Onderzoek naar benzineprijzen „De eerste jaren is het nog pijn lijden" Kleine stijging energieverbruik BHHZ kort zakelijk Kort geding Swarttouw aangehouden Beursoverzicht Terlouw verrast door verlaging marktberichten Buit. geld Staatssecretaris Van Zeil (Midden- en kleinbedrijf): DONDERDAG 24 DECEMBER 1981 Verbod Airbus De luchthaven van Washington, Washington National Airport, zal uit veiligheidsoverwegingen geen landingsvergunning ver strekken voor de A-300 van Air bus Industrie, het consortium van Westeuropese vliegtuigbou wers. Dit heeft de Federal Avia tion Administration (FAA), de fe derale luchtvaartdienst van de VS, meegedeeld. Volgens een woordvoerder van de FAA ma ken de luchtvaartautoriteiten zich bezorgd over de stabiliteit van het toestel. Ook zou de A-300 geen noodstop kunnen maken bij een start op de vrij korte start banen van d luchthaven van Washington. De landingsvergun ning was aangevraagd door de Amerikaanse luchtvaartmaat schappij Eastern Airlines, die 25 toestellen van het type A-300 heeft vliegen. Laker Laker Airways, de Britse onafhan kelijke luchtvaartmaatschappij die de stoot heeft gegeven tot de verlaging van de tarieven op de Noordatlantische routes, heeft voor het eerst toestemming ge kregen om een lijndienst op een luchthaven op het Europese vasteland te openen. De Zwitser se regering heeft ermee inge stemd dat Laker in april twee maal per dag op Zürich gaat vliegen vanaf de Londense lucht haven Gatwick. De eigenaar van de maatschappij, Freddie Laker, heeft gezegd dat hij met zijn ta rieven onder die van Swissair en British Airways zal gaan zitten. Sobi-kritiek In een jaarrekening mag alles en kan alles. Een goedgekeurde jaarrekening heeft daardoor nau welijks reële betekenis voor da gelijkse gebruikers als leden van ondernemingsraden, districtsbe stuurders van bonden, kleine aandeelhouders en crediteuren. Dit werd gezegd door voorzitter Lakeman van de Stichting On derzoek Bedrijfs Informatie SO- BI tijdens een zitting van de On dernemingskamer. Tijdens deze bijeenkomst hadden de pleidooi en plaats in het geding dat SOBI had aangespannen tegen HBG inzake de jaarrekening 1979 van dit bouwconcern. Inzet van het geding is de vraag of de onderne mingen gerealiseerde verliezen buiten de winst- en verliesreke ning mogen houden, DEN HAAG (GPD) - Het energie verbruik kan tot het jaar 2000 bij een economische groei van ge middeld 1,5 procent per jaar met ongeveer 5 procent stijgen. De milieuvervuiling kan in dat tijd perk, vergeleken met de huidige situatie, op enkele belangrijke onderdelen, verbeteringen te zien geven. Aldus enkele voornaamste uitkom sten van een „toekomstbeeld" voor de energievoorziening van ons land, dat het ministerie van economische zaken aan de Stuurgroep- Maatschappelijke Discussie Energievoorziening heeft aangeboden. Dit scenario is gebaseerd op de driedelige Ener gienota van het vorige kabinet en op economische verkenningen van het Centraal Plan Bureau, die van april 1981 dateren. Deze schets, die dus op zogenaamd ongewijzigd beleid is gebaseerd, kan als vergelijkingsmodel die nen met het onlangs gepresen teerde „alternatieve toekomst beeld" van de milieugroeperin gen, dat ook een rol gaat spelen in de energiediscussie. Voor het milieubeleid is uitgegaan van de aangekondigde regeringsplan nen. Er is geen aanvullend be leid, zoals op werkgelegenheids- gebied, verondersteld. Dit, in feite „ambtelijk-technische" scenario is geen voorspelling, maar een samenhangende be schrijving van mogelijke ontwik kelingen. H^J heeft ook niet de bedoeling het energie- en so ciaal-economische beleid van dit kabinet te weerspiegelen. Het huidige kabinet draagt dan ook geen verantwoordelijkheid voor het werk. waaraan CPB en Ener