Bom Damascus: 64 doden Hoj 12,47% Akkoord over Sinaï-leger Adviseur Reagan legt functie tijdelijk neer Optimisme over kernwapenoverleg lijkt voorbarig Onderzoek naar "beloning" Richard Allen Moslem-broederschap verantwoordelijk gesteld NMB J De heer/mcvTouw Honduras kiest liberaal: leger grijpt niet in Politieke impasse in Nieuw-Zeeland Top in Genève begonnen Europese deelname aan vredesmacht waarscliijnlijk MAANDAG 30 NOVEMBER 1981 BUITENLAND WASHINGTON - Richard Allen, president Reagans adviseur voor nationale veiligheid, heeft zichzelf met 'administratief verlof gestuurd. Hij trekt zich voorlopig uit zijn functie in het Witte Huis terug, in afwachting van de resulta ten die een justitieel on derzoek naar mogelijk misbruik van zijn functie als presidentieel adviseur, moet opleveren. Allen is in opspraak geraakt nadat in een safe een enveloppe met duizend dollar was gevonden die hij had ontvangen van een Ja pans damesblad als beloning voor het arrangeren van een in terview met Nancy Reagan, de dag na Reagans inhuldiging als president. Hij gaf gisteren in een televisiege sprek toe dat op de enveloppe, zowel als op een ontvangstbewijs dat ook in de safe werd aange troffen, cijfers stonden „die als 10.000 konden worden gelezen" maar hield vol dat op de omslag niets geschreven stond toen hij die kreeg en dat hij nooit een ont vangstbewijs had gezien. Inmid dels echter zou volgens de New York Times, een Japanse zaken vriend van Allen hebben, ver klaard hem een 'groot cadeau' te hebben gebracht, hetgeen Allen nadrukkelijk ontkent. Omdat Allen voor zijn benoeming in het Witte Huis de belangen van onder meer Japanse autofa brikanten vertegenwoordigde, zijn ook vragen gerezen over de toelaatbaarheid van zijn aanwe zigheid bij gesprekken van Ja- Richard Allen: vol vertrouwen. panse afvaardigingen met Rea gan over de problemen die de Ja panse auto-import voor de Ame rikaanse industrie meebrengt. Naar de Washington Post zaterdag berichtte, zouden Nancy Reagan, presidentieel adviseur James Ba ker, en presidentieel adviseur Michael Deever op Aliens ont slag hebben aangedrongen. Al leen de derde man van de 'troika' in het Witte Huis, Edwin Meese, zou daartegen zijn omdat Allen een rechtvaardig onderzoek moet worden gegarandeerd. van het zoeken in zijn recente handelingen, tweemaal de ver plichte verklaring over zijn fi- nanciéle status moeten aanvul len, nadat was gebleken dat hij zijn publiciteiUfirma niet in één keer had verkocht aan een vriend, maar dat hij daarvoor in over drie jaar uitgestreken ter mijnen wordt betaald. Daaruit zou ontoelaatbare vermenging van belangen kunnen worden geconstrueerd. Er wordt zelfs be weerd dat Aller* toen hij al op het Witte Huis werkzaam was. nog cliénten van zyn vroegere bedrijf heeft geadviseerd. In het televisiegesprek. 'Meet the press', dat op het laatste moment op Aliens verzoek werd gearran geerd nadat hy voordien alle commentaar had geweigerd, be toonde hij zich vol vertrouwen dat een nader onderzoek hem zal vrijpleiten. Naar zijn zeggen staat de opschudding van het moment een voortzetting van zijn overheidscarrière niet in de weg. Tijdens Reagans verkiezingscam pagne heeft Allen (toen op de no minatie voor minister van bui tenlandse zaken) zich ook vrij willig teruggetrokken nadat twij fel was gerezen aan de wijze waarop hij zakelijke en privé-be- langen gescheiden had kunnen houden. DAMASCUS (Reuter/AFP/BPA/UPI) - Een bomaanslag in de Syrische hoofdstad Damascus heeft gisteren het leven gekost aan 64 mensen. 