Teruggave" Golan geëist
Bommelscti Pils
Guerrilla-oorlog
dreigt in Polen
Piacido Domingo
Straffen geëist
tot twintig jaar
Martens (weer) van start
V-raad: nog geen sancties tegen Israël
Hétkado
voorde kerst
w 21.95
Rel rond
Londense
busprijzen
Vijfduizend
werklozen
in 15 dagen
STLSJ DROMMELS
LEKKER
VRIJDAG 18 DECEMBER 1981
Javanen met
paspoort
naar hemel
JAKARTA (AFP) - Het verko
pen van 'paspoorten' voor de
hemel is geen vorm van op
lichting, concludeerde giste
ren de politie op West-Java,
een leverancier van dit papier
zijn vrijheid teruggevend.
Het paspoort voor de hemel is
een wit document met Arabi
sche karakters in rood. Het
dook onlangs op West-Ja va
op.
Het begerenswaardige docu
ment, dat ongeveer een gul
den kost, verzekert de overle
dene toegang tot het paradys
tussen de engelen Munkar en
Nakir door. Voor wie de
garantie wat mager vindt: de
profeet Mohammed wordt
aangehaald.
PARIJS (AFP DPA'ANP) - De
openbare aanklager in Parijs
heeft gisteren in het proces naar
aanleiding van de moord op
prins Jean de Broglie straffen
geëist die variëren van zes tot
twintig jaar cel. Hij kwalificeerde
de moord op het toenmalige par
lementslid als een gewone mis
daad.
Jean de Broglie werd op 24 decem
ber 1976 op 55-jarige leeftijd in
Parijs vermoord. Motief ervoor
zou een zakelijke ruzie zijn ge
weest tussen de prins - met ex-
president Giscard d'Estaing in
1968 oprichter van de politieke
partij van onafhankelijke repu
blikeinen - en zakenvrienden.
Eén van dezen, Pierre de Varga,
hoorde 20 jaar gevangenisstraf
tegen zich eisen. Dezelfde eis
was er voor de corrupte politie
officier Guy Simone, die de
moord zou hebben beraamd. Te
gen de feitelijke moordenaar,
Gerard Freche, eiste de procu
reur 15 jaar. Ten slotte eiste hij
zes of zeven jaar gevangenisstraf
tegen Serge Teissedre. die op-
In proces De Broglie
trad als verbindingsman tussen
Simone en de moordenaar.
Bij het proces, dat op 4 november
begon, hebben mogelijk ook po
litieke motieven een rol ge
speeld. De aanklager verweet de
politie, "fouten" te hebben ge
maakt. Al in september beschik
te ze over serieuze aanwijzingen
dat het leven van De Broglie in
gevaar was. Daarop zou zij de
prins onvoldoende beschermd
hebben. De procureur meende.
dat de berichten over de moord
dreiging ook "naar boven" zijn
doorgegeven. Niemand kan ech
ter beweren, dat hogere autori
teiten stilzwijgend hebben inge
stemd met plannen om de prins
uit de weg te ruimen, aldus de
openbare aanklager.
Vyf dagen na de moord op De
Broglie maakte toenmalig minis
ter van binnenlandse zaken Mi
chel Poniatowski bekend dat alle
schuldigen door de politie waren
gearresteerd. De pers uitte felle
kritiek op de minister, omdat hij
zich met zijn verklaring had ge
mengd in het werk van de justi
tiële autoriteiten en de wettelijke
geheimhoudingsplicht had ge
schonden.
Poniatwoski's lezing - De Broglie
had een groot geldbedrag uitge
leend aan twee zakenvrienden
om een restaurant te kopen eh
deze schuld zou vervallen bij
overlijden van De Broglie. De za
kenvrienden wendden zich tot
een corrupte politie-officier (Guy
Simone) die twee misdadigers in
dienst nam om de prins uit de
weg te ruimen - bleek later on
houdbaar.
