Visserij verbolgen
Bergoss failliet
Vennootschap per
telefoon te koop
kort zakelijk
120 ontslagen
Proef windturbines
in Oostersehelde
Over vangstregeling
sè-
Overslag daalt in haven Rotterdam
Handel in Britse bedrijven
DONDERDAG 31 DECEMBER 1981
Enka
In het eerste kwartaal van 1982 zal
naar verwachting een begin kun
nen worden gemaakt met het
Arenka-project van Enka. Dit
heeft Enka-woordvoerder A.
Wansink gistermiddag meege
deeld. Bij het Arenka-project zul
len vierhonderd mensen werk
krijgen in fabrieken in Delfzijl en
Emmen.
Die vierhonderd arbeidsplaatsen
kunnen bereikt worden in 1983-
1984, aldus de Enka-woordvoer
der. In de fabriek in Delfzijl zul
len grondstof en worden vervaar
digd voor een vezel die in Em
men gesponnen en verwerkt zal
worden. Het eindprodukt zal een
"zeer sterke kunststofvezel zijn,
die de hardheid krijgt van staal",
aldus de Enka-woordvoerder.
Als voorbeeld van toepassing
noemde hy kogelvrije vesten.
British Airways
Bij British Airways gaan het ko
mende halfjaar ongeveer 900 ar
beidsplaatsen onder het cabine
personeel verloren. De directie
van de Britse nationale lucht
vaartmaatschappij heeft meege
deeld dat er zo weinig mogelijk
stewards en stewardessen zullen
worden ontslagen; zij hoopt de
verdwijning van de 900 arbeids
plaatsen tot stand te kunnen
brengen door het natuurlijke
verloop niet op te vangen.
Protest
De Nederlandse Toonkunstenaars
Bond (NTB) heeft met klem ge
protesteerd tegen het besluit van
staatssecretaris Kombrink van
financiën om individuele arties
ten vanaf 1 april 1982 aan te mer
ken als ondernemers, die BTW-
plichtig zijn. Volgens de heer M.
Ferares van de NTB is de conse
quentie van de maatregel dat het
huren van artiesten voor bedrij
ven en verenigingen voortaan 18
procent meer gaat kosten. "Musi
ci en andere artiesten, die in het
algemeen niet meer dan een mo
daal inkomen hebben, kunnen
die belasting natuurlijk niet zelf
betalen".
Niemeyer
Koninklijke Bedrijven Theodorus
Niemeyer BV heeft de produk-
tiefaciliteiten van haar dochter
onderneming Noord Nederland
se Margarinefabriek BV in Bols-
ward verkocht aan Golden Won
der (Holland) BV in Zwolle met
ingang van 1 januari. Alle 14 me
dewerkers van de Noord Neder
landse Margarinefabriek kunnen
bij Golden Wonder in dienst tre
den, zo heeft Niemeyer bekend
gemaakt.
Kluwer
Kluwer bereidt de overneming van
j De Curacaosche Courant NV in
Willemstad voor. Het is de be-
I doeling in de loop van januari de
aandelen over te nemen. Het be
drijf is uitsluitend drukkerij en
geeft geen krant uit. Er werken
ongeveer 70 mensen, zo heeft
Kluwer desgevraagd meege
deeld.
OSS (ANP) - De tapijtfabriek
Bergoss in Oss is failliet ver
klaard. Daardoor komen 120
van de ongeveer 200 perso
neelsleden op straat te staan.
Tachtig werknerflers krijgen
hernieuwde werkgelegen
heid met het oog op de onder
handelingen met de tapijtfa
briek H. Desseaux in Oss. Be
windvoerder mr. Prinsen van
het in surséance van betaling
verkerende bedrijf, heeft dat
de ondernemingsraad van
Bergoss gisteren meege
deeld, aldus de directie.
De bewindvoerder zal nu de
rechtbank verzoeken het
voorlopige uitstel van beta
ling dat Bergoss had aange
vraagd. in te trekken.
