'Goede kaarten Hoogovens
Gaat de jongere
Neerlands vuile
werk opknappen
Shell ontketent nieuwe
slag in benzineoorlog
Justitie: uitwijzing
van Chileen terecht
Als fusie Westduitse staalbedrijven doorgaat
Giftig afval
bij Gouderak
van Shell
Ziek na eten
van zalm
Van der Stoel vindt
werk Volker S te vin
in Libïe aanvaardbaar
Holec wil inkrimpen
Sterke groei
activiteiten
scheepssector
ZATERDAG 6 FEBRUARI 1982
DEN HAAG (GPD) - De oorlog
om de benzineprijzen is een di
recte confrontatie geworden tus
sen de grote maatschappijen. Ze
heeft inmiddels aan zelfbedie-
ningspompen geleid tot een ver
laging van de prijs van een liter
benzine met 2 cent.
Shell opende gisteren de nieuwe
slag. Om haar „marktaandeel te
gen afbrokkeling te bescher
men" kondigde de maatschappij
aan dat zij met onmiddellijke in
gang de benzineprijs aan haar
grote zelfbedieningspompen
buiten de autosnelwegen 2 cent
goedkoper zou gaan verkopen.
Esso, Mobil Oil en BP volgden
minder dan een uur later.
Langs de autosnelwegen kan de
verlaging (nog) niet worden
doorgevoerd, omdat men daar te
maken heeft met beperkingen
die Rijkswaterstaat de benzine
stations oplegt. Shell heeft al
aangekondigd dat zij met Rijks
waterstaat op korte termijn wil
praten om ook langs de autosnel-
Binnenland
Shell wil met de extra verlaging in
de slag tegen tankstations die 6
cent of meer korting geven. Het
gaat daarbij met name om pom
pen van Esso. Deze maatschap
pij ontketende ruim een maand
geleden de benzine-oorlog in een
poging om terrein dat zij aan wit
te pompen had verloren, terug te
winnen.
Esso kondigde toen prijsverlagin
gen tot 10 cent per liter aan op
die plaatsen waar zij felle concur
rentie te duchten had van witte
pompen. Andere benzinemaat
schappijen volgden. Op tiental
len plaatsen ging de prijs dras
tisch omlaag.
Elders echter bleef de prijs van een
liter benzine op het niveau van
de maximumprijzen die het mi
nisterie van economische zaken
elke veertien dagen vaststelt.
Aan zelfbedieningspompen
wordt daarop een korting van 4
cent per liter verleend.
Shell heeft de kat nu echter een
nieuwe bel aan gebonden door
aan al haar zelfbedieningspom
pen de korting op een liter benzi
ne van 4 cent te brengen op 6
cent. Voor de bond van garage
houders, de Bovag, is de nieuwe
prijsoorlog aanleiding geweest
zich tot de minister van economi
sche zaken te wenden.
De bond zegt niets liever te willen
dan dat op een zo breed mogelijk
front de prijzen van benzine zak
ken „maar niet als dat over de
rug van de pomphouders tot
stand moet komen. De pompg-
houders, wier financiële positie
toch al niet zo florissant is moe
ten het prijs verlies immers ge
heel of gedeeltelijk uit eigen zak
betalen". De Bovag vindt dat de
minister moet ingrijpen.
Mobil liet gisteravond weten met
de prijsverlaging mee te gaan om
niet in een nadelige concurren
tiepositie te geraken. Esso liet te
gelijkertijd weten dat zij. behalve
de algemene prijsverlaging met 2
cent aan zelfbedieningspompen,
inmiddels aan 85 in plaats van
aan 40 pompstations kortingen
zou gaan verlenen van 10 cent
per liter. Dat zijn volgens Esso de
pompen die worden bedreigd
door de concurrentie van witte
stations.
Eerder deze week liet de top van
Shell weten dat later dit jaar en
volgende jaren rekening moet
worden gehouden met een stij
ging van de benzineprijzen.
