Veel kritiek op benoeming
GeefluchtV
Geef geld. V
Deel van de PvdA
heeft geen oog
voor de realiteit
C
Werkgevers gaan niet
naar kabinetsgesprek
KRO ontkent onvoldoende
verzekeren freelancers
Intrekking extra
zendtijd wekt in
Hilversum woede
Voordracht Wiegel in recordtijd afgehandeld
ZATERDAG 17 APRIL 1982
..^AMSTERDAM (ANP) - Het
weekblad Vrij Nederland heeft
mpt het artikel "Het kan de om
roepen geen zak schelen of je
doodvalt" onzorgvuldig gehan
deld tegenover de KRO en zijn
medewerker Ad Langebent en
die hebben daarom recht op een
rectificatie.
Dat stelde de advocaat van beide
eisers, mr. C.H.R. Hulsenbek,
vrijdag in een kort geding voor
de vice-president van de recht
bank in Amsterdam tegen de uit
gever van Vrij Nederland, de bv
Weekbladpers en de hoofdredac
teur van het blad, Rinus Ferdi-
nandusse.
Het bewuste artikel is verschenen
in VN van 3 april en gaat over de
onzorgvuldige manier waarop de
omroepen hun medewerkers, en
met name de freelancers, zouden
verzekeren tegen molest bij
gvaarlijke reportages in bijvor-
beeld oorlogsgebieden. Zo zou
een KRO-ploeg in Biafra in 1969
onvoldoende verzekerd zijn ge
weest. In het stuk staat verder
dat Langebent, eindredacteur
van het KRO-actualiteitenpro-
gramma Brandpunt, in de Alles
Is Anders Show "goede sier"
maakte door te stellen dat zijn tv-
ploeg in El Salvador voor dui
zend gulden per persoon per dag
tegen molest was verzekerd. "Ie
dereen wist dat het de eerste
keer was dat zo'n hoge premie
Binnenland
Kort geding tegen weekblad
was betaald, maar niemand zei
het", aidus VN. Het blad meldt
daar bij dat Langebent enkele ja
ren geleden nog freelancers ver
klaringen liet ondertekenen,
waarin afstand werd gedaan van
eventuele schadeclaims op de
KRO.
Mr. Hulsenbek stelde dat de bewe
ringen in VN feitelijk onjuist
zijn. Het behoort volgens hem tot
de vaste gedragslijn van de KRO
zijn medewerkers, ook freelan
cers, behoorlijk te verzekeren.
Hij beaamde dat die laatsten wel
een verklaring moeten onderte
kenen waarin wordt afgezien van
schadeclaims in geval van ziekte
en ongeval omdat zij daartegen
zelf verzekerd dienen te zijn. De
KRO controleert dan of dat het
geval is. Tegen molest verzekert
de KRO de mensen. In de polis
staat weliswaar dat dit is uitge
sloten, maar in een aanhangsel
wordt dat weer ongedaan ge
maakt, zo betoogde de raads
man.
Hij noemde de toon van het artikel
tendentieus en onwelwillend en
de wijze van voorstellen grie
vend, deformerend en schadelijk
voor de KRO en voor Langebent
persoonlijk. Hulsenbek wees er
nog op dat de KRO het weekblad
had gevraagd vrijwillig een recti
ficatie te plaatsen, maar dat was
geweigerd. Hij vroeg vice-presi
dent Assher dan ook een rectifi
catie op te leggen.
Zijn tegenpleiter. mr. G.J. Kemper,
betoogde dat voor het artikel een
groot aantal freelance omroep
medewerkers was ondervraagd,
die allen hun ontevredenheid
over de wijze van verzekeren van
de omroepen hadden geuit. Ook
KRO-medewerkers zouden dat
gedaan hebben.
Kemper verweet de omroepen on
zorgvuldigheid bij het verzeke
ren. Zo blijkt uit de verklaring,
die de freelancers bij de KRO
moeten ondertekenen volgens
hem niet dat molest wel verze
kerd is. Bovendien controleren
de omroepen, ook al door de
haast die er soms is. niet vol
doende of de freelancers zelf ver
zekerd zyn en zelfs niet of ze de
verklaring wel ondetekend heb
ben.
