c
Duitse ministers
in discrediet
Tito's imago
brokkelt af
Poolse partij
kiest harde lijn
3-
Doodstraf geëist
tegen 200 Turken
Stage voor Britse
werkloze jongeren
'Schoonmaakactie' El
Salvador lijkt mislukt
Verdacht van omkoping
HELE EN HALVE
HOLIDAY INN
MARATHON
Vorster roept op tot rebellie
ZATERDAG 27 FEBRUARI 1982
Buitenland
Bruid blijkt
na drie
maanden man
ALABAMA (AP) - Omdat hij er
na 3 maanden huwelijk ach
ter kwam dat zijn bruid een
man is, heeft een 60-jarige
man in Birmingham (Alaba
ma) echtscheiding aange
vraagd.
"Ik was geschokt en verne
derd", schreef de man in een
bij aanvrage gesloten beëdig
de verklaring.
In justitiële kringen werd ver
nomen dat de jonge "echtge
note" een medische behande
ling had ondergaan en er uit
zag als een vrouw.
Overigens erkent de staat Ala
bama geen huwelijken tus
sen personen van hetzelfde
geslacht, dus de twee zijn
niet wettig getrouwd. De "be
drogen" echtgenoot staat er
echter op dat het boterbriefje
officieel ongeldig wordt ver
klaard.
(Van onze correspondent)
LONDEN - Britse werkloze jongeren kunnen de komende zomer
maanden een paar weken stage lopen in het leger. Plannen hier
voor van minister Nott (defensie) zullen binnenkort openbaar
worden gemaakt.
Britse landmacht, luchtmacht en marine samen hebben in de
maanden mei tot augustus ruimte voor ongeveer 7000 jongeren
uit de binnensteden. De jongeren zullen tijdens de stage zaken
leren als kaartlezen en het besturen van een kleine boot.
Werkloze jongeren zijn niet verplicht aan het werkgelegenheids
project van defensie mee te doen. De regering hoopt met het
plan de verveling bij vele jeugdigen zonder baan te doorbreken
en daarmee mogelijk een herhaling van de rellen van vorig jaar
zomer te voorkomen.
Binnen het leger zelf is men het niet onverdeeld eens met het
voorstel. Nogal wat officieren vinden het een ongelukkig plan,
omdat veel jongeren die een vaste loopbaan bij defensie willen
beginnen, moeten worden afgewezen omdat er geen plaats voor
hen is.
Hoewel details van de plannen nog gepubliceerd moeten worden,
is al wel zeker dat de jongeren niet zal worden bijgebracht hoe ze
moeten omgaan met wapens. Ook uitputtende legeroefeningen
zullen worden vermeden.
(Van onze correspondent)
SAN SALVADOR - De
schoonmaakoperatie van het
Salvadoriaanse leger op de Gua-
zapa-vulkaan, op nog geen 40 ki
lometer ten noordoosten van de
hoodstad San Salvador, lijkt op
een grote mislukking uit te lo
pen. Terwijl het leger steeds
meer materieel naar de vulkani
sche heuvels sleept, blijkt de
guerrilla ongrijpbaar. Tegelijker
tijd zijn de rebellen op verschil
lende plaatsen in het land met
nieuwe offensieven gestart.
In de noordelijke provincie Cha-'
lentenango werd de nieuwe op
mars van de guerrilla ingeluid
met beschietingen op een post
van de Guardia Nacional in het
stadje San Jose Guayabal. In de
oostelijke provincie Usulutan,
waar het leger dacht de guerrilla
vonge maand te hebben verdre
ven, zijn deze week verschillen
de militaire patrouilles overval
len. In het noordoostelijke Mora-
zan beschoten de rebellen op
nieuw het dorp Corinte. En ook
in de hoofdstad San Salvador
hebben de guerrilla's plotseling
weer hun gezicht laten zien. Voor
het eerst sinds enkele weken
gaat er in de hoofdstad geen
nacht meer voorbij zonder
schietpartijen.
Afgelopen maandag nog verzeker
de generaal Jose Guillermo Gar
cia, opperbevelhebber van het
Salvadoriaanse leger en tevens
minister van defensie, dat het le
ger bezig is de oorlog te winnen.