135 mensen werden gewond, zo is officieel meegedeeld. werd gegeven, liep zware schade op, aldus ooggetuigen. De doden zijn volgens het officiële Syrische persbureau Sana "on schuldige burgers die toevalig passeerden of in de omliggende huizen woonden". Al azbakiya is een zeer drukke wijk die tegen de oude stad aan ligt. De Syrische regering en westerse waarnemers in Damascus leggen de verantwoordelijkheid voor de aanslag bij de "Moslem-broeder schap", een islamitisch-funda- mentalistische groepering die sinds drie jaar een aanslagen campagne voert tegen de rege ring van president Hafed al As sad. Deze bestaat uit Alawieten, een minderheid in Syrië. Vol gens westerse diplomaten is deze aanslag de vierde sinds augustus waarbij een bom in een auto tot ontploffing wordt gebracht. In de drukke avenue die in Damas cus de oude stad van de moderne binnenstad scheidt, reed gister morgen volgens ooggetuigen een auto langzaam langs een hoofd kwartier van de militaire politie. Op wacht staande militairen be valen de chauffeur door te rijden, toen deze een geweer trok en op de militairen schoot. Deze vuur den terug en doodden de chauf feur. Even later ontplofte de auto die een zeer grote lading spring stof moet hebben bevat. Veiligheidspolitie zette onmiddel lijk de Al-Azbakiya wijk af en lie ten alleen brandweer en ambu lances passeren. Het leger zette helicopters in om gewonden te vervoeren. Gisteravond was Al- Azbakiya nog steeds afgezet en zochten reddingsploegen tussen het vele puin nog steeds naar overlevenden. Gebouw ingestort. Het vijf verdiepingen tellende ge bouw van de militaire politie is volgens ooggetuigen geheel in gestort. Op straat lagen auto's op hun kop waarin mensen vastza ten. Men hield er rekening mee dat het doden- en gewondental nog zou oplopen. Een nabijgelegen school, waar op het moment van de aanslag les ADVERTENTIE NMB Kapitaalmarkt-Renterekening Rente voor de maand december De NMB Kapitaal markt - Rentereke ning geeft een rente die een half procent boven het gemiddelde rende ment op aflosbare Ne derlandse staatslenin gen ligt. Een hoog ren dement dus. ■-S<r *Uw geld blijft dagelijks opvraagbaar. Over de opgenomen bedragen berekent de NMB een geleidelijk afnemende retourrente. Meer informatie? Stuur onderstaande cou pon in of haal de folder bij uw NMB-kantoor. Viditel pagina 484. Dc NMB denkt met u mee. Cm innn Ja' w" graag meer weten over de NMB UOUpon Kapitaalmarkt-Renterekening. j Stuurt u mij meer informatie. in I Straat I Postcode I I Woonplaats. I In een gesloten envelop zonder postzegel opsturen I aan de NMB, Afdeling KMR, Antwoordnummer 131, I 1000 PA Amsterdam AFRIQUE Eerdere aanslagen van de Moslem broederschap werden volgens westerse diplomaten sinds au gustus gepleegd op het kantoor van het hoofdkwartier van de luchtmacht in het centrum van Damascus en op een gebouw waarin Sowjet-technici woon den. Officieel is over de laatste twee aanslagen niets meege deeld. Israël De moslem-broederschap wordt volgens de Syrische regering ge financierd en getraind door Is raël en imperialistische staten. Aangenomen wordt dat de broe derschap vooral strijdt tegen westerse en communistische in vloed in de islamitische wereld. In Beiroet stelde de "Organisatie voor de bevrijding van Libanon van buitenlanders" zich met tele foontjes naar kranten en persbu reaus verantwoordelijk voor de aanslag in Damascus. Deze orga nisatie pleegde diverse aansla gen in Libanon tegen Palestijnen en Syriërs en zegt eerder in Syrië aanslagen te hebben gepleegd. Ze is tegenstander van de aanwe zigheid van de Arabische vredes macht in Libanon die alleen uit Syriërs bestaat. Maar diplomaten in Damascus ge loven net dat deze organisatie de aanslag werkelijk pleegde, ook al omdat ze zich eerder verantwor- delijk stelde voor aanslagen die ze niet pleegde, zoals de moord op de Egyptische president Sa- dat op 6 oktober dit jaar. N'DJAMENA, TSJAAD - Op het vliegveld van N'djamena in het Afrikaanse Tsjaad is gisteren de eerste groep Senegalese soldaten