De raadsman toonde verder de po
lis van één van de mensen, die in
1969 voor de KRO naar Biafra
waren geweest. Daarin stond dat
het de ploeg op straffe van nietig
verklaring van de polis verboden
was oorlogshandelingen te
filmen, iets waar ze nu juist voor
gekomen was.
Hulsenbek reageerde daarop met
te zeggen dat dat in de praktijk
wel meevalt. "Het zal wel de be
doeling van die clausule geweest
zijn dat ze niet mochten mee
doen aan bijvoorbeeld een
stormaanval" aldus de KRO-
raadsman. Hij voegde daar overi
gens aan toe dat hij had geleerd
dat verzekering "gepantenteerde
oplichterij" is. waarbij vaak pas
bij het indienen van een claim
blijkt dat bepaalde dingen uitge
sloten zijn. Hij was van mening
dat de KRO aan zijn morele ver
plichtingen had voldaan.
Kemper hield echter vol dat de om
roepen slordig zijn met dit soort
zaken. Hij noemde het verder
flauw dat de KRO een kort ge
ding aangespannen had. terwijl
andere omroepen als de VARA
en de IKON met een ingezonden
brief hadden volstaan.
Uitspraak maandag 19 april.
DEN HAAG (GPD) - WD-fractieleider Hans Wiegel is per
1 juni a.s. benoemd tot de nieuwe commissaris van de
Koningin in Friesland. Het kabinet maakte gistermorgen
de voordracht voor zijn benoeming op, waarna koningin
Beatrix de benoeming vrijwel direct in een Koninklijk
Besluit bekrachtigde.
In Friesland is meteen al zeer nega
tief gereageerd op Wiegels be
noeming. Een vertrouwencom-
missie uit de Friese Staten had
donderdag nog een CDA-kandi-
daat by minister Van Thijn voor
gedragen. De meeste Friese poli
tici vinden dat Wiegel te weinig
affiniteit met Friesland heeft ge
toond. Ook de CDA-Tweede-Ka-
merfractie liet weten „zeer te
leurgesteld" te zijn.
Onverhoeds
De CDA-fractie vindt dat er onvol
doende redenen waren om af te
wijken van de voordracht van
een CDA-kandidaat. De fractie
spreekt van „onverhoedsheid in
de besluitvorming". In ruil daar
voor claimt het CDA nu al de vol
gend jaar vrijkomende post van
burgemeester in Leeuwarden,
nu overigens een PvdA-post.
Wiegel wordt de jongste commis
saris van de koningin van na de
oorlog. De WD-Tweede-Kamer-
fractie zal waarschijnlijk eind
volgende week een opvolger aan
wijzen. Wiegel zal daar zelf bij
zijn. Als meest serieuze kandida
ten voor het fractie- en oppositie
leiderschap worden genoemd de
kamerleden drs. Ed Nijpels (32),
drs. Neelie Smit-Kroes (40), mr.
Henk Koning (48) en drs. Rudolf
de Korte (44).
Met Wiegels benoeming heeft de
WD twee van de drie commissa
riaten in de noordelijke provin
cies in handen. Alleen Drenthe
heeft een PvdA-commissaris.
Premier Van Agt ggf gisteren toe
dat hiermee de afspraak uit het
regeerakkoord dat D'66'ers bij
benoemingen voorrang zullen
krijgen, is losgelaten.
Platgeslagen
De vertrouwenscommissie uit de
Friese Staten, die een keuze
heeft gemaakt uit een lijst van
gegadigden voor de functie, en
vertegenwoordigers van de di
verse fracties reageerden vrijdag
verbaasd op de benoeming.
„Ik ben verbijsterd. Ik vraag mij af,
of het al niet beslist was vóórdat
de commissie bij minister Van
Thijn kwam", zei de CDA-frac-
tieleider in de Friese Staten en
voorzitter van de vertrouwens
commissie, mevr. Diewke de
Graaf-Nauta. Donderdagmiddag
nog was die commissie bij Van
Thijn op bezoek. „Wij zijn com
pleet platgeslagen, gewoon voor
de gek gehouden".
