Zware strijd in mijngebied Italiaanse politie zoekt naar mol Politici verdacht van aannemen smeergelden Troepen langs Libanese grens Banken bezorgd na Poolse crisis Hulp Oostblok voor Polen komt op gang Vorming van Deense regering is mislukt Na ontvoering NAYO-generaal Dozier VV VV DINSDAG 22 DECEMBER 1081 Winter ontwricht verkeer in Europa HAMBURG^LONDEN (DPA/UPI) - By het officieel ingaan van de winter was het gisteren duidelijk dat in veel Westeuropese landen de koudegolf nog niet is gewe ken. In West-Duitsland was er sprake van een vrieskou met temperaturen tot 24 onder nul en in Groot-Brittanniê kampte men met zware sneeuwstormen net als in Zwitserland. In de deelstaat Sleeswyk-Holstein werd de laagste temperatuur in de bondsrepubliek gemeten, te weten 24,2 graden. Elders, zoals in Hessen, Rijnland-Palts, Saar land en Baden-Württemberg woedden hevige sneeuwstor- De Britten en de Zwitsers beland den in een verkeerschaos als ge volg van de zware sneeuwval. Bovendien kostte het slechte weer in Engeland aan drie men sen het leven. De meteorologi sche dienst in Londen had overi gens alleen regen en natte sneeuw en hagel voorspeld. Het gevolg was dat veel mensen met eigen vervoer op weg naar hun werk waren gegaan maar onder weg strandden of forse vertra ging hadden. Het verkeer in Lon den en omgeving had veel weg van een 'nachtmerrie', met bus sen en vrachtwagens die als 'ge wonde walvissen' zich al slip pend een weg baanden'. Ook in Zwitserland en Oostenrijk had het gemotoriseerd verkeer last van de sneeuw en gladheid. Enkele Alpenpassen waren ge sloten en internationale treinen hadden vertragingen tot vijf uur. In Frankrijk daarentegen traden als gevolg van dagenlange regen buien de Saóne en de Loire bui ten hun oevers. Een ziekenhuis in Chalon-sur-Saóne moest voor een deel ontruimd worden we gens de stijging van het water peil tot recordhoogte. Hetzelfde overkwam een staalfabriek aan de Loire. De 'waterschade' in het zuidwesten, na de stijging van het peil van de Garonne', be droeg duizenden varkens en run deren. BEIROET (UPI/DPA/Reuter) - Is- raèl heeft sterke militaire eenhe den samengetrokken aan beide kanten van de Israëlisch-Libane- se grens, zo hebben ooggetuigen gisteren in Beiroet meegedeeld. De radiozender "de stem van Liba non" en de PLO hebben dit eveneens meegedeeld. De troe pen zouden de hele grens van de kust van de Middellandse Zee tot de Golanvlakte bestrijken. Volgens de PLO staan drie com plete divisies gereed om op te rukken. Arabische diplomaten in Beiroet zeiden te vrezen dat Is raël na de inlijving van de bezet te Syrische Golanvlakte nu ook wil trachten "de westelijke kant van het Golangebied te bezet ten". Aan de Libanese zyde naast het Golangebied staan Syrische troepen. Israëlische straaljagers maakten gisteren binnen een uur en een kwartier drie vluchten boven Beiroet. Zij vlogen op drie kilo meter hoogte en werden met af weergeschut bestookt. De Liba- Oppositie Israël: Begin speelt PLO in kaart nese premier, Chefik Wazzan, en de minister van buitenlandse za ken, Foead Boetros, zeiden giste ren het besluit van de veilig heidsraad van de V N. om de V.N.