gie Studie Centrum hebben mee gewerkt. Veronderstellingen Uitgegaan is van een stijging van de werkelijke ruwe aardolieprijs van 3 procent per jaar tussen 1980 en 1990 en van 2 procent in de jaren daarna. De prijs van ko len wordt verondersteld 60 pro cent te bedragen van de stooko- lieprijs. Voor het Nederlandse aardgas is een prijsstelling ge maakt, gekoppeld aan de olie prijs vermeerderd met een pre mie. Oud-directeur KLM overleden DEN HAAG (ANP) - Op 85-jari- ge leeftijd is maandag de oud president-directeur van de KLM, I.A. Aler, in Rolde overleden, zo is gisteren be kend geworden. Izaak Alphonse Aler (hier op archieffoto), in Amsterdam geboren, was van 1954 tot 1961 president-directeur van de KLM, als opvolger van de in 1953 overleden dr. Albert Plesman. Na zijn aftreden vanwege de pensioengerech tigde leeftijd in 1961 is hij nog tot 1963 lid van de raad van commissarissen van de KLM geweest. Aler begon zijn luchtvaartcar rière in 1919 na het behalen van het vlieger-brevet bij de luchtvaartafdeling in Soes- terberg. DEN HAAG (GPD) - Minis ter Terlouw (economische zaken) zal de „benzineprij zenslag" die dinsdag uit brak onder de loep ne men. Hij wil vooral bekij ken of het prijssysteem nog houdbaar is en of de verticale prijsbinding (producent stelt prijzen en marges vast) kan worden doorbroken. Dat gebeurt mede onder grote aan drang van de consumentenorga nisaties en de vakbeweging in het woensdag afgeronde prijzen- overleg. Terlouw, die zich wel verrast toon de door deze ontwikkeling, zei dat Esso hem dinsdagavond had gemeld voor 40 verkooppunten prijsverlagingen per liter van 1 tot 6 cent te zullen doorvoeren (exclusief de 4 cent voor zelfbe diening). Aan het prijssysteem kan nu niets worden veranderd, per 1 januari zullen de maxi mumprijzen met 2 cent dalen. „Er is voor de korte termijn geen reden tot paniek". Volgens de minister kan uit de ge beurtenissen niet worden afge leid dat het systeem niet deugt en dat de consument steeds te veel heeft betaald. De prijzenslag gaat ten koste van de winst en is in het voordeel van de consu ment. „Er is een geweldige bewe ging in de oliemarkt door het be staan van een overaanbod en het feit dat de OPEC-landen hun prijzen neerwaarts hebben bijge steld". Esso en Shell volgen de witte pom pen, meende Terlouw, die zei dat er nog steeds geen reden is ge weest verlagingen van meer dan twee cent per 14 dagen door te voeren. Kostendoorberekening en marges gaven daartoe geen aanleiding. Hij wees er ook op dat de olieraffinaderijen met een grote overcapaciteit kampen en dat er in Europees verband op lossingen worden beraamd. In het prijzenoverleg hebben de consumentenorganisaties en de vakbeweging aangedrongen op doorbreking van het stelsel van maximumbenzineprijzen. Zij blijven erbij dat de oliemaat schappijen te hoge prijzen heb ben berekend. FN V-bestuurder Frans Drabbe: „Het bankroet van het beleid, dat de minister te genover de oliemaatschappijen voert, is nu duidelijk". De afspraken van de regering met de oliemaatschappijen voor het investeren van de aardgaswin sten in ons land gelden ook voor het benzineprijssysteem, had Drabbe geconcludeerd. Maar dat stelsel wordt nu eenzijdig ver broken en dan vindt de minister dat er niets onbehoorlijks ge beurt en dat het alleen gaat om een concurrentieslag. „Dat de concurrentie zijn gang maar moet gaan is een stelling,die mij schokt. ROTTERDAM (ANP) - Op voorstel van de Rotterdamse rechtbank president mr F Nivard is het kort geding dat gisteren diende tussen het overslagbedrijf van Frans Swarttouw en de OR van het bedrijf en de Vervoersbon den FNV aan de andere kant, aangehouden totdat de fusie-co- deeommissie van de SER een uitspraak heeft gedaan over het onderbrengen van de