Links houdt vast aan erfpacht
-c
Pijp aan
Morsweg
geveld
Compromis progressieve partijen blijft overeind
Bouwplan en ontwerp-
uitwerkingsplan voor
een terrein in het gebied
Herengracht-Zijlsingel.
Bankroof
mislukt
dank zij
alarm
tooots^
-SSöïSl
Leidse stadsrubriek
DINSDAG 18 MEI 1982
Leiden
LEIDEN - Jamvier dat Leiden
nog maar weinig fabriekspij
pen telt. Het neerhalen van de
pijp van de conservenfabriek
van Nieuwenhuizen aan de
Morsweg. gistermiddag, was
een spektakelstuk van de eer
ste orde. En nog gratis ook.
Het fabrieksgebouw van Nieu
wenhuizen is al maanden ge
leden opgeruimd. De pijp, 35
meter hoog, restte. Óm iets
over vijven lag de schoorsteen
gestrekt. Fabriek en pijp heb
ben het veld moeten ruimen
voor woningen en groen.
Acht voor vijf passeerde de
trein nog in de richting
Utrecht. Politie-agenten en
slopers maakten de omgeving
vrij van mensen. De spoorbo
men bleven dicht en dienden
als dranghekken. Het dak
van het spoorweghuisje was
tot op de laatste plaats bezet
evenals daken van de studen
tenflat en huizen aan de
Morsweg. Zelfs op het dak
van de kantoorflat aan de
Vondellaan tuurden mensen.
Honderden of liever ver over
de duizend mensen keken ge
spannen toe; velen met het fo
totoestel of de filmcamera in
de aanslag: "Het kan nu elk
moment gebeuren".
De spanning naderde het top
punt. Anderhalf jaar geleden
viel de pijp van de Perslucht
centrale in de Hansenstraat
in een achtertuintje... Fluit
concerten en aftellen eisten
het neerhalen van de pijp.
Getoeter om vijf uur. De show
kon beginnen. Rookpotten die
de slopers in de pijp hadden
geplaatst, lieten de schoor
steen de laatste adem uitbla
zen. De paar honderd r
die zich aan de overkant van
het Galgewater hadden ver
zameld, verdwenen even in
de rook. Fotograven en
filmers vreesden al bijna hun
plaat van de dag (en voor
sommigen van het jaarniet
te kunnen schieten. Maar de
mist trok op. Het hoofdpro
gramma stond op springen.
Opnieuw getoeter. De honder
den hielden hun ogen strak
gericht op de pijp. bang om
het neervallen te missen als
zij toevallig net de andere
kant uit stonden te kijken.
"Kavoem". De 'iremit 110'-
springstof deed haar werk.
Vier seconden en de pijp lag
languit. Het jarenlange sym
bool van de thuisarbeid 'bo
nen doppen of erwten pellen t
schudde en viel sierlijk,
schuin over het terrein naar
de studentenflat van de Mors
weg.
Honderden mensen klapten
spontaan hun handen stuk.
Geen steen was in het water
terecht gekomen, de steen die
het verste doorrolde, bleef nog
altijd op vijf meter van de
studentenflat steken. "Precies
zoals ik van tevoren gezegd
had", zei A. Stolwerk van het
gelijknamige Bredase sloop-
werkbednjf. trots op zijn am
bacht. Stolwerk en zijn men
sen hebben een dagtaak aan
het neerhalen van schoor
steenpijpen. Een mooi vak.
LEIDEN - De vijf progres
sieve partijen in de ge
meenteraad bleven gis
teravond op één lijn wat
betreft de grondpolitiek.
Het twee weken geleden
moeizaam bereikte com
promis bleef overeind en
haalde met twintig tegen
achttien stemmen de
eindstreep.
Dat betekent dat de gemeente in
de regel geen grond verkoopt,
maar deze in erfpacht uitgeeft.
Alleen in uitzonderlijke gevallen
kan in het belang van de werk
gelegenheid - grond aan bedrij
ven worden verkocht.
De progressieve partijen waren
aanvankelijk verdeeld over de
grondpolitiek. PvdA, PPR en
PSP wilden geen noemenswaar
dige uitzondering maken op de
erfpacht-regel. D'66 en de CPN
wilden dat wel in verband met de
werkgelegenheid.
Twee weken geleden werden de
partijen (samen een meerderheid
in de raad) het eens. Wanneer een
bedrijf kon aantonen dat het
schade zou lijden, anders dan
door het mislopen van de waar
destijging van de grond en er bo
vendien een aanmerkelijk aantal
arbeidsplaatsen in het geding
zou zijn, dat aansloot op de Leid-
se vraag naar werkgelegenheid,
dan zou de raad kunnen beslui
ten om de grond te verkopen, zo
luidde het compromis.
