"Een links college
echt anders dan n
behoudend college"
'Geen ontslagen door bezuinigen
Endegeest: al
veel verbeterd
Werkloosheid
weer gedaald
Van Oosten (PPR)).
"Gezinshereniging
buitenlanders vergt
aparte aandacht"
Brands (CPN):
LEIDEN - "Nu al zeggen dat een links college er toch niet kan komen? Dat is heel
onverstandig. Je zou het kunnen denken, maar zelfs dat doe ik niet. Als je bij voorbaat
gaat zeggen dat een links college er niet komt, zeg je eigenlijk dat je het niet wilt".
DINSDAG 18 MEI 1982
Houdt Frits van Oosten (33)ns de
PPR een illusie in het leven of
gelooft hij oprecht in de vorming
van een college waarin de WD
plaatsmaakt voor "klein links"
(PPR. PSP en CPN) en D'66 als
nieuwe partners van de PvdA?
Van Oosten kan als enig raadslid
ter linkerzijde van de PvdA zeg
gen dat hij het echt heeft meege
maakt, een college dat geheel uit
zich progressief noemende par
tijen bestond (1974-1978). Maar
weet hij dan niet dat er in de
PvdA nogal wat stemmen op
gaan voor een continuering van
het huidige PvdA/WD-college?
"Ik hoor die geluiden wel, ja. Ik
vind dat heel betreurenswaardig.
Je hoort als progressieve partijen
samen te werken en een links al
ternatief te bieden voor een
rechts beleid".
Is het huidige beleid - onder ande
ren van vier PvdA-wethouders -
dan rechts?
"Nou, rechts heeft een nare bij
smaak. Noem het maar behou
dend. Rechts is een scheldwoord
en ik wil niet schelden".
"Wat mij het meest is opgevallen in
de afgelopen raadsperiode, is dat
er niet is ingespeeld op maat
schappelijke ontwikkelingen. Er
wordt net gedaan of Leiden een
eiland is. De werkgelegenheid
bijvoorbeeld. Echt inspelen op
een actief werkgelegenheidsbe
leid, dat is nauwelijks van de
grond gekomen. Hetzelfde kan
gezegd worden van het energie
beleid.
Waarom was in jouw ogen het vo
rig college beter dan het huidige?
"Bijvoorbeeld wegens het woning
bouwbeleid. In de vorige periode
is heel sterk de nadruk gelegd op
het bouwen in de stad. Daar is
heel hard aan gewerkt, ondanks
de druk van rechtse partijen om
zo snel mogelijk in de Stevens-
hofjespolder te gaan bouwen. Nu
zie je Tesselaar (PvdA-wethou-
der van o.m. volkshuisvesting
-red.) de stadsvernieuwing ter
discussie stellen".
"Neem het verkeersbeleid. Kijk,
voorzieningen voor fietsers en
voetgangers vind je zelfs in het
WD-programma terug. Wat er
met bijvoorbeeld het Mareplein
is gebeurd: steengoed. Maar als
je een links verkeersbeleid wilt
voeren, als je kiest voor het lang
zaam verkeer, moet je niet met
de andere hand het autoverkeer
stimuleren met parkeergarages.
Het parkeerterrein bij Digros:
daar is elders geen parkeerplaats
voor opgeheven. Op het Schut
tersveld staan elke dag 250 auto's
geparkeerd! Nota bene bij een
van de beste openbaar-vervoers-
mogelijkheden in de randstad.
Je kan er nog over twisten of er
parkeergarages moeten komen,
maar het minste wat je moet
doen is zorgen dat ze de gemeen
te geen geld kosten en dat het to
taal aantal parkeerplaatsen niet
toeneemt".
"Als je kijkt wat er voor een beleid
is gevoerd, dan vraag ik me af of
een CDA/WD-college het veel
anders zou hebben gedaan. Wat
is er trouwens voor een oppositie
gevoerd door het CDA? De
meeste stampij hebben ze nog
gemaakt over twintig parkeer
plaatsen aan de Vrouwenkerk-
koorsteeg".
Toch wil de PPR nu samenwerken
met een partij die voor een be
langrijk deel verantwoordelijk is
voor dat beleid, de PvdA.
