Reagan verwerpt
S owj et-maatregel
Schandaal rond (zelf moord
Weer Zuidafrikaanse aanval op Angola
"Eenheidsfeest" in
Suriname afgelast
■C
Vijftien Turken in
cel doodgemarteld
Bevriezingatoomraketten
Dood topfunctionaris krijgt politiek staartje
C.V.—
INSTAL
LATIES—
WOENSDAG 17 MAART 1982
Buitenland
Tweehonderd Swapo-strijders gedood
WINDHOEK (NAMIBIË) (AFPI
Reuter/AP) - Een uit 45 militai
ren bestaande Zuidafrikaanse
groep commando's heeft vorige
week zaterdag een bliksemactie
uitgevoerd tegen een basis van
de guerrilla-organisatie Swapo in
het zuidwesten van Angola, al
dus een gisteren in Windhoek
uitgegeven militair communi
qué.
Bij de actie zijn drie Zuidafrikaan
se militairen omgekomen, terwijl
201 Namibische guerrillastrij
ders werden gedood.
Generaal Charles LLoyd, bevelhe-
ber van de Zuidafrikaanse strijd
krachten in Namibië, zei bewijs
te hebben dat Zimbabwe de
Swapo-strijders steun verleent.
De Swapo ontvangt volgens hem
wapens en levensmiddelen van
Zimbabwe.
De actie is de derde sinds vorig jaar
augustus. Zij werd uitgevoerd op
22 km. van de grens met Nami
bië, bij het kustplaatsje Iano dat
ongeveer 75 km. van de Atlanti
sche kust ligt. De Swapobasis
werd gebruikt als uitvalspunt
voor aanvallen in Kaokoland en
Damaraland in het noordwesten
van Namibië, zo werd van mili
taire zijde meegedeeld.
Bij de actie zijn 60 ton militair ma
terieel en levensmiddelen uit een
tiental opslagplaatsen in beslag
genomen. Een grote hoeveelheid
wapens werd ter plaatse vernie
tigd, waaronder tien Russische
Sam-7 luchtafweerraketten. anti-
tankraketten, granaten, 150 anti
tankmijnen en Russische gewe
ren en mortiergranaten.
Een groep journalisten werd maan
dag in staat gesteld het slagveld
te bezichtigen. De strijd is vol
gens de Zuidafrikanen zeer he-
Witte-Huiswoordvoerder Larry
Speakes zei dat Brezjnjevs voor
stel, gedaan op het congres van
de Sowjet-vakbonden, kennelijk
alleen betrekking heeft op het
Europese stuk van de Sowjet-
Unie en dat land dus vrij laat te
doen wat het wil op zijn Aziati
sche landmassa ten oosten van
de Oeral. Gegeven de mobiliteit
van de SS-20-raketten, die de
NAVO als de grootste Sowjet-
dreiging beschouwt in deze be
wapeningssector, valt West-Eu
ropa dan nog steeds binnen hun
bereik. Speakes vond Brezjnjevs
aanbod een „propaganda-ge-
baar" en zei dat de voorwaarden
bewijzen dat de Russen niet echt
van plan zijn de opbouw van hun
SS-20-strijdmacht werkelijk stil
te leggen.
Ook van de kant van het Ameri
kaanse ministerie van buiten
landse zaken kreeg Brezjnjevs
voorstel negatieve reacties, na
dat eerst Haig in het Congres en
later Reagan het bevriezen van
kernwapenproduktie en -beproe
ving geen goede politiek had ge
noemd, omdat daarmee wapen
vermindering niet is gegaran
deerd en een Sowjet-overwicht
zou mee-bevriezen.
De onderhandelingen tussen de
VS en de Sowjet-Unie over ver
mindering van kernbewapening
in Europa (te Genève) zijn giste
ren voor twee maanden ver
daagd. De Amerikanen vrezen
dat de Russen van die periode
gebruik willen maken om zowel
onder de Europese vredesbewe
ging als ten aanzien van de volks
beweging tegen voortgaande
kernbewapening die zich in de
VS ontwikkelt propaganda-
winst te kunnen boeken.
