c
c
c
Afstandelijk spel
over de oorlogstijd
C
3
Stille week in Leidse theaters
Podiumblik
J-
irtuoos spel van "Benone Damian"
Kolossale uitvoering Messa da Requiem van Verdi
3
J
:£Vr
DINSDAG 6 APRIL 1982
Kunst
LEIDEN - Rond het Leidse thea
terleven is deze week een ver
bazingwekkende stilte inge
vallen. Heeft het LAK-thealer
in elk geval nog twee voorstel
lingen op het programma
staan, de Leidse Schouwburg
blijft voor en tijdens de paas
dagen potdicht.
Deze Podiumblik moet zich dan
ook beperken tot het voorbe
spreken van slechts de twee
LAK-voorstellingen. Donder
dag komt een 'oude bekende',
F Act. naar het Levendaal. F
Act is een onderdeel van de
Toneelraad Rotterdam. Jon
ge regisseurs krijgen bij deze
groep de kans onder zo goed
mogelijke omstandigheden
een 'grote' regie te doen. Mar
ten Oosthoek elders op deze
pagina meer over deze regis
seur) brengt het stuk 'Trans
port'.
Vrijdag staat de dans centraal
in het LAK-theater. De adspi-
rantengroep van het Neder
lands Dans Theater, 'De
Springplank', doet tijdens
LEIDEN/AMSTERDAM - Om
dat Marten Oosthoek na het
beeïndigen van zijn regie-op
leiding aan de Toneelschool
zelf het initiatief nam om een
plan in te dienen staat hij mo
menteel genoteerd als regis
seur van 'Transport', een stuk
van de Franse schrijver Mi
chel Deutsch. 'Transport' is
niet de eerste produktie die
Marten Oosthoek maakt. Eer
der regisseerde hij 'Gekleur
de Kralen', over het leven van
schrijfster Carry van Brug
gen, bij 'Splien' en deed hij
een amateurproduktie in En
schede. Bij F Act, het onder
deel van de Toneelraad Rot
terdam krijgt hij nu de gele
genheid de 'grote' regie te
doen van 'Transport'. F Act
speelt het stuk donderdag in
het Leidse LAK-theater.
- Waar gaat 'Transport' over, en
waarom juist dit stuk?
Oosthoek: "Het gaat over een
aantal mensen in het nog niet
bezette gedeelte van Frank
rijk, die met een Joodse on
derduikster te maken krij
gen. De oude vrouw die haar
in huis neemt, Anne, identifi
ceert zich zó met haar, dat ze
alle dingen nalaat die men
normaal zou doen om het
meisje te beschermen. Zo
verstopt ze haar bijvoorbeeld
niet. Als het meisje tenslotte
wordt opgehaald en op trans
port wordt gezet, gaat de
vrouw mee. De zuster en zwa
ger van Anne zijn daarente
gen bang voor hun eigen
hachje, en proberen zich van
het meisje te ontdoen.
Jean, een vriend van Anne,
heeft gekozen voor het verzet
en wordt vlak voor de depor
tatie van Anne en het meisje
gearresteerd.
Het verhaal op zichzelf is niet
zo opzienbarend, maar de
manier waarop het is ge
schreven wel. Het stuk heeft
een hele literaire vorm, met
name wat betreft het taalge
bruik, dat zorgt voor een af
stand tot het onderwerp. Ik
ben niet zo geïnteresseerd in
spectaculaire verhalen - het is
geen heroïsch verhaal, er zijn
geen helden of heldinnen.
Waar ik in geïnteresseerd ben
is wat er in de hoofden van
mensen omgaat, hoe hun
handelingen en gedachten
worden bepaald door oorlog
somstandigheden, het zoe
ken naar voedsel, de dreiging
van een deportatie".
- Hoe is het stuk ontvangen?
"Sommige mensen zijn teleur
gesteld omdat van Anne geen
heldin is gemaakt. Er zijn
mensen die de voorstelling te
koel, te afstandelijk vinden.
