c
c
Het ingetogen werk
van Nel van Lith
Laurens Coster alsnog erkend?
1
ludcl l
Veelbelovend
ensemble in
Taffeh-zaal
Vijftig jaar
vermaarde
Bluebell
Girls
L V
X'
W.-vV V1
-( Kuns'
Als uitvinder boekdrukkunst
WOENSDAG 14 APRIL 1982
LONDEN (GPD) - Wereldwijde
erkenning als uitvinder van de
boekdrukkunst. Dat wacht de
Haarlemmer Laurens Coster,
als een expert van het veiling
huis Sotheby's in Londen ten
minste gelijk krijgt.
De expert, dr. De Hamel, heeft de
afgelopen dagen met stijgende
verbazing de twaalf in rode inkt
gedrukte letters bestudeerd die
voorkomen op een manuscript
uit 1430. Dat manuscript maakt
deel uit van een verzameling
handschriften, die in juni onder
de hamer zal gaan.
Het manuscript is gemaakt in
Haarlem, en er komen miniatu
ren in voor die zijn gemaakt
door de Nederlandse schilder
Nicolaas Brouwer, of door leer
lingen van zijn school. Verras
send zijn de hoofdletters, waar
van er twaalf voorkomen in
hoekjes van het manuscript.
Die hoofdletters zijn gedrukt, en
dat maakt het onwaarschijnlijk
dat de Duitser Gutenberg dege
ne is geweest die de boekdruk
kunst heeft uitgevonden. De
eerste gedrukten van Guten
berg namelijk dateren uit 1450.
Tot dusver is aangenomen dat
deze drukwerken de oudste ter
wereld waren.
Derhalve staat de Duitser bekend
als de uitvinder van de boek
drukkunst, dat wil zeggen:
overal ter wereld, behalve in
Nederland. Daar is steeds volge
houden dat Laurens Coster uit
Haarlem de eerste was.
Volgens het Nederlandse verhaal
zou Coster, vlak nadat hij de
boekdrukkunst had uitgevon
den. zijn gestorven. Een van zijn
leerlingen zou naar Duitsland
zijn getrokken, het procédé aan
Gutenberg hebben verteld, die
het drukken verder perfectio
neerde.
Dit Nederlandse verhaal is elders
in de wereld door deskundigen
steeds met een korreltje zout ge
nomen. Die deskundigen zien
het Nederlandse verhaal als een
soort volkslegende, en wijzen
erop dat er geen gedrukte
werken van voor 1470 uit Neder
land bekend zijn.
De vondst van De Hamel - Sothe
by's veilt de manuscripten op
verzoek van de Zuidduitse
prins Furstenberg betekent
echter, dat Coster wel eens na
550 jaar alsnog erkenning als
uitvinder van de boekdruk
kunst zou kunnen krijgen.
P/ C!NA 25
LEIDEN Het Leidse Rijksmu
seum van Oudheden stelt zo nu
en dan de TafTeh-zaal beschik
baar aan opkomende musici.
Zo trad gisteravond het Haarlems
Blazersensemble o.l.v. Piet Ho
ningh, soloklarinettist by het
Congresgebouworkest, op Dit
ensemble bestaat uit een groep
jonge musici die zich sedert 1976
toelegt op het spelen van kamer
muziek
Naast de bekende werken spelen
de musici ook nog niet gepubli
ceerde composities. Vermeld
moet worden dat de toegang tot
het concert gratis was en dat het
tot stand kon komen wegens het
enthousiasme en de grote mzet
van de leden.
Het concert werd geopend met het
Oktett op. 103 van L van Beetho
ven. De eerste indruk was dat het
ensemble heel ontspannen en
fris musiceert. In het Andante
was een leuk samenspel tussen
de fagottisten en de hobo's. Bui
ten deze instrumenten waren
nog 2 klarinettisten. 2 hoornen,
en later ook nog 2 fluittisten, een
cellist, een contra bassist en een
trompet te horen Een majes
tueus Andante weerklonk in Oc-
tuor pour instruments d vent van
Claude Pasra.
