Kabinet verschuift zorgen
Nederland: trein
op wijkend spoor
C
Werknemers malafide bv's
draaien op voor premies
Redding nabij
voor Van Gelder
3
Weer aardgastegenvaller van een miljard
Middenstand Amsterdam
eist veiliger binnenstad
Bij incest:
hulp kind
ontbreekt
Van der Stoel toch
aan de tand gevoeld
De roep om een "sterke man"
ZATERDAG 13 MAART 1982
DEN HAAG (GPD) - Mensen die
by een kennelijk malafide be
drijf (een koppelbaas) in dienst
zijn, moeten gepakt kunnen wor
den voor de sociale premies,
wanneer hun baas die niet af
draagt. Minister van sociale za
ken Den Uyl bepleit dat in een
nota die hij over het misbruik en
het oneigenlijke gebruik van de
sociale verzekering heeft inge
diend bij de Tweede Kamer.
Wie in dienst is van een werkgever
die geen loonbelasting of pre
mies voor de AOW (staatspen
sioen) en de AWW (weduwen- en
wezenvoorziening) afdraagt, kan
nu al door de belastingdienst
worden aangepakt. Dat geldt
niet voor de sociale werknemers
verzekeringen (Ziektewet, Werk
loosheidswet, Wet op de Ar
beidsongeschiktheidsverzeke
ring, de WAO, en de verplichte
verzekering ingevolge de Zie
kenfondswet). Daar zou minister
Den Uyl een eind aan gemaakt
willen zien.
Hij wil daar niet al te rigoureus
mee te werk gaan. Het zou be
perkt moeten blijven tot „bijzon
dere gevallen", waaronder de mi-
Binnenland
Den Uyl wil hardere aanpak fraude
nister blijkens de nota mensen
wil verstaan „die weten of rede
lijkerwijs kunnen weten dat zij
werkzaam zijn bij een malafide
werkgever (bijvoorbeeld koppel
baas)".
Juist deze week kwamen de resul
taten uit van een wetenschappe
lijke studie die in opdracht van
het ministerie van justitie is ge
daan naar het misbruik en het
oneigenlijke gebruik van de so
ciale voorzieningen en naar het
(tegelijkertijd) ontwijken en ont
duiken van balastingen.
De 991 besloten vonnootschappen
(BV's), waarvan in 1980 het fail
lissement werd uitgesproken,
lieten blijkens het rapport een
schuld na van ruim een half mil
jard gulden. De helft daarvan be
trof belastingen en sociale pre
mies. De onderzoekers conclu
deerden dat het half miljard
schuld voor ruim de helft moest
worden toegeschreven aan mala
fide BV's of BV's met duidelijk
malafide trekken.
Overigens staat inmiddels vast dat
1 juli de zogenoemde wet kete
naansprakelijkheid van kracht
zal worden. Die bepaalt dat bij
(bouw)objecten de (hoofdaanne
mer verantwoordelijk zal zijn
voor de afdracht van belastingen
De opsporing van ontduiking van
belastingen en van sociale pre
mies zal worden verscherpt. Jus
titie, de Fiscale Inlichtingen- en
Opsporingsdienst (FIOD), de
Economische Controledienst
(ECD), de Loontechnische
Dienst (LTD) en de fraudecentra
le van de Centrale Recherche In
formatiedienst (CRI) krijgen
daartoe al opdracht. Van de orga
nen van de sociale zekerheid (de
bedrijfsverenigingen, het GAK,
en de gemeentelijke sociale dien
sten) wordt hetzelfde verwacht.
