Kleine groei in haven
Loonmaatregel
ligt in de la
1* N
B e eldbuiz eifa Irie k
Philips moet blijven
Boekhandels in
beroep tegen EG
Beurs Amsterdam
tort zakelijk
marktberichten
Grote zorgen om werkgelegenheid
FNV: Bergoss heeft
nog goede toekomst
Beursovefzlcht
WOENSDAG 2 DECEMBER 1981
ECONOMIE
General Motors
teneral Motors ontslaat de komen
de weken zeven procent van haar
administratieve personeel,
13.000 man. aldus een bericht in
de Detroit Free Press van dins
dag. Het blad zegt vim functiona
rissen van het automobielcon
cern te hebben vernomen dat
aan de hand van de persoonlijke
prestaties zal worden uitgemaakt
wie er wordt ontslagen.
NS
3n navolging van de dubbeldek-
treinen die besteld zijn voor het
forensenverkeer, overweegt NS
dubbeldektreinen te ontwerpen
voor lange-afstandstrajecten. In
de tweede helft van de jaren '80
zouden deze treinen, qua com
fort afgeleid van het nieuwe in
tercity-materieel, ingezet moeten
worden op de verbinding van
Groningen en Leeuwarden met
Rotterdam en Den Haag.
Aagrunol
De directie van het chemische con
cern FBC/Aagrunol wil haar om
streden vestiging in Groningen
in fases afbouwen. De bedoeling
is in Delfzijl nieuwe magazijnen
en eventueel ook verpakkingsaf
delingen te bouwen. De over
plaatsing naar Delfzijl zal beteke
nen dat het personeelsbestand
van 190 tot circa 90 moet worden
terug gebracht, omdat het vol
gens de directie van het bedrijf
"momenteel niet verantwoord is
te investeren in nieuwe fabrica-
ge-faciliteiten".
Rente VS
De meeste Amerikaanse banken
hebben dinsdag hun prime rate,
dat is de minimumrente die ze
berekenen voor leningen aan be
drijven, verlaagd van 16 tot 15.75
procent. Daarbij waren verschei
dene van de tien grootste ban
ken, zoals Bank of America, City
bank, Chemical Bank en First
National Bank of Chicago. Chase
Manhattan Bank was vorige
week al tot 15,75 procent gezakt.
Een paar kleinere banken zitten
op 15,50 procent, dat wil zeggen
het laagste peil van dit jaar. In
september bereikte het prime ra-
te het hoogste peil van dit jaar:
20,50 procent. Sindsdien is het
geleidelijk gedaald.
Philips
Bij de vestiging van Philips Volt in
Tilburg moeten 120 van de 1.800
arbeidsplaatsen verdwijnen. Dat
is het resultaat van een intern on
derzoek dat is uitgevoerd op de
afdelingen die niet direct bij de
productie betrokken zijn. Philips
denkt dat de helft van die 120 ar
beidsplaatsen kan verdwijnen
door het natuurlijk verlooD niet
aan te vullen. Voor de resterende
zestig moet een andere oplossing
worden gevonden. Philips speelt
daarbij met de gedachte om
werknemers van 57,5 jaar en ou
der te ontslaan en hun een aan
vulling te geven op de ww en
wwv-uitkeringen, aldus een
woordvoerder van het concern.
LEIDEN Leidse groenten- en fruitvei
ling.
Andijvie 103-166, kroten 24-32, boe
renkool 52-70, rode kool 11-19, groe
ne kool 28-50, prei 59-98, stoofsla
52-56, spruiten A 52—65, spruiten B
62—64. spruiten C 49-^51. spruiten D
48-1.11, uien 17-34, winterpeen
24-31. witlof 155-255, bloemkool 1x6
1.235, bloemkool 8 st. 1.00-1.70,
bloemkool 10 st. 70-125, knolselderij
50-56. sla 22—48, bleekselderij 15—32,
peterselie 36—64, selderij 44—66.
KATWIJK AAN DEN RIJN - Groente
veiling: Datum 1-12-1981.