Anderen vinden haar juist
prachtig. Je speelt een beetje
in tegen het verwachtingspa
troon van oorlog, onderdui
kers en dus grote emoties.
Door het onderwerp roep je
bij mensen een verlangen
naar een grote emotie op,
maar die krijgen ze bij deze
voorstelling niet te zien. Ik
heb gehoord van mensen die
het prettig vinden dat de
voorstelling zo afstandelijk
is, omdat ze zich dan veel
meer kunnen voorstellen wat
er in een oorlogssituatie aan
gevoelens in je opkomen.
Veel beter dan wanneer een
actrice zou proberen dat in te
vullen, want dan zouden ze
het waarschijnlijk niet gelo-
Soms wordt de acteurs en mij
verweten dat we geen emo
ties künnen tonen, dat we
saai en slecht toneelspel ver
tonen. Maar het is juist een
enorm karwei om de emoties
er onder te houden. Acteurs
kunnen en willen best wel
geëmotioneerd spelen".
- Hoe is vorm aan de voorstel
ling gegeven?
"Zoals uit het voorgaande
blijkt, is er geen sprake van
realistisch spel. Door de af
standelijkheid kun je zeggen
dat het spel boven het realis
tische wordt uitgetild. Ook
het decor is niet realistisch,
er is niet een hele kamer op
gebouwd, maar er staan en
kele losse decorstukken: een
kast. een tafel, een buffet, en
zijn eigen toernee door het
land ook Leiden aan. Uitge
voerd worden 'Transfer'.
'And so on' en 'Dancing day
Laatstgenoemde dans komt
in de plaats van 'Chichester
Psalms'. De choreografie
wordt verzorgd door respec
tievelijk Judith Marcuse. Nils
Christe en Gerald Tibbs.
Scène uit "Transport": v.l.n.r
Catherine ten Bruggencate (de
(Anne).
ook de achtergrond kun je
nauwelijks realistisch noe
men".
"In de eerste plaats ben je na
tuurlijk afhankelijk van de
genen, die in deze periode
vrij zijn. Je kijkt wie er ge-
schikjlis om een bepaalde rol
te spelen. Toen Catherine ten
Bruggencate, de onderduik
ster, bij De Appel speelde
viel ze me op omdat ze altijd
meer afstand in haar spel
hield dan de andere acteurs.
Agaath Meulenbroek, de zus
ter, had ik voor het eerst in
Kleist gezien. Lous Hensen,
ze speelt Anne, en Jaap Don
selaar, de zwager, vond ik ge
woon goed én ze waren vrij".
JACQUELINE MAHIEU
VOORSCHOTEN - Een vermaard
Roemeens orkest, L'Orchestre
Folklorique Roumain "Benone
Damianspee'lde gisteravond in
de (overvolle) Marot-zaal van
kasteel Duivenvoorde Zes grote
muzikanten: de naamgever Be
none Damian (viool en accor
deon), Nicolae Pirvu (panfiui-
tist), Petre Marinescu (cimbalis-
te), Ion Cirstolu (taragot, klari
net. herdersfluit). Nistor Lacatis
(altviool) en Mihalache Scarlat
(contrabas) vormen een nauw
keurig samenwerkend ensem
ble. Ze letten bijna ongemerkt op
eikaars daden. Dit is nuttig im
proviseren. omdat ze zonder blad
spelen. Iemand introduceert een
thema, een motief en dan is ie
dereen. zogenaamd, vnj om zich
in speelse fantasie te laten gaan
In werkelijkheid is er niets vrij
Wat spontaan lijkt is streng ge
bonden in een perfect samen
doen.
De Roemeense volksmuziek, thans
folklore, werd altijd door Bulga
ren en Hongaren, met inbegrip
van zigeuners, beinvloed Wat we
nu hoorden, is een vervolmaking
tot het uiterste. Zonder twijfel
reizen er nog andere groepen
rond, maar beter dan deze ras-ar
tiesten musiceren lijkt nauwe
lijks mogelijk. Wat zij presente
ren, gaat de oude dorpskunst ver
te boven, al blijft de verwant
schap duidelijk. Het is een hoog
ontwikkelde cultuur van wat
heel vroeger spontaan opkwam.
