Cineasten voldoen aan verwachtingen
A3EIOI
Aangenaam verpozen bij Four Seasons
C
r jêt aw
Ook oude bekenden op Film International
"Het theehuis" van
Lao She verfilmd
Prijs voor
Zwitsers
Geslaagd regie-debuut Alan Alda
''lik "''mil,, 'n
iiiiimiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiii
Programma's filmhuizen
VRIJDAG 29 JANUARI 1982
Film
ROTTERDAM Bij het volgen van een massief festival als Film International heb je
geluk nodig. Enthousiastelingen die proberen om in acht dagen alle 85 gepresenteerde
films te zien, moeten waarschijnlijk binnen een week in een gesticht worden opgeno
men; ietsje nuchterder cinefielen zullen zich beperken tot het bezoeken van hooguit de
helft van het aanbod en zijn dan dagelijks een aantal malen geplaatst in vreselijke
dilemma's, welke films te gaan zien en welke te laten schieten. Verschillende festival
gangers krijgen op die manier verschillende totaalindrukken. Het is in elk geval mijn
indruk dat Film International zich dit jaar op een hoger kwaliteitsniveau beweegt dan
ik het meestal heb meegemaakt.
Voor cineasten die in Rotterdam
geregelde gasten geworden zijn
Duras, Straub, Achternbusch,
Jancso, Ri vette, Dwoskin, Ferre-
ri, Bokova - is het opvallend dat
ze dit jaar stuk voor stuk exact
voldoen aan de verwachtingen,
of zelfs nog net wat sterker uit de
bus komen. Leuk moet het ook
voor Huub Bals zijn om nu een
aantal regisseurs te presenteren,
die voor hem eigenlijk oude be
kenden zijn uit de tijd dat hij nog
Cinemanifestaties organiseerde
en die eigenlijk al in de reguliere
bioscopen thuishoren: iemand
als Louis Malle, die zich nu een
film gepermitteerd heeft waarin
niets anders te volgen valt dan
een conversatie tussen twee he
ren (My dinner with André) die
overigens ongemeen onderhou
dend zijn.
Of Agnes Varda die een zeer voor
tv-vertoning geschikte docu
mentaire te zien gaf over muur
schilderingen in Los Angeles
(Mur Murs) en een veel zwakkere
speelfilm (Documenteur) die
vanuit dezelfde „murals" was
geinspireerd. Of Eric Rohmer,
die met La femme de I'Aviateur
een amoureus avontuur presen
teert dat weer het tintelende
esprit te genieten geeft dat we
ons herinneren van zijn „Morele
vertellingen". Speciaal aan Le
Genou de Claire herinnert deze
nieuwe film, handelend over een
jonge man die samen met een
toevallig tegen het lijf gelopen ly-
ceiste, de vrouw gaat schaduwen
met wie hij slechts een gerant
soeneerde verhouding mocht
hebben en van wie hij nu wil uit
vinden hoe ze de rest van haar
tijd zoek brengt. De twee samen
zweerders trekken daarbij con
clusies die de platvloerse reali
teit op verrukkelijk-romantische
wijze ontstijgen en de film is een
mirakel van delicate dialoog
kunst.
Rohmer heeft aan Film Internatio
nal zo een onbetwistbare topper
bijgedragen en het is raadselach
tig waarom de commerciële im
porteurs La femme de I'Aviateur
niet hebben opgepikt sinds vorig
jaar Cannes, waar hij toen buiten
alle officiële secties om al ver
toond werd.
Erg verrassen doen de Zwitsers.
Bij de Zwitserse cinema zijn we
geneigd meteen aan de Franstali
ge beroemdheden als Goretta en
Tanner te denken, maar vanuit
Bern gebeuren er nu ook erg in
teressante dingen. Een ontdek
king van bijzondere orde is Rei-
sender Krieger, een door Chris
tian Schocher gemaakte film van
195 minuten, een beetje in de stijl
van Wim Wenders vroeger, maar
met toch een heel eigen persoon
lijkheid. Het is een ingenieuze
bewerking van de Odyssee, met
als hoofdpersoon ene meneer
Krieger, handelsreiziger in kos-
metische artikelen. Een vermoei
de veertiger, met een intrieste
oogopslag, stad en land afreizend
om zijn niet zo beste parfum-
metjes te slijten. Een melancho
lieke man, die eens in de week
zijn vrouw bezoekt, maar dat
zien we niet. Wel vergezellen we
hem op zijn tocht langs chique
schoonheidssalons, waar hij vrij
wel genegeerd wordt en allesbe
halve chique kapperswinkels
waar men evenmin op hem zit te
wachten.