Boerekool per kg. 47-58, Waspeen AI
per kist 10,- -12,30 Waspeen All per kist
6,-- - 12.30, Waspeen BI per kist 13,-- -
16,40, Waspeen Bil per kist 4,30-4,80,
Waspeen Cl per kist 3,10-4,90, Waspeen
CII per kist 1,80-3,60, Aanvoer 106.000.
Breekpeen BI per kist 2,10-2,70, Breek-
peen Cl per kist 3,20-5,50. Prei A per kg.
0,69, Schorseneren A 2,20-2,32, Schorse
neren B 95-96, Schorseneren C 29-65.
Uien per kg. 33-41, Peterselie (krul) 0,6
AMSTERDAM (ANP> - De Ver
eniging ter Bevordering van de
Belangen des boekhandels in
Amsterdam zal bij het Europese
Hof beroep aantekenen met zo
mogelijk schorsende werking te
gen het besluit van de Europese
commissie van 25 november dat
het tussen Nederland en Belgie
bestaande boekenkartel voor
taan verbiedt.
Dit verbod treft het systeem van de
collectieve vertikale prijsbinding
wat inhoudt dat de producent
(uitgever) van Nederlandstalige
boeken, waar die ook in Neder
land en Belgiè verkocht worden.
Op voorstel van commissielid
Frans Andriessen wees de com
missie die overeenkomst van de
hand "omdat deze in strijd is met
de gemeenschappelijke mede
dingingsregeling".
Tijdens een persconferentie in Am
sterdam haalde voorzitter G.P.J.
Schouten van de VBBB fel uit
naar Andriessen die volgens hem
voor grote verwarring onder de
boekhandelaren en het publiek
gezorgd heeft door tegenstrijdige
uitspraken in deze. Zo zou And
riessen tegenover de WBBB en
de VBVB (Vereniging ter Bevor
dering van het Vlaamse Boekwe
zen, de Belgische zusterorganisa
tie) gezegd hebben dat zij vier
maanden de tijd hebben aan de
commissie mee te delen op wel-
zij hun leden de ten
uitvoerlegging van dit besluit
zullen opdragen.
In het persbericht over het besluit
echter spreekt Andriessen over
vier maanden, waarin nader
overleg gevoerd kan worden tus
sen de commissie en beide be
trokken verenigingen "Wij zul
len de heer Andriessen vragen
dit overleg direct te openen", al
dus Schouten.
De VBBB. die in alle zaken volle
dig gesteund wordt door de Bel
gische organisatie, laat het er
duidelijk niet bij Schouten: "op
korte termijn zal bij de Neder
landse regering een beroep ge
daan worden op de regerings
verklaring. waarin gesteld wordt
dat de regering zoveel mogelijk
naar handhaving van de vaste
prijs van het boek streeft. Ook
zal de regering voorgesteld wor
den in antwoord op het verzoek
van de commissie alternatieve
overeenkomsten te geven, het
zogenaamde "Franse systeem"
te hanteren. Dit systeem houdt
in dat er een vaste prijs voor boe
ken is. maar deze geldt dan wel
voor alle boeken, ongeacht de
herkomst en gaat daarmee dus
veel verder dan het vroegere Ne
derlands-Belgische systeem, al
dus Schouten.
ROTTERDAM/DEN HAAG (GPD) - Het Gemeentelijk Ha
venbedrijf van Rotterdam houdt voor de komende twin
tig jaar rekening met een matige groei van de havenacti
viteiten in de Maasstad.
De aan- en afvoer van granen, ert
sen, kolen en stukgoed zal toene
men; een daling wordt verwacht
in de aan- en afvoer van olie en
olieprodukten. Het stukgoed zal
in de toekomst steeds meer in
containers worden aan- en afge
voerd.