Het is onbegonnen werk een de
tail-beschrijving te geven. Iedere
muzikant is goed genoeg om,
door de anderen begeleid en om
speeld, het alléén te doen. Ik be
grijp best, dat men de panfiuitist
wat nadrukkelijk noemt (het is
dan ook wel adembenemend
knap wat hij deed), maar zijn me
despelers waren, meen ik. zeker
niet minder Niemand van hen
hoeft zich boven de collega s ver
heven te gevoelen.
Het spel van deze muzikanten is
technisch virtuoos en voordrach
telijk overweldigend van muzi
kaliteit en zeggingskracht Dit
betreft niet slechts de verbazing
wekkende prestissimo-finales,
maar evenzeer de subliem mee
golvende begeleidingen van een
solist. En. om toch enkele opval
lende prestaties te noemen: de
bezeten muzikaliteit van de eer
ste violist, de bliksemsnelle ha
mertjes van de cimbaliste, het
van lispelen tot fel uithalen van
de panfiuitist Ovationeel ap
plaus was telkens de beloning
JOHAN VAN WOLFSWINKEL
Jan Vrijman
onderscheiden
DEN HAAG (ANP) - Do Ne
derlandse regisseur Jan Vrij
man heeft in Boedapest een
eerste prijs gekregen voor
zijn film "Wat is er met de
stad", een 39 minuten duren
de rolprent die hij maakte in
opdracht van het nationale
comité Europese stadsver
nieuwingscampagne
De prijs is toegekend op het ne
gende internationale festival
voor technische en industrie-
Ie films. De film van Vrijman
werd eerder onderscheiden
op festivals in Straatsburg en
Luik.
LEIDEN - Vanaf de uiterst zachte
celli-inzet tot en met het laatste
akkoord, zo'n 100 minuten later,
was de spanning tijdens de uit
voering van de Messa da Re
quiem van G. Verdi te snijden.
Het Landesjugendorchester
Nohrdrhein-Westfalen kwam,
onder leiding van een prachtig
dirigerende Martin Stephani, tot
ijzingwekkend expressieve re
sultaten. De jeugdige orkestle
den reageerden als één man/
vrouw op de direktie-aanwijzin-
gen; de klank, zeker van de strij
kers, was ongekend homogeen,
ook in de pianissimi.
De forte-passages waren, zeker in
de Hartebrugkerk, overweldi
gend, koor, orkest en solisten
zouden in een akoustisch "dro
gere" ruimte meer doorzichtig
heid hebben verkregen. Niette
min wende het oor aan deze
klankmassa en dit werd een on
derdeel van het dramatisch ge
beuren.
Van de vier Hongaarse solisten, al
le uiteraard operazangers, was
vooral de mezzosopraan Tamara
Takócs indrukwekkend. Haar
stem heeft een stralend breed
timbre, dat zowel in de hoogte
als de laagte glans houdt. Even
als de bas Séndor Sólyom-Nagy
zong zij haar partij dramatisch en
genuanceerd.
Sopraan Eva Andor was wisselend
van kwaliteit. Hoge tonen waren
niet altijd hoog genoeg en klon
ken soms wat schel; ook kon zij
echter verrassend lyrisch zijn.
Tenor Attila Fülóp was de zwakke
schakel van het solistenkwartet.
zijn stem miste nét de kracht en
de hoogte van de heldentenor,
waardoor hij de toevlucht most
nemen tot kopstem óf hu moest
forceren
Het koor "Stadtische Singgemein-
de Kleve", was vooral goed hoor
baar in de plotselinge a-capella
delen, (zoals in het eerste deel)
waaruit duidelijk de uitstekende
kwaliteit bleek haarzuiver.
evenwichtige koorklank, alert
reagerend Jammer dat het koor
achter het orkest verstopt was.
maar de opstelling is moeilijk an
ders te maken. Met een minuten
lange staande ovatie werden de
uivoerenden bedankt voor deze
kolossale uitvoering
ELLEN LOOYESTIJN
Bioscopen
Leidse bioscopen
LUXOR (121239): "Banana Joe", da.