Maar sindsdien hebben de troe
pen van de junta in feite neder
laag na nederlaag moeten accep
teren.
(Van onze correspondent)
BONN - Twee van de belangrijkste Westduitse
ministers, Matthoefer (SPD) van financiën en
Lambsdorff (FDP) van economische zaken,
worden ervan verdacht bij een omkopings
schandaal betrokken te zijn.
Het openbaar ministerie heeft het
vermoeden dat het Flick-con-
cern giften aan verschillende po
litieke partijen heeft gegeven om
zodoende een fors belastingvoor
deel te krijgen. De officier van
justitie in Bonn heeft bevestigd
dat er een onderzoek naar zes po
litici en drie managers van het
Flick-concern is ingesteld.
Behalve Matthoefer en Lambs
dorff staan ook de huidige chef
van de bondskanselarij en vroe
gere staatssecretaris van finan
ciën Lahnstein, de FDP-Bonds-
dagafgevaardige Riemer, de mi
nister van economische zaken
van de deelstaat Baden-Wurtten-
berg, de chef van de Dresdner
Bank en vroegere minister van
economische zaken, Friedrichs,
en de president van Flick, Von
Brauchitsch, onder verdenking
van omkoping.
Alle betrokken hebben de geuite
beschuldigingen krachtig van de
hand gewezen.
In 1975 verkocht Flick, waarvan
Von Brauchitsch toen al chef
was, een pakket aandelen Daim
ler (Mercedes) voor 2 miljard
mark aan de Duitse Bank. Vol
gens de Duitse belastingwet is
het mogelijk dat hierover geen
belasting hoeft te worden be
taald, mits het geld wordt geïn
vesteerd op een wijze die voorde
lig is voor de maatschappij.
Om gebruik van dit recht te kun
nen maken is toestemming van
drie ministers noodzakelijk, na
melijk die van de ministers van
financiën en economie in Bonn
en die van de minister van eco
nomische zaken van de betref
fende deelstaat.
Op een bedrag van 210 miljoen
mark na, heeft Flick voor andere
investeringen uit het Mercedes-
pakket die toestemming op ver
schillende tijdstippen gekregen.
Herinvesteringen in onder ande-
Amerika
tegen aanval
Israël op
buurland(en)
WASHINGTON/BEIROET (AP,
UPI) - De Amerikaanse regering
heeft gisteren duidelijk gemaakt
zeer tegen een mogelijk aanval
van Israël op één van zijn buur
landen te zijn. Ook werden op
nieuw uitspraken gedaan over de
mogelijke omvangrijke verkoop
van wapens aan Jordanië, on
danks de Israëlische weerstand
daartegen.
In een verklaring van het ministe
rie van buitenlandse zaken werd
de mogelijkheid verworpen dat
Israël een aanval zou kunnen uit
voeren op zuid-Libanon, als reac
tie op de ophoping van wapens
in dat gebied door de PLO.
De speciale afgezant voor het Mid
den-Oosten van president Rea
gan, Philip Habib, is gisteren in
Libanon aangekomen voor be
sprekingen met president Sar-
kis. Aan de orde komt de gespan
nen situatie in Libanon, dat re
gelmatig het toneel is van con
frontaties tussen enerzijds Israël
en anderzijds Palestijnse guerril
lastrijders en Syrië.
De Palestijnen en Syrië hebben Is
raël er van beschuldigd nieuwe
aanvallen te beramen op zuid-Li
banon, waar de Palesijnse guer
rillastrijders en hun linkse Liba
nese bondgenoten bases hebben.
De Arabische media bereidden Ha-
bib een vijandige ontvangst. Het
Syrische dagblad "Al Baath", de
spreekbuis van de Syrische rege
ringspartij, ging zelfs zo ver Ha-
bib er van te beschuldigen naar
het Midden-Oosten te zijn geko
men om een datum vast te stel
len voor een Israëlische aanval
op het zuiden van Libanon.