De minister zegt te beseffen dat be
strijding van misbruik en fraude
niet eenvoudig is. „Zowel werk
gevers als werknemers bevoor
delen zich soms tot zeer aanzien
lijke bedragen ten nadele van de
fiscus en de uitkeringsorganen
en ten koste van bonafide werk
gevers en werknemers'' Er wor
den, zo zegt de minister, lonen
uitbetaald aan uitkeringstrek
kers die zelfs uitgaan boven wat
in de betreffende bedrijfstak nor
maal is. „Zowel werkgevers als
werknemers plukken veelal van
de zelfde fraudeboom"
Om de bestrijding van de fraude
beter te kunnen aanpakken zal
op ruimer schaal aan controleurs
van de bedryfs verenigingen
(GAK) en van de gemeentelijke
sociale diensten algemene op
sporingsbevoegdheid worden
verleend. Zij hoeven hun opspo
ringsonderzoeken dan niet over
te geven aan de (toch al overbe
laste) politie en kunnen dan zelf
verbaliserend optreden Onder
tussen zal bij de opleiding van
politiefunctionarissen meer aan
dacht worden gewijd aan de
fraudebestrijding
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG - „Als we nu besluiten hadden geforceerd,
dan zou dat een kabinetscrisis hebben betekend". Zo
verdedigde minister-president Van Agt gisteren na het
kabinetsberaad, dat de Voorjaarsnota nog zeker twee
weken op zich zal laten wachten.
De ministers zijn ook gisteren nog
nauwelijks opgeschoten met het
oplossen van de bezuinigings
problemen. Van Agt gaat nu
eerst op reis naar Maleisië en
Thailand. Tijdens zijn afwezig
heid zullen de ministers Den
Uyl, Van der Stee, Van Thijn en
Terlouw het overleg over de be
zuinigingen voortzetten.
Van Agt liet de Tweede Kamer we
ten dat het financiële beeld zich
zo sterk verslechterd heeft, dat
de gedane belofte niet kan wor
den nagekomen. Zo zal de aard
gastegenvaller dit jaar nog eens 1
miljard nadeliger uitvallen dan
de 2,7 miljard die al waren voor
zien.
Op zijn persconferentie zei Van
Agt bereid te zijn genoegen te ne
men met minder dan 4,5 miljard
bezuinigingen in 1982, mits nu
keiharde afspraken worden ge
maakt over verdere, aanzienlijke
bezuinigingen in 1983. Ook de
PvdA heeft al eerder zoiets voor
gesteld, maar over de invulling
van die mindere bezuinigingen
bestaat nog geen spoor van over
eenstemming.
Bovendien liet Van Agt gisteren
weten dat van nieuw beleid (zo
als extra geld voor het werkgele-
Meer meisjes
in techniek
DEN HAAG (ANP) - In het
schooljaar 1980-1981 hebben
ruim 13.000 meisjes onderwijs
gevolgd aan een lagere of mid
delbare technische school. Dat is
tien procent meer dan het
schooljaar daarvoor. Dit blijkt
uit statistieken van het ministe
rie van economische zaken.
Van de 13.000 meisjes zaten er 9800
in het lager technisch onderwijs
(lts) en 3500 in het middelbaar
technisch onderwijs (mts). In to
taal stonden er in het vorige sei
zoen bijna 304.000 leerlingen in
geschreven bij het technisch on
derwijs. Dat is ongeveer 8000
meer dan in het schooljaar 79/80.
genheidsplan) pas sprake kan
zijn wanneer dit jaar nog voor
minstens 3,2 miljard gulden
wordt bezuinigd. Daarin is dan al
de 600 miljoen verwerkt die is
uitgetrokken voor de bouw van
5000 woningen in het kader van
het banenplan van minister Den
Uyl. De PvdA wil echter niet ver
der gaan dan 2 miljard.
Begrip
Volgens de premier heeft de dis
cussie zich in het „kernkabinet"
aanvankelijk geconcentreerd op
de vraag of het wel „wys of on
wijs" is, om dit jaar nog 4,5 mil
jard te bezuinigen, zoals minister
Van der Stee (financiën) wil. Van
Agt zei voor dat standpunt „bui
tengewoon veel begrip" te heb
ben.
Later is vooral de vraag gerezen of
zo'n ombuigingsprogramma wel
uitvoerbaar is, aldus Van Agt. Hij
sprak van „technische en maat-
schappelijk-politieke belemme
ringen". De premier zei dat 4,5
miljard bezuinigen in 1982 alleen
zou kunnen wanneer het kabinet
ingrijpt in de inkomens, vooral
die van ambtenaren en uitke
ringstrekkers. „Maar dat is poli
tiek een uiterst delicate zaak".
