Stakingsoproep Solidariteit
Franse regering komt met
plan voor prijsbeheersing
Ruzie Britse SDP en
liberalen voorbij
Partij vleugels Labour
begraven de strijdbijl
AI vraagt
partijen in
Afghanistan
gevangenen
niet te doden
Top Franse
communisten
en socialisten
over Polen
Frankrijk
levert
wapens aan
Nicaragua
Paus bepleit rechtvaardige
oplossing Palestijnse kwestie
Prawda onthult
Amerikaans
spionagecomplot
Frankrijk eens met FS over Polen
Turkije: harde aanpak "links"
VRIJDAG 8 JANUARI 1982
LONDEN (DPA) - De door een jarenlange interne strijd ver
scheurde Britse Labourpartij wil tot de komende parlements
verkiezingen de strijdbijl begraven teneinde de conservatieve
regering van Margaret Thatcher een nederlaag toe te brengen.
Dit verrassende besluit werd genomen door het Labourbestuur
en de Britse vakbonden, die een belangrijke stem hebben in de
partij.
Na een tweedaags beraad, dat in de kleine Middenengelse plaats
Bishop's Stortford achter gesloten werd gehouden, verklaarde
Labourleider Michael Foot, dat er tot de verkiezingen geen strijd
meer zal zijn om het leiderschap van de partij. De verkiezingen
worden mogelijkerwijs eind 1983 gehouden.
De woordvoerder van de linkervleugel van de partij, Tony Benn,
zou naar vakbondsleiders meedeelden, te kennen hebben gege
ven dat hij tot de verkiezingen niet meer zal dingen naar de
functie van vice-partijvoorzitter. Vorig jaar leidde de strijd tus
sen links en rechts om deze functie bijna tot een scheuring van
de Labourpartij.
(Van onze correspondent
Henk Dam)
LONDEN - De Britse Liberale Par
tij en de Sociaal-Democratische
Partij (SDP) hebben hun ruzie
over de verdeling van de kiesdis
tricten bijgelegd. De onderhan
delingen in de districten, door
SDP's topman Bill Rodgers het
afgelopen weekeinde stopgezet,
worden weer hervat.
Tijdens het gesprek dat Rodgers
en de liberale leider David Steel
gisteren in Londen hebben ge
houden, is de afspraak dat de dis
tricten eerlijk tussen de twee
partijen zullen worden verdeeld,
nieuw leven ingeblazen.
SDP en liberalen gingen enkele
MOSKOU (AFP/UPI) - De Praw-
da, het orgaan van de Sowjetrus-
sische communistische partij,
heeft gisteren bekendgemaakt
dat onlangs een grote groep
Amerikanen die zich voordeden
als diplomaten, betrapt is op
spionage voor de CIA (de Ameri
kaanse inlichtingendienst). Ver
der meldt het blad de recente te
rechtstelling van ene V. Kalinin,
een Sowjetburger, die op heter
daad was betrapt op spionage
voor de CIA. Het artikel volgt op
eerdere Amerikaanse verklarin
gen dat steeds meer Russische
spionnen actief zijn in de Ver
enigde Staten.
De inhoud van het artikel in de
Prawda werd verspreid door het
officiële persbureau Tass. In het
bericht stond dat de CIA-spion-
nen de beschikking hadden over
pistolen met zenuwgas, giftige
kogels en over uiterst kleine ca
mera's. De CIA bedrijft "spiona
ge, sabotage en terreur in op
dracht van de hoogste leiders in
de VS en probeert daarvoor Sow-
jetburgers te werven". Veel van
haar spionnen hadden als dek
mantel een diplomatieke functie,
aldus de Prawda. Een functiona
ris op de Amerikaanse ambassa
de in Moskou weigerde commen
taar op de beschuldigingen.
