Valse tegenstelling in evangelisatie
onbedreigd -
winnaar GP
Ter Schegget heeft er ook van geleerd
Schakers Alphen afgetroefd
Zege van Flyer
twijfelachtig
ondanks record
Handtekeningen
voor
Russische joden
Cricketcompetitie: geen degradatie
Oprichter
NeVoBo
overleden
Zege Nooren
Dr. G. Manenschijn bang voor Amerikaanse methoden
De evangelisatiemethode
die op het ogenblik uit
Amerika naar ons komt
overwaaien doet dr. G.
Manenschijn, voorzitter
van de landelijke commis
sie van de Gereformeerde
Kerken in Nederland voor
evangelisatie, het ergste
vrezen.
Die methode is namelijk weer hele
maal gebaseerd op een indivi
dualistische beperking van de
menselijke werkelijkheid en als
gevolg daarvan - op een indivi
dualistische beperking van het
evangelie. Het grote probleem
van de huidige evangelisatie is,
aan deze beperking niet toe te ge
ven maar anderzijds ook niet te
vervallen in een alleen maar po-
litiek-maatschappelijke verkon
diging van het evangelie.
Dr. Manenschijn herinnert in het
Centraal Weekblad van de Gere
formeerde Kerken aan de manier
waarop in de vorige eeuw en het
begin van deze eeuw het evange
lie in toonaangevende theologi
sche kringen werd verstaan. Dat
Van 15 december tot eind januari
wordt in ons land een actie ge
houden onder het motto 'Eén
miljoen handtekeningen voor
Russische joden'. Doel is, hand
tekeningen te verzamelen voor
de in Rusland wonende joden
die al jarenlang een uitreisvi
sum willen hebben om naar Is
raël te vertrekken.
Het Nederlandse 'Solidariteitsco-
mité voor joden in de Sowjet-
Unie' en de 'Stichting tot steun
aan joden in Arabische en Oost-
europese landen' hebben de ac
tie georganiseerd.
De Hervormde Kerk. de Gerefor
meerde Kerken in Nederland, de
Christelijke Gereformeerde Ker
ken, de Evangelisch Lutherse
Kerk en de Unie van Baptisten
gemeenten in Nederland hebben
al steun en medewerking aan de
actie toegezegd.
was sterk persoonlijk gericht,
soms individualistisch. Het
evangelie betrof uitsluitend de
mens als.persoon, los van zijn
maatschappelijke omstandighe
den en los van zijn relaties. Je
zou volstrekt individueel,
los van je medemensen, een rela
tie met God kunnen hebben.
Manenschijn - hij is wetenschap
pelijk hoofdmedewerker aan de
theologische faculteit van de
Vrije Universiteit voor het vak
'ethiek' constateert, dat de Ge
reformeerde Kerken nooit voor
de verleiding van de individua
listische heilsbeleving zijn be
zweken, mede door hun maat
schappelijke en politieke betrok
kenheid via allerlei christelijke
organisaties.
Bekering
Het gaat bij evangelisatie, volgens
dr. Manenschijn, om bekering
van de menselijke persoon, maar
dan wel in zijn maatschappelijke
en politieke omstandigheden, in
zijn relaties en mét zijn verant
woordelijkheid voor zijn leefwe
reld.
"Natuurlijk kunnen alleen perso
nen zich bekeren, structuren
niet. Maar personen staan niet
Dr. G. H. ter Schegget na een
aantal keren voor een hoogle-
raarspost te zijn gepasseerd
nu eindelijk benoemd tot ker
kelijk hoogleraar voor
christelijke ethiek in Leiden
- zal niemand boos aankij
ken om wat er is gebeurd.
Hij voelde zich de laatste jaren
opgejaagd en diep gekwetst
en ook zijn vrouw en kinde
ren hebben eronder geleden,
maar nu het dan toch 'ja' is
geworden, zal hij er alles aan
doen om de schade niet te ver
groten.
Toen de hervormde synode hem
had benoemd, viel er een last
van hem af, vertrouwde Ter
Schegget (54) een redacteur
van 'Hervormd Nederland'
toe. Maar er is ook een last bij
gekomen: "Ik sta voor een
grote uitdaging. Ik moet de
zaak nu waarmaken. Deze
voorgeschiedenis maakt dat
extra moeilijk".
los van de structuren.Zelfs een
'enerzijds' (de relatie met God)
en 'anderzijds' (de relatie met
medemensen) lijkt Manenschijn
theologisch onjuist. "Want dan
denk je al in de valse tegenstel
ling tussen heilsindividualisme
en politiek messianisme".