IJMUIDEN (GPD) - De fusieplan
nen van de Westduitse staalbe
drijven Hoesch en Krupp kun
nen leiden tot een „erg vergaan
de samenwerking". Dat zei Estel-
topman J. D. Hooglandt gister
avond na afloop van een verga
dering van de raad van commis
sarissen van Hoogovens in IJ-
muiden. Hooglandt meent dat
zo'n vergaande samenwerking
ROTTERDAM/GOUDERAK
(ANP) - Shell Chemie in Rotter
dam heeft aan het eind van de ja
ren vijftig op de toenmalige
stortplaats bij het Zuidhollandse
plaatsje Gouderak enige tijd gif
tig chemisch afval gestort. Vol
gens de woordvoerder van Shell
staat niet vast dat dit is gebeurd
met een vergunning van Rijks
waterstaat. Hoelang er afval van
de landbouwbestrijdingsmide-
lenfabriek in Pernis naar Goude
rak is gebracht is niet bekend en
ook niet hoeveel er van deze zeer
giftige "drins" zijn terecht geko
men.
Volgens de Shell-woordvoerder is
het bedrijf met de stortingen ge
stopt toen er begin 1959 in de
Hollandse IJssel massale vis
sterfte voorkwam en het zwem
men in de rivier werd verboden.
Shell-Chemie het toen, aldus de
woordvoerder, ogenblikkelijk
opdracht gegeven om de inmid
dels op de stortplaats - een in
ham van de Hollandse IJssel
aangevoerde "drins" weg te ha
len. "Mocht worden aangetoond
dat er onder de huizen bij de Zel-
lingweg en omgeving in Goude
rak afvalprodukten van Shell-
Chemie aanwezig zijn, dan moe
ten we aannemen dat toen niet
alles is weggehaald", aldus de
Shell-woordvoerder gisteravond.
Bij Shell-Chemie is men begonnen
met een intern onderzoek naar
aanleiding van de gifvondsten
door het rijksinstituut voor de
drinkwatervoorziening in Gou
derak. Volgens de woordvoerder
moet nog antwoord komen op de
vraag welk bedrijf van Shell de
opdracht heeft gekregen om de
gestorte "drins" terug te brengen
naar Pernis. Ook moet nog dui
delijk worden op welke manier
het chemisch afval een tijd lang
naar de stortplaats bij Gouderak
is gebracht.
Volgens Shell is het bedrijf onmid
dellijk na het bekend worden
van de massale vissterfte in de
Hollandse IJssel gestopt met het
transport naar Gouderak. Sinds
mei 1959 zijn de afvalprodukten
van de landbouwbestrijdings-
middelenfabriek niet meer bui
ten de fabriekspoort gekomen.
In de loop van 1961 werd bij
Shell-Chemie in Pernis een vuil
verbrandingsoven in gebruik ge
nomen, waar de afvalprodukten
sindsdien worden vernietigd.
Inmiddels heeft de Shell-top de
milieu-inspecteur van de volks
gezondheid in Zuid-Holland alle
hulp aangeboden bij het verdere
onderzoek naar de door het RID
aangetoonde ernstige bodem
verontreiniging door giftig che
misch afval bij Gouderak. Shell
stelt zijn geavanceerde techni
sche laboratoriumapparatuur ter
beschikking van het onderzoek,
aldus de woordvoerder.
niet meer zou kunnen passen in
de Estel-conceptie waarvan
Hoogovens en Hoesch nu nog ge
zamenlijk de pijlers zijn. Hoesch
en Krupp hebben donderdag het
principebesluit over een fusie ge
nomen met het oog op Westduit
se overheidshulp.
Sprekend over het Estel-hoofdkan-
toor in Nijmegen zei Hooglandt
het niet uitgesloten te achten dat
in het geval Hoogovens alleen
komt te staan een verhuizing van
dat kantoor nodig zal zijn. Vast
staat dat een deel van de Estel-
staf dan terugkeert naar IJmui-
den.
Voor een Hoogovens-alleen zag
Hooglandt wel degelijk moge
lijkheden. Het bedrijf zal in de
beginfase mogelijk wat proble
men moeten overwinnen maar
heeft wel degelijk goede kaarten,
zo zei hij. De Vereniging van Ho
ger Hoogoven Personeel (VHHP)
zal woensdag tijdens een ge
sprek met de Estel-top de toe
komst van het hoger personeel
op het hoofdkantoor in Nijme
gen aan de orde stellen. De
VHHP wil dat indien nodig tijdig
goede regelingen voor deze
groep getroffen worden. Inmid
dels heeft een Hoesch-woord-
voerder gisteren laten weten dat
dit bedrijf in 1982 rekent op re
sultaten die ten opzichte van
1981 aanzienlijk gunstiger zullen
zijn.
