Versnellingen,
steenblokken
en draaikolken
Kerkdiensten
vrijzinnigen
Berkhof in Voorschoten: "Oecumene geen zaak voor ongeduldige schreeuwers
Dr. Van Eijk: "Elke inbreng in kerkelijke opleiding wordt geweerd
ZATERDAG 28 NOVEMBER 1981
VOORSCHOTEN- Als professor Berkhof voor ogen wil
zien, hoe de oecumene in ons eigen land zich opwaarts
kan ontwikkelen, dan bieden de IJsselmeerpolders hem
een interessant plaatje.
"Toen ik eens moest preken in de Noordoost-polder, in de
buurt van Emmeloord, zag ik in alle plaatsen waar ik
langs kwam drie kerken met torens. Ieder zei op zijn
manier: hier zijn wij.
Kom je nu in Oostelijk Flevoland, met Dronten en Bid
dinghuizen, dan zie je maar twee kerken per dorp, een
voor de hervormden en gereformeerden en een voor de
rooms-katholieken.
En in Zuidelijk Flevoland met Almere is er maar één.
Net als in de Leidse Merenwijk.
De ontwikkeling die de oecumene heeft doorgemaakt
golft als het ware door de polders heen".
Dr. Berkhof, voorzitter van de
Raad van Kerken in Nederland,
sprak deze week op een oecume
nische avond in de Voorschoten-
se wijk Noord-Hofland, waar zyn
zoon, nu ds. A. W. Berkhof, enke
lejaren vicaris is geweest. De oe
cumenische kerngroep in deze
wyk had hem uitgenodigd.
Opvallend was, dat dr. Berkhof
zich niet in pessimistische ter
men uitliet over de toekomst van
de Nederlandse oecumene.
Plaatselijk gebeurt er veel meer
dan 'men' weet. "Wat er nu bin
nen en tussen de kerken aan de
hand is, was dertig jaar geleden
volslagen onmogelijk". Berkhof
ging nog verder: "Er gebeuren
dingen in de kerken die ik als
voorzitter van de Raad van Ker
ken niet eens goed mag vinden.
Maar wij laten dat begaan. We
komen er niet tussen".
Hij vergeleek het een beetje met de
vredesbeweging. "Als we op de
politici hadden gewacht, was er
nooit iets van gekomen".
"Wat het samengroeien van de ker
ken betreft zijn we erg afhanke
lijk van de basis", zei dr. Berkhof
met nadruk.
"Men moet niet te veel van de be
leidsmensen verwachten. Dat
zijn geen machtige figuren. Het
zijn ook maar gemanipuleerde
mensen, die het moeilijk hebben
om er iets van te maken. De basis
is juist zo belangrijk omdat je
déér als kerk het belangrijkste
doet, namelijk je hart voor elkaar
ontsluiten. Daar wordt de waar
heid ook beleefd door de ver
schillen bij elkaar te leggen, en
dan gaat het vonken en ontstaat
er iets nieuws. Verschillen moet
je dan ook niet in de ijskast stop
pen".
Barrières
Doel van de oecumenische bewe
ging is onder meer, tegenstrijdi
ge kerken tot elkaar brengen on
der de heerschappij van Jezus
Christus. Berkhof: "Wij wensen
niet in de scheidingen te berus
ten".
Professor Berkhof schreef dat in
de eerste plaats toe aan het feit
dat de kerken geen gemeen
schappelijk 'eenheidsmodel'
hebben. "De rooms-katholieken
vinden hun eenheid in onder
werping aan de paus als de stede
houder van Christus. Hervorm
den, gereformeerden en luthera
nen zoeken het in het belijden.
BERKHOF
...."Ieder zit nog te veel op zijn ei
gen akkertje"...
En de gereformeerden hebben
weer moeite met de 'geboortele
den' bij de hervormden. Zo be
doelt ieder het weer anders"
Een tweede moeilijkheid ligt in de
structuren (organisatorische op
bouw) van de kerken. "Die zijn
hard en heel taai", bekende
Berkhof.
Ook het feit dat de mensen zich
vaak niet bewust zijn van de
diepte van de verschillen, is een
hobbel op de weg naar eenheid
Berkhof: "We hebben allemaal
wortels in de traditie. En die zit- Midden
ten heel diep. Oecumene is er
niét, vóórdat wij deze wortels
naar boven hebben gehaald.