De eenzaamheid van zijn bestaan
komt tot uiting in kale hotelka
mers, maar minstens als hij zich
's avonds in vreemde kroegen
een stuk in de kraag drinkt, een
feestavond bezoekt van Spaanse
gastarbeiders, of op een dorps
kermis alleen plaats neemt in
een karretje voor het spookhuis.
bluste handelsreiziger, dwalend
in eenzaamheid tussen de lach
spiegels. Maar Krieger heeft zijn
ogen niet in zijn zak: hij obser
veert zijn landgenoten in alle uit
hoeken van herfstig Zwitserland,
in de hoop een plek te vinden
waar hij zich thuis kan gaan voe
len. Vergeefs! Onderweg heeft
hij soms schilderachtige ontmoe
tingen met mensen die afleidin
gen zijn van personages uit de
Odysseus-mythe: Kalypso, Nau-
sikaa, Telemachus...
Het stemmige camerawerk van
Reisender Krieger werd geleverd
door Clemence Klopfenstein, die
samen met Remo Legnazzi een
andere film geregisseerd heeft:
Ein Nachtlang Fuurland. Over
een radionieuwslezer die zich tij
dens een kroegentocht reken
schap geeft van de frustraties in
zijn leven, speciaal betrokken tot
de desillusies sinds de studen
tenrevoltes van 1968. In toevallig
gezelschap van een nog niet door
ontgoochelingen gedeprimeerd
jong meisje, laat hij zich alsnog
oppeppen tot een nieuwe droom
(op Fuurland een nieuw leven
beginnen) en het stellen van een
daad van verzet (voor de laatste
keer het nieuws gaan presente
ren en dan met zelfgemaakte
nonsens-berichten) maar hij kan
de moed uiteindelijk niet op
brengen en verliest dan ook on
middellijk de gunst van dat
meisje, zijn kortstondige muze.
Ook deze wat Odyssee-achtige
film werkt sterk door een mooi
getroffen atmosfeer en de wee-
"My dinner with André": onderhoudende conversatie tussen twee heren.
moedig makende mengeling van
humor en cynisme.
Film International heeft een serie
voortreffelijke documentaires te
zien gegeven. Eén daarvan is Ba
byion Valt, van Frank Wiering.
Het is de eerste aflevering van
een vierluik dat de VPRO-tv gaat
uitzenden over jongeren die zon
der ideologische drijfveren oor
logvoeren tegen de maatschap
pij. Babyion Valt (uitzending ko
mende zondag) gaat over een
kaalhoofdige, werkloze Ajax-
supporter die grif bekent alleen
naar het voetballen te gaan om
met zijn maten knokpartijen uit
te lokken met vijandelijke sup-
portersgroepen. Wiering is er op
bewonderenswaardige wijze in
geslaagd om via gesprekken met
deze allesbehalve op zijn achter
hoofd gevallen jongen, de fru
straties in kaart te brengen van
Gerard en zijn soortgenoten.
PEKING (AFP) - Het beroemde
toneelstuk "Het Theehuis" van
de Chinese schrijver Lao She zal
binnenkort in de bioscoop te
zien zijn, zo heeft het Chinese
persbureau "Nieuw China" ge
meld. Het stuk werd in 1957 ge
schreven en toont - met als en
tourage een theehuis in Peking.
De veranderingen in China vanaf
het einde van de Qing-dynastie volksrepubliek China in 1949.
(1911) tot aan de stichting van de De f1imt die in april klaar zal zijn,
wordt geregisseerd door de ac
teur Xie Tan, die zich meer en
meer wijdt aan filmregie. De
schrijver Lao She is een van de
beroemdste slachtoffers van de
Rode Gardisten tijdens de cultu
rele revolutie (1966-1976). Hij
pleegde op 24 augustus 1968 zelf
moord na twee dagen lang te zijn
geslagen en vernederd. Lao She
werd in 1978 gerehabiliteerd.
compassie weet los te weken, om
die op andere plaatsen ogenblik
kelijk weer te verspelen met cho
querende erupties van zyn bi
de agressiviteit tegenover wille
keurig wie.
