jm
3
"Lastige klant
wordt altijd het
best behandeld'
Mt
V*
ert?
C
Allergologie op
de schopstoel
Voorzitter
Kool stapt
op b ij
bibliotheek
Mmm
Auto slaat over de kop
4 Sn
Er lopen streepjes
door de tennismode
flCHTERGRONDI
ZATERDAG 3 APRIL 1982
LEIDEN In de acht jaar
van zijn voorzitterschap
heeft hij de bibliotheek
zien veranderen van de
'allerslechtste in Neder
land' tot de 'allermooiste'.
Gisteravond, ruim een
jaar na de verwezenlijking
van de nieuwe bibliotheek
aan de Nieuwstraat, nam
hij afscheid, iets dat hem
zeer aan het hart gaat.
"Maar zelf heb ik ook gele
den onder het bestuur van
mensen die op hun tach
tigste nog niet met stok
slagen waren weg te krij
gen".
De heer mr. F.G. Kool (67) stapt
volgens hemzelf dus terecht op
als voorzitter van het bestuur
van de Openbare Bibliotheek
Leiden. "Er moet maar eens een
frisse wind gaan waaien". Als be
stuurder heeft hij er een bewo
gen tijd meegemaakt. De nieuwe
huisvesting van het hoofdfiliaal
en verschillende nieuwe filialen
in de Leidse wijken moesten ge
realiseerd worden. "Mensen be
seffen vaak niet wat dat voor
spanningen meebrengt". Zelfs
een bestuurscrisis bleef de bi
bliotheek niet bespaard.
Het gesprek gaat meer over het be
sturen dan over boeken en lezen.
"Want wat wist ik nu helemaal
van een bibliotheek", zegt Kool,
terugdenkend aan acht jaar gele
den toen de Stichting Openbare
Bibliotheek werd opgericht. De
katholieke bibliotheek en Reu-
vens fuseerden en voor de nieu
we stichting werd een neutrale
voorzitter gezocht. Kool: "Mijn
vader was twintig jaar secretaris
geweest in de Amsterdamse bi
bliotheek. En als jochie mocht ik
boeken gaan lenen aan de Kei
zersgracht". Verder dan hetlenen
van boeken was Kools kennis
van een bibliotheek tot acht jaar
geleden echter niet gegaan.
Verrijkend
Zelf komt hij namelijk uit een heel
andere hoek. Kool studeerde
rechten in Leiden, waarna hij
een carrière tegemoet ging als
procuratiehouder en directeur
van verschillende bankvestigin-
gen. Zijn laatste functie vervulde
hij als directeur van een verzeke
ringsbedrijf in Amsterdam.
"Maar ik ben altijd geïnteres
seerd geweest in bestuursfunc
ties bij verenigingen. De vereni
gingen hebben zulke mensen no
dig en voor jezelf is het verrij
kend om ook eens ervaring op te
doen buiten dat bank- en verze
keringswezen".
Een 'uitdaging' was het voor Kool
om acht jaar geleden het voorzit
terschap van de bibliotheek op
zich te nemen. Twee bibliothe
ken werden één, en zijn taak was
het ook de mentaliteit één te ma
ken. "Toen ik kwam zag ik hoe
échter de Leidse bibliotheek
was. Verwaarloosd, niet door het
Leiden
I iii t ri *.i ff*1
personeel, maar door de over
heid. Als nieuw bestuur zijn we
toen begonnen met een beleids
nota te maken die we met veel
tam-tam hebben overhandigd
aan de toenmalige wethouder
Oosterman. We wilden duidelijk
stellen: dit willen wij en jullie
moeten nu eens wat doen".
De tijden zaten het bestuur mee.
Allereerst werd de wet op het bi
bliotheekwezen ingevoerd waar
door de personeelskosten voor
taan door de overheid werden
betaald. Eis van de overheid was
wel dat de bibliotheek dan aan
zekere eisen moest voldoen, en
dat waren nu net de eisen die het
bestuur zich ook al had gesteld.
"Dat was de eerste steun in onze
rug". Uitzicht op vervanging van
de slechte huisvesting aan de
Breestraat kwam er met de plan
nen voor restauratie van het Hee
renlogement aan de Nieuwstraat.
Dit monumentale pand zou spe
ciaal voor de bibliotheek worden
ingericht.