Want vooral die zullen moeten
samengroeien".
Daarom is Berkhof ook geen pleit
bezorger van een gemakkelijke,
goedkope oecumene.
"Wij zitten in een stroom met ver
snellingen, steenblokken en
draaikolken. Het gaat op en neer.
Wij als raad verlangen niet naar
eenvoudige successen. Het is als
het ware een hinkstapprocessie.
We hebben geen behoefte aan
ongeduldige schreeuwers. Wel
aan geduldige broeders en zus
ters".
De beweging 'Samen op weg', van
hervormden en gereformeerden,
noemde Berkhof 'iets groots'
het duidelijke besef in de ker
ken van allemaal in dezelfde
problemen te zitten, bij de raad
soms 'omgekeerd' uitwerkt.
"Wij zien de neiging om de proble
men maar liever eerst zelf op te
lossen. Ieder zit nog te veel op
zijn eigen akkertje. Kerkleiders
zijn in het algemeen mensen van
het midden".
Berkhof vond dat wel kortzichtig.
"Eenheid? Wie daaraan werkt, is
gek, hoor je wel zeggen. Maar
gek of niet, wij houden dan toch
maar het visioen van het Nieuwe
Testament in het oog".
En dan vallen Berkhof twee din
gen op, namelijk: de oecumene
van de theologie, waar mensen
die verantwoordelijk zijn voor de
opleiding grote vorderingen ma
ken op de weg naar overeen
stemming - wat zijn uitwerking
niet mist -, en de oecumene aan
de basis. In de Rooms-Katholie-
ke Kerk komt daar nog deze ex
tra ontwikkeling bij, dat de paro
chie veel belangrijker is gewor
den. Die zoekt vaak haar eigen
weg. "En dat heeft onmiddellijk
gevolgen voor de oecumene".
In hun gerichtheid op de samenle
ving hebben de kerken minder
moeite met elkaar.
Daar heeft professor Berkhof wel
een verklaring voor. "Gaat het
over gastarbeiders, krakers,
vluchtelingen, militarisme, kern
bewapening en meer van die za
ken, dan hebben de kerken afzon
derlijk niets aan deskundigheid
in huis en is alles zo nieuw, dat ze
elkaar hard nodig hebben. Ze
voelen zich dan ook niet bedreigd
in hun eigen identiteit. En de re
gering wil dat samengaan ook
wel graag, want die praat liever
met één club dan met negen ker
ken apart".
Taai
De basisbeweging van kritische
gemeenten is nu waarnemer van
de Raad van Kerken.
Dr. Berkhof vindt dat een goede
zaak, al is er sindsdien minder
gebeurd dan hij had verwacht.
"Ik heb de indruk, dat de men
sen van de basisbeweging wat
positiever over ons zijn gaan
denken, nu ze zelf zien, hoe het
bij ons toe gaat".
Aan het adres van de basisbewe
ging zei Berkhof: "Als jullie te
ver van ons af raakt, gebeuren er
twee dingen: er blijft niet veel
van jullie over - je moet de ont
zaglijke taaiheid van de kerken
niet onderschatten - en de ker
ken, éls ze overleven, zullen
doorgaan zónder dat jullie ze
hebt vernieuwd. En als tradities
van de kerk niet worden ver
nieuwd. missen wij ook de boot
van de overdracht".
Iemand vroeg professor Berkhof
naar de verhoudingen binnen de
kerken zelf. Als die al gespannen
zijn - neem de Gereformeerde
Bond in de Hervormde Kerk -,
wat moet je dan met de oecume-
Berkhof begreep die vraag maar al
te goed. maar zag toch wel enige
beweging tussen de verschillende
richtingen, "al zal voor de oecu
mene naar binnen hetzelfde ge
duld nog zijn als voor de oecume
ne naar buiten". "Toch maar
doorgaan ermee", was zijn ad-
"Ik zie ook verschuivingen. De ge-
reformeerde-bonders van nü pre
ken net zoals de confessionelen in
mijn jeugd. De bonders van mijn
jeugd vind je niet meer. Mis
schien op een enkele uitzondering
S. J. DE GROOT
Op de vraag of vrijzinni
gen kunnen functione
ren in de beleidsorga
nen van de Hervormde
Kerk, antwoordt pro
fessor dr. H. G. van Eijk
te Krimpen aan de IJs-
sel met een hartgrondig
nee.