Maar nog veel grimmiger wordt
Babyion Valt bij Wierings ver
slaggeving van een confrontatie
tussen de supporters van Ajax en
die van FC Utrecht. Het feit dat
die wedstrijd by avond gespeeld
wordt, geeft een extra nachtmer-
rie-achtige dimensie aan een cli
max waar al heel onrustbarend
op was aangestuurd, doordat
Wiering met één camera de „F-
side" begeleidt op weg naar het
stadion, terwijl een andere came
ra de „Bunnik-zijde" vergezelt
vanuit Utrecht met de trein naar
Amsterdam. De overal aanwezi
ge ME'ers, met schilden, helmen,
honden en paarden, de sinistere
hekken in schrille schijnwerpers
en de charges over tribunes heen
als de vijandelijke jongeren el
kaar daadwerkelijk gaan bela
gen, geven deze film het karakter
van regelrechte oorlogsverslag
geving. Een werkelijk verbijste
rend document en een brok so
ciaal-relevante cinema van uit
zonderlijke intensiteit.
PI ETER VAN LIEROP
SAARBRUCKEN (DPA) - De
naar Max Ophüls genoemde
filmprijs van de stad Saar-
brücken is dit jaar toegekend
aan de Zwitserse regisseurs
Clemens Kopfenstein en Re
mo Legnazzi voor hun werk
"Nachtlang Feuerland". Aan
de onderscheiding is een
geldsom van 20.000 mark (cir
ca 22.000) verbonden.
De film handelt over het te loor
gaan van de. verwachtingen
van 1968, het jaar van de stu
dentenrevolte. Max Ophüls
(1902-1967) werd in Saarbrüc-
ken geboren. Na in 1932
naam te hebben gemaakt met
zijn verfilming van 'Liebelei'
van Schnitzler, week hij het
volgend jaar uit naar Frank
rijk, waar hij, met uitzonde
ring van de jaren van de
Tweede Wereldoorlog die hij
in de Verenigde staten door
bracht, woonde en werkte.
'Slick' is zo'n Amerikaans woord,
waar in het Nederlands geen ade
quate vertaling van voor handen
is. 'Handig', 'vlug' en 'gehaaid'
komen in de buurt, maar hebben
eigenlijk een te negatieve lading.
Als je Alan Alda's regie-debuut
The four seasons slick noemt,
dan doe je hem met 'handig' toch
te kort.
Toch is het een waarde-oordeel dat
vaker wordt gehoord als het om
dit soort Amerikaanse films gaat.
Net als Ordinary People en Kra
mer vs. Kramer zullen de tegen
standers deze komedie-met-
diepere-achtergrond bestempe
len als valse romantiek, plastic
en inspelend op sentimenten bij
het publiek.
Er wordt dan vooral getwijfeld aan
de oprechte bedoelingen van de
maker. Natuurlijk is filmen in
Amerika (althans op dit niveau)
veel meer dan in Europa het ma
ken van enige concessies aan de
commercie. Maar dan is het toch
te gemakkelijk om het produkt
gelijk maar in de vuilnisbak te
gooien. Genoemde twee films
hadden toch genoeg zeggings
kracht om werkelijk te kunnen
ontroeren.
De film maakt een iets te gecom
poneerde indruk (met name de
symboliek van de vier jaargetij
den) en is ook in zijn thematiek
The four seasons; regie:
Alan Alda; hoofdrollen:
Alan Alda, Carol Burnett
en Jack Weston; theater:
Lido 3, Leiden; 12 jaar.
niet erg verrassend. Drie echtpa
ren die veel en graag met elkaar
optrekken staan er in centraal.
3een vuiltje aan de lucht tot één
stel uit elkaar valt: echtschei
ding. Terwijl ze allemaal dachten
dat dat aan hun deur voorbij zou
gaan. De vrouw valt af en de man
neemt op de gebruikelijke uitjes
nu zijn veel jongere vriendin
mee. De balans is verstoord. Het
getortel van de twee geliefden
stoort de anderen en brengt ze
bovendien in verwarring. Is hun
huwelijk wel zo goed, zoals ze al
tijd hebben gedacht?
