De tandarts op school hoeft
helemaal niet zo erg te zijn
V'
Boek vol recepten
en leuke verhalen
Dammen
Minder snoepen en goed poetsen
SNOEPEN
V
Ëm
t
ZATERDAG 13 FEBRUARI 1982
Nog maar zo'n jaar of tien
geleden kon een leerling
van de lagere school bijna
niets ergers overkomen
dan een bezoek aan de
schooltandarts.
Zo'n man stond ineens voor je
neus, terwijl je niets vermoedend
in de klas zat. En dan moest je
mee. Geen ontkomen aan! Soms
was er wel eens een aardige bij,
maar meestal was het huilen met
de pet op. Huilen mocht niet
eens, want dan kon hij niet goed
in je mond kijken. Echt vreselijk
dus.
Beter
Maar.... de schooltandartsen heb
ben hun leven gebeterd. Ze he
ten nu jeugdtandartsen en doen
echt hun best om aardig te zijn.
Nou, dat is meegenomen. Want
een goed gebit is nu eenmaal
heel belangrijk en daarom heb je
een tandarts nodig.
Veel mensen denken dat een
jeugdtandarts niet zo goed is als
een 'gewone' tandarts. Dit is een
misverstand. Er is de laatste ja-
r^n heel veel veranderd op het
gebied van de jeugdtandverzor-
ging, zoals je dat noemt. En de
tandarts die nu op school komt
met zo'n tandarts-wagen of de
tandarts die in een speciaal ge
bouwtje zit, waar je met de klas
naar toe gaat, is net zo goed als
iedere andere tandarts. De jeugd
tandarts heeft namelijk een spe
ciale opleiding voor kindergebit
ten gehad en weet dus precies
wat hij moet doen.
Hij of zij geeft je bijvoorbeeld
ook advies hoe je je tanden het
beste kunt verzorgen. Dus hoe je
moet poetsen, welke dingen echt
slecht zijn om te eten, enzo
voorts.
door het gewoon te vragen. De
tandarts zal je dan precies uitleg
gen wat er aan de hand is.
Er zijn ook kinderen die bang zijn
voor de pijn. In de meeste geval
len hoeft de tandarts je helemaal
geen pijn te doen. Boren is wel
een naar gevoel, maar echt pijn
doet het niet. Behalve als je van
die hele grote gaten in je kiezen
hebt zitten. Ja, dat is heel verve
lend.
Bang
Toch zijn er nog altijd veel kinde
ren bang voor de tandarts. Dat
komt bijvoorbeeld omdat je niet
weet wat hij gaat doen. Zoiets
kan je heel makkelijk oplossen
Poetsen
Je kunt er voor zorgen dat die ga
ten er niet komen. Door regelma
tig je tanden te laten controleren,
niet te veel te snoepen en goed
poetsen.
Het is natuurlijk niet leuk om nooit
een snoepje te mogen eten. Je
kunt dan beter tien snoepjes te
gelijk in je mond stoppen, dan de
hele dag door blijven eten. Als je
dan gewoon je tanden poetst is er
niets aan de hand.
Redactie: Anneloes Timmerije.
Bijdragen: Julia Szirmai.
Reacties naar: Klepperdoos, Postbus 54, 2300 AB Leiden.
SLECHT
zuurtjes
zuurstokken
lollies
toverballen
toffees
melkchocolade
gevulde chocolade
bonbons
koekjes
volkorenbiscuits
ontbijtkoek
blaadjes kauwgom
fondant
GOED
zoute koekjes en zoutjes
cream- en kaascrackers
toostjes met hartig smeersel
chips (handje)
kroepoek
nootjes
kroket
saucijzenbroodje
stukjes komkommer en augurk
vruchten
tomaatjes
blokje kaas
kauwgom zonder suiker
worst
iyiil (\èS
scJv<»Ate
1
A
IK HOUD VAN ETEN
Het boek is geschreven door Chris
tina Bjöek en de tekeningen zijn
van Lena Anderson.