Dat was voor hem een van de
redenen om te bedanken voor
het lidmaatschap van de
commissie Theologisch Weten
schappelijk Onderwijs
(TWO), een advies- en beleids-
voorbereidend orgaan van de
hervormde synode. Men kan
beter plezier beleven aan de
basis dan ergernis aan de
top, schrijft dr Van Eijk in
'Kerk en Wereld', het blad
van de Vereniging van Vrij
zinnige Hervormden.
In januari 1978 werd dr. Van
Eijk lid van de commissie
TWO. De synode had hem
vooreen periode van vijfjaar
benoemd, met tweemaal de
mogelijkheid van verlenging
met vijfjaar.
Maar dr. Van Eijk heeft zelfs
die eerste periode niet uitge
diend. Hij meent, dat zijn
ideeén over de theologische
opleidingen in dit gezelschap
te weinig weerklank vonden
en dat vrijzinnigen op een
zijspoor worden gerangeerd.
Onbevlekt
"Er moest een aantal vacatures
aan het seminarium in Drie
bergen worden vervuld. Als
de naam van een vrijzinnige
viel, was er altijd wel wat op
aan te merken. Moeilijk per
soon, past niet in het geheel,
andere richting, onvoldoende
ervaring of de leeftijd. Gepro
moveerde vrijzinnige theolo
gen waren allemaal te oud.
Aan vrijzinnigen is altijd wel
een smetje te vinden. Confes
sionelen en bonders zijn wel
licht onbevlekt ontvangen"
Met de nota van vorig jaar over
het benoemingsbeleid kan
men, volgens dr. Van Eijk, el
ke vrijzinnige theoloog weren
als kandidaat voor een post
docent-kerkelijk hoogleraar.
Immers, vrijzinnigen zijn zel
den bij een kerkelijk hoogle
raar gepromoveerd op een
onderwerp uit de dogmatiek,
de praktische theologie of de
christelijke ethiek, vakken die
tot het pakket van de kerkelij
ke hoogleraren behoren.
En anders zou de leeftijd wel
negatief werken. Van Eijk:
"Een 56-jarige vrijzinnige is
te oud, een 54-jarige uit de
confessionele hoek heeft, ge
zien zijn leeftijd, ruime erva
ring. Soms prevaleren weten
schappelijke kwaliteiten,
soms de beroepservaring, het
hangt er maar van af. wie
men hebben wil. Het 'Drie
berg se circuit' voert de boven
toon"
Schande
Wat de kerkelijke opleiding be
treft, is er van de meer dan
twintig docenten aan univer
siteiten en seminarium geen
enkele van vrijzinnige kant
Professor Van Eijk - die in Rot
terdam lid is van de groep
'open grenzen voor het werk
onder vrijzinnige hervorm
den - vindt het 'ronduit
schande', dat de commissie
Theologisch Wetenschappe
lijk Onderwijs, het modera-
men bestuurvan de synode
en de synode zelf elke vrijzin
nige inbreng in de kerkelijke
opleiding weren onder het
motto 'ze zijn er niet'.
Voor dogmatiek en ethiek zou
toch ook eens een vrijzinnige
benoemd kunnen worden.
Eén op zoveel docenten is toch
niet te veel gevraagd, als men
kijkt naar de veelvormigheid
van de Hervormde Kerk.
Overigens vindt dr. Van Eijk
zóveel leerstoelen in de
christelijke ethiek ook maar
een modegril.
Hij vraagt zich af. of vrijzinni
gen met remonstranten,
doopsgezinden en lutheranen
niet een federatie moeten
gaan vormen. "Serieus moet
worden nagegaan, of de in
stelling van een bijzondere
leerstoel voor een vrijzinnig
aandeel in de opleiding mo
gelijk is".
LEIDEN: Herv Gem. Hoogl. kerk 10 ds.
De Jonge. Alphen. 11 45 oecum dienst,
Marekerk 10 ds. De Jong. 5 dr. Meijers,
Maranathak. (L. Morsweg) 10 ds. Kool-
Regenboog (Merenwgk) 9.30 pastor
Sweerts, 11.15 pastor Sweerts en ds. v.
