"Dus daarom via een
omweg, waarom niet?"
Partners zoeken via bureau of advertentie
DONDERDAG 24 DECEMBER 1981
SYMPATHIE
Sympathie is een gevoel van gene
genheid en ook in dit spel worden deze
gevoelens gehanteerd. Het brengt inte
ressante gesprekken op gang, vooral in
een gezelschap waarin men elkaar nog
niet goed kent
Een kloeke socioloog uit YVageningen berekende onlangs
dat een half miljoen Nederlanders een partner zoekt.
Meestal gebeurt dat in "het vrije veld", maar niet zelden
ook via advertenties en huwelijksbureaus. Wat bezielt
mensen om via de advertentiekolommen van kranten en
tijdschriften partners te zoeken. Maar ook: hoe komt het
dat vriendschap en genegenheid - ogenschijnlijk zo
vanzelfsprekend in dit ondermaanse - vandaag de dag zo
moeilijk te vinden zijn Gesprekken met een
"advertentie-paar" en een huwelijksadviseuze.
De advertentie was
uitgebreid genoeg:
'Vriendenstel, alle twee
lang, slank, academisch
gevormd, zoekt ander
vriendenstel (oudste niet
boven 45)voor aanknopen
van leuke vriendschap, die
veel omvat, ook sex. Wij
houden van ballet, opera,
concert, toneel, sex, bars,
gezellig thuis, dansen,
naaktstrand enz. Houden
niet van etiketten 'links' of
'rechts'. Om elkaar
gemakkelijk te kunnen
bereiken alleen reacties uit
Rotterdam of omgeving.'
"Na eerste
ontmoeting
samenwonen'
Desondanks sprak de oproep
slechts één Vrij Nederland-lezer
aan. die meende aan de 'eisen' te
kunnen voldoen. En die ene sloeg
de plank nog flink mis ook.
Fokko (40), de ene helft van het
bewuste vriendenstel, is er nog
hoorbaar verontwaardigd over:
"Wat die man wilde was puur sex.
Hij deed heel geheimzinnig. Was
homofiel, tenminste, dat dècht hij,
want hij was ook getrouwd. En z'n
vrouw mocht van niks weten
natuurlijk. Nee zeg, dat was niets.
Bedroevend
Al met al een bedroevend
resultaat. Toch willen Fokko en
zijn vriend Jan (28) dóórgaan met
het zoeken naar vriendenstellen
via een advertentie. Beiden voeren
als argument daarvoor een scala
van redenen aan. Later in het
gesprek zal blijken dat (ongeveer)
diezelfde redenen ook kunnen
dienen als antwoord op de vraag
waarom Fokko en Jan toestemden
in een interview.
Om te beginnen, het kan niet
mooier, heeft het nu vier jaar "zéér
gelukkig" samenwonende stel
elkaar juist middels een
advertentie leren kennen. ("Het
was puur liefde op het eerste
gezicht. We zijn na de eerste
ontmoeting meteen het weekeinde
bij elkaar gebleven. Twee
maanden later woonden we
samen").
Daarnaast wil het tweetal gróóg elk
handvat aangrijpen om het taboe,
het onbegrip en de misverstanden
rond het fenomeen
contactadvertentie uit de weg te
helpen ruimen. En in het vuur van
het gesprek komt reden nummer
drie boven water: ook over de
homofilie heersen in Nederland
nog zoveel vooroordelen dat het de
moeite kan lonen om daarover
eens een boekje open te doen.
Terug naar het begin, het eerste
argument. Waarom een partner
zoeken door middel van een
advertentie? Voor fokko blijkt dat
geen vraag maar een
vanzelfsprekendheid. Want: "Echt,
ik zie het verschil niet tussen
mensen in de tram of kroeg
ontmoeten of via een advertentie.
Onnatuurlijk, zo'n advertentie?
Kan best, maar als ik die jongen uit
de tram op wie ik val achterna loop
is daar ook niets natuurlijks meer
aan. Een advertentie is even
vrijblijvend als alle andere
manieren van contact krijgen. Er
hoéft toch geen relatie uit te
groeien? Nee, een ontmoeting in
een kroeg is minstens even gericht.
Zéker in een homofielenbar".
"En dan horen we vaak: dat zouden we van jullie nou nóóit gedacht hebben'
De wijze waarop Fokko en J an
destijds met elkaar in contact
kwamen is voor beiden een
concreet gegeven. Een gegeven dat
in gesprekken met vrienden ook
regelmatig ter sprake komt. "En
dan horen we vaak: dat zouden we
van jullie nou nóóit gedacht
hebben. Zo zie je maar".
Geluk
Een bevredigende relatie dus.
