Strijd in
Suriname
is beslist
De symboliek van
Sharm el Sheik
Z uid afrikaanse regering op
hoogte van Seychellen-aetie
Peepshows
verboden
C
Duik onder Are de Triomhe
kost amateur-piloot boete
Sinaï weer Egyptisch
ZATERDAG 13 MAART 1982
PARIJS (GPD) - Pnvé-piloot Alain
Marchand komt er met ruim 2000
gulden boete af, nadat hij in ok
tober met een licht vliegtuigje
onder de Parijse Are de Triom-
phe doorgevlogen was. Niemand
mag onder de 2000 meter boven
Parijs vliegen, omdat men bij het
neerstorten gevaar loopt een Pa-
rijzenaar of de Mona Lisa te ra
ken. Wie onder de Are de Triom-
phe doorvliegt beledigt boven
dien de onbekende soldaat,
wiens graf onder deze oerlijke
triomfboog door de eeuwige
vlam gemarkeerd is. Alain Mar
chand had het echter met een
duidelijk doel gedaan: hij wilde
er de aandacht op vestigen, hoe
treurig het in Frankrijk met de
amateurvliegerij gesteld is.
Buitenland
Niet dat Marchand amateur is. Hij
was chef-invlieger van Hispano-
Suiza en onder meer piloot op
vliegdekschepen. Maar hij vindt
het onzin dat een uurtje lessen
een amateur tegenwoordig op
omgerekend 150 gulden komt te
staan en dat een simpel brevet al
zo'n 8000 gulden moet kosten.
Bovendien is het onder de Are de
Triomphe door vliegen niet
De
moeilijk, aldus Alain Marchand:
de boog is 14.60 m breed en de
spanwijdte van zijn Morane-
Saulnier MS 880B bedraagt niet
meer dan 9.60 m. Een kwestie
van niet zenuwachtig worden
dus. en van het midden houden.
de rechter gesleepte stunt
vlieger heeft maar één voorgan
ger. Dat was een zekere adjudant
Godefroy, die in januari 1919 een
militair vliegtuig kaapte om bo
ven de Champs-Elysées extra
luister bij te zetten aan het voor-
bijmarcheren van zijn kamera
den te voet en te paard. Godefroy
dook voor het gemak toen ook
even onder de Are de Triomphe
door.
Alain Marchands rechter toonde
veel mededogen. Hij herinnerde
eraan dat het graf van de onbe
kende soldaat wel meer onder
werp is van vreemde gebruiken.
Zo legde er eens een dame een
krans ter herinnering aan de
vrouw van de onbekende sol
daat. Ook probeert men soms of
het mogelijk is een ei te bakken
naast de eeuwige vlam. die overi
gens niet zelden tot doven wordt
gebracht door bezoekers die er
vol verwachting een plas op
doen.
En zo kwam Alain Marchand er
met een geldboete af. De dag
daarop vertrok hij naar Kame
roen om er vanuit de lucht bana
nen te bespuiten. En minister
voor transport Fiterman heeft
beloofd een commissie te zullen
instellen die de problemen van
de amateurvliegerij aan een ern
stig onderzoek zal onderwerpen.
PARAMARIBO - De strijd is gisteren beslist in het voor
deel van Bouterse. Deze militair heeft de macht weer
volledig in handen. Bouterse en de zijnen heroverden de
Memre Boekoe-kazerne en een munitiebunker. Dit wa
ren de laatste bolwerken van de opstandelingen.
Al vrijdagochtend, bij een eerste
aanval van Bouterse werd ser
geant-majoor Hawker gearres
teerd. Hij raakte gewond bij de
actie. Hij distantieerde zich na
zijnarstie van Rambocus en zei,
dat deze hem had gedwongen
mee te doen aan de staatsgreep.
Later op de dag voerden de solda
ten van Bouterse een tweede
aanval uit op de kazerne. Met
succes, zoals de berichten lui
den. Bij die actie zouden vijftien
man van Rambocus zijn gearres
teerd. Op dat moment vluchtte
hij met ongeveer veertig mede
standers.
