Bisschop krijgt minder
dan zijn huishoudster
Paspoort steeds valser
Wat
verdient
de
geestelijkheid
in Nederland
SPONSORED
Jaarlijks slechts 200 exemplaren onderschept
ZATERDAG 19 DECEMBER 1981
EXTRA
PAGINA 15
De geestelijkheid in Nederland gaat
drukke tijden tegemoet: Kerstmis
en de jaarwisseling. Eigenlijk is zij
al heel december in de weer met het
treffen van voorbereidingen om het
juist deze feestdagen iedereen naar
de zin te maken.
'Normaal' maken de geestelijken
heel wat meer uren dan iemand die
bij een baas zijn boterham verdient.
Vijftig en soms wel zestig uur zijn ze
in een gewone week in de weer. De
decembermaand vergt nóg meer
van hun krachten: weken van
negentig tot honderd uur werken
komen dan wel voor.
Ze worden er niét extra voor
beloond. Het hoort allemaal tot hun
taak. Dus aankloppen voor een
'onregelmatigheidstoeslag' hoeven
zeniet.
Wat verdient die geestelijkheid nu
precies? Wegen de traktementen,
zoals in deze kringen over het
salaris wordt gesproken, wel op
tegen de vele uren die de
geestelijken, zowel dag als nacht, in
touw zijn? Zijn de kerkgangers nog
bereid om een deel van hun salaris
af te staan waarvan de voorganger
kan worden onderhouden?
Predikanten verdienen meer dan de
voorgangers in een katholieke kerk;
de imam (Marokkaanse geestelijke)
en hoca (voorganger van de Turken)
vangen niet meer dan het
minimumloon en de rabbijn (joodse
geestelijke) kan zich onder de
middengroepen scharen. De cijfers
op een rijtje, met een bijdrage van
Theo Kroon.
Uit: "Lachen in de kerk. ultg. Zomer Keunlnf, Wacenlnfen
De huishoudster van de
Rotterdamse bisschop Si-
monis verdient niet meer
dan het minimumloon.
Toch kan ze haar vrien
dinnen met gepaste trots
vertellen dat haar loon
zakje aan het einde van de
maand 'dikker' is dan dat
van haar baas. Niet zo bar
veel. Maar zij krijgt meer
baar geld in handen dan
de bisschop zelf.
Wat krijgt de bisschop dan? Niet
meer dan ruim duizend gulden
in de maand (f 12.560 per jaar).
Een rijk leven kun je daar zeker
niet van leiden. Daarom heeft de
kerkvorst recht op wat andere
emolumenten, zoals dat met een
duur woord wordt aangeduid. Zo
woont hij gratis en hoeft niets
voor eten te betalen. Reizen wor
den vergoed en verblijfskosten
hoeft de bisschop niet uit z'n ei
gen zak neer te tellen
Verschillen kent men niet in de ka
tholieke kerkprovincie: de direk-
teur (bisschop) verdient even
veel als de deken (zeg maar
hoofdpastoor) en de pastoor. Die
deken krijgt naast zijn trakte
ment een geringe onkostenver
goeding. Loonbelasting betalen
ze geen van allen. Een rechtspo
sitie, zoals de kosters die hebben,
kennen de priesters niet. Daar
wordt echter wel hard aan ge
werkt.
Sigarencent
Parochianen, lidmaten van de ka
tholieke kerk, zijn niet meer zo
scheutig als vroeger. Toen kreeg
de pastoor nog wel eens wat toe
gestopt. Nu iedereen moet inle
veren, is het mondjesmaat voor
wat hij voor eigen gebruik krijgt.
Zijn het giften en er wordt niet
duidelijk bij gezegd voor wie of
waarvoor ze zijn bestemd, dan
moeten ze in de kerkpot.
Een pastoor uit de buurt van Lei
den: "Komt iemand nou op je
verjaardag en hij geeft je een fles
wijn of een tientje, ja, dan ligt het
natuurlijk anders. Krijg je zo
maar wat in je handen gedrukt,
maar er wordt nadrukkelijk bij
gezegd dat het is bestemd voor
een doos sigaren of een tank ben
zine, dan is het persoonlijk en
hoef je het geld niet af te staan.