Het boek is een kookboek en ook
een soort verhaal. Het gaat over
Floor en haar vriendje Erik. Op
de dag gaat Floor naar huis en ze
heeft haar sleutel vergeten, daar
door leerde Floor Dora kennen.
Dora weet veel van koken af en
leert Floor dat allemaal. Het
vriendje van Floor: Erik vindt
haast niets lekker maar het eten
dat Floor maakt vindt hij wel lek
ker. Bijna alle recepten in dit
boek zijn gezond èn lekker.
Er staat onder andere aardappel-
koek, aardappelsoep, zure melk,
ijs, spannende melk, broodjes,
kaneelbolletjes enz in.
Voor diegenen die van eten èn ko
ken houden zou ik het aanraden
want er staat veel in.
De tekeningen zijn mooi. Er be
staat trouwens ook nog "Ik houd
van planten", die heb ik ook en
dat is ook een erg leuk boek.
Ik vind het zelf een ontzettend leuk
boek omdat ik van koken houd.
Het boek heeft 59 bladzijden.
Kim van der Laan, 11 jaar.
Horizontaal: 2 sportartikel, 5
gelofte, 8 gemalen graan, 10
gesloten aanval, 11 uithol
ling/holle ruimte, 12 handels
term, 13 boom, 15 merk/ken
teken, 17 genotsmiddel, 20
vertragingsmiddel, 22 vaar
tuig, 25 kloosterlinge, 26 ge
bogen been, 27 pret, 28 looi-
middel, 29 gesloten groep/
vereniging, 30 blijdschap, 32
plaats in Noord-Brabant, 33
woonschip, 34 tegen (in sa-
menst.), 35 vernis, 36 behoef
tige omstandigheid, 37 azijn,
40 hevig, 43 werkelijk, 45
oud, 48 wilde haver, 51 op
bergruimte, 52 ijzerhoudende
aarde, 53 werk, 54 deel van
een ladder, 55 bevel, 56 waad
bare plaats.
Verticaal: 1 harde plof, 2 teken,
3 houten schoeisel, 4 vloei
baar kooksel, 5 ik (latijn), 6
hoornachtige verdikking van
de opperhuid, 7 alleenheer
ser, 9 insekteneter, 10 teke
naar van landkaarten, 14 tam,
16 achteruit, 18 verbannene,
19 kookplaats op een schip,
21 klein procent van een
QHHQBHk Q .laBEQQia
ar QL iU
q auuoaiaauuuH
ar ^QBQQQr a
a 'ÜL in a
aauauam auHQUBE
--^araaiaaGi
groep, 23 iemand die een
zware last draagt, 24 blijspel,
28 onverwachte plotselinge
haal, 31 uitbouw, 38 zuur
deeg, 39 papegaai, 41 stop
plaats, 42 regeling/rangschik
king, 44 vergevorderd in de
tijd, 46 natuur, 47 gedeelte, 49
open strook in een bos, 50
scheepsvloer.
De prijs van 25,- werd toege
kend aan Leendert de Jong,
Nassaudreef 206, 2224 AS
Katwijk aan Zee.
De prijs wordt de winnaar toe
gezonden.
Oplossingen met vermelding
van "Kruiswoordraadsel"
voor donderdag op briefkaart
of in enveloppe zenden aan
Redactie Leidsch Dagblad,
Witte Singel 1, 2311 BG Lei
den.
Het Engelse "Bridge Magazi
ne" heeft een face-lift onder
gaan die het blad in één klap
tot één der meest aantrekke
lijke bladen ter wereld heeft
gemaakt. Het blad is 2x zo
groot geworden, fraai van
vormgeving, terwijl redac
teur Phillip Alder er boven
dien in is geslaagd een staf
van medewerkers aan zich te
binden die garant staat voor
bijzonder lezenswaardige ar-i
tikelen.
