Italiaans,
Marokkaans,
Gronings en
joods theater
Podiumblik
Joods theater speelt
voor breed pubhek
Teatro Nucleo: simpel toneel
DINSDAG 8 JUNI 1982
Kunst
PAGINA 17
Onder redactie
van
P C. Rosier
LEIDEN - Het Leidse theater
seizoen is aan zijn laatste snik
toe.
Zo is de Leidse Schouwburg
morgenavond het startpunt
van een tournee, die 'A Tra-
veling Jewish Theatre de ko
mende weken door ons land
hoopt te maken. Het uit Ame
rika afkomstige joodse gezel
schap geeft tijdens deze tour
nee voorstellingen van 'The
last Yiddisch poet', in welke
produktie het verlies van de
Jiddische taal en cultuur
wordt betreurd. Elders op de
ze pagina meer over deze ex
tra voorstelling.
In deze laatste Podiumblik van
het seizoen ook aandacht
voor het Italiaanse Teatro
Nucleo, dat een tournee door
Duitsland voor één dag on
derbreekt voor een bezoek
aan Leiden. Het stuk, dat
maandagavond 14 juni op de
Leidse Burcht wordt ge
speeld, heet 'Ketterij' (in het
Italiaans Eresia) en is een col
lage van muziek en zang,
dans, acrobatiek en een enkel
gesproken woord. Muziek en
beweging staan in deze pro
duktie voorop, zodat onbe
kendheid met de Italiaanse
taal geen beletsel hoeft te zijn
om de voorstelling te bezoe
ken.
Dan speelt op vrijdagavond 11
juni de Groningse muziek-
theatergroep Mania in het
Leids Vrijetijdscentrum in
het kader van de manifestatie
'Leiden Muziekdorp' het stuk
'Wie ben ik nog over'. Vol
gens een recensie in het
Nieuwsblad van het Noorden
gaat het in dit stuk over de
positie van radicale jongeren
geheel niet om zwaarwichtig
vormingstheater vol gebalde
vuisten en theoretische hoog
standjes. Integendeel, bij Ma
nia vieren persiflage, zelfspot
en twijfel hoogtij, hoewel de
voorstelling ook ernstige en
ontroerende momenten kent,
stelt de schrijver van het
krantestuk.
Zij tenslotte nog vermeld dat
op zaterdagavond 12 juni in
het jongerencentrum Stats
aan de Apothekersdijk de
Marokkaanse theatergröep
Whalili het stuk 'Marakesh
Express' op zal voeren.Het
stuk, dat de problemen van
Marokkanen in Nederland
aan wil tonen,is volgens de
toelichting gericht op zowel
een Marokkaans als een Ne
derlands publiek.
'The last Yiddish poet'
LEIDEN A Traveling Jewish
Theatre, een uit Amerika af
komstige groep, die morgen
avond in de Leidse Schouw
burg zijn Europese tournee
begint, heeft zijn wortels in
de joodse cultuur en geschie
denis. Het gezelschap heeft
echter bemerkt dat, hoe diep
er het op de eigen cultuur in
gaat, des te meer ook niet-jo-
den zich door de voorstellin
gen aangesproken voelen,
omdat zij in het op toneel ge
toonde elementen en proces
sen uit hun eigen geschiede
nis herkennen. Wanneer de
spelers verhalen van de mas
samoord in de Tweede We
reldoorlog, krijgt dit een bre
dere betekenis, doordat ook
mensen die op een andere
manier een verlies geleden
hebben, het gevoel zullen
herkennen.
In 'The last Yiddish poet' wordt
het verlies betreurd van de
Yiddische taal en cultuur.
Twee clowns kondigen het
afscheidsoptreden van de
Corey Fischer en Albert Greenberg, twee acteurs van 'A Trave
ling Jewish Theatre' uit Los Angeles in 'The last Yiddish poet'.
LEIDEN - Het Teatro Nucleo
uit Ferrara (Italië) maakt een
soort toneel dat in Nederland
onbekend is. De werkwijze
tijdens de voorbereiding van
een produktie doet weliswaar
denken aan die van het Werk-
teater, maar de voorstelling
zelf ziet er anders uit. Bij het
maken van een stuk wordt
uitgegaan van improvisaties
van de acteurs. De regisseur
bekijkt die kritisch, en geeft
aanwijzingen die de improvi
saties duidelijker maken.