Na de 5de Symphonie van D. Mil-
haud volgde de Serenade op. 44
van A. Dvorék. naar myn mening
het hoogte punt van de avond.
Het samenspel en de klankkleur
eenheid vormde een boeiend ge
heel. Vooral het Andante, met in
het begin de brede tonen van de
cellist en bassist, vormden een
prachtige ondergrond
Hierna werd een enthousiast en be
kronende Finale ten gehore ge
bracht Dankzij de inspirerend.-
leiding van Piet Honing en de
stuk voor stuk talentvolle en veel
belovende musici heeft dit en
semble van niveau een goed con
cert gepresenteerd
CAECILE HOUTMAN
ASSEN - De provinciDrenthe
wil 200.000 gulden subsidie ge
ven aan het noodlijdende opera
gezelschap Forum uit Enschede.
Het exploitatietekort van Forum
voor het seizoen 1981 1982 be
draagt ruim dne miljoen gulden.
Hiervan neemt CRM de helft
voor haar rekening onder voor
waarde dat het resterende be
drag moet worden opgebracht
door de provincies Drenthe,
Friesland, Overyssel en Gelder
land.
LONDEN - De
wereldbekende
Bluebell Girls
bestaan alweer 50
jaar. Dat werd
gisteren tn de
Engelse hoofdstad
gevierd door de
Variety Club met een
feestelijke lunch.
Op de foto poseert de
oprichtster Margaret
Kellymet de
nieuwste generatie
Bluebells.
vr. za. en zo. van 13.30 - 17.30.
LEIDEN - Galerie Denise Stephan valt de eer te
beurt om als eerste het portret te kunnen expose
ren dat beeldhouwster Nel van Lith, in opdracht
van de Rijksvoorlichtingsdienst, van koningin
Beatrix heeft gemaakt. Het is de bedoeling dat
dit beeld in bronsafgietsels beschikbaar komt
om ten behoeve van openbare gebouwen en an
dere officiële en ook particuliere ruimtes te wor
den aangekocht.
In de Leidse galerie maakt dit beeld deel uit van
een expositie die bestaat uit 38 beeldhouwwer
ken van Nel van Lith en 24 etsen en tekeningen
van Dick van 't Wout. Een aantal voortreffelijke
portretten van o.a. collega-kunstenaars van Nel
van Lith laat op deze tentoonstelling zien hoe de
ze "gebonden" officiële opdracht zijn beperkin
gen aan de beeldhouwster heeft opgelegd. In te
genstelling tot de bezielde verbeeldingen van
haar collega's, is het koninklijk portret een inge
houden, nogal rigide afbeelding geworden. Ge
zien de eis van algemene toepasbaarheid van dit
portret is dat wel begrijpelijk. De kunstenares
lijkt zich daarvoor een compensatie te hebben
geschapen in twee kleine bronsjes, beide geti
teld: "in 't atelier". Zelfs in de schaduw van het
koninklijk portret, dat de tentoonstelling nogal
beheerst, zal het de oplettende kijkers niet moei
lijk vallen om in het model van deze bronsjes een
zeer bekende Nederlandse amateurbeeldhouw
ster te herkennen
Verder exposeert Nel van Lith bronzen portretten,
waarvan vooral die van haar eigen kinderen een
roerende ingetogenheid bezitten. Daarnaast zijn
de kunstenaarsportretten uitgesproken expres
sief; vooral die van het echtpaar Irmgard en Jan
Meefout. Van de vrije plastieken sprak bovenal
"De ochtend na het feest", die een kater van je
welste uitbeeld, mij erg aan. Een aparte serie vor
men de hardstenen beelden waarmee Nel van
Lith in de zeventiger jaren bezig was.
De etsen en tekeningen van Dick van 't Wout heb
ben het wat moeilijk om op de achtergrond van
Beatrix' "portret, dat tot 17 mei in Leiden wordt
tentoongesteld.
het grote aantal beeldhouwwerken op deze ten
toonstelling tot hun recht te komen. In zyn teke
ningen is Van 't Wout een knappe, vormvaste il
lustrator. In de etsen laat hij zich veel meer ken
nen als vrij kunstenaar die zoekt en werkt, niet
wetend waar hij zal uitkomen. Hij lijkt zijn weg te
zullen gaan vinden in de prachtige tonale sfeer
die zijn landschap-etsen een buitengewone aan
trekkelijkheid geven.