aangekomen die deel gaan uitmaken van de vredesmacht van de Organisatie voor Afri kaanse Eenheid in het door een burgeroorlog geteisterde land. Troepen uit Zaire en Algerije arriveerden al eerder in Tsjaad. Het Ondergrondse kernproef in Sowj et-Unie DEN HAAG (ANP) KNMI heeft gisterochtend om half vijf (Nederlandse tijd) een ondergrondse kern proef in het Russische Oost- Kazachstan geregistreerd. Volgens de seismografen van het KNMI in De Bilt had hij een kracht van 5,6 op de schaal van Richter, wat over eenkomt met 50 kiloton. )van onze correspondent Rob Sprenkels) MEXICO-STAD - Het Hondurese volk heeft gisteren gekozen voor een liberale president. De verkie zingen werden gekenmerkt door de vrees voor een militair ingrij pen, maar het Hondurese leger hield zich opvallend rustig. Volgens de eerste, nog onofficiële uitslagen heeft de liberale voor man, Roberto Suazo Cordova, een ruime voorsprong op Ricar- do Zuniga, de presidentskandi daat van de aan het leger gelieer de Nationale Partij. Intussen regent het over en weer beschuldigingen van fraude. Op verschillende plaatsen in Hondu ras liepen de gemoederen giste ren zelfs zo hoog op dat de stem bussen werden vernield. Het merendeel van de anderhalf miljoen Hondurese kiezers kan het ook maar moeilijk geloven dat de al maanden in de lucht hangende rechtse militaire staatsgreep gisteren is uitgeble ven. In diplomatieke kring heet het dat vooral Washington daar de hand in heeft gehad. Er gaat een gerucht als zou de regering van Reagan akkoord zijn gegaan met een petitie van het Hondure se opperbevel voor 25 miljoen dollar aan militaire hulp in 1982. In ruil daarvoor zou de Ameri kaanse regering ongestoorde verkiezingen hebben afgedwon gen. WELLINGTON (Reuter/UPI/DPA) De parlementsverkiezingen die za terdag in Nieuw-Zeeland werden gehouden, zijn geëindigd in een pat stelling. De regerende Nationale Partij van premier Robert Muldoon zakte volgens de voorlopige einduitslag naar 46 zetels (was 50), de La bour Party kwam op 44 zetels (was 39) en de sociale Kredietpartij van Bruce Beetham kreeg twee zetels (was twee). De definitieve uitslag zal pas bekend zijn na telling van alle per post uitgebrachte stemmen. Zij kunnen nog veranderingen in het eindresul taat veroorzaken. Vooral de Labour Party hoop op een zetel meer. Premier Muldoon verklaarde dat zijn partij opnieuw de regering kan vor men en dus haar industnaliseringsprogram zou kunnen voortzetten. Oppositieleider Bill Rowling noemde de uitslag "de slechtste die men kon verwachten". De kiezers hebben het Nieuw-Zeeland in een "poli tiek niemandsland" gebracht, zei hy. Men verwacht dat Muldoon met de Sociale Kredietpartij over samenwerking gaat onderhandelen De medewerkers van de Russi sche vertegenwoodiging in Genève moeten duidelyk nog wennen aan de grote belang stelling. Vertegenwoordigers N van dc pers, die gistermorgen by de Sowjet-missie langs gingen voor de laatste infor matie. moesten geruime tyd aan de poort wachten alvo rens zy, nog steeds buiten on der een grauwe hemel met vlagen natte sneeuw, te woord werden gestaan door een Russische voorlichter. Zijn mededeling: maandagoch tend om elf uur is het grote moment in Genève aangebro ken. Dan beginnen in het ge bouw van de Russische mis sie, een grote villa toepasse lijk gelegen aan de Laan van de Vrede aan de buitenrand van Genève. de onderhande lingen tussen de Verenigde Staten en de Sowjet-Unie over de beperking van de kernwapenarsenalen in Eu ropa. Daar zal dan voor de eerste keer de Amenkaanse onderhandelaar Paul Nitze oog in oog zitten met zijn Russische tegenspeler Yuli Kwizinsky. Waarom precies op de Russische missie? „Ach", zegt een Amerikaanse woordvoerder, „daarvoor is geen speciale reden, we moe ten toch ergens beginnen". De