9?
Oegstgeester
zwembad moet
open blijven
"Wat in m'n boeken staat
heb ik zelf meegemaakt"
Visser lijsttrekker PvdA
B en W komen met nota
e/iofee
agenda
Overvallen
man licht
gewond
Stad en rand
MAANDAG 8 FEBRUARI 1982
"Wij vinden 73.000 bezoekers een
niet te verwaarlozen aantal. Het
zwembad is een basisvoorzie
ning. Juist in deze tijd van toene
mende 'bewegingsarmoede' is
het zwembad onmisbaar", zo
merken B en W in de nota op. Ter
ondersteuning hebben zij aan
hun werkstuk een aantal brieven
toegevoegd van particulieren en
instellingen die ook wijzen op
het belang vfm het zwemmen en
pleiten voor het openhouden van
de baden.
Naast het op een rijtje zetten van
de al genomen maatregelen om
de verliezen terug te dringen
worden in de nota nog meer
energiebesparende mogelijkhe
den genoemd. Bovendien wordt
erop gewezen dat de tekorten
van andere sportcomplexen
vaak veel nijpender zijn dan die
van het zwembad.
Voor zowel het openlucht als het
overdekte bad worden maatrege
len voorgesteld die op korte ter
mijn het bad weer rendabel kun
nen maken. In het openluchtbad
zou het halfdiepe gedeelte tot
slechts 16 graden celsius moeten
worden verwarmd. Het ventila
tiesysteem in het overdekte bad
zou verbeterd kunnen worden.
Een andere post waarop op korte
termijn energie bespaard kan
worden is de whirlpool. Momen
teel is het al zo dat de afdekking
wordt aangebracht nadat de be
zoekers het ba^je hebben verla
ten. Het wordt pas weer op ver
zoek van de zwembadbezoekers
verwijderd. De huidige windbe-
schutting schijnt nog onvoldoen
de te zijn. B en W willen wind
schermen plaatsen, totdat de
aanwezige begroeiing voldoende
beschutting biedt. De tempera
tuur zal in het vervolg niet meer
boven de 30 graden celsius wor
den opgevoerd.
Het buitenbad in Oegstgeest. Volgens de plannen van B en
het halfdiepe deel tot 16 graden verlaagd moeten worden.
OEGSTGEEST Het openluchtzwembad in Oegstgeest moet ondanks het geldtekort
open blijven. Burgemeester en wethouders van deze gemeente vinden dat er geen
reden is voor ernstige verontrusting. Dat is de uiteindelijke conclusie die valt te
halen uit de langverwachte en nu verschenen zwembadnota van deze gemeente.
Afgewezen
Het afdekken van de bassins van
het openluchtbad tijdens het he
le seizoen is volgens B en W een
van de maatregelen die op lange
re termijn lonend zou kunnen
zijn. In het overdekte bad zou
verder het diepe deel buiten de
openingstijden kunnen worden
afgedekt. Het niet verwarmen
van het diepe bad wordt in de no
ta ook als een energiebesparende
mogelijkheid gegeven, maar
wordt voorshands afgewezen
door B en W. Op deze onderdelen
belooft het college trouwens in
de komende maanden met ver
dere voorstellen te komen.
Om de hoge exploitatiekosten te
gen te gaan hebben de Oegst
geester bestuurders eerder al een
aantal energiebesparende maat
regelen getroffen. Voor het open
lucht-zwembad is de openings
periode teruggebracht van zes
naar vier maanden en is de wa
tertemperatuur met 2 graden
verlaagd. Tevens wordt het bad
tijdens de opstookperiode afge
dekt met landbouwfolie. Wat be
treft het overdekte bad is tijdens
de bouw al rekening gehouden
met de hoge energiekosten. Het
hele gebouw is geïsoleerd en ook
is er een warmteterugwininstal-
latie aangebracht.
Dergelijke maatregelen hebben
echter vaak ook invloed op het
bezoekersaantal en daarmee dus
een averechts effect. In de nota
worden een aantal factoren ge
noemd die van negatieve invloed
zijn geweest op het zwembadbe-
zoek. Daarbij worden genoemd
het terugbrengen van de ope
ningsperiode van het buitenbad
(van vier naar zes maanden) en
het verlagen van de watertempe
ratuur.
