Zware strijd in mijngebied
Italiaanse politie zoekt naar
mol
Politici verdacht van
aannemen smeergelden
Troepen langs Libanese grens
Banken bezorgd
na Poolse crisis
Hulp Oostblok voor Polen komt op gang
Vorming van Deense
regering is mislukt
Na ontvoering NAYO-generaal Dozier
VV
VV
DINSDAG 22 DECEMBER 1081
Winter
ontwricht
verkeer
in Europa
HAMBURG^LONDEN (DPA/UPI)
- By het officieel ingaan van de
winter was het gisteren duidelijk
dat in veel Westeuropese landen
de koudegolf nog niet is gewe
ken. In West-Duitsland was er
sprake van een vrieskou met
temperaturen tot 24 onder nul en
in Groot-Brittanniê kampte men
met zware sneeuwstormen net
als in Zwitserland.
In de deelstaat Sleeswyk-Holstein
werd de laagste temperatuur in
de bondsrepubliek gemeten, te
weten 24,2 graden. Elders, zoals
in Hessen, Rijnland-Palts, Saar
land en Baden-Württemberg
woedden hevige sneeuwstor-
De Britten en de Zwitsers beland
den in een verkeerschaos als ge
volg van de zware sneeuwval.
Bovendien kostte het slechte
weer in Engeland aan drie men
sen het leven. De meteorologi
sche dienst in Londen had overi
gens alleen regen en natte
sneeuw en hagel voorspeld. Het
gevolg was dat veel mensen met
eigen vervoer op weg naar hun
werk waren gegaan maar onder
weg strandden of forse vertra
ging hadden. Het verkeer in Lon
den en omgeving had veel weg
van een 'nachtmerrie', met bus
sen en vrachtwagens die als 'ge
wonde walvissen' zich al slip
pend een weg baanden'.
Ook in Zwitserland en Oostenrijk
had het gemotoriseerd verkeer
last van de sneeuw en gladheid.
Enkele Alpenpassen waren ge
sloten en internationale treinen
hadden vertragingen tot vijf uur.
In Frankrijk daarentegen traden
als gevolg van dagenlange regen
buien de Saóne en de Loire bui
ten hun oevers. Een ziekenhuis
in Chalon-sur-Saóne moest voor
een deel ontruimd worden we
gens de stijging van het water
peil tot recordhoogte. Hetzelfde
overkwam een staalfabriek aan
de Loire. De 'waterschade' in het
zuidwesten, na de stijging van
het peil van de Garonne', be
droeg duizenden varkens en run
deren.
BEIROET (UPI/DPA/Reuter) - Is-
raèl heeft sterke militaire eenhe
den samengetrokken aan beide
kanten van de Israëlisch-Libane-
se grens, zo hebben ooggetuigen
gisteren in Beiroet meegedeeld.
De radiozender "de stem van Liba
non" en de PLO hebben dit
eveneens meegedeeld. De troe
pen zouden de hele grens van de
kust van de Middellandse Zee tot
de Golanvlakte bestrijken.
Volgens de PLO staan drie com
plete divisies gereed om op te
rukken. Arabische diplomaten in
Beiroet zeiden te vrezen dat Is
raël na de inlijving van de bezet
te Syrische Golanvlakte nu ook
wil trachten "de westelijke kant
van het Golangebied te bezet
ten". Aan de Libanese zyde naast
het Golangebied staan Syrische
troepen.
Israëlische straaljagers maakten
gisteren binnen een uur en een
kwartier drie vluchten boven
Beiroet. Zij vlogen op drie kilo
meter hoogte en werden met af
weergeschut bestookt. De Liba-
Oppositie Israël: Begin speelt PLO in kaart
nese premier, Chefik Wazzan, en
de minister van buitenlandse za
ken, Foead Boetros, zeiden giste
ren het besluit van de veilig
heidsraad van de V N. om de
V.N.-macht in Zuid-Libanon niet
te versterken, te betreuren. Liba
non had er bij de raad op aange
drongen het 6.000 man sterke
Unifil met 1.000 militairen uit te
breiden.