Reikwijdte
Volgens het ministerie van buiten
landse zaken in Den Haag zou
een besluit tot stopzetting van de
ontplooiing van de SS-20's in het
Europese deel van de Sowjet-
Unie op zichzelf een welkom ge
baar zijnh De woordvoerder
wees echter tegelijk op de rei
kwijdte van deze raietten, waar
van er in de hele Sowjet-Unie 300
met 900 kernkoppen staan opge
steld.
De Nederlandse regering beschik
te vannacht nog niet over de vol-
Reagan: Russisch besluit niet
goed genoeg.
ledige tekst van Brezjnjevs voor
stel. Maar de zegsman zei dat de
constructie van de mobiele lan-
ceerinstallaties onverminderd
voortgaat, zodat de opstelling
van de raketten elk moment
weer kan worden hervat. Daar
om blijft het volgens het ministe
rie noodzakelijk door onderhan
delingen te komen tot verregaan
de vermindering en zo mogelijk
zelfs afschaffing van alle mid-
delllange-afstandsraketten.
Daarbij werd gewezen op het be
lang van de zogenaamde nul-op
tie die in Genève op tafel is ge
legd.
Voorzichtig
De meeste Westeuropese regerin
gen hebben voorzichtig gerea
geerd op Brezjnjevs voorstel. Zo
niet de Britse premier Thatcher,
die zich achter Reagan schaarde.
In een rede tot het Lagerhuis
wees Thatcher erop dat de SS-
20's ook van achter de Oeral En
geland zouden kunnen treffen en
dat met een bevriezing het Rus
sisch overwicht op dit gebied
zou worden gehandhaafd.
De Westduitse regering is van me
ning dat Brezjnjevs voorstel
werkelijk waarde krijgt wanneer
de Sowjet-Unie verdere aan
maak van raketten staakt en in
het kader van de Geneefse on
derhandelingen het aantal raket
ten terugbrengt. De Italiaanse re
gering verklaarde op dit moment
Brezjnjevs toespraak woord voor
woord te wegen. Een Zwitsers
radiostation zond een commen
taar uit waarin het voorstel een
vig geweest, de guerrillastrijders
boden fanatiek verzet, aldus de
militaire zegslieden.
Deze ofTicieren zeiden dat zij het
gebied waarschijnlijk tot het
eind van de week bezet zullen
houden.
De Angolese regering heeft giste
ren nog niet gereageerd op de be
kendmaking van het militaire ge
zag in Zuid-Afrika. Het Angolese
persbureau Angop, dat nauw in
de pas loopt met de marxistische
MPLA-regering van president
Dos Santos, had gisteren eerder
op de dag onder verwijzing naar
"gezaghebbende kringen" be
richt dat Zuidafrikaanse bewe
ringen over het bestaan van mili
taire bases van de Swapo op An
golees grondgebied niet juist
zijn.
Het afgelopen jaar zijn bij Zuidafri
kaanse acties tegen de Swapo in
Angola honderden doden geval
len en is aanzienlijke schade aan
gericht aan militaire installaties
en gebouwen van de Namibische
vrijheidsbeweging, die al sinds
1966 in een felle guerrilla verwik
keld is met het Zuidafrikaanse
bestuur over het gebied.
ANKARA (AFPDPA/Reuter/AP)
- De Turkse regering heeft toe
gegeven dat vijftien van terreur
daden verdachte gevangenen die
op een lijst van Amnesty Interna
tional voorkwamen, aan de ge
volgen van folteringen zijn be
zweken.