Zijn er twijfelgevallen, dan gaat
het naar de parochie. Of dat altijd
gebeurt? Bij mij wel."
Kleine dorpen waarvan de inwo
ners een hechte band met de
voorganger van de kerk hebben,
willen wel eens wat anders geven
dan geld. Een kaasje, fruit en het
komt wel voor dat er een doos
bloembollen wordt afgeleverd.
Lange dagen maken ze, die pries
ters. Uitbetaald worden de uren
niet. De pastoor: "Wij werken
niet op uurloon. Het is je geloof.
Bovendien, ik hoef echt niet tot
de rijke stand te behoren. Mijn
werk maakt me gelukkig. Heus,
ik kom echt niks tekort. Nee.
bokkesprongen kan ik niet ma
ken. Drie weken kan ik met
vakantie gaan en ik kan een
sport beoefenen. Nou, wat moet
ik mij dan nog meer wensen?"
Over de oude dag hoeven de pries
ters zich sinds kort geen zorgen
meer te maken. Er is een Stich
ting Pensioenfonds in het leven
geroepen. Hebben de geestelij
ken de leeftijd van 65 jaar be
reikt, dan ontvangen zij uit deze
pot bijna twaalfduizend gulden
per jaar.
Reformatorisch
De predikanten uit de reformatori
sche hoek (hervormden, gerefor
meerden, lutheranen, doopsge
zinden en remonstranten) zitten
er wat 'warmer' bij dan de pas
toors. Vooral de dominees uit de
gereformeerde kerken mogen
niet klagen. Wanneer zij er twin
tig dienstjaren op hebben zitten,
bedraagt het maximale trakte
ment f75.000. De Bond van Ne
derlandse Predikanten in Den
Haag onderhandelt elk jaar over
het bijstellen van de salarissen.
Wat de hervormden betreft: het be
gin-traktement ligt tussen de
f35.000 en 40.000. De voorgan
gers mogen de pastorie gratis be
wonen. In de hogere groepen
verdienen de predikanten min
der dan de gereformeerde colle
ga's. Dit komt omdat die gerefor
meerden in staat zijn meer op te
brengen. Niet dat zij meer geld
bezitten, maar de bereidheid om
meer te offeren is groter.
Lutheraanse voorgangers hebben
over het algemeen een iets lager
traktement dan de hervormden;
doopsgezinden verdienen een
fraktie meer en de remonstran
ten zitten in de buurt van de her
vormden.
Het rijk kent de predikanten een
bijdrage toe van bijna niets tot
duizend gulden. Een regeling die
in de vorige eeuw ook al van
kracht was, maar nooit is opge
trokken. De kerken zullen die re
geling volgend jaar afkopen.
Ook hier maakt het niets uit of de
dominees verschrikkelijk veel
uren maken of niet: het salaris is
onafhankelijk van de werkdruk.
De verschillen in de reformatori
sche godshuizen is vrij aanzien
lijk.
Secretaris C. Blomaard van de
BvNP: "Dat komt door de histo
rische ontwikkeling van de kerk
genootschappen. Een belangrij
ke rol spelen de draagkracht van
de lidmaten, het bezoek aan de
kerk en de vraag of die kerk bezit
heeft dat geld opbrengt."
Beroep
Kerkvoogden zitten wel eens met
de handen in het haar hoe zij het
traktement bij elkaar moeten
krijgen. De predikant hoeft zich
echter geen zorgen te maken
over z'n verdiensten. "Zelden
komt het voor, dat een gemeente
de kosten niet meer kan opbren
gen". vertelt Blomaard. "Heeft
een kerk inderdaad problemen,
dan krijgt de dominee een be
roep naar een andere stand
plaats."
Klachten over een té klein trakte
ment krijgt Blomaard zeker wel
eens. Juist uit de groepen die het
laagst worden betaald. Domi
nees met opgroeiende kinderen
die bijvoorbeeld in een platte
landsgemeente zijn blijven han
gen en in salaris nauwelijks zijn
gegroeid, hebben het soms moei
lijk om de eindjes aan elkaar te
knopen. Er wordt gepraat om het
verschil in traktement tussen
een grote en kleine gemeente af
te schaffen. Voorlopig ziet het er
niet naar uit, dat dit op korte ter
mijn staat te gebeuren.