De door het Havenschap opgestel
de ramingen dienen als basis-be
leidsplannen voor die sectoren
van de Rotterdamse haven waar
rekening wordt gehouden met
een zekere groei. Deze plannen
omvatten onder meer het verdie
pen van de toegangsgeul naar de
Rotterdamse havens, de bouw
van een nieuw verkeersbegelei-
dingssysteem langs de Nieuwe
Waterweg en verwijdering van
de sluizen in het Hartelkanaal.
Ook zullen voorzieningen wor
den getroffen voor een kolen- en
ertsterminal op de Maasvlakte.
Voor de graanoverslag zullen
meer voorzieningen worden ge
troffen.
In de plannen zijn ook de oude ha
vencomplexen opgenomen. Rot
terdam wil daar zo spoedig mo
gelijk met de bouw van huizen
beginnen, maar door de huidige
economische malaise is er vertra
ging ontstaan.
Tijdens het gesprek dat een delega
tie uit de haven gisteren met een
aantal ministers in Den Haag had
is benadrukt dat haast moet wor
den gemaakt met het aanpakken
van de problemen in de Rotter
damse haven. Wethouder van
economische zaken drs. Jan Rie-
zenkamp vreest anders ernstige
gevolgen: „Ervaringen uit het
verleden maken duidelijk ge
noeg dat arbeidsonrust in de
Rotterdamse haven gemakkelijk
overslaat en op een grote brand
kan uitlopen."
De problemen in het Rotterdamse
havengebied hebben zich de
laatste jaren toegespitst op de be
handeling van het stukgoed. De
hoeveelheden daarvan zijn zo
sterk gaan teruglopen dat de
werkgelegenheid van honderden
het geding kwam.
Op het ministerie van sociale za
ken en werkgelegenheid hebben
delegaties van het gemeentebe
stuur en van werkgevers- en
werknemersorganisaties in de
haven vanochtend de Rotter
damse nood onder ogen ge
bracht van onder anderen de mi
nisters van werkgelegenheid,
Den Uyl. en van economische za
ken. Terlouw. Zaken werden er
(nog) niet gedaan.
De vakbonden hebben al een plan
gelanceerd, waarvan de kern de
vorming is van een 'pool', waarin
havenwerkers die hun baan ver
liezen, door opleiding geschikt
worden gemaakt voor werk in
een andere sector binnen de ha
ven, waar nog wel mensen nodig
zijn. Van de werkgevers wordt
verlangd dat zij degenen die van
de opleiding af komen, een baan
garanderen.
LONDEN (AP) - Anne Stewart, een negentienjarige assistente van een
Londense veiling trok gisteren de aandacht toen zij met een stoommachi
ne op straat verscheen. Het apparaat wordt dezer dagen door de eigenaar
geveild.
EINDHOVEN (GPD) - De Philips-
beeldbuizenfabriek in Eindho
ven moet beslist gehandhaafd
blijven, gezien de strategische
positie van Eindhoven als inno
vatiecentrum. Daardoor kunnen
nieuwe markten aangeboord
worden en kan de Japanse con
currentie wellicht worden terug
gedrongen.
UTRECHT (ANP) - Bij Bergoss, de tapijtfabriek die gisteren uitstel van
betaling heeft aangevraagd gaat het al jaren niet goed.
Vanaf 1975 zit het bedrijf al in de verliezen, met als grootste een nettover
lies van 9,9 min in 1977. In 1980 werd bij een omzet een verlies geleden
van 1,9 min. In het jaarverslag wilde de directie gezien de omstandig
heden geen porgnoses voor 1981 geven. Het personeelsbestand daalde
de laatste jaren constant.
Eind 1977 had Bergoss nog 594 mensen in dienst, eind 1980 nog 280. Voor
het laatst werd dividend uitgekeerd over 1973, en wel 15 per aandeel.
Districtsbestuurder G. Frissen van de industriebond FNV zei gister
avond desgevraagd, dat hij in de surseance-aanvraag niet de eerste stap
op weg naar een faillissement ziet. Volgens hem heeft Bergoss nog wel
degelijk toekomstmogelijkheden en is uitstel van betaling nodig om
wat rust in de gelederen van de schuldeisers te brengen.