Gevolg was wel dat zodra de over
heid meer geld en aandacht aan
de bibliotheek besteedde, ook de
bemoeienis van de overheid gro
ter werd. Botste dat niet met de
opvattingen van Kool, die groot
voorstander is van particuliere
instellingen met een grote vrij
heid? "Nee, we hebben altijd
goed kunnen samenwerken met
de gemeente. Het is logisch dat
er een grote controle moet zijn
op zaken waar de overheid geld
insteekt. Maar laat dan wel het
initiatief altijd bij de instelling
zelf. Het is goed dat er tegen
woordig geen mensen van de ge
meente meer in het bestuur zit
ten. Zij moeten juist onafhanke
lijk kritiek kunnen uitoefenen op
een bestuur".
Botsing
Toch is het ook wel eens tot een
botsing tussen bibliotheekbe-
stuur en gemeente gekomen. Het
bestuur bleek niet bereid de op
brengst van het pand aan de
Breestraat, eens cadeau gedaan
aan Reuvens, in de pot te stop
pen voor de restauratie van het
Heerenlogement. Goed, zei de
gemeente, maar dan steken wij
ook geen geld meer in de bouw
van een nieuw filiaal voor de Me-
renwijk. Het personeel wilde
zo'n filiaal niet op het spel zetten
en diende een motie van wan
trouwen in tegen het bestuur.
Een compromis werd echter be
reikt voor het bestuur daadwer
kelijk zou aftreden: de opbrengst
van het pand aan de Breestraat
ging niet naar het Heerenloge
ment, maar werd in het Meren-
wijkfiliaal gestoken.
Kool vindt nu dat de zaken toen
nogal zijn opgeblazen. "Er was
een verschil van mening, en dat
mag. Ruzie is er nooit geweest".
Heeft het bestuur destijds het
vertrouwen van het personeel te
ruggewonnen? "Ja, er is een on
dernemingsraad ingesteld en
toen was eindelijk ook de kwes-
Mr. F.G. Kool, gefotografeerd bij
het Heerenlogement, de hoofdbi
bliotheek; "Buitenlanders worden
naar Leiden gestuurd als ze een bi
bliotheek willen bekijken".
iFoto Holvast)
tie van de inspraak goed gere
geld. Voorheen zaten er twee
personeelsleden in het bestuur,
maar dat was voor hen vaak ook
een moeilijke positie. Die ver
trouwensrelatie tussen bestuur
en personeel is toen makkelijk
hersteld, als je elkaar maar ziet
staan".
Dat de Leidse bibliotheek nu de al
lermooiste van Nederland is, een
uitspraak van minister Garde
niers, zul je uit de mond van
Kool niet snel horen. "Natuur
lijk, buitenlanders worden altijd
naar Leiden gestuurd als ze een
bibliotheek willen bekijken, dat
is een bewijs dat we een mooie
bibliotheek hebben. Maar je
moet nooit tevreden zijn, dan
glijd je af. Je kunt denken, moe
ten jullie nu nog klagen, maar
het is wel zo dat de lastigste klant
altijd het best wordt behandeld.
We hebben altijd moeten vech
ten om de achterstand in te ha
len, en dat gaat door tot er ook in
Zuid-Oost een filiaal staat".
Zwarte vlek
Zuid-Oost is de enige wijk van
Leiden waar nu nog geen biblio
theek staat, een witte vlek. Kool:
"Ik spreek liever van een zwarte
vlek". Als voorzitter zal hij de
bouw van dit filiaal echter niet
meer meemaken. Gisteravond
nam de bibliotheek op feestelijk
wijze afscheid van zijn voorzit
ter. Op het programma stonden
onder meer een lezing van Kees
Fens, 'Boeken lezen, dat nooit
meer' en een optreden van de
Sweet Wood Dixie Stompers.
CONNY SMITS
LEIDEN - Een 30-jarige Leidenaar is gisterochtend omstreeks half twaalf
met zijn auto tegen een boom gebotst. De man reed in zijn auto in de
Floris Versterlaan, in de richting van de vuilverbranding, toen hij door
onbekende oorzaak, van de weg raakte en tegen de boom botste. De
auto sloeg na de botsing over de kop. De man is na het ongeval overge
bracht naar het ziekenhuis. Naar het zich liet aanzien heeft de Leide
naar het er redelijk afgebracht. De auto is totaal vernield (zie foto).