In IJmuiden wordt het niet onmo
gelijk geacht dat als gevolg van
een ingrijpende herstructurering
Hoesch er dit jaar Financieel gro
tendeels weer bovenop komt.
Dat zou dan ook de reden zijn
waarom de Westduitsers het aan
durven diverse binnen Estel
overeengekomen regelingen ter
discussie te stellen. Een van die
regelingen voorziet in een over
nemen door de moeder (Estel)
van de door de dochter (Hoesch)
gemaakte schulden. Dit zoge
naamde Beherrschungsvertrag
heeft Hoesch deze week opge
zegd.
UTRECHT (ANP) - De Belgische
gezondheidsautoriteiten hebben
gistermiddag in België twee vrij
ernstige ziektegevallen (botulis-
me) geconstateerd na het eten
van zalm uit blik. Dit heeft een
woordvoerder van het Neder
landse ministerie van volksge
zondheid bekendgemaakt.
Volgens de woordvoerder gaat het
om blikjes John West pink zalm
van 220 gram. Het ministerie be
schikt nog niet over nadere gege
vens, maar raadt in afwachting
daarvan aan geen zalm te eten uit
genoemde blikjes.
ROTTERDAM Prins Claus
heeft gisteren in Rotterdam onver'
wacht een bezoek gebracht aan
twee stadsvemieuwingswijken. In
de wijk Het Oude Westen liep hij
diverse personen tegen het lijf die
graag hun zegje wilden doen. Op
de foto lucht Koos Bosch, hande
laar in tweedehands goederen, zijn
hart over de hoge heren van de
OGEM. De prins wandelde onder
meer over de West-Kruiskade, het
centrum van de drughandel in Rot
terdam. Hij bracht ook een bezoek
aan de wijk Feijenoord.
ADVERTENTIE
een verbod op het verrichten van
bepaalde diensten in het buiten
land zou de bewegingsvrijheid
van personen in het geding zijn,
aldus de minister.
DEN HAAG (GPD)- Minister Van
der Stoel (buitenlandse zaken)
vindt de betrokkenheid van de
firma Volker Stevin bij de bouw
van een militair vliegveld in Li
bië aanvaardbaar. Hij antwoordt
dit op vragen van het Tweede-
Kamerlid Harry van den Bergh
(PvdA).
Tegen activiteiten van het bedrijfs
leven over de grens mag de rege
ring alleen in zeer zwaarwegende
gevallen optreden, aldus Van der
Stoel. Als voorbeeld noemt hij
landen waartegen internationale
sanctiemaatregelen gelden. In
het geval van Libië is daarvan
geen sprake.
Van der Stoel maakt onderscheid
tussen de levering van militair
materieel en de betrokkenheid
bij het aanleggen van vliegvel
den die ook militair worden ge
bruikt. In het eerste geval is er
sprake van een directe buiten
lands-politieke betekenis. Bij
DEN HAAG-GIEKERK (GPD) -
Volgens het ministerie van justi
tie is er niets uitzonderlijks aan
de hand met de uitwijzing van de
37-jarige Chileen Oscar Campos,
die sinds vorig jaar juni met zijn
gezin in het Friese Giekerk
woont. Het gezin Campos moet
ons land volgende week donder
dag verlaten en mag niet wach
ten op een uitspraak van de Raad
van State. Het besluit wordt aan
gevochten door de Vereniging
HENGELO (ANP) - Hazemeyer,
onderdeel van de Holec Schake-
laarsgroep, moet in 1982 met 450
arbeidsplaatsen netto inkrim
pen. In verband met part-timers
en gedeeltelijke WAO-ers bete
kent dit, dat 500 tot 525 mede
werkers zullen moeten verdwij
nen.
