EIDSCH
DAGBLAD
Overwinning Britse
SDP
49,50
A&
Den Uyl: mes in
hogere inkomens
ALLE
Dr. Max Euwe
(80) overleden
Koper voor Adler?
Shirley Williams krijgt 28.000 stemmen
ieen schade
vergoeding
Leids duo
PKk
AH tl f-M
WILLIAMS
PIZZERIA PINOCCHIO
1IJDAG 27 NOVEMBER 1981
OPGERICHT 1 MAART 1860
36639
ii-tooldfedacteix R.D. Paavw
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Voor wmn coWon
vil de
(Van een onzer verslaggevers)
LEIDEN - Een nog onbekend bedrijf van buiten Leiden i
gebouwen en de grond van typemachinefabriek Adler aan de
Rooseveltstraat in Leiden kopen. Het bedrijf beslist binnen
zes weken of de koop doorgaat. Als de koop zou doorgaan,
biedt het bedrijf werkgelegenheid aan tweehonderd mensen.
Adler sluit per 1 januari de fabriekspoorten. Adler huurt tot die
tijd de gebouwen en de grond van de Amerikaanse bedrijf
Litton.
Litton is tot 1980 het moederconcern van Adler geweest. Toen
nam Volkswagen Adler over.
TOKIO (ANP) - Japan geeft bij
zijn YXX-project, de ontwikke
ling van een nieuw verkeers
vliegtuig voor 150 personen,
voorkeur aan samenwerking met
Fokker en McDonnell Douglas,
die een soortgelijk project uit
voeren, namelijk de ontwikke
ling van de MDF 100.
Samenwerking met de Amerikaan
se vliegtuigfabrikant Boeing lijkt
van de baan. zo heeft Fokker la
ten weten naar aanleiding van
publikaties in de Japanse pers.
Volgens Fokker kon uit eerdere
berichten - ten onrechte - worden
afgeleid dat Japan zijn keus had
gemaakt ten gunste van Boeing.
De samenwerking moet leiden
tot de ontwikkeling van één
nieuw toestel.
Een Japanse delegatie is eerder de
ze maand bij Boeing geweest,
maar deze fabrikant kon de Ja
panners weinig concreets bie
den. McDonnell Douglas en Fok
ker treffen voorbereidingen voor
samenwerking op een hechte ba
sis en dat heeft de voorkeur van
de Japanse vliegtuigbouwers be
paald. zo heeft Fokker laten we
ten.
s]dP
26 PAGINA'S
(Van e
r verslaggevers)
LEIDEN - Het Leidse duo Hans
van Leeuwen en Frits Rijsbergen
krijgt geen vergoeding voor de
schade die het heeft geleden als
gevolg van de beruchte bouw
fraudezaak waarvoor zij bijna
een jaar in het Huis van Bewa
ring hebben gezeten.
Het tweetal meende ten onrechte
te hebben vastgezeten en diende
daarom eisen tot schadevergoe
ding in tegen de staat. De Leide-
naars werden weliswaar door de
Haagse rechtbank tot vijf en zes
jaar gevangenisstraf veroor
deeld, maar later in hoger beroep
door het gerechtshof vrijgespro
ken.
Van Leeuwen en Rijsbergen wer
den in 1980 gearresteerd als
hoofdverdachten in een omvang
rijke bouwfraudezaak, waarvan
hun bedrijf, de Lemy, toen als
spin in het web werd be
schouwd.
Zij hadden op een schadevergoe
ding van minstens één miljoen
gulden gerekend. Vandaag is de
brief van justitie de deur uitge
gaan, waarin de eisen van de Lei-
denaars worden afgewezen.
CROSBY - De sociaal-democrate Shirley Williams vanmorgen vroeg na
de uitslag van de tussentijdse verkiezingen in Crosby. Een uitslag, die
voor haar alleszins verheugend was.
