Onbegonnen Werk
Groente en fruit
verdringen steeds
meer het gazon
actief in I
vrije tijd I
Verrukkelijk cursusje
huwelijksreparatie
'Politiesterkte bijna
onverantwoord laag'
-c
J-
Geldcassette
gestolen
Ons Buiten 25 jaar: de volkstuin wordt weer noodzaak
Leiden
VRIJDAG 8 JANUARI 1982
De afdeling maatschappelijk
werk van de Leidse Sociale
Dienst maakt nog deze
maand een begin met groeps
therapie voor mensen met al
lerlei huwelijksmoeilijkheden
(rolverdeling, sexualiteit, op
voeding enz zo las ik eergis
teren in de krant.
"Bij de groepstherapie worden
in tien tot vijftien wekelijkse
bijeenkomsten ervaringen
uitgewisseld tussen een aan
tal (echt)paren die met soort
gelijke problemen te kampen
hebben. De groepsleden wor
den gestimuleerd hun gevoe
lens en ideeën uit te wisselen
waardoor meer inzicht kan
ontstaan in eigen gedrag en
situatie".
Een cursus huwelijksreparatie,
als u het mij vraagt. In drie
maanden of zo.
Er werd ook een verrukkelijk
voorbeeldje gegeven van een
fundamenteel scheef gegane
relatieeen man die na het
avondeten de krant grijpt,
terwijl zijn vrouw met hem
wil keuvelen.
Ja, kijk. Als het die kant op
gaat, vrees ik eerlijk gezegd
dat 90% van getrouwd Lei
den naar de Sociale Dienst
moet. Want ik weet toch hoe
het gddt. Ik heb trouwens al
tijd gedacht dat het zo hóór
de. En dat de tien procent die
niét naar de krant grijpt ei
genlijk naar de psychiater
moest. Maar goed, ik zit er va
ker naast
Ik heb een vrij levendige fanta
sie, maar ik kan me niet voor
stellen dat zo'n cursus goed
afloopt. Moet je nagaan: tien
kerels die 's avonds de krant
grijpen en tien vrouwen die
daar bezwaar tegen hebben
samen in één hok en dat tien
weken lang. Ziet u het voor u?
Als ik aan zoiets meedeed.
zou ik na afloop de krant al
vóór het avondeten willen
hebben.
Ik weet hetdit stukje heeft zeer
onredelijke trekjes. Maar ik
raak nu eenmaal tot de nok
toe vol stuifmeel en gramsto
righeid als ik hoor dat er
weer een (experimenteel) ver-
takkinkje in het sociale wel-
zijnsland wordt aangelegd.
Je teen kan noa niet aedraaid
te brief kunnen ontcijferen,
daar dient niet langer schnf-
tuitlegging bij nodig te zijn.
En bij bestemmingsplannen
enz. moet de stadhuistaal ver
heldering en niet verduiste
ring van de overheidsbedoe-
lingen nastreven.
Dat is ruw weergegeven de
doelstelling van de taalcur-
sussen die op dit moment ten
stadhuize worden gegeven
aan vooral jongere ambtena-
Leidse kroniek
door Ruud Paauw
taalklas ingestuurd? Ik weet
wel dat bejaarde honden niet
te veel kunstjes meer leren,
maar ze zullen er toch wel iets
van opsteken. Dat lijkt me
toch iets netter en redelijker
dan net zo lang te wachten tot
de oude knakkers door de
aanstormende jeugd onder de
voet worden gelopen.
Overigens heb ik zo mijn twijfel
of die cursus wat zal uitha
len. Een jaar of tien geleden
in je schoen liggen of er staat
al een werkgroep met een the
rapie klaar. Een takkebos
van voorzieningen, maatre
gelen en organen hebben we
na 1945 op dit gebied in het
leven geroepen. Ik vraag me
nu echt af of we het bestaande
zootje niet eens moeten herin
delen en vooral: herijken in
plaats van met steeds nieuw
gefrutsel op de proppen te ko-
Begrijpelijk
In het Leidse stadhuis wordt
opnieuw een poging gedaan
in de vele ambtenaarlijke
schrifturen eens wat begrij
pelijker taal te hanteren.