Zelf publiceert Phillip Alder in
het laatste nummer een inter
view met Michael Shalhouh
en wie zich verbijsterd zal af
vragen wie dat is, zal anders
oordelen als hij weet dat deze
man onder de naam Omar
Sharif door het leven pleegt
te gaan. Omar Sharif, gebo
ren in Alexandrië in 1932,
voetballer en cricketter in het
nationale Egyptische team,
ontdekt door de grote regis
seur Sam Spiegel, die hem
een hoofdrol gaf in 'Lawren
ce of Arabia', mits hij zijn
snor zou laten staan.
Als bridger kreeg hij grote
faam en als geen ander droeg
hij bij aan de internationale
promotie van bridge, mede
dank zij zijn 'circus' waarmee
hij in Amerika rondtoerde.
Naast Sharif maakten daar
van deel uit! Balladonna, Ga-
rozzo, Delmouly en Yallouze.
En als Phillip Adler hem naar
'het spel' vraagt produceert
hij onmiddellijk het volgen
de:
A 7
10 9 5
O A B 3 2
A V 10 6
4> B 8 6 5 10 4 3 2
A V 6 3
O V 7 5 4 H4 3
+97 H43
V 9
H B 7 4 2
O H9
B852
Zuid gever, allen kwetsbaar.
Beide zuidspelers moesten 4
Ha spelen. Tegen Omar Sha
rif kwam Vic Mitchell uit met
KI 9 voor Sam Stayman's
heer als oost Klaveren terug
werd genomen op tafel, ge
volgd door een snit op Ha V.
West, aan slag, speelde
schoppen terug die Sharif op
tafel nam met het aas. Sharif
speelde vervolgens ruiten
naar de heer, sneed op Ru V
en dropte op Ru A zijn verlie
zende schoppen; contract ge
maakt.
1 2 3 4 5
-.
4,
O O O
Aan de andere tafel kwam Bel
ladonna ook met KI 9 uit, van
tafel klein en Garozzo zonder
een spoor van aarzeling KI 3.
Ha 10 liep door naar de
vrouw en klaveren terug
plaatste de grote Howard
Schenken als zuid voor een
probleem. Wie zat hem nu te
beduvelen? Na lang denken
speelde hij KI 10. oost maakte
de heer en gaf west een in
troever voor één down.
Idereen prees Garozzo voor zijn
slimme spel, maar deze
schudde zijn hoofd. 'Ik heb
dat slecht gedaan, heel
slecht'. En toen hem om na
dere uitleg werd gevraagd:
'Kijk, ik speel met Giorgio
Belladonna en ik met KI H
dus direct nemen en klaveren
terugspelen De leider speelt
Ha 10 en mijn partner neemt
dan ongetwijfeld met net aas.
Hy speelt schoppen terug
voor Sch A en komt weer aan
de slag met Ha V als de leider
begrijpelijkerwijs de snit her
haalt. Nu volgt schoppen
voor de heer en een afgetroef
de klaveren en de leider gaat
dan zelfs twee down. En
1 Giorgio zou dat zeker hebben
gevonden! Bridge Magazine
kost 12,- per jaar. Liefheb
bers kunnen zich abonneren
bij de Engelse bridgebond, 40
Wakefield Road in Leeds.
ju' m'
Een van de meest bezochte
damdagen in ons district is
de Zegveldse damdag. Dit
kleine dorp is op sportge
bied, m.a.w. niet alleen dam
men, bijzonder actief. Boven
dien is het samenzijn daar al
tijd gezellig. Zo ook zaterdag
30 januari. Het toernooi was
compleet, met nationale top
per, regionale toppers en mét
de bekende worsten. Niet
voor niets wordt dit dameve-
nement door insiders het
worstentoernooi genoemd.
Uw dammedewerker was die
bewuste zaterdag ook aanwe
zig. Na twee onnodige klok-
nederlagen, maar dat hoort
erbij partijen van een der
tigtal minuten, kwam de beer
eindelijk los. Arie de Bruin
uit Vinkeveen moest het ont
gelden. Vanuit de opening
trachtte hij een omsingeling
la Dybman op te zetten. Dat
mocht van mij totdat de dia
gramstelling werd bereikt.
Zwart, mijn persoontje, is
aan zet.