Een cao voor voorgangers is er
niet. Alleen de vakbond. Het sa
laris ligt kerkrechtelijk vast. En
daar valt, volgens Blomaard, niet
aan te tornen. Er zijn minimum
inkomsten vastgesteld. Maar een
gemeente hoeft zich daar niet
aan te houden. Als er voldoende
inkomsten zijn, profiteert de do
minee mee. Onder het minimum
mag de kerk nooit gaan zitten.
De traktementen van de predikan
ten zijn gevoelig voor wat er met
de salarissen van de ambtenaren
gebeurt. Krijgen de ambtenaren
er wat bij, dan gaat ook de domi
nee meer verdienen. Moeten de
ambtenaren inleveren, dan zal de
voorganger enn moeten berus
ten het ook wat zuiniger aan te
moeten doen.
De economische aftakeling en het
grote aantal werklozen zijn
eveneens van invloed op de Ne
derlandse kerken. Er wordt na
de diensten minder in de kerke-
zak gestopt. "De marge wordt in
derdaad kleiner", geeft Blo
maard toe. "Maar je mag je best
verbazen als je ziet hoeveel er
nog wordt opgebracht."
Méér
Voor de secretaris van de bond
staat het vast. de predikanten
hebben, materieel gezien, een be
ter bestaan dan pastoors. Vol
gens Blomaard is de offervaar
digheid van de katholieken niet
zo groot als die van de protestan
ten. "Zo is het in katholieke krin
gen altijd geweest. En dit zal.
denk ik, nooit veranderen."
Een paar dominees hebben de
krachten gebundeld. Zij menen
dat zij en hun collega's te veel
verdienen en dat ze best met wat
minder kunnen rondkomen. Of
ze zelf inmiddels al hebben inge
leverd? Blomaard. "Ik weet het
echt niet. Als je het mij vraagt zal
dit, over de hele Unie althans,
niet gauw gebeuren
Nederland herbergt zo'n 350.000 is
lamieten. Hun voorgangers,
imam (voor de Marokkanen) en
hoca (voor de Turken) worden
door de gemeenschap zelf aange
steld. Vaak zijn ze in dienst van
een moskeevereniging voor het
verkrijgen van een verblijfsver
gunning
Over hun inkomsten wordt niet zo
veel prijs gegeven. De Stichting
buitenlandse werknemers 'Rijn
en Lek' weet dat die koran-ken
ners om en nabij het minimum
loon verdienen. Erboven komen
ze in geen geval, eerder eronder
De moskeegangers betalen hen
In enkele gevallen wordt er van
uit Arabiê geld overgemaakt om
de voorgangers te onderhouden.
De rechtspositie van deze mensen
is bijzonder wankel. Als de voor
zitter van een moskecvereniging
vindt dat de man niet voldoet,
knikkert hij hem eruit. Zonder
enige vorm van ruggespraak. De
voorganger zit dan zonder werk
en loopt de kans zijn verblijfsver
gunning kwijt te raken. Gevolg:
hij wordt het land uitgezet De
voorganger van de islamieten
moet er dus te allen tijde voor
zorgen, dat hij m de gunst blijft
van zijn volgelingen.
Rabbijn
De Liberale Joodse Gemeente in
Nederland kent zyn rabbijnen
Het ambt van de rabbi was, net
als dat van de priesters, aanvan
kelijk onbezoldigd Naast het
zijn van geestelijk leider, oefen
de de rabbijn gewoon een vak
uit. Toen die combinatie niet
meer mogelijk was. kreeg hij een
salaris.
Een verdienste die schommelt
rond de f2500 per maand Hier
van moet de rabbi wel alles zelf
bekostigen Zo nu en dan heeft
hy een 'schnabbel' in de vorm
van een lezing of het schryven
van een artikel, om wat meer in
komsten te verwerven Veel tyd
daarvoor heeft de rabbijn niet
Werkweken van negentig tot
honderd uur zyn normaal, laat
Awraham Soetendorp. rabbi van
Amsterdam, Rotterdam en Den
Haag. weten.
