BOEKEN
Foto's als bewijs voor onrecht
Van Thijn: kwaliteit
politie nu belangrijk
Bloeitijd sf
lijkt voorbij
Weglopers op de vlucht
World Press Photo-wedstrijd heeft nuttige functie
'Boodschappen uit
de zon'veel te simpel
Klacht tegen arts afgewezen
VRIJDAG 21 MEI 1982
De inzendingen die dit jaar
weer in de prijzen vielen bij
de jaarlijkse World Press
Photo-wedstrijd en die ge
bundeld zijn in het naar deze
wereldfoto-competitie ge
noemde boek (ook catalogus
bij rondreizende tentoonstel
ling), zijn, gezien de vaak
moeilijke en levensgevaarlij
ke omstandigheden waaron
der ze gemaakt zijn, weer van
grote klasse.
Een dergelijke kwalificatie kan
men moreel gezien nauwe
lijks maken. Mooi mag men
de foto's niet noemen. Hoe
fotogeniek ellende en oorlog
ook kan zijn, mooi mag het
niet zijn. De waardering en
functie die dergelijke foto's
hebben mag niet afgemeten
worden aan het esthetische
maar aan de mogelijkheid om
door te geven wat er aan de
hand is in deze wereld. Be
wijzen leveren, geschiedenis
maken en hopen dat deze
door krachtige beelden beïn
vloed en in goede banen ge
leid kan worden.
Nog steeds, na 26 jaar waarin
de stichting World Press
Photo haar jaarlijkse compe
titie heeft zien uitgroeien tot
een van de meest vooraan
staande op de wereld, vormt
het afbeelden van geweld het
hoofdbestanddeel van de in
zendingen die steeds weer in
de prijzen vallen en in het ge
lijknamige boek verschijnen.
Het kan ook niet anders, het
geweld, de ellende is er nog
steeds en geen persfotograaf
die deze uit de weg mag gaan.
Vastleggen hoe schokkend
ook - de werkelijkheid is im
mers schokkend en de
mensen ermee confronteren,
in de hoop dat het beter
wordt.
Echt te bewijzen is het nooit
maar iedereen is het er wel
over eens dat de recente ge
schiedenis toch voorbeelden
in zich heeft waarin het
beeldmateriaal een giganti
sche invloed heeft gehad op
de loop der gebeurtenissen.
Harold Evans, tot voor kort
hoofdredacteur van de Lon-
dense 'Times' en oud-voorzit
ter van de jury van w'orld
Press Photo, zei onlangs nog
in een tv-programma: "De
bijzondere eigenschap van
een foto is dat ze een diepe
indruk maakt en je voor altijd
bij blijft". Volgens hem kan
film je op het moment van
uitzending meer doen. maar
nooit zo lang in herinnering
blijven als een foto. Evans:
"Een foto is makkelijker te
herinneren dan een film. Dat
ene beeld zit vast in je geheu
gen".
De waarheid die hier achter
schuilt en de invloed van een
foto op de loop der gebeurte
nissen wordt duidelijker als
wij ons de foto van Eddie
Adams voor ogen halen van
de Saigonese politiecomman-
dant die in februari 1968, op
het hoogtepunt van het Tet-
offensief, een gevangen geno
men Vietcong-strijder zonder
pardon een kogel door het
hoofd schiet.
Een andere herinnering: weer
Vietnam, nu juni 1972 in de
buurt van Trang Bang. Een
paar kinderen vluchten hui
lend voor het oorlogsgeweld.
Op de achtergrond soldaten,
in het midden het naakte
meisje, getroffen door na
palm. Fotograaf Nick Ut leg
de dit vreselijke tafereel vast.
Beelden voor het oog van de
fotocamera en ook van de
filmcamera. Het waren de fo
to's die bijbleven bij miljoe
nen en de wereld de ogen
openden en duidelijk maak
ten wat er echt aan de hand
was in Vietnam.
Zulke onvergetelijke beelden
zitten er dit jaar (misschien
wel gelukkig) niet bij. Maar
toch ook verschillende foto's
die dit jaar gekozen zijn en in
het boek voorkomen zullen
voor altijd deel gaan uitma
ken van de geschiedenis. De
winnaar bijvoorbeeld. De
Spaanse persfotograaf Bar-
riopedro met de foto van de
couppoging in de Cortès, het
parlement. Het nogal ko
misch aandoende operette
achtige gebeuren werd zowat
tot een drama. Een o zo triest
moment voor de jonge
Spaanse democratie: een mi
litair met getrokken pistool
op het spreekgestoelte in het
parlement.