De vertrouwenscommissie zou in
Den Haag oud-minister Wil Albe-
da hebben aanbevolen. Van
Thijn had wel gezegd dat hij. bui
ten de lijst om, nog een voor hem
„zwaar wegende" kandidaat had.
Mevr. De Graaf zei het jammer te
vinden dat het CDA deze post
kwijtraakt. „Je krijgt in het
Noorden een scheve verhouding
met twee WD-c
land beste kandidaat, van welke
partij dan ook. „En dat was voor
•ons beslist Wiegel niet". Namens
D'66 noemde André van der Hei
de de benoeming „onbegrijpe
lijk". D'66 had een eigen kandi
daat, ook al ontkende premier
Van Agt vrijdag het bestaan
daarvan. Het is drs. Minne Dijk
stra, „die bovendien de steun
had van de Friese culturele we
reld. En wat heeft Wiegel? Een
leuk huisje in Ee, maar dat is dan
ook alles", aldus Van der Heide.
De Friese PvdA-top stuurde vice-
premier Den Uyl vrijdag vóór het
begin van de ministerraad het
volgende telegram: „Wijzen be
noeming Wiegel af. Verzoeken
met klem advies vertrouwens
commissie te volgen". Het
hoofdbestuur van de Frysk Na-
sjonale Partij heeft de minister
raad ook een telegram gestuurd.
„Wiegel moeten wij hier niet heb
ben. Het Friese volk vraagt een
andere. Zijn laagdunken over on
ze cultuur en taal, zijn mislukte
burgemeestersbenoemingen,
zijn gemeentelijke herindeling
en zijn centralistische instelling,
zouden hier ruzie en verbijste
ring geven", stond daarin. Ir.
Geeske Krol-Benedictus, fractie
leider van de FNP: „Er is duide
lijk gezegd dat er een commissa
ris moet komen die moet hebben
aangetoond dat hij voor het be
vorderen van het Fries is. Als mi
nister van binnenlandse zaken
heeft Wiegel daar geen blijk van
gegeven".
Pais naar EIB
DEN HAAG (ANP) - De voormali
ge minister van onderwijs, dr. A.
Pais, wordt mogelijk vice-presi
dent vn de Europese Investe
ringsbank (EIB). Minister Van
der Stee van financiën zal mede
namens zijn Belgische ambtge
noot op de jaarvergadering van
de raad van gouverneurs van de
bank in juni de voordracht voor
deze benoeming doen, aldus een
mededeling van het ministerie.
Hans Wiegel en diens nieuwe echtgenote - vorige week trouwden zij - bewonderen in gezelschap van de
kinderen Eric (7) en Marieke (5) een bloemstuk, dat gisteren na het bekend worden van zijn benoeming tot
Commissaris van de Koningin in Friesland thuis in Amerongen werd bezorgd.
Voetbal - Huub Stevens, reeds ze
ven jaar bij PSV, heeft gisteren
zijn contract met twee jaar ver
lengd.
Voetbal - Telstar-speler Nan is
door de tuchtcommissie van de
KNVB naar aanleiding van zijn
rode kaart geschorst voor vier
wedstrijden.
ADVERTENTIE
Steun het Astma fonds.
Eerst uitgewerkte Voorjaarsnota
DEN HAAG (GPD) - De werkge
vers zullen zich afzijdig houden
van het gesprek dat een delegatie
uit het kabinet dinsdagavond
De PvdA-fraktieieider in de Friese
Staten, Jöhanneke Liemburg, zei
vrijdag dat de commissie ge
zocht heeft naar de voor Fries-
HILVERSUM (GPD) - De beslis
sing van minister Van der Louw
om geen extra zendtijd te ver
strekken nu Veronica per 1 okto
ber B-omroep zal worden, is hard
aangekomen in Hilversum. Dit
bleek vrijdag duidelijk uit de
reacties tijdens de NOS-be-
stuursvergadering. Er rijzen gro
te organisatorische problemen
nu de zendtijdverdeling zo kort
voor het begin van het nieuwe te
levisieseizoen geheel op de hel
ling moet.