De Israëlische premier, Menachem
Begin, kwam gisteren onder
vuur voor zijn anti-Amerikaanse
tirade. Een belangrijk oppositie
leider waarschuwde dat de Ver
enigde Staten het conflict met Is:
raël zou kunnen gebruiken om
de Palestijnen in het vredesover
leg te betrekken. De twee leden
tellende oppositiepartij de Shi-
nui heeft een motie van wantrou
wen bij het parlement ingediend
die morgen behandeld zal wor
den. Daarin wordt de premier be
schuldigd van onverantwoorde
lijk gedrag. De kans dat daarmee
de regering ten val zal worden
gebracht, wordt echter uiterst
gering geacht.
Ongelukkig
Zeker drie ministers zouden onge
lukkig zijn met de opmerkingen
die de premier zondag tegenover
de Amerikaanse ambassadeur
Samuel W. Lewis maakte. Na de
annexatie van de Golan had Was
hington het Amerikaans-Israëli
sche memorandum inzake stra
tegische samenwerking en Ame
rikaanse militaire aankopen ter
waarde van 500 miljoen gulden
opgeschort. Daarop beschuldig
de de premier de Amerikaanse
regering ervan Israël als "gijze
laar" van het memorandum te
houden. Israël beschouwt de op
schorting als een verbreking van
het verdrag, zei hij. Ook beschul
digde hij Washington ervan dat
het Israël behandelt als een "ba
nanen-republiek" en een "vazal
staat".
"Die beschuldigingen hebben iets
krankzinnigs en geen wonder
dat een aantal ministers wil dat
deze herzien worden", zo schreef
de Engelstalige Jerusalem Post
in een hoofdartikel, die daarmee
de algemene tendens van de op
vattingen van de pers weerspie
gelde.
De socialistische oud-premier Yitz
hak Rabin zei dat het dieptepunt
in de Amerikaans-Israëlische be
trekkingen "het begin van het
einde" van de akkoorden van
Camp David is. Hy zei dat de
Amerikaanse politiek de belang
rijkste reden voor de ontwikke
ling was, maar "helaas hielpen
wij (Israël) daarbij. Wy gaven de
Verenigde Staten een excuus
hun eigen weg te gaan". De Ver
enigde Staten probeerden verder
dan Camp David te gaan, waarbij
mogelijk de Palestijnen in het
vredesproces betrokken zouden
worden, aldus Rabin.
Druzen
De afgelopen twee dagen zyn op de
hoogvlakte van Golan tien Syri
sche Druzen gearresteerd we
gens "het aanzetten tot betogin
gen" tegen de annexatie van de
Golan door Israël. Tot de arres
tanten behoort één religieus lei
der van de Druzen. Dit heeft de
Israëlische legerradio gisteren
gemeld.
De religieuze leider had volgens de
radio de banvloek uitgesproken
over leden van zijn gemeenschap
die niet wilden meedoen aan de
algemene staking uit protest te
gen de inlijving van de Golan.
Poolse arbeiders in een kolenmijn
in Zabrze, gefotografeerd een dag
voor het uitroepen van de noodtoe
stand. De mijn is nu volgens officië
le berichten bezet. In het zuiden
van Polen zou in ongeveer dertig
mijnen worden gestaakt uit verzet
tegen de militaire nachtsovername.
reddingsactie in veiligheid ge
bracht; zij liepen een shock op.
De voor de economie vitale ko-
lenproduktie is volgens een rege-
rigswoordvoerder door dit onge
luk slechts weinig teruggelopen.
Dit ondanks „deze pogingen van
extreme Solidariteit-elementen
het werk te ontregelen".
BONN (GPD) - De justitie
in de Westduitse hoofd
stad verdenkt de grote po
litieke partijen CDU, SPD
en FDP ervan op grote
schaal de belastingen te
hebben ontdoken. Giften
van verscheidene onder
nemingen zouden via al
lerlei omwegen zijn ge
boekt en niet aan de belas
tingdienst zijn opgegeven.
Sinds het weekeinde vermoedt het
openbaar ministerie ook dat
sommige vooraanstaande politi
ci door bedrijven zouden zijn
omgekocht. Het weekblad Der
Spiegel noemt in dit verband de
naam van de Westduitse minister
van economische zaken, Otto
Graf Lambsdorff (FDP).