aandelen in het bedryf in een aparte hol ding Ook zal de bedrijfscommisie in de Rotterdamse haven, een OVerleg van werkgevers en werknemers waarin de cao-geschillen worden behandeld, zich eerst uitspreken voordat de partijen weer ver schijnen voor mr. Nivard. Mocht het kort geding worden voortge zet dan zal dat gebeuren op 10 fe bruari van het volgend jaar. Swarttouw en de aandeelhouders hebben hierbij de toezegging ge daan dat vóór 1 juli volgend jaar uit het bedrijf geen gelden wor den onttrokken voor de rentever plichting van de holding en dat ook de activa van Frans Swart touw niet worden vervreemd of bezwaard. Bonden en OR zijn bang dat het overslagbedrijf wordt uitgehold doordat de aandeelhouders - de grootsten zyn Thyssen Borne- misza met 56,1 procent van de aandelen en Internatio Muller met 36,7 procent - onlangs hun aandelen hebben ondergebracht in een aparte bv met een voorlo pige naam Heini BV. De werkne mers vrezen dat er geld uit het bedrijf wordt gehaald om de ren te over de schulden van Heini bij deze overdracht te bekostigen. Bovendien vinden zij dat zeker een OR zeggenschap moet heb ben over de kapitaalstromen bin nen het eigen bedrijf. De fusiecodecommissie van de SER buigt zich 12 januari over de gang van zaken bij Frans Swart touw. Deze commissie moet daarbij de vraag beantwoorden of de vakbonden in het kader van de fusiegedragsregels een advies hadden moeten geven over de overdracht van aandelen. De bedrijfscommissie voor de haven houdt 20 januari een hoor zitting, waarbij op dezelfde vraag een antwoord moet komen. (Van een onzer verslaggevers) AMSTERDAM - De Amsterdamse effectenbeurs sloot vanochtend na de eerste periode. Over het al gemeen deden zich geen grote verschuivingen voor. De hoofd fondsen hanhaafden doorgaans hun koers van gisteren. Dit mte- genstelling tot Wall Street waar de belangrijkste fondsen giste ren terrein moesten prysgeven en de Dow Jones Index voor In dustriële aandelen twee punten verloor. Beursplein 5 is op oudejaarsdag gesloten Woensdag 30 december is de laatste beursdag Dan ver schijnt ook het jaaroverzicht KATWIJK AAN DEN RIJN - groente veiling van 22 december Boe re kool per kg 0,09-0.62. was peen Al- per kist 21.00-24.00. All 8,00-18.00. BI 16.00-22.00. Bil 5.00-9.00. Cl 4.30-8.39. CII 1.40 6.00. breek peen BI 2.80. Cl 3.00 5.30. CII 2.40 prei A per kg 1.58-2.17. pe- terse lie (krul) 0.50. seldenj (bos) 1.01 Duitse Mark (100) Zwitserse fr. UMl Zweedse kroon 1M) Ooslenr. schilling (1M> I5.M 16 M Spaanse pes. (1001 2.35 2 05 Griekse drachme <100) 3.70 4 50 GOUD EN ZILVER „Ook de ondernemers in het midden- en kleinbedrijf zullen de komende jaren nog veel pijn moeten lijden. De loonkostenmatiging in het belang van economisch herstel en de koopkrachtdaling, die daarvan het gevolg is, zullen hard aankomen. Maar ik kan op dit gebied geen snelle wijzigingen toezeggen of nastreven. Op langere termijn voert de overheid een voorwaardenscheppend beleid, opdat de economie opleeft en de koopkracht weer normaal gaat functioneren. Er zijn nu alleen enkele handreikin gen te doen". Dat zegt staatssecretaris P. H. van Zeil (54), die in september aantrad op het ministerie van economische zaken. Qn zijn portefeuille heeft hij vooral de aangelegenheden van het midden- en kleinbedrijf. Als opvolger van Th. Hazekamp (ook CDA), die deze post acht jaar bekleedde, ziet hij zich geconfronteerd met ongunstige vooruitzichten. In 1982 wacht de zelfstandige ondernemer een gemiddelde inkomensdaling van 8,5 pro cent, in de detailhandel is dat cijfer aanzienlijk ongunstiger. Vergeleken met de modale werk nemers liggen deze ondernemers (het gaat om 300.000 mensen) op nieuw stek achter, terwijl ze juist de laatste jaren als gevolg mede van