Dat compromis wankelde vorige
week maahdag toen de D'66-
raadsleden Glaubitz en Witte-
veen van mening bleken, dat de
ze tekst verkoop van grond prak
tisch uitsloot. Het compromis
was onwerkbaar, meenden zij, en
het college moest goede ant
woorden hebben om hen te over
tuigen.
Antwoorden op schriftelijke vra
gen die WD-fractieleider Kuij-
ers inmiddels over de tekst van
het compromis had gesteld. Hij
legde in die vragen haarscherp
alle vaagheid in de (inderhaast
opgestelde) formulering bloot.
Zijn opzet - het aan het twijfelen
brengen van D'66 - leek goed te
slagen.
Afgelopen dinsdag (fractieverga
dering) en vrijdag (start verkie
zingscampagne) bezigden enkele
PvdA-ers waarschuwende taal
aan het adres van D'66. "Als
blijkt dat je niet met Hoekema
een akkoord kunt sluiten, dat hij
niet namens zijn fractie spreekt,
dan kan D'66 het wel vergeten bij
de college-vorming", zei een
PvdA-raadslid vorige week. Hij
nam het woord 'onbetrouwbaar'
in de mond.
Gesprek
Afgelopen donderdag is er nog een
gesprek geweest tussen de
PvdA-ers Dallinga en Groos
enerzijds en de democraten
Glaubitz en Witteveen ander
zijds. "Wij hebben onze wijzigin
gen gedicteerd, maar uiteindelijk
hebben we gekozen voor het ma
ximaal haalbare", aldus Witte
veen.
Die wijzigingen van D'66 hielden
in dat het "aantonen van schade"
werd vervangen (verzacht) tot
"aannemelijk maken" en dat de
Leidse vraag naar werkgelegen
heid werd verruimd tot de Leid
se regio. Men was algemeen van
oordeel dat het compromis zo
niet wezenlijk werd gewijzigd.
In een stemverklaring zei Glaubitz
dan ook, dat hij met tegenzin
voor het voorstel stemde. Hij
sprak, zo bleek uit navraag, me
de namens zijn collega Witte-
A1 vóór de vergadering van gister
avond wist CDA-fractieleider
Walenkamp te vertellen dat
Glaubitz en Witteveen 'om' wa
ren gegaan. De hele vertoning
had daardoor iets overbodigs.
Het was al de derde vergadering
op een rij die de gemeenteraad
aan de grondpolitiek wijdde.
Nauwelijks werden er nog nieu
we gezichtspunten naar voren
gebracht.
Of het moest het vertrek van het
bedrijf DSI (met tachtig werkne
mers) uit Leiden naar Breda zijn.
Hierbij zou de kwestie van de
erfpacht een rol hebben ge
speeld, zo bracht Walenkamp -
zich baserend op kranteberich-
ten - naar voren. PvdA-wethou-
der Bordewijk bestreed dit. De
verklaring was volgens hem heel
simpel. "Grond is in Leiden ge
woon veel duurder dan in Bre
da", aldus Bordewijk.
Walenkamp stak nog een hele tira
de af tegen het compromis. Een
greep uit zijn oordeel: "Een loze
wijziging. Een aanfluiting. Een
geintje. Een lachertje. Een vage
kreet". Volgens Walenkamp zou
schade "natuurlijk nooit aan
toonbaar of aannemelijk te ma
ken zijn".
Diverse keren onderbraken andere
raadsleden het betoog van Wa
lenkamp. Van Oosten (PPR) zei
dat het rook naar demagogie en
Tesselaar (PvdA) verweet Walen
kamp ongenuanceerde uitspra
ken te doen. Zo werd het weer
een avondvullend programma, al
stond de afloop vast.
Dallinga (PvdA) bracht Walen
kamp nog het meest in verlegen
heid met de suggestie dat het
CDA onderling zo verdeeld is
over deze kwestie dat alleen de
fractiediscipline de CDA-ers op
één lijn houdt. Een golf van ver
ontwaardiging ging door CDA-
gelederen. Doorgaans zijn het de
christen-democraten, die de frac
tie-discipline van de PvdA heke
len. Walenkamp was even met
stomheid geslagen.
Kuijers bijdrage aan de discussie
was verder voornamelijk het jen
nen van D'66. Hoekema werd
met het eigen verkiezingspro
gramma om de oren geslagen.
Hij noemde D'66 politiek oppor
tunistisch. "Als je D'66 stemt
weet je niet welke koers de partij
zal varen", aldus Kuijers. De
WD-er zei in de wandelgangen
verbaasd: "Je kan ze gewoon uit
schelden. Ze zeggen niets terug".