Bedoeling is dat het bedrijf 1 ja
nuari sluit en dat de 80 werk
nemers 11 januari weer gaan
werken. Volgens een woord
voerder van de onderne
mingsraad van Bergoss
kwam de mededeling van
Prinsen "als een donderslag
bij heldere hemel", maar ziet
de raad geen mogelijkheid
meer iets aan de zaak te doen.
De uitbetaling van de salaris
sen aan de ontslagen perso
neelsleden wordt nu overge
nomen door de bedrijfsver
eniging.
Bewindvoerder Prinsen is tot
zijn besluit gekomen nadat
zijn twijfels over plannen het
pand te verkopen aan de ge
meente Oss ondanks de con
structieve opstelling van de
gemeente, alleen maar ster
ker waren geworden. Ook
achtte hij na zijn onderzoek
continuering van een groot
deel van de werkgelegenheid
op langere termijn uitgeslo
ten, aldus de directie.
DEN HAAG (ANP) - In de Oostersehelde kan een proefproject worden
opgezet, waarbij windturbines in combinatie met een wateropslagbek
ken voor energie, elektriciteit leveren voor het openbare net. Het
werkeiland Neeltje Jans is daarvoor een geschikte plaats, omdat daar al
zo'n opslagbekken is. Het hele project zou 185 miljoen gulden kosten.
Dit is de conclusie van een studie die door rijkswaterstaat, het Energie-
onderzoekcentrum Nederland en de Provinciale Zeeuwse Energie
maatschappij naar de mogelijkheid van een dergelijk project is ver
richt. Aldus een persbericht van de ministeries van economische zaken
en verkeer en waterstaat.
Met het energo-project (energie Oostersehelde) kan zowel rechtstreeks
als door verval van water elektriciteit worden geproduceerd. Daarbij
kunnen de bouwputten worden gebruikt die thans dienen voor de
bouw van de pijlers voor de stormvloedkering in de Oostersehelde.
Friesland
Gedeputeerde Staten van Friesland willen het opwekken van alternatie
ve energie buiten het provinciaal elektriciteitsbedrijf om stimuleren
met subsidies. Dit blijkt uit een voorstel van G S. aan Provinciale Sta
ten van Friesland. G S. spelen met het voorstel in op de toenemende
belangstelling in Friesland voor zelfopwekinstallaties zoals windmo
lens en biogas-installaties. Bij deze vormen van alternatieve energieop
wekking gaat het vooral om energieproduktie zonder gebruikmaking
van fossiele brandstoffen (gas, olie of kolen).
DEN HAAG (ANP) - Het Visserijschap heeft gisteren te
legrafisch protest aangetekend bij minister De Koning
van landbouw en visserij tegen de voorlopige regeling
ter beperking van de vangst van zeevis voor 1982. Dat
heeft de secretaris van het schap gistermiddag meege
deeld.
Jij -I J i
|W-ja-
Boerekool per kg 22-58, waspeen Al-per
kist 7,50-9,20, All 5,00-7,50, BI 12,00-
16,50, BIJ 5,30-8,00, Cl 4,50-7,00, CII 1,70-
4,30, breekpeen Bil 2,40-2,70, Cl 3,40,
CII 2,60, Dl 5,20, prei A per kg 1,55 A2
1,37-1,46, uien 31-34, peterselie (krul) 56,
selderij (bos) I 27-98.
Volgens de regeling mogen de ha
ringvissers in 1982 in het zuidelij
ke deel van de Noordzee en het
oostelijk deel van het Engels Ka
naal -9.000 ton haring vangen. In
de wateren ten westen van
Schotland mogen Nederlandse
vissers 3.000 ton haring opvissen.
Het tijdstip waarop zal nog nader
door minister De Koning van
landbouw en visserij worden
vastgesteld
Als de naleving strikt wordt afge
dwongen, dan betekent dat een
catastrofe voor onze vloot, aldus
drs. Langstraat van het Visserij
schap. Volgens hem moeten de
Nederlandse vissers dan 25 pro
cent van de vangsten van het
verleden inleveren. "En daar
voelen we niks voor".
In de voorlopige regeling van de
vangstbeperking van zeevis in
1982, staat verder nog, dat ha
ringvissers tot 31 maart 1982 het
resterende deel mogen opvissen
van de voor 1981 toegewezen
9.000 ton. Dat deel wordt door
het ministerie op 2.500 tot 3.000
ton geschat.