Ook een bevriezing van alle inko
mens, zoals D'66 heeft voorge
steld, op 1 juli zou geen oplos
sing bieden. Dat leidt tot minder
belastingopbrengst en vermin
dert dus het financieringstekort
niet, verstart de loonverhoudin-
gen tussen collectieve en parti
culiere sector, en zal de nu al
slechte verhouding tussen kabi
net en vakbeweging verder ver
slechteren, aldus Van Agt.
Kwaadsappig
De premier bestreed met kracht
dat hij de zaak zou willen rekken,
teneinde na de Statenverkiezin
gen - die naar verwacht de PvdA
groot verlies zullen brengen - een
sterkere onderhandelingspositie
tegenover de PvdA te hebben.
„Dat is nooit de bedoeling ge
weest. Mij zit geheel niet de
kwaadsappige gedachte voor dat
het na 24 maart gemakkelijker is
om het vel te halen over de oren
van een dan gedecimeerde
PvdA", zei Van Agt.
AMSTERDAM (ANP) - De Am
sterdamse Middenstandscentra
le (AMC) en de vereniging City
Amsterdam hebben zich ieder in
een afzonderlijke brief tot burge
meester Polak gewend met het
verzoek zo spoedig mogelijk
HAREN (ANP) - De 71-jarige
mevrouw A G. Oostindien-Dijk-
stra uit Zwolle is gisteren dode
lijk verongelukt toen zij uit een
juist vertrekkende trein wilde
stappen. Het ongeval gebeurde
op het station van Haren (Gr.).
De vrouw opende de inmiddels
gesloten treindeuren weer en
wilde op het perron stappen. Zij
kwam daarbij te vallen en liep
ernstig schedelletsel op, waar
door ze korte tijd later overleed.
ADVERTENTIE
maatregelen te nemen om de
openbare veiligheid in Amster
dam te waarborgen. Ook wordt
er bij Polak aangedrongen op
een gesprek met de besturen van
beide organisaties.
Bij het Midden- en Kleinbedrijf
neemt de ongerustheid over de
toenemende onveiligheid en cri
minaliteit in de stad hand over
hand toe, zo schrijft de AMC. Dit
geldt vooral voor de onderne
mers in de binnenstad en in de
winkelcentra in de Bijlmermeer.
LEEUWARDEN (GPD) - Ge
zinstherapie na een geval van
incest helpt het kind niet. De
ontwrichting in het gezin ont
staan door incest wordt door
therapie niet opgelost en stelt
de positie van het kind niet
veilig. Het betreffende kind
blijft doodsbang voor de va
der. Dat was de mening van
de landelijke werkgroep Sek
suele Kindermishandeling
binnen het Gezin, gisteren op
het symposium over incest in
Leeuwarden.
Het symposium was georgani
seerd door het bureau Ver
trouwensarts Kindermishan
deling in Leeuwarden, waar
de laatste jaren steeds vaker
gevallen van incest worden
gemeld.
Gesproken werd over de juridi
sche aspecten, signalering
van incest op school en over
pedofilie. Vrouwen van de
Landelijke Werkgroep vertel
den over hun persoonlijke er
varingen. Veel kritiek had
den deze vrouwen op de
hulpverleners. Vaak blijkt
men in deze kringen geen
raad te weten met de materie,
zodat de hulpvrager naar een
ander adres wordt doorver-
De aanwezigen waren het er
over eens dat er opvangtehui
zen moeten komen waar kin
deren terecht kunnen met
hun problemen. Kinderen
met incest-ervaringen kun
nen contact opnemen met de
werkgroep (landelijk Contac
tadres postbus 44, 9350 AA
Leek).
In Amsterdam is gisteravond de verkiezing van "Miss Travestiet"
gehouden. In het Hilton hotel poseerden de "dames" bereidwillig vo
de camera.
Over NAVO-oefening in Cariben
DEN HAAG (GPD) - Minister van buitenlandse zaken Van der Stoel zal
dinsdag door de Tweede Kamer worden geinterpelleerd over de Neder
landse bijdrage aan de NAVO-oefening in het Caraïbische gebied. Ter
wijl de aanleiding tot dit debat, de politieke uitspraken over de vlootoe-
fening door de Amerikaanse VN-ambassadnce Jean Kirkpatrick, in
een Argentijns weekblad, door de Amerikaanse ten stelligste worden
ontkend, staat voor de aanvrager van het debat, PPR-woordvoerder
Waltmans, echter centraal de bezorgdheid dat „Nederland niet het lef
heeft zich te distantiëren van de agressieve Amerikaanse politiek ten
opzichte van Midden-Amerika".
