Tass haalt fel uit naar Reagan De machteloze woede om Polen Massale staking in Britse mijnen dreigt Paniek in Italië door ontvoering NAVO-generaal Na weigering hulp aan Polen Belasting schandaal in West- Duitsland Conferentie in Madrid verdaagd Doden bij aanslag op gebouw regeringspartij FORD CARGO Ongeduld in de VS 19 DECEMBER 1981 Regering vreest internationale complicaties BUITENLAND (Van onze correspondent Hein ten Kortenaar) ROME - „De NAVO-beul James Lee Dozier bevindt zich in een volksgevangenis en zal worden onderworpen aan het oordeel van het proletariaat". Dat was de inhoud van een tweede telefoon gesprek waarmee de Rode Briga des in Italië de verantwoordelijk heid opeisten voor de ontvoering van de 50-jarige generaal Dozier. vice-commandant van de NAVO- landmacht in Zuid-Europa (Landsouth), die donderdag avond door een commando van vier gewapende personen uit zijn woning in Verona werd ont voerd. Hoewel generaal Dozier niet een van de hoogste Amerikaanse of ficieren in Italië is, vreest de Ita liaanse regering toch voor inter nationale complicaties. Volgens de NAVO-voorlichtingsdienst is Dozier niet in het bezit van enig geheim document, maar volgens de vroegere marineofficier Falco Accame, nu militair deskundige van de socialistische fractie in het Italiaanse parlement, is hij uit hoofde .van zijn functie wel degelijk op de hoogte van alle strategische NAVO-plannen „Gezien de vermoedelijke ver bindingen van de Rode Brigades met Libië en andere landen in het Middellandse-Zeebekken". zo meende Accame, „zouden de plannen voor de verdediging van de zuidflank van de NAVO en van Italië door deze ontvoering wel eens in verkeerde handen kunnen vallen". binnen te dringen onder het voorwendsel van reparatiewerk zaamheden. Zij stelden de gene raal met de kolf van een pistool buiten gevecht en droegen hem in een hutkoffer naar buiten, waar een vrachtauto met draai ende motor stond te wachten. De vrouw van de generaal. Judith Dozier (47). lieten zij gebonden en gekneveld achter. Het duurde vier uur voor de benedenburen opmerkzaam werden op het ge bons in de woning van de gene raal. De gewaarschuwde politie trapte de deur in en bevrijdde mevrouw Dozier. Onmiddellijk daarna werd Verona en de wijde omgeving afgesloten met politie- blokkades. Maar de ontvoerders, met hun vier uur voorsprong, waren intussen al verdwenen De verontrusting van de Italiaanse regering over internationale im plicaties van de ontvoering bleek ook uit het feit. dat in de loop van de nacht belegde eerste-minister Giovanni Spadolini een spoed vergadering. waaraan onder an deren de ministers van binnen landse zaken Rognoni. van bui tenlandse zaken Colombo en van defensie Lagorio deelnamen, naast de chefs van de binnen landse en militaire veiligheids diensten. Aan de Amerikaanse ambassadeur Maxwell Rabb, die hem gistermorgen bezocht, gaf Spadolini de verzekering dat de Italiaanse autoriteiten alles in het werk zullen stellen om gene raal Dozier zo snel mogelijk te bevrijden, een belofte die gezien de vroegere ervaringen van de Italiaanse politie met de Rode Brigades niet al te geruststellend mag heten. Generaal Dozier. MOSKOU (UPI/AFP/Tass/AP/GPD) - President Reagan probeert anarchie en chaos in Polen te bewerkstelligen door dit land economische hulp te weigeren. Dit heeft het Russische persbureau Tass gisteren gemeld naar aanleiding van hetgeen de Ameri kaanse president donderdag op een persconferentie heeft gezegd. Reagan zei toen dat de Verenigde Staten niet door kunnen gaan met Polen hulp