en onmogelijk"
"Looneisen FNV niet reëel"
Britse zakenman weer thuis
Schieten op kraai helpt andere vogels niet"
Fractieleiders PvdA en D'66
Gif onder
speeltuin
Meer actie tegen Zuid-Afrika
Stichting dient klacht
in wegens verkrachting
vrouw in Bijlmerbajes
Protesten tegen eisen
bijdrage ziektekosten
Nieuwe bisschop Fokker en overheid
bespreken verlies
Plak- en kladactie uit
sympathie voor Polen
MAANDAG 8 FEBRUARI 1982
Binnenland
PAGINA 7
Metaalwerkgevers
ZOETERMEER (ANP) - De loon
eisen die de industriebond FNV
voor dit jaar op tafel heeft gelegd
leiden tot een stijging van de
loonkosten met zestien procent.
Dat zegt de organisatie van de
werkgevers in de metaalindus
trie. de FME, in haar blad Meta-
lektro Visie.
Met wie wil de industriebond FNV
een loopje nemen, zo vraagt de
FME zich af. "Misschien met
zichzelf. Maar zeker met de eco
nomische werkelijkheid van
vandaag".
De loonsomstijging die voor 1982
al vastligt komt uit op 5,12 5,62
procent. Dat percentage bestaat
uit een overloop uit '81 van 1,6
procent, prijscompensatie per 1
januari van 3,57 procent, inciden
teel (periodieken, promoties) 1
1,5 procent, waar dan een beper
king van de vakantietoeslag (0.25
procent) en lagere sociale lasten
(0,8 procent) van aTgaan.
De ziektewetmaatregelen leiden
tot een premieverlichting van
1,67 procent waar een kostenver
hoging van 1 tot 4 procent tegen
over staat, afhankelijk van de
mate en frequentie van het ziek
teverzuim. In totaal leidt dit tot
een loonkostenstijging van 4,45
7,95 procent.
De eisen van de industriebond
FNV leiden op zichzelf tot een
loonkostenstijging van zo'n 10,5
procent, aldus de FME. Verkor
ting van de werkweek van 40
naar 38 uur kost vijf procent, er
wordt een algemene loonsverho
ging van één procent geéist, de
prijscompensatie per 1 juli moet
op jaarbasis op rond 1,5 procent
uitkomen en er zal voor diversen
nog eens een half procent nodig
zijn. Daarmee komt het totaal
van de loonkosten op 14,95
18,45 procent. Het gewogen ge
middelde van alle kostenfacto
ren komt uit op 15,9 procent, al
dus de industriewerkgevers.
VLISSINGEN (ANP) - Het ge
meentebestuur van Vlissin-
gen heeft de speeltuin "De
oude stad" zaterdagmorgen
met onmiddellijke ingang la
ten sluiten. Uit onderzoeken
die de provinciale milieu
diensten in Zeeland momen
teel instellen naar giftige stof
fen in de bodem is komen
vast te staan, dat zich in de
bodem van de speeltuin ook
direct aan de oppervlakte
cyanide-resten bevinden. De
speeltuin is gelegen op het
terrein van de voormalige
gasfabriek in Vlissingen.
Kamerlid Ter Beek:
DEN HAAG (GPD) - Relus
ter Beek, buitenland-spe
cialist in de Tweede-Ka
merfractie van de PvdA,
wil dat Nederland een in
ternationale conferentie
belegt over boycotmaatre
gelen tegen het Zuidafri-
kaanse apartheidsregime.
In het debat over de be
groting buitenlandse za
ken zal hij hierop deze
week aandringen.
DEN HAAG (GPD) - De fractieleiders Meijer (PvdA) en
Brinkhorst (D'66) hebben zich dit weekeinde ondubbel
zinnig uitgesproken tegen verdere bezuinigingen dit jaar
van 4,5 tot 5 miljard gulden. Minister-president Van Agt
verklaarde vrijdag dat „puur rekenkundig gezien" om
buigingen van die omvang nodig zijn om het financie
ringstekort van het rijk terug te brengen tot 6,5 procent,
zoals is afgesproken.