De burger moet direct en op ei
gen kracht een door de ge
meente aan hem/haar gerich
ren. Ik lees: "Het besef dat het
anders kan en moet is bij de
stadhuis-jeugd (de term doet
even denken aan de Bunhik-
zijde in wijlen het Utrechtse
voetbalstadion) aanwezig.
Helaas houdt het rooie pot
lood van de chef in vele geval
len de vernieuwing nog te
gen". Volgens studiebegeleid-
ster Ineke Harren zullen die
chefs op den duur echter zo
veel tijd nodig hebben die
vereenvoudigde taal te corri
geren dat ze er niet meer aan
kunnen beginnen.
Een mooi, loffelijk streven.
Bloemen voor dit initiatief.
Ofschoon er wel iets eigenaar
digs in zit. Want waarom
worden de chefs, die ouwe ty
coons, die roestige houwde
gens, die vorsten in hun do
mein, niet zélf eerst de
heb ik over hetzelfde pro
bleem een gesprek gehad met
een jurist van de citadel aan
de Breestraat. Ik vroeg toen
ook om taalgebruik dat wat
meer aansloot bij deze eeuw.
Helderder, directer. "Tja",
zei hij, "sommige dingen kun
nen misschien wel wat popu
lairder. Maar als het om iets
belangrijks gaat, kan het in
het belang van de gemeente
zijn niet altijd de uiterste hel
derheid 'te betrachten, als u
begrijpt wat ik bedoel".
We stonden met het glas in de
hand en dan wordt de waar
heid nog wel eens verteld.
U weet nu meteen, waarom het
ondanks alle goede bedoelin
gen wel altijd knudde zal
blijven met de stadhuistaal.
Nog één keer zal ik het met u
hebben over de foto van de
dagen. Het water, de bomen. Zou dit de oorlogsgracht zijn
Leidse gracht in oorlogstijd
(voorkomend in deel 10b van
dr. L. de Jongs "Het Konink
rijk der Nederlanden in de
Tweede Wereldoorlog"),
waarvan de naam niet be
kend is. Ik heb de afgelopen
weken weer tal van reacties
ontvangen, zowel telefonisch
als per briefkaart, maar
klaarheid in de duisternis is
er noa niet.
Sommige telefoontjes brachten
naast informatie ook enig
vermaak. Zo werd ik opge
beld door een mevrouw die
mij bezwoer dat de foto de
I Oude Rijn weergaf, ter hoogte
van rijwielhandel Van Zijp,
t met gezicht naar de Haven.
Toen ik dat in twijfel trok om
dat daar geen knik in de wal-
lekant (meer?) zit en omdat
de achtergrondbebouwing
niet klopte, zei ze een tikje ge
pikeerd. "Meneer, het is echt
zo. U hoeft er niet aan te twij
felen, want ik heb er als kind
gespeeld en tot mijn huwelijk
gewoond". Nog geen vijf mi
nuten daarna belde ze wéér
met de mededeling dat het de
Oude Rijn was met zicht juist
niet naar de Haven, maar
naar de Pelikaanstraat. Ze
ker weten.
Ik heb het nog eens scherp ter
plekke bekeken (er is daar
verschrikkelijk veel veran
derd sinds 1945, dat wel),
maar de foto daar toch niet
kunnen thuisbrengen.
Een dag daarop belde een an
dere mevrouw en deelde in
mijn oorschelp mee dat het
om een bepaald deel van de
Oude Vest ging. "Ik weet het
zeker, want ik fietste er tot
mijn huwelijk elke dag
langs".
Tja, er zijn vele zekerheden in
deze wereld, ménige reikt tot
aan het huwelijk, maar
slechts één naam kan helaas
de juiste zijn.
Andere (nieuwe) suggesties: on
dergelopen Waardgracht—
Looiersplein, Uiterstegracht
van de Groenesteeg af geno
men, Lage Rijndijk met op de
achtergrond de Zijlpoort.