Wind
Duidelijk wordt in de nota nog
eens gemaakt dat het de baden
financieel niet voor de wind gaat.
Stijgende exploitatiekosten en
een teruglopend bezoekersaantal
zorgen voor een steeds groter
verschil tussen inkomsten en uit
gaven. Bedroegen de inkomsten
van het openluchtbad in 1970
nog 250.000 gulden, in 1981 blij
ken deze gedaald tot 175.000 gul
den, terwijl de kosten in diezelf
de periode zijn gestegen van
260.Ö00 gulden naar 370.000 gul
den.
Bij het overdekte bad zien we dat
zowel de inkomsten als de uitga
ven omhoog zijn gegaan sinds de
opening in 1979. Op deze begro
ting zien we voor 1981 een tekort
van ruim 170.000 gulden. Over
het afgelopen jaar was het ex
ploitatietekort van beide zwem
baden samen 370.000 gulden. De
kapitaalslasten (de investeringen
worden over een aantal jaren ge
spreid over de gemeentelijke be
groting afgeschreven) bedroegen
voor 1981 425.000 gulden. Met
het exploitatietekort maakt dat
een bedrag van ongeveer 800.000
gulden in één jaar. Dat komt neer
op ongeveer 50 gulden per inwo-
Dat wordt als teveel gezien, van
daar dat men met maatregelen
gekomen is en nog wil komen. In
de afgelopen jaren is men er wel
al in geslaagd om het gasver
bruik van het openluchtbad be
hoorlijk te laten dalen, van
150.000 kubieke meter in 1969 tot
50.000 kubieke meter afgelopen
jaar. Dat lijkt een mooi resultaat,
ware het niet dat in dezelfde pe
riode de gasprijs bijna is vertien
voudigd. In 1969 bedroeg de prijs
per kubieke meter nog maar 6,2
cent, de prognose voor 1982 is
58,8 cent. Voor het overdekte
bad is het energieverbruik (gas
x de maatregelen de temperatuur i
en elektriciteit) sinds de opening
niet gedaald maar gestegen.
Zoals gezegd, B en W zien geen re
den voor ernstige verontrusting.
Bezinning is volgens hen in dit
geval meer op haar plaats. Daar
bij wordt dan ook verwezen naar
de exploitatietekorten van ande
re sportcomplexen in vergelij
king met die van het zwembad.
Vooral het voetbalcomplex springt
dan in het oog met een exploita
tietekort van bijna 400.000 gul
den. Het aantal gebruikers daar
van bedraagt maar ongeveer
40.000, wat neerkomt op een in
directe subsidie per gebruiker
van ongeveer tien gulden. De in
directe subsidie per zwembadbe
zoeker is slechts vier gulden.
Vergeleken met andere sportcom
plexen mag het zwembad er dan
nog gunstig afkomen, feit blijft
dat de gemeente vier gulden toe
moet leggen op iedereen die een
duik in het zwembad neemt.
B en W merken nog op dat zij met
belangstelling het project in Bus-
sum volgen, waar tijdens de win
termaanden in het buitenbad fo
rellen worden gehouden. Het
bad is daarmee buiten het zomer
seizoen nog nuttig te gebruiken
en als alles volgens plan verloopt
levert de verkoop aan het eind
van het seizoen nog zo'n tien- tot
vijftienduizend gulden op zon
der dat daar noemenswaardige
uitgaven tegenover staan.
MAANDAG
Leiden - Stadhuis, gemeenteraad, 19.30
Kijk huis - Vrouwenkerkkoorstraat 17,
Slavische film 'Een Zeer Morele Nacht'
van Karoly Makk uit Hongarije, 20 en
22.15 uur.
Zaal Middelweg 28 - spiritisch Genoot
schap Leiden, Psychometrischè-Seance
door Mw. Nieuwenhuis uit Haarlem, 20
Werklozen Advies Centrum - Breestraat
19. ma t/m vr van 10-12 uur. tel. 122000.
Kantine NEM - ingang 5 Meilaan, ruil
en veilingavond van 'De Postzegelvrien
den'. 20 uur.
