Hulp voor industrie
c
Massaal boerenprotest
"Met vleesbesluit
is niet te werken
Beurs Amsterdam
3-
kort zakelijk
marktberichten
Varkens vinden stro t lekkerst
Krediet energiebesparende investeringen
In Franse hoofdstad
Onrust in slagerswereld
'Deel GAK-personeel in hogere loongroep"
Beursoverzicht
WOENSDAG 24 MAART 1982
Economie
Mond- en klauwzeer
De markt voor varkensvlees in de
gehele Europese Gemeenschap
dreigt ernstig verstoord te raken
door de in Denemarken uitge
broken mond- en klauwzeer. Dit
is gisteren gebleken uit het klem
mend beroeo dat het produkt-
schap voor vee en vlees in Rijs
wijk op minister De Koning van
landbouw en visserij heeft ge
daan om druk uit te oefenen op
"Brussel", hoofdzetel van de EG,
teneinde een steunmaatregel te
treffen.
Door de besmettelijke ziekte die
vorige week in Denemarken on
der varkens is uitgebroken, kan
dat land 25 procent van zijn vlees
niet meer kwijt aan afnemers als
Zweden en Noorwegen. De EG-
landen zijn in dit geval verplicht
de helpende hand te reiken en
wekelijks zo n 4000 ton varkens
vlees op te kopen. Volgens het
Rijswijkse Schap zal dat de
markt totaal ontwrichten.
Franse frank
Na de Belgische frank verkeert nu
de Franse frank in moeilijkhe
den. In kringen van de valuta-
handel wordt er ernstig rekening
mee gehouden dat de Franse va
luta binnenkort, het komende
weekeinde bijvoorbeeld, offi
cieel in waarde zal worden ver
minderd ten opzichte van de an
dere munten in het EMS. De
Franse minister van financiën,
Jacques Delors, spreekt tegen
dat daartoe plannen bestaan,
maar dat is gebruikelijk in derge
lijke situaties.
Franse vliegers
De vliegers van Air France hebben
opgeroepen tot een staking van
vier dagen, ingaande zaterdag,
om opnieuw te protesteren tegen
het besluit dat de Franse natio
nale luchtvaartmaatschappij
destijds heeft genomen om de
Boeing 737 te laten vliegen door
twee piloten. Bij andere lucht
vaartmaatschappijen heeft dat
nooit problemen opgeleverd
maar de vliegers van Air France
vinden dat er een derde man in
de cockpit aanwezig moet zijn
om veiligheidsredenen.
KNP
De werknemers van de vestiging
van de Koninklijke Nederlandse
Papierfabriek in Maastricht zijn
bereid om minder te gaan verdie
nen bij een kortere werkweek,
indien als gevolg van dat korter
werken het dreigende ontslag
van 340 werknemers in Maas
tricht kan worden afgewend. Dat
heeft een delegatie van de onder
nemingsraad van het bedrijf gis
teren gezegd tijdens een gesprek
met de vaste kamercommissie
voor sociale zaken en werkgele
genheid. De werktijverkorting
zou gestalte moeten krijgen door
van een vier-ploegendienst over
te gaan naar een vijf-ploegen
dienst, waardoor de werknemers
36 uur in plaats van 40 uur gaan
werken.
Enka
Bij de Enka-vestiging in Emmen
komen er honderd arbeidsplaat
sen bij. Dit is het gevolg van de
sluiting van de Enka-fabriek in
het Noordierse Antrim en' de
voorgenomen sluiting van de fa
briek in het Westduitse Kassei.
Voorlichter Wansink van Enka
heeft dit gisteren meegedeeld.
Groenteveiling.
Appels 1,52-2,11, aardappelen
0,18—0,33; andijvie 1,45—2,15; snijbonen
12,10-14,50; stambonen 16,90; kroten
12,= 18,=; postelein 0,65-0,16; prei
1.15-1,50; rabarber 1,60-3,50; spinazie
0,90—1,60; stoofsla 0,50; spruiten A 2,55;
spruiten B 1,80-2,27; spruiten D
2,65-3,25; uien 0,18-0,58; witlof
1,45-2,85; sla 0,25-0,55; peterselie 0,78;
raapstelen 0,33-0,38; radijs 0,89; selderij
0,27-0,56; paprika st. 0,43-0,62
DEN HAAG (GPD) - Mestvarkens in intensieve
veehouderijen kiezen voor „kamerbreed" stro.