ADVERTENTIE
Peuterspeelzaal
in De Margriet
LEIDEN Er komt een peuter
speelzaal aan de Drie-October-
straat in Leiden. Tegen het eind
van de maand hoopt het bestuur
van de nieuwe peuterspeelzaal
op de dinsdag- en donderdag
ochtenden te kunnen gaan draai
en in één van de lokalen van de
kleuterschool "De Margriet" van
het scholenkoppel "De Margriet;
3-october".
Volgens het bestuur van de kers
verse peuterspeelruimte werd
het na het houden van opiniepei
lingen in de buurt steeds duide
lijker dat er in de wijken Staal-
wijk, Tuinstadwijk en Vreewijk
behoefte is aan peuteropvang.
Een paar wijkbewoners sloegen
de handen in elkaar en gingen op
zoek naar huisvesting.
Het oog viel daarbij op een lokaal
van de kleuterschool "De Mar
griet".
Er zal voorlopig nog op twee och
tenden worden gedraaid, maar
bij voldoende belangstelling wil
het bestuur dit uitbreiden. Er
kunnen nog enkele kinderen
worden geplaatst. Voor informa
tie kan men bellen: 120302,
140839 of 133201.
LEIDSE £5?
MnnpwF£K jTt
LEIDEN - Een kijkje achter de
schermen van het modegebeu-
ren kreeg het publiek in de Waag
bij de openbare "moulage"-les
van Eduard van Rijn, docent aan
de modeacademie Charles Mon
taigne in Amsterdam. Hij liet
zien hoe van witte katoen een ja
pon of ander kledingstuk, op de
pop wordt gesneden en in elkaar
gezet. Dit is onderdeel van het
lesprogramma van de Amster
damse academie is vooral be
langrijk voor de leerlingen van
de couture-afdeling want alle
grote ontwerpers werken eerst in
witte katoen en gaan dan pas in
hun vaak kostbare stoffen snij
den.
De middaguurtjes van deze bijna
laatste dag van de Leidse Mode-
week werden gevuld met mode
show van Cecile Knapper en
haar leerlingen.
De mode-ondernemers van Nieu
we Rijn en Botermarkt kwamen
in de eerste show erg leuk voor
de dag. Van Gé en Gé kreeg de
weer goedgevulde Waag leuke
sportieve vrijetijdskleding te
zien. Vooral de pantalons met de
heel hoge taille, die wordt geac
centueerd door een koord, deden
het goed. Van Match (sportkle-
ding) toonden de twee dressmen
en de vijf mannequins vooral
tenniskleding. Kleding die zeker
niet meer alleen wit is maar ook
donkerblauw en rood mag zijn
en deze zomer zijn op het gravel
streepjes favoriet.
Sportief en klassiek in de Waag
Twee combinaties van Proveste e
combinatie met een gehaakte das.
i sportieve en een heel jonge blazer-
(Foto Holvast)
de Botermarkt met mooie rok of
broek-blazercombinaties in rood
en donkerblauw en een bijzon
der fraai geel driedelig gebreid
pakje. Maar een van de pronk
stukken uit de show kwam bij
Van Egmond van de Nieuwe
Rijn vandaan. Mannequin Mar
tha showde van deze modezaak
een prachtige leren broek die tot
net over de knie pofbroek was,
dus heel wijd en daarna als een
tweede huid om haar benen
sloot. Het was een pracht exem
plaar.
Stijl, klassiek zonder tuttig te zijn,
was de collectie die in de tweede
show aan bod kwam Deze kwali
tatief hoogstaande collectie
kwam by Riélandaan. En wie
dan denkt alleen maar voor wat
oudere vrouwen. Mis hoor, Riel
bet zien ook heel jonge kleding
b.v. in de matrozenstijl (knie
broeken. bermuda's en vrolijke
jurkjes) in huis te hebben By de
ze mooie kleding combineerde
de schoenen van Van Dalen heel
goed. Van Dalen liet o.m. een
paar prachtige gele sandalettes
zien met heel hoge hak met een
lange vetersluiting met kwastjes
maar ook een witte hooggehakte
collegeschoen. De kleding van
Vinke vormde het sluitstuk van
de show.
