Moord IKON-
team onbewezen
MEEVALLER
C
Uitblijven solidariteitsheffing kost 1,5 miljard
Hendrik Algra: leraar,
journalist en schrijver
Volgens scheidende staatssecretaris Kombrink (PvdA)
Kamer wil snel overleg
Havenwerkers
door giftige
dampen geveld
Voor samenwonenden
hooguit 50 uur werk
"StrafWas"
voor jonge
overtreders
in verkeer
Hoog radio
actief afval
gevonden
bij KEMA
Kamer bepleit
Nobelprijs
voor vakbond
"Solidariteit"
WOENSDAG 2 JUNI 1982
Binnenland
DEN HAAG (GPD) - Indien het ka
binet mocht besluiten de solida
riteitsheffing niet te laten door
gaan. dan zal daardoor een gat
van f 1,5 miljard geslagen wor
den in de overheidsfinanciën.
Dit zei oud-staatssecretaris Kom
brink gistermiddag op een pers
conferentie in Den Haag. Hij rea
geerde daarmee op een opmer
king van premier Van Agt, die
eerder had laten weten weinig te
voelen voor deze belastingverho
ging.
Kombrink zei dat intrekking van
de heffing ook betekent dat de
voorgenomen premieverhogin
gen niet kunnen doorgaan. Dat
komt omdat in de nieuwe tabel
len, die inmiddels zijn opgesteld,
al rekening wordt gehouden met
beide maatregelen
De oud-staatssecretaris verklaarde
dat het kabinet slechts twee we
gen openstonden. Het kon de
heffing gewoon laten doorgaan,
of er helemaal van afzien. In dat
laatste geval konden ook de pre
mies niet worden verhoogd en
zou er een gat van f 1,5 miljard
valjen. Dat zou kunnen leiden tot
een verdere achteruitgang voor
de minima of tot een verhoging
van het overheidstekort. Dat zou
dan gemakkelijk boven de 9 pro
cent kunnen uitkomen, zei hij.
Daadkracht
Kombrink sprak op een persconfe
rentie van oud-bewindslieden
van de PvdA. Deze gaven een
overzicht van de beleidsmaatre
gelen die in de afgelopen acht
maanden door hun departemen
ten waren getroffen. Volgens
PvdA-voorman Den Uyl is er
geen sprake van dat het vorige
kabinet leed aan een gebrek aan
daadkracht.
Die indruk ontstond volgens Den
Uyl in de laatste maanden alleen
door een stagnatie bij het nemen
van besluiten over het werkgele
genheidsbeleid en de ombuigin
gen. Sinds februari zijn er moei
lijkheden geweest over extra be
zuinigingen voor de komende ja
ren. Vandaar dat het kabinet het
kenmerk van besluiteloosheid
opgelegd kreeg, zei hij.
Den Uyl liet weten dat de zes
PvdA-ministers ruim 80 procent
van alle bezuinigingen voor 1982
en '83 voor hun rekening moes
ten nemen. Zelfs als geen reke
ning wordt gehouden met de
premieverhogingen dan nog ko
men de percentages uit op
achtereenvolgens 76 en 78 pro
cent. „Wij hebben deze taak op
ons genomen omdat we niet te
beroerd waren verantwoordelijk
te zijn voor ombuigingen," aldus
Den Uyl
Hij wees er verder op dat alle be
langrijke zaken, die CDA-fractie-
leider Lubbers en zijn collega
Brinkhorst (D'66) met spoed ge
regeld willen zien, per 1 juli afge
handeld hadden kunnen wor
den. De kabinetscrisis werkte al
leen vertragend hierop, zei hij.
Niet kandidaat
Opnieuw werd duidelijk dat som
mige oud-bewindslieden zich
niet kandidaat zullen stellen
voor een plaats op de lijst by de
komende kamerverkiezingen.
Oud-minister van Kemenade en
staatssecretaris mevrouw Lan-
gendijk hebben al laten weten
niets voor een nieuwe kandida
tuur te voelen.
Den Uyl en de ex-ministers Van
der Louw en Van der Stoel heb
ben dit nog in beraad, dat geldt
ook voor oud-staatssecretaris
Hedy d'Ancona. Oud-Staatsse
cretaris Dales verklaarde 'van
daag' zich wel verkiesbaar te wil
len stellen maar dit 'morgen' nog
niet te weten. Oud-minister Van
Dams 'ja' hangt af van de kwali
teit (realisme) van het PvdA-ver
kiezingsprogramma.