Ze verkiezen deze gedorste korenhalmen ver bo
ven beton, houtkrullen of turf. Dit concludeert
drs. J. van Rooyen van de sectie Gedragsleer van
de Landbouwhogeschool in Wageningen uit een
onderzoek naar de reactie van varkens op hun
huisvesting, speciaal wat betreft de vloerbedek
king.
In de intensieve veehouderijen worden mestvar
kens op kale roostervloeren van beton gehouden.
Ze kunnen er ciet wroeten en hebben bij het lo
pen last van de spleten in de vloeren. Op deze
vorm van huisvesting is veel kritiek. Om te kij
ken of die kritiek terecht is, heeft Van Rooyen
onderzocht wat de varkens er zelf van vinden.
Van Rooyen ontwikkelde een hokkensysteem,
waarin duidelijk was vast te stellen dat het var
ken een bepaalde keus maakte. In het systeem
moesten de varkens steeds tussen twee hokken
met verschillende vloerbedekking kiezen. Van
Rooyens conclusie is dat het varken het liefst een
wisselende omgeving wil. Bijvoorbeeld overdag
houtkrullen en 's nachts stro. Dat bleek ook als
de keus tussen turf of houtkrullen werd geboden.
Het verbaast niemand dat een aarden bodem de
grootste voorkeur van de varkens had. Ze zijn
liever op aarde dan dat ze in een hok zonder aar
de dicht bij elkaar liggen. Stro is een goede twee
de. De betonnen roostervloer die nu in de inten
sieve veehouderijen wordt gebruikt, was het
minst populair.
"Schiphol
geliefd"
LONDEN (ANP) - Swissair is de
populairste luchtvaartmaat
schappij en Schiphol de geliefste
internationale luchthaven Dat
blijkt uit een opiniepeiling die de
'International Airline Passengere
Association' vorige herfst heeft
gehouden en waarvan het resul
taat gisteren in Londen werd be
kendgemaakt.
Voor de Britten was de uitslag ui
terst ongunstig de Londense
luchthaven Heathrow en de Bri
tish Airways' eindigden hele
maal onderaan.
AMSTERDAM (GPD) - De
Nederlandse Energie Ont-
wikkelings Maatschappij
(NEOM) en De Nationale
Investeringsbank (NIB)
introduceren een nieuwe
financieringsvorm voor
investeringen met een
energiebesparend karak
ter: het energiekrediet.
Beide instellingen willen hiermee
investeringen gericht op een we
zenlijke besparing op energie
kosten door of ten behoeve van
industriële ondernemingen be
vorderen. De NIB zal de onder
nemingen in financieel opzicht
beoordelen en het energiekrediet
verstrekken. De NEOM kijkt of
de investeringen energetisch ge
zien interessant zijn.
Op grond van een in 1980 gehou
den enquête schat de NEOM het
potentieel aan energiebesparen
de investeringen in de industrie
op zeker twee miljard gulden. Ze
komen echter niet tot ontwikke
ling, hoewel ze op zichzelf renda
bel zijn. Dat komt omdat het be
sparen op energie een activiteit
is die kennelijk niet behoort tot
het terrein waarop de interesse
van de ondernemer zich aller
eerst richt. Daar komt vaak bij
dat, zelfs al is de interesse voor
energiebesparende investerin
gen er wel, zijn financiële positie
zo is dat de ondernemer hiervoor
geen belasting van zijn kredietlij
nen kan hebben.
Groot potentieel
Met het energiekrediet hopen
NEOM en NIB nu energiebespa
rende investeringen in de indus
triële sector tot een bedrag van
één miljard gulden van de grond
te krijgen. Daarmee kan per jaar
een besparing van 750 miljoen
tot één miljard kubieke meter
aardgasequivalent worden be
reikt. Dat is ongeveer drie pro
cent van het verbruik.
Het initiatief haakt in op het be
sluit van de regering om van 1
februai 1982 tot 30 juni 1983 de.
energietoeslag van de wir te ver
dubbelen (tot 20 procent), om zo
ondernemingen te stimuleren
energiebesparende investerin
gen uit te voeren.
Om de financieringscapaciteit van
de ondernemingen zo min moge
lijk te belasten krijgt het energie-
krediet daarop afgestemde voor
waarden. Naast kredieten beho
ren overigèns ook deelnemingen
tot de mogelijkheden.