Meer dan de boodschap is het de
verpakking, die The four seasons
aantrekkelijk maakt. Regisseur/
hoofdrolspeler Alda schreef ook
zelf het scenario en hy legde
zichzelf en zijn medespelers
daarbij heel aardige dialogen in
de mond. Messcherp en met een
groot gevoel voor humor. Het
komt een beetje in de buurt van
de MASH-gein (Alda speelde in
de tv-serie de rol van Hawkeye
Pierce), al is het veel minder bot.
Behalve de tekst zijn het vooral
de spelers die het hem doen.
Geen grote filmsterren, maar
mensen als Carol Burnett, Rita
Moreno en Jack Weston (meer
een bekend gezicht dan bekende
naam) zyn geknipt voor hun rol.
Wie geen overspannen verwachtin
gen aan The four seasons stelt,
zal zonder meer aangenaam wor
den verrast. Echt zo'n film, waar
je met een prettig gevoel in je
buik, weer uit komt.
BART JUNGMANN
LEIDEN - Voltati Eugenio van
Luigi Comencini staat van
avond en morgenavond op
het programma van het Film
huis LVC. De film dateert uit
1980 en handelt over de
speuracties naar een jongetje,
dat door zijn oom uit de auto
is gezet. (21.15 uur).
In februari is er een België-cy-
clus in het Filmhuis, te begin
nen met News from home
van Chantal Akerman.
Een Belgisch meisje uit een be
schermd, burgerlijk milieu,
gaat een jaar in New York
studeren. Door de ogen van
het meisje heen is de zelfkant
van deze stad te zien met zijn
werklozen, negers en ge
strande emigranten. Als ach
tergrond is de stem van haar
moeder te horen, die goede
raadgevingen en ontroerende
familiebabbels produceert,
(woensdag 3 en donderdag 4
februari, 20.00 en 22.15 uur).
In 't jaar 1936 van Theo Angelo-
poulos handelt over de
moord op een vakbondslei
der. De vermeende dader,
een onderwereldfiguur, gij
zelt een parlementslid, het
geen het gezag voor een
moeilijk dilemma plaatst.
(Het Kijkhuis maandag 1 fe
bruari, 20.00 en 22.15 uur).
Dinsdagavond in Het Kijkhuis
een film met Anthony Quinn.
Welke blijft nog een verras
sing (dinsdag 2 februari 20.00
uur).
Bij K &i O een film van Rainer
Werner Fassbinder met Dirk
Bogarde, Andrea Ferréol en
Volker Spengler in de hoofd
rollen.
De film beschrijft het leven van
Hermann Hermann die met
zyn vrouw uit Rusland is ge
vlucht en in Berlijn woont.
Hii lijdt aan een paranoide
schizofrenie, komt voortdu
rend zichzelf tegen, ziet zich
door zichzelf geobserveerd
en raakt op de rand van
geestelijke ineenstorting.
Wanneer hy Felix Weber ont
moet, een zwerver die spre
kend op hem zou lyken,
groeit er in hem een plan om
zich radicaal van zyn situatie
en verleden te ontdoen, (dins
dag 2 februari 20.00 uur).
Wie geen dag zonder film kan,
zal komende week zijn ple
zier vooral buitenshuis moe
ten zoeken. De Nederlandse
tv laat ons afgezien van
vrijdag bijvoorbeeld bitter
in de steek. Aan het eind van
de week dus wel een film en
wel met het echtpaar New
man (Paul en vrouw Joanne
Woodward) in de hoofdrol
len. The drowning pool is een
zeker niet slechte detective,
waarin Newman voor de
tweede keer de rol van speur
neus Lew Harper speelt. Hij
deed dat al eerder in de film
Harper, waarmee hij tamelijk
succesvol was. Harpers hulp
wordt dit keer ingeroepen
door een vrouw die door een
onbekende wordt gechan
teerd. Vrijdag Nederland 1.
Dezelfde avond ook een vrij on
bekende maar als boeiend te
boek staande film uit Italië,
l'Altra donna. Een rijke Ro
meinse vrouw raakt psy
chisch in de problemen als
echtgenoot Philip haar de
rug toekeert. De komst van
een nieuw dienstmeisje (Re-
gina uit Ethiopië) brengt
weer enige licht in de duister
nis. Duitsland 1.