Ik geloof niet dat die juist zijn.
De heer H.P. v.d. Reyden (Ei
kenrode 15) en mevr. Wielin-
ga (Brederostraat 27) knopen
nog eens aan bij een oude (al
min of meer afgewezen) sug
gestie: de Lange Mare. Mevr.
Wielinga bleek bovendien in
het bezit van een oude an
sichtkaart waarop de situa
tie nog enigszins herkenbaar
zou zijn. De kaart dateert uit
1910, de Lange Mare is dan
nog niet gedempt (dat ge
beurde pas in 1953) en de bo
men staan er ook nog op. De
wallekant heeft inderdaad
een paar knikken. De foto is
genomen van de bij de dem
ping verdwenen St. Nicolaas-
brug, richting. Oude Vest/Ou
de Singel. De foto zoals die in
het boek van dr. De Jong
voorkomt zou dan de plek
precies andersom, richting
Haarlemmerstraat afbeel
den.
Ik betwijfel ten zeerste of dit al
lemaal juist is, maar ik druk
de opname toch af, al was het
alleen maar omdat het zo'n
fraai en verloren stukje Lei
den in herinnering brengt
Het lijkt me goed de discussie
nu te sluiten. Hartelijk dank
voor de fleurige medewerking
die ik van u heb gekregen. Ik
zal de stukjes opsturen naar
dr. L. de Jong. Misschien hoor
ik nog iets van hem. Want het
raadselachtige van de zaak
blijft toch dat de foto-afde
ling van het Rijksinstituut
van Oorlogsdocumentatie op
geen enkele manier kan aan
tonen dat de foto in Leiden
werd gemaakt, hoe nadruk
kelijk dr. De Jong dat ook in
zijn onderschrift vermeldt.
LEIDEN - Vijfentwintig jaar volkstuinderij: van bittere noodzaak tot recreatie en van recreatie langzamerhand
weer terug naar een situatie waarin het aangename met het nuttige wordt verenigd. Bij volkstuinvereniging
Ons Buiten, gelegen tussen de Merenwyk en de Willem de Zwijgerlaan, kunnen ze erover meepraten. Het
25-jarig jubileum is daar en naast de festiviteiten die hierbij horen wordt er tegelijkertijd teruggekeken op
een periode van ontwikkelingen. Ontwikkelingen die met het oog op de toekomst overigens met enige vrees
worden gevolgd.
Bestond Ons Buiten namelijk afge
lopen jaarwisseling precies 25
jaar, terzelfder tijd gingen de
huurprijzen voor de volkstuinen
drastisch omhoog. Ook de volks
tuinverenigingen kregen hun
deel van de bezuinigingsoperatie
die de gemeente Leiden had uit
te voeren. De lage grondhuren
verdwenen in het geschiedenis
boekje om plaats te maken voor
hogere prijzen. Voor Ons Buiten
^etekent dit een huur van zo'n
200 gulden per jaar voor alleen
nog maar de grond van een
volkstuin.
Volgens voorzitter Van Egmond en
de heer Ginjaar van Ons Buiten
een te hoge huur voor tuinen die
bedoeld zijn voor de arbeider.
Vooral bij Ons Buiten zijn veel
leden voor hun inkomsten afhan
kelijk van een aow of wao-uitke-
ring. "Wij moeten met lede ogen
toezien hoe oudere mensen die
links en rechts moeten bezuini
gen nu ook hun hobby eraan
moeten geven. Het afgelopen
jaar moesten al verschillende le
den hun tuin opzeggen of uitstel
van betaling vragen".
In andere steden zijn de prijzen
voor volkstuinen al langer op het
niveau dat nu ook in Leiden
moet worden betaald. Voor Van
Egmond en Ginjaar mag dit ech
ter niet als maatstaf gelden. "Je
kunt het vergelijken met een wo
ning. Je betaalt een lage huur en
verhuist niet naar een ander huis
omdat daar de huur hoger is. Zo
is het met volkstuinen ook. Ze
waren goedkoop en daarom kon
den minder draagkrachtigen ze
huren. Hogere huren maken de
doelstelling kapot: voor Jan de
Arbeider wordt de volkstuin on
haalbaar".