De zakenvrienden van De Broglie
hadden helemaal geen belang bij
diens dood, omdat de terugbeta
lingsplicht niet verviel by het
overlijden van de prins. Eén van
de twee zakenvrienden is na kor
te tijd zelfs vrijgelaten. Daar
naast vond begin januari 1977
een inbraak plaats in het kasteel
van De Broglie, waarbij mogelijk
documenten zyn ontvreemd.
NEW YORK (Reuter/UPI/GPD) De Veiligheidsraad van
de Verenigde Naties heeft gisteravond eenstemmig een
resolutie goedgekeurd die Israels inlijving van de Syri
sche hoogvlakte van Golan bestempelt als 'van nul en
generleiwaarde' en eist dat zjj bngedaan wordt gemaakt.
Als Israël niet binnen twee weken
doet wat de raad eist, aldus de
resulutie, dan komt hij opnieuw
bijeen om aan de hand van het
handvest van de Verenigde Na
ties 'gepaste maatregelen' te
overwegen.
De Verenigde Staten stemden vóór
de resolutie, die gematigd van
woordkeus was en Israël niet
veroordeelde of bedreigde met
sancties wanneer het er zich
niets van aantrekt.
De goedkeuring volgde op uren di
plomatieke touwtrekkerij over
de uiteindelijke tekst van de re
solutie. De Verenigde Staten
vroegen om kleine wijzigingen in
de tekst van het oorspronkelijke
ontwerp, maar uiteindelijk leg
den zij zich erbij neer.
In de resolutie wordt aan de secre
taris-generaal van de Verenigde
Naties gevraagd de raad te be
richten over toepassing van de
resolutie door Israël.
De Verenigde Staten hebben laten
weten dat zij zich zullen verzet
ten tegen elke poging om Israël,
zoals Syrië wil, doelwit van sanc
ties te maken.
Maar ambassadeur Charles Li-
chenstein zei na de stemming dat
de Verenigde Staten het eenzijdi
ge besluit van Israël niet aan
vaarden. De hele middag hadden
Vrijgelaten
Egyptenaren
weer in cel
CAÏRO (UPI) - Bijna 300 Egyptena
ren, 'wier vrijlating woensdag
was gelast door de procureur-ge
neraal, zijn opnieuw- gearres
teerd krachtens de uitzonde
ringstoestand die was uitgeroe
pen na de moord op president
Sadat op 6 oktober. Dit heeft het
persbureau Mena gisteren ge
meld.
Mena haalde Joussef Darraz, een
medewerker van de procureur-
generaal, aan die gezegd zou heb
ben dat de 297 opnieuw zijn gear
resteerd "op grond van de uit
zonderingstoestand". Ze "vor
men een bedreiging voor de
openbare veiligheid en zijn ver
trouwd met misdadige activi
teit".
Toen hy nog leefde gelastte Sadat
de aanhouding van ongeveer
1.600 Egyptenaren omdat ze zich
schuldig hadden gemaakt aan
godsdienstig fanatisme en verzet
pleegden tegen de regering.
Sommigen van hen werden ver
dacht van spionage voor de Sow-
jet-Unie.
de Verenigde Staten aangedron
gen op verwijzingen in de tekst
haar resoluties* 242 en 338 van de
Verenigde Naties, die gaan over
vrede in het Midden-Oosten. Re
solutie 242 werd aangenomen na
de juni-oorlog van '67 en zij heeft
gediend als uitgangspunt voor
vredesinitiatieven, waaronder
dat ondernomen in Camp David,
dat leidde tot de Egyptisch-Israë-
lische vrede.
Syrië heeft het bezwaar gemaakt
dat 242 het Palestijnse vraagstuk
een vluchtelingenvraagstuk
noemt.
In de tekst van de aangenomen re
solutie wordt 242 niet met zoveel
woorden genoemd, maar stelt
wel duidelijk dat Golan door Is
raël bezet Syrisch grondgebied
De Israëlische ambassadeur bij de
V.N., Jehoeda Blum, zei na de
stemming dat zyn land de resolu
tie niet kan en niet zal accepte-
De Syrische ambassadeur, Dia-Al
lah el-Fattal, zei tegen de raad
dat hy om sancties tegen Israël
zou vragen als het de resolutie
niet ter harte zou nemen.