HENRIETTE
VAN DER HOEVEN
De vakgroep en de afdeling allergologie verbonden aan het Acade
misch Ziekenhuis Leiden worden opgeheven. Hoewel de direc
tie van het AZL nog moet beslissen ligt het niet in de lyn van de
verwachtingen dat zy afwykt van het standpunt van het facul
teitsbestuur
Dit betekent dat de duizenden patiënten, die deze polikliniek be
zoeken en die last hebben van allergische ziekten, hun heil er
gens anders moeten zoeken Een aantal heeft duidelyk stelling
genomen: deze patiënten kiezen voor een particuliere allergo-
loog m de omggving. Degenen die by het AZL willen blyven
zullen zich (naar gelang hun ziektebeeld) moeten wenden tot de
afdebngen keel- neus- en oorheelkunde, longziekten en huid
ziekten of voor de jongere patiënten kindergeneeskunde.
Hoe is het mogelyk dat anno
1982 een besluit over het op
heffen van de vakgroep en af
deling allergologie zo tot
stand kan komen"7 Ruim
veertien maanden hebben de
bestuurders van universiteit
en Academisch Ziekenhuis
de tyd gehad om tot een goe
de afwikkeling te komen En
dan presteren ze het toch nog
om de laatste twee maanden
pas 'echt' het een en ander te
gaan regelen. Daarnaast blyft
de vraag waarom een goedlo
pende kliniek allergologie
moet worden opgeheven
Het is weer duidelijk geworden
hoe ziekenhuis en faculteit
opereren. Onafhankelyk van
elkaar, maar naar buiten toe
als Heilige Tweeéenheid De
faculteit neemt het voortouw
en het ziekenhuis hobbelt
daar keurig achter aan On
derling beschuldigen ze el
kaar ervan debet te zijn aan
de opheffing
Wij schrijven januari 1982. Met
enige trots verklaart de direc
tie dat men met het innemen
van een standpunt wil wach
ten tot er een besluit is geval
len in de faculteitsraad. Alsof
het AZL een hele ander be-
sbssing nog zou willen ne-
Enkele weken later komt men
weer met het grootste gemak
terug op het eerder ingeno
men standpunt. Het interne
rumoer in het AZL moet de
kop worden ingedrukt. Er
volgt een mededeling in het
personeelsblad "Centrum"
Daarin verklaren directie en
bestuur dat ze naar aanlei
ding van het onderzoeksrap
port van de universiteit zelf
ook tot de conclusie zyn ge
komen dat de afdeling aller
gologie maar moet worden
opgeheven. Het voornaamste
argument van de faculteit
het wetenschappelijk onder
zoek een steviger en ook in
organisatorisch opzicht een
duidelijker plaats te geven in
de wetenschappelijke ont
wikkelingen, wordt klakke
loos overgenomen. Waar
blijft het rapport van het
AZL waarin wordt uitgelegd
wat de voordelen zijn voor de
patiënten"7 Het AZL waakt
toch ook over de patiënten
zorg?
Het lykt erop dat in een Acade
misch Ziekenhuis vaak
slechts naar kwalen en klach
ten wordt gekeken. De mens
als geheel telt daarin niet
mee. Sommige specialisten
zyn erop belust de grenzen
van hun eigen vakgebied zo
eng mogelijk te maken. Nie
mand moet zich daar mee be
moeien. Zodra deze 'medi
sche code' wordt doorbroken
is er ruzie. (Kijk naar de hart
chirurgen, anesthesisten en
cardiologen).
Prachtig onderzoek
Waarom wordt eigenlijk een
kliniek allergologie, waar
jaarlyks duizenden mensen
komen, om zeep geholpen?
Dat het om bezuinigingen
zou gaan, zoals sommige
mensen vermoedden, is door
het faculteitsbestuur en di
rectie van het AZL ontkend
Ook is er in het verleden
prachtig onderzoek gedaan.
Het voormalig hoofd, allergo-
loog Voorhorst, is in de hele
wereld bekend geworden om
zijn grensverleggend onder
zoek naar de huisstofmijt. En
wie kent niet de hooikoorts-
berichten van het Acade
misch Ziekenhuis Leiden
Toch geen zaken die het AZL
en de faculteit windeieren
hebben gelegd?
Het is heel begrijpelijk dat er
door een afdeling op gezette
tijden eens flink de bezem
wordt gehaald. Maar om nu
gelyk een afdeling, over de
hoofden van de patiënten en
personeel heen, op te heffen
dat gaat toch iets te ver
Dat patiënten daarover weinig
te zeggen hebben is allang
bekend, maar dat rapporten
van de desbetreffende afde
ling en adviezen van de Ne
derlandse Allergologen Ver
eniging terzijde worden ge
legd en als niet uitvoerbaar
worden bestempeld door een
onderzoekscommissie, is
toch erg kortzichtig. Zeker
als je nergens leest in het rap
port van de onderzoekscom
missie waarom er geen cen
trale afdeling allergologie
kan worden opgezet, waar de
specialisten van de afdelin
gen longziekten, huidziekten
en keel- neus- en oorheelkun
de een adviserende rol heb
ben.
