Somber beeld bedrijfsleven
Ontslag 32 mensen
bij Indall Holland
Nieuwe 'inrichting'
Mare en omgeving
'Wereldcentrum sierteelt moet naar Leiden'
Leidse stadsrubriek
DONDERDAG 7 JANUARI 1982
Leiden
Raadsleden
op kop
bij D'66
LEIDEN - D'66 is de eerste partij
in Leiden, die de kandidatenlijst
voor de verkiezing van de ge
meenteraad heeft vastgesteld. In
een schriftelijke stemming heb
ben de bijna driehonderd leden
van de partij de volgorde van de
kandidaten bepaald.
De verkiezingscommissie wil de
resultaten nog niet openbaar ma
ken. Uit betrouwbare bronnen is
echter vernomen dat de twee zit
tende raadsleden Jan Hoekema
(29) en Menno Witteveen (27) de
lijst aanvoeren, gevolgd door Ma
rianne van der Ham (26), Reinier
Geertman (31), Hans Mooij (26),
Jerry Joustra (37) en Marijnke
Brenkman (29).
Het raadslid Hans Glaubitz had
zich niet meer herkiesbaar ge
steld. Het omstreden ex-raadslid
Wouter Kuijper is naar verluidt
niet op één van de eerste tien
plaatsen terecht gekomen.
Bedrijf maakt sociaal plan
i de Admiraal Banckertweg. Anderhalf jaar geleden
de Uiterstegracht
LEIDEN - De directie van het
Leidse bedrijf "Indal Holland
bv" aan de Admiraal Banckert
weg heeft ontslag aangevraagd
voor 32 werknemers. De ontsla
gen werknemers werken nog tot
31 maart aan het assembleren
van mechanische tikmachines
voor de Amsterdamse IBM-fa-
briek. Omdat de afzet van IBM-
schrijfmachines terugloopt,
heeft IBM besloten het uitbeste
de werk - voorzover nodig - zelf
te gaan doen.
Voor de ontslagen werknemers
maakt Indal een sociaal plan. De
vakbonden eisen dat dit plan ge-
(vervolg van pagina 1)
LEIDEN Kon de voorzit
ter van de Kamer van
Koophandel voor Rijn
land vorig jaar tijdens de
nieuwjaarsrede nog spre
ken over de "Rijnlandse
voorsprong", in '81 is de
economische situatie in
Leiden en wijde omge
ving danig verslechterd.
Zorgwekkend, is nu het
sleutelwoord geworden.
De cijfers die voorzitter Konings
veld vanmiddag tijdens de
nieuwjaarsrede bekend maakte
zijn afkomstig uit de Enquête
Regionale Bedrijfsontwikkeling
die in '81 plaatsvond. Daaruit
blijkt o.a. dat er in een bepaald
opzicht nog wel sprake is van
een Rijnlandse voorsprong. Ko
ningsveld: "Evenals in het vorige
jaar lijdt plus-minus dertien pro
cent van de ondernemingen ver
lies en daarmee behoudt Rijn
land op dit punt toch nog zijn
voorsprong op overig Nederland
waar achttien procent het jaar '81
met verlies afsluit".
De omzetdaling bij de kleine be
drijven in Rijnland bedroeg in
het afgelopen jaar 1,5 procent,
terwijl er bij de grote bedrijven
sprake was van een groei van 1,5
procent. De Rijnlandse bedrij
ven blijven hiermee achter bij de
landelijke cijfers, die voor zowel
de kleine als de grotê bedrijven
een groei van drie a vier procent
laten zien.
Export
Positiever zijn de ontwikkelingen
op het gebied van export. Ten
opzichte van 1980 werd in Rijn
land een groei van 8,5 procent
verwezenlijkt. (Nederland 6,6
procent) Deze groei is in Rijn
land vooral te danken aan de gro
te bedrijven met een toename
van zestien procent. (Kleine be
drijven vier procent) Dat de ex
port is gestegen is volgens de on
dernemers vooral te danken aan
het feit dat de buitenlandse
vraag is toegenomen.