Minister Van der Stoel van buiten
landse zaken vindt de Israëlische
regering weinig toegankelijk
voor argumenten, zelfs van lan
den die altijd een grote sympa
thie hebben gehad voor Israël.
De minister leidt dat af uit de an
nexatie door Israël van de hoog
vlakte van Golan, een onderwerp
waarover hij gistermiddag sprak
met de kamercommissie voor
buitenlandse zaken. Van der
Stoel wees de suggestie van de
hand, de ambassadeur in Tel
Aviv tydelyk terug te roepen.
"Misstap"
Uit de vergadering van de vaste ka
mercommissie voor buitenland
se zaken bleek dat alle partijen in'
Nederland het Israëlische optre
den in de kwestie-Golan scherp
afkeuren. Van verschillende zij
den vroeg men zich bevreesd af
of deze Israëlische „misstap" (al
dus Van der Stoel) niet gevolgd
zou worden door de annexatie
van de westelijke Jordaanoever.
De minister zei „niet volkomen
gerust" te zyn dat dit niet zou ge
beuren. Hij had tot nu toe niet de
indruk gekregen dat Israël over
weegt op de inlijving van de Go-
lan-hoogte terug te komen.
Er is geen reden om de Nederland
se deelname aan de vredesmacht
in de Sinai nu in te trekken, al
dus Van der Stoel. De bewinds
man heeft de indruk dat Egypte
weliswaar scherpe kritiek heeft
op het Israëlische besluit, maar
hij verwacht niet dat dat land het
Israélisch-Egyptische vredespro
ces zal beëindigen, zeker niet zo
lang nog niet de hele Sina! door
Israël is verlaten.
ADVERTENTIE
Zijn nieuwste LP (sa
men met John Denver)
met de wereldhit
"Perhaps Love" en de
succesnummers "Yes
terday" en "Annie's
Song" koopt u natuur
lijk bij
FREE RECORDSHOP
voor
Ook op M.C.
met 25 filialen Nederlands grootste
grammofoonplaten speciaalzaak
Leiden: Haarlemmerstraat 83
Wilfried Martens frechtsposeert voor de pers met zijn twee vice-premiers. Jean Col middenen Willy de
Clercq. Ook de voormalige regeringsleiders Eyskens en Tindemans hebben zitting in het derde kabinet-Mar-
tens.
Zwaargewichten in Belgisch kabinet
BRUSSEL (ANP) - Ruim vijf we
ken na de algemene verkiezin
gen (van 8 november) heeft Bel
gië weer een regering. De Vlaam
se christen-democraat Wilfried
Martens is de leider van de nieu-
(Van onze correspondent Henk
Dam)
LONDEN - Het Britse Hogerhuis
heeft de gemeente Londen ver
plicht de prijzen van het open
baar vervoer, die begin oktober
drastisch werden verlaagd, weer
te verhogen. Dat betekent dat
Londense ondergrondse en bus
vanaf maart 100 tot 150 procent
duurder zullen worden.
Over de beslissing van het Hoger
huis, waarin een aantal rechters
zitting hebben die gelden als het
hoogste rechtscollege in Enge
land, is een enorme rel ontstaan.
we rooms-liberale coalitie, waar
van de samenstelling gistermid
dag bekend is gemaakt. Het is
een regering die voor Belgische
begrippen slechts gering van
omvang is, want ze telt slechts
vijftien ministers. Ook zyn er
tien staatssecretarissen.
De
Marketing-onderzoeken hebben
namelijk uitgewezen dat in zo'n
geval het aantal passagiers met
meer dan 30 procent zal dalen.
Dat betekent sluiting van twintig
metrostations, en opheffing van
tien procent van alle buslijnen.
Vijftienduizend arbeidsplaatsen
zouden zo verloren kunnen gaan.