Een ander WD-raadslid beoor
deelde de handelwijze van D'66
in het licht van de komende col
legevorming. "D'66 heeft het
stom gespeeld. Zowel de PvdA
als de VVD kotst ze nu uit. Ze
hebben weer dezelfde fout ge
maakt als vier jaar geleden".
Glaubitz verweet op zijn beurt de
WD een gebrek aan constructie
ve opstelling. "Zo constructief
als lik me vestje" Hij kwalificeer
de het WD-voorstel als waan
zinnig. "Met de WD viel ge
woon niet te praten. Zij verwij
ten de PvdA dogmatisch te zijn,
maar zij zijn pas echt dogma
tisch". aldus een nog boze Glau
bitz na afloop.
Tranen
Kuijers maakte het in de raad ook
wel erg bont. Zo verklaarde de
WD-er op een gegeven moment,
dat PvdA en D'66 geen oog heb
ben voor de belangen van de
kleine man, omdat grondver-
koop voor woningbouw is uitge
sloten. Tesselaar (PvdA) onder
brak hem: "Kan de heer Kuijers
misschien zakdoeken uitdelen
Ik krijg tranen in mijn ogen". De
beide heren lijsttrekkers zullen
elkaar de komende weken in de
verkiezingsstrijd nog regelmatig
aan het huilen kunnen brengen.
CPN-raadslid Brands wist een deei
van de kritiek van CD A-zijde
handig te pareren. Het CDA
vond het onrechtvaardig dat er
alleen voor grote bedrijven ('een
A 1 I»
ADVERTENTIE
In aanvulling op de gemeentelijke advertentie van
vrijdag 14 mei j.l. wordt erop gewezen, dat het
bouwplan voor het terrein, dat wordt begrensd
door de Langestraat, de 4e Groenesteeg, de
Oranjegracht en de bebouwing langs de Nieuwe
Rijn alsmede een ontwerp-uitwerkingsplan voor
een deel van deze gronde ter inzage
liggen in kamer 212 van het Stads-
bouwhuis, Langegracht 72
te Leiden.
aanmerkelijk aantal arbeids
plaatsen') een uitzondering zou
worden gemaakt.
De CPN stelde voor om in plaats
hiervan voor arbeidsintensieve
bedrijven ('een aanmerkelijk
aantal arbeidsplaatsen in relatie
tot de oppervlakte') uitzondering
mogelijk te maken. Het CPN-
voorstel werd aangenomen
Wethouder Bordewijk zei dat het
juist voor het economisch beleid
van belang is. dat de gemeente
greep heeft op de grond. "Erf
pacht geeft de gemeente meer
mogelijkheden om een bedrijf te
helpen dat in moeilijkheden ver
keert". Hij benadrukte dat het
college volgens het huidige voor
stel bereid is om met bedrijven te
praten als er echte bezwaren te
gen erfpacht bestaan. Echt over
tuigen hoefde ook Bordewijk
niet meer. Het voorstel werd met
de kleinst mogelijke meerder
heid aanvaard.
LEO MAAT
LEIDEN - Omdat het alarmsig
naal ging sloegen inbrekers die
in de nacht van zondag op maan
dag probeerden om de Neder
landse Middenstandsbank aan
de Breestraat binnen te komen
op de vlucht. Toen de politie
even later, omstreeks kwart over
vi.t. arriveerde bleek dat ze had
den geprobeerd om aan de ach
terzijde een raam te forceren. Ze
hadden een breekijzer laten lig-
aen
In de buurt werden overigens ook
twee auto's gevonden, die gesto
len bleken te zijn. Het is volgens
de politie met uitgesloten dat de
ze diefstallen in verband staan
met de poging tot inbraak.
Asfaltering
winkelstraat
LEIDEN - In de Haarlemmer
straat zijn gisteren de voorberei
dende werkzaamheden begon
nen tot herinrichting van de
straat. De betegelde gedeelten
die op verschillende plaatsen be
schadigd zijn, worden vervangen
door asfaltstroken in de kleuren
rood/wit en zwart/wit, met daarin
steentjes verwerkt
De werkzaamheden zijn begonnen
op de hoek met de Prinsesseka-
de. Nadat de tegelstroken zun
verwijderd, wordt begonnen met
de asfaltering; in de week van 14
tot 21 juni wordt de toplaag met
de kleur aangebracht.
toonzalen Leiderdorp
rietschans 67-cieöa gebouw
bedrijfsterrein de baanden)
I (071) 413 414
door René van der Velden Jaap Visser
Betonboer
De gemeente experimenteert
met 'kleurbeton' op twee
bushaltes aan de Haagsche
Schouwweg en één aan de
Brahmslaan.