Persfotograaf Vincent Mentzel.
zelf regelmatig prijswinnaar
(ook nu weer een eervolle
vermelding) zei laatst in het
weekblad 'De Tijd' dat hij on
langs in Mongolië bij een fo
towedstrijd had uitgelegd
waarom juist die foto moest
winnen: omdat hiermee de
bedreiging van de democra
tie door uniformen wordt uit
gebeeld. Mentzel: "Die foto
gaat de wereld rond. Het is
een protest van fotografen:
dit kan godverdomme niet!"
Andere foto's in het boek die de
wereld rondgingen en zonder
twijfel deel zullen gaan uit
maken van de geschiedenis
boeken zijn die van de aan
slagen op Sadat, Reagan en
de paus. Duidelijk mag zijn
dat het bij een boek als World
Press Photo om meer gaat
dan alleen maar goede foto's.
Het geeft een totaalbeeld van
de werkelijkheid dat voor ie
dereen tot verplichte lectuur
zou moeten worden.
Fotografisch gezien kan men
met het boek ook aan zijn
trekken komen. Zonder meer
fantastisch zijn de foto-series,
de beeldverhalen (essays) die
in Nederland nog steeds niet
in de kranten en tijdschriften
zijn ingeburgerd, maar in de
Verenigde Staten door de de
cennia op een hoog niveau
werden en worden uitge
voerd. Andere landen zijn er
ook toe overgegaan. De Rus
sen kunnen er overigens ook
wat van getuige de mooie se
rie foto's uit het badhuis in
een plattelandsdorpje.
Tegenvallend is de categorie
sport en ook op het terrein
van cultuur is er niks te bele
ven. Het boek niet waardige
foto's zijn er ook in andereca
tegorieën (de kus van Charles
en Diana op het balkon van
Buckingham Palace) alsof
een dergelijk boek niet zon
der had gekund. Een kleine
oneffenheid is ook de keuze
van de kleurenfoto gemaakt
op een vliegdekschip, een
van de foto's op de cover van
het boek. Op de rug gezien
bekijken een paar mensen
(waaronder naar ik mij meen
te herinneren Reagan) een
vliegtuigshow. Fotografisch
oninteressant, weg daarmee
dus en vervangen door de
achterflap, een foto van Ed
die Adams (maker van de fo
to van de koelbloedige
moord in de straten van Sai
gon en vele vele andere prijs-
bekroonde persfoto's): een
Palestijns jongetje springt
gewapend door een vuur
haard, guerrillatraining in Li
banon.
CHARLES LENNARTZ
lar van 1981de Spaanse persfotograaf Barriopedro met de foto t
i het Spaanse parlement
Het zit de 15-jarige Samuel ('Sammy) Miles alle
maal niet mee. Eerst wordt hij er volgens Sam
my ten onrechte - van beschuldigd een oude da
me beroofd te hebben, en veroordeeld tot het
tuchthuis. De jongen ontsnapt uit het tehuis,
maar wordt tijdens een krakend onweer opge
pikt door een politiewagen. Weer weet Samuel te
ontkomen. Een doelloze vlucht, want er is nie
mand bij wie hij kan aankloppen: zijn vader zit
acht maanden op zee en met de rest van zijn fami
lie kan hij niet opschieten.
Hetzelfde noodweer dat Samuel een handje helpt,
vernielt ook de omheining van een natuurpark.
Een jachtluipaard laat deze kans op vrijheid niet
laat liggen. Bij toeval verbergen beide vluchtelin
gen zich in dezelfde schuur. Via de radio ver
neemt de jongen waar zijn metgezel vandaan
komt. Het feit dat ze allebei op de vlucht zijn,
geeft Samuel een speciale verantwoordelijkheid
voor het dier. Hij doet alles om te voorkomen dat
het - drachtige - jachtluipaard weer van haar vrij
heid wordt beroofd. Verschanst in een hol op een
militair oefenterrein werpt het dier twee jongen.