Een woordvoerder van het open
baar ministerie in Bonn, Dieter
Irsfeld, zegt dat het onderzoek
op volle toeren loopt. Er zouden
in totaal 723 afzonderlijke zaken
onderzocht worden. Daarvan
hebben er meer dan 500 betrek
king op de liberale FDP, circa
180 op de CDU en 24 op de so
ciaal-democratische SPD.
Justitie is de zogenaamde „giften
affaire" op het spoor gekomen
via het doorkijken van de boe
ken bij verschillende onderne
mingen. Daaruit bleek dat deze
via speciaal daartoe in het leven
geroepen firma's voor het nut
van het algemeen geld hadden
overgemaakt naar politieke par
tijen. Vooral de liberale FDP in
de deelstaat Noordrijn-Westfa-
KOPENHAGEN (DPA) - De de
missionaire Deense premier An
ker Jórgensen heeft verklaard,
dat hij geen kans ziet een coali
tiekabinet te vormen van zijn so
ciaal-democraten met de socia
listische volkspartij en de radica
len.
Koningin Margarethe zal nu waar
schijnlijk de liberale leider en
oud-minister van buitenlandse
zaken Henning Christophersen
belasten met de vorming van een
nieuwe regering. Deze wil probe
ren met de conservatieven, de
centrum-democraten en de
christelijke volkspartij een coali
tie te vormen.
Hij zal het echter, volgens waarne
mers, niet gemakkelijker hebben
dan Jórgensen, aangezien de vier
burgerlijke partijen over slechts
65 van de 179 zetels in het parle
ment beschikken. De drie linkse
partijen die Joergensen op het
BERN (Reuter/DPA) - De rege
ring in Bern wil dat Zwitser
land lid wordt van de Verenigde
Naties. Het ziet ernaar uit dat
goedkeuring door het Zwitserse
parlement geen problemen zal
opleveren maar instemming
van het volk is lang niet zeker.
Besluiten over wetten en interna
tionale verdragen moeten vol
gens de Zwitserse wet bij refe
rendum worden goedgekeurd.
Uit een opiniepeiling in oktober
is gebleken dat 37 procent van
de Zwitsers tegen toetreding tot
de VN is en slechts 33 voor.
oog had, bezetten samen 85 ze
tels.
Deze drie slaagden er ondanks ver
scheidene dagen van overleg niet
in, hun meningsverschillen op
economisch gebied te overbrug
gen.
De burgerlyke partyen kunnen al
leen met steun van de radicalen
en de rechtse vooruitgangsparty
een meerderheid van 90 zetels
len, waarvan minister Lambs
dorff enkele jaren penningmees
ter was, kreeg op die manier be
dragen van miljoenen binnen
van onder andere Feba, de Duit
se tak van Unilever, het wasmid
delenconcern Henkei en de fir
ma Flick.
Het laatste bedrijf kon enkele jaren
geleden met toestemming van de
verantwoordelijke ministers
twee miljard mark uit de ver
koop van Daimler Benz-aande-
len buiten de fiscus houden. Het
vermoeden bestaat dat de minis
ter Matthoefer (SPD) van finan
ciën en Lambsdorff van econo
mische zaken hier op een of an
dere manier - bijvoorbeeld in de
vorm van een gift aan hun partij
en - een beloning voor hebben
gekregen. Matthoefer heeft in
middels ontkend hier ook maar
in het geringste iets mee te ma
ken te hebben.
Afgelopen vrijdag hebben de frac
tiebesturen van de betrokken
partijen gepoogd om in ijltempo
hun nieuwe wet door de Bonds
dag te jagen waardoor zou wor
den voorkomen dat mogelijker
wijs politici als minister Lambs
dorff en de CDU-penningmees-
ter Walther Leisier Kiep (kandi
daat-burgemeester van de stad
Hamburg) voor de rechter moe
ten verschijnen. Dat plan ging
uiteindelijk niet door omdat met
name het grootste deel van de
SPD-fractie dit onaanvaardbaar
achtte. Er is een commissie van
vijf deskundigen gevormd die
moet onderzoeken hoe de finan
ciering van party-activiteiten
nieuw geregeld kan worden. Het
onderzoek van justitie naar de
belastingontduiking gaat intus
sen door.