14.30, 19.00 en 21.15 uur. Zo, 14.15,
16.30. 19.00 en 21.15 uur. al.
CAMERA (124919): "Stripes"da. 19.00
en 21.15 uur, al.
Nachtvoorstelling: "Everything you al
ways wanted to know about sex", vrij
en za 23.30 uur, 16 jr
Kindermatinee: "Peter en de vliegende
autobus", za, zo en woe 14.30 uur.
LIDO 1 (124130): "Evil under the sun",
da. 14.30 en 20.00 uur, al.
LIDO 2: "Papillon", da. 20.00 uur, 12 jr.
Kindermatinee: "Pinoccio", da. 14.30
uur. zo. ook 16.45 uur.
LIDO 3: "Die bleierne Zeit", da. 14.30,
19.00 en 21.15 uur. Zo. 14.30, 16.45,
19.00 en 21.15 uur, 16 jr.
LIDO 4: "De stilte rond Christine M.",
da. 14.30, 19.00 en 21.15 uur. Zo. 14.30,
16.45. 19.00 en 21.15 uur. 12 jr.
STUDIO (133210): "Lola", da. 14.30,
19.00 en 21.15 uur, zo. ook 16.45 uur,
16 jr.
TRIANON (123875): "An American we
rewolf in London", da. 14.30, 19.00 en
21.15 uur. Zo 14.15, 16.30, 19.00 en
21.15 uur, 16 jr.
REX (125414): "Love-in arrangement",
da. 14.30, 19.00 en 21.15 uur. Zo 14.15,
16.30, 19 00 en 21.15 uur, 16 jr.
Nachtvoorstelling: "Slavin van haar lus
ten", za. 23.30 uur, 18 jr.
Bioscopen Alphen
(voor reserveringen 01720-20800)
EURO 1: "Das Boot", da. 13.30, 18.30 en
21.15 uur. Zo. ook 16.00 uur, 12 jr., za.
ook 23.30 uur. 16 jr.
Bioscoop Voorschoten
(voor reserveringen 01717-4354)
GREENWAY: "Raiders of the lost ark'
do., ma., di. en woe. 20.00 uur, vr.
za. 19.30 en 21.30 uur. zo. 18.15
20.45 uur, 12 jr.
"Ik ben Joep Meloen", zj
uur, zo. tm. di. 15.30 uur. al.
"Luckv Luke en de 4 Daltons",
woe. 14.00 uur, zo. tm. di. 13.30
EURO 4: "Op de snelweg breekt de hel
los", da. 13.30, 18.45 en 21.00 uur, zo.
14.00, 16.30, 19.00 en 21.30 uur, al., za.
ook 23.30 uur, 16 jr.
Bioscopen Katwijk
(voor reserveringen 1718-74075)
CITY 1: "Aardbeving"da. 14.45, 18.45,
en 21.15 uur. al.
CITY 3: "The postman always rings twi-
ce' da. 14.45. 18.45 en 21.15 uur. 16 jr.
CITY 4: "Zeven moordspecialisten", da.
14.45. 18.45 e 21.15 uur, 12 jr.
Exposities
Scheepvaart
Scheepvaartinformatie over
de grote en kleine vaart
kunt u van maandag tot en
met vrijdag telefonisch ver
krijgen via nummer
071-144941, toestel 218. Bel
len tussen 9 en 12 uur.
Art-tea House - t/m 5/5, expositie Pierre
Alechinsky, di t/m za van 10-17 uur zo
van 11-17 uur.
Café De Ouwe Vest - t/m 1/5, foto-ten
toonstelling Bellijn 1981, fotografie:
Wim Lamboo en Theo v.d. Holst jr.