DEN HAAG (GPD) - Het definitieve rapport van het ministerie van buitenlandse zaken
over de dood van de vier IKON-journalisten in El Salvador op 17 maart levert geen
bruikbare gegevens om de schuldvraag definitief te beantwoorden. Dat is de mening
van enkele buitenlanddeskundigen in de Tweede Kamer. De voorzitter van de Kamer
commissie voor buitenlandse zaken, Jan Nico Scholten (CDA) wil zo snel mogelijk - in
elk geval vóór het zomerreces - mondeling overleg met de nieuwe minister van buiten
landse zaken, en premier, Van Agt over het rapport.
In het definitieve rapport van mi
nister Van der Stoel - het laatste
rapport dat hij naar de Kamer
zond voor hij het ministerie over
droeg aan Van Agt, die buiten
landse zaken er tijdelijk 'bij doet'
ROTTERDAM (ANP) - Zeven ha
venwerkers van het Rotterdamse
stukgoedbedrijf Kroonvlag zijn
gisteren met lichte en ernstige
ademhalingsmoeilijkheden naar
een ziekenhuis vervoerd, nadat
zij in aanraking waren gekomen
met dampen uit twee lekgesla
gen vaten tolueen-di-icoceaat.
De vaten lagen in het Panamese
zeeschip Rosa S, dat zij aan het
lossen waren.
Volgens de Rotterdamse politie
konden drie van hen na onder
zoek naar huis. De oorzaak van
het lekslaan van de vaten is nog
onbekend.
ADVERTENTIE
- blijven er in theorie twee moge
lijkheden open.
„Het aanvullende onderzoek heeft
geen aanwijzingen opgeleverd
die tot de conclusie kunnen lei
den dat er sprake is geweest van
een vooropgezette bedoeling de
IKON-journalisten in een hin
derlaag te lokken. Evenmin is
echter een sluitend bewijs ge
vonden voor de stelling dat het
treffen tussen de legerpatrouille
en de guerrillastrijders, die de
IKON-journalisten begeleidden,
van toevallige aard is geweest",
aldus de minister in zijn rapport.
Gesprekken
Het aanvullende onderzoek be
stond uit een diepgaand gesprek
met de enige overlevende van de
schietpartij, de guerrilla-com
mandant 'Martin' en uit gesprek
ken met de verantwoordelijke
sergeant van de Salvadoriaanse
legerpatrouille en zijn superieur.
Ook de rechter, die achteraf het
plaatselijk onderzoek leidde, is
gehoord door ambtenaren van
het ministerie.
De twee nieuwe lezingen spreken
elkaar volledig tegen. Met name
wat betreft de vraag wie er met
schieten is begonnen, maar ook
waar het gaat om het aantal guer
rilla-strijders, hun bewapening,
de posities van waaruit is ge
schoten. Wat wel opvalt is het
feit dat de lezing van guerrilla
strijder Martin aanzienlijk gede
tailleerder is dan die van de mili
tairen, terwijl de lezing van de
sergeant volledig van het toeval
uitgaat.
Bij PvdA, CDA en WD bestaat
grote waardering voor de inzet
waarmee Van der Stoel en zijn
ambtenaren, onder wie de minis
teriële woordvoerder Jan Willem
Bertens, die veel veldwerk heeft
verricht, het onderzoek hebben
aangepakt. Teleurstelling was er
over het feit dat de werkelijke
gang van zaken waarschijnlijk
nooit helemaal duidelijk zal wor
den.
"Zeer ernstig feit"
Voor Jan Nico Scholten blijft het
een „zeer ernstig feit" dat de vier
Nederlandse journalisten door
'gericht vuur' zijn gedood en blij
ven er „ernstige vragen bestaan
over de bedoelingen van de mili
tairen".
Politieke of diplomatieke conse
quenties lijken op basis van dit
rapport echter niet voor de hand
te liggen. Alleen bij bewezen
moord door de Salvadoriaanse
patrouille zou Nederland de Sal
vadoriaanse regering kunnen
verzoeken om tot strafvervolging
van de betrokken militairen over
te gaan. Het uitgebreide onder
zoek heeft iets dergelijks echter
niet opgeleverd.