Leeuwen;
Bethlchemk.(Driflstr) 10 dr. Meijers.
Bevrijdingsk (Montgomerystr.) 9 ds.
Veenstra, 10.30 prof. dr. Berkhof, 5 ds.
Koolstra.
Vredesk.(Burggraven].) 10 dr. Lamping,
Waalse kerk (Breestr.) 10.30 ds. Ribs,
met muzik. medew. en kort concert na
Acad. Ziekenhuis 10.15 ds Bakker
Diakonessenhuis 10.30 kand. v. Houwe-
lingen.
Endegeest 9.30 pater Boshouwers.
Geref. Kerk Zuiderk. (Lammen-
schansw.) 10 ds. Rietveld;
Petrak. (Surinamestr.) 10 ds. v. Houten.
Aalsmeer.
Oude Vest 10 dr De Vries, Den Haag. 5
ds. Rietveld.
Maranathak (L. Morsw zie herv. gem
Bevrijdingsk.(Montgomerystr zie herv
gem
bejaardenhuis Groenhoven 10.15 ds.
Veenstra.
Dolerende Geref. Kerk (Lokhorstk
8.30 dr Zeegers, 5 ds A C Vreugdenhil.
Geref. K. Vnjg. (Hercngr.): 10 en 5ds. H.
J. de Vries.
Chr Geref. K. (Steenschuur): 10 en 5 ds.
Franken, Zeist, avondmaal, gez. dien
sten met doven
Geref Gem. (N. Run): 10 en 4 30 ds.
Boogaard.
Geref. Gem in Ned. (Bethl.kerk
Driftstr): 11.30 en 5.30.
Evang.-Luth. Gem. (Hoogl. Kerkgr.)
10.15 ds. Happee
Remonstr.-Doopsgez Gem. (Lok
horstk): 10.30 ds. Kuipers
Baptistengcm. (O. Rijn 3) 10 ds. v.d. We
tering, Eindhoven.
Evang Christengem. (Middelstegr 3):
10 hr. Dikkes.
Zendingswerk Middernachtsroep (Zoe-
terw singel 21): 5 hr v Duuren.
Evangeliecentrum Zijlsingel 2 zo. 10 en
di 8 hr Zijlstra
Pinkstergcm. (O. Vest 13): 10 hr. Eiker
bout.
Leger des Heils (Hooigr 10 en 7.30
Nieuw-Apost. Kerk (H. Rijnd. 24): 9.30
en 4. wo. 8
Zevendedagadventisten Lokhorstk
elke zat. 9.45 bijbelstudie, 10.45 predik
dienst.
Christian Science (Steensch. 6): 10.30.
Soefi-beweging 11 mevr. Maurer-Molt
over 'Consideratie' (zaal Pieterskerk)
Kerk van J Chr. v.d. Heiligen der L. Da
gen (Brahmsl.) 9.30. 10.30 en 11.20.
Oud-Kath K. (Zoeterw.singel): 10.
Rooms-Kath. K.: Haagweg zat. 7, zo. 9
en 10 45;
Herensingel zat. 7, zo 8.30, 9.30 en 11.
Rundgk (Leiden-V.schoten) zat 7. zo
9.30 en 11.30;
Steenschuur zat. 7, zo. 8.30, 10. 11.30. 6
Boshuizerkade zat. 7, zo. 9.30 en 11
Lammenschansweg zat. 7. zo. 9.10.30 en
12;
Haarl.straat zat. 7, zo. 9.30, 10.45 en
12.15;
H. Rijndijk (zie Zoeterwoudc).
ABBENES: Herv. Gem. 9.30 ds.
Goverts.
AARLANDERVEEN: Herv. Gem. 10 dr
Haitsma, 7 ds. Klein Kranenburg
Geref. K.: 10 ds. Kersten, Katwijk. 6.30
ds. Stolk.
Chr. Geref. K.: 9.30 en 4 ds. Bilkes, Er-
,Rk Kerk: zat. 7, zo. 10.30.
ALPHEN AAN DEN RIJN: Herv. Gem
Adventskerk 10 ds. Bogers, 5 ds. De
Jonge. Kruisk. 10 ds. Pannekoek. Lei
den. Opst.kerk 10 ds. Lefeber, 6.30 ds.