Het aantal investeringen daalde in
Leiden en wijde omgeving in '81
met ongeveer veertien procent.
(Nederland dertien procent)
Toch valt hier een lichtpunt te
melden volgens de Kamer van
Koophandel: het percentage in
vesterende bedrijven bleef ten
opzichte van '80 gelijk, terwijl in
het gehele land sprake was van
een daling. De werkgelegenheid
is gedaald. Met twee procent om
precies te zijn. Dat de situatie in
feite nog somberder is mag vol-
Winkeliers niet tevreden
LEIDEN - In de Lange Mare, de
Van der Werfstraat en de Lege
Werfsteeg is gisteren een begin
gemaakt met de aanleg van nieu
we rioleringen. Als deze werk
zaamheden achter de rug zijn
wordt er begonnen met herin
richting en herbestrating van de
straten.
Zodra het nieuwe riool in het ge
deelte van de Lange Mare tussen
de Van der Werfstraat en de tele
fooncel bij de hoek van de Haar
lemmerstraat is aangelegd,
wordt er begonnen met het heien
van damwanden en de aanleg
van een nieuwe riolering op de
Stille Mare en het kruispunt met
de Haarlemmerstraat. Dit kruis
punt zal dan ongeveer vier we
ken buiten gebruik zijn.
De Stille Mare krijgt een muurtje
in de lengte van de straat met aan
de ene kant de rijbaan en aan de
andere kant de terrassen van
Hendriks en de Galerie. De ter
rassen komen iets lager te liggen
dan de straat. Waar de Mare vroe
ger uitmondde in de Rijn wordt
een inspringende walmuur ge
maakt met drie traptreden naar
het water toe. Bij de telefooncel
op de Lange Mare worden zit-
muurtjes en kleine niveauver
schillen aangebracht. Het trot
toir langs de winkels blijft zoals
het nu is.
Ruilbeurs
In buurthuis Matilo, Zaan-
straat 126, wordt zaterdag
een postzegelruilbeurs gehou
den van half elf tot vier uur.
Tafelbespreking en inlichtin
gen: 071-412285.
Carnaval
Carnavalsvereniging De Hut
spotten houdt zaterdag haar
traditionele nieuwjaarsbal
in de 'Residentie', Lange Ma
re 41. Het bestuur zal deze
avond (de zaal gaat om acht
uur open) de Jaarorde uitrei
ken, bestemd voor een man,
vrouw of groepering die zich
in 1981 verdienstelijk heeft
gemaakt voor een doel dat be
trekking had op Leiden. Het
bal wordt muzikaal opgeluis
terd door de dansorkesten
Mahogany en The Melody
Makersook treedt de Belgi
sche Vera Werter met een
twirling act op.
gens de Kamer van Koophandel
worden afgeleid uit het feit dat
uitsluitend ondernemingen aan
de enquête deelnamen die zowel
in 1980 als 1981 in bedrijf waren.
Bedrijfssluitingen zijn dus niet
meegerekend.
In de bedrijfstak landbouw sloten
in '81 minder bedrijven het jaar
af met verlies: vijftien procent te
genover negentien procent in '80.
En in tegenstelling tot de Neder
landse daling van zestien pro
cent, steeg in Rijnland het aantal
investeringen in '81 met vijfen
twintig procent. Maar daar staat
dan wel weer tegenover dat nog
geen twintig procent van de be
drijven vorig jaar een omzetstij
ging wist te realiseren. Somber
der is het beeld wat betreft de
visserij. Bij driekwart van de be
drijven nam het resultaat af en er
werd tie/i procent minder geïn
vesteerd. Dit jaar verwacht een
kwart van de vissers in de rode
cijfers terecht te komen.
Voor de voedings- en genotmid
delenindustrie was 1981 relatief
een gunstig jaar. De export groei
de met twaalf procent en het aan
tal bedrijven met verlies daalde.