Galerie Denise Stephan - t/m 16/5, ten
toonstelling Dick van 't Wout etsen en
tekeningen en Nel van Lith beelden, vr,
za, zo van 13.30-17.30.
LAK-galerie, Academiegebouw, Rapen
burg 73, t/m 17/4, expositie foto's Win-
fred Evers, ma t/m vr 9-17 uur. LAK-
foyer. Levendaal 150, foto-expositie
Linda Roodenburg t/m 15/4 ma t/m vr
van 10-18 uur.
Denig, Henny Dijkstra, Jules
dere, Bert Groenendijk, Frans Hidde-
ma. di t/m vr van 13.30-17.30 uur, vr van
19-21 uur, za van 13-17 uur
Rijksmuseum voor Volkenkunde -
Steenstraat 1, t/m 3/10, "Indianen van
Mexico, Azteken in 't verleden, Nahua's
van heden", ma t/m za van 10-17 uur, zo.
en feestdagen van 13-17 uur.
Wassenaar - Auberge de Kieviet -
Stoeplaan 27, t/m 28 april, expositie van
romantische bloemen- en vogelcreaties
van Wil v.d. Meulen, dagelijks van 9-12
Leiderdorp - Gemeentehuis, tot 4 mei.
expositie aquarellen van Adrienne Hoo-
genberk-den Tex, werkdagen van 8-17
uur en donderdagavond van 19-21 uur.
Ziekenhuizen
Ongevallendienst
ziekenhuizen Leiden
Ongevallendienst elke dag Acade
misch Ziekenhuis behalve van
dinsdag 13.00 uur tot woensdag
13.00 uur (Diaconessenhuis) en van
vrijdag 13.00 uur tot zaterdag 13.00
uur (Elisabeth-ziekenhuis).
Bezoekuren
ziekenhuizen
Diaconessenhuis - doorlopende be
zoektijd van 16.00 uur tot 20.00 uur; met
uitzondering van
- de kinder- en jongerenafdeling, dage
lijks van 14.00 uur tot 19.00 uur
- de afdeling intensieve zorg: uitsluitend
na overleg met het hoofd van de afde-
Sportmedisch Advies Centrum:
blessurespreekuur: Elisabethzie-
kenhuis Leiderdorp, 's maandagr
van 19.30-20 30 uur
Bezoekuren SI. Elisabetb-Ziekenhuls:
Volwassenen: dagelijks van
14.00-14.45 en van 18.30-19.30 uur
Klasse afd.: dagelijks van 11.15-
12.00 uur. van 14.00-14.45 uur en
van 18 30-19 30 uur.
Kraamafdeling: dagelijks van
11.15-12.00 uur (alleen voor echtge
noot) en van 15.00-16.00 uur en van
18.30-19.30 uur.
Kinderafdeling: dagelijks van
15.00-18.30 uur.
afdeling C.C.U. (hartbewaking) da
gelijks van 14.00-14.30 uur en 19.00-
19.30 uur.
Intensieve verpleging: dagelijkf
van 14 00-14.30 uur en van 19.00-
19.30 uur.
Academisch Ziekenhuis
Voor alle patiënten (behalve kinde
ren) zijn de bezoekuren als volgt
Elke dag: 14.15-15.00 uur en 18.30-
19.30 uur.
Avondbezoekuur afdeling Verlos
kunde 18 00-19.00 uur
Praematurenafdeling dagelijks
van 14.30-14 45 uur en van 18.30
18 45 uur.
Bezoek aan ernstige patiënten
wanneer voor ernstige patienter.
doorlopend bezoek wordt toege
staan kan de hoofdverpleegkundi
ge hiervoor speciale kaarten ver
strekken.
Bezoektijden Kinderkliniek:
Dagelijks: 15.00-15.45 uur en 18.30-
19.00 uur.
(alleen voor ouders van kinderen kan er
een afwijkende tijd afgesproken wor
den met de hoofdverpleegkundige).
bezoektijden kinderafdeling:
Elke dag: 14.15-15.00 uur en 18.30
19.00 uur.