Rambocus zwerft nu met twee
pantserwagens rond in de omge-<
ving van Paramaribo. Vermoed
wordt dat hij op weg is naar een
munitiebunker op een kilometer
of vier van de Memre Boekoe-ka
zerne. Via radio en televisie wor
den Rambocus en zijn aanhan
gers voortdurend opgeroepen
zich over te geven.
Rambocus heeft aan die oproep
geen gehoor gegeven. Ook niet
aan die van zijn broer. De officië
le radiozender SRS zendt die op
roep geregeld uit. Bij de bevol
king wordt erop aangedrongen,
dat iedereen die inlichtingen
over hem kan verschaffen, dit
aan de militaire politie moet mel
den. Verder wordt er voor ge
waarschuwd, dat Rambocus ge
wapend en levensgevaarlijk is.
Betrouwbare bronnen in Parama
ribo weten te melden, dat Ram
bocus en zijn veertig man van
plan zouden zijn een aanval uit te
voeren op fort Zeelandia.
Asiel
De dertigjarige Surinaamse eerste-
luitenant Ronnie Behr heeft gis
teren, samen met zijn vrouw, po
litiek asiel in Nederland aange
vraagd. Toen hij vanuit Curacao
aankwam wiegerde hij een reden
op te noemen voor zijn asielaan
vraag.
Behr wilde niet verder gaan aan
dat hij rich niet kan verenigen
met het beleid van de bevelheb
ber van het Surinaamse leger,
Bouterse.
Hij wilde evenmin bevestigen of
zijn komst naar Nederland is in
gegeven door de mislukking van
de staatsgreep in Suriname Het
16 evenwel onwaarschijnlijk dat
er een verband kan worden ge
legd tussen de asielaanvraag van
Behr en de gebeurtenissen in Su
riname. De eerste-luitenant heeft
drie weken geleden Suriname al
verlaten;en bevond zich in Cura-
Behr is bij familie in Rotterdam in
afwachting van de behandeling
van de asielaanvraag.
Spionnen
veroordeeld
MUNCHEN - Een Westduits paar
en zijn Oostduitse opdrachtgever
zijn gisteren gevangen gezet we
gens het verraden van geheime
gegevens over het modernste ge
vechtsvliegtuig van de NAVO
aan de DDR.
De 37-jarige Jürgen Reichwald
kreeg zes en een half jaar gevan
genisstraf. Hij had de blauw
drukken buitgemaakt als techni
cus van een firma in München
die aan de bouw van het toestel
meedeed. Reichwalds ex-vrouw,
de 31-jarige Manette, kreeg vijf
tien maanden omdat zij was op
getreden als contactvrouw. De
46-jarige Oostduitse agent Rolf
Hecht heeft zes jaar gevangenis
straf gekregen.
De KLM en de SLM, die gezamen
lijk diensten tussen Amsterdam
en Paramaribo onderhouden,
hebben besloten niet eerder dan
maandagochtend een vlucht
naar de Surinaamse hoofdstad te
laten vertrekken. Gisterochtend
had, volgens de dienstregeling,
een DC-8 naar Paramaribo moe
ten vertrekken. Dit werd, vanwe
ge de situatie daar, uitgesteld. De
vlucht was volgeboekt.
In een interview voor de televisie
heeft garnizoenscommandant
Horb gisteravond gezegd dat het
om een rechtse staatsgreep ging.
"We kregen namen door van po
litici van de oude politieke orde,
die er achter zitten. We kennen
ze en zullen ze ophalen", aldus
Horb.
Het is voor het eerst dat in verband
met de poging tot een staats
greep over politici wordt gespro-
De presidenten Reagan en Mitter
rand hebben zich gisteren in
Washington uitgesproken voor de
vestiging van democratische re
geringsvormen in Midden-Ame-
rika.