Advertentie
Sommige bestuursleden hanteer
den een nogal krachtig taalge
bruik om hun onvrede kenbaar
te maken. Drs. Cees Baay
(TROS) stelde vast dat er sprake
is van „een rotzooitje". Veronica-
man Bordewijk sprak van ..een
uitermate treurige situatie". Te
levisiecommissaris Richard
Schoonhoven vond dat er sprake
is van „vooroorlogse toestan
den". Hij doelde daarmee op het
feit dat het nieuwe zendschema
waarschijnlijk niet eerder dan in
september aan het bestuur kan
worden aangereikt.
NOS-voorzitter Eric Jurgens vroeg
zich af of men zich op het minis
terie van CRM wel voldoende
heeft gerealiseerd wat de neven
effecten voor de omroep zijn van
deze beslissing. „Er zal een har
tig woordje met CRM moeten
worden gewisseld", aldus Jur
gens.
met de vakbeweging voert over
de bezuinigingsmaatregelen
waartoe het eind vorige week be
sloot bij het voorbereiden van de
zogenoemde Voorjaarsnota. De
ondernemersorganisaties willen
eerst de compleet uitgewerkte
nota zien en zullen zich dan nog
niet tot het kabinet maar tot de
Tweede Kamer wenden.
Een en ander wordt de ministers
meegedeeld in een brief die de
werkgevers, optredend in het
verband van de Raad van de
Centrale Ondernemingsorgani
saties (RCO), gisteren hebben
verstuurd. Ze stellen daarin nog
eens vast dat hun „grote Zorgen
ten aanzien van een verdere fi
nanciële verzwakking van het
Nederlandse bedrijfsleven be
paald niet zijn weggenomen".
Het initiatief tot het gesprek van
dinsdagavond werd eerder deze
week genomen door de FNV, die
nog voor het weekeinde een ge
sprek met het kabinet of een de
legatie daaruit verlangde. Het
CNV sloot zich bij dat verzoek
aan, zij het niet op de zo korte
termijn als de FNV wenste
De werkgevers voelen zich overi
gens ook niet formeel voor het
gesprek uitgenodigd; zij be
schouwen het overleg als een ge
baar van het kabinet in reactie op
het verzoek van de FNV. Mocht
er alsnog een officiële uitnodi
gingsbrief komen, dan zullen dé"
werkgeversbonden niet dwars
gaan liggen. „Maar we verwach
ten zo'n uitnodiging niet", aldus
een woordvoerder.
Export Argentinië
blijft verzekerd
AMSTERDAM (ANP) - De Neder-
landse Credietverzekering Maat
schappij (NCM) blijft vooralsnog
exporten vanuit ons land naar
Argentinië verzekeren "De si
tuatie is daar nog onzeker en het
is niet onze gewoonte om acuut
te reageren. Daarbij komt dat bij
eventuele oorlogshandelingen
Argentiië zelf waarschijnlijk bui
ten schot blijft", zo zei algemeen
directeur mr JW. Hoobroeckx
gisteren bij de presentatie van
het jaarverslag. Bij de NCM is
voor ongeveer 2 miljard gulden
aan transacties verzekerd, die di
rect betrekking hebben op Ar
gentinië.
ADVERTENTIE
Onaanvaardbaar. Onmogelijk.
Ondenkbaar. Niets lijkt te
genwoordig zo veranderlijk
als de PvdA. Wat een week
geleden bij monde van partij
voorzitter Max van den Berg
nog niet acceptabel was (een
verdere aantasting van de
koopkracht van de minima)
en fractieleider Wim Meijer
voor niet mogelijk hield, kun
nen de socialisten zich nu
nog slechts niet indenken.