APOTHEKEN
Leiden - de avond, nacht en zondags
dienst van de apotheken in de regio Lei
den wordt waargenomen van: vr 5 tot 12
febr door: Doeza Apotheek, Doezastraat
31, tel. 121313; apotheek Boehmer, Flo
rijn 19, Winkelhof Leiderdorp, tel.
ZOETERWOUDE - De bedrijfslei
der van het Zoeterwoudse groot
winkelbedrijf, die vrijdagavond
werd overvallen, is daarbij
slechts licht gewond geraakt. Op
de Industrieweg werd hij in zijn
rug gesprongen. Zijn koffertje
met geld (26.000 gulden) werd uit
zijn handen gerukt.
De overvallers (vermoedelijk twee)
ontkwamen in een metallic groe
ne Honda Accord.
De rijkspolitie wil op dit moment
nog geen mededelingen doen
over het onderzoek. Wel is be
kend dat er van de twee overval
lers geen bruikbaar signalement
ATLETIEK - De Engelsman Sam
Lambourn kwam als eerste door
de finish bij de Apeldoornse
midwintermarathon. De atleet
uit Brighton kwam tot een tijd
van 2 uur 20 minuten en 58 se-
rnndpn.
WIELRENNEN - De Belgische
neo-prof Mare Sergeant, leerling
van Freddy Maertens, heeft de
Spaanse etappe-wedstrijd Ruia
del Sol gewonnen. Grote man
van de ronde was echter Guisep-
pe Saronni, die in totaal vier
etappes won.
Prenten
Een aantal prenten van de be
roemde graficus M.C. Escher
worden vanaf maandag geëxpo
seerd in de koffiekamer van het
Cultureel Centrum in Voorscho
ten. De tentoonstelling is van 's
maandags tot en met vrijdags
geopend van twee tot vijf uur.
i Hoogteij
ntjes E. er
WARMOND - Geboorten:
Menno zv Huiser L A P.
ling L.M.C.; Ellen L. dv. Rijntjes I
Lindhout J.C.; Paul J. zv. Korbee J. i
Drtessen M.C.C.G.; Shirley dv Oude-
hoom B .M. en Van Mastrigt E.A..
Huwelijken:
Hubers F. 1957 en Lazet C.B. 1959 (Lei
den); De LoofTM.J. 1938 en Heyl A.C.G..
Huwelijksaangiften:
Poldervaart M. 1960 en Van der Sleet
PC. 1960.
Overleden te Warmond:
Van Seggelen, Cornells W.M. (1894)
Warmond; Bellekom, Anthonius L.
(1894) Warmond; Van der Bend, Gerhar-
dus (1898) Warmond; Posthumus, Cor
nells e/v Ackerman, Th. (1908) War
mond; Trijssenaar, Jacobus J. (1892)
Warmond.
Overleden te Leiden:
Van Leeuwen. Nicolaas (1921) War
mond; Laken, Apolonia B. (1897) War
mond.
Overleden te Amsterdam:
Leemans, Joanna H. (1916) Warmond.
De Oegstgeester schrijver Reind Brouwer met zijn allereerste boek. De
schrijver "Anne de Vries zei datje bij het lezen van de titel meteen denkt
aan een bundel preken".
(foto Holvast)
Wethouder Van Leeuwen op tweede plaats
VOORSCHOTEN - Johan Visser (nu fractievoorzit
ter) zal de nieuwe lijsttrekker voor de PvdA in Voor
schoten worden. TVeede op de PvdA-lijst voor de
gemeenteraadsverkiezingen staat de huidige wet
houder voor openbare werken en ruimtelijke orde
ning Jan van Leeuwen. Beiden hebben zich ook be
schikbaar gesteld voor een wethouderspost in een
college.
Op donderdag 25 februari zal de Voorschotense afde
ling van de PvdA zich kunnen buigen over de sa
menstelling van de kandidatenlijst. Diezelfde avond
zal ook het verkiezingsprogramma van de party
goedgekeurd moeten worden. Derde op de lijst staat
Mieke Breunesse en vierde Rob de Vries. Beiden
zyn nu raadslid in Voorschoten. De lijst wordt ver
der gevuld met de (serieuze) kandidaten Piet den
Hartog, Annie Feenstra en Gerrit Aaftink.
