c
Kleine zelfstandige kan r
ook gaan automatiseren
Franse aandacht zoudozingen
Droomfoto's op
het tafelblad
Kit in
Spuit
bus met
doseer-
mond
Identiteitsplaatj es
Natte süjpmachine
VS-team onderzoekt
"Vietnam-situatie"
PSP wraakt
uitlatingen
VRIJDAG 12 FEBRUARI 1982
Varia
Moderne bedrijven gebrui
ken gestroomlijnde ma
chines. Eenmaal het laat
ste model business-com
puter binnengehaald,
blijkt niet alleen het com
merciële werk, de order
verwerking, de voorraad
administratie en de factu
rering compleet te veran
deren, maar ook de werk
zaamheden van typistes
en secretaressen Want el
ke behoorlijke computer
heeft ook een „tekstpak
ket", de mogelijkheid om
de computer te gebruiken
als de meest ideale schrijf
machine die er bestaat.
Je typt gewoon een brief. Niet op
papier, maar op het beeld
scherm. Die brief bestaat eigen
lijk nog helemaal niet, alleen in
het geheugen van de computer.
Je kunt hem dan lezen en herle
zen. Zie je een fout, dan kun je
die elektronisch „uitgummen".
Wil je een hele zin kwijt: druk op
een knop. Moet er ergens iets
tussen worden gevoegd? De re
gels schuiven automatisch op.
Een hele alinea van 20 regels
moet weg van pagina 2 van een
rapport. Maar het zou mooi zijn
om hem op pagina 25 onderaan
te plaatsen. Geen enkel pro
bleem. De „tekstcomputer" slikt
de tekst van pagina 2 in en
plaatst hem in onderdelen van
secondes op pagina 25.
Een goede tekst gaat nooit verlo
ren. Na correctie wordt hij opge
slagen op een bandje of een mag
netisch schijfje. Ten allen tijde is
hij dan weer op te roepen. Een
standaardbrief kan op die ma
nier eindeloos worden gebruikt.
Wordt de brief in de loop van de
tijd aangepast, geen nood, de ou
de brief wordt gewist en de nieu
we op band of op schijf opgesla
gen. Ook een kwestie van secon
den. De lay-out van een brief van
drie kantjes of het rapport van 40
pagina's kan verder met een paar
simpele handgrepen worden ge
wijzigd.
Misbruik
Met het systeem wordt ook de mo
gelijkheid geschapen om een
persoonlijke brief te schrijven
aan 100.000 mensen. Helaas ha
len de taleninstituten en postor
derbedrijven die grap steeds uit.
Ze laten „Geachte heer H. Wit"
weten dat alleen hij een persoon
lijke brief krijgt met een prijs.
Het „persoonlijke kansnummer"
is daarvan het bewijs. Helaas
spuwt de bijbehorende compu
ter met een zogenaamde laser-
straaldrukker 10.000 van die
brieven per uur uit. Allemaal
even persoonlijk en met een
strikt privé geluksnummer: „Ge
feliciteerd heer H. Wit, alleen u
bent uitverkoren...".
Voor kleine kantoren zijn er inmid
dels „denkende" schrijfmachi
nes gekomen. Het zijn geen elek
trische meer, maar elektroni
sche. Ze hebben ergens een soort
rekenmachine-venster, waar een
hele regel in schuift voor hij ge
tikt wordt. Dat laat correctie toe:
in die ene regel. Een beetje des
kundige lacht om zo'n ding. Ze
zijn namelijk even duur als de
gemiddelde huiscomputer. Een
huiscomputer kan je ook - zij
het dat kennis van zaken en met
wat technische aanpassingen -
ook in de meest perfecte tekst
verwerker omtoveren. Dat gaat
met een speciaal editor- of tekst
programma.
Berekeningen
De mogelijkheden zijn dan veel
groter, want de huiscomputei
kan ook voor spelletjes, bereke
ningen en bestanden worden ge
bruikt. Een professioneel tekst
verwerkingssysteem daarente
gen kost gauw f 25.000 tot
f50.000 afhankelijk van capaci
teit en mogelijkheden. De elek
tronische schrijfmachine en de
huiscomputer allebei zo'n f 4.000
tot f7.000.