komende dagen, zo niet we ken, zullen ongetwijfeld wor den gevuld,met het regelen van allerlei technische zaken, zoals de vraag waar precies wordt vergaderd, om en om bij de Russen en de Amerika nen of in een 'neutraal' ge bouw en bijvoorbeeld nog over hoe groot de delegaties zullen zijn. Daarna kan dan het moeizame werk van on derhandelen beginnen. Wie de afgelopen weken de Ame rikaanse president Reagan en de Russische partijleider Breznjew steeds maar weer de wens hebben horen uit spreken om werkelyk wat aan de atoombewapening te doen, zou de indruk kunnen krijgen dat er in Genève nu toch snel zaken gedaan kun nen worden. Niets lijkt ech ter minder waar. Waarschuwing Bij zijn aankomst in Genève waarschuwde de Amenkaan se onderhandelaar Nitze za terdag voor al te groot opti misme. „We moeten natuur lijk geen onrealistische ver wachtingen hebben. Deze on derhandelingen beloven in gewikkeld en delicaat te wor den, met veel onderwerpen die vooraf geregeld moeten worden. We moeten geen einddatum vaststellen voor de te maken vooruitgang, noch zullen we onnodig uit stel moeten aanvaarden". Nitze meende dat er ondanks de ingewikkelde problema tiek 'vooruitzichten zyn om een eerlijk, evenwichtig en controleerbare overeen komst te sluiten, die de blauwdruk kan vormen voor een nieuw tijdperk van Oost- West-relaties'. Nitze noemde overigens niet de door president Reagan eer der aangeboden nul-optie, volgens welke de NAVO af ziet van de 572 nieuwe raket ten indien de Sowjet-Unie haar SS 20-, SS 4- en SS 5-ra- ketten, die er al staan, ont mantelt. De Russische partij leider Breznjew heeft daar tegenover aangeboden een halt voor alle nieuw in te voe ren raketsystemen te roepen, met daarby de bereidheid en kele honderden van de aan wezige raketten eenzydig te rug te trekken 'als een gebaar van goede wil'. De Russische onderhandelaar in Genève maakte by zyn aankomst nog eens dat ruime gebaar „De Sowjet-Unie is bereid een compleet verbod op alle middellange afstands wapens te accepteren als de NAVO en de Verenigde Sta ten hetzelfde willen doen" zei hy. Peetvader Grote ontbrekende aan de on derhandelingstafel is Europa en in het byzonder de West- duitse bondskanselier Schmidt, die zich peetvader van deze onderhandelingen mag noemen. Hy is het die de kanalen tussen Oost en West voortdurend heeft open we ten te houden en uitcindelyk de partijen tot de onderhan delingstafel heelt kunnen brengen. Schmidt heeft we gens zyn inspanningen wel een speciaal plekje in de buurt van de onderhandelin gen weten te verwerven. Zo wel door de Amerikanen als door de Russen zal hy extra op de hoogte worden gehou den over wat er zich binnens kamers afspeelt. Intussen heeft Moskou op de valreep van de besprekingen nog ernstige twyfels geuit over de Amenkaanse wil tot onderhandelen. De adjunct- hoofdredacteur Van Tass, Anatoli Krasikov, schreef gis teren in een voorbeschou wing op de besprekingen in Genève dat Washington nog steeds uit is op militair over wicht, terwijl de Sowjet-Unie uitgaat van het handhaven van „het bestaande militaire evenwicht tussen de NAVO en het Warschaupact". Ook op de valreep kwam een oproep van paus Johannes Paulus II, die gisteren tydens een mis op het Pietersplein in Rome bekend maakte, dat hy persoonlyke brieven heeft gestuurd aan president Rea gan en president Brc;yiyev. Over de inhoud wilde de kerkvader slechts kwyt dat de boodschappen bedoeld zyn om zijn hoop uit te druk ken dat de ontwapeningson derhandelingen in Genève de dreiging van een kernoorlog zullen wegnemen FERRY MINGELEN (Van onze correspondent Jaap van Wesel) JERUZALEM - De Israëlische regering zou vandaag een besluit nemen over de deelna me van Engeland, Frankrijk, Nederland en Italië aan het Sinai-vredesleger. Minister van buitenlandse