De regeling omvat drie beschik
kingen, die betrekking hebben
op de in 1982 te vangen hoeveel
heden zeevis. Volgens het minis
terie zijn ze in grote lijnen gelijk
aan die van dit jaar. De regelin
gen zulen gelden zolang het EG-
visserijbeleid nog niet tot stand
gekomen is, maar uiterlijk tot en
met 31 maart 1982, aldus het mi
nisterie. De gedurende de inte
rimregeling gevangen hoeveel
heden zullen in mindering wor
den gebracht op de hoeveelhe
den voor 1982 die uiteindelijk
door de EG-raad zullen worden
vastgesteld.
Volgens de regeling mogen de vis
sers in de Noordzee (met inbe
grip van Waddenzee en Zeeuwse
stromen) 11.730 ton tong en
36.950 ton scol vangen. Dat
houdt in, dat het individuele con
tingent voor schol voor de Ne
derlandse visser met 4,9 procent
is vrlaagd ten opzichte van 1981.
Het individuele tong-contingent
is daarentegen met 6,25 procent
verhoogd.
Volgens drs. Langstraat zijn de vis
sers vooral verbolgen over het
feit, dat de vangstbeperking is
gebaseerd op zuiver politieke ar
gumenten. Welke dat zijn kun
nen de vissers echter volgens
drs. Langstraat maar niet gewaar
worden.
Het Visserijschap bestrijdt, dat de
Europese Commissie per land
mag uitmaken hoeveel vis van
een bepaalde soort er mag wor
den gevangen. Volgens het
schap mag de commissie alleen
bepalen hoeveel er door de EG-
landen gezamenlijk mag worden
opgevist.
PHILADELPHIA - Massa, een gorilla in de dierentuin van Philadel
phia, vierde gisteren zijn 51ste verjaardag. Massa is de oudste in de ge
vangenschap verblijvende gorilla ter wereld.
In 1982
ROTTERDAM (ANP) - De overslag van en naar zee
schepen in de Rotterdamse haven bedroeg dit jaar
255 miljoen ton. Dat is 8,5 procent lager dan in 1980.
Die daling kwam - evenals in het voorgaande jaar
voor het grootste deel op rekening van de post "ru
we olie". De aan- en afvoer daarvan daalde met 21
procent tot 94 miljoen ton.
Dit maakte de Rotterdamse wethouder drs. J. Riezen-
kamp vandaag bekend tijdens de traditionele oude-
jaarsbijeenkomst van de havenvereniging Rotter
dam in het stadhuis.
Behalve voor ruwe olie moest de wethouder ook een
daling voor olieprodukten en ertsen constateren. De
overslag van olieprodukten daalde met vijf procent
i ertsen met 11,5 procent
tot 33 miljoen ton e
tot 37 miljoen ton.
Daartegenover staat een stijging van de overslag van
kolen, overig massagoed zoals granen en stukgoed.
De kolenoverslag steeg met 23,5 procent tot 14 mil
joen ton, de overslag van de overige massagoederen
met negen procent tot 38,5 miljoen ton en die van
het stukgoed met vier procent tot 38 miljoen ton.
De stijging bij het stukgoed was vooral te danken aan
de stijging van een aantal overgeslagen containers.
Dit aantal bedroeg 1,42 miljoen, goed voor 21,5 mil
joen ton vracht. Dit is 11,5 procent meer dan in het
jaar ervoor.
Voor het in de zakenwereld lut
tele bedrag van 2000 gulden
kan iedereen een Engelse
vennootschap, een Limited,
kopen. Zo'n gekocht bedrijf
kan in Nederland functione
ren alsof het een Nederlandse
bv is. Elke koppelbaas, frau
deur of beginnend zaken-
manvTouw die geen 35 000
gulden neer wil leggen voor
een echte Nederlandse beslo
ten vennootschap kan een
Amsterdams telefoonnum
mer bellen en het wordt bin
nen korte tyd gefikst
Wie op die manier een zaak be
gint omzeilt de nieuwe rege
lingen die bij justitie in de
maak zijn tegen de omvang
rijke fraude met bv's. Het is
de laatste jaren gebleken dat
fraudeurs allerlei slechtlo
pende bedrijven of 'lege' bv's
opkochten om daarmee en
kele maanden zaken te doen,
geen belasting of premie af te
dragen, rekeningen niet te
voldoen en na enkele maan
den de bv failliet te laten ver
klaren.