Deze conclusies staan in een rap
port van het organisatie-advies
bureau Bakkenist, Spits en Co,
dat gisteren werd aangeboden
aan de leiding van de Schake-
laarsgroep, de ondernemings
raad van Hazemeyer en de vak
bonden.
De vakbonden zijn voorlopig niet
van plan akkoord te gaan met de
plannen. De raad van bestuur
van Holec, waar de bonden wei
nig vertrouwen meer in hebben,
moet eerst maar eens aantonen
dat een dergelijke drastische in
krimping werkelijk noodzakelijk
Vluchtelingenwerk Nederland
(WN), die een kort geding heeft
aangespannen dat maandag 15
februari in Leeuwarden zal die
nen. De familie Campos mag het
kort geding afwachten.
De WN maakt er met name be
zwaar tegen dat het gezin Cam
pos (bestaande uit Oscar, Olga,
Max en Pablo) niet in Nederland
mag blijven om behandeling van
de zaak door de Raad van State
af te wachten. Volgens de WN is
het ongebruikelijk dat uitwijzing
plaatsvindt zonder dat „opschor
tende werking" wordt toege
kend.
Op het ministerie van justitie
wordt dat tegenspraken. „De
normale procedure is gevolgd en
er is geen sprake van een ombui
ging van het beleid. Het komt
vaak voor dat er geen opschor
tende werking uitgaat van een
beroepzaak bij de Raad van Sta
te".
Volgens justitie heeft Oscar Cam
pos op 20 augustus 1980 een
asielverzoek ingediend. In sep
tember 1981 werd daar afwijzend
over beslist. De heer Campos
heeft toen gebruik gemaakt van
de mogelijkheid herziening aan
te vragen. Daarvan ging wel een
opschortende werking uit. Op 14
januari moest Oscar Campos
voor de adviescommissie Vreem
delingenzaken verschijnen, om
zijn asielverzoek toe te lichten.
Justitie: „De adviescommissie
heeft staatssecretaris Scheltema
daarna unaniem geadviseerd het
uitwijzingsbesluit niet te her
zien. De heer Campos kon niet
aannemelijk maken dat hij in
Chili vervolgd zal worden bij te
rugkomst. Een punt in zijn na
deel is verder dat hij over een of
ficieel Chileens paspoort be
schikt", aldus justitie.
De uitwijzing van de familie Cam
pos heeft vooral in Giekerk tot
verontwaardigde reacties geleid.
Een zestal inwoners is een hand
tekeningenactie begonnen en
ook in enkele andere Friese dor
pen worden handtekeningen op
gehaald tegen de uitwijzing van
het Chileense gezin.
De regering was op de hoogte van
de aard van het werk dat Volker
Stevin in Libië verricht, zo meldt
Van der Stoel. De staat heeft het
contract verzekerd voor een be
drag van 120 miljoen gulden. Het
bedrijf heeft onder meer grond
werk verricht voor de aanleg van
startbanen en platforms. Boven
dien bouwt het schuilplaatsen
voor militaire vliegtuigen.
Van der Stoel noemt het gebruike
lijk in veel 'Arabische en Afri
kaanse landen dat een vliegveld
zowel voor de burgerluchtvaart
als voor militair verkeer wordt
gebruikt. Dat is ook het geval
met de bewuste luchthaven in
Martoubah.
Harry van den Bergh heeft de acti
viteiten van Volker Stevin aan de
kaak gesteld, omdat naar zyn
mening ten onrechte onder
scheid wordt gemaakt tussen
wapenleveranties en dit soort
werkzaamheden. De aanleg van
een militair vliegveld betekent
voor Libië een aanzienlijke ver
sterking van het militaire poten
tieel, aldus Van den Bergh. Ge
zien de politiek van dat land
vindt hij dat ongewenst.
ROTTERDAM (ANP) - Bg de Ne
derlandse Scheepshypotheek-
bank wijzen de voorlopig bere
kende gegevens over 1981 op een
sterke groei van de bedryfsacti-
teiten en een behoorlijke verbe
tering van het resultaat.