Zowel Meijer als Brinkhorst zeiden
echter dat zulke forse extra om
buigingen niet mogelijk zijn. Zij
keerden zich daarmee tegen hun
CDA-collega Lubbers, die de af
gelopen weken bij herhaling
voor nieuwe, drastische bezuini
gingen heeft gepleit. Ook de
CDA'er en onderdirecteur van
het Centraal Planbureau Weiten-
berg brak daarvoor onlangs een
lans.
Onzin
In een interview in De Volkskrant
noemde Meijer het „volslagen
onzin" om zulke ingrijpende
nieuwe" bezuinigingen door te
voeren. „De samenleving vangt
extra ombuigingen in die orde
van grootte dit jaar niet zonder
zeer schadelijke gevolgen op",
zei hij. „Er zijn eenvoudig geen
maatregelen voor te verzinnen".
Met de PvdA valt over verdere om
buigingen alleen te praten als ze
worden uitgesmeerd over een
langere periode, aldus Meijer.
Daarbij wil hij niet verder gaan
dan 9 miljard in twee jaar, tenzij
tegelijkertijd de winsten van
banken, verzekeringsmaatschap
pijen en pensioenfondsen wor
den aangepakt.
D'66-fractievoorzitter Brinkhorst
zei gistermiddag voor de AVRO-
radio: „Ik spreek het CDA duide
lijk toe: 4,5 tot 5 miljard ombui
gen, dat kan natuurlijk absoluut
niet". De D'66-fractieleider
schaarde zich aan de zijde van de
PvdA door nadrukkelijk te ver
klaren dat dit kabinet niet alleen
maar een ombuigingskabinet
mag zijn. Hy weersprak de sug
gestie dat de PvdA in het kabinet
„een verdrukte minderheid" zou
zijn.
Brinkhorst
Brinkhorst vindt de komende we
ken van doorslaggevend belang
voor het voortbestaan van het
kabinet. De coalitie zal moeten
laten zien dat ze een eenheid
vormt. Daaraan ontbreekt het tot
op heden, meent Brinkhorst.
Van Agt, Den Uyl en Terlouw
moeten tonen dat ze gedrieën
voor het totale kabinetsbeleid
staan van zowel ombuigingen als
werkgelegenheidsplannen.
„D'66 heeft nu als taak te zorgen
dat de coalitiepartners op een
spoor komen dat de inzet is van
dit kabinet voor de komende
maanden, en ik hoop jaren", al
dus Brinkhorst. „Want als het zo
doorgaat dan zouden we wel
eens in heel moeilijk vaarwater
terecht kunnen komen".
In het interview met De Volks
krant noemde ook Meijer de
noodzaak van meer eenheid in
het kabinet. Hij verwachtte meer
steun van Van Agt voor het
werkgelegenheidsbeleid. Over
Terlouw zei Meijer; „De tijd
komt snel dichterbij dat hij dui
delijk moet maken dat hij ook
voor de kar staat. Je kunt name
lijk de PvdA niet alleen verant
woordelijk stellen voor alle kor-
te-termijnmaatregelen die geno
men moeten worden".
SCHIPHOL De Britse zakenman Andrew Pyke en zijn Nederlandse vrouw Tilleke beantwoordden zaterdag
op Schiphol de vragen van de internationale pers. Pyke was vrijdag na een gevangenschap van 17 maanden in
Iran vrijgelaten. De Brit werd in augustus 1980 gevangen genomen op beschuldiging van spionage
SCHIPHOL (GPD) - De Britse za
kenman Andrew Pyke, vorige
week vrijgelaten na 17 maanden
gevangenis in Iran op beschuldi
ging van spionage, zei zaterdag
bij zijn aankomst op Schiphol
dat hij zijn vrijheid had te dan
ken aan „een lichte verbetering
in de betrekkingen tussen Iran
en West-Europa". Pyke was in
augustus 1980 gearresteerd van
wege wraakzucht van een man
die hij een baan had geweigerd.
De man („geen Europeaan") be
schuldigde Pyke, in Iran werk
zaam voor de Nederlandse heli-
coptermaatschappij Schreiner,
vervolgens van spionage.
Vrijdag werd Pyke in Athene ver
enigd met zijn Nederlandse echt
genote Tilleke. Het echtpaar reis
de zaterdag door naar Nederland
(de Pykes wonen in Voorburg).