Evangelisatie die deze tegenstel
ling te boven wil komen heeft
het erg moeilijk.
"Natuurlijk is niet elke bevrij
dingsactie te verbinden met het
bevrijdend handelen van de
Heer. zeker niet als het een 'mar-
xistisch-leninistische bevrijding'
is (je komt dan gewoonlijk van
de regen in de drup, zoals in
Zuid-Oost-Azië), maar dal bete
kent niet. dat het bevrijdend han
delen van de Heer geen politieke
gevolgen heeft. Bekering gaat
daarin weliswaar niet op, maar
gaat er nog minder aan voorbij".
"Zeker, de naam van Jezus moet in
evangelisatiewerk worden ge
noemd, maar de werkelijkheid
is, dat misbruik van die naam in
bijvoorbeeld allerlei commer
cieel opgezette Amerikaanse
Ter Schegget ziet zichzelf als
een 'theoloog onder de theolo
gen', die een paar speciale ac
centen wil leggen en wat ver
waarloosde punten naar vo
ren probeert te halen. In het
beeld dat tegenstanders van
hem ophingen en ook in een
deel van het verweer van me
destanders daartegen heeft
hij zich nauwelijks kunnen
herkennen.
Kinderlijk
Ter Schegget, wiens benoeming
door de een werd gehoopt en
door de ander gevreesd, vindt
zichzelf veel naiever en kin
derlijker dan tegenstanders
van hem denken. Waar het
hem om gaat is eenvoudig, de
zaak van de onderdrukte
mens in de theologie ter spra
ke brengen vanuit het inzicht,
dat het recht moet beginnen
bij mensen die dat het meest
dr G Manenschijn
evangelisatie acties - die men
voor een deel ook in ons land wil
invoeren - het werk hinderlijk
in de weg staat".
Situatie
Dr. Manenschijn - sprekend voor
zichzelf - verheelt niet, dat bij
voorbeeld de 'theologie van de
bevrijding' en de 'feministische
Ter Schegget
Anders dan 'men' denkt
nodig hebben "Op die weg
kom je van alles tegen. Ook
het marxisme"
theologie' zijn verstaan van de
bijbelse boodschap hebben ver
breed en verdiept.
'In die theologieen wordt ook wel
onzin beweerd, maar daann
doen ze niet onder voor wat uit
andere regionen van de kerken
en de theologie naar ons toe
komt".
'Het evangelie is altijd een bood
schap voor mensen in een situa
tie en wordt altijd op een bepaal
de manier verstaan door mensen
in een situatie Maar het is tege
lijk niet aan die mensen en aan
die situatie gebonden Het is
méér dan wij ervan verstaan en
ermee doen. Daarom kunnen 'ge
lovigen' er nooit over beschik
ken. In hun ontmoeting met 'on
gelovigen' worden zij daar voort
durend aan herinnerd".
Het evangelisatiewerk kan de inzet
van sociologen en agogen goed
gebruiken. Dr. Manenschijn is
niet beducht voor die 'professio
nalisering'. Hij ziet geen verschil
met inzet van theologen. Evange-
Dat hij vanuit een ivoren toren
mensen onder kntiek zou zet
ten, noemt de omstreden theo
loog een misverstand. "Ik voel
in de eerste plaats mezelf on
der kritiek staan. Ik geef al
leen maar door. wat ik op me
voel afkomen. De zaak van de
armen komt uiterst kritisch
en bedreigend op mij aan".
Ter Schegget beseft goed, dat
hij zich daardoor poms te
hard heeft uitgedrukt. "Hel is
moeilijk, als onheilsbood
schapper de goede toon te
treffen. Soms is m'n stem
overgeslagen en heb ik te fel
geschreeuwd. Hel was wel
eens te bruut en te pedant"
Van pas
In de strijd rond zijn benoe-
lisatie kan ook ajhankeltjk wor
den t»an allerlei theologische in
zichten. "En ik ken heel wat nare
theologieen". "Zowel theologie
als sociologie staat in dienst van
het evangelisatiewerk". De voor
zitter van de gereformeerde com
missie voor evangelisatie pleit
voor een goed samenspel tussen
theoloog en socioloog agoog.