"De PPR heeft als enige partij ge
zegd dat ze een links college wil,
we willen ook bestuursverant-
woordelijkheid dragen. Wij heb
ben het initiatief genomen om
over linkse samenwerking te
praten en we hadden veel liever
hardere afspraken gemaakt dan
er nu tot stand zijn gekomen.
Kijk je naar het programma van
de PvdA, dan zeg ik: dat is een
goed programma, daar is met ons
over te praten. Ik vind niet datje
kan zeggen dat de PvdA een
rechtse partij is, maar het is ken
nelijk wel een partij die in staat is
om met rechtse partijen in zee te
gaan, de WD. Het is waar datje
bij een stem op de PvdA maar
moet afwachten voor wat voor
een college je kiest. Maar ik vind
wel dat de PvdA-ledenvergade-
ring duidelijk is: voor een linkse
samenwerking. Ik zou me be
hoorlijk genomen voelen als ik
lid van die partij zou zijn en na de
verkiezingen zo'n samenwerking
niet mogelijk zou blijken".
Maar is het reëel om aan te nemen
dat PvdA-wethouders als Tesse
laar en Waal in een links college
opeens een ander beleid zullen
voorstaan, dat ze na vier jaar sa
menwerking met de VVD nog wel
voor een links college voelen?
"Tesselaar en WaalIk
neem aan van wel. Hun partij
heeft een voorkeur uitgesproken
voor linkse samenwerking. Dan
neem ik aan dat zij dit steunen.
Als ze dat niet doen, dan is het
aan de leden van de PvdA om
hen daar op te wijzen".
Beschouw je D'66 als een linkse
partij? Denk aan kwesties als de
bouw van parkeergarages en erf
pacht.
"Tja."
Van Oosten, na enig onrustig ge
schuifel op zijn stoel: "Ik vind
dat D'66 met Jan Hoekema (de
lijsttrekker en fractieleider-red.)
een grotere geneigdheid heeft
gekregen om met links samen te
werken. Het aantal voorstellen
van hun en van ons dat weder
zijds wordt gesteund, is vrij
groot. Ik dacht dat D'66 in iets
van tachtig procent van de geval
len voor onze voorstellen heeft
gestemd. Misschien is het met
D'66 wel net zo als met de PvdA:
er is een links beleid mee te voe
ren, als er maar een links college
"Waar ik me aan stoor is als men
sen, zoals bij D'66, zeggen dat er
niet zulke grote verschillen zijn
tussen PvdA en WD. Dat vind
ik de politiek niet ernstig nemen.
Dan zeg je tegen de mensen dat
het inderdaad niet uitmaakt of je
door de hond of door de kat
wordt gebeten. Het is voor
PvdA-mensen toch al niet te be
grijpen, die samenwerking met
de liberalen, de WD".
Waarom doen de kleine linkse par-
tijei\ eigenlijk niet gezamenlijk
op één lijst, aan de verkiezingen
mee?t
"Er zijn toch nog teveel verschil
len. En ook zonder één lijst kun
je heel goed samenwerken. Maar
een belangrijk verschil is bij
voorbeeld de mate van bereid
heid om bestuurlijke verant
woordelijkheid te dragen. De
CPN zich verder ontwikkelt tot
Aan de andere kant kun je je af
vragen waarom de PPR samen
werkt met de CPN. Een partij die
er op het gebied van verkeer en
milieu nogal andere denkbeelden
op nahoudt.
"Ja, de CPN legt wel heel sterk de
nadruk op de werkgelegenheid.
Dat zie je aan de Stevenshofpol-
der. waar ze het liefst zo snel mo
gelijk willen bouwen, dat zie je
aan rijksweg 11, waar ze ook voor
zijn, en dat allemaal in het kader
van de werkgelegenheid. Ik
hoop dat de CPN zich verder ont
wikkelt tot een linkse partij".
De komende jaren staan er drasti
sche bezuinigingen voor de deur.
De huidige wethouder van finan
ciën acht gedwongen ontslagen
bij de gemeente niet uitgesloten
Als de PPR straks in het college
zou zittenkan de partij zich dan
veroorloven mensen te ontslaan?