Bij de kredieten wordt ernaar ge
streefd voor de betaling van ren
te en aflossing geen groter beslag
op de kasstroom (winst plus af
schrijvingen) van de onderne
ming te leggen dan door het uit
voeren van de investeringen aan
energiekosten wordt bespaard.
Terugbetaling van het krediet
vindt plaats in een tijdvak van
vijf tot tien jaar.
Blanco krediet
Voor de kredieten wordt geen ze
kerheid gevraagd, het zijn dus
blanco kredieten. De voorwaar
de voor het verlenen ervan is wel
dat de vooruitzichten van de on
derneming uitzicht bieden op
rendement. De continuiteit van
de onderneming moet dus rede
lijkerwijs verzekerd zijn.
i het centrum van Parijs
(Van onze correspondent
Rudolph Bakker)
PARIJS - Boeren uit heel Frank
rijk en de overzeese gebieden de
monstreerden gisteren in de stra
ten van Parijs om aandacht te
vragen voor hun geldproblemen.
Het waren er meer dan 60.000. en
volgens de organisatoren meer
dan 100.000, die met traktors
voorop en aan het eindpunt op
gewacht door zes 'symbolische'
Nieuwe
frisdrank
Bavaria
LIESHOUT (ANP) - Bavaria bv in
het Brabantse Lieshout gaat een
nieuwe frisdrank 'DR. Pepper'
maken en bottelen. Daartoe is
gisteren een franchise-overeen-
komst gesloten met de dr. Pep
per Company uit Dallas. In de
VS is dit voor Europa nieuwe
drankje samen met twee cola-
merken de best verkochte soft-
drink.
Bavaria-directeur P. Swinkels ver
wacht te zijner tijd jaarlijks 25
miljoen liter van het nieuwe
drankje te kunnen afzetten. Ba
varia richt zich daarbij niet al
leen op de Europese markt, maar
sluit zelfs export naar het Mid
den-Oosten niet uit, aldus Swin
kels.
Door de nieuwe activiteit kan de
werkgelegenheid bij Bavaria de
komende jaren worden uitge
breid met 30 tot 50 banen.
koeien, cisten dat ze er maat
schappelijk niet op achteruit
gaan. De manifestatie speelde
zich af een week voor het jaar
lijkse landbouwdebat in Brussel,
waar de boeren een prijsverho
ging van hun produkten van 16,3
procent eisen. De EG zou niet
verder dan 9 procent willen gaan.
De Franse boeren hadden gerea
geerd op de oproep van de mach
tigste boerenvakbond, de
FNSEA, die daarmee tegelijk
wilde bewijzen dat ze de enige
waardevolle gesprekspartner
van de socialistische minister
van landbouw Edith Cresson
dient te zijn. Madame Cresson
had de FNSEA tegen de haren in
gestreken door na haar ambts
aanvaarding ook een aantal klei
nere (linkse en ultra-linkse) bon
den op haar ministerie voor be
sprekingen uit te nodigen. Daar
mee was het monopolie van de
rechtse FNSEA doorbroken.
Madame Cresson verklaarde na af
loop van de monsterbetoging,
die een deel van het Parijse ver
keer lamlegde, dat ze met het oog
op Brussel blij was met de mas
sale opkomst, maar er ten aan
zien van haar eigen standpunten
niet door van haar stuk te bren
gen was. Ze stelde overigens in
uitzicht de 16,3 procent op een of
andere manier te willen waarma
ken voor het geval en zolang de
Britten - zoals wordt verwacht -
het landbouwdebat in Brussel
zullen saboteren.
De boeren van de FNSEA wijzen
er ter gelegenheid van hun de
monstratie op dat de prijs van
het brood in de afgelopen zes
jaar, uitgaande van het richtgetal
100, is gestegen tot 210 terwijl de
prijs die hen voor hun meel
wordt betaald - uitgaande van
hetzelfde richtgetal - niet verder
is opgelopen dan 160. Bovendien
stelden ze vast dat tien jaar gele
den de aankoop van een traktor
gelijk stond aan de opbrengst
van 36.000 liter van hun melk,
terwijl ze voor dezelfde traktor
nu 55.000 liter melk moeten pro
duceren.
jj
In de Nederlandse slagerewe
reld heerst onrust. Door een
nieuw Vlees- en Vleeswaren-
besluit rollen hun blinde vin
ken uit elkaar, en zien ze am
per meer kans een lekkere
Gelderse schijf te bereiden.