DEN HAAG (GPD/ANP) - Minister
Den Uyl wil volgend jaar de
prijscompensatie aftoppen op
het niveau van ongeveer ander
half keer modaal (ongeveer
50.000 gulden per jaar). Ook wil
hij de vakantietoeslag op de ho
gere inkomens afromen door
handhaving van de 0,5 procent
korting uit een eerdere gedeelte
lijke loonmaatregel dit jaar.
Daarnaast houdt het kabinet vast
aan de solidariteitsheffing voor
het volgend jaar, aan de invoe
ring van een investeringsloon
van 1 percent en aan maatrege
len in de Ziektewet, welke zowel
werkgevers als werknemers zul
len treffen. Dat blijkt uit een
brief van Den Uyl, die vandaag
aan de sociale partners is ver
stuurd.
Woensdagavond zullen regering en
sociale partners gaan. overlegg-
gen over de inhoud van de brief
van het kabinet, die nog zeer glo
baal is. Een belangrijk deel
wordt gewijd aan de invulling
van het werkgelegenheidsplan,
dat over enkele maanden moet
worden aangeboden.
Voorop staat, dat het kabinet eerst
de jeugdwerkloosheid wil gaan
aanpakken. Een domper is, dat
het Centraal Plan Bureau heeft
berekend, dat alle plannen van
het kabinet te zamen slechts 5000
banen zullen scheppen en niet de
enkele tienduizenden, die het ka
binet zich had voorgesteld.
Modieuze damesmode,
ook lange japonnen.
Benzine
twee cent
goedkoper
DEN HAAG (GPD) - Gewone en
super benzine wordt met ingang
van volgende week dinsdag 1 de
cember 2 cent per liter goedko
per. Dat is de maximale stap die
door het ministerie van economi
sche zaken kan worden gezet. De
ruimte in de prijzen is na deze
prijsverlaging nog ongeveer 2,5
cent per liter. Verwacht wordt,
dat daardoor de benzineprijs met
ingang van 16 december weer
met 2 cent per liter naar beneden
kan.
Deze prijsdaling is een gevolg van
de daling van de prijzen op de
wereldmarkt en daling van de
koers van de dollar. Stookolie
met een zwavelgehalte van 1 pro
cent wordt 15 gulden per ton
goedkoper, stookolie met een
zwavelgehalte van 2 procent
wordt 12,80 gulden per ton goed
koper. Petroleum, huisbrandolie
en lpg blijven in prijs gelijk.
Afgebeeld tn onze kleumde kalalo
kantoorinrichting
LONDEN (GPD) - De tussentijdse verkiezingen die giste
ren in het Engelse plaatsje Crosby plaats vonden, zijn
gewonnen door de sociaal-democratische-liberale allian
tie, die daarmee meteen geschiedenis heeft gemaakt.
De SDP heeft nu 24 kamerleden
die. op Williams na, overliepen
van hun vorige partij (in 23 geval
len Labour, in één geval Conser
vatieven) naar de SDP.
De eerste uitdaging voor de SDP
was de bij-verkiezing in Warring-
ton waar de Conservatieve meer
derheid die groter was dan in
Crosby behouden bleef, maar da
nig ineenkromp. Roy Jenkins
die daar kandidaat was. is nu de
enige SDP-orichter zonder ka
merzetel.
Dr. J. Zijlstra ook
commissaris AGO
L.EEUWARDEN (GPD) - De per 1
januari afscheid nemende presi
dent van de Nederlandsche
Bank, dr. Jelle Zijlstra, is voorge
dragen als commissaris bij de
AGO Holding NV te Amsterdam
Het is de bedoeling dat dr. Zijlstra
per 1 januari benoemd wordt als
commissaris bij het verzeke
ringsbedrijf. Eerder werd be
kend dat dr. Zijlstra commissaris
van de Koninklijke Shell wordt.
De kandidaat voor de Sociaal-De
mocratische Partij (SDP) Shirley
Williams behaalde in Crosby
ruim 28.000 stemmen of 49,1 pro
cent van het totale aantal uitge
brachte stemmen. De meerder
heid was groter dan de partij had
durven hopen. Crosby zag de
grootste verschuiving van stem
men die de laatste jaren in Groot-
Brittannië werd geregistreerd.