"Bij de overdracht van het evange
lie knappen mensen maar al te
vaak af op de persoon die dat
evangelie brengt. Veel theologen
worden zich deze handicap pas
bewust in een intensieve training
onder leiding van agogen
Openingen
Het gaat. volgens Manenschijn.
niet om het 'aantrekkelijk ma
ken' van de bijbelse boodschap,
maar om het zoeken naar openin
gen. Mensen moeten merken, dat
de kerk het Woord dat zij uit
draagt serieus neemt. Dat zij zich
óók bekeren wil en het belang
van het evangelie voor de poli-
tiek-maatschappelijke werkelijk
heid niet uit de weg gaat.
ming zag dr. Ter Schegget
zich een soort 'symboolfunc
tie' toegekend. Toen zijn per
soon niet meer zo in het ge
ding was, ging het vooral om
de vraag of de theologie van
de verdrukten, de bevrij
dingstheologie, vanwege de
kerk een plaats aan de uni
versiteit zou kunnen krijaen.
"Dat blijkt dan toch mogelijk
te zijn" "Ik krijg nu de kans,
die theologie van mij, die
voor een belangrijk deel nog
op intuïtie is gebaseerd, we
tenschappelijk beter te onder
bouwen".
Dat deze zaak zo lang heeft ge
sleept. vindt dr Ter Schegget.
achteraf bezien, misschien
toch wel goed. Hij heeft er ook
veel van geleerd. "En dat
komt mij van pas, om deze
nieuwe taak aan te kunnen".
Brrofpinfswrrk. Hervormde
Kerk: bgBWM Rijnshurg G
F Smaling Wierden, tp Amers
foort P. Molenaar Groot-Am-
mers; aangenomen naar Buurse
(Or B M tor Haar Dinxparto,
de benoeming tot bijstand in het
pastoraat te Naaldwijk (deelge
meente Dijkweg) L. P. Sterk,
emeritus-predikant te 't Woudt.
bedankt voor Joure H Roozen-
dal Burgwerd-Lollum (Fr voor
Oudemirdum J. L. Ravesloot
Heemse
Gereformeerde Kerken: aangeno
men naar Culemborg (voor zie
kenhuispastoraat in Ticl) kandi
daat G. Opheusden aldaar
Gereformeerde Kerken Vrijge
maakt: bedankt VOOT D< n Haag
Zuid-Loosduinen en voor Zaam-
slag kandidaat G. J. Bruijn Kam
pen
Nederlandse Protestantenbond:
aangenomen naar Briafla ((M-
WfriO mevrouw M C A Groot-
Ans 's Gravenzande.
Spanje. De >ooms katholieke
bisschoppen van Sparse willen
een aangepast economisch plan
dat de werkloosheid aanpakt Zij
hebben deze week een stuk ge
publiceerd over dc ml
mende werkloosheid in dit land.
De bisschoppen zijn vooral be
zorgd over de werkloosheid on
der jongeren
Op dit ogenblik zit 14 procent uon
de Spaanse beroepsbeiolktng
zonder werk. De helft daarvan
bestaat uit jongeren
De bisschoppen willen een deel van
hun inkomsten afstaan aan een
liefdadigheidsfonds voor de be
strijding van de gevolgen der
werkloosheid Van de werklozen
in Spanje krijgt ruim 60 procent
geen financiële ondersteuning
van de staat.
Namibië. Volgens de kerken van
Namibië (Zuidwest-Afrika) moet
in de huidige situatie de Swapo,
de bevrijdingsbeweging van dc
zwarte bevolking, als de enige
werkelijke vertegenwoordiger
van het Namibische volk worden
beschouwd Deze t>
heeft in Namibië niet alleen veel
inwoners achter zich, ook de ker
ken hebben voor de Swapo geko-
Dat verklaarde de methodistenpre
dikant Karuera tijdens een kort
bezoek aan ons land. waarvoor
het Comité Zuidelijk Afrika hem
had uitgenodigd
De zwarte bevolking heeft nog
steeds geen rechten De Swapo
kan van de kerken weinig directe
steun verwachten, zei de predi
kant. Politie en regering vallen
ook de kerken lastig als deze zich
tegen het heersende systeem ver
zetten.
