Politiek en somber jaar
met een bloemetje
1981
Binnenland
DONDERDAG 31 DECEMBER 1981
PAGINA 17
-
De kabinetsformatie.
Na uiterst moeizaam overleg kreeg Nederland dan toch nog een kabinet.
Voor Nederland was 1981
het jaar van de politiek.
De kranten en weekbla
den stonden bol van het
politieke nieuws. De tv
bracht bijna dagelijks'éen
of meer Haagse kopstuk
ken in beeld. Verkiezings
programma's voorspelden
de mooiste tijden. Discus
sies over koopkracht, be
zuinigingen en kernwa
pens drongen door tot in
de huiskamer. Maar he
laas kwam er weinig van
terecht.
Aan het eind van een moeizame
formatieperiode bëedigde konin
gin Beatrix een kabinet dat al bij
voorbaat de contouren van een
vechtende kluwen had aangeno
men. Een paar weken later zakte
het in elkaar. De zaak werd ge
lijmd en de regeringsploeg werd
weer op de fiets geholpen. Maar
berichten over een toenemend
vertrouwen onder de kiezers in
het politieke bedrijf bleven uit.
Intussen sloeg de economische re
cessie in volle hevigheid toe. De
rentestand bereikte een record
hoogte, de prijzen gingen - net
als vorig jaar - fors omhoog, de
werkloosheid nam een onwaar
schijnlijk grote omvang aan, het
financieringstekort (verschil tus
sen inkomsten en uitgaven van
de staat) sloeg een groot gat in 's
rijks schatkist en zelfs de natio
nale trots onder de bedrijven -
Philips - kon het niet langer bol
werken. Berichten over bedrijfs
sluitingen waren ook nauwelijks
nieuws meer, tenzij - hoe bizar
ook - het aantal ontslagen werk
nemers in de honderdtallen ging*
lopen.
Zigeuners
In deze sombere tijden probeerde
een hechte groep van mensen in
tussen nog zoiets als een mens
waardig bestaan op te bouwen:
de zigeuners. In januari trokken
ze - noodgedwongen - van Alme-
re naar het bisschoppelijke ter
rein van kardinaal Alfrink in
Zeist. Een deel van hen werd -
naar later zou blijken ten onrech
te - vastgezet inde huizen van be
waring in Middelburg en Am
sterdam. Ze zwierven van Am
sterdam naar Den Haag en van
Den Haag naar de Belgische
grens. Ze werden aangehouden
en gefotografeerd alsof het een
groep staatsgevaarlijke terroris
ten betrof. Ze bezetten het ver
keersplein bij Hoevelaken. Ze
gingen terug naar de Belgische
grens. En uiteindelijk werden ze
vriendelijk doch dringend over
de landsgrenzen geduwd toen de
Nederlandse gastvrijheid aan
wettelijke beperkingen onderhe
vig bleek te zijn.
Gifschandaal
Natuurlijk werd de zuivere lucht in
1981 ook een paar keer flink be
zoedeld door een gifschandaal.
Vierentwintig uur na nieuwjaars
dag werd er in de bodem van het
kassengebied in het Westland
methylbromide geconstateerd.
Een grondontsmettingsmiddel
dat de gezondheid zeker niet
bevordert. Dertienhonderd
Westlandse gezinnen gingen aan
de fles, want drinken uit de
kraan was niet langer verant
woord. Het gebruik van het land
bouwgif kwam ter discussie te
staan maar de arbeidsinspectie
achtte een verbod niet nodig.
Hier en daar werden wat onder
grondse waterleidingen vervan
gen en inmiddels tapt de bevol
king van het Westland weer ge
woon uit de kraan.
Dezelfde maand - januari - zette
Iglo iri Limburg de verkoop van
diepvriesgroenten stop nadat er
een nieuw geval van nitrietver-
giftiging was geconstateerd. De
maand daarop vroeg het bedrijf
werktijdverkorting aan omdat de
verkoop van diepvriesprodukten
- door de nitrietaffaire - stagneer
de.
In augustus kwam het afvalver
De blokkade van de kerncentrale in dodewaard.
Leden van de ME trekken een menselijke barricade uit elkaar op de westelijke toegang naar de centrale.
KlA'fU?$N
JOOD
Compromis bij Philips Data Systems.
Voorlopig geen collectief ontslag van de werknemers van dit bedrijf
maar voor het personeel was dat geen reden tot juichen
Actie van binnenschippers.
Binnenschippers blokkeren de Oranje-sluizen bij Amsterdam.
met bijna de rest van de wereld:
China. De leiders van de Chinese
Volksrepubliek waren in diplo
matieke woede ontstoken toen
ze vernamen dat Rijn-Schelde
Verolme twee onderzeeboten
zou bouwen voor Taiwan, een
hun vijandig gezinde Chinese
provincie waarmee ze bijkans op
voet van oorlog leefden.