Ook somber is het beeld van de
textielindustrie, hoewel de Ka
mer bij dit hoofdstukje wel de
kanttekening plaatst dat de ver
wachtingen voor '82 iets minder
somber zijn. In de hout— en
bouwmaterialenindustrie daal
den in 1981 de omzetten met ze
ven procent. Bij de grafische in
dustrie valt daarentegen een
groei van de omzet van drie pro
cent te melden. In de metaalin
dustrie sloot vierentwintig pro
cent van de bedrijven 1981 af met
verlies.
Bouw
In de bouwsector zag vijfentwintig
procent vaitde bedrijven zijn re
sultaat dalen, terwijl ook voor
1982 voornamelijk negatieve ont
wikkelingen te verwachten. Het
zelfde verhaal voor wat betreft
de groothandel. Tegenover de
omzetgroei van zeven procent in
Nederland stond een omzetda
ling van twee procent in Rijn
land. In de detailhandel zag de
helft van het aantal bedrijven
zijn resultaat teruglopen. Ook is
het een slechte tijd voor het pu-
bliekverzorgende ambacht, wat
duidelijk blijkt uit het feit dat er
in '81 dertien procent minder
werd geïnvesteerd. In de trans
portsector is sprake van een stij
ging van de omzetten en de ex
port: respectievelijk twaalf en
vijfendertig procent.
Een kleine omzetdaling valt te no
teren in de sector zakelijke
dienstverlening. En in de sector
overige dienstverlening (o.m.
schoonmaakbedrijven, verhuur
bedrijven) steeg het aantal be
drijven met verlies van vijftien
tot achttien procent. Ruim een
derde van de bedrijven zag het
resultaat dalen.
lijkwaardig zal zijn aan de sociale
plannen die andere bedrijven
van Internatio Müller hadden.
Indal is namelijk een onderdeel
van het Rotterdamse wereldcon
cern Internatio.
De directie garandeert het behoud
van de werkgelegenheid voor de
overige 43 werknemers. Deze
werknemers maken computers
voor de klimaatbeheersing in
kassen. Dat is de "hoofdactivi
teit" van Indal die volgens vak
bonden en directie "goed
draait". Het IBM-werk van de
ontslagen werknemers wordt be
titeld als een "neven-activiteit"
van Indal.
Indal zit door IBM 'met de gebak
ken peren', vindt Indaldirecteur
T. Homulle. Hij is nog steeds zeer
bevreesd voor publiciteit over de
ontslagen. Publiciteit zou de hele
onderneming en daarmee de
werkgelegenheid van de overige
45 mensen in gevaar kunnen
brengen, denkt hij. Homulle is
bang dat klanten orders voor In-
dal-computers inslikken: "Ons
wereldje van klanten in de tuin
bouw is klein. In Engeland horen
ze van experimenten met onze
apparatuur in Zuid-Frankrijk.
Slechts een kleine wereldje van
tuinders zoekt naar vernieuwin
gen; van dat wereldje moeten wij
het hebben. Verjaardagen in het
Westland zijn daarom voor ons
van levensgroot belang. Zeggen
ze daar iets fouts over ons, dan
kan van een mug een olifant wor
den gemaakt. Wij maken een ge
compliceerd apparaat. De klan
ten zullen redeneren: als m'n le
verancier onderuit gaat, dan ga
ik ook onderuit met m'n mooie
apparaat. Omdat niemand je dan
meer met het apparaat kan hel
pen".
Tineke Ter Meer (FNV) en Doekle
Terpstra (CNV) erkennen dat het
ontslag voor de 32 mensen on
vermijdelijk is. Op verzoek van
de vakbonden heeft de Indaldi-
rectie aan andere bedrijven van
Internatio en aan bedrijven in de
Leidse regio gevraagd of zij fijn-
mechanisch werk aan Indal wil
den uitbesteden. Dit is op niets
uitgelopen. "Alle energie moet
nu gestoken worden in de bege
leiding van de ontslagen mensen
en in het sociaal plan" zegt Tine
ke Ter Meer. "Indal zal alle hulp
bieden bij de verhuizing naar een
andere baas".