Habib vertrekt vandaag weer uit
Libanon. Naar in Beiroet ver
luidde, gaat hij naar Damascus
voor besprekingen met de Syri
sche regering. De Amerikaanse
afgezant wordt morgen in Israël
verwacht.
re het verzekeringsconcern Ger-
ling en de papierindustrie in
Duitsland alsmede in de Ver
enigde Staten, vonden de betrok
ken ministers „voordelig voor de
volkseconomie", met het gevolg
dat Flick over een bedrag van
circa 1,8 miljard mark geen be
lasting hoefde te betalen. Des
tijds stuitte dit al op veel kritiek
van verschillende groeperingen
en met name een deel van de
SPD.
In het kader van de zogenoemde
„partij-giften-affaire", die eind
vorig jaar door het weekblad Der
Spiegel openbaar werd gemaakt,
nam de justitie ongeveer hon
derd dossiers van Flick in beslag.
De verdenking ontstond dat
Flick-chef Von Brauchitsch en
twee van zijn collega's uit de di
rectie zich schuldig hadden ge
maakt aan belastingontduiking.
Verder rees het vermoeden dat
Flick in ruil voor de toestem
ming van de verschillende minis
ters smeergelden aan de respec
tievelijke partijen had betaald.
Inmiddels heeft Von Braunchitsch
zijn functie als vice-voorzitter
van de bond van Duitse onderne-v.
mers opgegeven.
De bondsregering is van mening
dat de ministers Matthoefer en
Lambsdorff in functie moeten
blijven. Regeringswoordvoerder
Ruhl zei op een persconferentie
dat noch de regering, noch de be
trokkenen verklaringen zullen
afleggen. Op een bijeenkomst
van de werkgemeenschap voor
arbeidersvraagstukken van de
SPD zei bondskanselier Helmut
Schmidt dat hij er heilig van
overtuigd is dat het openbaar mi
nisterie zich heeft vergist.
ROME - President Mitterand van Frankrijk (links) is gisteren in Rome aangekomen voor een tweedaags
officieel bezoek. Hij werd door maar liefst vijf ministers vergezeld. Direct na zijn aankomst begon hij aan de
besprekingen met de Italiaanse president Pertini (rechts). Als enige twistpunt zal de Italiaanse wijnuitvoer
naar Frankrijk aan de orde komen. Het is overigens de bedoeling dat de president geregeld overleg met de
Italiaanse regering zal plegen, naar het voorbeeld van de contacten die hij met Londen en Bonn onderhoudt.
ANKARA (Reuter) - De mili
taire openbare aanklager in
Ankara heeft gisteren 188
keer de doodstraf geëist. Hij
deed dit bij de opening van
het proces tegen 574 activis
ten van Dev-Yol (Revolutio
naire Weg), de belangrijkste
ondergrondse organisatie
van links in Turkije. De aan
klacht tegen de verdachten,
onder wie veel kopstukken
van Dev-Yol, luidt dat ze "ge
probeerd hebben de grond
wettige orde in een volksoor
log omver te werpen, tenein
de een communistisch regi
me te vestigen". In dit kader
zouden ze zich in ettelijke de
len van het land hebben geor
ganiseerd en 333 mensen
hebben vermoord of zulks
geprobeerd.
Ex-premier Bulent Ecevit moet
zich maandag melden voor
een burgerrechtbank. In juni
1980, drie maanden voor de
militaire machtsgreep onder
generaal Evren, zou de leider
van de republikeinse partij
een hoofd van de provinciale
politie hebben beledigd.
en 5 - 10 kilometer
prestatieloop.
Zondag 28 februari
Start om 12.00 uur bfj Holiday Inn Leiden.
Alle deelnemers ontvangen gratis koffie met gebak
Vele prijzen!!! Veteranen aparte klassering!
Tevens ontvangen alle deelnemers een attentie.
f^- Mede mogelijk gemaakt door;
J,ElD5C#J Leidsch Dagblad,
GBLAT)
'n aktieve krant
(VARSCHAU (UPI/DPA) - De Par
tij in Polen heeft voor de harde
lijn gekozen en zich blijkens de
tweedaagse vergadering van
het Centraal Comité achter het
militaire bewind van generaal
Jaruzelski geschaard. Jaruzels-
ki kreeg zo alles wat hij nodig
heeft om volgende week naar
Moskou te kunnen gaan, de eer
ste maal na de afkondiging van
de staat van beleg op 13 decem
ber.