"Nee. Ik denk ook niet dat het no
dig is, als je gaat zoeken naar an
dere mogelijkheden. Je kunt de
ambtenaren voor de keuze stel
len: of sleutelen aan hun rechts
positie of veertig mensen ont
slaan. Andere mogelijkheden
zijn werktijdverkorting, deeltijd
banen. Je moet niet gaan ont
slaan. Bezuinigingen mag je niet
afwentelen op individuele men-
LEIDEN - Het huisvestingsbeleid
voor gezinnen van buitenlandse
werknemers heeft voorlopig nog
aparte aandacht nodig van de ge
meente. Vooral als gezinshereni
ging op korte termijn wenselijk
is, zouden buitenlandse werkne
mers via een speciale maatregel
tijdelijk ontheffing moeten krij
gen van de huisvestingsnormen
van het Gemeentelijk Bureau
Huisvesting. Het gemeentelijk
beleid mag geen rem zijn op de
gezinshereniging.
Dit zijn enkele van de voornaamste
conclusies uit een onderzoek
naar de woonwensen van pen
sionbewoners afkomstig uit Ma
rokko en Turkije. Dit onderzoek,
uitgevoerd door de Stuurgroep
Huisvesting Alleenstaanden en
Tweepersoonshuishoudens in
samenwerking met de Stichting
Welzijn, was nodig omdat men
onvoldoende bekend is met de
i pensionbewo-
In Leiden zijn 79 Marokkaanse en
Turkse pensionbewoners aange
wezen op een éénpersoonswoon
ruimte. Zolang voor 41 van hen
geen gezinshereniging heeft
plaats gevonden is een tijdelijke
oplossing noodzakelijk. Tenmin
ste 38 Marokkanen en Turken
blijven voor langere duur aange
wezen op een éénpersoonsruim
te.
Zoals bekend heeft de huisvesting
van buitenlandse werknemers in
de afgelopen jaren heel wat voe
ten in de aarde gehad. In 1979 be
sloot de gemeente een aantal
pensions, dat in zeer slechte staat
verkeerde, te sluiten. De ver-
blijfsgebouwen aan de Hooi
gracht in Leiden en aan de Beu
kenschans in Leiderdorp moes
ten vervangende woonruimte
bieden doch bleken weinig in
trek. Na aanhoudende protesten
is men uiteindelijk op zoek ge
gaan naar een alternatief voor de
verb lijfsgebouwen. Dit vond
men in een blokje woningen in
Noorderkwartier.
De tevredenheid over het wonen in
het verblijfsgebouw aan de Hooi
gracht is is nog steeds niet groot
en men heeft al geruime tijd te
kampen met leegstand en daar
door met een exploitatietekort.
De Turkse bewoners vinden de
huur die men moet betalen te
hoog in verhouding tot het gebo-
dene. De huur die men wil beta
len (niet in een pension) ligt tus
sen de f 240,- en f 250,- per maand
voor Marokkanen en rond de f
400,- voor Turken, aldus blijkt uit
het onderzoek. Om een lagere
huur te krijgen is men bereid van
bepaalde dingen af te zien, bij
voorbeeld centrale verwarming"
of een tuin.
Ongeveer de helft van de pension
bewoners wil graag in het cen
trum van Leiden wonen. Acht
procent van de pensionbewoners
houdt in alle gevallen vast aan
wonen in het centrum. De overi
gen willen ook wel net buiten het
centrum wonen. 40% van de bui
tenlanders wil desnoods overal
in Leiden wonen. De Beuken
schans in Leiderdorp is momen
teel goed bezet. Vervoersproble
men blijken, volgens het onder
zoek, veel minder een rol te spe
len dan gedacht.
Zoals vrijwel iedereen in Neder
land stellen ook de buitenlandse
werknemers een aantal eisen aan
hun woonruimte. Die eisen en
wensen wijken enigszins af van
die welke Nederlanders over het
algemeen hebben. Van buiten
sporige verlangens is echter geen
sprake, zo blijkt uit de onder
zoeksresultaten.
Het gemeentelijk beleid mag, vol
gens het onderzoeksrapport,
geen rem zijn op gezinshereni
ging. Daarom moet het huisves
tingsbeleid voor gezinnen van
buitenlandse werknemers in
hoofdzaak gericht zijn op huis
vesting van deze gezinnen in vrij
komende woningen (in verband
met het verhoudingsgewijs laag
houden van de huur).
LEIDEN Wie CPN-raadslid Jan Brands kent zal beamen
dat hij één van de weinige arbeiders in de gemeenteraad
is tussen een horde intellectuelen. Een arbeider met een
gezond verstand, een goed ontwikkeld gevoel voor hu
mor, duidelijke politieke standpunten en een heldere
manier van spreken. Kortom, een in menig opzicht uit
zonderlijk raadslid.
