Moskou kwaad op CP Italië As Moskou-Rome lijkt nu echt aan diggelen Britse spoorwegen willen niet-stakers niet betalen Polen overschaduwt gesprek Haig-Gronuko Kritiek Italiaanse geestverwanten valt slecht Chirac herkozen als partijleider gaullisten over 'doorglijden' DC-10 Boston Oud-president Frei van Chili overleden PAGINA 6 Buitenland MAANDAG 25 JANUARI 1982 LONDEN - De Britse spoorwegen zijn van plan volgende week zon dag ook de werknemers die niet bij stakingsacties zijn betrokken, niet uit te betalen. De president van British Rail, sir Peter Parker, heeft dat dit weekeinde laten doorschemeren. stakingen bij de spoorwegen, die de derde week zijn ingegaan De 20.000 treinmachinisten die zijn aangesloten bij de bond Aslef staken elke woensdag, donder dag en zondag. Zij doen dat omdat ze van de spoorwegen 3 procent salarisver hoging willen, zonder dat daarbij voorwaarden vooraf worden ge steld. British Rail wil de 3 pro cent alleen geven als de treinma chinisten akkoord gaan met soe peler dienstroosters, die zouden neerkomen op het loslaten van de acht-urige werkdag. Gisteren lag voor de tweede achtereenvolgende zondag het gehele Britse spoorwegnet stil. Het overgrote deel van de werk nemers die gisteren dienst zou den hebben, was echter, net als de zondag daarvoor, wel aanwe zig. Deze mensen hadden daar mee recht op hun salaris, dat op zondag, door toeslagen, extra hoog pleegt te zijn. Volgens sir Peter Parker is het zeer waarschijnlijk dat volgende week aan deze mensen, bij elkaar 40.000 tot 50.000 werknemers, zal worden gevraagd om maar thuis te blijven. Zij zouden over die dag dan geen inkomsten hebben, terwijl de stakende machinisten uit de stakingskas van Aslef wèl geld krijgen. British Rail voelt zich tot deze maatregel gedwongen omdat de toch al slecht draaiende spoor wegen hard door hun geld heen- raken. De afgelopen zondag heeft British Rail opnieuw 7 mil joen verlies opgeleverd. Morgen zullen de spoorwegen hun beslissing laten weten. Als inder daad ertoe wordt overgegaan ook de niet stakende werkne mers niet te betalen, leidt dat on getwijfeld tot verdere uitbrei ding van de stakingen. Ook le den van de twee niet stakende bonden van spoorwegmensen De dreigende escalatie komt op een moment dat de onderhande lingen tussen British Rail en As lef muurvast zitten. De bond heeft zaterdag zelfs geweigerd akkoord te gaan met een oplos sing, waarbij het geschil wordt voorgelegd aan een arbitrage commissie. Die commissie zou dan met een bindende regeling moeten ko men. De weigering van de Aslef heeft niet alleen tot verontwaar diging geleid bij British Rail, maar ook bij de overige bonden van spoorwegmensen, die al wel met flexibele dienstroosters ak koord zijn gegaan. De Aslef heeft met de weigering duidelijk gemaakt onder geen voorwaarde andere roosters te willen accepteren. Dat betekent een verdere verharding van het standpunt van deze bond. MOSKOU (Reuter/DPA) - De Sowjet-Unie heeft de lei ding van de Italiaanse communistische partij "recht streekse dienstbaarheid aan het imperialisme" verwe ten. Gisteren reageerde de Sowjetrussische communis tische partij in de Prawda bijzonder scherp op de kri tiek die de Italiaanse geestverwanten openlijk leveren op de politiek en de ideologie van het Kremlin met be trekking tot Polen. Volgens de Prawda zijn de Ita liaanse communisten onder lei ding van Enrico Berlinguer bezig de werkelijke basis van het com- te verlaten. Verwijzend naar Berlinguers ver oordeling van de militaire machtsovername in Polen ver wijt het blad de Italiaanse partij leiding dat deze de Poolse crisis heeft gebruikt als voorwendsel om standpunten naar voren te brengen die het internationale socialisme en de rol van de Sow jet-Unie daarin bekladden. Zij toont symphatie voor de rechtse extremisten van de Poolse vrije vakbond Solidariteit, schrijft de Prawda, die vervolgens de op roep van Berlinguer voor grotere