Het artikel meldde dat Kalinin in
1975 voor het opperste gerechts
hof was veroordeeld tot de dood
straf, die dus onlangs zou zijn
voltrokken. Hij zou spionage
voor een onbekende vreemde
macht en banden met de CIA
hebben toegegeven. Verder gaf
de Prawda de namen van de
Amerikaanse attaché Kelly en
zijn vrouw en het echtpaar Croc
kett die op heterdaad zouden zijn
betrapt. Een andere attaché,
Marta Peterson, zou wegens
spionage zijn uitgewezen. Me
vrouw Peterson werkte van 1975
tot 1977 in de Sowjet-Unie totdat
zij als "persona non grata" het
land werd uitgezet.
DEN HAAG (ANP) - De Turkse
justitie treedt harder op tegen le
den van linkse organisaties dan
tegen leden van rechtse groepe
ringen. De autoriteiten zijn ken
nelijk bang dat na het herstel van
de democratie in Turkije de
linkse groeperingen populair
zullen zijn. Daarom pakt justitie
linkse activisten stevig aan, ook
al kan hun soms weinig ten laste
worden gelegd.
Dit heeft prof. Ernst Utrecht, lid
van het internationale volkeren-
tribunaal in Rome, gisteren in
Den Haag gezegd. Hij is als waar
nemer van het permanente tribu
naal naar Ankara geweest om
maanden geleden een alliantie
aan, waarbij werd afgesproken
dat door de twee partijen steeds
een kandidaat voor de komende
Lagerhuisverkiezingen zal wor
den gesteund. Dat leidde tot gro
te onenigheid in de districten
Twee parlementsleden, een van de
SDP en een van de liberalen, zijn
nu aangewezen om op te treden
als scheidsrechter in die gevallen
waar de onderhandelingen vast
lopen.
Bill Rodgers zei na afloop van zijn
gesprek met Steel, dat „de mis
verstanden nu uit de wereld zijn
geholpen. De SDP en de libera
len zullen met een gelijk aantal
parlementsleden in het Lager
huis komen".
In documenten die gisteren Wenen
hebben bereikt, zegt een vak
bondsleider van de Ursus-tracto-
renfabriek bij Warschau dat "de
autoriteiten moordenaars zijn"
en dat "het hun niets kan schelen
hoeveel mensen ze moeten dood
schieten als het in hun belang
is". Zbigniew Janas drong er bij
de arbeiders op aan, in het ge
heim comité's te vormen die een
algemene staking moeten voor
bereiden. Tevens vroeg hij sym
pathisanten van Solidariteit, zo
veel mogelijk vlugschriften in
omloop te brengen.
Volgens het ondergronds functio
nerende netwerk van Solidariteit
zijn er nog zeker drie prominen
ten op vrije voeten. Het gaat om
Bogdan Lis, Alina Pinkowska en
Bohdan Borusewicz, die allen in
Gdansk wonen. Zij waren actief
betrokken bij de stakingen in de
zomer van 1980, waaruit het eer
ste onafhankelijke vakverbond
in een socialistisch land voort
kwam.
Hongerstaking
Verscheidene wèl geïnterneerde
kopstukken van Solidariteit ver
blijven volgens betrouwbare
bronnen in de Bialoleka-gevan-
genis in de buurt van Warschau.
Mensen die daar vastzitten, zijn
van plan in hongerstaking te
gaan uit protest tegen de omstan
digheden waaronder de autori
teiten hen vasthouden.
Frankrijk en de Verenigde Staten
zijn het er over eens dat de Sow
jet-Unie in hoge mate verant
woordelijk is voor de recente ge
beurtenissen in Polen. Dat staat
in een verklaring van de Franse
en de Amerikaanse ministers
van defensie, Hernu en Weinber
ger, die gisteren na hun overleg
in Washington werd verstrekt.
De Franse minister zei dat ziin
twee rechtszittingen tegen leden
van de socialistische arbeiders
en boerenpartij van Turkije
(TIKP) by te wonen.
Het gaat om 23 leden van de TIKP,
een legale partij tot september
1980 toen de militairen de macht
overnamen. Volgens de openba
re aanklager streven zy "gevaar
lijke" communistische idealen
(omverwerping van de staat) na.