Brands (49) is afkomstig uit Haar
lemmermeer en van katholieke
huize. Als veertiepjarige werd hij
lid van de vakbeweging. De leer
ling-meubelmaker Brands kreeg
bopje met zijn vader, omdat hij
geen lid werd van de katholieke
bond. Zijn politieke loopbaan
ging via NW en PvdA.
De PvdA wordt volgens Brands te
veel gedomineerd door intellec
tuelen. "Je werd er als arbeider
monddood gemaakt. Je kreeg te
weinig mogelijkheden om je te
ontplooien". Brands heeft het
over de periode van Nieuw Links
in de PvdA, waarop hij toen zijn
hoop gevestigd had. Uiteindelijk
verliet hij de PvdA en sloot zich
aan bij de CPN. Dat was in 1968.
Brands vindt overigens dat een
partij niet zonder intellectuelen
kan. "Maar de arbeider spreekt
uit eigen ervaring. Hij woont er
middenin. Arbeiders en intellec
tuelen, dat moet gewoon samen
gaan".
Daarnaast doet in de CPN zich ook
de invloed van het feminisme
gelden. "Mijn vrouw is echt geen
doetje", verklaart Brands "Zij
werkt al jaren. Maar dat is voor
een arbeidersvrouw niets bijzon
ders. Die heeft altijd moeten
werken om rond te komen. Het is
vaak de intellectuele vrouw die
zegt: Er is méér dan de klassen
strijd".
Brands vindt het een goede zaak
dat de CPN tegenwoordig meer
'open' is, ook naar buiten toe. "Er
lag een zware druk op de partij
door de Koude Oorlog. De CPN
was geïsoleerd van de andere
partyen en ook wel van de arbei
dersbeweging". Dat is volgens
de lijsttrekker sinds 1970 wel
veranderd.
"Wij zijn echt van mening dat het
noodzakelijk is om een progres
sieve meerderheid te hebben.
Dat kan je als CPN niet alleen.
We zoeken meer de samenwer
king".
Daarmee zijn we indirect aange
land bij de plaatselijke politiek.
Hoe staat het met de linkse sa
menwerking in Leiden? CPN,
PPR en PSP komen toch met af
zonderlijke lijsten uit?
"De PPR klopte bij de PSP aan
voor overleg. Toen heeft de PSP
gezegd: Daar hoort de CPN ook
bij. Maar we hebben elk een ei
gen identiteit, dus we komen
niet met één lijst. Ik zie het als
een verloving. De komende vier
jaar kunnen we bekijken of we
gezamenlijk kunnen optrekken.
Er is onderling pragmatisch en
hard onderhandeld. Door alle
drie is water bij de wijn gedaan.
Zo hebben we een handvat wil
len bieden aan links in de
PvdA".
"Na de eerste gesprekken was er
een redelijke overeenstemming.
Nu zijn de kiezers aan het woord.
De twintig kernpunten vormen
de basis, die na de verkiezingen
op de onderhandelingstafel
komt"
Gelooft de CPN in de bereidheid
van de PvdA om een links colle
ge te vormen?
"Ik kreeg niet direct de indruk dat
de wethouders uit de PvdA en
thousiast aan de gesprekken
deelnamen. Er zijn natuurlijk
groepen in de PvdA die het
linkse college niet willen. De ver
kiezingsuitslag speelt hierbij een
belangrijke rol"
"De democratie binnen de PvdA is
beslissend. De ledenvergadering
is het hoogste orgaan".
"De CPN zal niet alleen voor de
naam meedoen aan een links col
lege. Het gaat natuurlijk om de
kernpunten. Dat zal best een ge
vecht worden na de verkiezin
gen. Daar ben ik van overtuigd"
Is het wantrouwen van de PvdA te
gen de PSP dan niet ge
rechtvaardigd?
"Kijk, halverwege de rit eruit stap
pen, dat nemen wij ook niet. Dat
is duidelijk. De afspraken moe
ten minstens voor vier jaar gel
den".
Waarin verschilt een links college
eigenlijk van een ander? Wat
had een links college de afgelo
pen periode eigenlijk anders ge
daan?
