Bonden en DSM akkoord
Maart wordt 'hete maand'
Geen steun CNV voor grafici
h
Cursus
zelf
bedrijf
beginnen
Chaos op vrije wisselmarkt België
Beurs Amsterdam
'Nog te vroeg voor stakingen"
Brood wordt
drie cent
duurder
Binnen vijf jaar 10% arbeidstijdverkorting
Rotterdamse
werf bereid
tot acties
''Weersvoorspelling'' FNV-voorzitter Kok:
Beursoverzicht
DONDERDAG 25 FEBRUARI 1982
Economie
Jezet
et ex-Ogem-bedrijf Van Wijk en
Boerma in Ravenstein (N.Br.) is
sinds dinsdagavond bezet door
personeel om te verhinderen dat
de nieuwe eigenaar het bedrijf
ontmantelt. Bij Van Wijk en
Boerma, waar zeventig mensen
werken, worden waterzuive
ringsinstallaties gemaakt. Vol
gens districtsbestuurder F. Koo-
/an de Industriebond FNV
moet er eerst overleg met de be
windvoerders van Ogem komen
over de voorwaarden voor ver
koop van het bedrijf. Dat is tot
op heden volgens hem niet ge
beurd. Dinsdag werden machi-
;n voorraden door de nieuwe
eigenaar, Rossmark in Almelo,
weggehaald. Het Ravensteinse
bedrijf was toen gesloten in ver
band met carnaval, maar perso
neelsleden wisten met behulp
i de politie te voorkomen dat
alles werd weggehaald, aldus
Kooien.
itijging
)ns land heeft vorig jaar voor 164,7
miljard gulden ingevoerd en
170,8 miljard gulden geëx
porteerd. Ten opzichte van 1980
steeg de waarde van de invoer
daardoor met acht procent. Dit
blijkt uit voorlopige cijfers van
het Centraal Bureau voor de Sta
tistiek.
n december vorig jaar bedroeg de
waarde van de invoer 14,7 mil
jard gulden (tegen 13,8 miljard in
'80) en van de export 14,9 miljard
(was in '80 13,0 mijard). Het dek
kingspercentage (de verhouding
import-export) kwam daardoor
op 101. In december '80 was dat
nog 94.
?VBBA-bouw
>e Zweedse popgroep ABBA
spreidt haar belangen. Zij wil
voor 51 procent van de aandelen
in de bouwmaterialen Ahlsell
AB tweehonderd miljoen kroon
(ongeveer negentig miljoen gul
den) betalen. Ahlsell is op haar
gebied de grootste onderneming
in Zweden. Het bod wordt uitge
bracht via het ABBA-bedrijf Po
lar Music International. De note
ring van de aandelen Ahlsell aan
de effectenbeurs van Stockholm
is gisteren opgeschort.
Kort geding
)p donderdag 11 maart a.s. dient
voor de Haagse rechtbank het
kort geding dat de vakcentrale
MHP heeft aangespannen tegen
de Staat in verband met de op 1
januari jl. van kracht geworden
loonmaatregel.
ioals bekend vecht de MHP de ni
vellerende aspecten van de maat
regel aan, zoals de aftopping van
de prijscompensatie en de maxi
mering van de vakantietoeslag.
Als pleiter voor de MHP treedt op
mr. B.G. Liefferink te Amers-
i foort.
Times
d
AMSTERDAM (GPD) - De Grafi
sche Bond CNV doet niet mee
aan de stakingsacties van vol
gende week woensdag, waartoe
de FNV heeft opgeroepen. Tot
het stilleggen van de persen -
waardoor de kranten vermoede
lijk niet zullen verschijnen -
werd gisteravond door de FNV
besloten, nadat de cao-onderhan
delingen in de grafische sector
onverwacht waren vastgelopen.
Het CNV betreurt evenals de FNV,
dat met de werkgevers in de gra
fische bedrijven geen overeen-
leden van de bond van admini
stratief personeel, Natsopa, bij
de Times en de Sunday Times
hebben het ontslag van 210 colle
ga's door eigenaar Rupert Mur
doch gisteren afgewezen. Zij wil
len weer onderhandelen. De ont
slagenen is geadviseerd de ont
slagbrieven ongeopend terug te
zenden.