Indonesische
terreur op
Oost-Timor
JAKARTA (UPI) - Indonesi
sche militairen op Oost-Ti-
mor hebben zich schuldig ge
maakt aan moord, marteling
en verkrachting van de plaat
selijke bevolking. Dit staat in
een rapport van twee af
gevaardigden uit Oost-Timor,
Leandro Isaac en Joao Pedro
Soares.
Zij werden verleden maand ge
vangen genomen toen zy het
rapport aan president Suhar
to wilden overhandigen. Het
Amerikaanse persbureau
UPI kreeg het rapport in han
den en publiceerde het giste-
Indonesië lijfde in 1976 Oost-
Timor tot 1975 een Portugese
provincie, in. Daarop volgde
een bloedige burgerstrijd die
aan naar schatting 60.000
mensen het leven kostte, ca.
tien procent van de totale be
volking. Het verzet werd ge
leid door de Oosttimorese be
vrijdingsbeweging Fretilin.
Het geeft als voorbeelden van
de misbruiken dat in het dis
trict Likisa tientallen mensen
door de plaatselijke militaire
leiding werden vermoord na
dat zij eerst elektrisch waren
gemarteld. In het district Los
Palos bracht het bataljon 745
mensen om omdat zij "zwarte
magie" bedreven. In Vique-
que werden na martelingen
tientallen mensen gedood
omdat zij weigerden bevelen
op te volgen die in het belang
van sommige individuele
groepen waren.
Verder maakt het rapport mel
ding van martelingen en ver
krachtingen van vrouwen in
Dili, de hoofdstad van Oost-
Timor.
(Van onze speciale verslaggever Anton Koene)
WARSCHAU - De militaire raad in Polen heeft zich gericht tot de boeren om hun produk-
ten op tijd af te leveren bij de centrale verzamelplaatsen en tevens in de vereiste hoe
veelheden. Dit, zo zegt men, opdat men niet zal hoeven overgaan tot dwingende maatre
gelen. Toelevering van de benodigde voorraden is in de gegeven omstandigheden een
nationale plicht voor de Poolse boer, aldus de militaire raad.
van generaal Mieczyslav Obied-
zinski. De Sowjet-Unie heeft een
hulpprogramma voor Polen ter
waarde van 190 miljoen roebel.
Dit transport omvat 200.000 ton
rozijnen, 500.000 paar schoenen
en andere noodzakelijke levens
middelen, alsmede kleding en
speelgoed. Een spoorwegkon
vooi uit Oost-Duitsland heeft
voor 17 miljoen roebel goederen
aangevoerd en 1,5 miljoen kerst-
paketten voor kinderen moet
nog arriveren.
Vanuit Hongarije is voor 37 mil
joen roebel hulpgoederen geko
men, voornamelijk het zo nood
zakelijke basisvoedsel. Bulgarije
werkt aan een zending ingeblikt
vlees, babyvoeding, noten, blik-
groente en andere goederen.
Mongolië, ook lid van het War
schaupact, stuurt 2000 ton vlees.
Tsjechoslowakye werkt aan een
zending ter waarde van 36 mil
joen roebel. Het nieuws over de
acties werd gemeld door het offi
ciële agenschap PAP, waarbij
ook de hulp uit Nederland, West-
Duitsland, de Verenigde Staten,
Noorwegen, Zweden en Oosten
rijk wordt genoemd.
Als reden voor het aanvragen van
politiek asiel in de VS door de
Poolse ambassadeur in Washing
ton zegt de partijkrant Trybuna
Ludu dat Spasowski „depres
sief' was en dat een onderzoek
zal worden ingesteld naar de toe
dracht. De Poolse ministers van
arbeid en financiën hebben een
gezamenlijke verklaring uitgege
ven waarin wordt gesteld dat on
der de noodtoestand leden van
vakbonden hun contributies niet
hoeven te voldoen nu vakbonds
activiteiten verboden zyn. De
militaire raad heeft opdracht ge
geven een onderzoek in te stellen
naar het functioneren van de ge
zondheidszorg. Ook de grote zie
kenhuizen zullen hierin worden
betrokken.
Muiterij
Berichten van onze correspon
dent Anton Koene uit Warschau
kunnen onze krant slechts be
reiken na te zijn gecensureerd
door de Poolse militaire raad.
Indien vanuit Nederland vra
gen worden gesteld aan in Polen
verblijvende journalisten
wordt de telexverbinding ver
broken.