Wel bekend heel bekend
zelfs - is On the waterfront,
die in het jaar 1954 met Os
cars werd overladen. Regis
seur Elia Kazan laat hoofdrol
speler Marlon Brando een
jonge ex-bokser spelen. Hij
wordt voor een karweitje in
geschakeld door een Mafia-
achtige vakbondsbaas. Maar
als hij zich wat verder in de gen Duitsland 2.
zaak verdiept, maakt hij een Het programma:
zwaai van honderdtachtig ZATERDAG: On the water
graden en zet zich vervolgens front; 15.50 uur; Dtsl. 1. Sa-
in voor de goede zaak. Mor- vage bees; 21.00 uur; Bel. 1
(regie: Bruce Keller met Ben
Johnson. Amenkaanse film
uit 1976). The postman al
ways rings twice; 22.05 uur;
Dtsl. 3 (regie: Tay Garnett
met Lana Turner. Ameri
kaanse film uit 1946). The
curse of the werewolf; 22.20
uur; Dtsl. 1 (regie: Terence
Fisher. Engelse film uit 1961).
ZONDAG: ...Und über uns der
Himmel; 15.15 uur; Dtsl. 1
(regie: Josef von Baky. Duit
se film uit 1947).
MAANDAG: Perempuan Da-
lam Pasungan; 23 00 uur;
Dtsl.l (regie Ismail Soehard-
jo. Indonesische film uit
1980).
DINSDAG: Le rose et le blanc;
20.45 uur; Bel. 2. (regie: Pan-
sard-Bcsson met Michel
Lonsdale. Franse film uit
1980). Ajandek et a nap;
22.05 uur; Dtsl 2 (regie Peter
Gothar. Hongaarse film uit
1979).
WOENSDAG Toni; 22 20 uur;
Dtsl. 3 (regie: Jean Renoir.
Franse film uit 1935).
DONDERDAG Lachende Er-
ben; 20.15 uur; Dtsl. 3 (regie:
Max Ophuls met Heinz Ruh-
mann. Duitse film uit 1933).
VRIJDAG: l'Altra donna;
20.15 uur; Dtsl 1 The drow
ning pool; 22.45 uur; Ned 1.
Izbavitelj; 23 05 uur. Dtsl 2
(regie: Krsto Papic. Joegosla
vische film uit 1977).
BLIJVERS
"Twee vorstinnen en een vorst" -
Bijzondere, maar niet byzonder
goede film met uitstekende rolbe
zetting overigens, Trianon. Lei
met ouder-kind-relatie. Studio.
"Lady (hauler's lover" Saaie lief-
desfilm met mooie plaatjes. Lu-
Duin als filmacteur. Lido 1. Lei
den. Euro 1. Alphen. City 1. Kat
wijk.
"Raiders of the lost ark" - Voortref
felijke avonturenfilm van Spiel
berg. Euro 2, Alphen.
"Killers van Parijs" - Matige mis
daadfilm, Lido 2. Leiden
"This is America" - Bizarre parodie
op de VS. City 4. Katwijk
(OP)NIEUW
"A clockwork orange" - Stanley
Kubrick's vertaling van geweld in
de grote stad. Euro 4. Alphen.
"History of the world part 1" - Mei
Brooks en de wereldgeschiede
nis, Euro 3. Alphen
"Meteor" - Science fiction, City 2,
Katwijk.
"Endless love" - Zoetigheid met
Brooke Shields. City 3. Katw ijk
"En eeuwig zingen de bossen",
"Winden waaien om de rotsen" -
Twee oudjes op één avond, dat is
smullen geblazen. Camera.Lei-
SEXFILM
"Sunny, heet als de ton" Rex, Lei-
NACHTFILMS
"Al is de leugen nog zo snel" - Ca
mera, Leiden.
"Massagehuis Manhattan" - Rex,
Leiden
"El Condor" - Euro 1. Alphen.
"Vijf duivelse stoeipoexen" - Euro
2. Alphen
"History of the World part 1" - Eu
ro 3, Alphen.
"Salon Kitty" - Euro 4. Alphen.
DEN HAAG
"My bloody Valentine" - Apollo 1
(460340), 16 jr.