Brands aarzelt. Concrete voorbeel
den willen hem niet direct te bin
nen schieten. "Een links college
is niet van een aantal regenten,
die de bevolking vertellen wat er
moet gebeuren. Het is hard
werken voor een links college.
De mensen begrijpen niet waar
om er bezuinigd moet worden"
"Er is landelijk een ander beleid
nodig: De aardgaswinsten, het
zwarte geld. de investeringen in
het buitenland. De gemeente is
voor negentig procent afhanke
lijk van de regering. We moeten
duidelijk maken hoe het komt.
Dat de mensen weten: Van Agt
en Wiegel, die draaien ons de nek
om".
"Het sociaal-cultureel plan bijvoor
beeld. Daarover is niet diep
gaand gepraat met de mensen.
Dat moet een permanente dis
cussie zijn, samen met de bevol
king. Inspraak is voor een links
college heel belangrijk".
Wij denken dat je niet ontkomt aan
bezuinigen. Maar er is een bewe
ging in de stad gaande tegen ver
hoging van de aardgasprijzen.
Daar moet de gemeente oog voor
hebben. De extra stookkosten
die men in de Van Hogendorp-
straat heeft door de waterover
last. daarover waren afspraken
gemaakt in de commissie volks
huisvesting. Maar wethouder
Schoute (VVD. red.) legt dat ge
woon naast zich neer als het in
zijn commissie aan de orde
komt. Kijk, dat zijn dingen waar
we bovenop zullen zitten".
Zijn de verschillen van mening
over de kernpunten te overbrug
gen. Wat zijn de moeilijke pun
ten?
"Geen ontslagen door bezuinigin
gen. Dat is een hard punt in de
onderhandelingen. Er wordt al
jaren bezuinigd, zonder dat het
maar ene arbeidsplaats heeft op
geleverd. Daar wil ik voor knok
ken".
"Een belangrijk punt voor de CPN
is een ander werkgelegenheids
beleid. Er moet een sociaal sta
tuut komen. Een ondernemings
raad, een bedrijfsledengroep,
een bedrijfarts, verbetering van
de werkomstandigheden. Dat
moet gestimuleerd
"Schrama is zo'n voorbeeld. Dat is
voor de Leidse werkgelegenheid
behouden gebleven. Dat is het
eerste waar je naar kijkt als je
mijn levenservaring hebt".
"Er zijn toch wel veel arbeidsplaat
sen verloren gegaan door de
stadsvernieuwing"
"Je vraagt je van dit college soms
af: Zouden ze nou wel in de ga
ten hebben hoe slecht het met de
mensen gaat. Denk aan de woon
lasten. Op een gegeven moment
moet je als linkse partij zeggen:
Tot zover en niet verder. Dat
punt is dicht genaderd. De Ver
eniging van Nederlandse Ge
meenten is daarover heel agres
sief naar het rijk. Dan denk ik:
Dat had van de CPN kunnen
zijn."
"Het parkeren heeft in het verle
den onvoldoende aandacht ge
kregen. De CPN vindt dat het
parkeren kostendekkend moet
zijn en dat de binnenstad auto-
luw moet zijn, zoals dat heet.
Maar er moet wel voldoende par
keergelegenheid zijn. Want maak
je de middenstand dood, dan is
je stad dood".
"Hier verschillen we met de PSP
en in mindere mate met de PPR
van mening. De PSP wil hele
maal geen auto in de binnenstad.
Voor de PSP is dat het summum
van links zijn. De PPR zit er er
gens tussenin".
"De CPN vindt dat de bewoners
van de binnenstad betaalbaar
moeten kunnen parkeren. Die
dertig piek per maand, waar
Waal (PvdA, red.) het over heeft
is voor ons onaanvaardbaar".
"De middenstand zal mee moeten
betalen aan parkeergarages. Men
weet dat ze er belang bij hebben.
Willen ze dat niet, dan krijgen ze
een koekje van eigen deeg en
moeten ze de consequenties dra
gen".
"Wij zitten niet te springen om een
wethouder, maar we zouden ook
de verantwoordelijkheid niet
schuwen. Alleen... het salaris
moet wel gehalveerd worden.
Dat is veel te hoog".