Murdoch wil het totale personeel
van de twee bladen met 600 man
verminderen om naar hij zegt de
verliezen weg te werken en de
kranten te kunnen laten voortbe
staan.
stemming is bereikt over het be
houd van de volledige uitkering
bij ziekte. Maar het CNV stelt
zich op het standpunt dat er geen
sprake kan zijn van acties, zolang
geen duidelijkheid bestaat over
de precieze plannen van het ka
binet om te korten op de ziekte-
rekening nemen, voigens ae
werkgevers betekent dit een kos
tenstijging van 2 procent, die zij
niet willen betalen. Maar voor de
bonden is het onaanvaardbaar,
dat alleen de werknemers de ex
tra premieverhoging moeten be
talen.
gelden. De vakbond roept alle Het CNV gelooft niet in de kosten
stijging, zoals de werkgevers
hebben gesteld. Doordat over
een hoger bedrag de premie voor
de sociale verzekeringen zal wor
den ingehouden, zal er geen
sprake zijn van verzwaring van
CNV en FNV willen, dat de werk
gevers de kosten voor de ziekte
wetmaatregelen geheel voor hun
de totale werkgeverslasten om
dat premies voor andere fondsen
door meeropbrengst dalen
Het CNV is bereid offers te bren
gen om de sociale zekerheid in
stand te houden, maar die offers
mogen nooit ten koste gaan van
de zieken, de werklozen en de
WAO'ers. Wanneer de werkge
vers toch vasthouden aan het
standpunt dat eventuele meer
kosten uitsluitend voor rekening
van de werknemers moeten ko
men. dan sluit het CNV acties in
de toekomst niet uit.
DEN HAAG (ANP) - Vanaf
maandag 1 maart kost een
brood drie cent meer De Ne
derlandse bakkerystichting
heeft deze prijsverhoging gis
teren aangekondigd met het
argument dat de kosten voor
bakkers bleven stijgen. Zij
spreekt de verwachting uit
dat het brood in de komende
maanden nog duurder zal
moeten worden
Ruim een maand geleden is de
prijs van brood met vier cent
verhoogd. Volgens de bak
kers is de nieuwe minimum
prijs van 1,74 gulden nog aan
de lage kant.
GELEEN (ANP) De elfduizend werknemers van het
chemisch bedrijf DSM in Limburg krijgen binnen nu en
vijf jaar tien procent arbeidstijdverkorting met behoud
van loon. Dat zijn de vakbonden en de directie van DSM
Limburg gisteren in principe overeengekomen, zo heeft
DSM laten weten.
Over het systeem van arbeidstijd
verkorting, waarbij de werkne
mers tt 1987 25 extra vrije dagen
kunnen verdienen, is twee jaar
onderhandeld.
UTRECHT (GPD) - De gemeente
Utrecht, de Kamer van Koop
handel Utrecht en het Consor
tium voor Nieuwe Bedrijvigheid
gaan gezamenlijk initiatieven
ontplooien ter stimulering van
kleine en nieuwe bedrijven. Hun
eerste activiteit is het organise
ren van een cursusdag voor de
beginnende en kleine onderne
mer op 2 maart in het Jaarbeurs-
congrescentrum te Utrecht. Of
schoon het initiatief een lande
lijk karakter draagt, hoopt vooral
de gemeente Utrecht er veel baat
bij te vinden.
Het initiatief voor de studiedag,
waarvoor zich nu al meer dan ne
gentig belangstellenden hebben
gemeld, komt van het Consor
tium voor Nieuwe Bedrijvigheid,
een aantal adviesbureaus die de
beginnende ondernemer wil sti
muleren en ondersteunen.
Kleine, nieuwe bedrijven zijn vol
gens het consortium een bron
van werkgelegenheid. Het blijkt
dat er voldoende animo is een ei
gen bedrijf te beginnen, maar dat
het vaak ontbreekt aan kennis.
De studiedag in de Jaarbeurs
moet de potentiële jonge onder
nemer al een beetje wegwijs ma
ken.
Zo zijn er inleidingen van onder
andere minister Jan Terlouw
(economische zaken) over het be
lang van nieuwe bedrijvigheid.
De ervaringen van jonge onder
nemers komen aan de orde en er
zal worden gesproken in welke
branches men zou kunnen be
ginnen.
Het consortium is van plan ook de
nazorg aan bod te laten komen.