Voor VVD-woordvoerder Van Ee-
kelen ziet het er naar uit dat via
een mondeling overleg met de
minister de zaak als afgedaan
moet worden beschouwd. Patijn
(PvdA) blijft bij zijn conclusie
dat de yier journalisten in een
hinderlaag zijn gelokt. Maar om
als parlement de zaak opnieuw
aan een onderzoek te onderwer
pen lijkt hem na het deskundig
onderzoek van het ministerie
niet zinvol.
Plan in Smallingerland:
LEEUWARDEN (GPD) - Burge
meester en wethouders van
Smallingerland brengen eind
volgende maand een voorstel in
de gemeenteraad dat moet zor
gen voor een verdeling over
meer mensen van de beschikba
re banen. „Een en een kwart
baan per samenlevingseenheid",
zo formuleerde CDA-wethouder
Fedde Jonkman het plan gister
middag tijdens een manifestatie
in Leeuwarden over de werk
loosheidssituatie in Friesland.
Man en vrouw of twee samenwo
nende mensen zouden met el
kaar niet meer dan 50 uur per
HUISSEN (GPD) - Onbekenden
hebben, naar pas nu bekend is
geworden, in de nacht van zon
dag op maandag een molotov
cocktail gegooid tegen de voor
gevel van de woning van Mein-
dert Leerling, fractievoorzitter
van de Reformatische Politieke
Federatie (RPF) in de Tweede
Kamer. Het raamkozijn werd
beschadigd en de dubbele
beglazing barstte. De familie
Leerling kon een beginnende
brand zelf blussen.
WEERRAPPORTEN
week mogen werken, is het uit
gangspunt. Deze situatie wil het
college van toepassing verklaren
op in de toekomst aan te trekken
personeel.
Men zal het huidige personeel vra
gen, zo is de bedoeling, of men
(vrijwillig) van een volledige
baan terug wil naar een deeltijd
baan. Het college heeft gesteld
dat in principe elke functie voor
deeltijdarbeid in aanmerking
komt. zo vertelde de wethouder
desgevraagd. Het kan echter niet
zo zijn dat uiteindelijk alle ge
meentelijke personeelsleden een
deeltijdbaan hebben.
In de praktijk zou. indien de ge
meenteraad tenminste het voor
stel overneemt, bijvoorbeeld de
volgende situatie kunnen ont
staan: de vrouw solliciteert by de
gemeente. Haar man heeft al een
baan voor 40 uur in de week. Zij
kan bij de gemeente dan hooguit
een aanstelling van 10 uur krij
gen. Of haar man bij de gemeen
te werkt of bij een particulier be
drijf maakt geen verschil, zo licht
de heer Jonkman toe. Naar zijn
zeggen heeft het college overeen
stemming bereikt met betrokken
vakorganisaties over dit plan.
De wethouder gaf toe dat aan de
uitvoering nogal wat „haken en
ogen" zitten. „Het gaat om de in
tentie, de voorbeeldfunctie".
Volgens de wethouder zou de ge
meente ook het bedrijfsleven
willen stimuleren meer functies
in deeltijdbanen te stichten.
SMILDE (ANP) - De rykspoli-
tie in Smilde is begonnen
met een zogenaamde
strafklas voor jeugdige "ver-
keerszondaars" van twaalf
tot en met vijftien jaar. Het
doel is een veiliger en bewus
ter deelname aan het verkeer
door kinderen in de stad te
bevorderen, zo is gisteren
door de rijkspolitie in Smilde
bekend gemaakt.
Deelname aan de strafklas be
tekent voor de jeugdige ver-
keersovertreder dat zyn zaak
wordt geseponeerd. Weigert
hij of zy mee te doen. dan
wordt de normale procedure
gevolgd, waarbij de ouders of
verzorgers een schikkings
voorstel krijgen.
Ht klasje wordt gehouden op
een zaterdagmiddag en duurt
gemiddeld twee uur. Jongens
of meisjes uit de desbetref
fende leeftijdsgroep die een
verkeersovertreding hebben
begaan, krijgen een oproep
om aan de klas deel te ne
men In een lokaal binnen het
politiebureau krygen zy ver
volgens theoretisch onder
richt - met behulp van dia's
hoe te handelen in verschil
lende verkeerssituaties.
Daarna volgen nog enkele oe
feningen in de praktijk.