Door het ontslag van de 32 mensen
zal Indal in een te ruime jas ko
men te zitten aan de Admiraal
Banckertweg. De Indaldirectie
onderzoekt daarom of Indal mis
schien beter kan verhuizen naar
Intematiobedrijven in Rotter
dam (Rietschoten Houwens)
of in Den Haag (Van Swaay
Scheeres) of misschien toch be
ter in Leiden kan blijven.
Internatio heeft Indal vier jaar ge
leden overgenomen omdat voor
al Rietschoten nogal wat werk
zou hebben voor Indal Daar is
niets van terecht gekomen. In
daldirecteur Nagelkerken (te
vens directeur van Rietschoten)
verklaarde gisteren aan vak
bondsbestuurster Ter Meer dat
dit werk uiteindelijk toch met
veel moeite is opgezet bij Riet
schoten zelf in Rotterdam. De ar
beidsmarkt in Leiden bleek voor
dit werk namelijk te optimistisch
geschat; in Leiden was met vol
doende technisch kader aanwe
zig. Bovendien speelde de vertra
ging in de verhuizing van Indal
een rol, anderhalf jaar geleden
van de Uiterstegracht naar de
nieuwbouw aan de Admiraal
Banckertweg.
LEIDEN - Een wereldhandelscentrum voor
sierteeltprodukten moet volgens Konings
veld, de voorzittter van de Kamer van Koop
handel voor Rijnland, in Leiden worden ge
huisvest en niet in Hillegom. Het Schutters
veld of de Plesmanlaan lijken de voorzitter
uitstekende vestigingsplaatsen.
Het grote voordeel van Leiden is volgens Ko
ningsveld een centrale ligging in de Rand
stad, aan de Schiphollijn en tussen de rijks
wegen 4 en 44, halverwege het reeds be
staande wereldhandelscentrum te Rotter
dam en het in aanbouw zijnde centrum te
Amsterdam. Daarnaast biedt Leiden vol
gens Koningsveld ook goede voorzieningen
(hotels, restaurants, cultuur, recreatie).
bestaan om Hillegom m te delen bij de pro
vincie Noord-Holland. Wil Hillegom de eco
nomische verbinding met de Bollenstreek
verbreken, dan doet het toch wat onwerke
lijk aan als het zich tegelijkertijd opwerpt als
gegadigde voor een Wereldhandelscentrum
voor Sierteeltprodukten, waarvan de bete
kenis ver uitgaat boven gemeentelijke of
zelfs provinciale belangen. Aldus Konings
veld.
door René van der Velden Jaap Visser
Bezwaren
De winkeliers van de Lange Mare
zijn overigens niet te spreken
over de herinrichting, die de ge
meente voorstelt. Samengevat
komen hun bezwaren op het vol
gende neer: er verdwijnen zo'n
20 25 parkeerplaatsen en het la
den en lossen wordt nog moeilij
ker dan het nu al is.
Van overleg is absoluut geen spra
ke geweest, zegt woordvoerder
Hou weling. "De gemeente be
weert in een schrijven aan ons
dat ze contact hebben gehad,
maar dat is beslist niet waar. We
hebben inmiddels geprotesteerd
bij de gemeente; we wachten
eerst hun reactie maar eens af, al
vorens we ons bezinnen op nade
re stappen".
Gemeentevoorlichter Lelieveldt
zegt dat er contact is geweest
met de winkeliers over de ver
keersmaatregelen en inderdaad
niet over de herinrichtingsplan
nen van de gemeente. Lelieveldt:
"Maar dat komt nog wel. Of de
winkeliers van de Lange Mare
dan echter alsnog gelijk krijgen
valt overigens te betwijfelen,
want doe je wat zij willen dan
verandert er niets en wordt de
straat nog niet leefbaarder".