Beginnende bedrijven moeten
eenmaal gestart ook verder bege
leid worden. De adviesbureaus
kunnen een schakel vormen tus
sen overheid en bedrijfsleven om
duidelijk te maken waar de be
hoeften liggen en hoe een be
paalde markt zich ontwikkelt.
De DSM-directie had deze vorm
van arbeidstijdverkorting al bij
de cao-onderhandelingen van
1980 voorgesteld. De bonden
moeten het principe-akkoord
nog aan hun leden voorleggen en
bepaalde details liggen nog niet
vast, maar in grote lijnen ziet het
systeem er als volgt ui:
Tot 1987 krijgen de werknemers
van DSM er ieder jaar vijf vrije
dagen bij, boven hun normale
vakantierechten. Voor werkne
mers die in ploegendiensten
werken of onder bezwarende
werkomstandigheden geldt dat
zij in totaal 27 extra vrije dagen
kunnen verdienen. Werkt een
werknemer in een bepaald jaar
minder dan het voor hem gelden
de dienstrooster, bijvoorbeeld
door ziekte, dan bouwt hij min
der vrije dagen op voor het daar
opvolgende jaar. Alle andere vor
men van werktijdverkorting zo
als vijfploegendienst of een vrije
vrijdagmiddag, worden door dit
akkoord uitgesloten.
DSM is volgens een woordvoerder
blij met akkoord omdat het de
standaardwerkdag van acht uur
onverlet laat. Dat is belangrijk
voor de volcontinudienst: 24 uur
per dag is deelbaar door acht.
DSM werkt met vier ploegen per
etmaal. Verkorting van de werk
dag zou ingrijpende gevolgen
hebben voor de ploegendienst.
Er werken bij DSM Limburg
ruim drieduizend mensen in de
volcontinudienst.
Bovendien zit achter de regeling
volgens de DSM-woordvoerder
de filosofie: "Wie werkt krijgt
werktijdverkorting, wie niet
werkt krijgt het niet, omdat uit
gegaan wordt van het aantal echt
gewerkte dagen in een jaar". Het
bedrijf hoopt hiermee bovendien
het "kleine" ziekenverzuim te
gen te gaan.
Districtsbestuurder J. Franssen
van de Unie BLPH (bond voor
leidinggevend en hoger perso
neel) toonde zich gisteren opge
togen over het behaalde resul
taat. Een andere woordvoerder
van de Unie sprak het vermoe
den uit dat dit nieuwe systeem
van arbeidstijdverkorting op
grote schaal door het Nederland
se bedrijfsleven zal wroden over
genomen.
Bestuurder Theo Ackermans van
de industriebond FNV was iets
minder enthousiast. Ackermans
wil een uitspraak van de vak
bondstop omdat in het DSM-
plan tegen de principes van de
industriebond FNV in de solida
riteit tussen de zieke en niet zie
ke in feite wordt losgelaten. Die
solidariteitsgedachte was tot nu
toe voor de industriebond FNV
reden om het DSM-plan radicaal
van de hand te wijzen.
CHARLEROI - De 24-uurs-staking die gisteren door de Waalse socialistische vakbond voor Luik en omgeving
werd afgekondigd heeft tot verscheidene incidenten geleid. Op de foto blokkeren stakende staalarbeiders de
autoweg Brussel-Charleroi.
BRUSSEL (ANP) - Op de vrije de
viezenmarkt van Brussel zijn gis
teren zulke spanningen ontstaan,
dat de beurscommissie het niet
heeft aangedurfd, richtmarges te
verstrekken voor het wisselen
van buitenlandse valuta. Dat be
vestigde de indruk die dinsdag al
was ontstaan, dat de Belgische
frank die zondag met 8,5 procent
in waarde daalde, het nog niet
goed doet.
In bankkringen had men gisteren
eigenlijk geen duidelijke verkla
ring voor de plotselinge sterke
vraag naar vreemde valuta. Wel
had men enkele vermoedens.
Verondersteld werd dat een
groot aantal Belgen, constate
rend dat het verschil in waarde
van de frank op de vrije en offi
ciële wisselmarkt nu zes zeven
procent is, (terwijl dat vóór de
devaluatie ruim tien procent
was), nu vast zijn deviezen voor
de vakantie in huis haalt. Voorts
is geconstateerd dat een vrij
groot aantal bezitters van korte
termijn deposito's nu "weg
loopt" uit de Belgische frank.