"We zyn niet de armsten van een
gemeente, zeg maar dat wc tot de
gemiddelden behoren. Officieel
hebben we een vrije dag Eraan
toekomen doe ik niet. Ik maak
dagen van tien, elf uur Ja. dat is
de gewoonste zaak van de we
reld. Het is een zwaar beroep. Ze
ker in de Liberale Joodse Ge
meente Nee, klagen doe ik niet.
Want als ik niet meer zou kunnen
werken, zou ik dat vreselijk vin
den. Een wens1 Ja. ik zou wel
eens wat langer met vak mtfc
willen. Nu heb ik zes weken Al
leen, ik moet ze altyd versnippe-
De drukke kersttyd is niet van toe
passing op de joodse gemeente
Zij viert eind december feest. De
organisatie vraagt de nodige in
spanning. Overwerk wordt ook
hiér niet gehonoreerd. Liefde
werk dus De rabbyn durft er wel
voor uit te komen. Het salans dat
hy verdient, weegt niet op tegen
de uren die daar tegenover staan
Door
Jan Westerlaken
Valse paspoorten. De handel erin groeit, het gebruik ervan stijgt en de
vervalsingstechnieken worden met de dag geraffineerder. De
vreemdelingendiensten in de grote steden en de Koninklijke Marechaussee op
Schiphol zitten ermee.
Valse paspoorten zijn er in al
lerlei soorten en maten. Som
mige zijn heel knullig nage
maakt, andere verbluffend
ingenieus. Soms is de verval
sing dermate geraffineerd,
dat de Koninklijke Mare
chaussee, die op de doorlaat
post Schiphol met de grens
bewaking is belast, de 'eige
naar' bijna uit bewondering
zou willen doorlaten. ,,Bij
wijze van spreken dan",
voegt de Katwijkse eerste lui
tenant W. H. Kanbier, com
mandant van de brigade
Schiphol, er met nadruk aan
toe.
Door
Sjak Jansen
documenten voor de brigade
Schiphol een probleem.
Twee wachtmeesters van de
Marechaussee, die speciaal
zijn belast met het opsporen
van valse identiteitsbewijzen,
hebben onlangs becijferd dat
van de tien miljoen passa
giers die jaarlijks via Schip
hol ons land in- en uitgaan,
er 4000 gebruik maken van
een vals paspoort. Van die
4000 worden er gemiddeld
slechts 200 onderschept. Wat
niet wil zeggen, dat de briga
de Schiphol niel waakzaam
zou zijn op valse paspoorten.
Qnaangi
enaam
„Integendeel", zegt Kanbier,
„de gefingeerde grensover
schrijdingsdocumenten heb
ben natuurlijk wel degelijk
onze zorg. Feit is alleen dat je
onmogelijk iedere passagier
grondig kunt controleren.
Daarvoor ontbreekt het ons
aan tijd en mankracht. Bo
vendien zou dat een zeer on
aangename sfeer scheppen.
En dat is wel het laatste wat
we willen"
Niettemin constateert men op
de doorlaatpost Schiphol de
laatste jaren een groeiend
aantal mensen, dat zich van
een vals paspoort bedient om
Nederland binnen te komen.
Ruikt de dienstdoende
wachtmeester bij de pas
poortcontrole (gemiddeld
duurt die twaalf seconden)
onraad of ziet hij op het
beeldscherm van de compu
ter dat de passagier gesigna
leerd staat, dan geeft hij een
collega in burger een seintje
en wordt de zaak in een kan
toortje afgehandeld.
Voor het geval er iets mocht
schorten aan het paspoort of
de verblijfsvergunning, is er
altijd iemand paraat om daar
klaarheid in te brengen. Is'er
werkelijk sprake van vals
heid in geschrifte, dan wordt
de passagier, meestal na
overleg met de ambassade en
controle van de bagage, zon
der geldig reisdocument naar
(Foto Cees Z(
zyn land teruggestuurd. Dat
geschiedt in de regel met het
eerstvolgende lijntoestel en
op kosten van de aanvoeren
de vliegtuigmaatschappij.
overtuigd is, willen we die
mensen nog wel opvangen op
ons bureau in Badhoevedorp
Maar eigenlijk voelen we
daar niet zo veel voor. Het be
treft immers mensen en geen
vrachtgoed. Daarom gebeurt
het ook wel dat we ze na over
leg met de officier van justitie
met vals paspoort en al terug
sturen."