Volgens de Centrale Recherche
Informatiedienst hebben
koppelbazen al ruim 5 jaar de
gewoonte op die manier ook
buitenlandse bedrijven op te
kopen. „Nu het met de han
del in het algemeen slechter
gaat vluchten steeds meer
mensen in zo'n buitenlands
rechtspersoon Ze denken
vaak ongrijpbaarder te zijn",
aldus een woordvoerder. Hij
heeft de indruk dat vooral de
Limited's (afgekort Ltd's) of
de Amerikaanse versie Incor
porated (Inc.)op grote schaal
aangeboden worden door
handelaren. De Inc.'s zouden
vooral uit New Jersey ko-
Het verkopen van rechtsperso
nen is op zich niet strafbaar.
Nederlandse bv's werden de
laatste jaren ook openlijk
aangeboden voor soms enke
le duizenden guldens. Het
enige wat justitie daartegen
kan doen is het door de rech
ter laten opheffen van ven
nootschappen die aantoon
baar 'leeg' zijn, die geen acti
viteiten meer ontplooien.
Om handel in vennootschap
pen verder in te dammen
wordt by het oprichten van
een vennootschap een „ver
klaring van geen bezwaar"
verlangt van de oprichter.
Wie ooit een belastingschuld
niet voldeed of ander straf
baar feit beging krijgt zo'n
verklaring niet zonder meer.
Ook moet er een beginkapi
taal zijn van 35 000 gulden
(als het aan justitie ligt bin
nenkort 100.000 gulden) als
waarborg tegen latere schul
den. Da bedrag hoeft niet ge
stort te worden. Het mag ook
een bankgarantie zijn of een
stuk eigendom (van een pand
bijvoorbeeld) dat die waarde
vertegenwoordigt
LOGISCH
Al die eisen gelden niet voor
buitenlandse bedrijven. Dus
ook niet voor de Engelse
Ltd's, al is de directeur een
Nederlander. Het Amster
damse bedrijf dat de Engelse
bedrijfsjes te koop aanbiedt
blijkt ook een Limited te zijn.
De officiële omschryving is
"in- en export van ongeregel
de goederen in de meest uit
gebreide zin. In en verkoop
van bv's".
De man die de telefoon aan
neemt is officieel niet de di
recteur. „Ik ben slechts boek
houder hier". Hy wil niet zeg
gen hoeveel Ltd's de laatste
weken verkocht zyn. De be
langstelling is groot, dat wil
hij wel kwyL Zo'n vyflig tele
foontjes per dag knjgt hij te
verwerken
Hij noemt de interesse „heel lo
gisch". „Want als je hier in
Nederland een bv wil begin
nen moet je minstens een tot
twee jaar wachten Dan mag
er niets op je aan te merken
zijn en dan moet je ook nog
35.000 gulden storten".
Hij zegt dat hij met zyn aanbie
ding vooral jonge beginnen
de ondernemers helpt die
niet kapitaalkrachtig genoeg
zijn. „Ik kan aan hun gezich
ten niet zien of er fraudeurs
bij zijn". Hy zegt er ook be
paald niet naar te vragen.
„Justitie doet met al die nieu
we maatregelen alsof het
vooral mensen met weinig
geld zijn die de zaak op wil
len lichten."
Wie by hem 2000 gulden betaalt
krygt de naam van een En
gelse Ltd mee. plus officiële
inschryving van dat bedryf
in Engeland. Daarmee kan de
koper zich in laten schryven
by een Nederlandse Kamer
van Koophandel en is van
dan af volledig bevoegd in
Nederland te handelen. Voor
de vorm wordt in Engeland
of ander land een brievena-
dres aangehouden. Hoeveel
nieuwe Ltd's hij al verkocht
heeft wil hij niet zeggen.