Tenslotte koppelt hij de im
provisaties van de verschil
lende acteurs op zo'n manier
aan elkaar, dat een vloeiende
voorstelling ontstaat. Is een
produktie eenmaal klaar, dan
wordt er, in tegenstelling tot
het Werkteater, niet meer in
gëmproviseerd. Alle hande
lingen liggen vast en zijn on
derworpen aan strikte ti
ming.
Teatro Nucleo wil zo simpel
mogelijk theater maken, zon
der ingewikkelde decors,
licht- of geluidseffecten. De
voorstellingen moeten overal
te spelen zijn. De taal is geen
grote barrière, aangezien die
slechts een ondergeschikte
rol speelt. Het instrument
van de acteur bij het Teatro
Nucleo is zijn lichaam, daar
mee moet hij het contact met
het publiek weten te leggen.
Dit vereist een grote li-
chaamsbeheersing, en de ac
teurs zijn dan ook dagelijks
aan het trainen, niet alleen bij
het werken aan een nieuwe
produktie, maar ook ter voor
bereiding van een voorstel
ling, zoals aanstaande maan
dag op de Burcht. Zij steken
bijzonder veel energie in een
voorstelling, die de sfeer
heeft van een Zuideuropees
volkstheater, met muziek,
dans en acrobatiek.
Deze manier van theatermaken
is eigen aan een bepaalde
stroming in Italië, het Terzo
Teatro (Derde theater), die
ontstaan is naast het traditio
nele toneel en de officiële
avant-garde. Grote inspira
tors van deze stroming zijn
Grotovski en het Deens Odin
Teatret. Acteurs van het Ter-
zo Teatro hebben meestal
geen officiële acteursoplei-
ding, maar volgen cursussen
bij docenten uit Japan, India
en Bali, landen waar het thea
ter van oudsher sterk op li
chamelijke uitdrukkingsmo
gelijkheden gericht is. Naast
het geven van voorstellingen,
verzorgen deze theatergroe
pen vaak workshops om hun
theatervorm verder te ver
spreiden.
Nucleo wordt naar Leiden ge
haald door de stichting - in
oprichting - Tóch Theater.
Deze stichting wil in de toe
komst vaker dit soort groe
pen naar Leiden halen, niet
alleen voor voorstellingen,
maar ook om workshops te
geven. De stichting vindt dat
het theaterleven in Leiden,
evenals in de rest van Neder
land, is ingesukkeld: een echt
beleid ten aanzien van subsi
dieverlening bestaat er niet,
en ook in de manier waaróp
door Lak en schouwburg
voorstellingen naar Leiden
worden gehaald zit weinig
hjn. De amateurtoneelspelers
echter, aldus de stichting,
vertonen eveneens weinig
laatste Yiddische dichter aan.
maar wanneer deze niet komt
opdagen, neemt de ene clown
die rol op zich. Later speelt
de andere clown de eerste
Yiddische dichter, Nachman,
wiens werken vele joden m
het getto van Warschau tot
steun waren. De voorstelling
springt heen en weer tussen
New York. woonplaats van
de laatste Yiddische dichter,
en Bratzlav. waar de eerste
dichter woonde. Daartussen
door ziet men veel droom-
fragmenten. Niet alleen
wordt veel van plaats verwis
seld. maar ook van emotie.
Midden in een zin kunnen de
acteurs overgaan van humor
ren, van het ene uiterste in
het andere, en alles wat daar
tussen in zit. Ook wordt van
verschillende acteertechnie-
ken gebruikt gemaakt: mime,
clownerie, maskers en pop
pen; muziek en belichting
spelen eveneens een belang
rijke rol.
A Traveling Jewish Theatre
Fragment uit de
voorstelling 'Ere-
spirit; te snel zijn ze tevreden
met hun produkt, en vinden
ze verdere inspanning over
bodig. Teatro Nucleo biedt
een eerste kennismaking met
deze nieuwe stichting, die het
zoekt bewust naar een thea
tervorm die niet commer
cieel. hiërarchisch of beteke
nisloos is. Grotovsky en
Brook, The Open Theatre en
The Living Theatre zijn dui
delijk van invloed op hun
manier van werken, en daar
mee schaart A Traveling Je
wish Theatre zich onder de
experimentele groepen, al
maakt het gebruik van tradi
tioneel materiaal. Uitgangs
punt is dat theater een my-
tisch en gemeenschappelijk
gebeuren is. waar een helen
de werking van uit kan gaan.