Het Comité besloot namelijk tot
een vastbesloten houding om de
eenheid van de partij te herstel
len, elke oppositie te onderdruk
ken en een eventuele wederge
boorte van Solidariteit in welke
vorm dan ook uit te sluiten, drie
leden die zich pro Solidariteit be
kenden werden uit het 200 tellen
de Comité verwijderd en het Po
litburo werd als hoogste orgaan
van de partij de afgelopen dagen
uitgebreid met een vierde gene
raal, Czeslaw Kiszczak. Daarmee
werd de positie van het leger in
het Politburo verder versterkt.
Het Centraal Comité, dat zijn ver
gadering donderdag beëindigde,
legde zijn visie vast in een slot
verklaring, maar deze werd niet
eerder dan gisteravond gepubli
ceerd door het Poolse persbu
reau PAP.
Intussen is gisteren een tweedaag
se zitting van het parlement, de
Sejm, begonnen over economi
sche onderwerpen en met de me
dedeling, dat er ook verschuivin
gen in het kabinet zouden ko
men.
Dezelfde tijd eindigde een verga
dering van de Poolse bisschop
penconferentie. Daar werd vol
gens een bisschop "gewerkt aan
een voorstel, dat het begin zou
moeten kunnen zijn van over
eenstemming in enige vorm met
het bewind over de huidige si
tuatie in het land", maar hij zei
ook, dat dit in de afgelopen paar
dagen juist zijn houding heeft
"verhard".
In de slotresolutie, waarin het Cen
traal Comité de overname van de
macht door de militairen goed
keurde, werd ook gezegd, dat het
leger een "nationale ramp" in
Polen had voorkomen. De basis
van het onafhankelijke bestaan
en van de socialistische waren
bedreigd. Met orde, discipline en
economie is het in de afgelopen
maanden beter gegaan, zo werd
gezegd, maar de situatie is nog
steeds moeilijk. "De tegenstan
ders van het socialisme willen
het bewustzijn van het volk ver
giftigen". Uitdrukkelijk gelaakt
werd de politieke campagne, die
door leidende centra in de Ver
enigde Staten is ontvouwd. De
noodzaak van eenheid binnen de
partij werd benadrukt en het Co
mité sprak zich uit voor een
"sterke, zelfstandige en autono
me" vakbeweging in Polen, die
evenwel gebaseerd zou moeten
zijn op de beginselen van de so
cialistische maatschappij en de
leidende rol van de Partij dient te
erkennen.
Het parlement aanvaardde giste
ren later op de dag de tien wets
voorstellen van de regering voor
economische hervormingen en
een resolutie, waarin een voor
stel van generaal Jaruzelski werd
goedgekeurd voor de vorming
van een front van nationale red
ding.
Joegoslavië, dat in mei de twee
de verjaardag van de dood
van Josip Bros Tito her
denkt, is verwikkeld in een
diepgaande crisis, die zowel
betrekking heeft op de huidi
ge politieke leiding als op de
totale Joegoslavische econo
mie. Er wordt veel gesproken
en gediscussieerd over het in
stand houden van de erfenis
die Tito heeft nagelaten,
maar nu na twee jaar begint
het volk ook in te zien dat de
catastrofale toestand waarin
de Joegoslavische economie
zich bevindt - met alle bijver
schijnselen van dien, zoals
voelbare grote tekorten in de
winkels - ook een deel van de
erfenis is.
Twee jaar nadat president Tito
de Joegoslavische politiek
niet meer beheerst, is er een
niet gennge groep politici die
zich vastklampt aan alles wat
Tito heeft vastgelegd, en die
letterlijk alles doet om de le
gende van Tito levendig te
houden. Maar er is een ande
re groep, onder wie de leden
van de partijleiding Vladimir
Bakaric en Stane Dolanc, die
er geen geheim van maakt
dat zij het noodzakelijk vindt
om langzaam maar zeker af
stand te nemen van wat Tito
als staatshoofd voor de Joe-
goslaven heeft betekend.