Het Labour-gemeentebestuur van
Londen bracht de prijzen van het
openbaar vervoer per 4 oktober
omlaag. Het verlies aan inkom
sten moest, volgens de plannen
van het gemeentebestuur, wor
den goedgemaakt door verho
ging van de stedelijke belastin
gen.
Daartegen ging een van Londens
wijken, het door Conservatieven
gedomineerde Bromley, in be
roep bij het Hogerhuis. En met
succes: volgens de rechter mag
het gemeentebestur geen verlie
zen bij het openbaar vervoer
creëren om die met belasting
maatregelen te compenseren. De
bij de 33 Londense wijken al
geinde extra belastingpenningen
moeten worden terugbetaald.
regering-Mariens telt
drie vice-premiers, namelijk de
leider van de Franstalige libera
len, Jean Gol, die tevens minister
van institutionele hervormingen
is, de leider van de Vlaamse libe
ralen, Willy de Clercq. die ook de
portefeuilles van financiën en
van buitenlandse handel be
heert, en de voormalige minister
van buitenlandse zaken, Charles-
Ferdinand Nothomb, die nu mi
nister wordt van binnenlandse
zaken en van het openbaar ambt.
Van de vijftien ministers zijn er (in
clusief de premier) vijf geleverd
door de Vlaamse christen-demo
craten. Behalve Martens zijn dat
o.a. de huidige partijleider Leo
Tindenmans (die eerder eerste
minister was en die nu gaat op
treden als minister voor „buiten
landse betrekkingen"), Mark
Eyskens, die de vorige regering
leidde en die in het nieuwe kabi
net de minister van economische
zaken wordt.
Na de Vlaamse christen-democra
ten zijn de Waalse liberalen het
sterkst in het nieuwe kabinet
vertegenwoordigd. Zij leveren
vier en de Nederlandstalige libe
ralen leveren behalve Willy de
Clercq nog twee ministers. De
Franstalige christen-democraten
hebben, bèhalve Nothomb, nog
twee ministers in de regering.
BRUSSEL (ANP) - In België zijn
er in de eerste vijftien dagen van
december ruim vijfduizend
werklozen bijgekomen. Dit blijkt
uit cijfers die de rijksdienst voor
de arbeidsvoorziening gisteren
heeft verstrekt. In totaal zijn er
nu 418.000 mensen zonder werk.
Dat betekent dat meer dan tien
procent van de beroepsbewer
king werkloos is. Het wil voorts
zeggen dat er in december ge
middeld elk uur 13,8 werklozen
bijkwamen.
Sinds 30 november zijn er bijna
vierduizend werkloze mannen
en ruim duizend werkloze vrou
wen bijgekomen. Het aantal
werkloze mannen in het land
overschrijdt de 186.000, terwijl er
ruim 231.000 werkloze vrouwen
zijn. In totaal zijn er ruim 136.000
jeugdigen (onder de 25 jaar) zon
der werk, van wie er ruim 80.000
vrouwen zyn en ruim 56.000
mannen. De toename van de
werkloosheid heeft zich voorge
daan in alle bedrijfstakken, maar
het sterkst in de handel, de bouw
en in de dienstensector.
ADVERTENTIE
I)ai is natuurlijk Uw bier!
Bier van vroeger voor vandaag.
Ambachtelijk gebrouwen naar
eeuwenoude traditie rinds 1744.
De schok is voorbij en de woede komt langzaam naar boven. De
meeste Polen hadden wel zoiets verwacht als wat nu gebeurd is.
maar pas omstreeks eind januari of begin februari. Dat meldt
onze speciale verslaggever in Warschau, Anton Koene.
De verbindingen met Polen - en ook binnen Polen zelf - zyn al
vanaf zondag volledig verbroken. Deze reportage bereikte ons
via collega's van de Canadese radio, die een bandje met gespro
ken tekst meekregen van Anton Koene, en dit weer doorspeel
den vanuit Londen naar onze redactie.