Uit het partijprogramma blijkt
echter dat de TIKP zijn socialis
tische doelstellingen langs parle
mentaire weg wil bereiken, zodat
de beschuldigingen moeilijk
overeind gehouden konden wor
den. De TIKP-leden hebben
land de Amerikaanse sancties te
gen Moskou niet zal navolgen,
maar in elk geval net zo min
doorbreken. Die sancties werden
anderzijds onder vuur genomen
door de Westduitse minister van
economische zaken, Lambs-
dorff. Volgens hem zal alleen een
graanembargo effect sorteren.
Gevolgen
Overigens deelde de Poolse minis
ter voor economische hervor
mingen, Wladislav Baka, giste
ren mee dat de gevolgen van de
Amerikaanse strafmaatregelen
tegen zijn land al te merken zijn
in de financiën. De leveranties
aan de landbouw en de industrie
lopen daardoor gevaar, aldus Ba-
ka. Hij liet doorschemeren dat
een soort rantsoenering van ma-
,terieel aan de bedrijven van
kracht is en dat als gevolg van
een scherpere selectie enkele be
drijven voorlopig of zelfs voor
goed hun produktie zullen moe
ten staken. Hij zei verder nog dat
Polen steeds moeilijker aan de
viezen kan komen.
LONDEN (DPA) - Amnesty Inter
national, de organisatie die op
komt voor de rechten van de
mens, heeft de strijdende partij
en in Afghanistan opgeroepen de
executie van gevangen soldaten
en andere tegenstanders stop te
zetten. De oproep is volgens een
vandaag in Londen uitgegeven
verklaring gericht aan de rege
ring in Kaboel en aan het Af
ghaanse verzet.
Amnesty baseert zich op officiële
berichten van radio Kaboel vol
gens welke sinds mei 1981 min
stens zestien gevangenen zijn te
rechtgesteld. Onder hen bevon
den zich leraren en regerings
ambtenaren. De Afghaanse pre
sident Babrak Karmal zegde vol
gens de organisatie in februari
1980 een onderzoekscommissie
van Amnesty toe de doodstraf te
willen afschaffen.
Het Afghaanse verzet is gevraagd
drie gevangen Sowjet-soldaten
die volgens berichten uit Pakis
tan voor een islamitische recht
bank zouden moeten verschij
nen, niet terecht te stellen.
Sinds afgelopen augustus zijn vol
gens Amnesty minstens 500
mensen in Afghanistan gearres
teerd wegens hun politieke op
vattingen. Over hun verblijf
plaats is niets bekend. Enkelen
van hen hadden slechts gede
monstreerd voor hun burger
rechten.
De mensenrechtenorganisatie wil
ook opheldering over het lot van
12.000 Afghaanse burgers die
sinds de machtsovername van
Karmal, iets meer dan twee jaar
geleden, zijn verdwenen.
niets gedaan wat in strijd is met
de Turkse wetten, zo zegt de
In de loop van het proces is dan
ook het merendeel van de ver
dachten vrijgelaten. By de twee
de zitting die Utrecht bijwoonde
waren er nog zeven bestuursle
den over. Volgens de waarnemer
probeert het militaire hof de zaak
te rekken en zitten de rechters er
behoorlijk mee in hun maag. Als
"teveel" linkse activisten onge
straft blijven omdat zij niets heb
ben misdaan wordt gevreesd dat
links na het herstel van de demo
cratie grute aanhang by het volk
zal krijgen.
Buitenland
De primaat van de katholieke kerk
in Polen, aartsbisschop Jozef
Glemp, heeft de bevolking ge
waarschuwd voor wraakgevoe
lens en haat. Hij veroordeelde
echter tevens de dwangmaatre
gelen en de morele druk die de
autoriteiten uitoefenen.
De Poolse televisie gaf gisteren
beelden van de overvolle kerk,
maar liet niets horen van de
preek. Glemp rekende "de voort
durende noodtoestand, de inter
nering van vele mensen en de
ontslagen op ideologische gron
den" tot de zwaarste kwellingen
in het huidige Polen. Hij betreur
de het dat ondanks zijn oproep
tot bezonnenheid "enige mijn
werkers werden gedood en dat er
ook elders doden vielen, wat di
rect samenhing met de invoering
van de noodtoestand".