menselijke vrijheden in het Sow- jet-blok verwerpt. De Italiaanse leiders willen vrij heid van handelen voor degenen die het socialisme vertrappen en die met hulp van buitenaf probe ren het socialistische stelsel te ondermijnen. In de echt socialistische landen be zitten zij die vrijheid niet omdat, als men die zou toestaan, de fun damenten van een nieuw socia- listsisch stelsel niet geconsoli deerd, maar ondermijnd zouden worden, aldus de Prawda. Parlement Zuid-Korea akkoord met toenaderings- voorstellen SEOEL (AFP) - De nationale ver gadering van Zuid-Korea heeft zaterdag eenstemmig de voor stellen van president Chun Doo- Hwan tot een vreedzame hereni ging van beide Korea's aanvaard. Zij nam een resolutie aan waarin de regering in Pjongjang werd gevraagd gunstig te antwoorden op het initiatief van Seoel. De president had vrijdag voorge steld dat de twee delen van Ko rea een gemeenschappelijke grondwet aanvaarden als inlei ding tot een hereniging. Beide Korea's zouden eerst tot een voorlopig akkoord moeten ko men over hun onderlinge betrek kingen waarbij zy zouden moe ten komen over hun onderlinge betrekkingen waarbij zij zouden moeten afzien van militair ge weld en bedreigingen met ge weld. De twee delen van Korea zouden samen een raadgevend congres moeten vormen voor de hereni ging. Dat orgaan zou een grond wet moeten opstellen die in de twee landen via een referendum aan de kiezers moet worden voorgelegd. Vervolgens zou via algemene verkiezingen een over koepelende regering moeten worden gevormd. Noord-Korea heeft zaterdag na het Zuidkoreaanse voorstel slechts geantwoord met de herhaling van zijn eigen voorstel Zonder het voorstel van de Zuidkoreaan se president te noemen werd in een bericht van het officiële Noordkoreaanse persbureau in een in Tokio opgevangen bericht de samenvoeging van beide Ko reaanse deelstaten in een Kore aanse statenbond geëist als eer ste stap tot hereniging. Officieel In zijn maandagkrant gaat "L'Uni- ta", orgaan van de Italiaanse communistische partij, in op de aanval van de Prawda. L'Unita, die het commentaar gisteravond al ter beschikking stelde van de buitenlandse persbureau's in Ro me, schrijft dat het Prawda-arti- kel neerkomt op een officieel standpunt gezien de afwezigheid van een naam boven het artikel. Bovendien staat het commentaar naast een stuk dat is onderte kend door het centraal-comité van de Russische partij, aldus L'Unita. Zijn officiële antwoord verschui vend naar morgen voegt het or gaan van het Italiaanse CP eraan toe dat plaats, redenering en toon van het Prawda-artikel aan tonen, "hoezeer de redactie on machtig is om een discussie te voeren op basis van gelijkheid en wederzijds respect". "Het verschil in oordeel en evalue- nng leidt niet, zoals nuttig zou zijn, tot een uitwisseling van ideeën en meningen, maar wordt een voorwendsel om de Italiaan se communistische partij te ver oordelen en zelfs te rubriceren onder de vijanden van vrede en socialisme, van de Sowjet-Unie en van de Sowjetrussische com munistische partij, van de ande re communistische partijen en van de bevrijdingsbewegingen". Het Prawda-artikel is de uiting van een methode die volgens L'Unita niet nieuw is en reeds door de Russische partij werd toegepast in het geval van andere commu nistische partijen. "Een methode die wij talloze malen hebben on derkend, zelfs wanneer zij niet rechtstreeks op onze partij sloeg, en die een van de redenen - en niet een van de minder belangrij ke - van onze kritiek is". Italië: weer arrestaties terroristen ROME (AFP/Reuter) - De Italiaan se politie heeft gisteren na een schotenwisseling in een apparte ment in Rome twee mannen en een vrouw aangehouden, die ver dacht worden van de moord op twee politie agenten in Siena, af gelopen donderdag. Zaterdag had de politie in een grot ten noorden van Rome al twee man nen gearresteerd, die tot dezelfde stadsguerrillagroep 'Prima Li- nea' zouden