-macht in Zuid-Libanon niet te versterken, te betreuren. Liba non had er bij de raad op aange drongen het 6.000 man sterke Unifil met 1.000 militairen uit te breiden. De Israëlische premier, Menachem Begin, kwam gisteren onder vuur voor zijn anti-Amerikaanse tirade. Een belangrijk oppositie leider waarschuwde dat de Ver enigde Staten het conflict met Is: raël zou kunnen gebruiken om de Palestijnen in het vredesover leg te betrekken. De twee leden tellende oppositiepartij de Shi- nui heeft een motie van wantrou wen bij het parlement ingediend die morgen behandeld zal wor den. Daarin wordt de premier be schuldigd van onverantwoorde lijk gedrag. De kans dat daarmee de regering ten val zal worden gebracht, wordt echter uiterst gering geacht. Ongelukkig Zeker drie ministers zouden onge lukkig zijn met de opmerkingen die de premier zondag tegenover de Amerikaanse ambassadeur Samuel W. Lewis maakte. Na de annexatie van de Golan had Was hington het Amerikaans-Israëli sche memorandum inzake stra tegische samenwerking en Ame rikaanse militaire aankopen ter waarde van 500 miljoen gulden opgeschort. Daarop beschuldig de de premier de Amerikaanse regering ervan Israël als "gijze laar" van het memorandum te houden. Israël beschouwt de op schorting als een verbreking van het verdrag, zei hij. Ook beschul digde hij Washington ervan dat het Israël behandelt als een "ba nanen-republiek" en een "vazal staat". "Die beschuldigingen hebben iets krankzinnigs en geen wonder dat een aantal ministers wil dat deze herzien worden", zo schreef de Engelstalige Jerusalem Post in een hoofdartikel, die daarmee de algemene tendens van de op vattingen van de pers weerspie gelde. De socialistische oud-premier Yitz hak Rabin zei dat het dieptepunt in de Amerikaans-Israëlische be trekkingen "het begin van het einde" van de akkoorden van Camp David is. Hy zei dat de Amerikaanse politiek de belang rijkste reden voor de ontwikke ling was, maar "helaas hielpen wij (Israël) daarbij. Wy gaven de Verenigde Staten een excuus hun eigen weg te gaan". De Ver enigde Staten probeerden verder dan Camp David te gaan, waarbij mogelijk de Palestijnen in het vredesproces betrokken zouden worden, aldus Rabin. Druzen De afgelopen twee dagen zyn op de hoogvlakte van Golan tien Syri sche Druzen gearresteerd we gens "het aanzetten tot betogin gen" tegen de annexatie van de Golan door Israël. Tot de arres tanten behoort één religieus lei der van de Druzen. Dit heeft de Israëlische legerradio gisteren gemeld. De religieuze leider had volgens de radio de banvloek uitgesproken over leden van zijn gemeenschap die niet wilden meedoen aan de algemene staking uit protest te gen de inlijving van de Golan. Poolse arbeiders in een kolenmijn in Zabrze, gefotografeerd een dag voor het uitroepen van de noodtoe stand. De mijn is nu volgens officië le berichten bezet. In het zuiden van Polen zou in ongeveer dertig mijnen worden gestaakt uit verzet tegen de militaire nachtsovername. reddingsactie in veiligheid ge bracht; zij liepen een shock op. De voor de economie vitale ko- lenproduktie is volgens een rege- rigswoordvoerder door dit onge luk slechts weinig teruggelopen. Dit ondanks „deze pogingen van extreme Solidariteit-elementen het werk te ontregelen". BONN (GPD) - De justitie in de Westduitse hoofd stad verdenkt de grote po litieke partijen CDU, SPD en FDP ervan op grote schaal de belastingen te hebben ontdoken. Giften van verscheidene onder nemingen zouden via al lerlei omwegen zijn ge boekt en niet aan de belas tingdienst zijn opgegeven. Sinds het weekeinde vermoedt het openbaar ministerie ook dat sommige vooraanstaande politi ci door bedrijven zouden zijn omgekocht. Het weekblad Der Spiegel noemt in dit verband de naam van de Westduitse minister van economische zaken, Otto Graf Lambsdorff (FDP). Een woordvoerder van het open baar ministerie in Bonn, Dieter Irsfeld, zegt dat het onderzoek op volle toeren loopt. Er zouden in totaal 723 afzonderlijke zaken onderzocht worden. Daarvan hebben er meer dan 500 betrek king op de liberale FDP, circa 