Wachtlijst
Toch bestaat er bij Ons Buiten nog
een wachtlijst met 119 mensen
die wel in aanmerking willen ko
men voor een van de 434 tuinen
van Ons Buiten. Volgens Van
Egmond en Ginjaar stuk voor
stuk enthousiaste mensen van
wie het echter twijfelachtig is of
ze ooit werkelijk een volkstuin
zullen krijgen. "Veel trekken
zich terug als ze de kosten horen,
want vaak moet je toch ook het
huisje overnemen dat de vorige
huurder op het tuintje heeft
neergezet. Er zijn er genoeg die
de caravan of de jaarlijkse vakan
tie inruilen voor een volkstuin".
Dat de volkstuin inderdaad een
steeds vaker voorkomend alter
natief voor vakantiereizen is ge
worden mag blijken uit de fraaie
bouwsels die veel volkstuinders
op hun stuKje land hebben doen
verrijzen. Voor sommigen is de
betiteling bungalow niets te wei
nig. Vooral 's zomers is Ons Bui
ten dan ook een typisch park
voor recreanten die met het hele
gezin dag en nacht op het volks
tuincomplex vertoeven. Met als
ontmoetingsruimte het clubhuis
waar verschillende activiteiten
voor met name de kinderen wor
den georganiseerd. Uniek is dat
hieruit tien jaar geleden zelfs een
eigen maj ore tten vereniging
groeide. Eentje die het getuige
de prijzenkast in het honk niet
slecht doet ook.
Armoede
Toch was de oorsprong van het
volkstuincomplex heel anders.
Bij de oprichting van Ons Buiten
was een tuin voor de meesten
een bittere noodzaak. Het eigen
stukje grond verschafte het nodi
ge voedsel voor de volkstuinder
en zyn gezin, levend in een perio
de van echte honger en bittere
armoede. We spreken dan over
de eerste jaren na de officiële op
richting in 1957 maar vooral ook
de jaren daaraan voorafgaand. Al
sinds 1928 wordt er namelijk ge
tuinierd op het huidige Ons Bui
ten in Leiden Noord.
Ook tegenwoordig is de teelt van
groente en fruit weer in opmars.
Gazonnetjes worden omge
ploegd om plaats te maken voor
teelt van eetbare waar. Want zo
lang de koopkracht daalt, is wat
de grond opbrengt uiterst wel
kom. "Je moet alleen niet gek
staan te kijken wanneer je 's
morgens op de tuin komt en de
appels en peren al voor je ge
plukt zijn", betoogt Van Eg
mond. "Er wordt bij Ons Buiten
ontzettend veel gestolen. De laat
ste twee maanden liep de schade
m de duizenden. Het vandalisme
viert hoogtij". En direct daarop:
"We zijn ook opgelucht dat de
plannen om de Leidse zwerf-
groep hier een eigen clubhuis te
geven steeds onzekerder wor
den".
Bond
De volkstuinders gaan Van Eg
mond aan het hart. Vandaar ook
de acties die hij met Ons Buiten
voerde tegen de verhoogde
grondprijzen. Een strijd die hij
verloor en die hem bovendien
niet in dank is afgenomen door
de Leidse Bond van Amateur-
tuinders. Via deze bond huurt
Ons Buiten de grond van de ge
meente, maar boteren doet het
niet tussen die twee. "Wij noe
men het aanpassingsproblemen.
LEIDEN - Het aantal aangiften
van misdrijven nam in 1981 toe
met achttien procent ten opzich
te van 1980. Dit blijkt uit het
jaarverslag van de Leidse politie.