Bogers, Nabü 10 jeugdkapcl. G. Her-
derk 10 30 ds. Mulder. 6.30 ds Hoogen-
dgk; De Bron 9 en 10.30 ds. Moll.6.30ds
Sirag, Leusden, Ashram (Marsdiep) 9
ds. Mulder; Albanianae (Diamantstr.) 10
ds. Hartkamp, 'Onderweg' (Lijsterl.) 10
ds Oort, Sionsk. (Planetens.) 9.30 en
6.30 ds Ouwendijk, ha.
Geref. K Mar.k 10 ds. Modderaar, 6.30
ds. Kersten, Katwijk; Salv k. 10 ds
Stolk, 6.30 ds. Modderaar. Zie ook herv.
gcm.
Geref. K. Vrgg.( Rijnstroom): 9.30 en 5
ds. Boxman
Ned Geref. K. (school Willemstr.): 9.30
en 4.30 ds. Sawyer
Chr. Geref. K.. 9.30 en 4.30 ds. Bouw.
Oud-Geref. Gem (Hooftstr. 240): 9.30 en
4
Bapt.gem. (Molenwerfstr. 1): 10 en 6.30
ds. Koekkoek.
Bapt.gem. Noord (school Kalkovenw.
62): 10 hr. Jongejan.
Volle-evang.gem (school Westprelu-
dew.): 10 hr. v. Putten.
Pinkstergem. (school De Wegwijzer, Ba-
tenstein 16) 10.
Leger des H. (Com. de Vlamingstr.) 10
en 6.30
Rk Kerk: Bonifaciusk. zat 7. zo 9 45 en
11 30.
Piusk. zat. 7. zo. 9 en 10.30.
De Bron zat. 7, zo. 9.30 en 11.
BENTHUIZEN Herv. Gem 9.30 en 6
ds. Exalto.
Geref. Gem. 9.30 en 6.
BODEGRAVEN Herv Gem Dorps
kerk 10 hr. v. Dijk. Opheusden. 6.30 ds.
v Assenberg. Nijkerk;
Salv.kerk 10 ds. Richter, 6.30 ds. De
Vreugd, jeugddienst.
Bethl.kerk 10 ds. Wieman. 6.30 ds.
Quak, Vianen.
Geref K 10 ds v.d. Berg, 6.30 ds. Jas
pers Focks.
Geref. K. Vrgg. 9.30 en 4.30 ds. Minne-
ma. ha
BOSKOOP Herv. Gem Dorpskerk 9 30
ds. Stelwagen. 6.30 dr Haitsma,
De Stek 9.30 ds. Vlasblom
Geref. K 9.30 ds v. 't Hoff. 5 ds. v.d
Linden. Den Haag. jeugddienst.
Chr Geref. K.: 9.30 en 5 ds. v. Langevel-
de. ha.
Rk Kerk: zat. 5.30 (De Stek) en 7. zo. 9.30
en 11
HAZERSWOUDE: Herv Gem 9.30 en
6.30 ds. De Graaf, ha.
Geref. K. 9.30 ds. Welbedacht, 5 ds. v.
Oudheusden, Moordrecht
Rk Kerk dorp zat 7, zo. 9 30 en 11.30.
Anker zat. 7. zo. 8.45 en 11.15;
Rijndijk zo. 10.
HILLEGOM: Hen- Gem 8.45 ds. v.d.
Wal. 10.15 ds Krispijn. 5 ds Dijkstra-Al-
gra
Geref. K zie herv. gem
Chr. Geref. K.: 10 en 5 ds. Biesma.
HOOGMADE Herv. Gem 10 dr. v.
Vliet.
Rk Kerk: zat. 7. zo. 10
DE KAAG Herv Gem. 10
Rk Kerk: zat. 7. zo. 8 en 10.
KATWIJK AAN DEN RIJN Herv
Gcm. Dorpsk. 10 ds. Aarents, 6 ds. Ro-
Ontm.kerk 10 ds. Vermeulen, 6.30 ds.
Groenenberg, Utrecht.
Geref. K.: 9.30 ds. Koster. 5 ds. Vrolgk.
Rk Kerk: zat. 7. zo. 9.30 en 11 15.
KATWIJK AAN ZEE Herv Gem. N.
Kerk 10 ds. Vink. 6 ds. De Jong:
O. Kerk 10 ds. Visser. 6 ds. Driebergen.
Ichthusk. 10 ds. Vroegindewey, 4.45
zang. 5 ds. v. Roon. jeugddienst.