Ingepalmd
Bijna vier jaar is de gemeente
druk doende geweest om de
Gebroeders Palm weg te krij
gen uit de Janvossensteeg en
Clarensteeg. Ambtenaar Paul
Blankenheym (grondzaken)
is een gelukkig man. Hij
heeft 't em gelapt.
De papier-, lompen- en metaal-
handel van de Gebroeders
Palm is nuttig maar dan lie
ver niet in de woonwijk Ma-
redorp. Palm moest wijken.
De gemeente bezat de pan
den van Palm al sinds '78
maar daarmee waren de
huurders er nog niet uit.
De huurders, de heren Kluivers
en Barendse die de handels
naam "vh Gebroeders Palm"
al vijftien jaar voeren, waren
niet van hun plek te branden.
"Omdat de gemeente niet
hard genoeg aan herhuisves
ting voor ons trekt", meen
den Kluivers en Barendse.
"Ondanks dat de gemeente
Barendse en Kluivers ter wil
le is geweest, voorzover we
andere huisvesting konden
bieden", meende ambtenaar
Blankenheym.
Studenten beschilderden een
half jaar geleden het hoek
pand van de Gebroeders
Palm met palmbomen. "De
gemeente schrok zich rot",
zegt Kluivers een beetje sa
distisch. "Het pand fleurde
op. Bij de gemeente dachten
ze natuurlijk; die krijgen we
nooit meer weg".
Barendse en Kluivers vferlaten
de Clarensteeg dan toch; zon
der herhuisvesting maar wel
met een schadeloosstelling.
Daar hebben zij recht op.
Over de grootte van het be
drag is jaren gehandeld. "Wij
hebben uiteindelijk toegege
ven zegt Kluivers. "De ge
meente wilde ons nu eenmaal
weghebben. Dan kun je wel
gaan procederen, maar dat
haalt toch niks uit. We heb
ben gezegd: voor dat en dat
bedrag gaan we weg en voor
geen gulden minder. Nou,
dat hebben ze gedaan. Nee, al
met al zijn we niet erg tevre
den over de schadeloosstel
ling".
Hun tegenspeler Blankenheym
is uitermate tevreden. "Het
had niet veel langer moeten
duren. Moet je je voorstellen.
Het "Palmpand" aan de Clarensteeg: bestemd voor de sloop
Het dak van het Palmpand is
helemaal verrot. Als Barend
se en Kluivers er niet snel uit
zouden gaan, zouden wij, als
verhuurder, het dak hebben
moeten opknappen voor de
huurders. Daar zouden we
60.000 gulden mee kwijt zijn.
Dat kun je niet maken; het
pand is best«md voor de
sloop"
De welstandscommissie heeft
twee jaar geleden ter gelegen
heid van haar 25-jarig be
staan een prijsvraag uit wil
len schrijven voor het Palm
pand. Beroeps en niet-be-
roeps zouden mogen tekenen
welke woningen zij op de
hoek van de gebroeders Palm
zouden willen hebben. De
prijsvraag is van de baan. Se
cretaris Modderman van de
welstandscommissie kon in
z'n uppie de prijsvraag niet
opstellen. Het jubileum en de
prijsvraag verjaarden.
De afdeling volkshuisvesting
mag nu onderzoeken wat er
op het plekkie mogetijk is.
Het pand wordt pas gesloopt
als er een bouwplan is. Wel
wordt het dak er af gehaald
als de Gebroeders eruit zijn,
om te voorkomen dat de dak
pannen er vanzelf afrollen.
Barendse en Kluivers verlaten
binnen anderhalve maand
het hoekpand en wijken
voorlopig uit naar Stomp-
wijk, waar zij nog een depot
hebben. Over een jaar verla
ten zij ook de opslag die zij
hebben aan de overkant in de
Clarensteeg.
Liefdewerk
Misschien gaat de subsidie
voor het ophalen van oud pa
pier omhoog. Misschien niet,
als de voorlichting over de
subsidie toeneemt en de ani
mo bij verenigingen stijgt.