Kleurbeton staat nog niet in het
Nederlandse woordenboek.
Als het aan Jan ten Brink uit
Leiderdorp ligt, verandert
dat snel. "In Amerika, Au
stralië, Japan, het Midden-
Oosten, Ierland en Zweden
wordt al vaak gewerkt met
kleurbeton". De drie Leidse
bushaltes zullen het voor Ne
derland moeten bewijzen.
Tot nu toe is het zo dat de zware
NZH-bussen zware sporen
zetten in de klinkerbestrating
van de haltes. De kantelende
klinkers drukken de stoep uit
het verband en de afdeling
bestratingen kan om de drie
maanden opdraven om de
halte weer in z'n fatsoen te
leggen. Met 'kleurbeton'
wordt het allemaal anders,
belooft Ten Brink die voorlo
pig in z'n uppie de firma
'Kleurbeton' vormt.
Ten Brink heeft jarenlang als
technisch voorlichter bij de
Enci en als verkoopleider bij
Spanbeton gewerkt. Na een
mislukt avontuur als direc
teur van een staalconstructie
bedrijf in Nieuw-Vennep
(failliet), is hij weer volop be
tonboer.
Een half jaartje geleden intro
duceerde Ten Brink het
Amerikaanse 'kleurbeton' in
Nederland; om precies te zijn
op het parkeerterreintje van
de firma Weber aan de
Hoofdstraat in Leiderdorp.
Kleurbeton kan ongeveer el
ke gewenste kleur aannemen
en bovendien in tien verschil
lende motieven worden
'neergelegd'; bijvoorbeeld
het motief 'klinker' zoals aan
de Haagse Schouwweg en
aan de Brahmslaan.
Wat wil je nog meer voor een
bushalte? Het lijkt net echt
maar wordt niet meteen ka
pot gereden, garandeert Ten
Brink voor een jaar onder de
omstandigheden van het
meer van Tiberias in Israel
(55 graden overdag, een kou
de nacht en vochtig zoals een
meer betaamt).
Ambtenaar Aad van der Meer
zegt dat zijn afdeling bestra
tingen de bushaltes enkele
jaartjes in de peiling wil hou
den: "De klinkerbestrating
van de bushaltes met kleur
beton kost 5000 gulden meer
dan een 'normale' klinkerbe
strating. Maar als het beton
zich slechts twee jaar goed
Betonboer Jan Ten Brink kijkt met plezier toe hoe werknemers van het Leiderdorpse aannemersbedrijf Nagte
gaal 'zijn' kleurbeton leggen aan de Brahmslaan. Het motief wordt klinker Kleur zwart.
zou houden, dan hebben we
dat geld al terugverdiend".
Jan ten Brink kwam net te laat
in het vizier van de gemeente
om de klinkerbestrating in de
Breestraat te kleurbetonnen.
De Breestraat moest op
nieuw open worden gegraven
omdat enkele huizen begon
nen te rammelen van de pas
gelegde overgang van asfalt
naar klinkers. Bij het zoeken
naar nieuwe systemen voor
de Breestraat kwamen de ge
meentelijke bestraters op het
spoor van Ten Brink.
Deze is ervan overtuigd dat zijn
beton hét beton van de toe
komst wordt. Als de bespre
kingen met de Amerikaanse
fabrikant 'Scofield' lukken,
verwacht Ten Brink binnen
een jaar een 'menghuis' van
kleurbeton in de Leidse regio
te hebben waar vijf of zes
mensen werken.
De Leiderdorper is druk doen
de zijn orderportefeuille enig
aanzien te geven. Hij heeft
ook een opdracht in eigen
huis lopen: kleurbeton in de
vorm van vloertegels. Hij
droomt verder van groene
voetpaden en rode fietspaden
in kleurbeton en van winkel
promenades met een kleur-
beton-motief. "Als je een
winkelstraat in kleurbeton
aanlegt dan zeggen de winke
liers binnen de kortste keren:
trek 't even door in m'n win
kel".
"Kleuren doen erg veel voor
mensen", weet Ten Brink.
"Als het moet, kunnen we
pimpelpaars leveren. Met
kleurbeton kun je het saaie
en grauwe grijs in de beton
bouw doorbreken en Neder
land weer kleur geven". De
bushaltes aan de Haagse
Schouwweg en aan de
Brahmslaan hebben een
zwart plaveisel, terwijl de
bushalte bij de Brahmslaan
wordt afgewerkt met grijze
betonklinkers tegen de
straatkant... "Jammer hè. van
die kleuren", zegt Ten Brink.
