
106.00 106.00
128.00 127.50
J 33.00 134.50
848 00 800 00
516.00 518.00
40.50 40.50
112.50 112.00
15.90 15.90
GOUD EN ZILVER
Goud 17170 neio
BUITENLANDS
GELD
AMSTERDAM (ANP) - De KLM
heef) vandaag de daling van de
voorgaande dag voortg» /-
ochtenduren zakte de koers van
het fonds, waarvan laat in de
middag de cyfers over 1981 1982
bekend zullen worden gemaakt,
weg Lit I 87.60, v. aarn.i en In til
herstel optrad tot 88,30.
Dit betekende echter nog een ver
Üivan i .5 Ook da r. van da
weer wat kalme markt lag er
weer niet florissant bij Akzo had
rond het middaguur 30 cent ver
loren op ƒ23.70. Unilever 1,30
op 145.70 en Kon. Olie ruim 2
op 87.50 Philips moest 30 cent
terug naar 22,30 en Hoogovens
raakte eveneens drie dubbeltjes
kwijt op 14.50
Van de banken zakte Midden
standsbank 2,50 naar 138.
Fnesch-Groningschc Hypo
theekbank werd 1 goedkoper
op ƒ51 en Wcstland Utrecht 2
op 80 Ennia daalde een gulden
naar 126. By de uitgevers was
Elsevier-NDU 1.80 lager op
153. terwijl VNU zich kon
handhaven op 54.