180 op de CDU en 24 op de so ciaal-democratische SPD. Justitie is de zogenaamde „giften affaire" op het spoor gekomen via het doorkijken van de boe ken bij verschillende onderne mingen. Daaruit bleek dat deze via speciaal daartoe in het leven geroepen firma's voor het nut van het algemeen geld hadden overgemaakt naar politieke par tijen. Vooral de liberale FDP in de deelstaat Noordrijn-Westfa- KOPENHAGEN (DPA) - De de missionaire Deense premier An ker Jórgensen heeft verklaard, dat hij geen kans ziet een coali tiekabinet te vormen van zijn so ciaal-democraten met de socia listische volkspartij en de radica len. Koningin Margarethe zal nu waar schijnlijk de liberale leider en oud-minister van buitenlandse zaken Henning Christophersen belasten met de vorming van een nieuwe regering. Deze wil probe ren met de conservatieven, de centrum-democraten en de christelijke volkspartij een coali tie te vormen. Hij zal het echter, volgens waarne mers, niet gemakkelijker hebben dan Jórgensen, aangezien de vier burgerlijke partijen over slechts 65 van de 179 zetels in het parle ment beschikken. De drie linkse partijen die Joergensen op het BERN (Reuter/DPA) - De rege ring in Bern wil dat Zwitser land lid wordt van de Verenigde Naties. Het ziet ernaar uit dat goedkeuring door het Zwitserse parlement geen problemen zal opleveren maar instemming van het volk is lang niet zeker. Besluiten over wetten en interna tionale verdragen moeten vol gens de Zwitserse wet bij refe rendum worden goedgekeurd. Uit een opiniepeiling in oktober is gebleken dat 37 procent van de Zwitsers tegen toetreding tot de VN is en slechts 33 voor. oog had, bezetten samen 85 ze tels. Deze drie slaagden er ondanks ver scheidene dagen van overleg niet in, hun meningsverschillen op economisch gebied te overbrug gen. De burgerlyke partyen kunnen al leen met steun van de radicalen en de rechtse vooruitgangsparty een meerderheid van 90 zetels len, waarvan minister Lambs dorff enkele jaren penningmees ter was, kreeg op die manier be dragen van miljoenen binnen van onder andere Feba, de Duit se tak van Unilever, het wasmid delenconcern Henkei en de fir ma Flick. Het laatste bedrijf kon enkele jaren geleden met toestemming van de verantwoordelijke ministers twee miljard mark uit de ver koop van Daimler Benz-aande- len buiten de fiscus houden. Het vermoeden bestaat dat de minis ter Matthoefer (SPD) van finan ciën en Lambsdorff van econo mische zaken hier op een of an dere manier - bijvoorbeeld in de vorm van een gift aan hun partij en - een beloning voor hebben gekregen. Matthoefer heeft in middels ontkend hier ook maar in het geringste iets mee te ma ken te hebben. Afgelopen vrijdag hebben de frac tiebesturen van de betrokken partijen gepoogd om in ijltempo hun nieuwe wet door de Bonds dag te jagen waardoor zou wor den voorkomen dat mogelijker wijs politici als minister Lambs dorff en de CDU-penningmees- ter Walther Leisier Kiep (kandi daat-burgemeester van de stad Hamburg) voor de rechter moe ten verschijnen. Dat plan ging uiteindelijk niet door omdat met name het grootste deel van de SPD-fractie dit onaanvaardbaar achtte. Er is een commissie van vijf deskundigen gevormd die moet onderzoeken hoe de finan ciering van party-activiteiten nieuw geregeld kan worden. Het onderzoek van justitie naar de belastingontduiking gaat intus sen door. Indonesische terreur op Oost-Timor JAKARTA (UPI) - Indonesi sche militairen op Oost-Ti- mor hebben zich schuldig ge maakt aan moord, marteling en verkrachting van de plaat selijke bevolking. Dit staat in een rapport van twee af gevaardigden