Ooggetuigen hebben mij ver
teld dat de vrouw van Lech
Walesa, die tydens de kerst
dagen haar zevende kind ver
wacht, na overleg met haar
man via een militaire tele
foonlijn, heeft geprobeerd de
stakers op de Lenin-scheeps-
werf in Gdansk en op andere
scheepswerven af te houden
van gewelddadige acties.
„Mijn man is nog altijd voor
zitter van dc vakcentrale",
zou zij hebben gezegd.
„Wacht tot hy bevel geeft tot
actie over te gaan of niet".
Ofschoon niet met zekerheid is
te achterhalen waar Lech Wa
lesa zich bevindt, zou hy zich
volgens sommige bronnen
ophouden in de vroegere re
sidentie van wylen kardinaal
Wyzinski in de buurt van
Warschau. Andere bronnen
beweren dat hy in een rege
ringsgebouw is gedetineerd,
maar dat hy heeft geweigerd
ook maar één enkele verkla
ring of document te onderte
kenen tot dc gearresteerde
vakbondsleden, de schattin
gen lopen van 5000 tot 15.000,
zijn vrijgelaten. Er doen ge
ruchten de ronde dat zij zijn
overgebracht naar andere
Warschaupactlanden.
De aanvapkelyke teleurstelling
onder de Poolse bevolking is
omgeslagen in angst en woe
de, toen bleek dat niet alleen
een paar radicale leden van
Solidariteit waren geinter-
neerd. maar ook talrijke lei
dende intellectuelen op de
universiteiten en de research
instituten van de hogeschool,
en veel vamde club van ka
tholieke intellectuelen. Het is
moeilijk vast te stellen hoe
veel mannen en vrouwen zyn
gein tern eerd en hoeveel er
zijn ondergedoken en in de
ondergrondse beweging zyn
gegaan. Elke dag duiken
meer mensen onder en naar
mate de dagen verstrijken
wordt het duidelijker dat de
weerstand van de bevolking
groter wordt en Polen een
guerrilla-oorlog tegemoet
gaat, gepaard met sabotage
op alle vitale punten.
Oorlog
Het land is in staat van oorlog
en de vijand staat binnen, en
niet buiten de Poolse gren
zen. De informatie die via de
buitenlandse omroepen m
Polen terugkomt, in het bij
zonder die van de BBC, lykt
redelijk juist en nauwkeurig.
In de winkels is naar het schijnt
weer brood en melk, zoals de
regering heeft toegezegd.
Zelfs is er hier en daar slag
room en kwark. De rijen voor
de winkels en warenhuizen
zyn langer dan normaal, om
dat iedereen koopt wat er te
kopen valt, ook al kan hy het
niet gebruiken, omdat er een
panische angst is dat het geld
op een gegeven dag helemaal
niets meer waard is.
Omdat bij de benzinestations
niets meer mag worden ver
kocht aan particuliere auto
mobilisten, wordt het ver
keer in de straten en op de
wegen steeds minder. Er ligt
een laag van tien centimeter
sneeuw en de temperatuur is
ver onder het vriespunt.
Tanks ryden rond en hebben
alle strategische punten afge
zet. Het militaire verkeer is
met het uur meer bepalend
voor het straatbeeld
Veel Polen zyn na het overne
men van de macht door het
militaire regime eenvoudig
van hun werk weggebleven.
Velen maken zich zorgen
over familieleden elders in
het land, omdat alle telefoon
verbindingen, ook binnen
Polen, verbroken zyn en nie
mand weet wanneer ze weer
hersteld worden. Alle com
municatie gaat via bekenden
en familieleden die toevallig
ergens naartoe gaan en een
boodschap kunnen meene
men. Buitenlanders mogen
het land verlaten, maar de
enige mogelijkheid daarvoor
is de trein via Tsjechoslowa-
kije en Oost-Duitsland. Per
persoon mag een reiziger in
de trein niet meer dan één
koffer meenemen.