Pnièlk. 9.30 ds v. Roon. 6 ds. Visser.
Gr. v. Pr.school 10 ds. De Jong;
Overduin 2 ds. Baas.
Geref. K.: Vr.kerk 10 ds. v.d. Horst. 5 ds.
Koster;
Triumfatork. 10 ds Vrolijk, 5 ds v.d.
Horst.
Geref. K. Vrgg 10.15 leesd., 3 30 ds.
Heida
Ned. Geref K 8 45 ds. v. Tongeren
Chr Geref K. 10 en 5 ds Slagboom
Vrije Chr. Geref. Gem. (Unizaal): 10 en 5
ds. v.d. Belt.
Geref. Gem. (Remisestr.): 10 en 5.
Volle-evang.gem. (Voorstr. 100): 9.45.
KOUDEKERK AAN DEN RIJN: Herv
Gem. 10 ds. Haakman, 5 interk. advents
viering.
Geref. K 10 dr. Bade, 5 zie herv. gem.
LEIDERDORP: Herv. Gem. en Geref
K. Dorpsk. 10 ds. Bot. Wijk bij Duurste
de. 6.30 ds. Doesburg, cantatedienst,
mmv Excelsior;
Hoofdstr 10 ds. Doesburg;
Scheppingsk. 9 en 10.30 ds. v. Loenen.
Leythenrode 10 ds. Lutmers.
Elis.ziekenhuis 9.30 rector Vuftigschild.
Bapt.gem. (wijkgeb.Zijlkw.); 10 br. De
Vries.
Rk Kerk zat. 7. zo. 9. 10.30 en 12.
LEIMUIDEN Herv. Gem 9.30 ds.
Schalk. 7 zie geref. kerk.
Geref. K.: 9 30 kand. v Wallinga. 7 ds.
Molenaar, Nieuwveen, gez. jeugddienst.
Rk Kerk zat. 7. zo. 8.30. 9.30 en 11 15.
LISSE: Herv. Gem. Dorpskerk 10.15 ds.
't Hooft, 7 ds. 't Hooft, zangdienst;
Pauluskerk 10 ds. De Gelder
Geref. K. 9 ds. Boswijk, in herv. kerk, 7
ds. Boswijk, in 'Salvatori'.
Geref. K. Vrijg.: 10.30 ds. De Putter, 2.30
ds. Bouwsma.
Ned. Geref. K. (Salvatori): 5 ds. Ver
hoog, zie ook chr geref kerk
Chr Geref K. 10 ds. V Dijken, gez
dienst met Ned.-geref kerk, 7 ds. v. Dij
ken. 'dienst voor iedereen'.
Geref. Gem. 10 en 4 ds. Hakkenberg,
ha.
Rk Kerk: Agathakerk zat. 7, zo. 10 en
11.30;
Poelpolder zat 7. zo. 9 en 11.30;
Mariakerk zat. 7. zo. 8.30, 10 en 11.45.
Engelbew zat 7. zo 8. 9 30. 11 en 5 45
NIEUWKOOP Herv Gem 9 30 ds. Ha
nemaaijer. 6.30 ds Vlasblom
Geref K 9.30 ds. Nooteboom, 4.30 ves-
Chr Geref. K. 9.30 dienst, 6.30 ds.
Bouw.
Remonstr. Gem.: 10 ds. Bosman.
Rk Kerk: zat. 7.30, zo. 9 en 10.45.
NIEUWVEEN: Herv. Gem. 9.30 ds. Mo
lenaar. 6.30 ds. Schalk.
Geref K 9.30 ds. Minnema, Rijswijk, 7
ds. Vrolijk. Katwijk.
Rk Kerk zat. 7. zo. 9 en 11.
NIEUW-VENNEP: Herv. Gem. 9.30 ds.
Kret, 7 ds. Goverts.
Geref. K.: 9.30 ds. Rang, 4.30 ds. Wijn
gaarden.
Chr. Geref. K.: 9.30 en 3 ds. Visser.
Rk Kerk: zat. 7, zo. 10.
NOORDEN: Herv. Gem. 9.30 ds. Schrij
ver. Woerden, 7 ds. v. Vuuren, Kamerik.