In de voordracht van de PvdA staat als toelichting by
Johan Visser: "In de huidige periode goed gefunc
tioneerd als politiek leider en gezichtsbepaler, ge
looft van harte in samenwerking met PPR en zal
daarmee een goede relatie kunnen opbouwen, een
stemmentrekkende persoonlijkheid".
De PvdA zal in Voorschoten samen met de PPR de
verkiezingen ingaan. De PPR krijgt dan een tweede
plaats op de gezamenlijke lijst. Zowel de afdeling
van de PvdA als de PPR moeten de samenwerking
officieel nog bekrachtigen. De PvdA doet dit op 25
februari en de PPR op 1 maart. Verwacht wordt dat
dit alleen nog maar een formaliteit is. In de
(PPR)wandelgangen wordt Ger Both gezien als de
kandidaat die tussen de PvdA-mensen op de lijst
komt te staan. Both stond by de vorige gemeente
raadsverkiezingen op de vijfde plaats op de geza-
ménlyke Pvd A-PPR-Hjst, en was daarmee de hoogst
geplaatste PPR-man.
Dat de PPR nu de tweede plaats op de gezamenlijke
lyst krijgt, komt voort uit het feit dat de PvdA de
stemmen van de PPR hard nodig zal hebben. De
PPR heeft tijdens de eerste onderhandelingen met
de PvdA steeds gezegd dat zij een verkiesbare plaats
wil hebben. Anders zou de PPR met de PSP samen
de verkiezingen in zijn gegaan. Een tweede plaats
op de PvdA-PPR-lijst zal zeker voor de PvdA-kandi-
daten gevolgen hebben. Algemeen wordt verwacht
dat de PvdA-PPRfractie terugvalt bij de verkiezin
gen van vier (het huidige aantal) naar drie raadsze-
tels. Dat houdt dan in dat van de vier huidige PvdA-
raadsleden alleen Visser (nu fractievoorzitter) en
Van Leeuwen (nu wethouder) terugkomen. De an
dere twee huidige raadsleden vallen dan af.
In het schrijven van de PvdA naar de leden wordt hier
al terdege rekening meegehouden. Bij de toelich
ting staat bij Mieke Breunesse (derde op PvdA-lyst)
dat zij "op een eventuele opvolgersplaats zeer actief
zou willen meedraaien". Een opvolgersplaats houdt
in dat zy niet direct een raadszetel inneemt, maar als
één van de leden afvalt, deze plaats dan bezet. Met
andere woorden: eerste reserve. Bij nummer vier op
de lijst, Rob de Vries, valt eenzelfde voorbehoud
waar te nemen: "Wil op een eventuele opvolgers
plaats voldoende meedraaien om weer te kunnen
inspringen".
De commissie die de kandidatenlijst samengesteld
heeft, doet verder het voorstel om Ab Eveleens op
een twintigste plaats te zetten. Eveleens is jarenlang
wethouder geweest voor de PvdA. Vorig jaar januari
verdween hy van het politieke toneel na onenigheid
over de plaats van een nieuw te bouwen openbare
basisschool. De reden om hem op deze plaats te zet
ten is voor de commissie heel simpel; "Óp de laatste
plaats hoort een stemmentrekker".
Oegstgeester schrijver alleen bekend in t noorden
OEGSTGEEST - Zijn moe
der was het die hem, zoals
hijzelf zegt, tot creatief
denken stimuleerde. Zij
was het die hem de sagen
en legenden van het Gro
ningse land vertelde. Zijn
vader was volgens hem
een christen van de daad:
Hij sprak nooit over het
geloof'. Dan was er nog
zijn grootvader, opa Kam
pen, een levensgenieter,
een analfabeet, omdat hij
vroegtijdig van school
werd getrapt, maar in de
ogen van zijn kleinzoon
een groot verteller.