Dat is een reactie ontstaan uit er
gernis over het feit dat de ban
kiers die deposito-bezitters on
voldoende beschermd hebben
tegen de devaluatie.
In bankkringen in België wijst
men erop dat het vertrouwen van
internationale bankiers in de
frank, na de devaluatie en de af
kondiging van prijzen- en loon
stops in België, is toegenomen.
Het zijn dus niet die internatio
nale bankiers die zich nu uit de
frank terugtrekken. Die bankiers
volgen overigens wel nauwlet
tend het verdere verloop van de
gebeurtenissen in België. Zou
bijvoorbeeld, als gevolg van so
ciale onrust in Wallonië, het eco
nomische herstelplan met of
slechts zeer gedeeltelik uitge
voerd kunnen worden, dan zal
ongetwijfeld het vertrouwen in
de Belgische frank aanzienlijk
teruglopen.
ROTTERDAM (ANP) - Op een le
denvergadering van de Indus
triebond FNV bij de Rotterdam
se werd RDM (onderdeel van
RSV) is gisteravond besloten de
werkgever onder stakingsdrei-
gmg een ultimatum te stellen dat
de aanvulling van het netto-loon
tot honderd procent by ziekte
onaangetast blyft. Het ultima
tum gaat in indien de komende
cao-onderhandelingen in de me
taal tussen de werkgevers (FME)
en de werknemers niet een der
gelijke afspraak voor de gehele
bedrijfstak opleveren Die onder
handelingen zijn op 3 maart.
Op de ledenvergadering van de
RDM waren zeventig mensen
aanwezig. Er werken by deze
werf 2300 mensen, van wie de
helft is aangesloten bij de Indus
triebond FNV. Op dne mensen
na stemde iedereen in met het
voorstel een ultimatum te stel
len. De bond trekt uit de geringe
opkomst niet de conclusie dat de
leden niet warm lopen voor de
acties tegen het ziektegeld. inte
gendeel. de kaderleden hebben
op de bedrijven zelf een grote ac-
tiebereidendheid geconstateerd,
aldus districtsbestuurder Her
man Berkhout.
De ledenvergadering bij de RDM
was de eerste die de Industrie
bond FNV in de Rotterdamse re
gio heeft gehouden. Er volgen er
op korte termijn meer bij een
vyfliental bedryven. Indien het
overleg in de ROM (raad voor
overleg in de metaal) op 3 maart
niets oplevert, zullen volgens de
bond vanaf 8 maart de eerste sta
kingen voor onbeperkte duur
uitbreken, als de RDM-directie
de aanvulling by ziekte met ga
ran deert
De Industriebond verwacht dat in
dividuele bedrijven zich schoor
voetend garant zullen stellen dat
de netto-uitkenng by ziekte on
aangetast blyft. In Rotterdam
heeft het bedryf Meneba onder
de stakingsdreiging een dergelij
ke toezegging al gedaan, aldus
Berkhout
De directie van de RDM heeft de
industriebond gisteren in een
brief nog laten weten dat de aan
gekondigde akties 'voorbarig en
verwerpelijk' zyn omdat de rege
ringsplannen omtrent de ziekte
wet nog geenszins duidelyk zyn.
'De economische situatie waarin
onze bedrijven verkeren laat een
door de FNV opgeroepen sta
king met alle gevolgen van dien
niet toe', aldus de werf-directie
De Industriebond vindt dat RDM
de aanvulling van de ziektegeld-
uitkering tot honderd procent
best kan betalen. Indien de pre
mie die de werkgever nu voor de
werknemer betaalt voor de ziek-
tekas niet van 7 naar 5,5 procent
omlaag gaat, maar naar 6 procent
komt voldoende geld vry om de
aanvulling te garanderen, aldus
Berkhout. De premie kon in 1982
omlaag omdat door een dalend
ziekteverzuim by RDM (van 9,1
procent in 1980 naar 8,2 procent
in 1981) de ziektekas erg vol
raakte (8 miljoen gulden) De-
ziektepremie by de RDM wordl
door de werkgever betaald.
UTRECHT (GPD) - FNV-
voorzitter Wim Kok heeft
vanochtend in Utrecht ge
zegd een „hete maand
maart" te verwachten als
gevolg van de oplopende
spanning tussen de werk
gevers en de vakbonden
over de ziektewetplannen
van de regering.