1
SPORT
I
:l
1
PARIJS (SID/AFP,EEE) - De Tsjechoslowaak Ivan Lendl
is, ruim voor het einde van het tennisseizoen, winnaar
geworden van het Grand Prix-gebeuren. Na zes achter
eenvolgende toernooi-ovewinningen voert Lendl de
Grand Prix-ranglijst aan met 2413 punten. Hij is niet
meer in te halen door Wimbledon-winnaar John McEn
roe, die met 2095 punten de tweede plaats bezet.
Het gaat trouwens helemaal goed met hetTsjechoslowaakse talent. Op de
ATP-computerranglijst ging hij Björn Borg voorbij. Hij hoeft nu nog
slechts de Amerikanen John McEnroe (eerste) en Jimmy Connors
(tweede) voor zich te dulden.
De overwinning leverde naast de "eer" een bedrag op van 300.000 dollar
(750.000 gulden) als bonus.
De stand op de Grand Prix-lijst is na 86 toernooien:
1. Ivan Lendl (Tsj) 2413 punten (20 toernooien)
2. John McEnroe (VS)
3. Jimmy Connors (VS)
4 Jose-Luis Clerc (Arg)
het GP-gebeuren
5. Guillermo Vilas (Arg)
6. Björn Borrg (Zwe)
7. EliotTeltscherfVS)
8. Roscoe Tanner (VS)
9. Vitas Gerulaitis (VS)
10. Yanninck Noah (Fra)
2095 (14)
1717 (15)
1514 (14)
1438 (16)
1159 9)
1070(17)
1069 (18)
1050 (16)
958 (19)
Na de eerste dag van de tennisont-
moeting tussen spelers van Eu
ropa en het Amerikaanse conti
nent in Barcelona hebben de
Amerikanen de leiding genomen
met 3—1. De enige Europese
winstpartij boekte de Tsjech
Ivan Lendl. Hij versloeg de nieu
we Open Zuidafnkaanse kam
pioen Vitas Gerulaitis met 6-4.
4-7, 10-8.
Gene Mayer won met 6-4, 6-3 van
Adriano Panatta. John McEnroe
zegevierde met 6-2, 5-7, 6-2
over de Fransman Yanninck
Noah en de Argentijn Guillermo
Vilas was diep in de nacht aan
zienlijk sterker dan de Spanjaard
Manuel Orantes: 6-3, 6-3.
Betty Stöve heeft gisteren de derde
ronde van het toernooi om de
Australische tenniskampioen
schappen, dat in Melbourne
wordt gehouden, niet gehaald.
Stöve verloor met 5-7, 3-6 van
de Amerikaanse Candy Rey
nolds. Haar beschermelinge, de
Tsjechoslowaakse Hana Mandli-
kova, voldeed aan de verwach
tingen. Zij bereikte de derde ron-
VOETBAL - De Duitser Uli Stieli-
ke is uitgeroepen tot dc meest re
gelmatige speler in de Spaanse
competitie. Stielike staat onder
contract bij Real Madrid
de via een overwinning met 6-2,
6-3 op de Amerikaanse Nancy
Yeargin.
Van de topspeelsters hadden Tracy
Austin, Chris Lloyd, Martina Na-
vratilova en Andrea Jaeger (allen
uit de Verenigde Staten) geen
problemen in de tweede ronde.
Alleen de Australische Evonne
Cawley-Goolagong, terug van
weggeweest, had alle concentra
tie en techniek nodig om zich
Leslie Allen van het lijf te hou
den. De setstanden waren 5—7,
6-3, 6-4.
DEN HAAG (ANP) - In de hoofd
en eerste klasse van de cricket-
competitie wordt het komende
seizoen de degradatieregel niet
gehanteerd. Reden voor deze
eenmalige maatregel is de deel
neming van het Nederlands team
aan het toernooi om de ICC-trop-
hy van 16 juni tot en met 11 juli
In die periode wordt de competi
tie in Nederland normaal voort
gezet. Omdat de clubs niet over
de internationals kunnen be
schikken heeft dc KNCB uit het
oogpunt van mogelijke competi
tievervalsing besloten de degra
datieregeling een seizoen op te
schorten.