Regeringswoordvoerder Ilhan
Oeztrak verklaarde gisteren dat
vijftien andere gevangenen
"door andere oorzaken" overle
den zijn. Hij zei dat tot dusver ne-
WASHINGTON, DEN HAAG (GPD) - Volgens de Amerikaanse president Ronald Reagan
is het besluit van de Sowjet-leider Brezjnjev de opstelling van kernwapens voor de
middellange afstand in Europa eenzijdig te bevriezen „eenvoudigweg niet goed ge
noeg" als een stap in de richting van wapenvermindering van betekenis. „Om de vrede
te bewaren en die voor de toekomst te verzekeren, moeten we niet de produktie van
kernwapens bevriezen, maar het uitzonderlijke niveau dat al bestaat terugbrengen", zei
Reagan in een haastige aanvulling op een rede in Oklahoma.
„snoepje" werd genoemd, be
doeld om de internationale aan
dacht van de Poolse crisis af te
leiden.
Volgens de Franse krant Le Monde
heeft Moskou een punt gescoord
in de propaganda-oorlog door
Washington de verdaging van de
Geneefse onderhandelingen te
laten bekendmaken en zelf met
het 'goede nieuws' te komen.
NAVO
Op het Brusselse hoofdkwartier
van de NAVO werd commentaar
geweigerd in afwachting van in
structies uit de respectievelijke
hoofdsteden. De NAVO houdt
vast aan het voornemen tot plaat
sing va 572 Pershing Il-raketten
en kruisvluchtwapens wanneer
ook aan het eind van 1983 de Ge
neefse onderhandelingen niets
hebben opgeleverd. Enkele NA-
VO-officials prezen Brezjnjev
voor het tijdstip waarop hij zijn
voorstel wereldkundig maakte,
namelijk een week voor de bij
eenkomst van de Nucleaire Plan-
groep van de NAVO in het Ame
rikaanse Colorado Springs.
Moebarak opnieuw
uitgenodigd voor
bezoek Israël
JERUZALEM (AFP/UPI) - De
Egyptische minister van buiten
landse zaken, Kamal Hassan Ali,
heeft gisteren meegedeeld dat de
Israëlische premier, Menachem
Begin, zijn uitnodiging aan presi
dent Hosni Moebarak heeft her
haald en dat het Egyptische
staatshoofd zal komen. Maar Ali,
die een onderhoud van anderhalf
uur met de Israëlische leider had
op de tweede dag van een drie
daags bezoek aan Israël, zei niet
wanneer dat bezoek zou worden
gehouden en ook niet of Moeba
rak ook naar Jeruzalem zal gaan.
"Ik denk dat daarover later zal
worden gesproken"
Eind vorige maand verklaarde het
Israëlische kabinet dat als Moe
barak weigert Jeruzalem te be
zoeken, het bezoek van de Egyp
tische president zou worden
geannuleerd.
BEIROET (AFP) - Bij een
bomexplosie gisterochtend na
bij het gebouw van de Egypti
sche vertegenwoordiging in de
Libanese hoofdstad Beiroet
werd een enorme ravage aan
gericht. Er viel één dode (en
geen vier. zoals aanvankelijk
werd gemeld) en er raakten
vijftien mensen gewond. Giste
ren werd in de buurt van de Li
banese hoofdstad kort na de ex
plosie een Britse diplomaat
vrijgelaten, die maandag was
ontvoerd. De ontvoerders van
de tweede ambassade-secreta
ris Mohammed Mokdad eisten
een losgeld van 150.000 dollar,
maar niet bekend is of dat be
drag is betaald.
Angst voor tegendemonstratie
Nieuwe aanval
op hoofdstad
El Salvador
SAN SALVADOR (UPI) - De
linkse guerrillastrijders in El Sal
vador hebben gisteren voor de
tweede achtereenvolgende maal
een aanval uitgevoerd op buiten
wijken van de hoofdstad San
Salvador. Bij het offensief kwam
het tot gevechten met regerings
troepen en raakten ongeveer dui
zend scholieren geïsoleerd in
twee scholen. Volgens de leger-
radio stuurde de overheid ver
sterkingen naar de belaagde wij
ken.