behoren. Het over- valscommando van Prima Linea schoot de agenten dood tijdens hun vlucht na een bankoverval in Siena. Bij de schietpartij kwam ook een bendelid om het leven. De afgelopen dagen is in en om Ro me een massale speuractie naar de voortvluchtigen op touw ge zet, waarbij ook helikopters wer den ingeschakeld. De vrouw die gisteren werd aange houden was zwaar gewond. Ze heeft vermoedelijk schotwonden opgelopen bij een vuurgevecht met de politie dat zich zaterdag afspeelde bij een controle bij de stad Tuscania, ten noorden van Rome. Na deze schietpartij kon den de eerste twee bendeleden worden opgespoord. TOULOUSE (DPA/AFP) - De gaullistische partij in Frankrijk heeft gisteren met overgrote meerderheid de burgemeester van Parijs, Jacques Chirac, her kozen ads partijvoorzitter. Hij kreeg 99 procent van de stem men op het partijcongres van de gaullistische RPR in Toulouse. Er was geen tegenkandidaat. Chirac had het voorzitterschap van de partij in februari 1981 neerge legd om zich kandidaat te kun nen stellen voor de presidents verkiezingen, als mededinger van Giscard d'Estaing en Fran cois Mitterrand. Hij viel toen uit bij de eerste ronde, waarin hij 18 procent van de stemmen haalde. Blijkens de sfeer op het congres in Toulouse heeft de rechtse oppo sitie zich nu hersteld van de ver kiezingsnederlaag, en is het ge schonden zelfvertrouwen aardig hersteld. De RPR, aldus Chirac, zal de speerpunt worden van een verenigde oppositie. Het verras sende succes van drie RPR-kan- didaten bij de tussentijdse ver kiezingen van vorige week zater dag heeft belangrijk bijgedragen tot het herwonnen zelfvertrou- Een zelfverzekerde Chirac riep in Toulouse op tot een eensgezinde oppositie tegen de regering-Mit- terrand. "Vandaag moeten wij de vrijheid verdedigen", aldus de gaullistische partijleider. De vraag naar de oorzaken van de verkiezingsnederlaag in het vooijaar van 1981 werd op het gaullistische partijcongres niet gesteld. Chirac stelde vast dat de witte broodsweken van de socialis- tisch-communistische regering voorbij zijn, dat het vertrouwen nu naar het andere kamp is over gegaan en dat voor de RPR nu een nieuwe fase begint, die de partij via een reeks verkiezingen naar de overwinning zal voeren. De eerstvolgende parlementsver kiezingen zijn pas in 1986 en de ambtstermijn van president Mit terrand loopt in 1988 af. Chirac kritiseerde ook het buiten lands beleid van de regering-Mit- terrand, dat volgens hem alleen uiterlijk vastberaden en stand vastig is. "Het beleid bestaat al leen uit woorden, de regering heeft in de Poolse crisis nog geen pink verroerd", aldus Chirac. Het wordt volgens de gaullisti sche leider nu tijd om de balans op te maken van de ontspan- ningspolitiek, waarvan de Sow jet-Unie naar zijn mening profijt heeft getrokken. - Jacques Chirac stemming na zijn herverkiezing. BOSTON (ReuterlUPI) - In de Ver enigde Staten is een officieel onder zoek begonnen naar de oorzaak van een vliegtuigongeluk op de luchthaven van Boston (foto). Daar gleed gisteren een DC-10 met aan boord 208 inzittenden van de lan dingsbaan in het overigens on diepe water aan het eind van de baan. Er waren 22 lichtgewonden. Of gladheid op de landingsbaan de oorzaak van het ongeval is, zoals in eerste instantie werd aangenomen, werd echter aangevochten. Een woordvoerster van de luchtha ven liet nadrukkelijk weten dat vlak voordat het toestel te water raakte, nog andere vliegtuigen zonder problemen van dezelfde baan gebruik hadden gemaakt. Zij zei dat de baan „ijsvrij" was toen de DC-10 landde. Een delegatie van de nationale vei ligheidsraad voor het transport liet op een persconferentie weten dat zijn zal nagaan of de weersomstan digheden dan wel menselijke of me chanische factoren van belang zijn gweest. Het toestel landde bij mis tig en regenachtig weer. Dank zij het feit dat de staart van het vlieg tuig in het ondiepe water boven triomfantelijke