Excursies
Op het ministerie van buitenlandse zaken had men vrijdagavond nog
altijd niet de beschikking over de tekst van het gewraakte interview
met Kirkpatrick. In politieke kringen in Den Haag werd openlijk twij
fel uitgesproken over de „excuses" die het Argentijnse weekblad aan
Kirkpatrick zegt te hebben aangeboden. De twijfel gold zowel de inte
griteit van het weekblad als de mogelijke Amerikaanse druk die is
uitgeoefend om met deze excuses een conflict tussen de bondgenoten
in de kiem te smoren
De Amerikaanse VN-ambassadnce zou in het interview onder meer ge
zegd hebben over de gezamelijke Europese-Amenkaanse vlootma-
noeuvres in de Caraïben: „alle militaire manoeuvres zijn waarschu
wingssignalen voor de tegenparty Maar deze manoeuvres hebben wel
een speciaal karakter". Volgens een aantal kamerleden zou Nederland
zich door deelname van zeven oorlogsbodems aan deze oefeningen in
de buurt van Cuba en Nicaragua compromitteren met de „aggresieve"
Amerikaanse politiek in dit gebied.
Stappen
Woensdag zyn de gezamelijke oefeningen echter afgelopen, zodat het
kamerdebat dinsdag weinig of niets meer kan veranderen aan de Ne
derlandse deelname. In schriftelijke vragen aan minister Van der Stoel
verzoekt een tweetal kamerleden van D'66 „diplomatieke stappen te
ondernemen in de Latijns-Amerikaanse hoofdsteden om duidelyk te
maken op welke basis de Nederlandse marine aan deze oefeningen
deelneemt en wat de Nederlandse politiek ten aanzien van het Caraïbi
sche gebied inhoudt".
Werknemers papierfabriek
bereid in te leveren
VELSEN (GPD) - Van de 260 werk
nemers van Van Gelder Papier in
Velsen zijn er 210 bereid een bij
drage van f 2000 te leveren voor
het behoud van hun fabriek. Er
is inmiddels een stichting opge
richt die probeert Van Gelder
Velsen te behouden.
Het stichtingsbestuur, bestaande
uit gedeputeerde W. van Gelder
van Noord-Holland, oud-direc
teur A. H. Stomp en onderne
mingsraadvoorzitter M. Rede
lijkheid, denkt voor het behoud
van het bedrijf 7 tot 8 miljoen
gulden nodig te hebben. De fa
briek in Velsen boekte in het
laatste kwartaal van 1981 een po
sitief resultaat van 2 miljoen gul
den. Voor dit jaar wordt door de
stichting gerekend op een be
scheiden winst.
Deze stichting hoopt ook financië
le steun van de IJmond-gemeen-
te te ontvangen en tracht tevens
geld los te krijgen van een aantal
grote klanten. Deze zouden ieder
1 miljoen gulden op tafel moeten
leggen. Volgens directeur M.
Feth van de Velsense fabriek be
staat er onder die klanten wel de
gelijk belangstelling voor het
plan. De stichting zal na verloop
van tijd een holding oprichten
waarin de geldschieters deel
kunnen nemen.
Volgens Feth kan de fabriek die nu
nog met ëén witpapiermachine
draait de komende tien jaar best
vooruit. Hij rekent erop dat de
gemeente Velsen het terrein
waarop de fabriek staat binnen
kort koopt en vervolgens weer
aan de stichting verhuurt. Ook
gaat de directie ervan uit dat de
provincie de bouw van een nieu
we energiecentrale (kosten f28
miljoen) financiert. Volgens Feth
is het zaak dat die centrale, waar
van de bouwtijd anderhalf jaar
beloopt, er snel komt. Deze le
vert een besparing van 40 pro
cent op de energiekosten op en
kan het resulta.it in 1982 in posi
tieve zin beïnvloeden
Feth meent dat Van Gelder Velsen
in de nieuwe constructie de eer
ste tien jaar voldoende kansen
heeft „Mede dank zy de onge
looflijke inbreng van het perso
neel", zo zegt hy.