Geref K.(W Verlaat): 10 hr. Koenes.
A dam, 7 ds. Schaafsma, Utrecht.
Rk Kerk: zat. 7.30. zo. 9 en 10.30.
NOORDWIJK Herv Gem Voorstr-
(Binnen) 9.30 ds. v.d. Lee. gez. tiener-
dienst, 5 ds. Vroegindewey, Katwgk, 7
ds v.d. Lee;
Hoofdstr. (Zee) 10 kand. De Jong; Sole
Mio 9 ds. Keuning; Buurtkerk 5 hr. v.
Duin.
De Rank (Golfbaan) 10 ds. v.d. Plas,
Delft
Geref. K.: Hoofdstr. (Zee) 10 ds. Elgers-
ma. 5 hr v. Duin;
Vinkenl. (Binnen) 5 ds. Elgersma;
Stichtingskerk 11 ds. Swen. Den Hel
der.
Ned. Prot. Bond (aula O.Zeew.) 10.30 ds.
Werner.
Rk Kerk Zee zat 7. zo. 9.30 en 11.
Binnen zat. 7, zo. 8, 10 en 11.30.
NOORDWIJKERHOUT: Dorpsk. 10 ds.
Kalkman.
Rk Kerk Victork zat. 7. zo. 9.30 en 11;
Jozefk. zat 7. zo. 8.30 en 10.
OEGSTGEEST Herv Gem Groene of
Will.kerk 11 ds. Vegter.
Pauluskerk 9.30 ds. Ter Linden;
Gemeentecentrum (Lijtw.) 10.30 prof.
Faber. Maarn. 7 ds. Ter Linden.
Geref. K.: 10 ds. Heemskerk, 7 zie herv.
gem.
Geref. K. Vrijg. 8.45 en 5 ds. De Putter.
Ned. Geref. K. (Gem.centrum): 8.45 ds.
v. Leeuwen, Vlaardingen, 4 ds De Lan
ge. ha.
Van Wijckerslooth: 4 ds. Oegema.
Endegeest: zie Leiden.
Volle-evangeliegem. (Gem.centrum): 4.
Rk Kerk: Will.kerk zat. 7. zo. 9 en 11.30;
Bonaventurakapel zat. 6.30, zo. 9 en 11.
OUD-ADE: Rk Kerk zat. 7, zo. 8.30 en
10.30.
OUDE EN NIEUWE WETERING:
Herv. Gem. 9 30 ds. Molenaar
Geref. K. 9.30 ds. Jaspers Focks, 5 ds.
De Raadt.
Remonstr. Gem.: 10 ds. Bloemendaal,
Delft.
Rk Kerk: zat. 7, zo 8. 9.30 en 11.30.
ROELOFARENDSVEEN: Rk Kerk
Mar. Pres. zat. 7. zo. 8, 9.30 en 11;
Petrus-B. zat. 7, zo. 9.30 en 11.30.
RIJNSATERWOUDE: Herv. Gem. 9.30
ds. Koelewijn, 7 ds. Bronsgeest.
Chr. Geref. K.: 9.30 en 2.15.
RIJNSBURG: Herv. Gem. Laurentius-
kerk 9 30 ds. Romein. 5 ds. Aarents,
Bethelkerk 9.30 ds. v. Niel; 'De Kwetter-
poel' 10 evang.-dienst, hr. Bergman.
Geref. K.: Petrak. 9.30 ds. Snel. 5 ds.
Damsma;
Imm.kerk 9 en 10.30 ds. Damsma, 5
dienst;
Mar.kerk 9.30 prof. dr. Verkuyl, A.dam,
5 ds. Snel; 'De Kwetterpoel' 10 evang.-
dienst, hr. Bergman.
Geref. K. Vrijg.: 10 en 5.15 ds. Bouws-
Chr. Geref K 9.30 en 5 ds. De Joode.
Evang. Christengem. (aula mavo). 10 ds.
Visser
Rk Kerk zat. 7. zo. 10.30.
RIJPWETERING: Rk Kerk zat. 7, zo.
7.30. 9 en 10.30.
SASSENHEIM: Herv. Gem. 9 en 10.30
ds. v.d. Meer, 7 ds. Den Tonkelaar, War
mond.
Geref. K. 10 ds. Baas, 5 ds. Ferwerda.