Op beschuldiging van het aanzet
ten tot stakingen en sabotage
van fabrieksinstallaties worden
onder de noodtoestand nog
steeds mensen in hechtenis ge
nomen. Volgens de Trybuna Lu-
du is het Solidariteitslid Bogus-
law Korski in Gdansk gearres
teerd omdat hij op 18 december
zou hebben geprobeerd in de ha
ven muiterij uit te lokken.
De nieuwe gouverneur van de
mijnstreek rond Katowice, gene
raal Roman Passzkowski, heeft
zondag mijnwerkers en ordetroe
pen bezocht die na vechtpartijen
in en rond de Wujek-mijn in di
verse ziekenhuizen belandden.
De Trybuna Ludu spreekt van 13
leden van de oproerpolitie en 61
mijnwerkers, waarvan er twee op
de afdeling intensive care liggen.
Ingestort
In de kolenmijn van Zabrze is vrij
dagavond een mijnschacht inge
stort, zo wordt gemeld, waarbij
27 mijnwerkers ingesloten raak
ten. Bij het ongeluk viel een do
de, een zwaar- en twee lichtge
wonden. De overige mijnwer
kers werden na een dramatische
Dominee Ian
Paisley niet
welkom in VS
WASHINGTON (UPI) - De Ver
enigde Staten hebben het visum
dat de Noordierse militante do
minee Ian Paisley voor een be
zoek had gekregen, ingetrokken
wegens zijn "opruiende" verkla
ringen. Dit heeft het ministerie
van buitenlandse zaken in Was
hington bekendgemaakt.
Onderminister Clark nam het be
sluit op basis van "onze bezorgd
heid over de verdeeldheid zaai
ende toon van acties en verkla
ringen van dominee Paisley in de
afgelopen weken", aldus de
woordvoerder. Zyn aanwezig
heid in de VS is in strijd met het
algemene belang, zo werd verder
gezegd.
Nu generaal Wojciech Jaruzelski
aan de Warschaupact-landen om
hulp heeft gevraagd - zo mogelijk
nog voor de kerst - wordt het
land overstroomd door hulpac
ties. Er is een speciaal distribu
tieteam opgericht onder leiding
ZÜRICH (Reuter/ANP) - Acht grote Europese en Amerikaanse banken
hebben maandag in Zürich de Poolse financiële problemen besproken
maar na afloop werd meegedeeld dat over het resultaat van het gesprek
niets zal worden meegedeeld.
De bevindingen van de acht banken zullen worden voorgelegd aan de
werkgroep van twintig banken die met Polen heeft onderhandeld na
mens de ongeveer 500 banken die vorderingen op Polen hebben. De
totale Poolse buitenlandse schuld wordt op 27 miljard dollar geraamd,
waarvan 16 miljard aan banken in het Westen en de rest aan regeringen.
De werkgroep had in principe met de Poolse autoriteiten overeenstem
ming bereikt over een nieuwe aflossingsregeling voor schulden die dit
jaar vervallen. Het ging om een bedrag van 2,4 miljard dollar. Als voor
waarde was gesteld dat Polen vóór het einde van het jaar 450 miljoen
dollar aan achterstallige rente zou betalen. Dat was vóór de machts
greep van het Poolse leger. Vorige week kregen 23 banken onverwacht
een dringend verzoek van Bank Handlowy, de Poolse bank voor de
buitenlandse handel, om een "overbruggingskrediet" van 350 miljoen
dollar voor de betaling van de nog verschuldigde rente.
Huiverig
Vooral de Amerikaanse banken van de groep van 23, zes in getal, voelen
daar weinig of niets voor. Ook de Westduise staan er huiverig tegenover
gezien de geringe kredietwaardigheid van Polen. De Zwitserse banken
zouden wel bereid zijn het Oosteuropese land nog te helpen omdat
anders de financiële ramp helemaal niet méér te overzien is. De West
duitse banken zullen misschien van standpunt veranderen als de rege
ring in Bonn zich volledig garant stelt voor hun bijdragen aan het nieu
we krediet, zo is maandag in Frankfort vernomen.
Polen staat er in financieel opzicht belabberd voor. Vorige maand werd
uit Warschau vernomen dat de goud- en deviezenreserves van het land
eind september al tot ongeveer 200 miljoen dollar waren geslonken.