Sabotage
In illegale berichten uit Polen
werd gisteren opnieuw melding
gemaakt van een serie sabotage
daden tegen spoor- en verkeers-
bruggen en viaducten. In berich
ten die in Nederland zijn opge
vangen, is tevens sprake van het
opblazen van oliepompstations.
Poolse burgers en bij het ministe
rie van defensie werkende amb
tenaren zouden samenwerken
met het ondergrondse verzet te
gen het militaire bewind onder
generaal Jaruzelski, dat sinds 13
december regeert krachtens de
toen uitgeroepen noodtoestand.
Volgens de uit Polen afkomstige
berichten zijn tegen zeven spoor
lijnen sabotagedaden gepleegd.
De minister van buitenlandse za
ken van Polen, Jozef Czyrek, zal
maandag een bezoek afleggen
aan Moskou. Daar zal hij drie da
gen besprekingen voeren met de
Sowjet-autoriteiten, onder wie
Andrei Gromiko.
(Van onze correspondent
Rudolph Bakker)
PARIJS - Om de jaarlijkse inflatie
van 14 tot 10 procent terug te
brengen, heeft de Franse minis
ter van economische zaken Jac
ques Delors een gecompliceerd
plan uitgedacht, dat alleen kans
van slagen heeft als de nering
doenden willen meewerken. Een
landelijke campagne in de media
zal de actie ondersteunen, en wie
meedoet krijgt een sticker op
zijn winkelruit. Pessimisten vra
gen zich echter af, of het plan
kans van slagen heeft als dat lou
ter en alleen gebaseerd is op iets
waarvan Fransen over het alge
meen geen kaas hebben gegeten:
solidariteit en burgerzin.
De socialistische regering heeft
sinds ze vorig voorjaar aan het
bewind kwam voortdurend uit
geroepen dat ze iets aan de infla
tie zal doen. Het eerste deel van
het anti-inflatieprogramma
speelde afgelopen oktober, toen
minster Delors de Franse franc
met 8 procent wist te devalueren.
En nu is dan de volgende fase
van het project in werking getre
den.
Groepen van dienstverlenende be
drijven en van detailhandelaren
kunnen zogenaamde matigings
contracten met de regering slui
ten. Ze beloven in deze contrac
ten dat ze de prijzen dit jaar met
niet meer dan 10 procent zullen
laten stygen. Wie in zyn winkel
meer dan 30 procent van de wa
ren verkoopt die onder een der
gelijke matigingsactie vallen,
krygt een sticker op zijn ruit. Dat
moet de consumenten dan tot
kopen in een dergelijke winkel
aanzetten.
De contracten zullen ook de klap
moeten opvangen die te ver
PARIJS (AFP/UPI) - De Franse
socialisten en communisten hou
den vandaag in Parys een top
conferentie. waarby hun diep
gaande meningsverschillen over
de crisis in Polen een belangrijk
onderwerp van gesprek zijn.
De delegaties die worden geleid
door de eerste-secretans van de
Socialistische Partij (PS), Lionel
Jospin, en de secretaris-generaal
van de Communistische Partij
(PCF), Georges Marchais, ont
moeten elkaar in het hoofdkwar
tier van de PCF. Het is de eerste
topontmoeting sinds de twee
partyen op 23 juni jl. hun regeer
akkoord sloten.
De kwestie-Polen vormt een be
langrijk meningsverschil tussen
de twee regeringspartijen. In te
genstelling tot de socialisten,
met president Francois Mitter
rand voorop, heeft de PCF zich
niet willen aansluiten bij de pro
testbeweging tegen de militaire
machtsovername in Warschau.