De aanval van de rebellen was ge
richt op de wijken Ciudad Delga
da en Cuscatancingo. In Ciudad
Delgada werd gevochten rond
twee scholen, waardoor de scho
lieren vast kwamen te zitten. Een
woordvoerder van het Salvado-
riaanse Rode Kruis zei dat gepro
beerd werd de scholen uit de ge
bouwen te krijgen.
Costa Rica heeft gisteren de inbe
slagneming van een arsenaal met
ook Amerikaanse en Westeuro
pese wapens gemeld, die kenne
lijk waren bestemd om naar El
Salvador te worden gesmokkeld.
Tevens werden negen Zuidame-
rikaanse wapensmokkelaars
gearresteerd.
PARAMARIBO - De voor vrijdag
aangekondigde grote „Eenheids
manifestatie" in Paramaribo is
door het militair gezag afgelast.
In een gisteren verspreid com
muniqué stelt de legerleiding dat
er na de gebeurtenissen van de
afgelopen dagen „eerder behoef
te is aan rust en bezinning". Bo
vendien moet rekening worden
gehouden met „kwaadwillige
elementen", die de bijeenkomst
zouden kunnen benutten om
verdeeldheid te zaaien, aldus de
officiële reden voor de afgelas
ting.
Volgens ingewijden echter zou de
legerleiding bang zijn dat de bij
eenkomst op een tegendemon
stratie zou uitlopen, omdat er te
weinig animo zou zijn om mee te
doen.
De manifestatie was aangekondigd
voor vrijdagmorgen om, zo heet
het, „het neerslaan van de misda
dige coup van de heren Hawker
en Rambocus groots te vieren"
Met name in kringen van de vak
beweging. die een zekere afstand
tot het militaire regime bewaart,
bleek men weinig heil te ver
wachten van de manifestatie.
..Wat valt er te vieren, welke
overwinning"?, zo vroeg een be
stuurder van de vakcentrale C-47
zich tegenover ons af. Volgens
hem is het beter nu eens goed te
bekijken hoe het zover is kunnen
komen en is het tijd voor een kri
tisch zelfonderzoek.
De voorzitter van CAI, Fred Der
by. zou gisteravond Nederlandse
tijd een open brief aanbieden aan
de president, Ramdat Misier. De
inhoud van de brief is nog niet
bekendgemaakt, maar verwacht
mag worden dat het schrijven
kritisch van toon zal zijn. In de
pers verschijnen de laatste dagen
nog steeds licht kritische artike
len, die echter in het algemeen
mild van toon zijn om de mach
thebbers niet tegen de haren in
te strijken.
Het ANP meldt dat de vorming
van een nieuwe Surinaamse re
gering tot nader datum is uitge
steld in verband met de "bijzon
dere omstandigheden" waarin
het land verkeert. Dat is gisteren
in Paramaribo ofTicieel bekend
gemaakt.
In verband met de couppoging
worden in Suriname steeds meer
mensen aangehouden. Een pre
cies aantal is niet bekend. Som
migen van hen blijven na ver
hoor gedetineerd, anderen wor
den naar huis gestuurd.
Een officiële woordvoerder zei
maandag al dat het organisatie-
net van de coup veel uitgebrei
der is dan aanvankelijk werd ge
dacht.
Bij het onderzoek naar de poging
tot een staatsgreep is een doden
lijst aangetroffen Op de lijst ko
men de namen van tientallen
burgers voor. Een officiële
woordvoerder heeft het bestaan
van een dergeUjke lijst beves
tigd Hij kon niet zeggen welke
namen en hoeveel er op de lijst
voorkwamen.