verlenen, zolang, de staat van beleg van kracht is en geprobeerd wordt Solidariteit te onderdrukken. Het Russische persbureau schreef dat de woorden van Reagan uit gelegd kunnen worden als een aanmoediging van de contra-re volutionaire krachten in Polen, hen ertoe te brengen de wapens op te nemen en zich tegen de re gering te verzetten. Meer dan 15.000 Poolse burgers zit ten gevangen in concentratie kampen en ongeveer 6.000 zijn opgesloten in treinwagons. Dat bericht is gisteren in Nederland opgevangen in radiocontact met Polen. De concentratiekampen zouden zijn ingericht bij de steden Gdansk, Poznan, Katowice, Minst (bij Warschau), Broda- Slaska en Wroclaw. De wagons BONN (Reuter/DPA) - Alle grote Westduitse politieke partijen dreigen verwikkeld te raken in een financieel schandaal. Aanleiding is een gerechtelijk onderzoek naar gevallen van belastingont duiking door partijaanhan gers. Het bureau van de Westduitse openbare aanklager maakte deze week bekend dat meer dan 700 bedrijven en indivi duele personen ervan wor den verdacht via schenkin gen aan politieke partijen de belasting te hebben ontdo ken. Het zou hier gaan om ve le miljoenen marken. De verdachte personen en .be drijven deden grote schen kingen aan de partijen. De bedragen werden evenwel niet direct in de partijkassen gestort, maar bijgeschreven op de rekeningen van met de partijen verbonden organisa ties. De verdachten zouden dit hebben gedaan met de op zet een hogere afschrijfpost te creëren. met gevangenen staan op sta tions in of bij onder meer Plock en Gdansk. Er werd ook melding gemaakt van stakingen en van vechtpartijen van Poolse burgers met politiemannen, militairen en Russische eenheden. De Poolse marine patrouilleert al enige dagen met verhoogde pa raatheid voor de kust om te voor komen dat Polen over zee naar Denemarken en Zweden vluch ten. Dit is gisteren bekend ge worden in kringen van de Deen se inlichtingendienst. Westerse banken met vorderingen van miljarden dollars op Polen komen maandag voor spoed overleg bijeen in Zurich, zo is gisteren in bankkringen in Frankfort vernomen. Er moet een antwoord worden geformu leerd op het dringende Poolse verzoek om een overbruggings krediet van 350 miljoen dollar (875 miljoen gulden) dat het land in staat moet stellen de rente die het nog verschuldigd is voor het eind van het jaar te betalen. Volgens de zegslieden in Frankfort (Van onze correspondent Gerrit-Jan Hoek) MADRID - De Veiligheidsconfe rentie in Madrid begint zo lang zamerhand op een repeterende breuk te lijken. Geheel volgens de verwachting wisten de 35 lan den die aan de conferentie deel nemen, ook op de slotzitting van gisteren voor het kerstreces geen overeenstemming te bereiken over een slotdocument. De on derhandelingen zijn nu verdaagd tot 9 februari van het volgend jaar. Op de pleinaire zitting van giste ren, waar het merendeel van de delegaties het woord voerde, werd een resolutie aangenomen om na de hervatting in februari binnen een maand de Veilig heidsconferentie af te sluiten. Basis daarvoor blijft het docu ment dat afgelopen woensdag door de neutrale en niet-gebon- den landen werd ingediend. Hardnekkige obstakels blijven evenwel het thema van de nale ving van de mensenrechten ener zijds en de zone waarbinnen de zogenaamde vertrouwenwek kende maatregelen (CSBM's) in het kader van een aparte Europe se ontwapeningsconferentie moeten worden uitgevoerd, an derzijds. zal er maandag onder meer een voorstel ter tafel liggen om het Poolse verzoek botweg af te wij zen. Ook zal worden voorgesteld