"Messalina, keizerin en hoer" -
Apollo 2. 16 jr
"The French lieutenant's woman"
Asta (463500), 16 jr.
"The postman always rings twice"
Byou (461177), 16 jr.
"Rich and famous - Calypso
(463502), 16 jr
"Stripes" - Babylon 1 (471656), 12 jr.
"De vier vuisten hebben de tropen
kolder" - Babylon 2, al.
"History of the World, part 1" - Ba
bylon 3. 12 jr.
"Lady Chatterley's lover" - Cineac 1
(630637). 12 jr.
"Killers van Parijs" - Cineac 2.16 jr.
"Ik ben Joep Meloen" - Cineac 3. al.
"Fort Apache, the Bronx" - Du Midi
(855770), 16 jr.
"1900, deel 1 t/m woe; 1900, deel 2,
t/ra zo - Euro, 16 jr.
"Les uns et les autres" - Metropole 1
(456756), al.
"Ik ben Joep Meloen" Metropole 2,
12
jr-
"Masada" - Metropole 5. al.
"Die bleierne Zeit" - Odeon 1
(462400). 18 jr
"Eyes of a stranger" - Odeon 2.16 jr.
"Passione d'Amore" - Odeon 3,16
jr-
'Time bandits" - Odeon 4. 12 jr.
"Tre fratelli" - Odeon 5. 16 jr.
"Meisjes voor de betere stand" - Le
Pans 1 (656402), 18 jr
"Claudia's speciale service" - Le Pa
ris 2. 18 jr.
"De hete pornoclub" - Le Pans 3,18
jr
"An American werewolf in Lon
don" - Passage (460977), 16 jr
"Meisjes met een fluwelen tong" -
Royal 3. 18 jr
"The world of drunken Master" -
Royal 4, 16 jr.
"Ku Fang, cycloon van Hongkong"
- Royal 5. 16 jr
AMSTERDAM
"Rich and Famous" Alfa 1
(278806), 12 jr
"Out of the blue" - Alfa 2, 16 jr.
"Sabine" - Alhambra 1 (233192), 12
jr
"L'Année prochaine i
Alhambra 2, al.
"An American werewolf in Lon
don Bellcvue Cinerama (234876/
266227), 16 jr
"The French lieutenant's woman" -
Calypso 1 (266227-234876). 16 jr.
hebben de tropenkol-
'The last hunter" - Cineac Damrak 1
(245648). 16 jr.
"Hoge hakken, echte liefde" - Ci
neac Damrak 2, al
"Raiders of the lost ark" Cineac
(243639). 12 jr
"Five easy pieces" - Cinecenter
(236615), 16 jr.
"Lolita" - Cinecenter. 16 jr.
"Kentucky fried movie" - Cinecen
ter. 16 jr
"Schwestern" -Cinecenter. 16 jr.
"Evnta Peron" - Cinema 1 (151243),
al
"Stripes" - Cinema 2, al
"Die bleieme Zeit" - City 1 (234579),
16 jr
"Tre fratellJ" - City 2. 16 jr
"Passione d'Amorc" - City 3. 16 jr.
"Time bandits" City 4 12 jr
"Killers van Pargs" - City 5 (34579),
16 jr
"History of the World, part 1" - City
6 (234579), al
"Eyes of a stranger" - City 7
(234579). 16 jr
"Pornodnfien" Climax Cinema
(244152). 18 jr.
"Casanova" - Cine D'(226551), 16 jr.
"Alien" Desmet (226551), 16 jr
"Play it again Sam" - Du Midi
(723653), 16 jr.
"Stripes' Leidseple in theater
(235909), al
"Doctor Zjivago" - Nóggera-
th'248933). 12 jr
"Satgnzachte lusten" Paristen
(248933). 18 jr
"Ik ben Joep Meloen - Rem brandt-
pleinthcater 1 (223545). al
"An American werewolf in Lon
don" - Rembrandtpleinthcater 2
(223545), 16 jr
"Bruce Lee. the big boss" Rex
(266132), 16 jr
'The black cat" - Roxy (232809), 16
jr.
"Lolita", "Drama de la Gelosia".
Tre FratcUtThe Movies
(245790). 16 jr
"Les uns et les autres" Tuschinski
1 (262633). al