LEO MAAT
JOHN KROON
LEIDEN De directie van het
Psychiatrisch Ziekenhuis Ende
geest wil lering trekken uit het
rapport dat een universitaire
vakgroep gisteren prese'nteerde
over de rechtspositie van de be
woners van Endegeest. Volgens
de onderzoekers is die rechtspo
sitie zeer slecht en dat zou vooral
liggen aan een gebrek aan voor
lichting. Zo weten veel bewoners
niet dat ze medicijnen kunnen
weigeren, het ziekenhuis kunnen
verlaten, of dat er een bewoners
raad is die hun belangen verte
genwoordigt.
Hoewel Endegeest de kritiek van
de vakgroep zeker niet naast zich
neer wil leggen, had de heer J.
Loose van de directie gisteren
wel wat aanmerkingen op het
rapport. "Er zijn 85 bewoners
geïnterviewd, terwijl Endegeest
jaarlijks zeshonderd opnames
heeft. Bovendien wordt er geoor
deeld over paviljoens die nu al
niet meer bestaan. Daar dachten
wij precies zo over als de onder
zoekers, maar er zijn al veel din
gen verbeterd". Loose zei het
verder belangrijk te vinden dat
het onderzoek een vervolg krijgt.
"Maar er zijn veel problemen die
wij ook niet kunnen oplossen,
die liggen bij de samenleving".
De cliëntenbond voor psychiatri
sche patiënten is erg blij met het
rapport van de vakgroep. Een
zeldzaam rapport omdat het he
lemaal uitgaat van de ervaringen
van bewoners. Voorzitter Van
der Berg: "Het is een signaal
waar goed gebruik van moet
worden gemaakt. Maar dat sig
naal komt op de rekening van de
hele samenleving, niet op die van
dit ziekenhuis alleen".
Joyce Hes, een ex-raadslid dat en
kele jaren geleden veel ophef
maakte van de misstanden op
Endegeest, pleitte gisteren voor
al voor een ombudsman of
—vrouw die klachten van bewo
ners zou kunnen behandelen.
"Er is inderdaad al veel veran
derd op Endegeest, maar een
ombudsfunctionaris is er nog
steeds niet. Het ligt aan de wil
van de directie om de rechtsposi
tie van bewoners te verbeteren.
Als het COZ geen geld geeft,
moet de directie de rechtswinkel
of de burgerraadslieden maar be
naderen".
Of sommige misstanden die in het
rapport worden genoemd nu al
wel of niet zijn opgelost, zeker is
dat de positie van psychiatrische
patiënten nog heel wat beter kan
dan nu het geval is. Zo luidde de
conclusie gisteren. De heer Van
Hagen, leider van het onderzoek:
"Er werken op Endegeest men
sen die hun best doen voor het
psychiatrisch ziekenhuis, dat is
duidelijk. Maat dat'er nog verbe
teringen kunnen worden aange
bracht moet ook duidelijk zijn".
LEIDEN - Evenals de maand
daarvoor daalde gedurende de
maand april de werkloosheid, zij
het in iets mindere mate. Het
aantal mannen nam af van 5049
naar 4984, het aantal vrouwen
van 1766 naar 1737.
Jeugdigen tot en met 22 jaar had
den daarin een belangrijk aan
deel, maar ook de ouderen onder
de mannen namen in aantal af.
Het aantal vrouwen van 23 jaar
en ouder steeg daarentegen met
35.
Ook i
kon een flink aantal
bouwvakkers, vooral huisschil
ders, aan het werk, terwijl ook in
de sectoren handel, horeca en
kantoor de werkloosheid daalde.
Het ingeschreven personeel in al
gemene dienst, merendeels on
geschoold, dat gedurende een
jaar met enkele honderden in
omvang toenam, gaf voor het
eerst weer een lichte daling te
Werkloosheidsontwikkeling in de
verschillende gemeenten, die tot
het gebied van het Gewestelijk
Arbeidsbureau behoren.
Mannen
Mrt.'82 Apr.'82
Vrouwen
Mrt.'82 Apr.'82
Alkemade
168
157
46
44
Katwijk
548
545
129
123
Leiden
3387
3356
1222
1217
Leiderdorp
287
270
107
104
Oegstgeest
161
159
68
22
64
Rijnsburg
82
74
20
Valkenburg
20
25
12
10
Voorschoten
229
236
92
87
Warmond
53
55
23
25
Zoeterwoude
94
86
34
34
Overige
20
21
11
9
5049
4984
1766
1737