Gouden bergen
Vaak heeft dat op de luchtha
ven emotionele tonelen tot
gevolg. Kanbier: „Het leeu
wedeel van de mensen die
met een vals document ons
land proberen binnen te ko
men, doet dat om economi
sche redenen Die lieden be
schouwen Nederland, met
zijn uitstekende sociale voor
zieningen, nog steeds als het
land van belofte. Veelal ko
men ze hier ook berooid aan
en hebben ze hun laatste cen
ten aan zo'n vals document
besteed Niet zelden ook zyn
hun gouden bergen beloofd.
Dan is het natuurlijk een
hard gelag, als wy hen niet
kunnen binnenlaten."
In de bestrijding van valse pas
poorten ziet de Marechaussee
zich in toenemende mate ge
confronteerd met mensen,
die via de onbewaakte zuid
grens ons land proberen bin
nen te glippen Ook krygen
de doorlaatposten met steeds
geraffineerdere vervalsings
technieken te maken. Zeker
op Schiphol. Kanbier „Hoe
gewiekster de vervalsing is.
des te crimineler de motieven
van de eigenaar kunnen zijn.
Je controleert zulke lui na
tuurlijk grondig op wapens
en dergelijke, maar als je niks
vindt, heb je ze slechts terug
te sturen en kun je louter gis
sen naar hun werkelijke be
doelingen."
Of het nu terroristen zyn of ille
gale werknemers, drugskoe
riers of ladenlichters alle
maal zyn ze tuk op een vals
paspoort en wanneer ze een
maal de Marechaussee op
Schiphol zijn gepasseerd, is
er in ons land nauwelijks nog
een haan die naar hen kraait
Immers, 's lands politiekorp
sen zijn met of nauwelyks
thuis in de wirwar van nage
maakte identiteitspapieren
Instanties als banken idem
dito. Leningen die op valse
papieren worden verstrekt
zijn nog steeds aan de orde
van de dag.
Preventie
Nederland zou wat dat betreft
een voorbeeld kunnen ne
men aan Groot-Brittannie.
waar volgens Kanbier de za
ken heel wat beter zyn gere
geld Niet alleen gebruikt d<-
Engelse immigratiedienst
stempels, die niet of nauwe
lyks zyn te vervalsen, ook
doet ze het nodige aan pre
ventie Veel geld wordt er uit
getrokken om maniertjes uit
te vinden, die zelfs de nieuw
ste vervalsingstechn icken
door de mand doen vallen
specialiseerd in valse reisdo
cumenten. dagelyks te ma
ken. Met hulpmiddelen als
infrarood en ultraviolet licht,
een halogeenlamp. ver
grootglazen e.d. onderzoekt
hij („wy vallen werkelijk over
millimeters") of een paspoort
vals is. Pas nog. vertelt hy.
had hij MO huzarenstukje bij
de hand „Twee Chileense
zakkenrolsters kwamen hier
op 'werkbezoek' en hun pas
poorten waren vrywel iden
tiek aan de echte. Zelfs de
taalfouten, die in het origi
neel voorkomen, hadden zy
in het valse lettcrlyk gehand
haafd Alleen hadden ze zich
een beetje verkeken op het
watermerk
De wachtmeester controleert
dat soort zaken met behulp
van een handleiding, waarin
precies de kenmerken van de
diverse paspoorten zyn ver
meld. Die handleiding zou
volgens Kanbier vanuit één
punt steeds moeten worden
geactualiseerd en verzonden
naar de politiekorpsen. Het is
aan Justitie om dat in orde te
maken. Kanbier „Intussen
proberen wy zo attent moge
lyk te zyn op nagemaakte
grensoverschrydmgsdocu
menten Maar tegelykertyd
blyft ons streven de passa
giers zo vlot mogelyk door te
laten Waterdicht kan het dus
nooit zyn Maar dat hoeft ook
niet Als dat trouwens zo was.
hadden wy geen werk meer