Is het bij een gewone Neder
landse bv al moeilyk te con
troleren of het bedryf seneus
zaken wil doen en over ge
noeg kapitaal beschikt om re
keningen te betalen; als het
om een Limited gaat wordt
dat voor een gewone leveran
cier haast onmogelijk. Alleen
al omdat de zaak formeel in
Engeland is gevestigd.
De Recherche Informatie
dienst heeft ook openlyke
aanbiedingen van buiten
landse bedrijfjes uit Arnhem
en Rotterdam gesignaleerd
hoewel de Amsterdammer
het meest actief zou zyn en
het meest in de openbaarheid
treedt.
JOSÉ SMITS
het jaar 1981 was voor de effecten
beurs een penode met vele te
leurstellingen. Niet alleen in Am
sterdam, maar niet minder in
New York, Dusseldorf, Zurich of
waar dan ook. Teleurstellingen
ook op het terrein van de econo
mie, het rentebeloop en de con
junctuur. En al deze teleurstel
lingen werkten door in de koers
ontwikkeling. Wall Street noteer
de hierdoor tegen het einde van
het jaar ver beneden de hoge ni
veaus van de eerste helft van
1981 en Amsterdam bleef zelfs
voor vele beursgroepen op eer
der in december behaalde laagte
records hangen.
De belangrijkste oorzaak van al de
ze teleurstellingen ligt in het on
vermogen van Ronald Reagan
vele doeleinden op economisch
gebied tegelijkertijd te bereiken.
Reeds tijdens de verkiezings
campagne in de zomer van 1980
wezen de veel nuchtere Europea
nen erop dat het nog niemand
gelukt was de inflatie in te dam
men en tegelijkertijd de rente
laag te houden. Ook is het niet
mogelijk bij een extreem hoge
rente de conjunctuur buiten een
recessie te houden, of het begro
tingstekort terug te dringen bij
een forse belastingverlaging en
een enorme opschroeving van de
defensiebegroting. En natuurlijk
gelukte het aan de inmiddels tot
president van de Verenigde Sta
ten geworden Reagan ook niet.
Inflatie
De inflatie werd inderdaad scherp
te lijf gegaan. De belastingen
werden verlaagd en het defensie
budget tot bijna onvoorstelbare
hoogten opgestuwd. Maar de
rente werd hoger dan ooit en
bleef ook veel langer dan ooit te
voren op extreme hoogten, ter
wijl vooral tegen het slot van dit
jaar de conjunctuur opnieuw in
een recessieachtig klimaat ver
zeild raakte.
Koerstechnisch bleven al deze mis
rekeningen natuurlijk niet zon
der gevolgen. Wall Street begon
1981 enigszins aarzelend want
men voelde ergens wel de rede
lijkheid van de buitenlandse kri
tiek op Reagans economische
programma. Daarby liet in ja
nuari de later in 1981 als de Goe
roe van Wall Street bekend ge
worden Granville reeds van zich
horen met de opmerking dat het
koerspeil van rond de 1000 zeker
200 punten te hoog stond. De
beurs viel dan ook geleidelijk te
rug tot 930, maar wist nadien
toch weer te stijgen tot zelfs de
top van 1024 eind april. De hoog
ste stand sedert 1973.
Dit hield verband met een lichte
rentedaling. Maar toen in de zo
mer de rente in de Verenigde
Staten tot boven de 20 procent
uitkwam, maakte de aandelen
markt voorgoed rechtsomkeert
tot een dieptepunt van 824 eind
september. Daarna is het kwak
kelen gebleven als gevolg van de
strijd tussen de negatieve effec
ten van de recessie en de positie
ve van de rentedaling. Maar om
dat een rente van circa 16 pro
cent, ondanks de daling van de
top van 21 procent, nog altijd
buitengewoon hoog kan worden
genoemd en anderzijds ongun
stige conjuncturele berichten
blijven aanhouden is de New-
yorkse beurs aanzienlijk bene
den het hoge uitgangspunt van
1981 blyven hangen. Elke poging
tot herstel bleek al snel vast te
lopen.