CLEMENS KORTENBACH.
Bioscopen
Leidse bioscopen
LUXOR (121239): "Banana Joe", da.
14.30,19.00 en 21.15 uur. Zo. 14.15,16.30,
19.00 en 21.15 uur, al.
CAMERA (124919): "Stripes"da. 19.00
en 21.15 uur; paasdagen en zaterdag en
woensdag ook 14.30 uur,al.
Nachtvoorstelling: "Interiors", vrij en
za 23.30 uur, 16 jr.
LIDO 1 (124130): "Evil under the sun",
da. 14.30, 19.00 en 21.15 uur, paasdagen
ook 16.45 uur, al.
LIDO 2: "Het beest", da. 14.30, 19.00 en
21.15 uur, paasdagen ook 16.45 uur, 12
ook 16.45 uur, 12 jr.
STUDIO (133210): "Papillon", da. 20.00
uur, 12 jr.
Kindermatinee: "Pinocchio", da. 14.30
uur, paasdagen ook 16.45 uur.
TRIANON (123875): "An American we
rewolf in London", da. 14.30, 19.00 en
21.15 uur; paasdagen 14.15, 16.30, 19.00
en 21.15 uur. 16 jr.
REX (125414): "Meisjes die r
hun handen willen houden", da. 14.30,
19.00 en 21.15 uur; paasdagen 14.15,
16.30, 19.00 en 21.15 uur. 16 jr.
Nachtvoorstelling: "De prille lusten van
een tiener", vr. en za. 23.30 uur, 18 jr.
Bioscopen Alphen
(voor reserveringen 01720-20800)
EURO 1: "Das Boot", da. 13.30, 18.30 en
21.15 uur; paasdagen ook 16.00 uur, 12
jr.
Nachtvoorstelling: "Claudia's speciale
service", za. 24.00 uur, 16 jr.
EURO 2: "Nine to five", da. 21.00 uur, al.
Kindermatinee: "Frank en Frey", da
13.45 en 18.45, paasdagen ook 16.15 uur.
Nachtvoorstelling: "Spetters", za, 24.00
uur, 16 jr.
EURO 4: "Deathwish", da. 13.30, 18.45
en 21.00 uur. za. 13.30, 19.00 en 21.30 en
24.00 uur, paasdagen 14.00, 16.30, 19.00
en 21.30 uur,16 jr.
GREENWAY: "Raiders of the lost ark",
do., vr., ma., di. en woe. 15.30 uur, za.
16.00 uur, 12 jr.
"Endless love", do., vr., ma. di. en woe
19.30 uur. zo. 15.30 uur, al.
"Hoge hakken echte liefde", do, vr., ma.,
di. en woe. woe. 21.30 uur. zo. 18.15 uu-
r,16 jr.
Kindermatinee: "De fluit met de zes
smurfen", do., vr.,zo., ma., di. en woe.
13.30 uur, za. 14.00 uur.
Bioscopen Katwijk
(voor reserveringen 1718-74075)
CITY 1 "My bloody Valentine" da
14.45,18.45, en 21.15 uur, eerste paasdag
14.30, 16.45, 19.00 en 21 15 uur.al
CITY 2: "Het Omen", da. beh. (za en
woe) 14 45, 18.45 en 21.15 uur, eerste
paasdag 14.30, 16.45. 19.00 en 21.15 uur,
16 jr.
Kindermatinee: "Dik Trom knapt het
op", za en woe 14.30 uur.
CITY 3: "Vier vuisten hebben de tro
penkolder" da. 14.45, 18.45 en 21.15 uur,
eerste paasdag 14.30, 16.45, 19.00 en
21.15 uur, al.
CITY 4: "Sabine", da. 14.45, 18.45 en
21.15 uur, eerste paasdag 14.30, 16.45,
Exposities
Scheepvaart
Scheepvaartinformatie over
de grote en kleine vaart
kunt u van maandag tot en
met vrijdag telefonisch ver
krijgen via nummer
071-144941, toestel 218. Bel
len tussen 9 en 12 uur.