De Chinezen dreigden de diploma
tieke betrekkingen met Neder
land op een laag pitje te zetten
als de levenng van de twee man-
neboten zou doorgaan. Maar het
kabinet-Van Agt hield dapper
stand. De Chinezen voegden
daarop de daad bij het woord en
brachten de diplomatieke status
van Nederland terug tot het ni
veau van zaakgelastigde. In de
Tweede Kamer herrees vervol
gens het vertrouwde borduur
werk van de politieke partijen-
.De WD was voor de Taiwan-or
der, de oppositie tegen en het
CDA twijfelde, aarzelde en wei
felde totdat de Kamer uiteinde
lijk in meerderheid besloot de or
der niet te laten doorgaan. Maar
het kabinet negeerde dit besluit
en verleende alsnog de export
vergunning aan RSV Inmiddels
gebiedt de eerlijkheid te zeggen
dat ons land er althans geen
zichtbare nadelige gevolgen van
heeft ondervonden.
Irene
Het Koninklijk Huis zorgde overi
gens ook af en toe voor nieuws.
Prinses Christina en haar man
met die bijna onuitspreekbare
naam verrasten het Nederlandse
volk met de geboorte van een
derde kind, het koninklijk paar
bracht op Koninginnedag een
bezoek aan Breda waarbij 148 ar
restaties werden verricht en de
veruit aantrekkelijkste prinses
van alle prinsessen - Irene -
scheidde in mei officieel van de
Spaanse carlist Carol Hugo
Maar ook de geestelijkheid liet zich
niet onbetuigd. Kort nadat in
Den Haag de trams waren lamge
legd door een staking bij de
HTM, liet bisschop Gijsen van
Roermond zich van zyn vrolijk
ste zijde zien door de priester-se
nator J. Schreurs uit de Eerste
Kamer te sleuren omdat deze
voor het abortuswetsontwerp
had gestemd
Maar de mensen bleven vriendelijk
voor elkaar Want in juni meldde
het Produktschap voor Sierge
wassen dat de Nederlanders va
ker een bloemetje (voor elkaar)
hadden meegenomen
WIM WIRTZ
werkingsbedrijf Uniser in het
nieuws met illegale lozingen,
btw-fraude en oliediefstallen. De
politie had er de handen vol aan.
En dat was niet het enige.
Krakers
In februari verschanste een groep
krakers zich achter een proviso
rische vesting in de Nijmeegse
Piersonstraat. De gemeenteraad
had_besloten dat er op die plek
een'parkeergarage moest verrij
zen. Maar de krakers wensten
China
Welbeschouwd was het nauwelijks
nieuws. Wat dat betreft was het
aardiger om te zien hoe Neder
land een krachtmeting aanging
Zigeuners toch over de grens gezet.
Politie mensen zetten alle zigeuners afzonderlijk op de foto.
dat niet. Na koortsachtig overleg
tot op het hoogste niweau beslo
ten de autoriteiten een ware troe
penmacht van ME'ers en Leo-
pard-tanks in te zetten om de on
gehoorzame burgers met traan
gas en andere middelen tot de or
de te roepen.
De legermacht overwon. Maar de
morele zege was uiteindelijk
voor de krakers die met steun uit
het gehele land de Nijmeegse ge
meenteraad zo onder druk zetten
dat deze in juni besloot de bouw
van de parkeergarage met te la
ten doorgaan. De politiebonden
waren woedend. Maar de ME'ers
zelf hadden nauwelijks tijd om
hun verontwaardiging uit te dra
gen.
Tot driemaal toe moesten zij in ac
tie komen om een blokkade van
anti-kernenergiedemonstranten
rond de kerncentrale in Dode
waard - aanvankelijk vriendelijk
maar later met geweld - te door
breken. Ze vormden cordons bij
de opwerkingsfabriek in Almelo,
ze werden ingezet tegen kraakae-
ties in Amsterdam, ze sloegen
demonstrerende vrouwen ten tij
de van het abortusdebat in de
Eerste Kamer van het Binnen
hof, ze doorbraken een blokkade
van stakende binnenschippers
die op de beurs een regeling eis
ten voor het vervoer van zand en
grind en via hun bonden klaag
den ze bij de overheid over een
niet meer te dragen werkdruk
die hun prive-bestaan dreigde te
ontwrichten.
De uitruiming van kraakpanden in de Piersonstraat.
Een lid van de ME gooit een rotan wiegje in het vuur w
de manschappen zich af en toe aan kwamen warmen.