De portefeuille "Leningen op sche
pen" nam met ca. 18 pet toe tot
f 1.097 min en de winst na belas
tingen wordt getaxeerd op ruim
f 10,2 min, wat een verbetering
van meer dan 13 pet betekent ten
opzichte van het resultaat over
1980, zo heeft de bank bekendge
maakt.
Burenhulp is een verouderend
begrip in Nederland, het aan
tal bejaarden dat verzorging
behoeft neemt toe, het rijk
heeft geen geld en wil liever
gemeenschapstaken afstoten
dat aantrekken. Tegelijker
tijd nemen de zorgen om en
over jongeren toe: nu al meer
dan 200.000 werklozen in de
adolescentenleeftijd tot 24
jaar met alle bijverschijnse
len vandien. Valt er uit dit
mengelmoesje aan proble
men een krachtig medicijn te
brouwen?
In de schaduw van Den Uyl's
jeugdwerkplan (30.000 ba
nen) werkt minister Van der
Louw (CRM) aan het 'des
noods' verplicht inschakelen
van bijstandtrekkende jonge
ren voor gemeenschapsklus
jes.
Gelijktijdig is het fenomeen
van de maatschappelijke
dienstplicht weer in de
schijnwerpers komen te
staan D'66 heeft, by monde
van Kamerlid Susan Dekker
heeft gevraagd naar de haken
en de ogen. de levenskansen
en de mogelyke effecten.
In hoeverre gaat het hier om ge
lijkwaardige begrippen9 Wie
uitsluitend naar de prakti
sche uitwerking kijkt, kan tot
de constatering komen dat
'werkplicht' een financieel
haalbare vorm van maat
schappelijke dienstplicht is.
Immers, de praktische uit
werking is voor een belang
rijk deel gelyk: in beide ge
vallen worden jongeren ver
plicht tot het verrichten van
gemeenschapskarweitjes die
anders blijven liggen. Het is
dan is het wel zo voordelig
om daarvoor slechts de jon
geren te nemen die bijstand
trekken.
In werkelijkheid zijn er echter
grote verschillen. Het zou
zelfs een tragisch misver
stand zijn om de twee begrip
pen door elkaar te halen.
Voor de invoering van een
werkplicht voor bystandtrek-
kers zyn in feite geen positie
ve argumenten voorhanden.
In Nederland heeft iedereen
in principe de plicht in zijn
eigen onderhoud te voorzien
en daarom is er een recht op
werk. Als de maatschappij te
kort schiet in het bieden van
werk, wordt dat recht op
werk afgekocht met een bij
standsuitkering. Van der
Louws' ideeen komen neer
op een omkering van deze re
denering: wie een uitkering
ontvangt moet een tegen
prestatie leveren. Rechten
worden ingeleverd: plichten
worden uitgebreid.
Heel andere koek dus dan zijn
partijgenoot op Sociale Za
ken presenteert. Anders dan
Den Uyl wekt Van der Louw
op z'n minst de suggestie dat
de jeugd niet wfl werken.
Verveling, druggebruik,
anarchisme, vernielzucht.
Dét zijn volgens CRM-minis-
ter de problemen van deze
maatschappij. Vandaar dus
een werkplicht. Verplicht
bossen onderhouden en hon-
depoep opruimen. Een op
voedingsperspectief dat vol
gens Van der Louw 'heil
zaam' werkt.
De, al dan niet jeugdige, uitke
ringstrekker te bedonderd
om te werken? Dat is in Ne
derland, en zeker voor de
PvdA, altijd een onbewezen
stelling en een volstrekt ver
werpelijk uitgangspunt ge
weest. Al is het alleen al om
dat ontegenzeggelijk vast-'
staat dat het het Nederland
niet ontbreekt aan werkzoe
kenden (b(jna een half mil
joen ingeschrevenen), maar
aan banen. Een 'werkplicht'
zoals geopperd door Van der
Louw doet niets aan dat pro
bleem. Het biedt een werklo
ze geen zicht op een baan,
maar is wel een eerste stap op
het hellende vlak naar (ver
dere) willekeur en rechte
loosheid. Waarom trouwens
alleen op bijstand aangewe
zen jongeren met gemeen
schapsklusjes opzadelen en
niet hun oudere lotgenoten?