uit Oost-Timor, Leandro Isaac en Joao Pedro Soares. Zij werden verleden maand ge vangen genomen toen zy het rapport aan president Suhar to wilden overhandigen. Het Amerikaanse persbureau UPI kreeg het rapport in han den en publiceerde het giste- Indonesië lijfde in 1976 Oost- Timor tot 1975 een Portugese provincie, in. Daarop volgde een bloedige burgerstrijd die aan naar schatting 60.000 mensen het leven kostte, ca. tien procent van de totale be volking. Het verzet werd ge leid door de Oosttimorese be vrijdingsbeweging Fretilin. Het geeft als voorbeelden van de misbruiken dat in het dis trict Likisa tientallen mensen door de plaatselijke militaire leiding werden vermoord na dat zij eerst elektrisch waren gemarteld. In het district Los Palos bracht het bataljon 745 mensen om omdat zij "zwarte magie" bedreven. In Vique- que werden na martelingen tientallen mensen gedood omdat zij weigerden bevelen op te volgen die in het belang van sommige individuele groepen waren. Verder maakt het rapport mel ding van martelingen en ver krachtingen van vrouwen in Dili, de hoofdstad van Oost- Timor. (Van onze speciale verslaggever Anton Koene) WARSCHAU - De militaire raad in Polen heeft zich gericht tot de boeren om hun produk- ten op tijd af te leveren bij de centrale verzamelplaatsen en tevens in de vereiste hoe veelheden. Dit, zo zegt men, opdat men niet zal hoeven overgaan tot dwingende maatre gelen. Toelevering van de benodigde voorraden is in de gegeven omstandigheden een nationale plicht voor de Poolse boer, aldus de militaire raad. van generaal Mieczyslav Obied- zinski. De Sowjet-Unie heeft een hulpprogramma voor Polen ter waarde van 190 miljoen roebel. Dit transport omvat 200.000 ton rozijnen, 500.000 paar schoenen en andere noodzakelijke levens middelen, alsmede kleding en speelgoed. Een spoorwegkon vooi uit Oost-Duitsland heeft voor 17 miljoen roebel goederen aangevoerd en 1,5 miljoen kerst- paketten voor kinderen moet nog arriveren. Vanuit Hongarije is voor 37 mil joen roebel hulpgoederen geko men, voornamelijk het zo nood zakelijke basisvoedsel. Bulgarije werkt aan een zending ingeblikt vlees, babyvoeding, noten, blik- groente en andere goederen. Mongolië, ook lid van het War schaupact, stuurt 2000 ton vlees. Tsjechoslowakye werkt aan een zending ter waarde van 36 mil joen roebel. Het nieuws over de acties werd gemeld door het offi ciële agenschap PAP, waarbij ook de hulp uit Nederland, West- Duitsland, de Verenigde Staten, Noorwegen, Zweden en Oosten rijk wordt genoemd. Als reden voor het aanvragen van politiek asiel in de VS door de Poolse ambassadeur in Washing ton zegt de partijkrant Trybuna Ludu dat Spasowski „depres sief' was en dat een onderzoek zal worden ingesteld naar de toe dracht. De Poolse ministers van arbeid en financiën hebben een gezamenlijke verklaring uitgege ven waarin wordt gesteld dat on der de noodtoestand leden van vakbonden hun contributies niet hoeven te voldoen nu vakbonds activiteiten verboden zyn. De militaire raad heeft opdracht ge geven een onderzoek in te stellen naar het functioneren van de ge zondheidszorg. Ook de grote zie kenhuizen zullen hierin worden betrokken. Muiterij Berichten van onze correspon dent Anton Koene uit Warschau kunnen onze krant slechts be reiken na te zijn gecensureerd door de Poolse militaire raad. Indien vanuit Nederland vra gen worden gesteld aan in Polen verblijvende journalisten wordt de telexverbinding ver broken. Op beschuldiging van het aanzet ten tot stakingen en sabotage van fabrieksinstallaties worden onder de noodtoestand nog steeds mensen in hechtenis ge