De Franse president zei na een on
derhoud van drie uur met zijn
Amerikaanse ambtgenoot dat het
vanuit dit gemeenschappelijk ge
deelde standpunt mogelijk moet
zijn dichter bij elkaar te komen.
Reagan noemde de uitlatingen
van Mitterrand wat Midden-
Amerika betreft "vrijmoedig en
grondig".
De regeringen van Frankrijk en de
Verenigde Staten nemen ten aan
zien van El Salvador en Nicara
gua verschillende standpunten
in. De Amerikaanse president
zei. dat het mislukken van het
streven om de totstandkoming
van democratische regeringen te
bevorderen, ernstige gevolgen
hebben.
Naar Mitterrand met nadruk ver
klaarde heeft hij in zijn gesprek
met Reagan herhaald dat de
strijd tegen armoede, uitbuiting
en overheersing door
de eerste plicht is. Het recent in
gediende Amerikaanse ontwik
kelingsplan voor het Caribisch
gebied is een stap in de goede
richting. Er is echter groter en
consequenter hulp nodig, meende
hij
Volgens Reagan heeft Mitterrand
ook een "krachtig" exposé gege
ven van de economische proble
men van het Westen. Daarbij zal
het wel in eerste instantie gegaan
zijn over de hoge Amerikaanse
rentestand.
Politie-officier tegen rechter:
van hen - onder wie Mike Hoare
en Peter Duffy - aangeklaagd,
maar eveneens tegen een borg
som op vrije voeten gesteld. Ster
ke buitenlandse druk - vooral uit
de VS - en de dreiging dat de ïn-
JOHANNESBURG (GPD) - Ten minste zeven leden van
de Zuidafrikaanse regering waren op de hoogte van de
poging van een groep huurlingen verleden jaar novem
ber om de regering van de Seychellen omver te werpen.
Dit verklaarde een officier van de Zuidafrikaanse spoor-
wegpolitie, luitenant-kolonel Mouton, gisteren als getui
ge voor het gerechtshof in Pieter-Maritzburg in Natal,
waar 43 huursoldaten terechtstaan wegens de kaping van T|-* TT rSllKlUrt
een Boeing-707 van Air India. Mouton zei dat een van de
huurlingen dat na aankomst met het vliegtuig in Zuid-
Afrika had gezegd.
ternationale luchtvaartmaat
schappijen niet meer naar Zuid-
Afrika zouden vliegen, leidden
ertoe dat thans alle huurlingen
wegens het kapen van een vlieg
tuig terechtstaan
EG draait
sancties
Rusland
terug
BRUSSEL - De negen lidstaten
van de EG (Griekenland blijft te
genstander) hebben een akkoord
bereikt over importbeperkende
maatregelen bij de invoer van
produkten uit de Sowjet-Unie.
Volgens een woordvoerder van
de Europese Commissie, het da
gelijks bestuur van de EG, is in
de Lijst met de te boycotten arti
kelen drastisch geschrapt.
Naar in Europese kringen in Brus
sel verluidt zouden de beperken
de maatregelen nu nog slechts
een procent van de totale import
uit de Sowjet-Unie naar de EG
bedragen. Aanvankelijk had de
Europese Commissie, die daar
voor opdracht had gekregen van
de Europese ministerraad, een
lijst samengesteld waarop meer
dan honderd artikelen voorkwa
men. Indien de negen daarmee
akkoord zouden zijn gegaan had
de beperking ongeveer 3,5 pro
cent van de invoer bedragen.
Hoewel de officiële cijfers niet
werden gegeven zal door deze
beperkende maatregel de import
van Russische produkten met
ongeveer 120 miljoen dollar per
jaar naar beneden gaan.
Het vliegtuig, met meer dan zestig
passagiers aan boord, maakte on
derweg van Salisbury naar Bom
bay een tussenlanding op het
Seychellen-eiland Mahe. De
groep huurlingen, die onder lei
ding stond van de beruchte Kon-
go-huurlingenleider kolonel Mi
ke Hoare. kaapte het vliegtuig
toen duidelijk werd dat de staats
greep tegen de socialistische re
gering van Albert René mislukt
was, en dwong de bemanning
naar Durban in Zuid-Afrika te
vliegen.