Verder stelt het gezelschap
zich op het standpunt dat de
voorstelling moet groeien,
d.m.v. improviseren, en niet
bedacht moet worden van
achter de schrijftafel. Dat
houdt ook in dat er geen
strikte rolverdeling is tussen
de verschillende medewer
kers; weliswaar staan slechts
twee van hen op toneel, maar
ook de mensen achter de
schermen hebben hun in
breng. Voor alles wil de
groep de voorstelling toegan
kelijk houden voor het pu
bliek; daarom werkt zij ook
met open repetities, waarin
toeschouwers opmekingen
mogen maken.
Na Leiden speelt The last Yid
dish poet' o.a. in Utrecht (12
juni), Haarlem (17 juni) en
Amsterdam (18 t/m 20 juni).
JACQUELINE MAHIEU
theater in Leiden nieuw le
ven wil inblazen.
Teatro Nucleo speelt 'Eresia'
op de Burcht, maandag 14 ju
ni, 20.30 uur.
JACQUELINE MAHIEU
f Bioscopen
Leidse bioscopen
LUXOR (121239): "A clockwork oran
ge", da. 14.30, 19.00 en 21.30 uur, zo.
14. 00, 16.30, 19.00 en 21.30 uur, 16 jr.
LIDO 1 (124130): "Strafbataljon Charlie
Bravo", da. 14.30, 19.00 en 21.15 uur,
zo. ook 16.45 uur, 16 jr.
LIDO 2: "Missing", da. 14.30, 19.00 en
21.15 uur, zo. ook 16.45 uur, 16 jr.
LIDO 3: "Four friends", da. 14.30, 19.00
en 21.15 uur, zo. ook 16.45 uur, al.
LIDO 4: "Chariots of fire", da. 14.30,
19.00 en 21.15 uur, zo. ook 16.45 uur,
16 jr.
STUDIO (133210): "Turks fruit", da.
19.00 en 21.15 uur, do., vr-, ma. en di.
ook 14.30 uur, 16 jr.
TRIANON (123875): "Les uns et les au-
tres', da. 14.00 en 20.00 uur, al.
REX (125414): "Pruimenbloesem",
da. 14.30,19.00 en 21.15 uur, zo. 14.15,
16.30,19.00 en 21.15 uur, vr. en za. ook
23.30 uur, 16 jr.
Bioscopen Alphen
(Voor reserveringen 01720-20800)
EURO 1: "Les uns et les autres", da.
20.00 uur, zo. ook 15.45 uur, al.
EURO 1: "Sissy's hot summer", ma., di.,
do. en vr. 13.30 uur, za. ook 24.00 uur,
18 jr.
Kindermatinèe: "Sjors en Sjimmie en
het zwaard van Krijn", za., zo. en woe.
13.45 uur.
EURO 2: "Conan, koning der barba
ren", da. 13.30, 18.30 en 21.15 uur, zo.
ook 16.00 uur, za. ook 24.00 uur, 16 jr.
EURO 3: "Stripes", da. 13.30, 18.45 en
21.15 uur, zo. 13.45, 16.15., 18.45 en
21.15 uur, 16 jr.
Nachtvoorstelling: "Escape from new
York", za. 24.00 uur, 16 jr.
EURO 4: "My name is nobody", da.
13.30, 18.45 en 21.15 uur, za. 13.30,
19.00 en 21.30 uur, zo. 14.00, 16.30,
19.00 en 21.30 uur, 12 jr., za. ook 24.00
uur, 16 jr.
Bioscoop Voorschoten
(Voor reserveringen 01717-4354)
GREENWAY: "De vier vuisten hebben
de tropenkolder", vr. 19.30, za. 16.00
en 19.30, zo. 5.30 uur, al.
"Alligator", vr. en za. 21.30 uur, zo. 18.15
uur, 16 jr.
Kindermatinee: "Dumbo het vliegende
olifantje", za. 14.00, zo. 13.30,
14.15 uur.
Van zondag t/m woensdag: Noors-
Zweeds festival, da. 20.30 uur, 16 jr.
Bioscopen Katwijk
(Voor reserveringen 01718-74075)
CITY 1: "De linker- en de rechterhand
van de duivel", da. 14.45, 18.45 en
21.15 uur, al.
CITY 2: "Canonball run", da. 14.45 (beh.
za. en woe.), 18.45 en 21.15 uur, al.
Kindermatinee: "Dunderklumpen", za.
en woe. 14.45 uur.
CITY 3: "Outland", da. 14.45, 18.45 en
21.15 uur, 12 jr.
CITY 4: "Angel of vengeance", da. 14.45
en 18.45 uur, 16 jr.
"Gevrij in de alpenwei", 21.15 uur, 16 jr.