nomen. Volgens de Trybuna Lu- du is het Solidariteitslid Bogus- law Korski in Gdansk gearres teerd omdat hij op 18 december zou hebben geprobeerd in de ha ven muiterij uit te lokken. De nieuwe gouverneur van de mijnstreek rond Katowice, gene raal Roman Passzkowski, heeft zondag mijnwerkers en ordetroe pen bezocht die na vechtpartijen in en rond de Wujek-mijn in di verse ziekenhuizen belandden. De Trybuna Ludu spreekt van 13 leden van de oproerpolitie en 61 mijnwerkers, waarvan er twee op de afdeling intensive care liggen. Ingestort In de kolenmijn van Zabrze is vrij dagavond een mijnschacht inge stort, zo wordt gemeld, waarbij 27 mijnwerkers ingesloten raak ten. Bij het ongeluk viel een do de, een zwaar- en twee lichtge wonden. De overige mijnwer kers werden na een dramatische Dominee Ian Paisley niet welkom in VS WASHINGTON (UPI) - De Ver enigde Staten hebben het visum dat de Noordierse militante do minee Ian Paisley voor een be zoek had gekregen, ingetrokken wegens zijn "opruiende" verkla ringen. Dit heeft het ministerie van buitenlandse zaken in Was hington bekendgemaakt. Onderminister Clark nam het be sluit op basis van "onze bezorgd heid over de verdeeldheid zaai ende toon van acties en verkla ringen van dominee Paisley in de afgelopen weken", aldus de woordvoerder. Zyn aanwezig heid in de VS is in strijd met het algemene belang, zo werd verder gezegd. Nu generaal Wojciech Jaruzelski aan de Warschaupact-landen om hulp heeft gevraagd - zo mogelijk nog voor de kerst - wordt het land overstroomd door hulpac ties. Er is een speciaal distribu tieteam opgericht onder leiding ZÜRICH (Reuter/ANP) - Acht grote Europese en Amerikaanse banken hebben maandag in Zürich de Poolse financiële problemen besproken maar na afloop werd meegedeeld dat over het resultaat van het gesprek niets zal worden meegedeeld. De bevindingen van de acht banken zullen worden voorgelegd aan de werkgroep van twintig banken die met Polen heeft onderhandeld na mens de ongeveer 500 banken die vorderingen op Polen hebben. De totale Poolse buitenlandse schuld wordt op 27 miljard dollar geraamd, waarvan 16 miljard aan banken in het Westen en de rest aan regeringen. De werkgroep had in principe met de Poolse autoriteiten overeenstem ming bereikt over een nieuwe aflossingsregeling voor schulden die dit jaar vervallen. Het ging om een bedrag van 2,4 miljard dollar. Als voor waarde was gesteld dat Polen vóór het einde van het jaar 450 miljoen dollar aan achterstallige rente zou betalen. Dat was vóór de machts greep van het Poolse leger. Vorige week kregen 23 banken onverwacht een dringend verzoek van Bank Handlowy, de Poolse bank voor de buitenlandse handel, om een "overbruggingskrediet" van 350 miljoen dollar voor de betaling van de nog verschuldigde rente. Huiverig Vooral de Amerikaanse banken van de groep van 23, zes in getal, voelen daar weinig of niets voor. Ook de Westduise staan er huiverig tegenover gezien de geringe kredietwaardigheid van Polen. De Zwitserse banken zouden wel bereid zijn het Oosteuropese land nog te helpen omdat anders de financiële ramp helemaal niet méér te overzien is. De West duitse banken zullen misschien van standpunt veranderen als de rege ring in Bonn zich volledig garant stelt voor hun bijdragen aan het nieu we krediet, zo is maandag in Frankfort vernomen. Polen staat er in financieel opzicht belabberd voor. Vorige maand werd uit Warschau vernomen dat de goud- en deviezenreserves van het land eind september al tot ongeveer 200 miljoen dollar waren geslonken. Ook is berekend dat de Poolse inkomsten uit export ver achterblijven by wat het