Uitspraak 1: „Er moet een ex
traparlementair kabinet ko
men met een apolitieke pre
mier en dito ministers Zo'n
kabinet kan in twee jaar tyd
onze economie weer gezond
maken. Het parlement speelt
m die tijd een minder promi
nente rol".
Uitspraak 2: „Het pleidooi voor
voorgenoemd extraparle
mentair kabinet is 'minstens
begrijpelijk' en 'staatsrechte
lijk onberispelijk'. In elk ge
val dient het kabinet het eco
nomisch beleid uit te zetten
en moet daarbij niet teveel
voor de voeten worden gelo
pen door het parlement
Uitspraak 3: „Er dreigt in ons
land een complete chaos. De
overheid voert een wazig be
leid. stakingen zyn aan de or
de van de dag. De situatie
dreigt te escaleren tot een
waarin de regering regeert by
loonmaatregel en decreet.
Wy wensen niet mee te doen
aan het ten gronde richten
van onze samenleving".
Uitspraak 4: „Wanneer de bon
den oproepen om de uit
spraak van de rechter te ne
geren. dan vind ik dat vol
strekt verwerpelijk. Dan glij
den we af naar anarchie en
chaos".
Uitspraak 5 „De rechter kan
me nog meer vertellen. Hy
kan met zyn hele uitspraak
zo die vuilcontainer daar in!"
Bovenstaande ontboezemin
gen werden in minder dan
één week tijd opgetekend uit
de monden van twee hoogge
leerde economen (1, Heertje
en Van der Wolk), een pre
mier (2, Van Agt), een vak
bondsbestuurder (3. Van der
Meulen). een minister (4. Den
Uyl) en zomaar een stakende
stadsreiniger (5
Sterke man
Deze bloemlezing doet de in
druk postvatten dat Neder
land in maart 1982 aan de
rand van de volstrekte chaos
staat. Een roep om de sterke
man. stakingsacties bij de
vleet, gerechtelijke uitspra
ken die worden genegeerd en
een ontredderde regering
Feit is dat Nederland momen
teel niet alleen economisch
maar ook bestuurlyk een zeer
diepe crisis doormaakt. Byna
dagelijks is de afgelopen we
ken gewaarschuwd voor
„Belgische toestanden". Bij
de zuiderburen is - na de zo
veelste kabinetscrisis - spra
ke van regelrechte crisispoll-
tick.
Daar ligt een Reagamaans be
zuinigingsplan dat mets en
niemand ontziet en de rege
ring regeert per decreet Het
parlement is voorlopig bui
tenspel gezet.
Professor Heertje - A-politiek
kabinet.
Nederland lykt by de sociale
onrust in België nog een oase
van rust Maar bestaat die
dreiging toch ook voor ons
land? Een kabinet onder
wiens bewind zulke vragen
opkomen, moet zich grote
zorgen maken. Dat zullen de
dame en heren in het Cats-
huis ook zeker wel doen, al
leen valt tot nog toe met te
merken dat het kabinet Van
Agt II de touwtjes in Neder
land stevig in handen heeft.
De onrust in het land is het
spiegelbeeld van de onrust in
het kabinet. Het draagvlak
van het kabinet - de breedte
daarvan moest in de kabi
netsformatie de garantie zyn
voor stabiliteit - kalft onrust
barend af, daadkracht is ver
te zoeken en de besluiten die
wel genomen worden, wor
den uit een oogpunt van pu
blic relations belabberd
slecht verkocht
De gang van zaken rond het
ziektegeld is daarvan het
meest schrynende voorbeeld
Door met vanaf het begin
duidelyk te maken wat het
kabinet met dat ziektegeld
wilde, is grote sociale onrust
ontstaan, waardoor het werk
nemers én werkgevers tegen
zich in het harnas wist te ja
gen.
Onthullend
Het weekblad Vry Nederland
deed deze week een onthul
lend boekje open over hoe
ministers en staatssecretans-
VM dit kabinet zelf over
..hun' regeringsploeg den
ken „Het kabinet is er. maar
het is van niemand", is nog
een van de zachtaardiger
kwalificaties van een (helaas
anonieme) minister.