Een eventuele sluiting zou volgens Frissen echter meer arbeidsplaatsen
kosten, omdat de fabriek ook nog voor miljoenen guldens werk uitbe
steedt. De conjunctuur zit op het ogenblik niet mee - door het inzak
ken van de woningmarkt wordt er ook minder tapijt afgezet - maar
Frissen gelooft dat dit een-min of meer tijdelijke zaak is.
Dat vinden de twee hoogleraren
van de TH Twente, prof. dr. M.
van Drunen en prof. J. Bilder-
beek, die op verzoek van de On
dernemingsraad van de beeld-
buizenfabriek en op kosten van
Philips hebben onderzocht of
handhaving van de massapro-
duktie in de Eindhovense Elco-
ma-vestiging haalbaar is.
Philips wilde deze massaproduktie
afbouwen en van de beeldbui-
zenfabriek een proeffabriek ofte
wel een puur technologisch cen
trum maken. Dat zou 350 tot 400
werknemers hun baan kosten.
De OR en de vakorganisaties
stelden toen een alternatief plan
op, waarin het behoud van ar
beidsplaatsen centraal stond. Er
ontstond een patstelling tussen
de OR en de Elcoma-directie,
waarna beide hoogleraren als ex
terne deskundigen in beeld kwa
men. Nu werken er nog een klei
ne 1800 arbeiders in de Eindho
vense beeldbuizenfabriek.
De vraag, die van Drunen en Bil-
derbeek zich stelden, luidde:
„Welke strategie zou Philips
kunnen volgen om zich aan te
passen aan de gewijzigde mark
tomstandigheden met als doel
handhaving van het marktleider
schap in het kader van een ge
zonde industriële opzet?" De
deskundigen hebben berekend
dat de markt voor beeldbuizen in
West-Europa bij het aanhouden
van de huidige laagconjunctuur
bescheiden zal groeien, namelijk
met ongeveer 2 procent per jaar.
Zij menen dat het technisch leider
schap van Philips door een meer
planmatig produkt- en marktbe
leid beter zou kunnen worden
uitgebuit. De hoogleraren zeiden
echter dit niet als een beoorde
ling van het management van
Philips te bedoelen: „Philips be
kleedt qua kennis een dominan
te positie, die echter vertaald
moet worden in een commer
cieel marktbeleid",
Bladenmamien
verliezen baan
OUDORP (ANP) De ongeveer
850 wederverkopers van bladen
die worden uitgegeven door het
VNU-concern vrezen dat er voor
de helft van hen in de nabije toe
komst geen werk meer is als ge
volg van de invoering van een
nieuw distributiesysteem. Me-
dianet - een dochteronderne
ming van de VNU die voor de
verspreiding vón de bladen zorgt
- wil in de komende drie jaar het
aantal verkoopwijken in het land
drastisch beperken. De weder
verkopers hebben daarom een
vereniging opgericht om hun be
langen te beschermen.
Minister Den Uyl kan zijn ge
wenste overeenstemming in
de Stichting van de Arbeid
vanavond wel vergeten De
vakbeweging heeft al ondub
belzinnig laten weten niets te
zien in de plannen, die zijn
voorgelegd Aan de andere
kant wist Den Uyl kennelijk
ook al wel. dat zijn plannen
voor het komende jaar op on-
overkomenlyk verzet van
vakbeweging en werkgevers
zou stuiten
Niet voor niets heeft hij de mes
sen al geslepen door eerst in
zijn brief aan de Stichting
van de Arbeid te dreigen met
een loonmaatregel en uitge
rekend een dag voor het over
leg met de sociale partners
het ..Wetsontwerp verlenging
tijdelijke voorzieningen loon
vorming" in te dienen. Op
grond van dit wetsontwerp
wordt het hem mogelijk nog
deze maand in te grijpen.
Het felst in het verzet is de
FNV. Deze vakcentrale wil
geen cent inleveren als niet
van tevoren vast staat, wat er
met het geld gaat gebeuren.