ADVERTENTIE
Leiden, Breestraat 142-144, tel. 133511
(Van onze correspondent Rudolph Bakker)
PARIJS - De regering-Mauroy zit opgescheept
met een groot schandaal, dat een lang en taai
leven belooft te zullen gaan leiden. Het gaat
om de zelfmoord van de kleurrijke directeur
van het bureau voor sociale uitkeringen in
Marseille, René Lucet. Benoemd door een
minister van de vroegere president Giscard,
stond Lucet bekend als een communisten
vreter.
Met de komst van het socialistisch-communis-
tische bewind was het lot van Lucet echter
bezegeld Op aandrang van de communisti
sche vakbond CGT werd Lucet door de so
cialistische minister van gezondheid Ques-
tiaux eerst geschorst en toen ontslagen. Lu
cet raakte daarop zo vertwijfeld dat hij vroeg
in de morgen van 4 maart in zijn slaapkamer
zelfmoord pleegde, na zijn vrouw voor een
glaasje water naar de keuken te hebben ge
stuurd. Ballistische experts van de politie
zijn echter tot de slotsom gekomen dat zelf
moord technisch onmogelijk moet worden
geacht.
Sinds de eerste berichten hadden buitenstaan
ders er wat vreemd tegenaan gekeken dat
Lucet twee kogels had kunnen afvuren ui
zijn niet-automatische revolver. De eerste
was hem dwars door het hoofd geschoten en
dat had de dood tot gevolg gehad. Had de
dode daarop nog eens gevuurd? Een eerste
expertise stelde dat dit kon: een dode kan
een spiertrekking hebben in de vingers en
op zo n manier gaat een tweede schot af. An
dere deskundigen kwamen op de televisie
uitleggen dat met een Taurus 38 geen twee
de schot kan worden afgevuurd zonder dat
eerst met de vinger de trommel verder is ge
draaid
De opwinding rond dit zich ontwikkelende
drama heeft niet alleen een crimineel-techni
sche grondslag, maar bovenal een politieke
De oppositie-pers en de oppositie-partijen
hebben een enorme stampij gemaakt over
de zelfmoord van Lucet, die werd afgeschil
derd als eet) martelaar van de rode wraak
zucht. Maar als het leen zelfmoord was, ver
andert dat weer een heleboel. Hebben
rechtse groeperigen Lucet vermoord om op
zo'n manier een martelaar te creëren met het
oog op de kantonale verkiezingen van afge
lopen zondag? Dergelijke wilde veronder
stellingen worden voorshands verworpen.
Iets anders is dat Lucet zich constant bedreigd
voelde en dat een van de bezwaren die men
tegen hem had. was dat hij zich steeds nogal
pompeus met een lijfwacht van vier „chauf
feurs" omringde. Lucet had ngoreus de
communistische vakbondsmacht over de re
gionale ziekenfondskas gebroken en dat le
verde hem een constante stroom van bedrei
gingen op.
Lachbui
Terwijl de gehele Franse pers zich met steeds
meer hartstocht op de moord theorie werpt,
publiceerde de serieuze Le Monde gisteren
op zijn voorpagina de tekst van een tape,
waarop een journalist Lucet kort voor zijn
dood - en na zijn ontslag - vroeg wat hy nu
ging doen. „Zich een kogel door het hoofd
schieten?", vroeg de journalist. Waarop Lu
cet antwoordde met een niet eindigende
lachbui en de woorden „Dat zou me wel
heel erg verbazen".
De advocaat van de weduwe Lucet heeft zich
hardnekkig tegen de moord-theorie verzet
en die een politieke manoeuvre genoemd.
Intussen heeft de „procureur van de repu
bliek" in Marseille een commissie benoemd
die een „waardering" moet geven van de
verschillen tussen de zelfmoord-theorie, op
gesteld door medische experts, en die van
regelrechte moord, die uit de koker van de
ballistische experts komt. Aan de hand van
de uitkomst van het rapport zal de procureur
beslissen of hy een gerechtelijk onderzoek
zal instellen.
gen politiefuncionarissen op be
schuldiging van folterpraktijken
tegen gedetineerden zyn ge
straft. Tegen anderen loopt nog
een onderzoek
"Ook in Westerse democratieën ge
beuren zulke betreurenswaardi
ge voorvallen nu en dan", aldus
de regeringswoordvoerder. Hy
wees in dit verband op de zelf
moorden van gevangenen van de
Baader-Meinhofgroep in West-
Duitsland en op Franse persbe
richten over 41 zelfmoorden in
gevangenissen in Frankryk.