om een afwachtende houding Uit de versterkte reacties op het gebeuren in Polen in het Westen bleek gisteren dat het verdeeld raakt over de vraag of de officiële hulp aan het land moet worden voortgezet. Washington schortte deze de dag tevoren op, maar Bonn besloot zijn voedselhulp in het kader van de EG voort te zet ten. Bondskanselier Schmidt zei in de Bondsdag "met heel zijn hart bij de arbeiders in Polen te zijn". Canada besloot, naar pre mier Trudeau zei, zijn graan- en krediethulp aan Polen voorlopig voort te zetten om de "situatie in het land te stabiliseren" tenzij zou blijken dat het graan niet ten goede zou komen aan de bevol king. Zolang de toestand in Polen niet verslechtert zal de Nederlandse regering behoedzaam blijven reageren. "Het kan immers nog erger dan dit", zei vice-premier Den Uyl gisteren na het weke lijkse kabinetsberaad. Minister Van der Stoel (buiten landse zaken) heeft de afgelopen dagen twee maal de Poolse am bassadeur in Den Haag ontvan gen en hem zijn bezorgdheid over de toestand in Polen over gebracht. Daarbij is het beroep gedaan de staat van beleg te beëindigen en geen arrestaties te doen plaatsvinden, omdat deze een schending betekenen van de akkoorden van Helsinki, aldus Den Uyl. In Zimbabwe: SALISBURY (AFP) Bij een explosie in het gebouw van de Zimbabwe- se regeringspartij (Zanu) in Salisbury zijn gisteren vijf doden en een groot aantal gewonden gevallen. Het gebouw werd grotendeels vernield (zie foto). Uit regeringsbronnen is vernomen dat er in verband met de explosie één persoon is gearresteerd. Noch Zanu-, noch regeringsfunctionarissen wilden commentaar geven op de gebeurtenis. ADVERTENTIE Elke dag opnieuw niet weten hoe je maag gevuld zal worden. Solidaridad steunt groepen kleine boeren en krottenbewoners in heel Latijns Amerika die vechten voor voedsel Met hun vakbonden, koöperaties en basisgroepen vechten zij voor een rechtvaardige verdeling van voedsel en grond. Die organisaties verdienen onze steun. Den Haag Gironummer: 1804444 LONDEN - De dreiging van een massale staking bij de Engelse mijnen is gisteren zeer dichtbij gekomen. De landelijke af gevaardigden van de vakbond van de mijnwerkers, de NUM, hebben tijdens de vergadering in Londen massaal gekozen voor een staking, die volgende maand moet beginnen. Met 100 tegen 3 stemmen verwier pen de afgevaardigden het aan bod van de National Coal Board, dat voorziet in een salarisverho ging van 10.5 procent. De vak bond eist 23 procent meer sala- Half januari raadpleegt de NUM de mijnwerkers zelf. Als meer dan 55 procent van hen de bond steunt, is de staking een feit. In de twee voorgaande jaren waren de mijnwerkers, hoewel daartoe opgeroepen door hun bonden, niet voor een staking te vinden. Gezien echter de vrijwel unanieme stemming bij de afgevaardigden, lijkt het erop dat de 55 procent nu wel zal worden gehaald. Dat zou een zware slag betekenen voor de regering-Thatcher. die volgende maand in twee andere nationale industrieën acties mag verwachten. Want de vakbond van treinmachi nisten, de ASLEF, is vastbeslo ten de spoorwegen plat te leggen als British Rail blijft vasthouden aan zijn eis om tot flexibeler werktijden voor de machinisten te komen. Acties dreigen verder bij de staal industrie. British Steel. De vak bond van staalwerkers, de ISTC, heeft stiptheidsacties aangekon digd die zware verliezen met zich mee kunnen brengen voor de zich net wat herstellende staalin dustrie. De bonden hebben bovendien een staking uitgeschreven voor de 54 000 arbeiders van Ford. Deze