Café De Ouwe Vest - t/m 1/5, foto-ten-
toonstelling Berlijn 1981, fotografie:
Wim Lamboo en Theo v.d. Holst jr.
Galerie Denise Stephan - t/m 16/5, ten
toonstelling Dick van 't Wout etsen en
tekeningen en Nel van Lith beelden, vr,
za. zo van 13.30-17.30.
LAK-galerie, Academiegebouw, Rapen
burg 73, t/m 17/4, expositie foto's Win-
fred Evers, ma t/m vr 9-17 uur. LAK-
foyer, Levendaal 150, foto-expositie
Linda Roodenburg t/m 15/4 ma t/m vr
van 10-18 uur.
Denig, Henny Dijkstra, Jules
dere, Bert Groenendijk, Frans Hidde-
ma, di t/m vr van 13.30-17.30 uur. vr van
19-21 uur, za van 13-17 uur
Rijksmuseum voor Volkenkunde -
Steenstraat 1, t/m 3/10, "Indianen van
Mexico, Azteken in 't verleden, Nahua's
van heden", ma t/m za van 10-17 uur, zo.
en feestdagen van 13-17 uur.
Wassenaar - Auberge de Kieviet
Stoeplaan 27, t/m 28 april, expositie van
romantische bloemen- en vogelcreaties
van Wil v.d. Meulen, dagelijks van 9-12
uur en van 15-19 uur (beh. ma
Leiderdorp - Gemeentehuis, tot 4 mei,
expositie aquarellen van Adrienne Hoo-
genberk-den Tex. werkdagen van 8-17
uur en donderdagavond van 19-21 uur.
Ziekenhuizen
Ongevaliendienst
ziekenhuizen Leiden
Ongevaliendienst elke dag. Acade
misch Ziekenhuis behalve van
dinsdag 13 00 uur tot woensdag
13.00 uur (Diaconessenhuis) en van
vrijdag 13.00 uur tot zaterdag 13.00
uur (Elisabeth-ziekenhuis).
Bezoekuren
ziekenhuizen
Diaconessenhuis - doorlopende be
zoektijd van 16.00 uur tot 20.00 uur; met
uitzondering van
- de kinder- en jongerenafdeling: dage
lijks van 14.00 uur tot 19.00 uur.
- de afdeling intensieve zorg: uitsluitend
na overleg met het hoofd van de afde
ling.
Sportmedisch Advies Centrum:
blessurespreekuur: Elisabethzie-
kenhuis Leiderdorp, 's maandag:
van 19.30-20 30 uur.
Bezoekuren St. Elisabetb-Zlekenbuls:
Volwassenen: dagelyks van
14.00-14.45 en van 18.30-19.30 uur.
Klasse afd.: dagelijks van 11.15-
12.00 uur, van 14.00-14.45 uur en
van 18 30 19.30 uur.
Kraamafdeling: dagelijks van
11.15-12.00 uur (alleen voor echtge
noot) en van 15.00-16.00 uur en van
18.30-19.30 uur.
Kinderafdeling: dagelijks van
15.00-18.30 uur.
afdeling C.C.U. (hartbewaking) da
gelijks van 14.00-14.30 uur en 19.00-
19.30 uur.
Intensieve verpleging: dagelijks
van 14.00-14.30 uur en van 19.00-
19.30 uur.
Academisch Ziekenhuis
Voor alle patiënten (behalve kinde
ren) zijn de bezoekuren als volgt:
Elke dag: 14.15-15.00 uur en 18.30-
19.30 uur.
Avondbezoekuur afdeling Verlos
kunde 18.00-19.00 uur.
Praematurenafdeling dagelijks
van 14.30-14.45 uur en van 18.30-
18.45 uur.
Bezoek aan ernstige patiënten
wanneer voor ernstige patiënten
doorlopend bezoek wordt toege
staan kan de hoofdverpleegkundi
ge hiervoor speciale kaarten ver
strekken.
Bezoektijden Kinderkliniek:
Dagelijks: 15.00-15.45 uur en 18 30
19.00 uur.