zaken Shamir heeft het afgelo pen weekeinde in Washington een compro misformule uitgewerkt met zijn Amenkaan se ambgenoot Haig die waarschijnlijk Euro pese deelname alsnog mogelijk maakt, na dat Israël eerst gedreigd had zijn veto uit te spreken. Volgens dat compromis zullen Amerika en Is raël een verklaring uitgeven waarin staat dat de Sinai-vredesmacht gebaseerd is op de ak koorden van Camp David. De Israëlische re gering wil nog twee wijzigingen aanbrengen van ondergeschikte en ook wel wat kinder achtige aard: Israël wil Europa niet bedan ken voor zijn deelname, en de resoluties 242 en 338 van de Veiligheidsraad moeten niet genoemd worden. In de akkoorden van Camp David worden deze resoluties wel ge noemd. De regering kwam gisteren bijeen in het Ha- dassaziekenhuis waar premier Begin ver pleegd wordt vanwege een gebroken dy- been. Tot ieders verbazing kwam de Sinai- vredesmacht niet aan de orde. Wel besloot de regering minister van defensie Sharon naar Washington te sturen om een memo randum te ondertekenen over strategische Amerikaans-Israclische samenwerking We gens 'tijdgebrek' kwam de Sinai-strydmacht* niet aan de orde: de doktoren vonden dat Begin zich niet verder mocht vermoeien, zo heet het officieel. Vandaag zou de regering bijeenkomen zonder Begin, en het besluit is dan ook alleen maar formeel: de ministers Begin, Shamir en Sharon hebben het ont werp dat Haig en Shamir hebben uitgewerkt al goedgekeurd. Bezwaren ingeslikt Het lijkt erop dat Israël zyn bezwaren tegen de Europese vredesmacht mslikt en wel op ba sis van een Amerikaans-Israëlische begin selverklaring Daarin worden nadrukkelijk de voorwaarden voor deelneming aan de vredesmacht gesteld. Camp David en het Egyptisch Israëlische vredesverdrag wor den de enige basis genoemd Uitdrukkelyk wordt vermeld dat iedere andere verklaring geen betekenis heeft. Het is nu aan de Europese deelnemende lan den of zij deze verklaring stilzwijgend accep teren of dat zy bezwaar maken Minister Shamir heeft van Haig de garantie gekregen dat Amerika Israël steunt op grond van dit document wanneer dit laatste het geval is. Israël heeft hiermee de bal aan Europa toe gespeeld en hoeft niet zelf een veto uit te spreken Alle partyen kunnen nu beweren dat er dne soorten documenten zyn dc formele verkla ring in algemene bewoordingen waarin de vier landen zich akkoord verklaren deel te nemen aan de Sinai-macht; de eveneens al gemene verklaring van de Tien cn dc meer gedetailleerde verklaringen van de vier deel nemende landen afzonderlijk, waarin verwe zen wordt naar de omstreden Verklaring van Vcnetiè en de rol die dc PLO daarin wordt toebedeeld. Ter neutralisering van die laat ste verklaring nu dus een Amerikaans-Israë lische beginselverklaring, die dc Europea nen van hun kant als een 'nationale' Israé- lisch-Amenkaanse verklaring kunnen be schouwen. Een andere mogelykheid is dat dc Amerika nen in ruil voor Israëlische concessies op hun beurt concessies hebben gedaan op het gebied van de strategische samenwerking. Amerika wil die samenwerking heel beperkt houden, Israel wil op grote schaal samen werken. Israël moet niet alleen Amerika hel pen in ge\ .li .in K lil;- Mi. m.t.ir Amerika moet ook Israël helpen. Niet alleen in geval van Russische agressie, zeggen de Israëli's, maar ook in geval van Ruslands sa tellieten en bondgenoten Met andere woorden ook als landen als Synè en Irak Israel lastigvallen Want volgens de Israëlische definitie zyn dat Russische vazal len ofwel bondgenoten Sharon moet in Was hmgton daarover nog onderhandelen. In elk g'eval is er in het kabinet flinke ruzie over geweest Sharon is naar Washington vertrok ken omdat Begin de zaak vung heeft bepleit

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1981 | | pagina 9