Twee dagen na de afkondiging
van de staat van beleg in Polen
wachten is sinds de regering het
aantal prijsgebonden levensmid
delen heeft vrijgelaten. Want
men herinnert zich in dit ver
band maar al te goed het Franse
stokbrood, waarvan de prijs on
der de regenng-Bahr werd vrij
gelaten en vervolgens met zo'n
40 procent steeg.
Men zoekt zijn heü voornamelijk in
prijsmatiging van 24 belangrijke
levensmiddelen, huishoudelijke
elektrische apparaten en onder
andere kleding en schoeisel. De
grote levensmiddelenconcerns
zullen de matigingscontracten
met de regering wel sluiten,
maar in regeringskringen zal
men minder trots zijn op derge
lijke afspraken met bonden als
die van de liftonderhoudsbedry-
ven of met die van de wasserijen.
Onderhandeld wordt nog met de
bonden van autoreparateurs,
kappers en bioscoophouders.
bestempelde Jospin deze hou
ding van de communisten aJs
een inbreuk op het regeerak
koord.
De PCF die een beleid van trouw
aan Moskou volgt, heeft zich ech
ter niet bereid getoond, haar
houding in deze kwestie te wijzi
gen. De sterk met haar verbon
den vakcentrale CGT neemt een
zelfde standpunt in. Woensdag
aanvaardde het dagelijks be
stuur van de CGT met grote
meerderheid een rapport waarin
het vakverbond met klem haar
Het felst tegen de contracten ge
kant zijn de hoteliers en de café
houders. Zij beweren dat ze toch
al nauwelijks een centime over
houden en sommige produkten
tegen kostprys over de toonbank
dienen te schuiven. En het zal
minister Delors evenmin mee
vallen om zyn eigen collega-mi
nisters ertoe over te halen aan de
landelijke beperkingsactie mee
te doen. In de eerste begroting
van de socialistische regering is
immers al voorzien in een enorm
tekort en nog nooit hadden in
een Franse regering ministers
hun eigen budget in de loop van
het jaar niet aanzienlijk over
schreden.
Het slechtste voorbeeld heeft het
kabinet zelf al gegeven door de
prijs van de super benzine met 20
centimes (en de andere aardohe-
produkten m dezelfde orde van
grootte) te verhogen. Schoorvoe-
PAGINA 9
opvattingen inzake Polen beves
tigde De CGT beperkt zich tot
het betreuren van de staat van
beleg, maar zy weigert de aan
houding van vakbondsftinctio-
nanssen m Polen te veroordelen.
Op de byeenkomst van woensdag
waarschuwde secretaris-gene
raal Georges Seguy degenen die
zich binnen de CGT verzetten te
gen de officiële koers. Deze op
posanten die zich verenigd heb
ben in de "vakbondscoórdinatie
CGT voor Polen", handelen vol
gens Seguy in strijd met de de
mocratische regels. Over hun ge
drag zouden het congres van de
CGT en de leidende organen
moeten oordelen
Waarnemers in Parys geloven ech
ter met dat de ontmoeting van
Jospin met Marchais zal leiden
tot een breuk in de coalitie Pre
sident Mitterrand liet dinsdag
weten, dat zyns inziens een wyzi-
ging in de politieke meerderheid
niet nodig is en dat hij tevreden
was over de vier communisti
sche ministers.
PARIJS (AFP) - Vorig jaar de
cember heeft Frankrijk met
Nicaragua een overeenkomst
voor wapenleveranties geslo
ten, zo is gisteren in het mi
nisterie van buitenlandse za
ken in Parijs vernomen.
Het zou gaan om een bedrag
van meer dan 100 miljoen
frank.
Het Franse blad L'Express
schrijft in zijn jongste num
mer dat Frankrijk twee pa
trouilleboten, twee hef-
8chroefvliegtuigen van het
type Alouette-3, enkele tien
tallen vrachtwagens zal leve
ren, en de opleiding van zee
lieden en piloten zal bekosti
gen, "waarbij het zich de mo
gelijkheid van uitgebreidere
samenwerking voorbe
houdt".
De geleverde wapens zijn vol
gens het ministerie "niet-of-
fensief' en een clausule van
de overeenkomst verbiedt
doorverkoop naar andere lan
den.