Importeurs die toch al kleine re
kenmachines tot hun beschik
king hebben proberen die reeks
met een tekstverwerker-zonder
problemen vol te maken en zo
het gat in de markt te vullen. Een
zo'n importeur is Ormas in Bilt-
hoven. Vertrouwd als zij daar
zijn met het aanbod van reken
machines en een hobbycompu
ter, is de reeks nu uitgebreid met
een kantoorcomputer, die ook de
capaciteiten van een tekstver
werker heeft voor zo'n f13.000.
Hij is geschikt voor kleine en
middelgrote bedrijven.
De computer die daar voor wordt
gebruikt heet Sharp PC-3201. Hij
kan op alle printers en elektroni
sche schrijfmachines, die daar
voor een aansluiting hebben,
worden aangesloten. Tevens
draait op deze computer een heel
zakelijk pakket van program
ma's om te rekenen, te tellen, in
formatie op te slaan, formulieren
te maken en adressenbestanden
bij te houden. Vanzelfsprekend
is in de prijs ook een dubbel
magnetisch geheugen inbegre
pen. Het bestaat uit twee schijve-
neenheden, zogenaamde floppy
disk-stations. In tegenstelling tot
vele andere kleinere kantoorsys
temen is de conversatie met deze
computer geheel in het Neder
lands. Binnenkort wordt het pro
grammapakket ook nog uitge
breid met een debiteuren-, credi
teuren- en grootboekadministra
tie, zodat het geheel zakelijk inte
ressanter wordt en binnen het
bereik van veel kleinere winke
liers zal gaan vallen.
Ook Tandy
Tandy's kleurencomputer is nog veel goedkoper, maar voorlopig alleen
bruikbaar voor spelletjes en leerprogramma's.
Een soortgelijke ontwikkeling
heeft ook het Tandy-bedrijf laten
zien. De keten van Radio-shack,,
winkels, die zich langzamer
hand over het hele land heeft
verspreid, is ook al jaren geleden
met een eenvoudige computer
begonnen. Aanvankelijk leverde
men die alleen aan de hobbyist,
die nog veel zelf moest gaan uit
vinden. Nu heeft men de markt
deels verlegd naar zakelijke toe
passingen. Het TRS-80-model III
kan uitgebouwd worden naar
compleet, zakelijk gebruik en
kost dan ook f 10.000 tot
f .13.000.
Om de beginnersmarkt bij de com
puters niet te verliezen heeft
Tandy nu weer een nieuwe com
puter gelanceerd, die voor spel
letjes en educatieve doeleinden
kan worden gebruikt Men
noemt hem de Kleurencompu
ter, omdat hij thuis zonder meer
op de kleuren-tv kan worden
aangesloten. Er zijn allerhande
spelletjes bij die kleuters aan
spreken. Daardoor worden kin
den als vanzelf vertrouwd ge
maakt met het gebruik van de
computer. Veel spelletje steunen
op adviezen van de Children's
Television Workshop en verto
nen dan ook gelijkenis met de
Sesamstraat-beelden.
Voor oudere kinderen - van de
drie laagste klassen van de basis
school komt er een educatieve
programmatuur, waarbij de ou
ders of onderwijzers het lesmate
riaal deels kunnen beïnvloeden.
Uiteraard zijn er op deze compu
ter allerhande spelletjes te ver
krijgen, meestal met een nogal
competatieve inslag en vaak met
veel lawaai en geschiet, maar dat
schijnt bij de introductie van
Amerikaanse computers in
Nderland te horen. De Tandy
Kleurencomputer kost f 1.750.
De betaalbare kantoorcomputer - met tekstverwerking en grootboek
programma - komt in deze configuratie ook binnen bereik van de kleine
zelfstandige.
Het komt vaak voor dat de identiteit van iemand in
nood niet bekend is: een kind dat verdwaald is, slachtoffers na
een verkeersongeval, een eenzame fietser die in het bos is geval
len. Zij hebben niets bij zich waaruit blijkt hoe ze heten of Wie er
gewaarschuwd moet worden.