Na de dood van de moeder 'voedt' Samuel de
welpen op. Met de politie op zijn hielen moet hij
echter verder vluchten. Toch wil hij eerst een
goed tehuis voor zijn welpen zoeken.
Dat is de inhoud van 'De weglopers' door Victor
Canning. Een spannend, uitstekend geschreven
avonturenroman voor jong en oud vanaf 12 jaar.
Het is een forse pil (211 bladzijden), maar zo
boeiend dat je het verhaal in één adem uitleest.
Vooral natuurliefhebbers komen ruimschoots
aan hun trekken met de passages waarin het
landschap op beeldende wijze wordt beschreven.
Veel plezier valt te beleven aan de met zorg opge
bouwde karakterbeschrijvingen van met name
Samuel en klusjesman/stroper Joe Ringer, het
'ruwe bolster, blanke pit'-type.
i Al-
ido, f22,50.
Pinkeltje
Kabouter Pinkeltje - een schepping van Dick van
der Laan - geniet nog steeds een grote populari
teit. Er verschenen 30 boeken met avonturen van
deze kabouter. Speciaal voor jonge kinderen (3-5
jaar) is bij Holkema en Warendorf een viertal
prentenboekjes verschenen met korte verhalen
over Pinkeltje. Ze zijn geschreven door Corrie
Hafkamp, de illustraties zijn van Dagmar Stam.
De tekst is kort, grootgedrukt en met eenvoudige
zinnen. De tekeningen zijn uitgevoerd in kleur en
zwart-wit. Elk verhaal is voorzien van een stevige
kartonnen omslag. Prijs per deeltje f5,90. Titels.
'Pinkeltje en de zilveren knoop', 'Pinkeltje en het
spook', 'Pinkeltje leert zwemmen', en 'Pinkeltje
en het winkeltje'.
MARGOT KLOMPMAKER
Welbeschouwd getuigt alleen
de titel van de dichtbundel
van R. Dobru van kwaliteit.
Boodschappen uit de zon;
mooi gevonden van deze Su
rinaamse dichter, die in onze
voormalige kolonie meer be
kendheid geniet als politicus,
want achter Dobru verschuilt
zich de Nationalist Robin Ra-
vales, thans werkzaam bij de
afdeling culturele zaken in
het Surinaamse ministerie
van onderwijs en volksont
wikkeling.
Hij is begaan met het lot van
zijn land. Onderdrukking,
uitbuiting - het zijn thema's
die hij met graagte aanroert.
En daar is natuurlijk ook
niets op tegen. Alleen, dicht
je over deze onderwerpen,
dan is het wel oppassen ge
blazen, want het is glad ijs
waarop je je begeeft. Al gauw
wordt de toon pathetisch,
prekerig.
Wat bijvoorbeeld te denken
van de volgende versregels:
ik houd van wat ik voel
ik houd van wat ik nu voel
voor jou
het is een wereld
niet zomaar een land
een ras of volk
het is een wereld
Tsja, eerlijk gezegd vind ik het
nogal simpel; nu kan simpel
heid natuurlijk ontroeren,
maar in dit geval is dat beslist
niet het geval. Pablo Neruda,
om maar eens iemand te noe
men, die maakte op een goe
de manier gebruik van voor
noemde thema's. Dobru niet.
WIM BRANDS
GRONINGEN (ANP) - Twee
meisjes (16 en 18 jaar) uit Oost-
Groningen en hun ouders heb
ben bij de politie in de stad Gro
ningen een aanklacht wegens
smaad ingediend tegen twee ad
vocaten De meisjes - die ano
niem willen blijven - voelen zich
als slachtoffers van een ver
krachting gegriefd door uitlatin
gen van de verdedigers van hun
aanranders.
Slachtoffers
verkrachting
gegriefd
EINDHOVEN (GPD) De burgemeesters in Neder
land moeten langzamerhand meer aandacht gaan
besteden aan de kwaliteit van hun politiekorps. Aan
de kwantiteit zal de komende jaren veel minder ge
daan kunnen worden. Geen uitbreiding dus van de
politie. Deze boodschap bracht de demissionaire
minister van binnenlandse zaken, drs. E. van Thijn,
woensdag mee naar het jaarlijkse congres van de
Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG).