Tussen „onaanvaardbaar" en
„ondenkbaar" ligt een grote
re ruimte dan Van den Berg
de goegemeente gisteren in
alle vroegte wilde doen gelo
ven. Dat het PvdA-bestuur 14
uur vergaderen nodig had om
tot een eensluidende verkla
ring te komen, spreekt boek
delen over de verdeeldheid in
dat bestuur.
Eensluidend was allerminst
eensgezind Het akkoord in
het kabinet over de Voor
jaarsnota lijkt de socialisten
uit elkaar te drijven. Tot nog
toe wisten zij de klappen die
zij moesten incasseren (loon
maatregel. ziektegeld. verkie
zingsnederlaag) eendrachtig
op te vangen. Samen achter
Den Uyl. was het motto.
Het feit dat PvdA-ministers en
de meerderheid van de
PvdA-Tweede-Kamerfractie
nu akkoord zijn gegaan met
forse bezuinigingen, met aan
tasting van de koopkracht
van de minima en met een
herziening van het sociale ze
kerheidsstelsel (het kostwin
nersprincipe komt er on
weerstaanbaar aan), heeft de
reeds bestaande verwarring
in de PvdA-gelederen ver
groot.
CDA-juk
Schaamlap
Een deel van de partij, onder
aanvoering van Van den
Berg, vindt dat de PvdA nu
voldoende onder het CDA-
juk is doorgegaan. Er is ge
noeg ingeleverd en het is tijd
om nu ergens een grens te
trekken. De beperking van
het koopkrachtverlies voor
ALLE minima tot één pro
cent is voor hen die grens.
Na inlevering van zowat alle
strijdpunten uit het PvdA-
verkiezingsprogramma
„Weerwerk" zien zy dit als de
laatste strohalm voor de ge
loofwaardigheid van de par
tij. „Dat is de afspraak uit het
regeerakkoord, en die moet
ook het CDA nakomen", zei
Van den Berg gistermorgen.
Dat klinkt mooi. maar in de po
litiek gaat het niet alleen om
(gedateerde) afspraken en be
loften, maar ook om wat
daarvan realiseerbaar is. Ge
voel voor realiteit is nooit het
sterkste punt van de socialis
ten geweest, en nu zelfs de
laatste dagdromen uit Weer
werk wreed worden ver
stoord, weten zij niet meer
hoe te re(a)geren.
Den Uyl
Weerwerk garandeerde nog dat
de koopkracht voor de mini
ma niet door de nullijn heen
zou zakken. Op het PvdA-
verkiezingscongres van fe
bruari vorig jaar was de enige
die vooruit blikte Den Uyl
zelf. Hij sloot zich aan bij de
wensen van zyn congres,
„maar tot het onmogelijke is
niemand gehouden", klonk
toen zijn waarschuwing
Wat de PvdA toen wilde, is nu
inderdaad onmogelijk geble
ken. De verlangens uit het
Pvd A-verkiezingsprogram
ma waren gebaseerd op een
economische groei van 2,25
procent. De werkelijkheid
ligt zeker 1.5 procent lager
Dat is een keihard, onweer
legbaar feit dat Van den Berg
c.s. niet willen erkennen.
De omstandigheden zyn veran
derd. en daarom kan oud-in
formateur minister De Ko
ning deze week in Vry Neder
land ook tot de nauwelijks
weerlegbare conclusie ko
men dat in feite het Bestek
'81-beleid van het vonge
(CDA-WD)-kabinet wordt
voortgezet. Van Agt voert nu
met de PvdA in het kabinet
het beleid uit dat met de
WD niet lukte.
PvdA'ers hebben daardoor
nogal de indruk gekregen als
schaamlap voor een ordinair
bezuinigingsbeleid te wor
den gebruikt Dat moge zo
zijn en Van Agt wekt nau
welyks de indruk dat het an
ders is - maar feit is dat het
beleid ook met een stérke
PvdA in het kabinet er nau
welijks anders zou uitzien, of
zelfs maar zou kunnen uit
Handhaving van de koop
kracht voor alle minima op
min 1 procent gaat de schat
kist vele honderden miljoe
nen guldens kosten. Dat geld
is er niet zomaar en kan dus
alleen gevonden worden
door ergens anders te
snoeien. De alternatieven zyn
beperkt. Eén ervan - en mo
gelijk het enige - heeft pre
mier Van Agt m zyn brief aan
de Tweede Kamer al aange
geven als voor volgend jaar
niet een vorm van kostwin
nersprincipe wordt aanvaard,
zullen alle uitkeringen gekort
worden.