De Franse regering zou tot de
wapenleveranties zyn over
gegaan omdat die naar haar
mening te afhankelyk zyn
van de landen van het oost-
blok op dit gebied.
De Verenigde Staten maken
zich bezorgd over de voorge
nomen Franse wapenle
veranties aan Nicaragua, zo
heeft de Franse minister van
defensie, Charles Hernu, gis
teren verklaard.
Kringen bij het ministerie van
defensie in Washington zei
den het akkoord als een
openlijke belediging van de
VS te beschouwen Frankrijk
doorkruist daarmee namelijk
het embargo dat de regenng-
Reagan tegen Nicaragua had
ingesteld wegens diens steun
aan het linkse verzet in El
Salvador.
tend geeft men toe dat deze ver
hoging niets te maken heeft met
de stand van de internationale
oliemarkt, maar alleen ten doel
heeft de schatkist aan een extra
belastingopbrengst te helpen De
Fransen zijn er ovengens niet
van op de hoogte gebracht dat in
de hen omringende landen de
benzinepryzen juist aan het da
len zyn.
Desondanks heeft de Franse mi
nister van economische zaken
zyn collega's gevraagd de open
bare tarieven dit jaar met niet
meer dan 10 procent te verhogen.
Deze politiek zou gepaard dit
nen te gaan zo merkt men al van
bevoegde zyde op - met gal kftfl
verhoging voor de ambtenaren
VH eveneens met meer dan 10
procent. In Frankrijk worden
nog elke zes maanden de salaris
sen aan het laatste inflatiecyfer
aangepast
VATICAANSTAD (UPI/Reuter) - Paus Johannes
Paulus de tweede heeft gisteren tijdens een audiën
tie voor de Israëlische minister van buitenlandse za
ken, Yitzhah Sjamir, gepleit voor stappen om te ko
men tot een rechtvaardige oplossing van het Pale-
stynse vraagstuk
In een verklaring die het Vaticaan na de audiëntie van
een half uur uitgaf, werd gezegd dat dne belangryke
punten waren besproken de Palestynse situatie, de
problemen van Libanon en de status van Jeruzalem.
Hij vroeg om stappen voor een rechtvaardige oplos
sing die, ook rekening houdend met het probleem
van de veiligheid van de staat Israël, een nieuwe en
beslissende impuls aan het vredesproces zouden ge-
Ook werd gezegd dat de paus de minister meedeelde
dat het een nuttige bydrage zou zyn als de Palesty-
nen op de westelyke oever van de JOrdaan en in de
strook van Gaza onder rustige omstandigheden met
volledige eerbiediging van alle rechten zouden le-
Over Jeruzalem, dat door Israël werd uitgeroepen tot
eeuwige en ondeelbare hoofdstad van de Joodse
staat zei de paus dat deze stad een kruispunt van
vrede en ontmoeting voor de gelovigen van de dne
grote godsdiensten (ChristMMKMn, jodendom en is
lam) zou moeten worden.
WENEN (Reuter/UPI/AFP/DPA) - Kaderleden van het onafhankelijke Poolse vakver
bond Solidariteit die nog op vrije voeten zijn, hebben hun landgenoten ertoe opge
roepen, geheime plannen te maken voor een algemene staking. Ze zeiden erbij tegen- fW~
stander te zijn van het gebruik van geweld omdat "er al genoeg bloed is gevloeid".
CALIFORNIE (AP) Een deel van de Soquel Avenue brug in het Cali-
fornische Santa Cruz werd weggespoeld door het kolkende water van de
San Lorenzo Creek. De federale regering van deze Amerikaanse staat
heeft gisteren de noodtoestand afgekondigd. Minstens 23 mensen zijn bij
de overstromingen om het leven gekomen.
VICTORIA (AP) De zeven buitenlanders die op de Seychellen werden
gearresteerd wegens de mislukte coup, verlaten onder zware bewaking
het gerechtsgebouw, waar het proces tegen hen wordt gevoerd.