Alphen aan den Rijn
Rijnoord: le»en 2e klas 11-11.30
uur; 13.30-14.15 uur en 18 30-19 30
uur; 3e klas: 13.30-14.15 uur en
18.30-19.30 uur Kraamadeling
13.30-14.45 uur alleen voor echtge
noten 19-20 uur. Kinderafdeling
voor ouders 18.00-18.30 uur.
Geluidshinder
Schiphol
Klachten over geluidshinder var
vliegverkeer van en naar Schiphol
kunnen dag en nacht worden ge
meld bij het informatiecentrum
Geluidshinder Schiphol (tel. 020-
175000).
liET
DE-
i65TA
J
-i*L
Vroegec was
ik aoto bene de
enige in de buurt!
—0) -
O
Wat opvalt, hier is geen
enkel teken van
menselijke wezens! r"
- fC Hemelwat ^T_-
iS dat
-txr.
HONGAARSE
KAANTJES KOEK
Zoef 500 g H.w-m
maak er .-en kuiltje in
Snyd 500 g infi-numd
.jangewam-n hard
vet in «tukje* en bak d«
ze g.H-d uil ItewMf het
ml' di U uwe'melk m
theelepel auiker en 2d g
bloemkuiltje evenal» 8
eetlepel* vutte wijn, 10
fiout royaal r»-p«T. 100
g lachte boter en de
kaantje* Kneed dit al
Ie* lol een elattitch
deeg Uitrollen enkele
IV1NA BORN
<t&udc1 lieuius.
6 april 1982
Honderd jaar geleden stond in
de krant:
Dezer dagen overleed in
Frankrijk Jean Paul Lorry, een
der beste émailschilders aan de
Sèvres-porseleinfabriek. Zijn
eigenlijke naam was Paul Ber
nard, doch hij had dien verwis
seld sedert den moord op zijn
vader, dien men op zekeren och
tend met gespleten schedel te
bed vond. De vermoorde was,
voor de tweede maal, gehuwd
met een vrouw, oogenschijnlijk
van onbesproken gedrag doch
door den zoon van den moord
verdacht. Op voorstel van een
geneesheer onderzocht men de
oogen van het slachtoffer om te
ontdekken of zich op het net
vlies wellicht een afbeelding
vertoonde van wat de vermoor
de in zijn doodstrijd het laatst
had waargenomen, een mee
ning die bij sommigen bestaat
Nauwelijks had de geneesheer
in tegenwoordigheid van den
procureur-generaal de oogle
den van den doode geopend, of
mevrouw Bernard, die het eerst
in de starende oogen blikte,
deinsde met een kreet terug
haar eigen beeld stond in de oo
gen van den doode afgedrukt!
In één adem bekende de vrouw
de moordenares te zijn. Men
had haar echter misleid. De
zoon van den vermoorde had op
twee glazen kunstoogen de beel
tenis zijner stiefmoeder geë
mailleerd en de dokter had bei
de voorwerpen onder de oogle
den van het lijk aangebracht.
Door die list werd de moorde
nares tot bekentenis genoopt.
Vijftig jaar geleden
Naar uit Moskou wordt ge
meld, hebben de sovjel-regee-
ring en het bestuur van de com
munistische partij een gerechte
lijke vervolging laten instellen
tegen meer dan dertig directeu
ren van staatslandbouwbedrij-
ven, wegens wanbeheer. Hon
derd andere directeuren zijn
ontslagen, omdat de laatste ja
ren de veeboerderijen slechts 69
procent van het veelevertngs-
plan ten uitvoer hebben ge
bracht, u>at ernstige moeilijkhe
den heeft veroorzaakt in de
vleeschvoorziemng pan de jte-
den en de arbeidersgemeen
schappen De regeenng heeft
een reorganisatie ran alle vee
boerderijen legen 1 Augustus
gelast, waarbij men iw>ral tot
sphtstnp pan groote bedrijven
zal overgaan