Susan Dekker
dienstplicht
Door de Kamerleden Brouwer
(CPN) en Willems (PSP),
maar ook door parlementsle
den van Van der Louws' ei
gen PvdA, zijn de plannen
van de minister deze week fel
veroordeeld vanwege 'totali
taire trekjes'. Het heeft Van
der Louw nog niet van zijn
ideeën afgebracht, al trachtte
hij de kritiek te sussen met
het aanhalen van de 'Interna
tionale': "Geen recht waar
plicht is opgeheven, geen
plicht waar recht ontbreekt".
Is het socialistische strijdlied
voor meer dan één uitleg vat
baar of zit Van der Louw bij
de verkeerde partij?
De benadering van maatschap
pelijke dienstplicht is totaal
anders. Er zijn zelfs prima
verkoopargumenten voor
handen. Nu worden alleen de
jongens van Jan de Wit opge
zadeld met militaire dienst.
Waarom niet hun (vrouwelij
ke) leeftijdsgenoten? Ge
meenschapsklusjes genoeg
in Nederland, waar de bossen
worden verwaarloosd, waar
de burenhulp afneemt waar
een toenemend aantal bejaar
den verzorging behoeft.
Maatschappelijke dienst
plicht kan het verval van Ne
derland als verzorgingsstaat
als gevolg van achterstallig
onderhoud voorkomen en
leidt ook nog tot een betere
spreiding van werk en werk
loosheid onder jongeren. Als
daarby het leger wordt open
gesteld voor vrouwen, dan is
ook de gelijke behandeling
der sexen een feit.
Daar is Susan Dekker "dus
voor" En zij completeert het
ideaalbeeld met de toevoe
ging dat zo'n algemene
dienstplicht ook nog leidt tot
een (tijdelyk) wegvallen van
de verschillen tussen (kan-
s)arm en (kans)rijk, terwijl
bovendien voorkomen wordt
dat de schoolverlater na zijn
examen klakkeloos in de sa
menleving wordt gepar
keerd, al dan niet werkloos.
Dienstplicht als een soort
praktische aanvulling op de
leerplicht dus. Om vast wat
ervaring op te doen. Als op
stapje naar de harde maat
schappij, want na het 'af
zwaaien' zal de werkloosheid
nog steeds op de loer zal lig
gen.
Toch zijn er ook nadelen. An
ders dan in het geval van mi
litairen ontbreekt in het geval
van maatschappelijke dienst
plicht het argument dat de
vorming van een beroepsle
ger gevaren voor de democra
tie in zich draagt. Daarom is
het in beginsel wenselijker
dat de voor het verrichten
van 'gemeenschapsklusjes'
normaal mensen in dienst
worden genomen, volgens de
normaal geldende regels van
vraag en aanbod. Anders is
de kans groot dat de bejaar
denverzorgster met een nor
male, vaste, baan straks
plaats moet maken voor een
goedkopere dienstplichtige
Daar staat weliswaar tegenover
de vorming van een beroeps
kader zoals de krijgsmacht
dat ook kent, maar daarmee
komt meteen een volgend be
zwaar naar voren. Invoering
van maatschappelijke dienst
plicht is veel te duur. Ga
maar na: in één klap zal bij
invoering het aantal dienst
plichtigen zich minstens ver
dubbelen tot 160 000. Dat zal
op de ryksbegroting druk
ken. zeker als de maatschap-
pelyke dienstplichtige net als
Jan Soldaat het minimum-
(jeugd)loon ontvangt
Dat hebben 'werkplicht' en
'maatschappelyke dienst
plicht' dan toch nog met el
kaar gemeen: invoering van
beide is vermoedelijk met
haalbaar. Het plan Van der
Louw om juridische en poli
tieke redenen; de gedachte
van D'66 vanwege financiële
bezwaren. De regering zou er
goed aan doen zich voorlopig
maar te bepalen tot het on
derzoeken van andere moge-
lykheden die in elk geval lei
den tot echt werk. Zoals het
benutten van uitkenngsgel-
den voor het scheppen van
banen en het omscholen van
werklozen Want nu is het
nog zo dat een uitkerings
trekker zich niet nuttig még
maken. Dat is iets heel an
ders dan met willen.