water bleef, konden de passagiers Het derde communistische schisma heeft zich voltrok ken. Na de breuk in de relatie tussen Moskou en Belgrado (1948) en Moskou en Peking (1961) is nu ook de breuk tus sen Moskou en Rome een feit, zo concludeerde men gisteren in Rome op grond van de buitengewoon heftige aanval die het Russische par tijblad Prawda heeft gelan ceerd op de Italiaanse com munistische partij (PCI). De Italiaanse communisten hebben wel een reactie uit Moskou verwacht na hun zeer krachtige veroordeling van de militaire machtsgreep in Polen, die ze voor het eerst uitspraken op 13 december, en die werd herhaald in een document dat de partijlei ding op 30 december publi ceerde. Daarin werd Moskou een "aanzienlijke negatieve verantwoordelijkheid" voor de gebeurtenissen in War schau verweten. De PCI is in het verleden wel vaker doelwit geweest van scherpe verwijten in de offi ciële Sowjet-pers en in de partij kranten van de Oosteu- ropese landen, vanwege de kritiek op de invasie van het Warschaupact in Tsjechoslo- wakije en op de Sowjet-inter- ventie in Afghanistan. Maar door de "grofheid" van de formuleringen in het Praw da-artikel van deze zondag zijn de Italiaanse kameraden toch onaangenaam verrast, zo viel te beluisteren in de redactielokalen van de PCI- krant Unita. Ook een communistische jour nalist die gewoonlijk dichtbij de lijn van het Kremlin staat toonde zich verbaasd. Hij zag in de uitdrukkelijke opsom ming van de namen van de partijvoormannen Berlin guer, Ingrao, Napolitano en Reichlin in het Prawda-arti kel een openlijke oproep aan de partijbasis om tegen de partijtop in opstand te ko- Giancarlo P^jetta, in het partij bestuur van de PCI belast met internationale zaken, nam in zijn reactie geen blad voor de mond. Hij sprak van een "aanval met een toon van agressie, die een krachtig ant woord vergt, gevolgd door een diepgaande bezinning". Sprekend voor een partijbij eenkomst in het gewest La- tium zei P^jetta dat het Praw da-artikel getuigt van "kwa de trouw en volstaat met be ledigingen". "Men gebruikt termen als hei ligschennis, en in de Franse tekst die ik onder ogen had wordt zelfs van blasfemie ge sproken. U ziet, we bevinden ons hier meer op het domein van de theologie dan op dan van de rede. Men heeft mij gevraagd of we het artikel in de Prawda beschouwen als een excommunicatie. Mijn antwoord is dat ik niet weet of het Vaticaan nog excom- munistische Vaticaan is, en dat niemand ons kan excom municeren", aldus P^jetta. Vandaag publiceert Unita de integrale tekst van het Praw da-artikel, "om te tonen dat wij het debat niet uit de weg gaan", zo zegt de redactie. Daarnaast wordt een stukje geplaatst van P^jetta, waarin hij de stellingen van 30 de cember verdedigd. "Anders dan de Prawda, die zich laat lenen voor beledigingen en aanvallen die tussen kamera den niet thuis horen, ant woorden wij met argumen ten, waaruit blijkt dat wij les sen trekken uit de ervaring, en ons door de rede laten lei den". De Prawda heeft tot dusver met geen woord gerept over de inhoud van de uitvoerige analyse die de PCI op 30 de cember liet verschijnen. De Eurocommunistische stellin gen van de PCI, de grootste communistische partij in het Westen, zijn door de Sowjet- pers steeds afgewezen. Op het hoofdkantoor van de PCI heerste gisteren een wat gedrukte stemming. De in druk overheerste dat de Ita liaanse communisten na deze aanval in de Prawda door Moskou niet langer worden behandeld als "tegenstan der", maar ronduit als "vij and". RICHARD HEUZE (AAP) bemanningsleden het toestel zonder moeilijkheden verlaten. SANTIAGO (ANP, GPD, Reuter) - Oud-president Eduardo Frei van Chili is op 71-jarige leeftijd in Santiago overleden aap compli caties die optraden na 'een her nia-operatie. De christen-demo craat Frei was van 1964-1970 pre sident. Chili heeft met Frei de enig toege stane spreekbuis voor felle kri tiek op het dictatoriale bewind van