Deze zomer vindt het 12e partij
congres van de Joegoslavi
sche communistische partij
plaats, waarvoor de voorbe
reidingen in volle gang zijn.
Maar in geen van de docu
menten die in verband met
het partijcongres ter discus
sie zijn aangeboden, is ook
maar een spoor van de invoe
ring van hervormingen te
vinden, die broodnodig zijn
om het grotendeels verloren
vertrouwen van het volk in
de communistische partij te
doen herleven of de zwaar
aangetaste economie weer op
de been te krijgen.
De conservatieve elementen in
de partij gaan doodgewoon
door met enorme investerin
gen in prestigeobjecten, die
mogelijk de nagedachtenis
van Tito dienen, maar die nog
vele jaren een blok aan het
Joegoslavische economische
been blijven.
De Joegoslavische politici ver
mijden doorgaans en waar
mogelijk het woord 'crisis',
maar de persorganen en de
massamedia doen dat zeker
niet. De regering heeft nog
kort geleden te kennen gege
ven, met harde maatregelen
de economische situatie op
zijn minst te willen stabilise
ren. Zij geeft toe dat er, bij ge
brek aan deviezen, een tekort
is aan bijvoorbeeld essentiële
medicijnen, zoals insuline en
antibiotica.
Geen medewerking
Voor het uitwerken van hun
plannen ter stabilisering of
eventuele verbetering van de
economie, moeten de leiden
de politici erop kunnen reke
nen dat de hele bevolking
meewerkt en dat het geindus-
trialiseerde noorden van Joe
goslavië alles doet om het on
derontwikkelde zuiden uit de
moeilijkheden te halen. En
dat is nu net niet het geval.
De tekorten in de winkels van
de hoofdstad Belgrado wor
den bijvoorbeeld veelal ver
oorzaakt door fabrieken of
collectieve landbouwbedrij
ven die weigeren hun pro-
dukten af te leveren zolang
zij geen toestemming krijgen
hun prijzen te verhogen, of
niet de nodige deviezen be
schikbaar worden gesteld om
hun ondernemingen voort te
kunnen zetten,
In het kapitalistische systeem
maakt dit allemaal deel uit
van de normale spelregels,
maar in een communistisch
land zijn de gevolgen cata
strofaal, omdat de bureaucra
tie en de centrale planning
niet snel genoeg kunnen rea
geren om ontstane tekorten
onmiddellijk te dekken.
Ook de resultaten van het veel
geprezen systeem van arbei
ders-zelfbestuur laten veel te
wensen over. Het resultaat
van dit alles is, dat de pro-
duktiviteit en ook de lonen
omlaag zijn gegaan, terwijl de
prijzen in verhouding gigan
tisch stijgen. Er is een tekort
aan onderdelen en essentiële
grondstoffen, de mede-eige
naren uit het Westen van Joe
goslavische ondernemingen
zijn boos over het slechte ren
dement, de levensstandaard
gaat met de dag achteruit en
de arbeidsmoraal van het
werkende volk wordt er ui
teraard niet beter op.
Het aftakelen van het Tito-ima-
go wordt mede versneld door
de publikatie van een hoogst
controversieel boek van de
hand van de officiële biograaf
van Tito, de in Joegoslavië
vooraanstaande en hoog
geachte schrijver Vladimir
Dedijer. In het 1200 pagina's
tellende boek, dat een aan
vulling is op zyn hele biogra
fische werk over Tito, heeft
hij in het bijzonder het imago
van Tito als de grote, onfeil
bare partizanenheld zoveel
schade gedaan, dat het poli
tieke consequenties heeft.