Iedereen die in dienst is geweest kent de plaatjes die om de nek
gehangen moeten worden. Daarop staat alles van de soldaat wat
in geval van nood nuttig kan zijn. Dergelijke plaatjes zijn ook
verkrijgbaar voor burgers. Het Bureau Identificatie in Bilthoven
verzorgt het ponsan van de gegevens in een metalen plaatje (5x3
cm). Er kunnen zes regels tekst van vijftien letters-cijfers op.
Zo'n plaatje kan men aan een kettinkje om de hals hangen, maar
ook op een (trim)fiets of step gemonteerd worden. Het Bureau
Identificatie levert al jaren deze identiteitsplaatjes aar. kleuter
en basisscholen, brandweer- en politiekorpsen.
Van de Zweese firma Tormek is er
nu echter een slijpmachine met
zandsteen op de markt gekomen.
De handslinger is vervangen
door een motor, maar wie een
boormachine heeft kan die als
aandrijfbron gebruiken en dat
scheelt een kleine 300 gulden in
prijs!
De zandsteen loopt in de met water
gevulde bak op een snelheid van
80 toeren per minuut, onafhan
kelijk van de snelheid van de
boormachine. Die snelheid van
80 tpm is ideaal voor het slijpen
van allerlei gereedschap, met na
me als het om gehard-stalen din
gen als steek- en schaafbeitels,
bijlen enz. gaat. De zandsteen
heeft een geringe afname en het
gevaar van „verbranden" van bij
voorbeeld een beitelblad is abso
luut uitgesloten.
Wie de Tormek nog niet in zijn ge-
reedschappenwinkel vindt, kan
naar verkoopadressen informe
ren bij Tieman Trading, Gilze,
tel. 01615-4901.
Een reeks kitten van Rambo is
sinds kort verkrijgbaar in een
spuitbus waarop een losse
doseermond wordt ge
schroefd. Er zit een hef
boompje aan en wanneer
men dit omlaag drukt spuit
de kit heel gelijkmatig uit de
bus.
Een erg handig systeem, dat ge
knoei met kit in klein-ver-
pakkmg uitsluit Het voorste
deel van de doseermond kan
na het karwei worden verwij
derd om het schoon te ma
ken. Het is dus permanent
bruikbaar.
De volgende kitsoorten zijn in
die doseerbussen verkrijg
baar: siliconenkib buitenkit,
kierenkit en binnenkit In de
strijd tegen tocht en vocht
vormen ze voortreffelijke
bondgenoten.
Wie by het woord „spuitbus"
argwanend wordt („die mi-
beu-onvriendelijke drijfgas-
sen"...) kan wat dit produkt
betreft gerust zijn: de spuit-
druk wordt geleverd door
volstrekt onschuldige stik
stof. Geen „gas" dus.
Reageerbuis
baby wacht op
ziekenfonds
ROTTERDAM (GPD) - Het
team dat zich aan de Rotter
damse Erasmus Universiteit
bezighoudt met de voorberei
dingen van een reageerbuis
baby. heeft de ziekenfondsen
gevraagd de financiering te
regelen. De kosten van de
operatie en bijbehorende
handelingen worden geschat
op 3500 gulden. Ziekenfond
sen en Erasmus Universiteit
zyn aan het onderhandelen,
maar het valt nog niet te zeg
gen wanneer dat tot resultaat
zal leiden
De gynaecoloog dr. A. Th. Al-
berda heeft samen met prof.
Zeilmaker, hoogleraar in de
fysiologie van de voortplan
ting, in het Dijkzigt Zieken
huis van de universiteit al de
nodige ervaring opgedaan by
opera tiepatiénten.
Met instemming van de betrok
kenen hebben zij eicellen
weggenomen, deze bevrucht
en weer teruggeplaatst Op
een enkele uitzondering na
gebeurde dat by patiénten
die voor een ander doel wa
ren opgenomen en by wie er
een geringere kans op zwan
gerschap was Tot nu toe
heeft het niet tot zwanger
schap geleid
Het Rotterdamse team heeft in
middels honderden aanvra
gen van ouders ontvangen
voor een bevruchting via de
reageerbuis Men kan hier.
behoudens speciale omstan
digheden, niet aan voldoen
voordat de financiering met
de ziekenfondsen is geregeld
Delegatie parlement naar Nederland
DEN HAAG (GPD) - Een groep
Franse parlementariërs komt
eind maart naar Nederland om
de gevolgen van de zoutlozingen
in de Rijn door de kalimijnen in
de Elzas te aanschouwen. Het be
zoek vindt plaats op uitnodiging
van minister Zeevalking van ver
keer en waterstaat.