Even bevredigend als de contacten
van Jan en Fokko met kennissen
en vrienden zijn. En dan toch
blijven zoeken naar andere
contacten? "Ja, omdat we wel
vrienden hebben, maar dat zijn
voor het merendeel mensen die
een heel eind uit de buurt wonen.
En weet je, het spontóne van
vriendschap gaat er een beetje af
als je niet zomaar kan langskomen.
Als we op zondagavond besluiten
om gezellig even langs P. te gaan is
dat aardig, maar P. woont toevallig
wel in Hilversum en wij in
Rotterdam. Je moet zulke
bezoekjes dus gaan plannen, want
de kans om onaangekondigd te
komen en vervolgens voor een
dichte deur te blijven staan is
anders te groot".
Maar bovendien", vervolgt Fokko
zijn betoog, "zijn we op de meeste
kennissen en vrienden een beetje
uitgekeken. Nou ja, dat klinkt rot
he, en zo bedoel ik het natuurlijk
niet. Alleen: we kennen ze al zo
lang.".
En ondanks de goede staat ervan
vinden zij die relatie alléén te
beperkt. Beiden kunnen zich geen
leven voorstellen zonder vrienden
om zich heen. Fokko: "Ik zou
binnen drie weken tegen de muur
opvliegen. Want juist omdót je
samen een relatie hebt, gelukkig
bent, wil je er op uitgaan. Bij wijze
van spreken dat geluk aan de
buitenwereld willen
demonstréren".
Daarbij voelen zij zich totaal niet
gehinderd door hun homofilie. Wel
zoeken ze het liefst weer een
reden voor het plaatsen van een
advertentie - gelijkgestemden op.
Het heteroflele wereldje heeft
andere normen en waarden dan zij,
oordeelt het tweetal. Met name de
sex is binnen het homowereldje
niet zo'n beladen onderwerp, zo
ervaart Fokko als actief COC-er en
homo-gespreksgroepenleider. Zijn
woordenvloed over dit onderwerp
is bijna onstuitbaar: "Veel
homoparen hebben naast hun
relatie andere sexcontacten. En dat
kan vaak ook. Als je buiten je
relatie sex hebt hoeft dat die relatie
helemaal niet te schaden. Sex is
maar één facet van een verhouding
en waarom dit ene facet niet
mogen delen met anderen? En
hetero's begrijpen daar niets van.
Dus weet ik dat Jan en ik niet
zonder homofiele vrienden zouden
kunnen. Ter eigen bevestiging,
maar ook om te ginnegappen om
niks, want het lijkt wel of homo's
veel meer plezier kunnen hebben.
Ook zonder dat het direct een orgie
wordt. En in onze ingewikkelde
maatschappij wordt het steeds
moeilijker om zulke
gelijkgestemde mensen te vinden.
Bemiddeling
Iemand die het volmondig eens
kan zijn met die woorden is de
Door Miep Hoenson
Leidse mevrouw Middelkoop, als
'huwelijksadviseuze' in dienst bij
de landelijke Stichting
Trait-d'Union. Ze weigert ook om
.haar klanten kneusjes te noemen.
Dat alleenstaanden op gerichte
wijze een partner zoeken om is ook
volgens haar een "gevolg van de
veranderingen binnen de
maatschappij".
Mevrouw Middelkoop: "Want die
maatschappij is en blijft
gezinsgericht. Mensen kloeken
binnenshuis bij elkaar. En in welke
periode wordt dat méér duidelijk
dan in de donkere dagen voor
Kerst?"
Het zou juist in deze tijd dus storm
moeten lopen bij de
huwelijksbureaus. De advertenties
zijn ook lokkend genoeg:U
zoekt een vriend, vriendin of
partner? Voor huwelijk,
vriendschap of zomaar? Volgens
moderne methode leggen wij
contacten voor u, zodat u met
Kerstmis niet alleen bent..'
Desondanks krijgen die a
onder het rubriekje
'kennismaking' in de kranten een
geringe respons. Vergeleken
tenminste met het aantal
zoekenden. Volgens de laatste
berekeningen probeert een half
miljoen Nederlanders een vaste
partner te vinden. Zij slagen er niet
in die in 'het vrije veld' te vinden.
Bij de veertien erkende
huwelijksbureaus staan echter
slechts zo'n achtduizend
zoekenden ingeschreven.
Conclusie: er heerst nog steeds een
taboe op het inschrijven bij een
relatiebureau. Ook deze stelling
levert gretig bijval op van de kant
van mevrouw Middelkoop:
"Mensen denken nog steeds dat ze
iets mankéren als ze niet op eigen
kracht een partner kunnen vinden.