Oeztrak. die in het Turkse kabinet
de rang van minister van staat
heeft, oefende felle kritiek op
Amnesty International, die hy
"partijdig en weinig serieus"
noemde De organisatie maakt
volgens hem gebruik van "alle
soorten informaties uit verschil
lende bronnen zonder de juist
heid te controleren".
Amnesty International publiceer
de onlangs een lyst van zestig
mensen die in Turkse gevangen
schap overleden zouden zijn De
juistheid van die lyst werd door
de regeringswoordvoerder be
streden
De Turkse oud-minister Tuncay
Mataraci is gisteren veroordeeld
tot 36 jaar gevangenisstraf en het
betalen van een boete van omge
rekend circa 13 miljoen gulden.
Mata Ratic was in 1979 onder
oud-premier Ecevit minister van
douane en staatsmonopolie. Hy
heeft toen vooraanstaande pos
ten bij de douane voor miljoenen
dollars "verkocht", aldus het op
perste gerechtshof in Ankara
Mataraci werd vlak na de militai
re coup in september 1980 opge
pakt.
Een militair gerechtshof in Istan-
boel heeft het verzoek van een
groep advocaten voor vrylating
van 20 intellectuelen afgewezen.
Dat is gisteren bekend gemaakt
door de procureur-generaal in de
Turkse hoofdstad, kolonel Tak-
keci.
Volgens Takkeci heeft de rechter
besloten dat de 20 beklaagden
achter de tralies moeten blijven
totdat het vooronderzoek is afge
sloten. De arrestanten worden
beschuldigd van lidmaatschap
van het sinds de militaire
machtsgreep in september 1980
verboden iWkse Vredescomité.
Volgens het regime heeft deze
organisatie nauwe banden met
Moskou.
"Bulgaarse hulp
aangeboden aan
Rode Brigades"
VERONA (UPI) Tijdens het pro
ces tegen de ontvoerders van de
Amerikaanse generaal James
Dozier in Verona heeft de be
langrijkste verdachte. Antonio
Savasta, gisteren verklaard dat
een lid van de Bulgaarse ambas
sade in Rome geld, wapens en as
sistentie had aangeboden aan de
Rode Brigades om de ontvoering
te doen slagen.
Hij zei voorts dat Spaanse, West
duitse en Franse terroristische
organisaties hulp aan Rode Bri
gades hadden aangeboden nadat
leden van die beweging Dozier
hadden ontvoerd De Palestynse
bevrijdingsorganisatie PLO had
zeker gedurende dne jaar wa
pens geleverd.
Savasta zei dat Bulgarye bereid
was steun te verlenen teneinde
de toestand in Italië uit het even
wicht te brengen. 'De Bulgaren
wilden een leidende rol spelen
tijdens de gevangenschap van
Dozier, maar wy wilden niet be
trokken worden in het Pact van
Warschau".
Volgens Savasta had men van 1978
af contact met de PLO gehad tot
de arrestatie in april 1981 van
Mario Moretti, leider van de Ro
de Brigades.
Toen vorige week verklaringen
over het Bulgaarse contact in Ita-
liaanse kranten verschenen, gaf
de Bulgaarse ambassade in Ro
me een officiële tegenspraak uit
ADVERTENTIE
aanleg installaties
I levering
bouwpakketten
levering en plaatsing
•conomisers
H.R. ketels
vloerverwarming
etc. etc.
P
OUDC NltUWVtENHVrtG I
nieuwveen 01723-9541