Het is nog niet bekend hoe groot
de delegatie uit Frankrijk zal
zijn. In ieder geval zullen zich in
de groep enkelen bevinden die in
het parlement de Elzas vertegen
woordigen. Het is het verzet uit
deze streek dat al jaren een goe
de oplossing van het zoutpro-
bleem van de Rijn in de weg
staat.
Het programma van het bezoek
staat evenmin vast. Aangenomen
wordt dat de Fransen zullen wor
den geconfronteerd met West-
landse tuinders die veel schade
ondervinden van het zoute Rijn
water. Ook zal een bezoek wor
den gebracht aan een drinkwa
terleidingmaatschappij. Deze in
stellingen hebben steeds meer
moeite om de kwaliteit van het
uit de Rijn afkomstige drinkwa
ter te garanderen.
Zowel de tuinders als de waterlei
dingmaatschappijen hebben ju
ridische procedures tot aan het
Europese Gerechtshof aange
spannen om een einde te maken
aan de zoutoverlast. Frankrijk
wordt van een onrechtmatige
daad beschuldigd door dagelijks
een 20.000 ton afvalzout uit de
kalimijnen in de Rijn te lozen.
Al vele jaren probeert men een op
lossing voor het zoutprobleem te
vinden, maar steeds ondervin
den de Rijnoeverstaten enorme
tegenwerking vanuit Frankrijk.
In november vorig jaar hebben
de ministers van de vijf aan de
Rijn gelegen landen een zeer
kleine stap in de richting van een
oplossing gezet.
De waterleidingbedrijven en de
tuinders verwachten geen enkel
heil van de in Panjs gesloten
overeenkomst Zij hebben hun
hoop momenteel gevestigd op dc
rechtbank in Rotterdam die dit
jaar een uitspraak moet doen in
het al zeven jaar lopend Rijnpro
ces. Dit civielrechtelijk proces is
tegen de kalimijnen aangespan
nen door drie tuinders uit het
Westland, gesteund door de
stichting Reinwater.
Agent verdacht van oplichting
EINDHOVEN (ANP) - Een 23-jange Eindhovcnse politic-agent wordt
ervan verdacht een verzekeringsmaatschappy te hebben opgelicht
voor 19.000 gulden Ook zou hy tijdens een assistentieverlening een
Eindhovenaar in het gezicht hebben geslagen. De Bossche officier van
justitie heeft in beide gevallen een strafvervolging ingesteld.
De agent is inmiddels geschorst. De politieman zou in mei van het vonge
jaar een valse aangifte hebben gedaan van diefstal van zyn personenau
to. Aansluitend zou hy van de verzekering 19.000 gulden hebben ont
vangen. Bij deze zaak zijn ook nog twee andere verdachten betrokken
respectively k uit Eindhoven en Veldhoven. Het drietal heeft bekend.
Een leuk (xmveroravontuur
Vakfotografen noemen het „table-
top-fotografie", en als amateur
mag je er dus gewoon „fotografe
ren op het tafelblad" tegen zeg
gen. Het is een bij verreweg de
meeste huis-, tuin- en keukenfo
tografen nog onbekende tech
niek die echter onvermoede mo
gelijkheden biedt.
Een eerste stap op weg naar die ta-
bletop-techniek kan .zijn: een
dorp of landschap opbouwen
van het bekende speelgoed
(huisjes, boompjes, beestjes).
Dat k an modelbouwmateriaal
zijn, dan wel lego. De „scène"
staat er voor het oog misschien
wat nuchter-prozaisch bij, maar
onder belichting en vanuit een
bepaalde hoek ender de lens ge
nomen kan het een sproCKje
worden.