Luitenant-kolonel Mouton was de
eerste die op het vliegveld van
Durban sprak met de huursol
daat Peter Duffy, een free lance
fotograaf met Britse nationali
teit. Duffy zei woordelijk tegen
de officier van de spoorwegpoli
tie: „Dit is een zeer serieuze zaak.
Wij willen de regering niet in ver
legenheid brengen, omdat zij
hierbij betrokken is. Acht rege
ringsleden weten van dit inci
dent". Duffy vertelde ook aan
Mouton dat zich onder de groep
huurlingen dertien of veertien le
den van een verkenningscom
mando van het Zuidafrikaanse
leger bevonden.
Het proces tegen de huursoldaten
begon maandag en zal naar
schatting zeker een maand du
ren. Oorspronkelijk had de Zuid
afrikaanse regering de huurlin
gen vrijgelaten en slechts drie
BONN (GPD) - De burgemeester
van Frankfurt, Walter Wallmann
(CDU), heeft een door ongeveer
600 peepshow-meisjes onderte
kende brief gekregen, waarin de
ze protesteren tegen het feit dat
het stadsbestuur de vyf peep
shows met ingang van gisteren
gesloten heeft. De meisjes vin
den dat de burgemeester ar
beidsplaatsen vernietigt en vra
gen zich verontwaardigd af waar
om hun „beroep in strijd met de
waardigheid van de mens zou
zijn".
Een van de belangrijkste redenen
om de peepshows in Frankfurt te
verbieden, was de uitspraak van
de hoogste Duitse administratie
ve rechtbank in Berlijn dat een
peepshow zowel de waardigheid
van de vrouwen als ook die van
de klanten aantast. Dit omdat er
in een peepshow een atmosfeer
van een gemechaniseerde en
geautomatiseerde zakelijke be
handeling heerst, „waarbij het
bekijken van naakte vrouwen
net als waren uit een automaat
door het inwerpen van een munt
verkocht en gekocht wordt".
De peepshow-meisjes, die zich zelf
omschrijven als „huisvrouwen,
moeders. secretaressen en
beambten" en die als motief voor
hun bezigheden opgeven in kor
te tijd veel te willen verdienen
teneinde een eigen zaak te begin
nen of schulden te kunnen afbe
talen, geloven dat sluiting van de
shows op den duur leidt tot een
„seksuele catastrofe". „Er ko
men per dag zeker minstens 500
mannen in elke show. Onder hen
zijn", aldus de briefschrijfsters,
„ook prominenten uit alle beroe
pen" Een van de ondertekenaar -
sters heeft de mogelijkheid niet
uitgesloten namen te gaan noe
men Voorlopig wordt echter de
beslissing van de plaatselijke ad
ministratieve rechtbank afge
wacht, waarbij de eigenaren van
de peepshows in beroep zijn ge
gaan
Overigens maakt het peepshow-
verbod onderdeel uit van een ge
meentelijke campagne, die er
over niet al te lange tijd toe moet
leiden dat het beruchte rose cen
trum rondom het centraal-sta-
tion van de Main-metropool weer
een keurige buurt wordt Het ge
bied rondom het station moet
een serieus zakencentrum wor
den. waarin weer ongestoord kan
worden gewoond Waar de pros-
tituées. de pornohandelaren, de
sexbioscopen enzovoort dan
heen gaan. is een van de meest
gestelde vragen in Frankfurt.
Het moet een vreselijk schouw
spel zijn voor de Saoedische
kustwacht, het naaktstrand
in Neviot. Het is een door Is
raël gesticht toeristenoord
aan de Sinai-kust van de Golf
van Akaba. enkele kilome
ters verwijderd van de Saoe
dische kust. waar men zo ge
voelig is voor het bedekken
van het vrouwelijk schoon.