Deze drie personen, hun gedrag en
hun doen en laten staan nog
scherp in het geheugen gegrift
van Reind Brouwer, inwoner van
Oegstgeest. In deze regio is hij
vooral bekend als oud-leraar aan
diverse scholen en als opleider
van verzekeringsdeskundigen,
maar met name in het noorden
van het land is hij beroemd als
schrijver. De ouders, de grootva
der maar ook het land in de om
geving van het Groninger dorp
Siddeburen en de mensen die er
woonden zijn bepalend geweest
voor de levensloop van de schrij
ver en voor de inhoud van zijn
boeken.
De 72-jarige auteur is in zijn ge
boortestreek zo bekend dat men
onlangs een één miljoen gulden
kostende bibliotheek in Sidde-
buiten, de plaats waar zijn ro
mans hun oorsprong vonden,
naar hem noemde. Naast stree
kromans, historische boekwer
ken en een boek over paarden
heeft hij ook een grote serie ge
dichten voor het Nieuwsblad van
het Noorden op zijn naam staan.
Zyn enorme geschiedkundige
kennis heeft hii ook hier met een
historische verhalen voor
het Leidsch Dagblad op papier
gebracht. Deze laatste, in de ja
ren vijftig geschreven stukken,
werden ook nog in boekvorm
uitgegeven. In totaal zijn er van
zijn boeken zo'n 60.000 exempla
ren verkocht en zijn er drie in het
Deens vertaald.
Reind Brouwer vertelt zoals hij
schrijft, beeldend, eenvoudig en
herkenbaar, zeker voor de Gro
ningers. Moeiteloos en tot in de
tails passeren zijn wederwaar
digheden nog zijn herinnering.
"Alles wat ik heb geschreven is
opgehangen aan de herinnerin
gen aan het leven in Groningen.
Wat er in de boeken staat heb ik
op de een of andere manier zelf
meegemaakt."
Bij het opsteken van zyn zoveelste
sigaret inhaleert hij steeds diep,
om daarna tot een wat rustiger
roken over te gaan. Vertellend
houdt hy zijn rechterhand met
de sigaret stil op de leuning van
zijn stoel, terwijl zijn linkerhand
vaak in korte of grotere golvende
bewegingen wordt gebruikt om
zyn verhalen, zyn gedichten en
zelfs de liedjes die hij ten gehore
brengt, te begeleiden. 'Toen ik
23 was had ik al eens wat ge
schreven, maar nooit wat uitge
geven. Ik was in die tijd druk be
zig met het onderwijs. Ik had
mijn hoofdakte op zak en werd
toen een echte aktenjager: En
gels, Duits, Geschiedenis, han
denarbeid en tekenen voegde ik
eraan toe".
Inmiddels was hij getrouwd en het
breekpunt kwam toen een kind
van hen overleed. "Dat bracht
my en mijn vrouw tot stilstand.
Ik ging steeds meer het aktenja-
gen als ijdelheid zien en ben er
mee gestopt." Reind Brouwer
ging zich meer en meer toeleg
gen op het schrijven en in iets
meer dan een jaar tijd vdltooide
hij de streekroman 'Dauw over
dorstig land', een boek dat hij nu
"zijn troetelkind" noemt en han
delt over ervaringen uit zijn
jeugtjjaren.
Prekenbundel
De schrijver Anne de Vries ('Bar-
tje') was gelijk te spreken over
dit debuut maar raadde Reind
Brouwer wel aan de titel te ver
anderen. "Als je 'Dauw over dor
stig land' op de kaft leest dan
denk je meteen aan een bundel
preken", zo zei Anne hem. Ver
der voorspelde de Drentse schrij
ver hem dat het boek niet
zuidelijker gelezen zou worden
dan Zwolle.
Reind Brouwer, afwisselend by
vraag en antwoord over en door
zijn steeds naar het puntjg van
zyn neus schuivende bril kij
kend: "De titel heb ik maar zo ge
laten, maar met de tweede op
merking heeft Anne de Vries ge
lijk gekregen." Hij liet mensen in
zijn werk in het dialect praten,
"omdat ik ze zo heb horen pra
ten." Dat beperkte natuurlijk het
vespreidingsgebied van zijn
boek, maar Reind Brouwer wilde
in zijn boeken figuren gebruiken
die hij had afgekeken uit het vol
le leven. "Het was zelfs zo sterk
dat de mensen uit Siddeburen
dachten verschillende personen
in het boek te herkennen."