"Maar ja, daar kan ik ook
niets aan doen. De bussen
willen nogal eens lekken op
de bushaltes".
Alle dertien goed
Hans Christiaanse heeft weer
eens stof doen opwaaien met
zijn reclame voor tapijtenleg
ger Fer van Duuren. De laat
ste stunt van Christiaanse
was "Fer's Vrolijke Voor-
jaarskwis" met 4000 gulden
aan prijzen Kruis bij dertien
vragen het juiste hokje aan
en maak een slagzin af. "Sim
pel he", stond er in de pagina
grote advertentie in het Leids
Nieuwsblad.
Het was te simpel. Bijna de
helft van de 162 inzenders
maakte één of meer fouten
Test u zelf. 'Wie is de burge
meester van Leiden'? Er was
keuze uit Carel Goedkoop.
Cees Goekoop, Fer van Duu
ren en Pieter van Vollen ho
ven. Zeven inzenders willen
Carel Goedkoop als burge
meester.
Een andere vraag. Heten de le
den van Leidens grootste stu
dentenvereniging 'gehaktbal
len', 'korfballen', 'meelballen'
of 'koorballen'7 'Gehaktbal
len' vonden 22 inzenders; ze
ven dachten korfballen en
nog eens zeven noemen de
Minerva-klantjes doorgaans
meelballen.
Een van de werknemers van
Fer van Duuren heeft nog
een boze korfbal aan de lijn
gehad. Meneer de student
koh het absoluut niet appre
ciëren dat zijn hoogst eigen
sociëteit in de quiz te kakken
werd gezet. De student wist
overigens het juiste ant
woord feilloos
Op voor de volgende ronde.
Wat zei burgemeester Pieter
van der Werff tydens het be
leg van Leiden(1572 1574)tot
de hongenge burgers7 'Op de
markt is uw gulden een daal
der waard' meenden negen
mensen Een enkeling ant
woordde 'Ze kenne de zenu
we knjge' of 'een ei hoort er
bij' Maar de overgrote meer
derheid koos voor 'mijn lijf
als lunchpakket'.
Enkele inzenders hebben"Kün
best gedaan om alle dertien
vragen fout te beantwoorden
Ellen de Best uit de Hugo van
Woerdenstraat antwoordde
dat 'de Muppets' Leiden van
1572 tot 1574 hebben bele
gerd en zij raadde dat de
Leidse veemarkt op het poli
tiebureau wordt gehouden en
dat Leiden elk jaar op 3 okto
ber Palmpasen viert Ellen de
Best kreeg toch een eervolle
vermelding; een deurmat De
slagzin "Fer van Duuren is de
langzaamste omdat. maak
te zij af met "omdat zijn per
soneel zo hard werkt dat de
fabrieken het niet aan kun
nen slepen". En dat vond
Christiaanse wel een goeie.
En Christiaanse kan zijn plezier
niet op met de slagzin om
dat dikke stront nog vlugger
legt" van Charles Callenbach
uit Leiderdorp. "Ook een
deurmat" giert Christiaanse
Hij 'legt' bijna zelf onder de
troostprijs van het lachen.
De familie Paagman uit het Ro
zenpad vulde de quiz 'Alle
Dertien Goed' ook feilloos
fout in ('Langs welke wig
vindt u Fer van Duuren'?
Antwoord van de Paagman -
nen: 'De Melkweg'. Uiteraard
was de burgemeester van
Leiden in de visie van de
Paagmannen niemand min
der dan Fer van Duuren en is
Tü Gardenicrs de echte naam
van de Zangeres Zonder
Naam). Ook een "slijtva»te"
deurmat voor deze familie
want ze had geen moeite met
de slagzin "Fer van Duuren
is de langzaamste, omdat,
hu ze ook niet alle dertien
goed heeft".
Mevrouw Van Gageldonk uit
Leiderdorp hcefl de hoofd
prijs gewonnen (een tapijt
naar keuze van 750 gulden)
Zij heeft alles netjes en goed
ingevuld met een slagzin er-
bu die loopt als een slechtge
legde trapmat: "omdateen
haastkarweitje niet kan voor
een mooi taputje'
Alle mensen die aan de quiz
hebben deelgenomen, heb
ben de oplossing bu Fer in de
winkel gebracht De een via
de Schiphollun of de Melk
weg. De ander via de Hooi
gracht of de Sesamstraat Fer
van Duuren had zondagmid
dag de uitslag bekend willen
maken via de bekende radio
piraat Star Maar de politie
rolde de radio net op tud op.