Het kostwinnersprincipe is in
feite de vastlegging van het
feit dat alleen de echte mini-
nimum-uitkenng meerdere
personen moeten onderhou
den - een zekere vorm van
koopkrachtgarantie kennen.
De alleenstaande minimum
loner moet dan extra inleve
ren, evenals iedereen die
meer dan het minimum ver
dient.
Ontkoppeling
Het besluit om op ALLE uitke
ringen te korten - in feite dus
de verfoeide ontkoppeling
van lonen en uitkeringen tot
stand te brengen - als die her
ziening van het sociale zeker
heidsstelsel niet doorgaat, is
een kabinetsbesluit. Dat de
PvdA-bewindslieden met dat
dreigement van Van Agt ak
koord zyn gegaan, bewyst
hoe hoog ook in hun ogen de
financiële nood van het land
gestegen is.
Omdat ook Den Uyl gezegd
heeft het kabinet te zullen op
breken als die ontkoppeling
er komt. is duidelyk dat ook
hij nu geen andere mogelyk-
held meer ziet dan te gaan
werken aan een uitkerings
stelsel, waarby niet langer de
positie van alle minimale uit-
kenngstrekkers is veiligge
steld. De koppeling zal dan
alleen nog maar op het aller
laagste niveau vaststaan
In feite is er maar één ander al
ternatief. maar dat verdient
die naam nauwelijks; een
(nieuwe) loonmaatregel, die
alle inkomens onder de in het
regeerakkoord afgesproken
koopkrachtgrenzen drukt.
Maar zo'n maatregel zou de
belastingopbrengsten nave
nant omlaag drukken en door
de verminderde koopkracht
ook het bedryfsleven van de
regen in de drup helpen.
Een algemene loonmaatregel
zal er bovendien al moeten
komen wanneer de styging
van de loonsom dit jaar de
overeengekomen 6.5 procent
overschrijdt. En dat is niet
denkbeeldig indien de koop-
krachtwensen van sommige
PvdA'ers worden gehono
reerd. Het mes snydt dan aan
twee kanten en erg diep.
Klem
Den Uyl en zyn ministers zitten
dus klem. Maar in tegenstel
ling tot Max van den Berg
wyten zij dat niet alleen aan
het CDA. Natuurlijk, het
CDA heeft maximaal gebruik
gemaakt van zijn machtspo
sitie in het kabinet, maar de
sociaal-economische en fi
nanciële realiteit kunnen de
christen-democraten óók niet
naar hun hand zetten.
Een deel van de PvdA blykt
daar totaal geen oog voor te
hebben. Het is onthullend
om mensen als de Utrechtse
gewest-voorzitter Giep Haag
oort, een soort Van den Berg-
in-de-dop. te horen roepen
dat de PvdA uit het kabinet
moet stappen en dat de socia
listen niet bang hoeven te
zyn om de kiezers tegemoet
te treden
De koopkracht voor de minima
lykt een aardig verkiezings
thema. maar wat Haagoort en
de zynen vergeten is dat een
kabinetscrisis 1982 voor de
bestrijding van de economi
sche problemen tot een verlo
ren jaar zal maken, zoals ook
1981 verloren ging
Die problemen worden in de
tussentyd alleen maar groter
en de mogelijkheden om dan
alsnog die koopkracht over
eind te houden minimaal.
Nog afgezien van de vraag of
de PvdA dan wel weer op
nieuw aan de bak komt (een
CDA-WD-alternatief lonkt
immers), is dan niets bereikt
behalve uitstel van executie.
En moeten de schone handen
toch weer vuil gemaakt wor
den.
HANS DE BRU1JN
Steun het Astma fon3s.