Volgens sommige bronnen
zouden een aantal Polen hun
toevlucht hebben gezocht in
verschillende ambassadege
bouwen. Ook zijn er berich
ten over veel zelfmoorden
van mensen die nog altyd de
nasleep van de laatste oorlog
niet hebben verwerkt Bui
tenlandse correspondenten
hebben nieuwe accreditatie-
documenten gekregen, maar
worden sinds de machtsover
name door de krijgsmacht
aan het lijntje gehouden door
de aankondiging van pers
conferenties die helemaal
niet plaatsvinden. Dinsdag
avond liepen de correspon
denten massaal weg na voor
de zoveelste keer te hebben
gewacht op een dergelijke
conferentie.
Streng
De militaire- en politiecontrole
op straat is uiterst streng.
Zelf werd ik maandag opge
pakt toen ik het gebouw van
het Rode Kruis uitkwam met
de televisieploeg van de
KRO. Het gebouw bevindt
zich naast het ontruimde
hoofdkwartier van Solidari
teit in Warschau Na een ste
vig, maar niet gewelddadig
verhoor op het politiebureau
werden wy weer vrijgelaten.
Politie en leger gaan, waar zy
het noodzakelijk vinden, met
geweld en wapenstok te werk
om dreigende stakingen of
bezettingen te verhinderen.
Ik was aanwezig, toen dins
dag bij de universiteit in War
schau leidende actieve stu
denten werden gearresteerd
of het universiteitsgebouw
werden uitgejaagd. Ofschoon
volgens sommigen de ontrui
ming van de Academie voor
Wetenschappen met schiet
partijen gepaard ging, heb ik
de schoten niet gehoord. Dat
universiteitsgebouwencom
plex is byzonder groot, zodat
het goed mogelijk is dat er
schoten zyn gevallen. De re
gering heeft de schietpartij
ontkend.
Onder de huidige omstandig
heden lijkt het vrywel uitge
sloten dat Solidariteit gecoör
dineerde protestacties kan
organiseren. Het lykt erop
dat de protesten voor zover
mogelijk de vorm hebben
van bescheiden prikacties en
stakingen om intussen sabo-
tage-activiteiten en een on
dergrondse beweging tot
stand te brengen. Niet voor
niets is sinds het begin van
de overname door de militai
re machthebbers het ambas
sadegebouw van de Sowjet-
Unie omgeven door een kor
don van tanks en andere mili
taire voertuigen.
Collega's van westerse televi
siestations die zondag heb
ben geprobeerd opnamen te
maken van kerkdiensten,
werden uitgescholden voor
KGB'ers. Tydens de kerk
diensten, die een dramatisch
verloop hadden, lieten velen
gewoon hun tranen de vrye
loop.
Elke dag worden nieuwe maat
regelen afgekondigd. Een
grote schok was hier het in
stellen van de avondklok en
het ongeldig verklaren van
de paspoorten Dat houdt in
dat er voor nagenoeg geen
enkele Pool meer een uitweg
is. Het land is vrywel volledig
ingesloten door landen van
het Warschau-pact in het
oosten de Sowjet-Unie, in het
westen de DDR en aan de
zuidzijde Tshechoslowakye.
Intimideren
Voor de beelden die op de tele
visie worden getoond is maar
één woord: treurig. De
nieuwsdiensten worden ge
leid door militairen m uni
form afgewisseld door gru
welyke oorlogsfilms en mdia-
nenfilms, die duidelyk be
doeld zyn om de bevolking te
intimideren De radio laat
veel militaire marsmuziek
horen of lichte klassieke mu
ziek. maar geen pop of ande
re westerse muziek zoals vo
rige week nog het geval was
Afgezien van een paar stalletjes
die kerstboomversiering ver
kopen. is er van een voorbe
reiding voor de kerstdagen
niets meer te bespeuren
Overal in de grote hotels zyn
militairen die toezicht hou
den. En iedere dag die voor
bijgaat, wordt de toestand
kntiekcr. Niemand schynt te
weten waar-ie aan toe is. Ook
het militaire regime niet
ANTON KOENE