Als het experiment slaagt,
komt er nog een strafklas in
Beilen en vervolgens op alle
rijkspolitiebureaus in het dis
trict Drenthe.
i ex-collega Van der Stoel
ARNHEM (GPD) - Het Rijksinsti
tuut voor de Volksgezondheid
gaat een onderzoek instellen
naar het vorige week op het ter
rem van het keuringsinstituut
KEMA m Arnhem opgegraven
sterk radioactieve afval. Het gaat
hier om ongeveer 50 gram hoog
radioactief verrijkt uranium,
aangetroffen in tien plastic zak
ken. Tot nu toe werd aangeno
men dat er op het terrein, waar
de KEMA in de jaren '50 en '60
afval, afkomstig van experimen
ten bij het keuringsinstituut
stortte, alleen licht radioactief af
val lag.
De opslag van het radioactieve af
val werd in verband gebracht
met een ernstige ziekte van een
van de vroegere buurtbewoners.
De directie van de KEMA heeft
echter altijd beweerd dat het
stralingsgevaar daarvan nihil zou
zyn. Volgens de KEMA-directie
zouden er op het bewuste terrein
alleen sporen van verrijkt ura
nium kunnen worden aangetrof
fen.
„Dat noem ik geen sporen meer",
aldus H. Sol. inspecteur van de
volksgezondheid in Gelderland,
die zich verrast toonde over de
vondst. „De KEMA heeft een
werkplan opgesteld voor deze
hele opgraafpenode. maar daarin
is niet gemeld dat er zwaar
radioactief afval zou worden ge
vonden. Het Rijksinstituut voor
de Volksgezondheid zal de
vondst nader onderzoeken".
Als er meer duidelykheid bestaat
over de herkomst van het zwaar
radioactieve afval, zal worden
beslist of de officier van justitie
hierbij moet worden betrokken.
DEN HAAG (ANP) Op initiatief
van PPR-fractievoorzitU r EUl
Beckers hebben de voorzitters
van alle Tweede-Kamerfracties,
met uitzondering van de SGP, de
Poolse vakbond Solidarnosc
voorgedragen voor de Nobelprys
voor de vrede 1983.
In een bnef aan het Nobelprijsco
mité schryven de fractievoorzit
ters dat Solidarnosc deze prijs
verdient omdat deze vakbond
hoop heeft gegeven aan miljoe
nen Polen op vernieuwing van
de Poolse economie en samenle
ving langs vreedzame weg.
Voorts heeft ze toegewerkt binnen
de eigen ontwikkeling van Polen
naar directe betrokkenheid van
de werkende bevolking by de be
leidsbeslissingen over eigen om
standigheden. Solidarnosc heeft,
aldus de brief, gepoogd de ver
starde verhoudingen in Polen te
doorbreken waardoor nieuwe
mogelykheden in zicht kwamen
voor de betrekkingen tussen
oost en west die tot een afneming
van de internationale spanning
konden bijdragen.
De Poolse vakbond heeft zich inge
zet voor handhaving van de men
senrechten en voor Internationa
le samenwerking, als eerste voor
waarden voor de ontwikkeling
naar vrede en veiligheid. De bnef
was ondertekend door de fractie
voorzitters van CDA. PvdA.
WD. D'66. PPR. PSP, CPN.
RPF en GPV
ADVERTENTIE
3
c
r -J.
1
1
Amsterdam
geheel bew.
li
10
0
De Bilt
geheel bew.
17
10
0
17
9
0
Eelde
17
10
0
Eindhoven
17
9
0
Den Helder
geheel bew.
15
11
0
Rotterdam
16
11
0
Twente
licht bew.
17
9
02
Vlissingen
15
11
0
Zd. Limburg
11
11
0
Aberdeen
licht bew.
17
10
06
onbewolkt
24
16
0
Barcelona
onbewolkt
22
13
Berlijn
onbewolkt
16
10
14
Bordeaux
onbewolkt
19
7
0
Brussel
17
9
Frankfort
licht bew.
17
8
2
Genève
onbewolkt
17
4
03
6
Helsinki
18
8
Innsbruck
13
7
5
Klagenfurt
half bew.
12
6
22
Kopenhagen
half bew.
16
8
04
Lissabon
onbewolkt
28
14
0
Locarno
onbewolkt
23
8
0
Londen
18
13
0
Luxemburg
16
5
5
Madrid
half bew.
28
14
0
Malaga
25
16
0
Mallorca
licht bew.
25
9
0
München
half bew.
14
8
4
onbewolkt
24
15
0
Oslo
geheel bew.