Partijverloop 1... 15-20! Doordat
wit de belangrijke schakel 44
mist mag hij eigenlijk geen
schijf op 25 toelaten, maar na
2.30-25 20-24 3.34-30; om tot
39-34 en 33-29 te komen met
kansrijke omsingeling; 3..9-
14! en omdat 39-34 faalt op 23-
28 en 18x40 enz. moet wit ak
koord gaan met klassiek spel
wat door het overtollige hout
op de linker vleugel natuur
lijk simpel verliest. Bijvoor
beeld: 4.33-28 1-6 5.38-33 3-8
6.39-34; maar wat anders?; 17-
22 7.28x17 11x31 8.36x27 16-
21 en 23-29 met schijfwinst of
de enigszins dubieuze dam.
NEDERLAND - Op 1 april zal
de verkoop van vier semi-
permanente zegels worden
beëindigd. Uit de roulatie
zullen worden genomen: de
postcodezegels van 40 en 45
cent, die op 14 maart 1978 in
omloop werden gebracht en
de inhuldigingszegels van 60
en 65 cent, die respectievelijk
op 30 april 1980 en op 6 janua
ri 1981 werden uitgegeven.
BONDSREPUBLIEK DUITS
LAND De Duitse Bondsre
publiek komt op 18 februari
met twee herdenkingszegels.
Met een zegel van 60 pfennig
wordt de grote dichter Jo-
hann Wolfgang von Goethe,
die 150 jaar geleden (op 22
maart 1832) op 83-jarige leef
tijd overleed, herdacht. Op de
zegel een reproduktie van
een schilderij: von Goethe
gezeten in een stoel.
De andere zegel in de waarde
van 50 pfennig herdenkt niet
zozeer de bacterioloog Ro
bert Koch (1843-1910) als wel
het feit dat hij honderd jaar
geleden (1882) de tubercelba-
cil ontdekte. Deze ontdek
king, waarvoor hij onder an
dere in 1905 de Nobelprijs
voor geneeskunde kreeg,
heeft tot de ontwikkeling van
medicijnen geleid, die het
mogelijk maakten dat prak
tisch elke vorm van tubercu
lose kon en kan worden be
streden. De zegel toont Koch
gezeten achter een bureau.
DDR - Voor het vijfde achter
eenvolgende jaar heeft de
DDR een serie zegels uitge
geven, waarmee een bepaald
facet van de posterijen wordt
belicht Op 9 februari waren
op vier zegels gebouwen aan
de orde: 20 pf., het in 1895 in
gebruik genomen postkan
toor van Bad Liebenstein
(oplage 8 mihoen); 25 pf., het
moderne telecommunicatie-
gebouw in Berlijn (oplage 3.5
miljoen); 35 pf., het van 1882
tot 1885 gebouwde hoofd
postkantoor van Erfurt (opla
ge 4 miljoen) en 50 pf., het
hoofdpostkantoor van Dres-
Daarom 2.33-29 Met 11 op 8
zou nu kunnen volgen (20-24
23-28 13 19 18x40 26 31 17-21
en 12-xl4) met schijf-
Een iets andere uitvoering
van deze rondslag krijgen we
indien 6 en 47 van het bord
gehaald worden en 41 op 31
staat. Dan volgt nl. (20-24 23-
28 13-19 18x40 16-21! 9-13
3x41 en 26x48) met winst.
Partij. 2. .20-25! 3.38-33 Na 39-
33 volgt ïjzerstcrk (17 22) en
omdat 29-24 niet mag wegens
na het slaan 23-28 met schijf
winst moet wit sluiten met
36-31. waarna (9-14!) snel
winst oplevert. Het beste is
30-24x24 waarna zwart de on
duidelijke dam met 26-31 en
13-19 moet nemen om nog
winstkansen te creëren. 3...3-
8! 4.30-24? Wil wit nog vech
ten dan moet onherroepelijk
42-38 gespeeld worden, bijv.