„De stakingsdreiging in de metaal
neemt van dag tot dag toe, in de
grafische sector zijn FNV-bon-
den bezig zich voor te bereiden
op een waarschuwingsstaking
van 24 uur en ook in de haven is
gisteren al het eerste gesprek
over een nieuwe cao vastgelo
pen". Kok sprak vanochtend in
Utrecht op een demonstratieve
bijeenkomst van de FNV-ambte-
narenbond Abva-Kabo.
Inzet van de acties is de betaling
van het 100 procent netto loon bij
ziekte zonder dat dit ten koste
gaan van de loonruimte, aldus
Kok. Hij waarschuwde in dit ver
band tegen de „ijzeren wetmatig
heid" van die beschikbare onder
handelingsruimte. „De FNV
heeft nooit aanvaard dat de loon
kostenstijging dit jaar tot 6 a 6,5
procent beperkt moet blijven, zo
als kabinet en werkgevers wil
len", aldus de FNV-voorzitter. Al
enige tijd geleden zei Kok een
loonkostenstijging van 8 procent
echt geen ramp te vinden.
Het eerste gesprek over een nieu
we haven-cao is gisteren al on
middellijk vastgelopen. De
werkgevers in de Rotterdamse
en Amsterdamse haven voelen er
niet veel voor om over een nieu
we cao te praten zolang de rege
ring geen beslissing heeft geno
men over de ziektc-uitkenng.
Het eerste gesprek tussen de
werkgevers en de Vervoersbon
den over de haven-cao, dat giste
ren in Rotterdam plaatsvond, is
dan ook onmiddellijk vastgelo
pen omdat de bonden een garan
tie eisen voor het volledige ziek
tegeld.
UTRECHT - De vervoersbond
FNV wil dat de Turkse Spoor-
wegbond Dyf-Is uit de interna
tionale federatie van transportar
beiders ITF wordt verwijderd.
Aanleiding is dat de Turkse bond
gisteren op het congres van de
spoorwegsectie van de ITF in
Luxemburg niet instemde met
een verklaring tegen de onder
drukking van de democratie en
de vakbonden in Turkye Ook
weigerde Dyf-Is te protesteren
tegen de doodstraf die 52 Turkse
vakbondsleiders boven het
hoofd hangt.
I
DONDERDAG 25 FEBRUARI 1982
ACTIEVE
AANDELEN
AhoM63.70 64.30
Akxo 28.90 29.70
ABN 274.50 274,00
Amev 82.00 81.10
160.00 159.80
81.00 84.30
BINNENLANDSE
AANDELEN
Dortocbe. Petr. Pref.
Glat Brocades (dlv.82) 67,9
BA.M
Beek v
71.00 70.50
201,00b 201.00b
292.00d 302.00e
23.10 23.00
290.00 290.00
218,00 220,00b
290.00 301.50
110.00b 110.00b
4010.00 4090.00
770.00 770.01
Rolbe a Jlsk
RSV
Sanders
S arakreek
Schultema
Schuppen
Schol ter» v
Slavenb. Bank
SmJt Intern
156.30 1 55.50
BELEGGINGS
INSTITUTEN
103.70 103.60
137.00e 137.00
97,00 97,00
GOUD EN ZILVER
Goud r\jnmelaal 29980 Zilver (\jnmetaal 595
BUITENLANDS
GELD
106.25 111 25
AMSTERDAM (ANP) - Op de
Amsterdamse effectenbeurs gin
gen de noteringen vandaag over
het algemeen omhoog KLM was
zelfs vast gestemd Het fonds
ging voomamelyk door Ameri
kaanse belangstelling 5 om
hoog naar 98,50. Ook de andere
internationals lagen goed Wall
Street was fors hoger en gaf hier
mee de handel in Amsterdam
een duidelyke stimulans
Kon. Olie steeg zodoende 1.40 op
77 en maakte hiermee het ver
lies van de afgelopen dagen weer
g.-dt'ltt-lijk goed Akzo lag op
nieuw in de belangstelling en
werd zeventig cent duurder op
29,60 Unilever won tachtig
cent op 160,20 en Philips twee
dubbeltjes op 24
De banken moesten toch nog enig
terrein prysgeven NMB gleed
1 omlaag op 114 en AMRO
dertig cent op 46.70 ABN daar
entegen hield stand op 274.50
By de hypotheekbanken klom
Westland Utrecht f 1,50 op
ƒ83,50