Maar zo is het niet. Het ligt aan die
maatschappij. Ga maar na. Zo tot
je dertigste heb je nog alle
mogelijkheden om in
uitgaansgelegenheden, op feestjes
en dergelijke, mensen te
ontmoeten. Maar naarmate je
ouder wordt stapje niet zo
makkelijk meer een disco binnen.
Of je wordt zo in beslag genomen
door je werk datje de tijd niet eens
hebt om iemand te zoeken".
Eerste stap
Vooralsnog kan r
Middelkoop om dat taboe te
helpen doorbreken weinig anders
doen dan de mensen, die zelf de
eerste stap richting
huwelijksbureau zetten, zo
comfortabel mogelijk te
ontvangen. Open haard aan, kopje
koffie erbij, gezellig gesprekje
beginnen, en binnen vijf minuten
is het ijs gebroken. Het ii
Middelkoop er zeer aan gelegen
om haar klanten op hun gemak te
stellen. Ze wil zo snel mogelijk
door dat 'jasje' van de client
héénprikken. Ze moet alle
mensenkennis die ze in huis heeft
aanwenden om de klant te peilen.
Intussen laat ze in gedachten
alvast het rijtje gegadigden
passeren. ("Op het eerste gezicht
zie ik al vaak een koppel voor me.
Je kunt je vergissen natuurlijk,
want het is nooit te voorspellen
hoe het uitpakt als ze elkaar zien.
Een mens bestaat uit zoveel
stukjes en vakjes... maar je kunt
zeggen dat ik in ongeveer de helft
van de gevallen gelijk heb").
Ze maakt een rapportje op,
eventueel -als ze een partner op het-
oog heeft voor haar cliënt- met
adviezen in die richting. Met of
zonder advies wordt dat rapport
opgestuurd naar het hoofdbureau
in Ede. Die neemt het zoekwerk
van haar over. De klant krijgt o.m.
een boekwerk thuisgestuurd
waarin alle ingeschreven
partnerzoekenden staan
opgenomen. Op zoek naar die éne
speciale mens kan de cliënt zelf
schrijven, maar hij kan op zijn
beurt ook post krijgen van andere
ingeschrevenen.
"Beroep van
man is erg
belangrijk"
Wat maakt twee mensen geknipt
voor elkaar? Ook voor mevrouw
Middelkoop is en blijft dat vaak
een open vraag. Haar bureau gaat
in beginsel af op essentiële punten
zoals hobby's, leeftijd, opleiding,
geloofsovertuiging. Maar zelfs als
kloppen deze punten bij twee
adspirant-partners, dan nog is er
geen enkele garantie dat het 'klikt'.
"Er ztfn nog zoveel specifieke
kenmerken waardoor het wel of
niet wat wordt. Je kunt mensen
wel op grond van die belangrijkste
gegevens bij elkaar passen, maar
dan zijn er bijvoorbeeld weer de
persoonlijke trekjes die het
samenleven onaangenaam zouden
maken.."
Gezellig
Hoe het leven uitpakt na de
inschrijving bij een
huwelijksbureau is nooit met
zekerheid te voorspellen. Mevrouw
Middelkoop: "Er zijn mensen die
zich nog maar net hebben laten
inschrijven en dan in het gewone
leven ineens iemand ontmoeten.
Blijkbaar omdat ze vanaf het
moment van ihschrijving minder
krampachtig op zoek zijn...Maar
natuurlijk zijn er ook die, na een
jaar ingeschreven te staan, de
moed maar opgeven".
Meelopend met de
ontwikkelingen, de steeds
eenzamer wordende mens in een
zichzelf gekeerde maatschappij,
bemiddelt Trait-d'Union sinds kort
ook in andersoortige relaties.
Vrouwen die een gezellige
vriendin zoeken om mee uit te
gaan, mannen die een kameraad
willen, mensen die een
vakantievriend zoeken, ze kunnen
allemaal bij de Stichting terecht.
Het gaat er de Stichting om
mensen aan een gezelliger leven te
helpen, en hoe zij dat zelf invullen
gaat haar niet aan.
Er zijn bepaalde categorieën die
ook bij de Stichting buiten de
(huwelijks)boot vallen. Vrouwen
die ouder zijn dan 50 bijvoorbeeld.
Het overschot in die categorie is
groot. En ook voor hele jonge
mannen (onder de 30) kan
Trait-d'Union doorgaans geen
partner vinden. "In principe
schrijven we hele jonge mannen
maar niet in", zegt mevrouw
Middelkoop. "Ze hebben geen
schijn van kans. Of ze moeten een
goeie baan hebben. Vrouwen die
zich bij een huwelijksbureau laten
inschrijven, meestal zijn ze
gescheiden, vinden het beroep, de
status van een man heel
belangrijk.."