speciale overheidsmaatrege len waren begonnen in te halen. Ook wordt in deze grote sector van het particuliere bedrijfsle ven (ruim een miljard werkne mers) teruggang van arbeids plaatsen verwacht. Geen prettig begin voor Van Zeil, die zich nu drie maanden heeft ingewerkt en zegt dat zijn nieu we taak hem „geweldig boeit". „In dit ministerie tref ik een gro te inzet aan om een goede bijdra ge te leveren", meent hij, „tot op lossing van de problemen. Maar we moeten erkennen dat we hier ook geen toverstok hebben, dat de eerste verantwoordelijkheid in het bedrijfsleven zelf ügt en dat Nederland een klein land is met een open economie, sterk af hankelijk van wat er in de sterke landen op economisch gebied gebeurt". Ik wil geen valse hoop wekken", zegt de bewindsman. „Ik heb al tijd voor ogen gehad dat je de mensen precies moet zeggen hoe de situatie is, wat men verwach ten kan en mag. Het is mijn plicht me eerlijk op te stellen, het zou makkelijker zijn om Sin terklaas of Kerstman te spelen". Van Zeil herinnert eraan dat het kabinet in de brief over het loon- overleg aan de Stichting van de Arbeid heeft erkend dat er bij de zelfstandigen in het midden- en kleinbedrijf sprake is van een groot inkomensoffer, vooral in de detailhandel. Een opdracht De staatssecretaris zegt dat het in derdaad niet om een kleinigheid gaat. „Het is mij opgevallen, dat in de samenleving zo weinig be kend is dat meer dan 90 procent van de bedrijven minder dan 100 werknemers heeft en dus tot het midden- en kleinbedrijf behoort. Ruim 60 procent van alle werk nemers werkt in die bedrijven, 35 procent van het nationaal in komen wordt in het midden- en kleinbedrijf verdiend, 15 tot 20 procent van onze export wordt door het midden- en kleinbedrijf verzorgd. Ik zie het als een van mijn opdrachten om dit soort cij fers beter bekend te maken, zo dat er op meer plaatsen in de maatschappij zicht komt op de betekenis van het midden- en kleinbedrijf'. Wat hem verder opvalt („en daar mee zal het beleid zich ook bezig houden") is dat er tussen de ver schillende onderdelen van het midden- en kleinbedrijf grote verschillen bestaan in de finan- cieel-economische gang van za ken. „Zo is de ontwikkeling in de detailhandel uitermate zorgelijk, hoewel je niet alles over één kam kunt scheren. Want de handel in zeg maar de dagelijkse behoeften verkeert in minder ongupstige omstandigheden dan dc detail- bedrijven in duurzame artikelen. In horeca, vervoer en commer ciële dienstverlening is het ook geen botertje tot de boom, maar het gaat daar nog een stuk be ter". Opmerkelijk vindt Van Zeil verder dat de omzetdalingen in de de tailhandel een stuk groter zijn dan de consumptiedaling als ge volg van de koopkrachtvermin dering. Volgens hem komt dat door uitgaven als woonlasten, medische verzorging en eigen vervoer, die aanzienlijk zijn ge stegen. „Waar deze uitgaven prioriteit hebben betekent dat een aanslag op de resterende be stedingsmogelijkheden. Omdat er de eerste jaren sprake moet zijn van voortgaande inkomens matiging als onderdeel van een beleid om tot economisch herstel te komen betekent dit verdere daling van omzetten en inko mens van zelfstandigen". De staatssecretaris wil niet de weg op van een zogenoemd gegaran deerd inkomen. „Dat staat haaks op het ondernemèrschap", meent hij. „Er bestaan steunre gelingen in het kader van de Bij standswet en voor oudere zelf standigen met het oog op zoge naamde bedrijfsbeëindiging. De overheid zal het vooral zoeken in een voorwaardenscheppend be leid en het treffen van allerlei speciale handreikingen, zoals bij bedrijfsbeëindiging. Daarbij hoort dat niet kan worden toege staan dat er een onbeperkte toe gang komt tot het ondernemer schap". Geen herhaling Van Zeil doelt