Amsterdam
Ook voor de Amsterdamse effec
tenbeurs was het afgelopen jaar
teleurstellend. Hoewel hier te
lande de rente niet zo hoog is ge
stegen als in Amerika kan een
rente van 12,75 procent als de
hoogste vergoeding op een dit
jaar geplaatste staatslening voor
onze verhoudingen ook als ex
treem hoog worden aangemerkt.
Behalve de zware druk die deze
hoge rente rechtstreeks op be
paalde bedrijfstakken legt als de
bouw, de automarkt en markten
voor andere duurzame gebruiks
goederen, werkt zy ook nog zeer
ongunstig in op de rentever-
plichtingen van de afzonderlijke
ondernemingen.
Menig bedrijf zag in 1981 een posi
tief bedrijfsresultaat in een uit
eindelijk verlies veranderen door
De Amsterdamse beursvloer.
de hogere en soms zelfs aanzien
lijk hogere rentelast. Maar de
echte crisisverschynselen als de
ontstellende stijging van het aan
tal faillissementen en de massale
uittocht van werkenden door
verlies van arbeidsplaatsen ging
de beurs toch grotendeels voor
bij.
Er waren zelfs lichtpunten, want
de situatie voor onze export
keerde zich dit jaar ten goede, ge
holpen vooral ook door de loon
matiging van de afgelopen paar
jaar en de krachtige stijging van
de Amerikaanse dollar. En daar
vele ter beurze vertegenwoordig
de ondernemingen over een be-
langryke exportpositie beschik
ken bleef hier een positief effect
niet uit Niettemin kwam de lo
kale markt in december op de
laagste stand van het jaar en zak
te van 102 in het midden van juni
tot rond 83.
Het zyn vooral ook de banken ge
weest die het hebben laten i;
ten. Slavenburg en Westland
Utrecht Hypotheekbank waren
de boosdoeners onder de hypo
theekbanken. Beide groepen be
taalden hun tol aan de laagcon
junctuur. De banken vielen terug
van 252 op 195, met als speciale
koersval voor Slavenburg van
192 gulden op 70 gulden, terwyl
de Westland Utrecht Hypotheek
bank om vrywel dezelfde reden,
namelyk de instortende bouw
markt, dit jaar terug moest van
221 gulden op 56 gulden.
Lichtpunten
Maar, zoals opgemerkt, er waren
ook lichtpunten. Vooral de vyf
internationals verdroegen zich
vry positief AKZO. Philips en
Unilever staan thans relatief met
onaanzienlyk boven het
koerspeil van januari. Maar ook
een aandeel als Naarden Interna
tional, Caland Holdings en Gist-
Brocades met hun belangryke
exportposities staan thans be
langrijk hoger dan de lagere uit
gangspunten van begin dit jaar.
En dan met te vergeten de als an
ti-recessie bekendstaande le-
vensmiddelengroep als Centrale
Suiker, Nutricia en Wessanen die
door verbluffende winststygin-
gen sterk de aandacht op de
beurs trokken. Ook deze fondsen
konden 1981 uitluiden op een
fors hoger koersniveau.
En hoe nu verder? Zoals opge
merkt is 1981 heengegaan als een
jaar van grote teleurstellingen.
De achtergrond daarvan rust op
de toepassing van de nieuwe mo-
netanstische leer die als eerste
invalshoek het beperkt houden
van de geldhoeveelheid in om
loop kent om zodoende de infla
tie te beteugelen. Inderdaad is
dit jaar in Amerika de infiaU<-
van 10 procent tot 9 procent te
ruggebracht en zal naar verwach
ting in 1982 tot 6 procent teruglo
pen.
Maar volgens cntici van het mone-
tansme is dit het gevolg van de
recessie; het kwalyke ncvencf-
te< I. van d. ninjwr 1, r Al «l.it
zo is dreigt iedere economische
opleving direct door een rentes
tijging te worden gevolgd om
dan spoedig weer uit te doven.
De conjunctuur zou dan geken
merkt worden door elkaar snel
opvolgende recessies, slechts on
derbroken door een kortstondige
opleving. De koersontwikkeling
zal dan. evenals trouwens m
1981, blyvend bepaald worden
door scherpe fluctuaties
C. WAGENAAR