Het is toch onvoorstelbaar dat
alléén voor wetenschappelyk
onderzoek op het gebied van
allergieën een vakgroep en
afdeling moeten wyken De
werkelyke reden achter hot
besluit is echter moeilyk te
achterhalen.
Uit eerdere verhalen met mede
werkers van de afdeling aller
gologie komt naar voren dat
de samenwerking met de drie
andere specialisaties zeer
slecht is Allergologie zit in
het AZL al een hele tyd op de
schopstoel Eigenlijk sinds
de afdeling in 1962 zelfstan
dig is geworden. Het is een
vak waar met een zekere min
achting tegenaan wordt geke
ken. De drie specialisten van
keel- neus- en oorheelkunde,
huidziekten en longziekten,
denken dit vak er dan ook
wel even by te kunnen doen.
De allergische patiënten, die
deze situatie al eerder heb
ben meegemaakt weten be
ter Van het kastje naar de
muur werden ze gestuurd. Er
ontstond by wijze van spre
ken een hemel op aarde toen
er een afdeling allergologie
verrees. En die wordt nu
weer afgebroken.
Na het vertrek van Voorhorst
(1979), die zijn territorium
voortreffelyk bewaakte (en
dat was nodig, blijkt nu),
heeft de faculteit haar kans
schoon gezien. De plaats van
de kroondocent werd niet op
gevuld Volgens voorzitter
G J Tammeling was er geen
allergoloog van allure te vin
den Het AZL sprong toen
nog in. In allerijl werd er op
kosten van het ziekenhuis
een nieuwe allergoloog be
noemd drs. P Widj«ya De fa
culteit ging door met plannen
maken en gaf hiermee toe
aan de wensen van keel-
neus- en oorheelkunde, huid
ziekten en longziekten, die
geen samenwerking duldden
met allergologie.
Zoethoudertje
Het aardige van alles is dat de
faculteitsraad zich in februari
81. overvallen door het be
stuur en zonder enige achter
grondinformatie, zich al voor
opheffing had uitgesproken.
Omdat er van de zyde van de
allergologen veel druk werd
uitgeoefend besloot, het be
stuur een onderzoekscom
missie in te stellen, die het
beleidsvoorstel op juistheid
moest gaan bekyken. In de
wandelgangen had men het
al over een "prachtig zoet
houdertje. dat de schyn van
democratie ophoudt"
Namens de directie van het
AZL verklaart J. Overeem
diezelfde avond nog voor 95%
achter de vakgroep allergolo
gie te staan en dat het een he
le zwakke stemming is ge
weest. "Ook wy hebben het
beleidsvoorstel van de facul
teit via de raadstukken moe
ten vernemen Voor ons is na
tuurlijk het eerste criterium
het veiligstellen van de pa
tiëntenzorg".
En dat criterium zal nog steeds
gelden De faculteit heeft dat
'keurig' voor het AZL gere
geld Nu alle patiënten wor
den verdeeld zal er een werk
groep in het leven worden ge
roepen. onder toezicht van
een begeleidingscommissie,
die ervoor gaat zorgen dat er
een overleg over de allergie-
patiënten komt Daar komt óf
ruzie van (samenwerken is
immers niet de sterkste kant)
óf de artsen komen niet opda
gen omdat er op dat moment
juist een spoedgeval is bin
nengekomen. Aan beide za
ken zou de werkgroep lang
zaam dood kunnen bloeden.
Het wordt pas echt spannend
als de plaats van de kroondo
cent inderdaad wordt opge
vuld door een allergoloog (de
faculteitsraad heeft zich voor
deze voorkeur uitgesproken
ondanks de waarschuwingen
van het faculteitsbestuur dat
zulks heel onverstandig is) in
plaats van door een longarts
met allergische kennis Want
deze allergoloog zal de dagc-
lykse leiding krijgen van de
werkgroep en dat zullen de
andere specialisten en facul
teitsbestuur toch niet hebben
bedoeld*7
SAS KI A STOELINGA.