Het blijkt, dat Den Uyl niet in
staat is aan te geven, hoe en
waar hij zijn beloofde 60.000
nieuwe banen zal scheppen.
Volgens berekeningen van
het Centraal Plan Bureu zou
als alles doorgaat zoals het op
papier is gezet het resultaat
slechts 5000 werklozen min
der meer zijn in 1982. De vak-
bweging is wel bereid in te le
veren. maar dan wil men pre
cies weten waaraan iedere
cent wordt besteed. En dat is
bij lange na niet het geval.
Ook de werkgevers zullen een
streep door Den Uvl's reke
ning halen. Bij het aantreden
van het nieuwe kabinet is
herhaalde malen gezegd, dat
herstel van de economie al
leen mogelijk is door een her
stel van de rendementen in
bedrijven. Ook voor de werk
gevers is de brief van Den
Uyl een grote teleurstelling
geworden. Want nergens is
uit de brief op te maken, dat
er ondersteunende maatrege
len voor het bedrijfsleven ge
troffen worden. Integendeel.
De werkgevers zien al op zich
afkomen, dat de kosten vol
gend jaar weer verder zullen
oplopen met als gevolg nog
meer ontslagen Furieus zijn
ze over de plannen van het
kabinet, om de eerste vijf
ziektedagen voor rekening
van het bedrijf te laten. Tot
nu toe kregen de werkgevers
bij ziekte van een werknemer
alle ziektedagen minus twee
uitgekeerd. Nu zullen ze dan
een hele week loon voor ei
gen rekening moeten
Gezien de opstelling nu van
vakbeweging en werkgevers,
zullen de plannen van Den
Uyl unaniem worden afgewe
zen. De partners in de Stich
ting van de Arbeid hebben
vorige week unaniem geko
zen voor vrijheid van onder
handelen met elkaar. Zij stel
len nu, dat de overheid daar
met de vingers moet afblij
ven. Het resultaat voor Den
Uyl is niets anders, dan dat
hij een loonmaatregel moet
voorbereiden en uitvaardi
gen om toch nog iets van zyn
plannen overeind te kunnen
houden. Hij is immers de on
dertekenaar van de brief aan
de Stichting van de Arbeid
en hij alleen heeft als minis
ter van sociale zaken en
werkgelegenheid de instru
menten om de wet op de
loonvorming uit te voeren.
Politiek wordt het een bijzon
der interessante zaak. Met na
me het CDA zal dan moeten
kiezen of voor het unanieme
standpunt van het bedrijfsle
ven. waardoor deze grootste
regeringsfractie Den Uyl laat
vallen. Of het CDA kiest voor
de plannen van Den Uyl en is
voor ingrijpen in de arbeids
voorwaarden. waardoor dan
weer eens recht tegen de ha
ren van het bedrijfsleven
wordt ingestreken.
In 1979 en 1980 heeft tweemaal
achtereen de FNV met de
zwarte Piet in handen geze
ten en heeft van alle kanten
de schuld gekregen van de
mislukking van een sociaal-
economisch beleid Als de
FNV vanavond in de Stich
ting van de Arbeid blijft vast
houden aan de vorige week
ïrt dezelfde stichting gedane
unanieme uitspraak dat de
regering moet afblijven van
ae vrijheid van onderhande
len, dan wordt voor het ko
mende jaar de zwarte Piet in
handen gespeeld van de poli
tiek. „Als de politiek meent,
dat ze zelf alles kan oplossen,
dan gaat men de gang maar.
maar dan behoeft men op de
sociale partners niet meer te
rekenen", zo wordt in die
kringen gesteld.