land moet verdienen om de grondstoffen die het moet invoe ren te kunnen betalen. Vicieuze cirkel Zonder die grondstoffen zal de produktie van exportgoederen verder inzakken en zullen de deviezeninkomsten nog verder dalen. Deze vi cieuze cirkel kan alleen met een aanzienlijke financiële iiyectie, hetzij vanuit het Westen het zy vanuit de Sowjet-Unie worden doorbroken, aldus deskundigen. (Van onze correspondent Hein ten Korte- naar) ROME - Na de ontvoering van NAVO-ge- neraal James Dozier is de Italiaanse po litie op zoek naar de 'Mol', de persoon die de Rode Brigades heeft ingelicht over de bewegingen van de op een na hoogste amerikaanse NAVO-officier in Italië. De bestelwagen waarin hij afgelo pen donderdag uit zijn -woning in het Noorditaliaanse Verona met onbekende bestemming is vervoerd, was oorspron kelijk tot maandag 14 december ge huurd. Maar op die dag vertrok generaal Dozier onverwacht naar Napels voor een NAVO-bespreking over de zojuist afgekondigde staat van beleg in Polen. Het verhuurkantoor ontving diezelfde dag een telefoontje dat de wagen enkele da gen later zou worden teruggebracht. Toen de generaal donderdagmiddag thuiskwam, stond het vervoermiddel prompt opnieuw voor zijn woning. Het overvalcommando dat hem ontvoerde en zijn vrouw Judith geketend en met een prop in de mond achterliet, door zocht het hele huis, kennelijk op zoek naar documenten betreffende de verga dering in Napels. Dit alles kan moeilijk aan toeval worden toegeschreven: de politic is overtuigd dat iemand in de onmiddellijke omge ving van de generaal in directe verbin ding heeft gestaan met de terroristen van de Rode Brigades. Vermoedelijk is dit ook de reden waarom dadelijk de hulp van de Amerikaanse CIA en van het Westduitse Bundeskriminalamt (BKA) is ingeroepen. Het zoeken naar een 'Mol' kan beter worden toever trouwd aan buitenstaanders. Daar komt bij dat deze aanslag op de NA VO een geheel nieuwe ontwikkeling be tekende in het Italiaanse terrorisme en duidelijk wees op internationale verbin dingen, met name met de Rote Armee Faktion in West-Duitsland, waarover het BKA meer inlichtingen heeft dan de Italiaanse veiligheidsdienst. Uit de schaarse getuigenverklaringen, vooral van Judith Dozier. heeft de Ita liaanse politie enige persoonsbeschrij vingen kunnen samenstellen die schij nen te wijzen op de deelname van twee al eerder bekende terroristen, Antonio Savasta en Remo Pancelli. Beiden wor den al gezocht wegens de moord op de Italiaanse generaal Galvaligi op oude jaarsavond van het vorig jaar en de ge lijktijdige ontvoering van de romeinse rechter d'Urso, die na een langdurig Volksproces' werd vrijgelaten. In de loop van die ontvoering eisten de Rode Brigades pulicatie van al hun pro paganda via radio en televisie en de voornaamste dagbladen. Slechts een klein aantal persorganen voldeden aan die eis. Een daarvan was het socialisti sche partyblad 'Avanti', wat aanleiding gaf tot heftige discussies binnen de re geringscoalitie. Het felst gekant tegen toegeven aan de terroristische eisen was de Republikeinse Partij, waarvan de voorzitter, Giovanni Spadolini, nu eer ste minister is. Gezien het succes van hun toenmalige ac tie mag worden verwacht dat de Rode Brigades opnieuw zullen proberen een wig te drijven tussen de toch al niet zo op elkaar gestelde regeringspartijen. Meer dan de „oorlog tegen de imperia listische oorlog", waarover zij in hun eerste communiqué over Doziers ont voering schreven, gaat hen toch de ont wrichting van de Italiaanse samenle ving aan het hart.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1981 | | pagina 12