Van Thijn zei tegen de verzamelde burgemeesters en
wethouders, dat de bezuinigingen op het hoofdstuk
„politie" niet tegen te houden zijn. Tot nog toe was
hij samen met zijn collega van justitie, De Ruiter,
erin geslaagd om de schade beperkt te houden, al
dus de minister, maar ingrijpende bezuinigingen
liggen op de loer.
Dat behoelt geen ramp te zijn voor de kwaliteit van
het korps, zei Van Thijn. In tal van gemeenten zijn al
reorganisaties op gang gekomen en hebben de
korpsbeheerders, dus veelal de burgemeesters als
hoofd van de politie, maatregelen getroffen om
meer te kunnen doen met minder mensen. De toege
nomen vraag naar politie optreden hoeft nog niet
noodzakelijk te betekenen dat er dan ook meer poli
tiemensen moeten komen, aldus Van Thijn. Hij
voegde er wel aan toe, dat met name in de grote
steden meer mankracht toch wel gewenst is.
Van Thijn lichtte op het VNG-congres ook de decen
tralisatienota toe, die vlak voor het vallen van het
kabinet zijn departement had verlaten. In het stuk
wordt gepleit voor het verschuiven van zoveel mo
gelijk beslissingsbevoegdheid van hogere overhe
den naar lagere, en dus ook gemeenten. Tegelijker
tijd zouden ook de nodige financiën naar de ge
meenten moeten vloeien.
De demissonaire minister erkende, dat niet alle ge
meenten daarbij staan te juichen, omdat zij moeilij
ke taken van het rijk toebedeeld krijgen, net nu er
drastisch bezuinigd moet gaan worden. Daarmee
reageerde Van Thijn op de woorden van VNG-voor-
zitter Drijber, burgemeester van Arnhem, die in zijn
jaarrede had laten weten weinig ingenomen te zijn
met de acht maanden beleid van Van Thijn. Volgens
de minister zou in de loop van de komende tijd
evenwel blijken dat het enthousiasme voor zijn de
centralisatie-ideeën bij de gemeenten groeit.
Overigens sloot de rede van Van Thijn weliswaar aan
bij de actualiteit, maar minder bij het thema van het
congres. De ruim tweeduizend aanwezige burge
meesters, wethouders, gemeentesecretarissen en
gewone raadsleden hebben zich twee dagen lang ge
bogen over het vraagstuk van de collegevorming
Op zichzelf was ook dat onderwerp hoogst actueel,
omdat tussen 2 juni (de dag van de gemeenteraads
verkiezingen) en 7 september overal in het land
nieuwe colleges van B en W moeten worden ge
vormd. Voor het congres bestond zó'n overweldi
gend belangstelling, dat de VNG een aantal aanvra
gen voor een toegangsbewijs heeft moeten afwijzen.
De lokale bestuurders hebben zich in groepen afge
zonderd en over het vraagstuk van de collegevor
ming gediscussieerd. Ze kwamen tot opmerkelijke
conclusies. Zo vond men niet alleen in overgrote
meerderheid dat alle fracties in hun gemeenteraad
bij de onderhandelingen moeten worden betrokken,
maar ook dat die onderhandelingen in beslotenheid
dienen plaats te vinden.