Kiest het CDA en in mindere
mate geldt dat ook voor de
PvdA voor het unanieme
standpunt van het bedrijfsle
ven in de Stichting van de Ar
beid. dan kan Den Uyl de ko
mende jaren al zijn ideeen
wel vergeten. Het enige wat
hij dan nog kan doen is cao's
toetsen aan het regeringsbe
leid. maar die weg heeft hij
zelf al enigszins afgesneden
door in zyn wetsontwerp ver
lenging tijdelijke voorzienin
gen loonvorming bedryfs-
taksgewijs ingrijpen onmo
gelijk te maken
Lukt het de FNV woensdag
avond niet door druk van
binnenuit - met name door
Jan Dutman van de ABVA -
de nu ingeslagen koers te
handhaven, dan valt zoals de
afgelopen jaren is gebeurd de
Stichting van de Arbeid uit
elkaar en kan Den Uyl zijn
gang gaan. „Als de overheid
dan een arbeidsvoorwaar -
denbeléid moet gaan voeren,
dan doet die overheid het
maar. We weten by voorbaat,
dat er dan niets van terecht
komt", aldus m-mm Mn
van de Stichting van de Ar
beid
In feite gaat het woensdag
avond tijdens het overleg tus
sen regering en Stichting van
de Arbeid niet zozeer meer
om de feitelijke - reeds ver
worpen - inhoud van de brief
met plannen van Den Uyl,
maar is het een gevecht tus
sen politiek en bedrijfsleven.
Sterker dan de FNV zyn CNV.
MHP en werkf het W
met elkaar over eens. dat het
nu tijd wordt, dat het be
drijfsleven de kans moet krij
gen om de grote problem.-n
fundamenteel aan te pakken,
omdat in de afgelopen jaren
de politiek hierin heeft ge
faald. Daarbij moet voor de
sociale partners het yonge
weck genomen unanieme be
sluit om BMt ik.i.ir in vrij
heid te onderhandelen borg
staan Daaraan zullen ze el
kaar tijdens het g. sprok met
de regering wel herinneren
CEES KEIZER
WOENSDAG 2 DECEMBER 1981
ACTIEVE
AANDELEN
AKZO
ABN
AMEV
Fr. Gron. Hvp
Gist Brocades
Heineken
l'nilevi
Ver. Be
Volker
WUH
218,00 218.71
BINNENLANDSE
AANDELEN
104,00 105,00
276,00 292.5
186.00b 186.01
220.00 220.0
89,20e
208.00
1450.00
51.50 51.50
76.00 76,00
120.00 12000
13 70 13.50
155.00 155.00
247,00 250,00
240,00 240.00
705.00 704,00
BELEGGINGS
INSTITUTEN
Ale Fondscnb.
1330.00 1340.01
103,00 103.30
104 50 104 00c
170.50 172.00
150.90 150 80
122.50 122.50
226.00 227.00
GOUD EN ZILVER
Goud onbrw 31070 - 31770 Vorige 31750 -
32450
Zilver onbew 550 - 653 Vorige 567 - 670
BUITENLANDS
GELD
107 75 110.75
hilling <IMi 15 47
IMi 3.00
AMSTERDAM (ANP) - De Am
sterdamse effectenbeurs liet van
daag opnieuw aan kleurloos
beeld zien. De activiteit op de
vloer was niet om over naar huis
te schrijven, terwijl de koersen
gestaag afbrokkelden
Een lichtpuntje vormde de gang
van zaken op de obhgaticmarkl
De staatsfondsen konden op
nieuw aantrekken, zij het fractio-
neel. De jongste 12.75 pet. staats
lening ging naar 105.80 Eën en
ander betekende, dat de daling
van de rente zich nog steeds
voortzet, al is het tempo bijzon
der traag
Op de aandelenmarkt hadden de
assurantie-aandelen het moei
lyk. Oorzaak was de bekendma
king gisteren van dc kwartaak ij
fers van Amev IX- winst in het
derde kwartaal bleek iets lager te
zyn. Het aandeel Amev zakte
hierop byna 3 op 88,20. Ennia
werd meegetrokken naar een
2,50 lagere koers van 119. ter-
wyl Nationale Nederlanden het
verlies beperkt wist te houden
tot 60 cent op 119,90. Dc inter
nationale aandelen moesten wat
inleveren, ondanks de betere
stemming m Wall Street en een
hogere dollar.