Vladimir Dedijer heeft vastge
steld en met documentatie
bewezen hoe Tito met de
Duitsers over een staakt-het-
vuren heeft onderhandeld,
hoe de partizanenoorlog ei
genlijk tegen de Ustachi-
groep van rechtse Kroaten
was gericht, meer dan tegen
de Duitse bezetters. En ook
heeft hij uitvoerig geschre
ven over de executies van
partizanen die de politieke
lijn van Tito niet wilden aan
vaarden, waarbij figuren die
nu in de Joegoslavische poli
tieke top zitten, een rol heb
ben gespeeld.
Voor zowel de politici als voor
de man in de straat zijn deze
onthullingen als een schok
aangekomen. De schok komt
bovendien op een moment
dat het nationalisme in Joe
goslavië hoogtij viert Op
nieuw gaan er in de rijke
geïndustrialiseerde deelrepu
blieken, vooral in Kroatië,
stemmen op zich van het ar
moedige zuiden af te zonde
ren, zodat Kosovo, Montene
gro en Macedonië de kans lo
pen aan hun armzalige lot te
worden overgelaten.
Albanië
De Joegoslavische leiders
schuiven alle schuld voor wat
er in Kosovo is gebeurd -
waar al meer dan een jaar de
Albanese meerderheid een
eigen autonome republiek
eist - in de schoenen van het
buurland Albanië. Maar de
Joegoslaven weten over het
algemeen heel goed dat het
verwaarlozen van de Albane
se meerderheid in de provin
cie Kosovo door de Serven,
die de provincie bestuurlijk
beheren, er de eigenlijke oor
zaak van is dat de Albanese
propaganda op vruchtbare
bodem is gevallen.
De onrust en conflicten in Ko
sovo hebben duidelijk aange
toond dat het collectieve lei
derschap in Joegoslavië na
Tito, waarbinnen de topfunc
ties na één of maximaal twee
jaar rouleren, lijdt aan een
wat men zou kunnen noemen
autonteitenvacuum.
Het volk krijgt geen tijd kennis
te maken met mensen aan de
top die, voordat zij een be
hoorlijk bezoek hebben ge
bracht aan alle republieken
en provincies, alweer worden
afgewisseld door een andere
vergrijsde figuur 'zonder ge
zicht'.
Niettemin heeft Joegoslavië
stabiliteit laten zien in zijn
buitenlandse politiek. Sinds
de dood van Tito is er nauwe
lijks iets veranderd. Joego
slavië bfijft een van de leiden
de factoren in de groep van
ongebonden landen.
De economische rampspoed
die de Europese communisti
sche landen heeft getroffen,
heeft ook Joegoslavië stevig
in haar groep Het valt te be
zien of de Joegoslavische
communisten in het kader
van het komende partijcon
gres de flexibiliteit opbren
gen die in andere landen on
mogelijk is. Alleen door on
communistisch te handelen
kan dit land zich uit de eco
nomische crisis werken. On
der Tito liet zich dat allemaal
ideologisch regelen. Zonder
Tito dreigt het te verzanden
in regionale conflicten en
partgdogma's.
ANTON KOENE
JOHANNESBURG (AP) - Het conflict binnen de rege
rende Nationale Partij (NP) van Zuid-Afrika over
een beperkte versoepeling van het beleid van ras
senscheiding is gisteren verder aangescherpt. De
voormalige leider van de Partij en het land, John
Vorster, heeft zich intussen in de discussie gemengd
en opgeroepen tot een rebellie van de conservatie
ven in de partij tegen het door hem als te progressief
beoordeelde beleid van de huidige premier Pieter
Botha.
Deze is voornemens een deel van de niet-blanke meer
derheid van het land een beperkte inspraak te geven
by de politieke gang van zaken. Vorster verklaarde
dat hij fel gekant is tegen het voorstel van Botha tot
"gezonde deling van de macht" met Indiërs en
kleurlingen van gemengd ras. Het plan van Botha,
waarvan de bijzonderheden nog niet zyn uitge
werkt, heeft geen betrekking op de zwarte meerder
heid, omdat de Zuidafnkaanse leiders hiervoor de
constructie van de thuislanden hebben uitgevon
den. die "onafhankelijke thuislanden", nu vijf in ge
tal, straks tien, moeten in de verre toekomst het
grootste deel van de zwarten gaan herbergen.