Een novum in de komende compe
titie is de stringentere aanpak
van spelers die zich in de wed
strijden misdragen. Volgens de
nieuwe bepalingen van het
tuchtrechtspraak kunnen spie-
Iers en speelsters bij wangedrag
een schorsing en/of boete oplo
pen. Het is voor de eerste keer in
de bijna honderdjarige geschie
denis, dat de KNCB tot dergelij
ke maatregelen overgaat.
Steven Lubbers is door de KNCB
benoemd tot speler/coach van
het Nederlands team. dat aan het
ICC-toernooi zal deelnemen. De
nationale ploeg is ingedeeld in
groep II en treedt achtereenvol
gens aan tegen Oost-Afnka,
West-Afrika. Singapore, Argenti
nië, Bermuda, Fiji-Eilanden, Sri-
Lanka, Bangladesh en Maleisië.
LEIDEN - De derde competitieronde uit de
promotieklasse van de Leidse schaakbond
blijft zich boeiend ontwikkelen. Philidor 3
zit op rozen nu Vergeer de hangpartij tegen
Hagendijk won en daarmee 4-6 winst op
LSG 2 bewerkstelligde. Lisse kon tegen Lei
derdorp nog net tot 5-5 reiken, terwijl de ne
derlaag van Alphen 1 tegen LSG 3 nu ook
een feit werd.
Lisse 1-Leiderdorp 1 5-5. Voor de Lissenaren
zag het er desastreus uit toen zij al vrij snel
tegen een Vfe-SVfc achterstand aankeken. Van
der Kamp, Goeman en Pool waren de leve
ranciers van regelmatige Leiderdorpse ze
ges. Het werd zelfs 1-4 toen Jan Bakker zijn
goede positie tegen De Goede in een remise
zag verzanden. Kopman Guus van Dijk en
Rob van de Aardweg (langs de rand van re
mise) gaven Lisse met hun winstpartijen een
laatste strohalm in handen: 3-4. Seller voer
de de score met een spektaculaire winstpar-
tij tegen Lommerse op naar 3-5. Twee aftee
broken partijen moesten vervolgens de be
slissing brengen Voor Van der Poel was de
winstweg eenvoudig: 4-5. Lemmers zou cch
ter met noest analyseerwerk op de proppen
moeten komen om Postma alsnog klop te
geven. De klus viel uiteindelijk mee. daar
Postma direkt na de hervatting de verkeerde
variant koos: 5-5
De gedetailleerde uitslag: G. v. Dijk-Goedhart
1-0; J. Bakker-De Goede Vs-Vfe; Van Hal-Goe
man 0-1; Lommerse-Selier 0-1; V.d. Aard
weg-V. Ósnabrugge 1-0; Kamps-Pool 0-1; J
v. Dijk-V. Ketel V^-V4; Lemmers-Postma 1-0;
V.d. Poel-V. Sandtvoord 1-0, Rossdorf-V. d
Kamp 1-0.
Alphen 1 werd volledig verrast door LSG 3
Met name op de kopborden ging het bij de
thuisploeg volledig mis Stelling won welis
waar een "buigen of barsten partij" op Van
der Born, maar vervolgens sneuvelden op de
bovenste borden Mechelse en Van der Tol
LSG-er Nieuwland overtroefde Mechelse op
het theoretische vlak. Hagendijk schoot met
de eerste de beste valstrik prijs. Joziasse
durfde in betere positie de tijdnood niet aan
en deelde het punt met Noord ijk, waarna
een winstpartij van Kuiper de score op lVfc-
3'/2 bépaalde. In eerste zitting bracht Rau-
mann Alphen nog terug naar 2^-3'^. Gezien
de afgebroken posities leek een Alphense
nederlaag nu onvermijdelijk, welke gister
avond dan ook gestalte kreeg De Wit kon
Van Putten nog net op remise houden, maar
Van Tooren scoorde daarop wel een vol punt
voor LSG 3 3-5. Donker kon geen enkel risi
co tegen Mieremet nemen remise en daar
mee 3l£-5ta. Tussen de zieke De Jong en
V.d. Drift lijkt eveneens een remise op stapel
te staan, maar dat resultaat heeft geen groot
belang meer De gedetailleerde uitslag Me
chelse-Nieuwland 0-1; V d Tol-Hagendijk 0-
1. De Boer-V Tooren 0-1. Stelling-v d Born
1-0; De wit-V.Putten Vi-'/j; Donker-Miere-
met tA-l/2, De Jong-v.d. drift afg Joziasse
Noordijk Moon-Kuiper 0-1. Raumann-
Fnelink 0-1
AUCKLAND (AFP) - Het 68.5 voet
lange jacht Ceramco New Zea
land is gistermiddag als tweede
aangekomen in de tweede etap
pe van de rond-de-wereld-zeilra-
ce. De tijd van het Nieuwzee-
landse jacht over de 7101 zeemij
len van Kaapstad naar Auckland
was 8 uur en 50 minuten meer
dan de 76 voet lange Nederland
se Flyer, die gistermorgen de fi
nishlijn passeerde.