Van de 8500 slagers die Ne
derland telt. kwamen er het
afgelopen half jaar 3000 naar
door het Bednjfsschap Sla-
gerebedrijf belegde bijeen
komsten Dat was sinds de
oorlog, toen er problemen
waren in verband met de
vleesdistributie, niet meer
vertoond.
Het door de slagers verfoeide
Vlees- en Vleeswaren besluit
werd in september 1981 van
kracht Mevrouw F. Ooms-
Van Rossem, vaktechnisch
medewerker van het bedrijf
schap; „Het is terecht dat er
een nieuw besluit kwam,
maar wat er nu is uitgekomen
is een verouderd, slordig,
klunzig besluit".
Het besluit valt onder eerste
verantwoordelijkheid van
het ministerie van volksge
zondheid en milieuhygiëne.
Hoewel al sinds 1972 sprake
was van vernieuwing van de
regels, was volgens mevrouw
Ooms al sinds 1975 geen
overleg met mensen uit het
slagersvak over de kwestie
meer geweest.
Een belangrijk punt van kritiek
betreft het ontbreken van een
aantal nieuwe produkten in
het besluit, zoals de barbe-
cue-spiezen. de cotelette suis
se, de gevulde rollade, de cor
don bleu en de boomstam
metjes. „Het slagerebedrijf
staat niet stil", zegt mevrouw
Ooms.
Een ander probleem vinden de
slagers dat ze bij produkten
met minder dan 90 procent
vlees precies moeten gaan
aangeven wat er in zit. Me
vrouw Ooms „Het belang
van het besluit is eerlijkheid
in de handel te bevorderen.
Zo moet bij voorbeeld bij ge
hakt precies aangegeven
worden hoeveel procent var
kensgehakt erin zit. Maar wij
vragen ons af of de consu
ment er bij gebaat is wanneer
precies wordt aangegeven
dat er bij voorbeeld 0.01 pro
cent peper in een bepaald
produkt zit".
De heer F. Lamme, voorzitter
en penningmeester van het
Utrechts slageregilde en
voormalig slager; „Het be
sluit is nadelig voor de consu
ment. Juist een aantal goed
kopere produkten, zoals de
Gelderse schijf, zijn zó moei
lijk volgens de regels te ma
ken. dat de slager deze hele
maal niet meer maakt.
Of bij voorbeeld een variatie
van de Gelderse schijf met
champignons, dat soort arti
kelen wordt ondoenlijk. Op
deze manier moet de slager
een laboratoriumman wor
den". Een ander onhandig
voorbeeld: het plakje spek
om een blinde vink zou min
der dan 10 gram moeten we
gen. „Gelukkig is die regel
weer herroepen", zegt Lam
me. „want met zo'n klein
plakje houd je de boel nooit
bij elkaar".
Het bednjfsschap heeft zich ge
haast protestbneven naar het
departement te sturen. Ver
der heeft het door het hele
land voorlichtingsavonden
voor slagers gehouden, en
voor 65 000 gulden informa
tiefolders laten drukken.
Tweehonderdtachtig
Utrechtse slagers zouden een
protesttelegram naar de ver
antwoordelijke staatssecreta
ris sturen. De slagers in Arn
hem en Beverwyk volgden
„Heksenjacht"
Dat de Utrechtse slagers het
felst reageerden heeft vol
gens mevrouw Ooms te ma
ken met wat zij noemt de
„heksenjacht" van de
Utrechtse Keuringsdienst
van Waren op het voorkomen
van meer dan de bij ambach
telijke slager veelal toegela
ten 5 procent varkensvlees in
rundergehakt.
Mevrouw Ooms beklemtoont
dat ook het Bednjfsschap
vindt dat dit in principe niet
mag, maar voegt eraan toe
dat het in de praktijk niet he
lemaal is te voorkomen:
„Juist de goede slagers, die
op ons aanraden vier of vyf
keer per dag vers gehakt
draaien, zullen altijd wel wat
varkensvlees door het run
dergehakt hebben. Het is nu
eenmaal niet te doen om die
molen iedere keer schoon te
maken. Dat doet een slager
één keer per dag".