Chr. Geref. K.: 10 en 5 ds. Den Hertog,
Vlissingen.
Ned Prot. Bond (Jul.laan 17): 10.30 hr
v Noordenne, A.dam.
Rk Kerk zat. 7. zo. 9.30 en 11.
TER AAR Herv. Gem. 9 30 ds. Klein
Kranenburg. 6.30 ds. v. Niel. Rijnsburg.
Geref. K 10 hr v. Duin, 6.30 hr. Stam.
Rk Kerk Aardam zo. 9 en 12,
kerk Langeraar zat. 7, zo. 8.30, 9.30 en
11.30.
VALKENBURG Herv Gem 10 ds. Ge
braad, 6 30 ds Vermeulen, jeugddienst
Geref K 9.30 ds. De Raadt, jeugd
dienst, 6.30 ds. Jaspers Focks.
Geref. K. Vrijg.: 9.30 en 5 ds. Heida.
VOORHOUT Herv. Gem. 10 prof. dr
Verdonk. t
Rk Kerk: zat. 7, zo. 9, 10.30 en 11.45.
VOORSCHOTEN Herv. Gem. Dorps
kerk 10 ds. v d. Schoot. 7 zie geref. kerk;
aula Noord-Hofl. 9.30 ds. De Zwart,
kapel Rijndijk 10 ds. Meijering;
Hulp en Heil (Schakenbosch) 10 ds.
Geref. K: 10 ds. De Zeeuw. 7 hr. Brou
wer, Katwijk, jeugddienst.
Geref. K. Vrijg. 10 en 5 ds. Houwen.
Rk Kerk: Laur.kerk zat. 7, zo. 10 en
11.30;
aula Noord-Hofl. zo. 11.
WADDINXVEEN Herv.Gem. Brugk
9.30 ds. Maasland, 5 ds Roetman.
Hoeksteen 9.30 ds. Roetman, 6.30 ds.
Verboom.
Bethelk. 9.30 ds. Verboom, 5 ds. Maas-
Imm.kerk 10 ds. Hulst, 5 ds. Cnossen,
Delft.
Geref. Kerk: Kruisk. 10 ds. De Moor, 5
ds. v.d. Berg.
Ontm.kerk 10 ds. v.d. Berg
Rk Kerk: Victork. zo 10,
Ontm.kerk 8.30 en 11.45
WARMOND: Herv.Gem 10 ds. Den
Tonkelaar
Rk Kerk: zat 7. zo. 8.30. 10 en 11.30.
WASSENAAR: Herv Gem. Dorpsk. 10
ds. Sepmeyer. Den Haag, 4.30 kand
Smit. O.geest, 7 hr v.d. Land, opendeur-
Kievietk. 10 ds. v. Bruggen;
Messiask. 10 ds. v. Waasbergen;
Dorpscentrum 9.30 ds. Marchand, On-
stwedde.
Geref K ZijUaan 10 ds v.d. Meulen, 7
zie herv. gem
Zuid 10 ds. v.d. Kamp
Ned. Prot. Bond (Kerkdam): 10.30 ds.
Bruinsma, Den Haag
WOUBRUGGE Herv Gem 9 30 ds. v.d
Velden. Doorn. 6.30 ds. Gebraad, Kat
wijk, jeugddienst
Geref K.: 9.30 dr. Vlijm, Leiden, 6.30 ds
Mulder, Alphen.
Ned Prot. Bond (De Wijk): 7 nam. ds. v;
Blanken. Haastrecht
Rk Kerk: zat. 7, zo. 10.
ZEVENHOVEN Herv. Gem 9.30 ds.
Kielder, 7 kand v Leeuwen
Geref K 9.30 ds. Omta, Boskoop, 7 zie
herv. gem.
Rk Kerk: zat. 7. zo 9 en 10.45.
ZOETERWOUDE Herv Gem. 10 ds.
Wolthaus, 5 oecum. vesper
Rk Kerk: St Jan zo. 9.30 en 11,
Chr. Dienaark. zat. 7, zo. 10.
H Rundgk zat. 7, zo. 10 en 11.30.
ZWAMMERDAM Hetv Gem lOkand.
v.d. Kamp. 6.30 ds Haakman
Geref. K 10 ds Schaafsma, Utrecht,
6.30 hi v.d Kraan