De Ceramco heeft een goede kans
eerste te worden in het omgere
kende klassement, want op han-
dicap mocht het schip 24 uur ver
liezen ten opzichte van de Flyer,
die een tamelijk ongunstige ra
ting heeft.
De overtocht van de Flyer duurd»-
30 dagen. 4 uur 27 minuten en 50
seconden Daarmee brak het
schip het staande record voor de
ze oversteek, dat op naam stond
van de vroegere premier van En
geland, Heath, met de Condor
Did 4 uur 36 minuten.
Zowel de Ceramco, die op de reis
naar Kaapstad de mast verloor,
als de Flyer hebben averij ge
meld. Bij beide schepen moet de
giek worden vervangen, voordat
het vertreksein voor het derdt-
traject naar Mar del Plata op 26
december wordt gegeven De
Flyer is bovendien toe aan een
nieuwe mastbevestiging. Dit on
derdeel wordt per vliegtuig van
uit Nederland overgebracht
Volgens schipper Conny van Riet
schoten kwam de mast los te
staan toen het schip door enkele
rollers werd overspoeld en dwars
op de golven kwam te liggen.
Van Rietschoten zei volop geno
ten te hebben van het nek-aan-
nek-gevecht op het laatste ge
deelte voor de kust van Nieuw
Zeeland met de Ceramco. 'Soms
lagen we zij-aan-zij, maar ons
voorbij gaan was er niet bij'
De binnenkomst van de Ceramco
had ovengens veel weg van een
triomftocht. Het 22 meter lange
schip, dat wordt gestuurd door
Peter Blake, is een soort nationa
le Nieuwzn-land.se ondernr
ming. Een bank en een lucht
vaartmaatschappij zorgden voor
de financiering maar daarnaast
hebben tientallen pnvé-perso
nen een aandeel genomen in het
nieuwe ontwerp van Bruce Farr
Of het blauwe jacht definitief
eerste wordt in het klassement
volgens omgerekende tijden,
hangt af van de binnenkomst
van de voornaamste concurren
ten. Zo moet de Fransman Knter
9. winnaar van de reis naar Kaap
stad in Auckland arriveren vóór
3 december 12 uur 45 minuten en
10 seconden. De Disque d'Or III
vóór 5 december 's morgens
vroeg en de Morbihan vóór 3 de
cember 11 uur 35 Deze schepen
hebben noodgedwongen, of met
opzet de laatste dagen nagelaten
hun posities te meiden
TINAARLOO (ANP) - Zondag is
op zeventigjarig»- l»i-flijd Will.-m
Petrus Struik, erevoorzitter van
de Nederlandse vollcybalbond
(NeVoBo). overleden Struik,
was één van de oprichters van de
NeVoBo en fungeerde geduren
de twee periodes als voorzitter
van de bond. Bu zon afscheid als
NeVoBo-praeses werd Struik be
noemd tot erevoorzitter De Gro
ninger. die ook officier in de orde
van Oranje Nassau was. was tot
1970 directeur van het universe
tair sportcentrum 'Paddep... I m
Groningen. Aan de stichting van
dat centrum gaf Struik 11i -.
krachten. Wim Struik wordt
morgen gecremeerd
BRUSSEL (ANP) Op de laatste
dag van het internationale con
cours hippique in Brussel heeft
Henk Nooren gisteren een
springconcours gewonnen Met
Opstalan 2 ging Nooren foutloos
in de snelste tyd (54 58 seconden)
rond Edgar Cucpper uit Belgie
werd met Sympatico tweede op
ruim één seconde