Het gaat c
advocaat uit Mep-
pel en een uit Winschoten. Tij
dens een rechtszitting bijna twee
weken geleden in Groningen
zouden beide advocaten hebben
gezinspeeld op het "gemak"
waarmee Nederlandse meisjes
verkracht kunnen worden. De
De economische doem der tachtiger jaren is ook de branche der
science fiction-literatuur niet ongemerkt gepasseerd In de ja
ren '70 was de bloei van en belangstelling voor SF in Nederland
(eindelijk) ongekend groot, het SF-verenigingsleven en -fandom
dijdde uit en zelfs stortte zich menie meer "elitaire" lezer jube
lend op attente boekhandels, die talrijke nieuwe titels als brood
jes verkochten
Vorig jaar nog culmineerde die belangstelling in de door minister
Gardeniers geopende, zeer druk bezochte SF-conventie te Rot
terdam en kreeg zelfs een van nature SF-vijandig weekblad als
Vrij Nederland interesse in besprekingen van het kleurrijke, zij
het niet socialistisch verantwoorde (immers, opium-voor-het-
volk e.d.) genre
En dan, nog geen half jaar later slaat de recessie toe. Bruna ging
over de kop en voorlopig is de unieke Ganymedes-sene (met SF
van eigen bodem) o.l.v. Vincent van der Linden nog nergens
elders onder dak; uitgeverij Elsevier heeft zelfs besloten haar
SF-fonds te verwijderen uit het literaire pakket en ook Meulen-
hoff doet het dit jaar kalmpjes aan (veel herdrukken)
Erg jammer, deze ontwikkeling, maar volstrekt begrijpelijk. Mo
gelijk dat door de verminderde frequentie van SF-uitgaven het
gehalte ervan in kwalitieve zin stijgt Er zijn tekenen die daarop
wijzen, zoals "De nieuwe morgen", een dikke en interessante
bundel "Fantastische vertellingen en toekomstverhalen uit Ne
derland en Vlaanderen", samengesteld en ingeleid door onze
vaderlandse SF-nestor Manuel van Loggem. De bundel is daar
om zo aardig, omdat het verhalen van specifieke SF-auteurs
(Carl Lans, Ef Leonard, Paul van Herck, Eddy Bertin, Peter
Cuijpers e.a.) koppelt aan vergelijkbaar werk van "literaire"
schrijvers als W.F. Hermans, Belcampo, L P. Boon, Jan Wolkers,
Mulisch, etc. Geen van de verhalen is exclusief voor deze uitga
ve geschreven (een idee voor later?), maar eerder en elders in
druk verschenen.
Behalve deze (nog) beperkte, maar nu wel blijvende erkenning
van oorspronkelijk Nederlandse toekomstfictie, is er ook die
van de "feministische" SF. Hier was het vooral de Arbeiderspers
die aanvankelijk de toon aangaf via de Sfem-reeks. maar ook
anderen laten zich niet onbetuigd. Onlangs verrastte bijvoor
beeld Gradivus met een werkelyk uitmuntende verzameling
Fantasy-verhalen door vrouwen, gebundeld onder de naam
Amazone". Juist dit fantastisch-heroische subgenre der SF
lijkt bij uitstek geschikt om door vrouwelijke auteurs beoefend
te worden. Er is een erg duidelijk onderscheid tussen dames- en
heren-fantasy: in het eerste geval méér subtiliteit, gevoeligheid,
humor en sierlijke erotiek, in het laatste blijft het vaak nog
een kwestie van vernuftig maar vooral spierballerig avontuur
Dat de algemeen-literaire trend naar een voorkeur voor korte ver
halen i.p.v. romans zich ook uitstrekt tot de SF, is - waar het
genre zich altijd al bij uitstek heeft geleend voor de korte, flit
sende vertelling - niet zo vreemd. De bundel Sterren van Ga
laxy II" is er een prima bewijs van: gevarieerde, spannende ver
halen (met nadruk op de science in de fictie) van o m Roger
Zelazny. Michael Bishop. Joanna Russ. Joe Haldeman en James
Blish - een wel zeer gerenommeerd stel schrijvers.
Tot slot een eervolle vermelding van een forse uitgave met 5 ver
halen van Poul Anderson, "Met Koningen geen vrede" w.i. de
romantiek van het fantastische hoogtij viert, getuige een passa
ge als: 'De laatste gloed van de laatste zonsondergang bleef bij
na tot midwinter hangen. Maar dag werd het niet meer en in de
Noordlanden heerste vreugde. Bloemen gingen open, vurige
schittering aan vuurdoornbomen, staalbloemen kwamen blauw
uit de brok, alle heuvels waren overdekt met regenplant en in de
dalen groeide het schuchtere wit van kus-me-niet. Rankwiekers
schoten er met hun veelkleurige vleugels doorheen, een kroonbok
schudde zijn kop en liet zijn roep schallen". (Uit: Koningen van
lucht en duisternis).
Zolang er nog SF van dit formaat in Nederland gepubliceerd
wordt, is vermindering van kwantiteit geen ramp en blijft het
genre vooralsnog de krapte der tijden de baas
ROB VOOREN
"De nieuwe morgen", samengesteld en ingeleid door Manuel van Loggem.
uitg. Meulenhoff. 29.50.
Amazone, samenstelling en inleiding door Jessica Amanda Salmonson,
uitg. Gradivus, 18,90.