Zoiets heb je niet meteen onder de
knie. Het is een kwestie van ex
perimenteren, herhalen, veran
deren in de opstelling, spelen
met belichting (liever niet flit
sen!) en met kleurfilters. Ideaal
voor deze fototechniek is de spie
gelreflexcamera, die immers zo
wel van dichtbij als van grotere
afstand gebruikt kan worden.
Telelens en groothoeklens kun
nen eveneens heel speciale effec
ten opleveren.
Deze foto, die een beeld oproept
van een bizar prehistorisch of
zelfs buitenaards landschap, is
zo'n produkt van de tabletop-
techniek. Alles wat eraan te pas
kwam waren wat droogbloemen,
een brok klei en een lamp. Het
leverde een artistiek resultaat op.
Maar je kunt ook een grappige,
griezelige of science-fiction-ach-
tige droomwereld voor de lens
brengen, doodgewoon op de
huiskamertafel.
El Salvador:
WASHINGTON (Reuter) - De
voorzitter van het Amerikaanse
Huis van Afgevaardigden, Tho
mas O'Neill, heeft gisteren ge
zegd dat hij een onderzoeksteam
naar El Salvador zal sturen. Deze
commissie moet nagaan of de
Verenigde Staten betrokken
dreigen te raken bij een tweede
"Vietnam-situatie".
De commissie bestaat uit drie le
den, één afgevaardigde en twee
stafleden van het Huis. De com
missie zal enkele dagen in El Sal
vador blijven, aldus O'Neill.
De Amerikaanse regering wil El
Salvador dit jaar militaire en eco
nomische hulp sturen ter waarde
van 185 miljoen dollar (ongeveer
360 miljoen gulden). Die hulp
dient ter ondersteuning van de
junta in El Salvador in de strijd
tegen het linkse verzet.
In een interview voor de televisie
verklaarde O'Neill desgevraagd
er niet van overtuigd te zijn dat
grootscheepse Amerikaanse
hulp in dat gebied vitale Ameri
kaanse belangen dient. "Daar wil
ik juist achterkomen", zo zei hij.
Van de 185 miljoen dollar aan hulp
die de Verenigde Staten de Sal-
vadoriaanse regering dit jaar wil
len geven, is 81 miljoen dollar
militaire steun. De regering-Rea-
gan streeft er naar volgend jaar
325 miljoen dollar (ongeveer 810
miljoen gulden) te geven, waar
van 60 miljoen (ongeveer 150 mil
joen gulden) aan militaire steun.
De Amerikaanse onderminister
van buitenlandse zaken Enders
zei eerder deze week op een
hoorzitting van de Senaat dat het
het beleid van de Amerikaanse
regering is de Salvadoriaanse re
gering te helpen een politieke
oplossing voor de problemen te
vinden door middel van vrije
verkiezingen en niet te helpen
een militaire overwinning te be
halen op de opstandelingen.
Doel van de steun is de regering
van El Salvador te helpen de op
standelingen lang genoeg te
weerstaan om een politieke rege
ling te bereiken.
MARRAKESJ (AP) - De Amerikaanse minister van buitenlandse zaken
Alexander Hag kwam gisteren voor besprekingen in Marokko aan. Tij
dens zijn tweedaags bezoek zal hij besprekingen voeren met koning Hos-
san. Alvorens dit te doen begaj Haig zich naar de tennisbaan om zijn
conditie wat op te vijzelen.
DEN HAAG - De PSP fractie in de
Tweede Kamer meent dat uit
spraken van mr.H Niemeijer uit
Leeuwarden over minderheden
discriminerend zijn. De PSP wil
dat de minister van Justitie stap
pen onderneemt tegen mr. Nie
meijer. die advocaat-generaal is
in Leeuwarden.
Dit blijkt uit vragen die de PSP-er
Andree van Es heeft gesteld aan
de minister van Justitie.
Mevrouw Van Es citeert uitspra
ken van mr. Neimeijer. Die heeft
gezegd dat junkies, souteneurs
en het platteland afstropende
woonwagenbewoners in rijks
werkinrichtingen de handen uit
de mouwen zouden moeten ste
ken. Pas dan kan de criminaliteit
op doeltreffende wyze worden
ingedamd.