In Engeland, Pyke heeft een wo
ning in Herford, zullen zij deze
week de vrijlating met familie en
vrienden vieren.
Pyke heeft in drie gevangenissen
gezeten, alle in of vlak buiten Te
heran.
De Engelsman zei goed
behandeld te zijn. Het had hem
in zijn cel dan wel aan een bed
ontbroken, maar „de Perzen zijn
gewend op de grond te slapen,
dus ik moest daar ook aan wen
nen". Van executies in de gevan
genis, ook in de beruchte Evin-
gevangenis in Teheran, had hij
niets gemerkt, „maar het was be
kend dat ze plaatsvonden".
Ter Beek vindt dat het kabinet
meer „politieke signalen" moet
geven, dat het het Zuidafrikaan-
se bewind afkeurt Daarmee
moet het vooruitlopen op de in
stelling van een officieel olie-em
bargo waaraan nog tal van juridi
sche haken en ogen zitten. In af
wachting van de oplossing van
die problemen mag Nederland
niet stil zitten, meent Ter Beek.
„Met erkenning voor de juridische
problemen die er zijn (het Bene-
lux-verdrag verhindert eenzijdi
ge boycot-maatregelen zolang
België en Luxemburg er niets
voor voelen, red vind ik dat de
politieke wil volstrekt overeind
moet blyven en dat minister Van
der Stoel daar het bewijs van
moet leveren", aldus Ter Beek
zaterdag in het VARA-radiopro-
gramma In De Rooie Haan.
Het kamerlid wil dat Van der Stoel
een beroep doet op de oliemaat
schappijen en tanker-bedrijven
om zich te onthouden van oliele-
veranties aan Zuid-Afnka. Het
effect daan.-an zal gering zijn,
verwacht hy. maar als politieke
signaal acht hy het beroep nood
zakelijk.
AMSTERDAM (ANP) - De stichting vrijwillige hulpverlening
aan (ex-)gedetineerden in Amsterdam heeft een klacht inge
diend bij de officier van justitie naar aanleiding van de verkrach
ting van een 25-jarige gedetineerde vrouw door een parketwacht
in de Bijlmerbajes in de hoofdstad. John van Tilborg, stafmede
werker van de stichting, vertelde zaterdag dat de vrouw vorige
week na een bezoek aan het spreekuur van het bureau voor
rechtshulp in de gevangenis met was teruggegaan naar de vrou
wenafdeling, maar door het gebouw was gaan dwalen. Uiteinde
lijk was zij terecht gekomen op de afdeling van de rechter com
missaris, waar twee parketwachten waren. De mannen zouden
opmerkingen tegen haar gemaakt hebben, waar zy "in de grap
pige sfeer" op had geantwoord. Op een gegeven moment was
een van de parketwachten echter tot daden overgegaan, waarte
gen de vrouw zich had verzet. De man verkrachtte haar, terwyl
de ander op de uitkijk stond.
Volgens Van Tilborg wendde de vrouw zich na de gebeurtenissen
tot de gevangenispsychiater, die haar echter afgeraden zou heb
ben er een zaak van te maken. Ook de directrice van de vrou
wenafdeling zou geweigerd hebben haar te helpen. Daarop nep
de vrouw de hulp van de stichting in. die op haar beurt een
advocaat inschakelde. Zy hebben geprobeerd de directie van de
Bylmerbcyes te spreken te krijgen, wat niet gelukt is.
Van Tilborg verklaarde dat er al vaker klachten binnengekomen
zijn over de behandeling van vrouwen in de Bijlmerbajes, en
vooral over de parketwachten. Die klachten worden volgens
Van Tilborg echter nooit serieus behandeld. Behalve de klacht
bij de officier overweegt de stichting contact op te nemen met
de reclassering en de advocatuur om actie te ondernemen en een
brief te schnjven naar de minister van justitie. Het Tweede-Ka
merlid Peter Lankhorst (PPR) heeft toegezegd over deze kwes
tie vragen te zullen stellen in de Kamer
ARNHEM (GPD) - De plannen van
het ministerie van volksgezond
heid en milieuhygiëne om de ei
gen bijdrage in de awbz (algeme
ne wet bijzondere ziektekosten)
te koppelen aan het inkomen van
de betrokkene, hebben in de
Arnhemse gehandicaptenge
meenschap Het Dorp en ook el
ders in het land een storm van
protesten veroorzaakt. De maxi
male eigen bijdrage awbz wordt
opgetrokken tot de gemiddelde
verpleegprijs De maatregel
moet per 1 juli ingaan.