Sterren van Galaxy II, uitg. CentnPress SF. Bussum 1981. 20,90
Met Koningen geen vrede (en 4 andere verhalen). Poul Anderson, uitg
Gradivus, 17,50.
officier van justitie, mr. P. Dor-
'nout, noemde nog tijdens de zit
ting deze opmerking van de ad
vocaten "stuitend".
Op genoemde zitting stonden drie
mannen terecht, die werden ver
dacht van verschillende ver
krachtingen. Ook beide meisjes
uit Oost-Groningen behoorden
tot hun slachtoffers Zij woon
den de zitting destijds niet bij,
maar lazen later in de krant over
de uitlatingen van de advocaten
Na eigen onderzoek werknemers Cyanamid
DEN HAAG (ANP) - Het Medisch
Tuchtcollege in Den Haag heeft
woensdag de klacht afgewezen
die de geneeskundig inspecteur
in Zuid-Holland had ingediend
tegen de Rotterdamse huisarts
D G. de Jong. Deze had acht
werknemers van het in de Botlek
gevestigde chemisch bedrijf
Cyanamid onderzocht, terwijl hij
niet hun huisarts of bedrijfarts
was. De Jong kwam tot de con
clusie dat de klachten (hoofd-,
keelpijn en duizeligheid) van de
acht in verband konden staan
met de giftige stoffen waarmee
zij bij Cyanamid werken.
De arts had zijn bevindingen op
verzoek van de werknemers ge
rapporteerd aan de Industrie
bond FNV, die ze op haar beurt
in de Vakbondskrant publiceer
de. De Rotterdamse arts had bo-
vendien niet de bedrijfsarts dn
wie de acht werknemers geen
vertrouwen hadden) en de dis-
tnctsmedicus van de arbeidsin
spectie ingelicht over zijn onder
zoek en had had geweigerd, toen
zij hierom vroegen, nadere infor
matie te verstrekken. De bezwa
ren die de geneeskundig inspec
teur hiertegen had aangetekend
wees het Medisch Tuchtcollege
van de hand.
Het college vindt dat een arts ge
rechtigd is op aanvraag medisch
onderzoek te verrichten en dat
patiënten het recht hebben op
een oordeel van een arts in wie
zij vertrouwen stellen Het colle-
ge tekent daarbij aan dat de Rot
terdamse arts steeds heeft ge
steld dal hij de werknemers van
Cyanamid, als dat op grond van
het onderzoek nodig zou zijn,
zou verwijzen naar hun huisarts.
Volgens het college heelt d< art
niet zijn beroepsgeheim g-'
schonden, toen hy het rapport
naar de industnebond zond. om
dat ook dit op verzoek van de on
derzochte personen is gebeurd.
Hetzelfde geldt, aldus het colle
ge. voor het niet doorgeven van
de informatie aan de bedrijfsarts,
omdat de acht werknemers juist
om geheimhouding van hun na
men en gegevens hadden ge
vraagd
Het Medisch Tuchtcollege vindt
wel dat tegen het rapport dat De
Jong heeft opgesteld enige be
zwaren zijn aan te voeren, zoals
het niet vermelden van het totaal
aantal onderzochte personen
Buitenlanders
om ontduiking
leerplicht
voor rechter
ROTTERDAM (ANP) - Op 25 juni
staan tien buitenlandse ouderpa
ren uit Rotterdam voor de recht
bank omdat zij hun dochters
hebben onttrokken aan de leer
plicht door de meisjes niet in te
schrijven bij scholen. Het is voor
het eerst dat zo wordt opgetre
den tegen vooral Marokkaanse
en Turkse gezinnen die op dit
punt tekort schieten. In andere
delen van het land wordt deze
aanpak volgens een woordvoer
der met grote belangstelling ge
volgd.
Het bureau leerphchttoezicht van
de gemeente Rotterdam schat
düt tussen 300 n 500 mei
door hun ouders aan de leer
plicht worden onttrokken. Het
totale aantal schoolgaande kin
deren in de Maasstad is ongeveer
100 000 Het komt nauwelijks
voor dat jongens aan de leer
plicht worden onttrokken.
De tien gedagvaarde ouderparen
behoren tot een eerste groep van
100 die via een speciale brief van
de Rotterdamse wethouder van
onderwijs nog een laatste kans
kreeg de meisjes in te schrijven.
Toen de weigering werd volge
houden is proces verbaal opge
maakt in Uen gevallen en dat zal
nog gebeuren in andere gevallen.