Scheepvaart
Scheepvaartinformatie over
de grote en kleine vaart
kunt u van maandag tot en
met vrijdag telefonisch ver
krijgen via nummer
071-144941, toestel 218. Bel
len tussen 9 en 12 uur.
Expoattlw
Wassenaar - Art Gallery Gérard, t/m 5/
6, tentoonstelling landschappen en
stadsgezichten, dagelijks 11-7 uur, zo.
van 13.00-17.00 uur.
Leiderdorp - Muzenhof, tot begin/half
juni, etsen van Nol Neger.
Hooglandse Kerk - tentoonstelling
Poolse wandkleden '78-'81 Warschau
Jeroen Bosch, tot 3 juni, ma. vr. 11-17
uur, za. 11-15 uur, zo. 12.30-17 uur.
Museum Boerhaave Steenstraat la, t/m.
8/9, tentoonstelling 'Het Kloppend
Hart', 10 jaar cardiologie in Nederland.
Rijksmuseum voor Volkenkunde -
Steenstraat 1, t/m 3/10, 'Indianen van
Mexico, Azteken in 't verleden, Nahua's
van heden', ma t/m za van 10-17 uur,
zon- en feestdagen van 13-17 uur.
Art Tea House 'De Oude Rijn' - Stille
Mare 4, 7/5 t/m 2/6, expositie Dolf van
Leggelo, di t/m za van 10-20 uur, zo van
11-18 uur.
Voorschoten - Kunstgalerij 'De Stijl',
Leidseweg 155, t/m 12/6, schilderijen,
gouaches, foto's en beelden van Wim
van Berkel en Huib Benschop, ma t/m
woe van 15-18 uur, vr van 10-21 uur, za
van 10-18 uur
Centrale Bibliotheek, Nieuwstraat 4,
Leiden: tentoonstelling over gemeente
raadsverkiezingen tot 10 juni.
Leiderdorp - Gemeentehuis, t/m 16/
6, expositie Rob van Vuren en Peet
Heemskerk, ma t/m vr van 7-17 uur, do-
avond van 19-21 uur.
Hoften acrylschilderingen, vr, za,
Galerie Fenix-Botermarkt 26, etsen van
Eric Visser tot 6 juni zondag 11-17: dins,
woens. en vrijd. 10-19: donderdag 10-
21.30: zaterd. 7.30-18 uur.
De Lakenhal, Oude Singel 28, expositie
schilderijen die gerestaur. moeten wor
den, tot en met 13 juni, dinsd. tot en met
zat. 10-17 uur. zon- en feestd. 13-17 uur.
Oegstgeest Kunstcentrum "Lange-
voort", schilderijen en beeldhouwwer
ken van Harry Agema, Anita An dries se,
Annelies Bosch, Auke de Graaf, Marijke
Kaercher. t/m 15/6, dinsd., woens., don-
derd. en vrijdag van 13.30-17.30: vrijdag
avond 19-21, zat. 12-17 uur.
Ztotonhufcten J
Ongevalïendienst
ziekenhuizen Leiden
Ongevalïendienst elke dag Acade
misch Ziekenhuis behalve van
dinsdag 13.00 uur tot woensdag
13.00 uur (Diaconessenhuis) en van
vrijdag 13.00 uur tot zaterdag 13.00
uur (Elisabeth-ziekenhuis).
Bezoekuren
ziekenhuizen
Diaconessenhuis - doorlopende be
zoektijd van 16.00 uur tot 20.00 uur; met
uitzondering van:
de kinder- en jongerenafdeling: dage
lijks van 14.00 uur tot 19.00 uur.
- de afdeling intensieve zorg: uitsluitend
na overleg met het hoofd van de afde
ling.
Sportmedtsch Advies Centrum:
blessurespreekuur: Elisabethzie-
kenhuis Leiderdorp, 's maandagr
van 19.30-20.30 uur.
Besoekuren St. Elisabeth-Ziekenhuls:
Volwassenen: dagelijks van
14.00-14.45 en van 18.30-19.30 uur
Klasse afd.: dagelijks van 11.15-
12.00 uur, van 14.00-14.45 uur en
van 18.30-19.30 uur.
Kraamafdeling: dagelijks van
11.15-12.00 uur (alleen voor echtge
noot) en van 15.00-16.00 uur en van
18.30-19.30 uur.
Kinderafdeling: dagelijks van
15.00-18.30 uur.
afdeling C.C.U. (hartbewaking) da
gelijks van 14.00-14.30 uur en 19.00-
19.30 uur.