Als de Saoedische kustwacht
goed uit zun ogen heeft geke
ken. dan hebben zij een ver
andering opgemerkt Het
vakantieoord is gesloten en
een vijftiental Egyptische
functionarissen is gearri
veerd om Neviot. dat na 26
april zijn oude naam Nuwei-
ba weer terugkrijgt, te in
specteren en over te neme-
Zeev. een bedroefde
van Neviot. tot de laatste dag
toe belast met het besproeien
van de grasvelden, zegt met
enige minachting dat hij niet
precies weet wat die Egypti
sche 'technici' komen doen.
„Ze worden wegwijs ge
maakt in het elektnciteitssys-
teem. de watervoorziening en
dat soort zaken", zegt hij. Za
ken die hij heeft aangelegd
en die Israël aan Egypte ach
terlaat. klaar om een bloeiend
toeristencentrum te kunnen
voortzetten.
De Egyptenaren zitten enigzins
verborgen in een huisje, be
waakt door Israëlische solda
ten. Er is de laatste tijd nogal
wat weerstand geweest tegen
de komst van Egyptenaren.
vandaar. „Wij komen de za
ken inspecteren Er moeten
een hoop reparatiewerk
zaamheden verricht worden.
Maar wij gaan hier een toeris
tencentrum voortzetten, en
iedereen, alle nationaliteiten
zijn welkom" Ook hier is de
boodschap duidelijk: de Is
raëli's hebben er een troep
van gemaakt Onder de zorg
zame Egyptische handen
komt alles snel weer in or
de.
Jontrastbeeld uit Neviot. Een
volledig gesluierde Bedoeinen-
vrouw passeert twee luchtig ge
klede Israëlische meisjes.
Neviot is in 1971 gesticht, aan
de weg tussen Eilat en Sharm
el Sheikh. Dat was in de tijd
dat wijlen Moshe Dajan de
leuze voerde dat Sharm el
Sheikh zonder vrede belang
rijker is dan vrede zonder
Sharm el Sheikh. Maar de
volgende maand zal ook
Sharm el Sheikh weer deel
uitmaken van Egypte, tot
verdriet van de daar overge
bleven Israëlische pioniers,
die eigenlijk nog steeds ach
ter die fameuze uitspraak van
Min steam Haal trtaat var
tellen zij hoe het tot Ophira
herdoopte Sharm el Sheikh
een oase had moeten worden
in de hete woestijn met
15 000 inwoners. Hoe de toe
ristenindustrie de ware na
tuurliefhebber onderdak had
willen verschaffen.
Wildernis
Merkwaardig genoeg is er in de
veertien jaar Isaraclisch be
stuur erg weinig gedaan. Het
maximale inwonersaantal is
1200 gewe< >t Er /ijn en paar
hotels, een toeristencentrum
met als speciale attractie
diepzeeduiken en het bewon
deren van de beroemde rode
zeekoralen. Verder een be
scheiden marine en lucht
machtbasis en daarmee is het
uit. Bij n.iri< r tinten toch nu t
zo verwonderlijk. Ophira ligt
2500 kilometer ten zuiden
van Eilat. midden in de onbe
woonde wildernis van zand
en rotsen, de overdag bloed
hete en 's nachts zeer koude
Sinai.