Voor een flink deel van de inwo
ners van Het Dorp zou de nieuwe
regeling een inkomensderving
van enige honderden guldens tot
ver boven de 1000 gulden netto
per maand betekenen. Een in al
ler ijl opgericht actiecomité heeft
de plannen volstrekt onaan
vaardbaar genoemd.
Met dit - voortijdig uitgelekte -
plan wil het ministerie komen tot
drastische bezuinigingen op de
uitgaven ih de sociale sector. De
nieuwe regeling, waarover ad
vies is gevraagd aan de Nationale
Ziekenfondsraad in Amstelveen,
moet betrekking hebben op alle
bewoners van verpleegtehuizen,
verzorgingstehuizen en leefge
meenschappen die onder de
awbz-regeling vallen.
UTRECHT - Mgr. A. J. Glazema-
ker, oud-katholiek bisschop van
Deventer, is gekozen tot aartsbis
schop van Utrecht van de Oud-
Katholieke Kerk in Nederland.
Hij zal mgr. M. Kok opvolgen,
die met pensioen is gegaan.
Bisschop Glazemaker houdt zijn
verkiezing veertien dagen in be
raad. Die kwam namelijk tot
stand via een democratische pro
cedure. Mgr. Glazemaker wil nu
onder andere met het collegiale
bestuur van zijn kerk (8000 gelo
vigen in ons land) overleggen of
hij deze keuze aanvaardt.
WEERRAPPORTEN
Amsterdam
De Bilt
Deelen
Eindhoven
Den Helder
licht bew. 7
motregen 7
motregen 6
regen 8
half bew. 8
Rotterdam geheel bew.
Twente regen
Vlissingen zwaar bew.
Zd.-Limburg regen
Barcelona geheel bew.
Bordeaux
Frankfort
Genève
Helsinki
Innsbruck
Klagenfurt
Kopenhagen
Lissabon
Locarno
Londen
Luxemburg
Mallorca
München
Oslo
Parijs
Stockholm
Zürich
Las Palmas
half bew.
half bew.
onbew.
motregen
licht bew.
licht bew.
licht bew.
onbew.
licht bew.
geheel bew.
zwaar bew.
licht bew.
geheel bew.
licht bew.
regenbui
Tel-Aviv licht bew. 15
AMSTERDAM (ANP) - Fokker en
de Nederlandse overheid gaan
met elkaar rond de tafel zitten
om de verdeling te bepraten van
de verliezen op het MDF-100 pro
ject, zo zei desgevraagd een
woordvoerder van Fokker.
In de afgelopen vijf jaar is door
Fokker en de overheid circa f 200
min. gestoken in de ontwikke
ling van een nieuw toestel, dat
eerst de F-28 Super, toen F-29 en
in de laatste fase MDF-100 heet
te. Fokker heeft al enkele tiental
len miljoen guldens afgeschre
ven op dit project. Dit geld kan
als verloren worden beschouwd,
nu de samenwerking tussen Fok
ker en McDonnell-Douglas is op
Comité eist
ontslag consul
El Salvador
PUTTEN (ANP) - Het El Salva-
dor-comité wil dat de honorair
consul-generaal van El Salvador
in Nederland, P. van Eek in Put
ten, met onmiddellijke ingang
zijn functie neerlegt. Het comité
heeft dat zaterdagmorgen laten
weten door middel van een door
ongeveer twintig comité-leden
overhandigde petitie.
Van Eek zei desgevraagd dat hij
zijn functie pas zal neerleggen
wanneer de Nederlandse rege
ring haar ambassadeur in El Sal
vador terugroept en de Neder
landse consulaire vertegenwoor
digers in dat land van hun func
ties ontheft.
gezegd. Fokker heeft de bedra
gen afgeboekt op de winsten in
de afgelopen jaren onder speur
en ontwikkelingskosten.
Daf Trucks in Eindhoven is hevig
teleurgesteld over het stopzetten
van de samenwerking tussen
Fokker en McDonnell Douglas.