Dat de politie al in januari het
jaarverslag - ditmaal overigens
in een goedkope uitvoering -
presenteert heeft volgens com
missaris Van Voorden een paar
redenen. ''We willen zo actueel
mogelijk zijn en bovendien komt
over een week de Haagse hoofd
officier van justitie, mr. Graaf
van Randwijck op werkbezoek.
Het is aardig als wij hem dit ver
slag al kunnen overhandigen".
De bezuinigingsoperatie die in het
vorige jaar ook in Leiden werd
uitgevoerd heeft haar sporen bij
de politie nagelaten volgens
commissaris Van Voorden. "De
inwoners van Leiden hebben dit
hoogstwaarschijnlijk nog niet zo
ervaren, maar te vaak moeten de
diensten met een haast onverant
woorde minimum-bezetting wor
den verricht. De politie wordt
minder gezien en de aanrijtijden
bij assistentie-aanvragen drei
gen langer te worden. De contro
les op bepaalde delicten worden
daardoor minder in aantal".
Bij deze klaagzang valt nog wel een
lichtpunt te melden, mogen we
het jaarverslag geloven dan is
1981 een rustig jaar geweest voor
de. Leidse politie. Van Voorden:
"Rustig in die zin,,dat er in het
afgelopen jaar geen echt specta
culaire dingen zijn gebeurd. We
bedoelen natuurlijk niet dat we
het rustig hebben gehad wat het
werk betreft. Integendeel, de
werkdruk is zelfs groter gewor-
De bond wil niet erkennen dat
wij een zelfstandige vereniging
zijn, wil teveel de dienst uitma
ken. De acties hadden allemaal
via de bond moeten lopen, wij
hadden het volgens zijn bestuur
niet op eigen houtje mogen
doen".
den. Van het rijk mogen we niet
zoveel overuren meer maken. En
worden ze wel gemaakt, dan
moeten we ze zoveel mogelijk in
vrije tijd uitbetalen".
Zoals gezegd, het aantal misdrij
ven nam toe met achttien pro
cent. In absolute cijfers uitge
drukt: 4830 aangiften in 1980 te
genover 5740 in '81. Uitgesplitst
ontstaat het volgende beeld: ge
kwalificeerde diefstal (o.m. in
braken), aantal in '80 1105, opge
lost 288; in '81 1577, waarvan op
gelost 464, eenvoudige diefstal
(zakkenrollerij), aantal in '80
2687, opgelost 307; in '81 3196,
waarvan opgelost 371, agressieve
delicten (doodslag, mishande
ling), aantal in '80 118, opgelost
118; in '81 136, waarvan opgelost
117, vernieling, aantal in '80 516,
opgelost 120; in '81 471, waarvan
opgelost 109, zedenmisdrijven,
aantal in '80 73, opgelost 33; in '81
kwamen er 82 aangiften binnen,
Veel woorden willen Ginjaar en
van Egmond hier echter niet aan
vuil maken. Liever hebben ze het
over de festiviteiten die het 25—
jarig jubileum luister moeten bij
zetten. Veel activiteiten, zoals
een tentoonstelling, een con
cours van de m^joretten en spel-
waarvan er 26 werden opgelost.
Bij het onderwerp vernielingen
dient volgens Van Voorden wel
een kanttekening te worden ge
plaatst. "Er werd meer vernield,
dan wij hebben gemeld. Er is
hier duidelijk sprake van een
veranderde moraal: de mensen
lopen lang niet altijd meer naar
de politie als ze zien dat er iets is
vernield".
Onder het kopje klandestiene zen
ders meldt het jaarverslag dat er
in '81 dertien maal proces ver
baal werd opgemaakt, (zeventig
keer in '80) waarbij 31 personen
werden gehoord. Van Voorden:
"In '80 probeerden we alle illega
le zenders te pakken te krijgen.
Nu moet er echt sprake zyn van
grote overlast willen we optre
den. We moeten prioriteiten stel
len, omdat we te weinig perso
neel hebben".
158 vreemdelingen werden in 1981
uit het land gezet. In het jaar
daarvoor waren dat er nog 116.
middagen voor de kinderen, zijn
later in het jaar te verwachten.