De gemeente geeft verenigin
gen die oud papier ophalen
op het moment gegarandeerd
zes cent per kilo. Oud-papier
handelaren bieden de vereni
gingen soms slechts drié cent
aan per kilo. Dan legt de ge
meente drie cent subsidie
toe.
In het eerste jaar van de subsi
dieregeling heeft de gemeen
te aldus 10.000 gulden op 50
verenigingen toegelegd. De
verenigingen haalden samen
500.000 kilo oud papier op.
Als die 500.000 kilo aan kar
ton, Leidse Nieuwsbladen en
liefdesbrieven in de vuilnis
zakken terecht zouden zijn
gekomen, zou dat de gemeen
te 50.000 gulden kosten aan
verbranding.
Op ons rekenmachientje zien
we dat de gemeente dus
40.000 gulden verdiend heeft.
Nee, dat is met zo, rekent di
recteur Van Overmeire van
de reinigingsdienst ons voor
Het kan best zijn dat al die ki
lo's vlammende liefdesbrie
ven ook zonder subsidierege
ling zouden zijn opgehaald
Maar volgens de oud-papier
handelaren Wildenberg uit
Wassenaar, Nijssen uit
Nieuw-Vennep en Voorzaat
uit de Caeciliastraat is hun
omzet oud papier sinds de
subsidieregeling gestegen.
Hoera, dus toch een minder
grote afvalstroom Tel uit je
winst voor gemeente, vereni
gingen en milieu. Oud-pa-
pierhandelaar De Nobel uit
de Marktsteeg brengt ons
echter aan het twyfelen.
"geen omzetstijging", vertel
de hij de reinigingsdienst.
"Als 100.000 kilo extra wordt
ingezameld vanwege de sub
sidieregeling (dus met in de
vuilniszak verdwijnt), dan
verdient de gemeente het
subsidiebedrag al terug",
constateert Van Overmeire
van de reinigingsdienst. "Dat
is dan een positief maar ma
ger resultaat", concludeert
hij. Daarom gaat hy onder
zoeken of misschien meer
verenigingen op de subsidie
regeling afstappen als de ge
garandeerde prijs tien cent is.
Dan legt de gemeente dus ze
ven cent per kilo toe als de
verenigingen slechts dne
cent van een handelaar krij
gen
Wij zien de handelaren al ja
loers kijken. "Geef ons die
subsidie maarv Wij verwer
ken het papier", zegt oud-pa
pierhandelaar Kluivers (Ge
broeders Palm). Hij heeft
overigens slechts één klant
onder de vijftig verenigingen.
Nog eentje minder dan han
delaar De Nobel van de Zoe-
terwoudscweg.
De handelaren krijgen voor
hun papier ongeveer acht tot
tien cent Zy betaalden de
verenigingen het afgelopen
jaar drie tot zes cent. De ene
papierhandelaar blykt min
der te geven dan de ander.
Ook een kwestie van han
del...
De verenigingen die aan de oud
papier actie meedoen zijn
vooral scholen (23). sportver
enigingen (8) en kerkelijke
instellingen (8). Maar we tref
fen ook twee miyorettengroe-
pen en twee muziekgroepen
aan; de padvinderij, een
speeltuinvereniging en zelfs
een personeelsvereniging.
Deze verenigingen moeten niet
te vroeg juichen. Voordat de
reinigingsdienst het voorstel
doet de subsidie op oud pa
pier te verhogen, "wordt door
extra voorlichting gepoogd
om het animo voor de inza
meling te vergroten". Laten
we dus eerst maar even de
voorlichting afwachten
Reimgingsvoortichter Man
Tol: "Als mensen my opbel
len en zeggen: "ik heb een
schuurtje vol papier", dan
kun je dat wel bij de kraak
zetten, maar dan bel ik liever
even één van de verenigingen
op. om het op te halen"