Daf Trucks maakte een goede
kans daarvoor de landingsgestel
len te mogen maken.
ROTTERDAM (ANP) - De Rotter
damse politie heeft zaterdag in
de Waalhaven acht jongeren aan
gehouden die daar de muren van
havenbedrijven hadden beklad
met leuzen, die sympathie voor
de Poolse vakbond Solidariteit
uitspraken. De actievoerders
verklaarden dat de in het Pools
gestelde leuzen bedoeld zijn als
ruggesteun voor de zeelieden
van Poolse schepen die in de
Waalhaven veelvuldig aanleg
gen. De actievoerders werden
nadat proces-verbaal tegen hen
was opgemaakt, heengezonden.
Vloer
Er is op dit moment in Polen nog
geen sprake van een acute nood
situatie, maar de vloer van het le
vensonderhoud is bereikt. Er is
nog steeds veel hulp nodig. Dat
is de conclusie van twee leden
van de stichting Amsterdam
helpt Warschau, prof. T.J. Stah-
lie en mr. J.H. Engel. Zij kwa
men gistermiddag op Schiphol
aan na een bezoek van vijf dagen
aan Polen.
Doel van hun bezoek was het con
tact, dat na het militaire ingrij
pen in Polen op 13 december van
het vorig jaar was weggevallen,
te herstellen en te onderzoeken
aan welke goederen er behoefte
bestaat. Daarbij hebben Stahlie
en Engel zich vooral geconcen
treerd op medische goederen.
De beide leden van de stichting
vertelden dat zij in Polen alle me
dewerking hadden gekregen en
met iedereen hadden kunnen
praten. Uit die gesprekken was
duidelijk geworden dat de Polen
zich trachten te redden met wat
er voorhanden is, maar dat er
zonder hulp elk moment een ca
tastrofale situatie kan ontstaan.
Prof. Stahlie vertelde dat er voor
al behoefte is aan produkten, die
niet in Polen zelf worden ge
maakt. Die moeten worden ge
kocht met deviezen die er niet
meer zijn. Het gaat om relatief
eenvoudige en goedkope, maar
vitale goederen, zoals infuus-
naalden, een bijzondere sman-
stelling van babymelk, papieren
voor electrocardiografen en be
paalde geneesmiddelen. Ook
bleek er een groot gebrek te be
staan aan eenvoudige schoon
maakmiddelen, insecticiden,
olién en vetten en textiel. "Er is
geen dokter meer die een witte
jas zonder gaten heeft", aldus
Engel.
Herstel
Stahlie en Engel hadden overigens
de indruk dat de Polen zich weer
wat aan het herstellen zyn van de
schok van het militaire ingrijpen.
Zij proberen weer zoveel moge
lijk het normale leven doorgang
te laten vinden. De situatie was
beide stichtingsleden meegeval
len, maar, zo zeiden zy, dat wil
niet zeggen dat er niets aan de
hand is. Zo zyn er veel mensen
geïnterneerd en zyn er erg veel
militairen op straat Ook Engel
en Stahlie werden voortdurend
aangehouden. Engel, die in aug-
stus ook in Polen was geweest
vertelde dat het hem opgevallen
was dat de njen wachtenden
voor de winkels verdwenen wa
ren, maar hij schreef dit toe aan
de astronomisch gestegen pry-
zen van levensmiddelen.
Engel en Stahlie waren overigens
van mening dat het huidige regi
me de hulpverlenging niet in de
weg staat.
Symposium Kritisch Faunabeheer
ARNHEM (GPD) Recente on
derzoekingen van het Rijksinsti
tuut voor Natuurbeheer (RIN) in
Arnhem hebben uitgewezen dat
de jacht op kraaien en eksters
overige vogelsoorten niet echt
helpt bij de strijd om het voort
bestaan. Dat kraaien een grote
bedreiging vormen voor andere
vogels is niet aangetoond. Dit zei
dr. A. L. Spaans van het RIN za
terdag op een symposium over
kraaiachtigen in Arnhem, geor
ganiseerd door de Stichting Kri
tisch Faunabeheer.