Zaterdagmiddag wordt het jubi
leum gevierd met een receptie in
het clubhuis, van een tot drie uur
voor genodigden en van drie tot
vyf voor de volkstuinders.
CONNY SMITS
Klachten
Het optreden van de politie leidde
niet in alle gevallen tot de gewen
ste tevredenheid, meldt het
jaarverslag. In totaal werd vie
rentwintig keer, overeenkomstig
de afgesproken procedure, een
onderzoek naar de inhoud van
een klacht ingesteld (1980: 34).
Aan alle klachten werd ruime
aandacht besteed, aldus het
jaarverslag. De conclusies luid
den: zestien niet terecht, vijf
enigszins terecht, twee terecht,
één in behandeling.
Het aantal bij de politie bekende
aanrijdingen bedroeg in '81 2970,
in '80 waren dat er 3149. 424 ge
wonden vielen er in het vorige
jaar ('80: 433) en acht doden ('80:
10). Niet minder dan 506 bestuur
ders (ongeveer zeventien procent
van het totaal aantal aanrijdin
gen) reden na het veroorzaken
van een verkeersongeval door
zonder hun identiteit kenbaar te
maken. De parkeerpolitie maak-
LEIDEN - Een man heeft gister
avond om kwart over zeven een
geldcassette van de toonbank ge
grist bij de textielzaak Zeeman
aan de Hoogstraat in Leiden.
Er werd kas opgemaakt bij Zee
man. De cassette met 5600 gul
den aan contanten en een aantal
uitgeschreven cheques was even
op de toonbank gezet.
Volksdansen
Ook dit jaar zijn er weer volks-
dansinstuif—avonden in het
LVC aan de Breestraat 66. De
eerste maandelijkse instuif
zal plaatsvinden aanstaande
zondagavond vdnaf zeven
uur.
Wandelen
De wandelsportvereniging
Zuid-West organiseert zater
dag een stadswandeltocht (5-
10-15 km). Start Nieuwe
Rijn 52. Starttijd: tien tot
twee uur. Wie het einde haalt
krijgt als beloning een me
daille met lint. Voor meer in-
lichtingen: 071—132596
te in '81 6105 processen-verbaal
op. ('80: 5416).
Voor rijden onder invloed werden
in '81 175 mensen op de bon ge
slingerd. In '80 waren dat er nog
227. Een vertekend beeld, vol
gens Van Voorden. "Controleer
den we in vroeger tijden met zo'n
twaalf man, nu schakelen we vier
agenten in".
Zesendertig technische controles
werden er in het vorige jaar uit
gevoerd, 21 meer dan in '80. Tij
dens deze controles werden 379
gebreken (1980:171) aan de mo
torvoertuigen vastgesteld. In to
taal werden 28 voertuigen uit het
verkeerd genomen. (1980: 9) 2680
motorvoertuigen werden gefoto
grafeerd door de rood-licht ca
mera's, omdat de bestuurders
het rode licht negeerden. (1980:
3408).
De leden van de geüniformeerde
dienst hielden in verband met
gepleegde strafbare feiten 539
personen aan (1980: 506). In 371
gevallen werd proces-verbaal
opgemaakt (vorig jaar 383). Ge
surveilleerd werd er in totaal
15.491 keer ('80: 14363). De M.E.,
ten slotte, verleende in totaal 152
mandagen bijstand aan andere
korpsen (1980: 379).
LEIDEN - Een jongen zat afgelo
pen nacht om half een gewikkeld
in een deken in de Marijkestraat
in Leiden-Noord. Hij vertelde de
politie dat hij voor dertig gulden
drie uur lang op straat zou blij
ven zitten. De politie heeft hem
sterkte toegewenst.
Bezuinigingsoperatie laat sporen na
De heren Van Egmond en Qinjaar op het volkstuinencomplex Ons Buiten: "We moeten met lede ogen aanzien
hoe oudere mensen hun hobby eraan moeten geven".
(Foto Holvast)