daarbij op de wens die vele werklozen koesteren om een eigen bedrijf te beginnen. Dit verschijnsel roept herinne ringen op aan de situatie in de economische crisisperiode van de jaren dertig toen, bij wijze van spreken dan, „iedereen maar een winkeltje begon en de spoeling dus wel erg dun werd". Hij vindt dat werklozen zeker kansen moeten krijgen. „Maar het zal ook een onderdeel van het over heidsbeleid moeten zijn bescher mend op te treden voor degenen die al gevestigd zijn, een herha ling van het verschijnsel van 50 jaar terug is niet de bedoeling". De bewindsman heeft eerder bij de Tweede Kamer aangekondigd dat hij in dit verband denkt aan verstrakking van de vestigings wetgeving, waar dat nodig kan zijn. Hem staat intensievere con trole op vergunningen voor ogen. „Men moet voldoen aan ei sen op het gebied van vakbe kwaamheid, kredietwaardigheid en handelskennis. Dergelijke maatregelen moeten op korte termijn mede het ontstaan van nieuwe werkloosheid tegengaan. Ook komen er betere mogelijk heden op het gebied van de ver sterking van het eigen vermogen Door Kees Cornelisse van bedrijven, waaraan grote be hoefte bestaat". In de Tweede Kamer is onlangs ge zegd dat zelfstandige onderne mers financiële nadelen onder vinden van het feit dat de pre- miegrenzen van de vijf zoge naamde volksverzekeringen per 1 januari worden verhoogd. Er zou nuf 500 totf750 miljoen „on bedoeld" te veel betaald worden, klopt dat? Van Zeil: „Dat klopt niet, er moet een rekenfout zijn gemaakt. Die verhoging van de grenzen voor Algemene Wet Bijzondere Ziek tekosten, Algemene Kinderbij slag Wet en Algemene Arbeids ongeschiktheids Wet leidt niet tot verhoging van de premie-op brengst. Het heffingspercentage voor inkomens beneden de f 50.000 is namelijk verlaagd, zo dat er in totaal niet meer binnen komt Het gaat om een herverde ling van de lasten binnen de groep van zelfstandigen, als tota liteit betekent het geen verzwa ring. En het bedrag is f 100 mil joen bruto, f50 miljoen netto, waarvan niet-zelfstandigen (zo als ambtenaren met nevenfunc ties en Tweede-kamerleden) een vijfde deel moeten betalen. Als de grenzen met f 10.000, f 15.000 of f20.000 waren opgeschoven, waartoe wel suggesties zijn ge daan, zou de opbrengst zeker niet neutraal zijn geweest". Dan zou er wel sprake zijn van lasten verzwaring voor de groep zelf standige ondernemers als ge heel". Meer aftrrek - Is èr nog enige fiscale verlichting voor zelfstandigen op komst Van Zeil: „Zeker, de zogenaamde zelfstandigenaftrek, een bedrag dat men extra mag aftrekken van zijn inkomen, levert op kasbasis in 1982 f 10 miljoen op en na 1982 zelfs f 20 miljoen. Tot en met vol gend jaar is de regeling verlengd. Er gaat nu eerst een werkgroep kijken naar de plaats en de posi tie van de zelfstandigenaftrek. En verder wordt bezien of zelf standigen met minimuminko mens onder de koopkrachtbe scherming over 1981 (eenmalige uitkering) kunnen worden ge bracht. Daarover hoop ik voor het eind van dit jaar een rapport te krijgen". - Wat gaat er op langere termijn gebeuren? Van Zeil: „Dat is allereerst het op nieuw doorlichten van het be staande instrumentarium ten be hoeve van het midden- en klein bedrijf. Daarbij gaat het dus om het inventariseren van wetge ving. advisering, voorlichting, cursussen en fiscale- en financie ringsmiddelen. Vragen naar de oorspronkelijke doelstelling, de werking, eventuele overlappin gen, witte vlekken, doorzichtig maken van deze middelen en in welke mate ze bij belanghebben den bekend zijn passeren de re- „Ik heb de Tweede Kamer beloofd de uitkomst van dat onderzoek voor het zomerreces van 1982 in een uitvoerige brief aan de orde te stellen. Daarbij wil ik dan aan geven wat in de jaren 1983, 1984 en 1985, dus