Intensieve verpleging: dagelijks
van 14.00-14.30 uur en van 19.00-
19.30 uur.
Academisch Ziekenhuis
Voor alle patiënten behalve kinde
ren) zijn de bezoekuren als volgt:
Elke dag: 14.15-15.00 uur en 18.30-
19.30 uur.
Avond bezoekuur afdeling Verlos
kunde 18.00-19.00 uur.
Praematurenafdeling dagelijks
van 14.30-14.45 uur en van 18.30-
18 45 uur.
Bezoek aan ernstige patiënten
wanneer voor ernstige patiënten
doorlopend bezoek wordt toege
staan kan de hoofdverpleegkundi
ge hiervoor speciale kaarten ver
strekken.
Bezoektijden Kinderkliniek:
Dagelijks: 15.00-15.45 uur en 18.30-
1D.00 uur.
(alleen voor ouders van kinderen kan er
een afwijkende tijd afgesproken wor
den met de hoofdverpleegkundige).
tsezoektijden kinderafdeling:
Elke dag: 14.15-15.00 uur en 18.30
19.00 uur.
Alphen aan den Rijn
RUNOORD: bezoektijden 's middags
14.30-15.15 uur, 's avonds 18.30-19.30
uur. Extra bezoek voor de hartbewa-
king: 's ochtends 11.00-11.30 uur. Extra
bezoek voor vaders op de kraamafde
ling: 's avonds 19.30-20.30 uur. Kinder
afdeling s middags 14.30-15.30 uur, s
middags alleen voor ouders 14.30-18.30
Geluidshinder
Schiphol
Klachten over geluidshinder van
vliegverkeer van en naar Schiphol
kunnen dag en nacht worden ge
meld by het informatiecentrum
Geluidshinder Schiphol (tel. 020-
175000).
Ilc beh opgeklommen \an middel -
gewchC naar licht-ZMOrgiMdt'.
BRAZILIAANSE
Kook 250 e m$t of
gewone wqh (u
Snyd t
frornc
■tukje*.
SFin
fljnt ■nippen Meng
door de
phdrt
groene paprika
mmS
it alles door de nj*t-
>op 24 pinda ver
wijder het bruine vel-
let,.-
Voeg aan vier eetlepels
je cayenne of tcherpe
papnka toe en e*
W I tm INÉ r
}udcYlieuius
8 juni 1982
Honderd jaar geleden stond in
de krant:
In den ouderdom van 74 ja
ren is de vermaarde Italiaan-
sche vrijheidsheld Giuseppe
Garibaldi op Caprera overle
den. Hij bezweek aan eene ver
lamming van het strottenhoofd
en moet veel geleden hebben. In
zijn laatste dagen werd hem
kunstmatig bouillon toege
diend. In de zitting van de Ka
mer der Afgevaardigden werd
besloten voor den tijd van twee
maanden den nationalen rouw
aan te nemen en de begrafenis
plechtigheid door eene deputa
tie te doen bijwonen. De minis
ter-president, de heer Deprelis,
heeft besloten de begrafenis te
doen plaats hebben voor reke
ning van den staat, met mede
werking van den staat een na
tionaal gcdcnklecken op te rich
ten en aan de weduwe en ieder
der vijf kinderen een pensioen
van 10,000 fr. toe te kennen. In
1859 versloeg Garibaldi met een
korps Alpenjagers de Oostenrij
kers bij Varese en San Fermo.
Met hulp van de Engelsche vloot
ondersteunde hij een opstand
op Sicilië en landde kort daar
na, met tienduizend man, op
het vasteland om koning Frans
II voor zich uit te jagen. Zijn
ideaal, Italië tot een eenheid te
maken met Rome als hoofdstad,
wist hij door zijn acties te be
werkstelligen. In 18 76 trok hij
zich op Caprera terug.
Vijftig jaar geleden
- Tusschcn tivee families te
Trier bestond reeds geruimen
tijd een veete. die gisteren tot
uitbarsting kwam. Mannen en
vrouwen, jongens en meisjes
gingen elkaar te lijf met bijlen
en stokken, vijlen en scheermes
sen, terwijl tijdens de vecht par-
tij ook enige schoten vielen. De*
meeste deelnemers aan het ge
vecht liepen verwondingen op,
zeven waren er zoo ernstig aan
toe. dat zij in een ziekenhuis
moesten worden opgenomen De
plaats van het gevecht toonde
een beeld van verwoesting. Al
het huisraad was vernield en
zelfs geen vester van de woning
was heel gebleven.