Ook is berekend dat de Poolse inkomsten uit export ver achterblijven
by wat het land moet verdienen om de grondstoffen die het moet invoe
ren te kunnen betalen.
Vicieuze cirkel
Zonder die grondstoffen zal de produktie van exportgoederen verder
inzakken en zullen de deviezeninkomsten nog verder dalen. Deze vi
cieuze cirkel kan alleen met een aanzienlijke financiële iiyectie, hetzij
vanuit het Westen het zy vanuit de Sowjet-Unie worden doorbroken,
aldus deskundigen.
(Van onze correspondent Hein ten Korte-
naar)
ROME - Na de ontvoering van NAVO-ge-
neraal James Dozier is de Italiaanse po
litie op zoek naar de 'Mol', de persoon
die de Rode Brigades heeft ingelicht
over de bewegingen van de op een na
hoogste amerikaanse NAVO-officier in
Italië. De bestelwagen waarin hij afgelo
pen donderdag uit zijn -woning in het
Noorditaliaanse Verona met onbekende
bestemming is vervoerd, was oorspron
kelijk tot maandag 14 december ge
huurd. Maar op die dag vertrok generaal
Dozier onverwacht naar Napels voor
een NAVO-bespreking over de zojuist
afgekondigde staat van beleg in Polen.
Het verhuurkantoor ontving diezelfde dag
een telefoontje dat de wagen enkele da
gen later zou worden teruggebracht.
Toen de generaal donderdagmiddag
thuiskwam, stond het vervoermiddel
prompt opnieuw voor zijn woning. Het
overvalcommando dat hem ontvoerde
en zijn vrouw Judith geketend en met
een prop in de mond achterliet, door
zocht het hele huis, kennelijk op zoek
naar documenten betreffende de verga
dering in Napels.
Dit alles kan moeilijk aan toeval worden
toegeschreven: de politic is overtuigd
dat iemand in de onmiddellijke omge
ving van de generaal in directe verbin
ding heeft gestaan met de terroristen
van de Rode Brigades. Vermoedelijk is
dit ook de reden waarom dadelijk de
hulp van de Amerikaanse CIA en van
het Westduitse Bundeskriminalamt
(BKA) is ingeroepen. Het zoeken naar
een 'Mol' kan beter worden toever
trouwd aan buitenstaanders.
Daar komt bij dat deze aanslag op de NA
VO een geheel nieuwe ontwikkeling be
tekende in het Italiaanse terrorisme en
duidelijk wees op internationale verbin
dingen, met name met de Rote Armee
Faktion in West-Duitsland, waarover
het BKA meer inlichtingen heeft dan de
Italiaanse veiligheidsdienst.
Uit de schaarse getuigenverklaringen,
vooral van Judith Dozier. heeft de Ita
liaanse politie enige persoonsbeschrij
vingen kunnen samenstellen die schij
nen te wijzen op de deelname van twee
al eerder bekende terroristen, Antonio
Savasta en Remo Pancelli. Beiden wor
den al gezocht wegens de moord op de
Italiaanse generaal Galvaligi op oude
jaarsavond van het vorig jaar en de ge
lijktijdige ontvoering van de romeinse
rechter d'Urso, die na een langdurig
Volksproces' werd vrijgelaten.
In de loop van die ontvoering eisten de
Rode Brigades pulicatie van al hun pro
paganda via radio en televisie en de
voornaamste dagbladen. Slechts een
klein aantal persorganen voldeden aan
die eis. Een daarvan was het socialisti
sche partyblad 'Avanti', wat aanleiding
gaf tot heftige discussies binnen de re
geringscoalitie. Het felst gekant tegen
toegeven aan de terroristische eisen was
de Republikeinse Partij, waarvan de
voorzitter, Giovanni Spadolini, nu eer
ste minister is.
Gezien het succes van hun toenmalige ac
tie mag worden verwacht dat de Rode
Brigades opnieuw zullen proberen een
wig te drijven tussen de toch al niet zo
op elkaar gestelde regeringspartijen.
Meer dan de „oorlog tegen de imperia
listische oorlog", waarover zij in hun
eerste communiqué over Doziers ont
voering schreven, gaat hen toch de ont
wrichting van de Italiaanse samenle
ving aan het hart.