voor de resterende kabinetsperiode te doen zal staan, dit in het kader van het voorwaarden scheppende beleid Dat is dus de langere termyn en afzonderlijk, hopelijk zo spoedig mogelijk in 1982, wil ik komen met een notitie over de proble matiek van de vestiging en het geven van kansen aan startende ondernemers". Wil dit zeggen dat er op de korte re termijn geen maatregelen te wachten zijn? Van Zeil: „Daarnaast houden wc de vinger aan de pols. Omdat het kabinet immers het inkomensof fer onderkent, vooral in de de tailhandel, zal er tussentijds met de ondernemersorganisaties, KNOV en NCOV, overleg wor den gepleegd over het eventueel re-men van n,.i.-n :n len, waar sprake is van een te sterke afwijking van de inko mensbeweging van de werkne mers. Intern wordt in het minis tene al gekeken naar mogelijk heden. We zijn ermee bezig, ik kan nog geen toezeggingen doen, maar we proberen geen enkele groep te vergeten". Export - Er wordt vaak gezegd dat het midden- en kleinbedrijf meer zou moeten exporteren. Van Zeil: „Dat is juist, er moet on der andere meer geld beschik baar komen om exportaetivitci- ten voor het midden- en kleinbe drijf te stimuleren, bijvoorbeeld door middel van het oprichten van samenwerkingsverbanden. Mijn collega-staatssecretaris Dik heeft daarover dezer dagen me dedelingen gedaan Dat is ook weer een handreiking, evenals het niet doorgaan van de verho ging investenngsgrens om voor een premie in het kader van de Investenngs Premieregeling (geldend in zwakke regio's) in aanmerking te kunnen komen. De benedengrens blijft dus f200.000 „Dan zal er in het kader van de op voering van de stadsvernieu wingsactiviteiten in 1982 ook meer geld voor het midden- en kleinbedrijf beschikbaar komen. Aandacht wordt gegeven aan de klacht dat de wijzigingen in de onroerend-goedbelasting ongun stiger zouden zijn voor bezitters van bedrijfspanden, onderne mers dus, dan voor woningeige naars. De gemeenten bleken niet in staat gegevens te verstrekken, gezien debescherming van de persoonlijke levenssfeer (priva cy). Samen met myn collega van binnenlandse zaken, mevrouw Stuiveling, ga ik nu trachten een speciale commissie, die toch al met deze belasting bezig is. deze vraag te laten bekijken - Wat denkt hij uan de suggesties om de wxnkelsluitingstijden te veranderen, zodat er s avonds langere openstelling komt? Van Zeil: „Hier spelen kwesties van emancipatie en werk- en openingstijden door elkaar heen. Er moeten geen overhaaste be slissingen worden genomen, het is een vrij ingewikkelde zaak. Ik wil er eerst over praten met dc bonden van de werknemers, met de organisaties van ondernemers en met de consumentenorganisa ties om te zien hoe die zaak ligt. Er zyn voors en tegens, we moe ten proberen tot een samenhan gend beleid te komen" - Voor beginnende ondernemers is de weg niet makkelijk. Hij heeft zelf onlangs gezegd dat zij soms 21 „loketten" moeten passeren, m de Kamer is de suggestie gedepo neerd één zogenaamd loket voor het midden- en kleinbedrijf in te stellen, naar het voorbeeld van het zogenaamde exportloket bij het ministerie. Kan daf Van Zeil: „Het is wel een aantrek kelijke gedachte, die ik verder wil uitwerken in de doorlich- tingsnota. Hoe maak je het ge heel doorzichtig en breng jc de mogelijkheden beter bij de men sen over? Maar één loket in Den Haag geeft wel weer afstand, daar is ook wat tegen Misschien moet het dan per provincie, of per Kamer van Koophandel. Welke rol spelen de centrale on dernemersorganisaties hierbij1 Moet je dat dan gaan promoten via de tv? Er moet wel eendui digheid komen, dat is zeker, maar we zijn er nog niet uit". Staatssecretaris Van Zeil: geen valse hoop 1vekken.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1981 | | pagina 13