De keuringsdienst heeft een
methode die vijf procent aan
geeft. De desbetreffende sla
ger wordt dan bekeurd, maar
krijgt vervolgens niet te ho
ren hoe hoog het percentage
precies was. Lamme. „Het
Utrechtse Slageregilde heeft
vaak gevraagd om precieze
opgave van de percentages,
maar die krijgen we niet".
Volgens de Utrechtse Keu
ringsdienst is dit praktisch
onmogelijk.
Mevrouw Ooms; „De Utrechtse
Keuringsdienst van Waren
zou met als een gek moeten
controleren op een bepaalde
overtreding, om vervolgens
weer tijden niks van zich te
laten horen. De dienst zou de
slagers meer moeten helpen
de overtredingen te voorko-
Overigens hebben ook de Keu
ringsdiensten een aantal be-
ingediend tegen het
Vlees- en Vleeswa-
renbesluit. Mevrouw Ooms
vertelt dat het ministerie be
reid is het besluit te verbete
ren. maar dat het zeker zo'n
anderhalf jaar zal duren voor
de wijzigingen rond zyn De
slagers vinden het een goede
zaak dat de Keuringsdien
sten in afwachting daarvan
op veel punten terughou
dend controleren.
(GPD)
UTRECHT (ANP) - Van de ongeveer 800 ziek
tewetbeambten bij het Gemeenschappelijk
Administratiekantoor (GAK) moeten er 190
naar een hogere loongroep gaan. Tegenover
de "promotie" van een kleine 200 ervaren
werknemers staat dat nieuwe werknemers
in een lagere loonschaal dan nu worden aan
genomen Dit staat in het eindvoorstel van
de "Commissie van drie" die is ingeschakeld
in het nu al lange tijd slepende conflict bij de
ziektewetafdclingen van het GAK De GAK
directie is akkoord gegaan met het eindvoor
stel. Bestuurder H. Hoogduin van de dien
stenbond FNV noemde dat gisteren "bijna
onaanvaardbaar".
Hij zei het eindvoorstel van de commissie var.
wijze mannen "teleurstellend" te vinden. De
bond staat op het standpunt dat de leden zelf
moeten beslissen of zij door willen gaan met
actie voeren "We zullen ze niet aanraden om
te staken tot de dood erop volgt", aldus
Hoogduin Maandag zal de FNV-bond zijn
leden raadplegen
WOENSDAG 24 MAART 1982
ACTIEVE
AANDELEN
Amro Bink (dlv BZ)
DorUthe Petr Pret
147.30 147,40
154.00 154.50
52.20 53.00
28.20 28.20
75.00 74 00
BINNENLANDSE
AANDELEN
Bnllnst Nedam
Dell MIJ.
Dnuui
43,50 42.00
64.90 67.50
46.00 47.50
114.00 116.00
22.70
50.00 50,00
162.00 16500
82.70 94.00
105.50 105.60
344.00 340.00
4460.00 4400.00
20.00e 20.90
3200.00. 3200.01
73.80 74 90
40.00 39.00
33.00 33.00
VlhamlJ Huil
VRG Bee
Wtfrnrr C
W minrn C
Wyrr»
Wijk eo Her.
BELEGGINGS
INSTITUTEN
10«'j0 1M-»
105.50 ioo°M>
18350 «5«
13050
12, 50 2
13050
050.00 "O00
31.00 3150
GOUD EN ZILVER
Goud rUnmeUnl 27260 Zilver funmcUnJ 542
BUITENLANDS
GELD
Dèenne kroon(IOO)
Oost shilling <IO<i>
AMSTERDAM (ANP) - De effec
ten be ure heeft vandaag een
enigszins verdeelde stemming te
zien gegeven. De obligatiemarkt
startte onveranderd tot iets ho
ger en bij het begin van de offï-
cièle handel viel een aantal note
ringen iets terug. Die ontwikke
ling hield mede verband met een
daling van interesse om zaken te
doen
Eén van de uitschieters was Van
Ommeren. By het begin van de
beurs werden zaken gedaan op
27.40, hetgeen ten opzichte van
gisteren een verlies betekende
van een dubbeltje. Tydcns de
handel kwam er enige vraag naar
die aandelen los en by vry grote
omzetten steeg de koers tot ruim
boven de 28 Nedlloyd opende
30 cent lager op 117.20
De internationale aandelen vielen
overwegend wat terug Konink-
lykc Olie was 40 cent lager, een
daling die verband hield met de
daling van de prys van de Amen
kaansc dollar