autofabnek heeft een laatste bod gedaan van 7.4 procent salaris er bij. De werknemers van Ford hebben dat aanbod in overgrote meerderheid verworpen, en dat betekent dat de staking daar op 5 januari zal beginnen ADVERTENTIE Door de succesvolle verkoop van de nieuwe truck beschikken wij over een zeer uitgebreide voorraad FORD D-TRUCK INRUILWAGENS, in diverse uitvoeringen en tonnages. Waaronder bloe menwagens. gesloten- en open laadbakken. Deze gega randeerde bedrijfswagens, kunnen wij U tegen konkurre- rende prijzen aanbieden. Trucks Truck Specialist Dealer AKRO b.v. Hoofdstraat 151 te Leiderdorp. Tel. 071-894308-894310 Verkoop na 18.00 uur 070-240848. Tevens wensen wij onze relaties prettige feestdagen. President Reagan heeft deze weck een vage stippellen ge trokken tussen wat in Polen nog net wel mag en wat be slist niet, als de verhoudin gen tussen Oost en West zo nadrukkelijk op het spel staan als thans het geval is. „Openlijke interventie" van de Russen in Polen betekent het einde van alle handelsbe trekkingen met het hele Oostblok, van ontwapenings besprekingen in Genève en elders. Direct gevolg daarvan is toenemende confrontatie op alle grote en kleine fron ten waar de marxistisch-leni- nistische wereld zich met Sowjet-steun manifesteert Zoals Charles Percy, voorzit ter van de Senaatscommissie voor buitenlandse betrekkin gen zei: „Bij mijn leven zal er dan geen verdrag met de Sowjet-Unie meer worden gesloten". Amerikaanse deskundigen zijn van mening dat de Russen niet genoeg al in Polen gele gerde soldaten bij de hand hebben om een groeiend con flict daar te kunnen onder drukken. Indien de confron tatie tussen Jaruzelski's troe pen en de Poolse burgerij zou escaleren, zouden de Russen een bezettingsleger van bui tenaf moeten laten aanruk ken. Maar gegeven het weste lijk verlangen het juist met zoveel moeite opgebouwde begin van betere betrekkin gen zo lang mogelijk onge schonden te houden, doemt voorshands eerst de vraag op wat het Westen doet als Mos kou besluit zijn bestaande garnizoenen te versterken en die vooralsnog in de kazernes te laten. Crisisbeheersing De Verenigde Staten hebben zich in de eerste dagen van de Poolse crisis zeer terughou dend betoond. Zozeer zelfs, dat de topfunctionarissen van de regering die onder lei ding van vice-president Bush een soort „Raad voor crisis beheersing" vormen, in vrij wel dezelfde samenstelling over polen beraadslagen als „Situatiegroep" Opdat het woord crisis nog kan worden bewaard, voorlopig. Van elders, niet in de laatste plaats Europa, worden krach tiger protesten gehoord. Rea gans rechtse adviseur prof. Richard Pipes heeft in diplo matieke kring moedeloos be kend. dat het vooral de oude socialisten in Europa zijn ge weest (en de Italiaanse com munistische partij) die zich het hardst tegen Jaruzelski's terreur hebben uitgesproken. Het grote politieke midden heeft zich vooral gewijd aan de bescherming van het ei gen belang. Ook na Reagans woorden is de kritiek nog niet verstomd Brzezinski (veiligheidsadvi seur van Carter) en Kissinger (minister van buitenlandse zaken van Nixon) dringOl aan op onmiddellijk ministe rieel beraad van de NAVO- landen over gezamenlijke maatregelen tegen de Poolse machthebbers Een andere medewerker van Nixon. Bu chanan: „Hebben we op deze mededeling zes dagen moe ten wachten? Waarom maken we geen lawaai bij de VN, waarom spreekt de minister van buitenlandse zaken niet luidkeels?" Pootjes omhoog Politiek Washington, gewend aan Reagans krasse uitspra ken tegen de Sowjet-Unie, vraagt zich nu