De oorlog onderbrak het schrijver
sleven, dat plaats maakte voor
een "avontuurlijk leven, waarin
je gaat leven met de angst en ze
uiteindelijk zelfs vergeet." Een al
jaren eerder geschreven operette
weigerde hij op te voeren, omdat
hij daarvoor permissie van het
Duitse staatgezag moest vragen.
In verband met vervalsingsza
ken werd hij opgepakt, maar
wist uiteindelijk weg te komen.
Toen de Canadezen Assen, waar
hij intussen woonde, bevrijd
hadden trok hij met ze mee om
de bevrijding van "zijn Gronin
gen" mee te maken. Daarna nam
hij deel aan voedseltransporten
naar het hongerende westen.
Een medaille bovenop zijn tele
visietoestel herinnert aan die pe
riode.
Conflict
Na de oorlog begon hy weer met
schrijven, naast zijn lerarenwerk.
Dat laatste bleef hij voluit doen
om zijn kinderen te kunnen laten
studeren. "Ik ben als schrijver
nooit in conflict gekomen met
mijn gewone werk. Ik schreef in
mijn vrije tijd." Zo onstonden
door de jaren heen boeken als
'Paarden van Schelven', 'Gronin
gen en Ommelanden' en 'Bewo
gen Levens' (gebundelde verha-'
len uit deze krant).
Hij wisselde van baan en ging de
opleiding verzorgen van verzeke
ringsdeskundigen voor een grote
verzekeringsmaatschappij. Daar
mee kwam hy ook definitief in
deze omgeving terecht. Na zijn
pensionering (60ste) werkte hij
nog vijfjaar in het onderwijs, on
der andere aan een mulo in Aals
meer en tot slot aan de Rem
brandt scholengemeenschap in
Leiden. Zes jaar geleden zette hij
een punt achter zijn onderwijs
loopbaan.
Door ziekte werd de a
zijn minst produktieve pe;
Nu opgeknapt wil hij weer snel
aan de slag. "Het zou een boek
moeten worden dat zich hier in
de omgeving afspeelt. Het
streekgenre is hier niet geschikt.
Ik denk dat het een boek wordt
over mijn ervaringen in het on
derwijs hier. Dat is een interes
sant onderwerp, vooral omdat
het onderwys zo in beweging is".
Nu is hy echter eerst aan de slag
gegaan met het op papier zetten
van zijn jeugdbelevenissen voor
een Groningse krant. Dit min of
meer autobiografische werk zal,
wanneer de serie in de krant
beëindigd is ook in boekvorm
worden uitgegeven. De eerste
woorden staan alweer op papier.
CHARLES LENNARTZ
LEIDSCH DAGBLAD
DAGBLAD VOOR
LEIDEN EN
OMSTREKEN
Uitgave:
Uitgeversmaatschappij
Leidsch Dagblad B v
Hoofdkantoor
Witte Singel 1. 2311 BG
LEIDEN
Poetbus 54. 2300 AB
LEIDEN
Telefoon. 071-144941
Geen krant ontvangen:
tel. 071-123143
tussen 16 00-19 30 uur
(nabezorging na 19 30 uur);
zaterdag van
16 30-18 00 uur
Abonnementsgelden Dij
vooruitbetaling te voldoen.
administratie- en
incassokosten
Voor betaling van
abonnementsgelden
uitstoltendg.ro 3203571
t.v.n. Dam late Holding BV
te Haarlem
Kwartaalabonnement
I 57.35
Per post I 79.70
Jaarabonnement
t 217.90
per poet I 307.30
Losse nummers t 0.80
Directie: G Koopman
J Ruygrok-Hoogeveen
Aangestoten de
Gemeenschappelijke
Persdienst met eigen
correspondenten o.a. In:
Bonn. Brussel, Londen.
Parijs. Washington. Cairo.
Rome. Madrid. Stockholm
en Djakarta.
Commentatoren:
A. A v Brussel
W. F. J. Wirtz
tal. 071-144941 M 222