(alleen voor ouders van kinderen kan er
een afwijkende tijd afgesproken wor
den met de hoofdverpleegkundige).
öezoektijden kinderafdeling:
Elke dag: 14.15-15.00 uur en 18.30
19.00 uur.
Alphen aan den Rijn
Rijnoord: le/en 2e klas 11-11.30
uur; 13.30-14.15 uur en 18.30-19.30
uur; 3e klas: 13.30-14.15 uur en
18 30-19.30 uur Kraamadeling
13.30-14.45 uur alleen voor echtge
noten 19-20 uur. Kinderafdeling
voor ouders 18.00-18.30 uur.
Geluidshinder
Schiphol
Klachten over geluidshinder var
vliegverkeer van en naar Schiphol
kunnen dag en nacht worden ge
meld bij het informatiecentrum
Geluidshinder Schiphol (tel. 020-
175000).
FRED BASSET /V/KC
jos/ee.v'.
- f Hier En hier zie!! Opgeblazen
J ballon met haar op!
BAKLAPPEN MET
Ook goedkoop vim als
bak <of biefitappen kunt
u geraffineerd hrrridrn
Overgiet 600 f bak lap
stukje wortel, «pek an
ui en fruit de «nippen
In I eetlepel boter of
■pekvet Voeg 1 eetlepel
fijngehakte peterselie
kruimeld blaadje lau
Giet er 2 (laren rode
koken Wrijf de -
de olie Laat deze
heet worden maar niet
meer koken Bind de
aaua desgewenst heel
klop er
geleide
lepels boter
de lapj.
langer dan
boven hoog
eventueel nog geleide
lUk enkele lepel* boter
door Hak de lapje*
Giet <3
l hete boter
n op Geef er
stokbrood b«i of ge
kookte nj»t
■MA BOM
leuius.
14 april 1982
Honderd jaar geleden stond in
de krant:
Te Amsterdam zijn 70 Russi
sche Joden aangekomen, die
voorlopig bij verschillende
Joodsche familiën gehuisvest
zijn. In de afgeloopen week zijn
te Nieuw-York meer dan vijf
tienduizend landverhuizers
aangekomen. Ongeveer twee
derden zijn Duitschers, velen
kwamen ook uit Rusland. Bijna
allen waren in het bezit van
geldde laagste som was tien
dollars, de hoogste vijfduizend
dollars.
Te Weenen is, op last der poli
tie, een vergadering ontbonden,
die door "christelijke handela
ren" bijeengeroepen was om de
belangen van den kleinen han
delsstand te bespreken, den
heer Von Schónerer, lid van het
Huis van Afgevaardigden, tot
voorzitter koos. maar blijkens
de rede van den eersten spreker
geen ander doel had dan eene
anti-semietenbewegmg uit tc
lokken. Een arbeider die den
commissaris van politie dankte
voor de ontbinding der verga
dering, werd door de hem om
ringende aanwezigen uit de
zaal gedrongen, en een ander,
die ten gunste nan de Joden
trachtte te spreken, werd vier
kant opgepakt en buiten de
deur geworpen
(Adv) Internationale Eieren-
handel Janvossensteeg 54. Lei
den, P.L Vuur. Groote afslag
van Eieren.
Vijftig jaar geleden
- In den D-trein Marset lle-Ge-
nève is een overval met beroo-
ving gepleegd Twee jongelie
den dwongen, dicht bij Valence,
vier reizigers in een eerste klas-
secoupé onder bedreiging met
revolvers tot het afgeven van
hun portefeuilles. De slachtof
fers waren twee Franschen. een
Zultteer en een Oogten rijker De
Oostenrijker tg door een gehot,
dat zijn hoofd raakte, gewond,
hij moest een cassette met geld
en andere voorwerpen van
waarde aan de roover» over
hand tg en, maar verzette zich
aanvankelijk De bandieten
trokken 2 K M voor Valence
aan n noodrem en sprongen uit
den trein. Later zijn ze door de
gendarmerie gearresteerd Het
geroofde buit bevond zich nog
in hun bezit.