generaal Pinochet verloren. Hoewel in 1973 voorstander van de militaire staatsgreep die een eind maakte aan het bewind-Al- lende, werd hij kort daarna een der fanatiekste tegenstanders van het in zijn ogen fascistische regime. Tot aan zijn dood heeft hij ondubbelzinnig geëist dat Chili zou terugkeren tot de de mocratie. Eduardo Frei, in 1911 werd gebo ren uit een Duits-Zwitserse emi grantenfamilie, wijdde zich na zijn studie in de rechten al vroeg in de jaren dertig geheel aan de politiek. In 1964 werd hij presi dent toen liberalen en conserva tieven plotseling zijn zijde kozen om te voorkomen dat de "mar xist" Allende aan het bewind zou komen. Hij begon trots aan wat hij "de revolutie in vrijheid" noemde. Zijn hervormingen gingen echter rechts veel te ver en links lang niet ver genoeg. Chili heeft gisteren zijn deur geslo ten voor drie verbannen leiders van de christen-democratische partij van Chili, die de begrafenis van de overleden ex-president hadden willen bijwonen. De Chileense minister van binnen landse zaken, Sergio Fernandez, zei tegen verslaggevers dat de drie politici, Jaime Castillo, Re- nan Fuentealba en Jaime Castil lo Velasco, Chili niet in mochten. Het drietal, dat in de Venezolaanse hoofdstad Caracas woont sinds zijn verbanning uit Chili twee jaar geleden, werd op een vlieg tuig met bestemming Buenos Ai res gezet. GENEVE (Reuter/UPI/D PA/AP) - De Amerikaanse minister van buitenlandse zaken Alexander Haig is gisteravond in Genève aangekomen, waar hij morgen besprekingen zal voeren met zijn Sowjet- collega Andrej Gromiko. Bij aankomst zei Haig dat hij Gromiko uit de eerste hand de verontwaardiging wil overbren gen die leeft in de Verenigde Staten en in andere westelijke hoofdsteden met be trekking tot de toestand in Polen. Hij vond het bedroevend dat het overleg met Gromiko moet plaatshebben tegen een achtergrond van toenemende repressie in Polen". "de nog steeds onbevredigende toestand in Afghanistan". Aan de vooravond van een tweedaagse zit ting van het Poolse parlement heeft de primaat van Polen, aartsbisschop Jozef Glemp, gisteren opgeroepen tot een dia loog tussen de autoriteiten en de samen leving. In een door de radio uitgezonden mis zei Glemp dat de Polen zichzelf van de ondergang moeten redden, en dat dit slechts mogelijk is in nationale eenheid. Hij waarschuwde ervoor dat het beknot ten van de vrijheid kan leiden tot protest, rebellie en zelfs tot oorlog. Radio Warschau heeft gisteren het besluit van president Ronald Reagan gehekeld om 30 januari uit te roepen tot dag van solidariteit met Polen. Zulke initiatieven. aldus de radio, doen Polen terugvallen op Moskou. Het Poolse ministerie van buitenlandse za ken heeft zaterdag de 34 andere deelne mers aan de vervolg-conferentie van Ma drid laten weten tegen de bespreking van de "binnenlandse aangelegenheden van Polen" te zijn op deze conferentie. Hoewel er in het Westen geen overeenstem ming over bestaat willen enkele westerse landen op de eerste zitting van de confe rentie die na het kerstreces op 9 februari wordt hervat een debat over de toestand in Polen. De NAVO-landen hebben zaterdag in Brus sel niet tot verdergaande maatregelen te gen Polen of de Sowjet-Unie besloten. Op een vergadering van dc permanente ver tegenwoordigers der vijftien landen is ge sproken over de maatregelen die diverse landen al hebben genomen en die welke in de zeer nabije toekomst kunnen wor den genomen. De Amerikaanse regering ziet weinig heil in een ontmoeting tussen president Ronald Reagan en zijn ambtgenoot Leonid Breiynjev. Dit is gezegd door een voor aanstaande Amerikaanse functionaris, die meereisde in het gevolg van minister van buitenlandse zaken Alexander Haig. De functionaris, die niet met name ge noemd wilde worden, zei dat een topcon ferentie wordt verhinderd door de recen te ontwikkelingen in Polen.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1982 | | pagina 6