De meningen over kraaien of kraai
achtigen, waartoe in Nederland
zwarte kraai, ekster, kauw,
Vlaamse gaai, roek en sinds en
kelejaren ook weer de raaf beho
ren, zijn sterk verdeeld De vo
gels consumeren jaarlijks grote
hoeveelheden eieren van andere
soorten en doen zich ook graag
tegoed aan landbouwgewassen.
Door jagers en boeren wordt
daarom aangedrongen op een in
tensievere bejaging. Kritisch
Faunabeheer stelt daar tegen
over dat er nog wel andere mid
delen dan het geweer zijn om de
vogels by de landbouwgewassen
weg te houden, en dat er niets na
tuurlijker is dan wanneer de ene
diersoort zich voedt met de ande-
Het RIN heeft het gedrag van
kraaien bestudeerd in een zestal
natuurgebieden. Dr. Spaans
heeft vastgesteld dat kraaien in
derdaad heel wat nesten leegha
len en ook, dat sommige vogel
soorten en aantallen achteruit
gaan. Maar volgens hem mag dat
de zwarte kraai en zyn soortge
noten niet worden verweten, in
vrijwel alle gevallen was de
achteruitgang te wijten aan an
dere factoren, zoals veranderin
gen in de natuurlijke levensom
standigheden.
Ook weerhoudt, aldus het RIN, de
aanwezigheid van kraaien ande
re vogels niet zich in een bepaald
gebied te vestigen. Dr. Spaans
wees erop dat bijvoorbeeld wei
devogels heel goed in staat zijn
hun territoria tegen indringers te
beschermen. Volgens hem zou
plaatselijk afschot van kraaien
de stand van deze vogelsoort in
het algemeen nauwelyks beïn
vloeden. Dr. Spaans pleitte voor
een „schoontijd" voor alle kraai
achtigen. Dat houdt in dat ze tij
dens de broedpenode met rust
gelaten worden.
Hier zette dr. W. J. Doude van
Troostwijk, directeur van de di
rectie Faunabeheer van het mi
nisterie van landbouw, vraagte
kens bij. Hij wees erop dat jaar
lijks heel wat wildschade op de
boerenbedrijven ontstaat. Juist
in het voorjaar, als de gewassen
worden gezaaid, is hiervan spra
ke. En de wet schrijft voor dat
wildschade zoveel mogelyk
moet worden beperkt Voorals
nog wil de direceur van Fauna
beheer het geweer niet aan de
wilgen hangen. Hij is zeer geïnte
resseerd in alles wat er tot nog
toe aan onderzoek naar het doen
en laten van kraaien is gedaan.
Misschien dat daaruit een ant
woord komt op de vraag hoe de
kraaienstand moet worden be
heerd.
Van zo'n onderzoek verwacht de
heer H. H. Niesen, bestuurslid
van Kritisch Faunabeheer, niet
veel. Volgens hem ontstaan daar
door alleen maar weer nieuwe
vragen. Tydens het symposium
merkte Niesen op dat de aandui
ding ..schadelijk" voor bepaalde
diersoorten eigenlyk helemaal
verkeerd is. „Wc moeten leren in
zien dat het heel normaal is als
het ene dier zich met het andere
voedt. In de natuur is het zo gere
geld, dat het overgrote deel van
alle pasgeboren dieren ten prooi
valt aan andere dieren", aldus
Niesen. Volgens hem hoeft nie
mand bang te zyn voor een onge
breidelde toename van het aantal
kraaien, want er zyn factoren ge
noeg die dat verhinderen. Onder
linge concurrentie, byvoorbeeld.
Daar is de pas opgerichte Neder
landse Boeren Jagers Vereniging
het lang niet mee eens. Voorzit
ter J. G Nollen was naar het
symposium gekomen om te be
togen dat er nog veel meer kraai
en moeten worden afgeschoten.
Veel boeren zyn een afschotver
gunning voor schadelyk wild
door een ministerieel besluit
kwijtgeraakt, en uit onvrede
daarmee is de Boeren Jagers
Vereniging opgericht De vereni
ging verwyt ook de jagers dat ze
met yveng genoeg achter de
kraaien aanzitten Volgens Nol
len ryst op veel boerdcryen de
schade aan landbouwgewassen,
maïs byvoorbeeld, ook door toe
doen van kraaien werkelyk de
pan uit