15
6
7
Parijs
onbewolkt
17
10
0
Rome
onbewolkt
24
10
1
Split
23
12
14
Stockholm geheel bew.
8
onbewolkt
18
11
12
14
5
2
Casa Blanca geheel bew.
6
20
Istanbul
onbewolkt
25
16
0
Las Palmas
zwaar bew.
23
19
0
LEEUWARDEN (GPD) - Hendrik
Algra, die gistermorgen in het
ziekenhuis Triotel in Leeuwar
den overleed, werd op 5 januari
1896 geboren in Hardegarijp en
bezocht de christelijke lagere
school in Wirdum van 1901 tot
1906. In 1909 werd hij „lytsfeint"
(hulpje) bij een boer, werkte bo
vendien bij een vrachtrijder en
volgde de avondlessen van de
christelijke normaalschool in
Wommels van 1910 tot 1914.
In laatstgenoemd jaar slaagde hij
voor de onderwijzersakte, waar
na hij tijdelijk onderwijzer werd
aan de christelijke school van
Itens. Een vaste baan als onder
wijzer kreeg hij nog in datzelfde
jaar in Berlikum. In 1916 slaagde
hij voor de hoofdakte. In 1922
werd Algr§ leraar aan de christe
lijke kweekschool in Leeuwar
den. welke plaats hij in 1935 ver
ruilde voor het christelijk gym
nasium in Leeuwarden, toen nog
Huizum. Hij had in 1924 de akte
geschiedenis MO behaald en in
1928 de akte Nederlandse taal en
letterkunde.
In 1935 begon hij met het schrijven
van hoofdartikelen voor het
Friesch Dagblad, tot midden
1977 bleef hij hoofdredacteur
van deze krant, met een lange on
derbreking in de oorlogsjaren. In
1980, bij het eeuwfeest van de
vrije universiteit in Amsterdam,
werd Algra op grond van „zijn
bijzondere verdiensten op het
terrein van de journalistiek" het
ere doctoraat verleend aan de fa-
culeit van sociale wetenschap
pen.
Hendrik Algra hield zich niet bij
zijn leraarschap en bij de journa
listiek. Hij had ook verdiensten
in de politiek. Zo was hij voor de
AR-partij lid van de Eerste Ka
mer van 1946 tot 1969. Hij vervul
de tal van spreekbeurten, zeker
voor gereformeerde jongeren en
ARP-afdelingen, maar ook voor
veel schoolverenigingen die hem
met veel overtuigingskracht en
enthousiasme hoorden praten
over de waarden van het christe
lijk onderwijs.
In 1923 was Algra al lid van het be
stuur van de Bond van jonge
lingsverenigingen op gerefor
meerde grondslag. In 1948 werd
hij voorzitter van die bond en hy
bleef dat tot 1957, toen hy 61 jaar
was. De omroep had ook zijn
aandacht: in 1947 werd hij be
stuurslid van de wereldomroep,
in 1967 voorzitter. Hij was ook
bestuurslid van de NTS en de
NOS.
Algra leverde veel geschreven bij
dragen aan het AR-weekblad Ne-
derlanse Gedachten en het Gere
formeerde Jongelingsblad. Hij
schreef bovendien incidenteel in
diverse periodieken. Publicaties
van zijn hand zijn onder meer:
„Dispereert niet „Geschiedenis
van Nederland" (samen met wy-
len zijn broer Ale Algra). „Het
erfdeel der vaderen" (brochure
over de situatie in de gerefor
meerde kerken in Nederland) in
1946, „Oranje in ballingschap" in
1948. „De eigen weg van het Ne
derlandse volk" (teksten van
voordrachten in het gijzelaars
kamp Sint Michelsgestel, waar
Algra geruime tyd gevangen
werd gehouden), „Het sein op
onveilig" (samen met prof. Van
Itterson. 1955). „Onder de schijn
werper der historie" in 1957,
„Het wonder van de 19e eeuw" in
1966 en „Myn werk. myn leven",
1973.
In 1956 werd Hendrik Algra be
noemd tot ridder in de orde van
de Nederlandse Leeuw. In 1961
bij zijn aftreden als lid van de
Eerste Kamer, werd hy comman
deur in de orde van Oranje-Na-
Vandaag bij Witteveen T shirts met
netwerk Uiteraard van katoen,
ideaal te kombineren! In de kleuren
kobalt, wit, fuchsia, navy en lichtgeel