(17-21) 29-24; beter is 27-22,
(12-17) 47-42 (17 22) 33 29 (22-
x31) 36x27 (8-12) 38-33 (12-17)
32-28 etc. I.p.v. de tekstzet is
33-28 verhinderd en op 4.29-
24 volgt 9-14 5.24-20 of 17-21!
6.20x9 13x4 7 42 38 - want
30-24 33-28 en 33-29 zijn alle
verboden - 8-13! en wit staat
combinatief verloren. Ga dit
na! 4...19x30 5 35x24 17-22'en
omdat wit moet sluiten, is de
winst verzekerd.
den 6, dat uit het begin van
de jaren '60 dateert (oplage
2.1 miljoen).
Vier keer per jaar, in februari,
april, juni en oktober, wor
den in Leipzig grote interna
tionale veilingen van pelzen
gehouden. Om nog eens pos
taal de aandacht (in 1970 was
dat ook al eens het geval) op
de veilingen te vestigen ver
schijnt op 23 februari een se
rie van vier zegels met afbeel
dingen van pelsdieren: 10 pf.,
een marmot (oplage 26 mil
joen); 20 pf., een bunzing (8
miljoen); 25 pf., een nerts (3,5
miljoen) en 35 pf., een steen-
marter (oplage 2,1 miljoen).
ZWEDEN Het Zweedse post
zegeljaar wordt op 16 februa
ri ingezet met vier jubileum
zegels en vijf frankeerzegels.
De vier jubileumzegels alle in
de waarde van 1,65 kroon, zit
ten in een postzegelboekje en
herdenken het feit dat hon
derd jaar geleden de meester
van de sprookjeskunst John
Bauer (1882-1918) werd gebo
ren. De kunstenaar Bauer,
een Zweedse Anton Pieck.
heeft in het hart van vele
Zweden een plaats verwor
ven door met zijn verbeel
dingskracht sprookjesprin
sessen en trollen in woord en
beeld te schilderen. De vier
zegels geven een beeld van
zijn kunst: De rijdende rid
der; Wat een miezerig bleek
gezichtje, zei de trol; Het
prinsesje bij de bosvijver en
Schemernacht.
In het kader van de John-
Bauerherdenking zullen ook
vier maximumkaarten wor
den uitgegeven (de nummers
2 tot en mét 5) met motieven
die aansluiten op de zegels.
Elke kaart is voorzien van de
desbetreffende zegel en zal
worden afgestempeld met de
datumstempel van 16 februa
ri. De kaarten zijn alleen als
set van vier verkrijgbaar en
de prijs is 16 kronen. De ver
koop eindigt op 31 mei.
Tegelijkertijd met de John-
Bauerzegels zullen vijf gewo
ne frankeerzegels aan de lo
ketten verkrijgbaar worden
gesteld. Drie daarvan tonen
zogenaamde "onmogelijke fi
guren" naar tekeningen van
Oscar Reutersv&rd. Waarden:
25 óre, 50 óre en 75 óre. en alle
van de rol.
Dan zal er een rolzegcl van 1,35
kroon worden uitgegeven ter
ere van de krantenbezorger.
Het "anonieme" werk van de
ongeveer 12.000 krantenman
nen en -vrouwen, die zeven
dagen van de week, in de re
gel tussen 3 en 6 uur in de
ochtend, de krant bij de le
zers brengen, draagt er waar
schijnlijk in hoge mate toe bij
dat Zweden aan de top staat
als krantenlezende natie, met
zo'n 600 exemplaren per 1000
Tot slot verschijnt een 5 kr.-rol-
zegel die als titel draagt "Gra-
ziella", naar een ets van Carl
Larsson. Het verhaal wü dat
"op een dag in 1888 een klein,
mager Italiaans meisje van 12
jaar het atelier van Larsson in
Parijs binnenloopt, haar dun
ne kleertjes op de grond laat
glijden en midden in de ka
mer een pose gaat innemen
van kinderlijke onschuld ge
paard aan vakroutine".
De ets heet dan ook "Graziclla
komt vragen of zij misschien
past als model".