verbijsterd af hoe het komt dat de regering zo voorzichtig is. „Deze rege ring is door de gebeurtenis sen verrast", zegt een goed geïnformeerde bron uit het establishment dat in Was hington de buitenlandse poli tiek beoefent. „Die terughou ding is maar goed ook. want het apparaat dat de ensis moet behandelen is pas nu geformeerd" Een ander „Als deze Amerikaanse rege- Reagan: pootjes omhoog ring het Westen leiding geeft, gebeurt dat in ieder geval ge ruisloos". De Amerikaanse voorzichtig heid. die in vele commenta ren zijdelings werd aangeval len (een kop Reagan is met de pootjes omhoog gaan lig gen") had zeggen sommigen vooral te maken met een groot gebrek aan betrouwba re informatie Weliswaar wa ren de verbindingen met de VS-ambassade in Warschau steeds open. in polen zelf viel het de Amerikanen moeilijk inlichtingen te krijgen uit an dere delen van hel land. De eerste berichten over aan vankelijk duizend, later drie duizend gevangenen (vak bondsleden en intellectue len) leken te suggereren dat Solidariteit (m de woorden van een diplomaat) „effectief was onthoofd" De gebeurte nissen van nu geven te ken nen dat Solidariteit goed ge noeg in de diepte was georga niseerd om met „leiders van het derde echelon" nog de plannen tot uitvoenng te brengen voor een confronta tie met de regering: kleine bedrijven ontvolken, grote bedrijven vreedzaam bezet ten. Laatste stap Al een jaar geleden heeft de NAVO een lange lijst opge steld van economische en po litieke maatregelen, die zul len worden genomen als de Russen Polen zouden bin nentrekken. Geen nieuwe oorlog, met Polen als inzet, maar wel zo ongeveer de laat ste stap. die daaraan vooraf gaat - aldus werd dit complex van westelijke maatregelen mij in de Amerikaanse hoofd stad beschreven. Daarna zal ongetwijfeld nog een periode van toenemende confrontatie volgen. En de VS vrezen dat op den duur westeuropese vastberadenheid zal verdwij nen, een Amerikaanse angst - een Russische veronderstel ling wellicht. „De Russen", aldus een des kundige. ..hebben altijd het voordeel van de agressor Wij kunnen economische maat regelen nemen, maar die zyn nooit in ons voordeel en daar komen we dan na verloop van tijd op terug" En ook „In 1948 had het Westen er nog om kunnen vechten, maar toen had niemand zin. Zelfs in 1956 (Hongarije) had dat, met grote offers nog ge kund, want toen konden we winnen Maar zet het nu maar opeen rij Berlijn. Hongani. Polen. Tsjeehoslowakije, Po len. Afghanistan Dat zijn sinds lang geen vrye staten meer en we hebben het gep ruimd President Reagan heeft don derdag herhaald dat de ge beurtenissen in Polen strijdig zyn met de Helsinki-slotakte Daarbij gaat het. onder meer om zulke zaken als „vertrou wenwekkende maatregelen", „vrij verkeer van mensen en Mn", kortom hei hele complex van burgerlyke rechten.dat het westen wenst hoog te houden Amerika en de Sowjet-Unie bespreken in Madrid dezer dagen een com promis. dat een beëindiging van de vervolgconferentie over de Helsinki-slotakte toe laat, hoewel er nauwelyks iets van betekenis werd be reikt Plee-papier Het is zo'n bizar gegeven van de internationale politiek, dat het Westen daar verontrust, doch niettemin aan tafel zit terwijl in Polen, dat ook aan die tafel zit. een bevolking onder de voet wordt gelopen. Blijkbaar kan een land daar niet opstaan en een poosje wegblijven ..De slotakte van helsinki7". zei een Amen kaans politiek waarnemer, „dat hebben we nu wel ge zien: dat is plee-papier" HENK KOLB

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1981 | | pagina 9