Niet alleen aan Israëlische kant
the van Sharm el
Sheikh sterker dan de
werkelijkheid In Egypte is
dat nog in veel sterkere male
het geval. Toen Sharm el
Sheikh eerst in 1956 en daar
na in 1967 door Israël werd
veroverd, werd daarmee de
blokkade van de Israëlische
haven Eilat opgeheven. Een
blokkade die zeer eenvoudig
te realiseren is. omdat er
maar een heel nauwe door
vaart is tussen het eilandje
Tiran - door Saocdi-Arabië
indertijd aan Egypte uitge
leend - en de kust
Wie Sharm el Sheikh beheerst,
beheerst de vaart naar Eilat
en Suez. Dat was de gedachte
achter Dgjans slogan. Maar
de oorlog van 1973 bewees de
betrekkelijke waarde van
Sharm cl Sheikh Egypte
sloot de Bab el Mandeb af. bij
Aden, de werkelijke toegang
tot de Rode Zee. Daarna was
het strategisch belang van
Sharm el Sheikh beperkt tot
de mogelijkheid van een Is
raëlische tegenblokkade van
de Golf van Suez. Het gevolg
van de strategische ligging
van Sharm el Sheikh was dat
het voor zowel Israel als
Egypte een symbool wer-
Heilig
Toen in 1967 president Nasser
de Straat van Tiran afsloot en
een Egyptisch garnizoen le
gerde in het tot dan toe gede
militariseerde Sharm el
Seikh. wisten maar zeer wei
nigen in Egypte waar Sharm
el Sheikh lag President Sa-
dat erkende bij zijn bezoek
aan Sharm in juni vorig jaar
dat hij er nooit eerder was ge
weest. Shaam el Sheikh
kreeg voor Egypte pas bete
kenis na de oorlog van 1967
en door de Israëlische bezet
ting, die permanent leek te
zijn. Het was de slogan van
Dajan die Sharm el Sheikh
tot onvervreemdbaar heilig
Egyptisch territoir maak-
Ic
Er wordt nu druk gebouwd in
Sharm el Sheikh Opnieuw
een militaire basis, nu voor
de legering van 1000 solda
ten. Ditmaal een vredesleger
van de MFO, de Multinatio
nal Force and Observers Het
Amerikaanse ingenieurs-
korps is met grote spoed een
kamp in elkaar aan het zet
ten. Graafmachines verzetten
grote hoeveelheden zand. Is
raëlische bouwmaatschappij
en leveren de kant-en-klaar
barakken, dezelfde soort als
zij voor de nederzettingen in
de bezette gebieden leveren.
Op 25 april moet het kamp
klaar zijn. Dan zal de MFO
zijn controlerende taak be
ginnen. In 1982 blijkt moge
lijk tl' zijn mrt in INI Hl
haalbare kaart was en daar
om tot oorlog leidde een in
ternationale strijdmacht for
meren die de vrije doorvaart
kan garanderen Die marine
taak zal door de Italianen
worden verricht
Nederlanders
Ook het eiland Tiran krugt
MFO-bemanning, waar
schijnlijk menkanen Een pe
loton Nederlanders (30 man)
zorgt voor de verbindingen
per telefoon en telex
Rest nog de vraag op wat voor
vrije vaart de MFO toezicht
moet houden. Dat is niet zo
zeer de scheepvaart op Eilat.
zoals in het verleden het ge
val was. Het belang van de Is
raëlische Rode Zee-haven is
tot een minimum gedaald
sinds Israëlisch*- schepen uit
Afrika en het Verre Oosten
gebruik kunnen maken van
het Suezkanaal Nee, de MFO
zal in de praktijk toezicht
gaan houden op de honder
den schepen die de Jordaan
se haven Acaba tot bestem
ming hebben, en die gocde-
r. n mam m voor de Iraak-
se oorlogsinspanningen te
gen Iran. het land dut op zul
ke grote schaal wapens krijgt
van Israel, dat weer het ver
zoek heeft gedaan om de
MFO in Sharm el Sheikh te
legeren Het kan vreemd lo
pen in de wereld.
Trauma van '67
De militaire ontruimimg van de
Sinai door Israel is praktisch
voltooid. De Israeli's hebben
alle voorzorgsmaatregelen
genomen dat het trauma van
1967 zich niet zal herhalen
De realiteit in Sharm el
Sheikh leert dat de getroffen
regeling meer op symbolen
en verleden slaat dan op he
den en toekomst. Dat is waar
schijnlijk ook wel beter
JAAP VAN WESEL