In de bredere „Haagse krin
gen" vallt dat soort geluiden
al veel langer te horen. Bin
nen het kabinet werken de
„bloedgroepen" volstrekt
langs elkaar heen. De ogen-
schynlyk onoplosbare dis
cussie over de bezuinigingen
is daarvan een uitstekend
voorbeeld.
Vyf ministers buigen zich da
genlang over miljarden
plaatjes en komen er niet uit
Andere bewindsbeden ko
men er met eens aan te pas.
Gisteren sprak het voltalhge
kabinet voor het eerst over de
miljardenplannen. Sinds het
kabinet deze week 6 maan
den geleden werd beedigd,
heeft in de voltallige minis
terraad nog niet één funda
mentele discussie over het fi
nanciële (bezuinigings-)be-
leid plaatsgevonden.
En daar is toch alle aanleiding
toe, nu het regeerakkoord -
op basis waarvan de vyflien
ministers en zeventien staats
secretarissen toch tot dit ka
binet zijn toegetreden - onder
grote druk staat. Volgens een
ambtelyke werkgroep zullen
enkele van de cruciale doel
stellingen van het econo
misch beleid (koppeling uit
keringen-minimumloon,
koopkrachtplaatje -1 tot -4)
zelfs by een 'beperkt' extra-
bezuinigingspakket van
maar 2 miljard gulden (het
PvdA-voorstel), al niet meer
gehandhaafd kunnen wor
den.
Discutabel
Het regeerakkoord is op finan-
cieel-sociaal-economisch ge
bied nu al discutabel gewor
den. In feite is het kabinet-
Van Agt, tien maanden na de
verkiezingen van 26 mei. nog
steeds bezig de kabinetsfor
matie te voltooien. En heb
ben De Galan en Halberstadt
in oktober weinig meer ge
daan dan tijdelyk de vrede
herstellen.
De echte problemen zyn toen
vooruitgeschoven en die lig
gen nu op het bord van de po
litici, terwyl iedereen wacht
tot de ander de eerste hap
neemt. Geen van de rege
ringspartijen herkent zich in
het gevoerde!?) „beleid"
Tussen de Tweede-Kamerfrac
ties van CDA. PvdA en D'66
botert het beter dan tussen
de kabinetsfracties. Van Agt
houdt zich afzydig. Den Uyl
doet het vuile werk en Ter
louw heeft al moeite genoeg
zich staande te houden
Het enige beleid dat tot nog toe
is gepresenteerd, is het ba
nenplan van Den Uyl. Tame
lijk g nstig ontvangen, maar
op een uiterst wankele finan
ciële basis en vol onvervulde
en welbcht ook onvervulbare
beloften
Intussen staan het werkgele
genheidsverhaal (Den Uyl».
het bezuimgingsverhaal (Van
Agt) en het bedryfsleven-ver-
haal (Terlouw) nog onveran
derd tegenover elkaar. In het
regeerakkoord werd het
„tweesporenbeleid" (én be
zuinigen, én werkgelegen
heid stimuleren) ontsponnen.
Maar op uit elkaar groeiende
sporen kan geen trein ryden.
Op deze manier voert het ka
binet zeer effectief oppositie
tegen zichzelf En hoeft de
echte oppositie slechts toe te
kyken.
Sociale onrust
Naarmate de onduidelykheid
over het te voeren beleid
voortduurt, groeit de kans
dat het kabinet inderdaad al
leen nog maar via ingrepen
kan regeren om iets van de
doelstellingen uit het regeer
akkoord overeind te houden.
De toenemende sociale on
rust zal daarmee moeilyk te
temmen zyn.
Hoe de Nederlandse bevolking
de bewegingen van het kabi
net-Van Agt waardeert, zal op
24 maart wellicht eerder bly-
ken uit dc opkomstcyfers
dan uit de stemverhoudin
gen. By een (verwachte) erg
lage opkomst staat niet alleen
het begrip voor dc Provincia
le Staten, maar ook de geloof
waardigheid van het kabinet
op het spel. Alléén een extra
parlementair kabinet met
apolitieke ministers zal dat
een zorg zyn
HANS DE BRUYN
BLIJVEN
HELPEN!
ruim 400 projecten
in Afrika, Azië
en Latijns-Amerika
5850 "V
te Zeist
VASTENAKTIE
GIRO