De verschuiving van Conserva
tieven naar SDP-liberalen was
25,5 procent.
Shirley Williams is het eerste geko
zen kamerlid voor de Sociaal-De
mocratische Partij. Crosby was
een van de stevigste zetels van de
Conservatieve partij wiens meer
derheid voordat de SDP-liberale
alliantie haar intrede deed,
19.000 bedroeg. De Conservatie
ve Partij eindigde gisternacht op
een tweede plaats, en Labour als
derde. Het resultaat voor de La-
bourpartij was des te bedroeven-
der omdat ze bovendien het be
drag verloor dat elke partij die
deelneemt aan verkiezingen
neertelt maar dat wordt inge
trokken als het aantal behaalde
stemmen te weinig is.
De minister voor werkgelegenheid
Norman Tebbit noemde het re
sultaat „afschuwelijk voor de
Conservatieven als wel voor de
Labourpartij". Williams zei dat
de verkiezingsuitslag „het begin
inluidde van een grote beweging
in de geschiedenis. Het idee
heeft postgevat", aldus Williams,
die eraan toevoegde dat de La
bourpartij zich niet langer kan
beschouwen als de voornaamste
oppositiepartij. Ze meende dat
als gevolg van de verkiezingsuit
slag de Conservatieve regering
haar beleid zal matigen.
Williams herhaalde de inmiddels
bekend geworden uitspraak dat
met de SDP-liberale alliantie de
Britse politiek nooit meer het
zelfde zal zijn. Als de landelijke
verkiezingen eenzelfde patroon
zullen laten zien. zal de alliantie
volgens de BBC, 533 van de 635
Lagerhuiszetels winnen. Aan
dergelijke berekeningen moet
echter niet te veel waarde wor
den gehecht omdat kiezers bij
tussentijdse verkiezingen anders
dan anders stemmen.
Niettemin heeft de SDP-liberale
coalitie bewezen niet alleen le
vensvatbaar te zijn, maar een po
tentiële winnaar op alle gebied.
VOORTAAN
"Held van Ford" op
zijspoor bij bond
PAGINA 17)
Computerfraude in
13 metaalbedrijven
Van Agt: Brits plan
is onaanvaardbaar
Bazen hebben lak
aan rijtijdenwet
Oud-wereldkampioen schaken
AMSTERDAM - De oud-wereld
kampioen schaken prof. dr. Max
Euwe is gisteravond op 80-jari-
ge leeftijd in het Amsterdamse
Wilhelminagasthuis overleden.
Enige tijd geleden onderging Eu
we een zware operatie waarvan
hij juist aan het herstellen w as.
Hij bezweek aan de gevolgen
van een hartaanval.
Machgielis Euwe werd geboren op
20 mei 1901 in Watergraafsmeer
Reeds vroeg openbaarde zich bij
hem een grote aanleg voor de
wiskundige vakken. Hij promo
veerde in 1926 tot doctor in de
wis-en natuurkunde. Van 1926
tot 1956 was hij leraar aan het
meisjeslyceum in Amsterdam.
Daarna werd hij hoogleraar in de
methodologie van de geautoma
tiseerde informatieverwerking
aan de hogescholen van Rotter
dam en Tilburg.
Euwe was schaakkampioen van
Nederland over een uitzonderlijk
lange periode: 1921-1954. Groot
opzien baarde hij in 1935 door in
een tweekamp om de wereldtitel
de onverslaanbaar geachte Rus
sische Fransman Alexander Al-
jechin te verslaan (15'/2-14V2) na
aanvankelijk ver te hebben ach
tergestaan. Twee jaar later raakte
hij de titel aan dezelfde tegen
stander weer kwijt.
Na de oorlog heeft Euwe zonder
succes gepoogd de wereldtitel te
heroveren. In de vijfkamp Mos
kou/Den Haag in 1948 werd hij
zeer teleurstellend laatste. Daar
na was zijn rol op het hoogste
schaakpodium uitgespeeld, hoe
wel hij nog vele goede resultaten
boekte.
Voor de verbreiding van het
schaakspel, zowel nationaal als
internationaal, is Euwe van on
schatbare waarde geweest. Een
enorme hoeveelheid schaakboe
In de ja-
De uitbundige vreugde
■aas-over de zege van
fï Shirley Williams, hel
'5*^ eerste gekozen Brit
se sociaal-democra
tische lagerhuisiid. ten spijt, lijkt
een gepaste reserve op zijn
plaats als het gaat om de
werkelijke toekomst van deze
nieuwe partij en daarmee de
voorspelde toekomst van de Brit
se politieke verhoudingen.
Toegegeven. Shirley Williams heeft
een huzarenstukje uitgehaald
met de verovering van een van
de meest hechte conservatieve
Britse bolwerken, dal het kiesdis
trict Crosby bij Liverpool sinds 63
jaar was
De belangrijkste vraag is echter of
de nieuwe partij in staat zal zijn
dit kunststukje bij de volgende al
gemene verkiezingen - in 1984 -
enkele tientallen malen te herha
len
Het Britse kiessysteem houdt in dat
alleen de politicus, die in een be
paald district de meeste stem
men op zich weet te verenigen
kan afreizen naar het parlement
in Westminster. Wie letterlijk één
stem tekort komt verliest alles
Daarbij komt dat de stemmen uitge
bracht op de niet winnende kan
didaat verloren zijn voor het lan
delijk totaal. Het is daarom ook
niet zo verwonderlijk dat juist de
kleine partijen - zoals de Britse
liberalen het kiessysteem zo
verfoeien.
In de praktijk betekent dit dat de
nieuwe Britse partij straks zal
moeten beschikken over enkele
tientallen politici van het kaliber
van Shirley Williams, de Jeanne
d Arc van de Britse politiek
En dat is een illusie Want daarover
beschikt de sociaal democrati
sche partij niet. En ook al zou de
partij daar wel over beschikken
dan is het nog maar de vraag of
het dan wel zal lukken.
Zwaargewicht Roy Jenkins, oud
minister en oud- voorzitter van de
Europese Commissie, haalde bij
voorbeeld in Warnngton bakzeil
toen hij het gevecht verloor tegen
een zwakke opponent.
Het succes van de partij van Shirley
Williams heeft meer te maken
met het falen van de twee grote
politieke reuzen, de conservatie
ven en Labour dan met eigen po
litieke kracht in de vorm van een
sterk aansprekend partijprogram
ma. Het politieke concept van de
sociaal-democraten - in samen
werking met de Bntse liberalen
van David Steel - is opmerkelijk
vaag
Het gevaar voor de twee gevestig
de politieke grootmachten schuilt
eerder m de eigen gelederen Op
dit ogenblik telt het Lagerhuis -
inclusief Shirley Williams - 23 so
ciaal-democratische afgevaardig
den. Dit zijn deels liberalen en
deels overgelopen parlementsle
den
De eclatante overwinning van Shir
ley Williams zou best eens aan
leiding kunnen zijn voor een mas
sale uittocht Maar of daardoor de
Britse politiek wezenlijk zal ver
anderen is vooralsnog een open
vraag
Dr Max Euwe.
Werkplaats en
Magazijn ook op
zaterdag open
«ran 9 lot 13 irai
AUTO-HOME i
LEIDSCH DAGBLAD
Botermarkt 14, Leiden
Iedere avond: pizza's, wijnen en muzlekll
IEDERE AVOND SPEELT DE ZANGER/GITARIST
ENZO CONTÉ bakand var da Itataanaa tv.
Noordalnda SS - Latdan - tal. 071-149M0.
Ileaerverlngan na 1S.00 uur, maandag gaalolan.
Wilt u mij nu metéén noteren als abonnee
Naam:
Adres:
Woonplaats:
Gironr.: Tel
S. v.p. bon ingevuld in een open enveloppe ionder postzegel
opsturen naarLeidschDsgbled. Antwoordnummer 10O50.
2300 VB Leiden en de krant komt SAI£L in de bus
